T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü GENELGE (2012/ )

Transkript

1 Sayı : B.09.0.ÇYG / Konu : Getirme Merkezi T.C. GENELGE (2012/ ) Evlerden, okullardan vb yerlerden kaynaklanan atık çeşitliliğinin fazla olması, bu atıkların sağlıklı bir şekilde yönetilebilmesi amacıyla tüketicilerin bilinçlendirilerek, evsel nitelikli atıkların öncelikle kaynağında azaltılması, ayrı toplanması, geri kazanım sistemine dahil edilmesi geri kazanılamayacak olanların ise bertaraf edilebilmesi için bir düzenleme yapılması gerekmektedir. Tüketicilerin kaynağında ayrı topladıkları atıkları kolaylıkla getirip bırakabilecekleri getirme merkezlerinin kurulması ve bu merkezlerin halkın hizmetine sunulması önem arz etmektedir. Bu bağlamda; 1. Atığı oluşturanlar tarafından kaynağında ayrı toplanan ve Ek 1 de yer alan atıkların geri kazanıma veya bertarafa gönderilmesi amacıyla bırakıldığı merkezler getirme merkezi olarak ifade edilmektedir. Büyükşehir Belediyeleri veya Belediyeler tarafından kurulan/kurdurulan ve işletilen/işlettirilen getirme merkezleri I. Sınıf, alışveriş merkezleri tarafından kendi hizmet alanları içinde kurulan ve işletilen getirme merkezleri II. Sınıf ve Satış noktaları tarafından kendi hizmet alanları içinde kurulan ve işletilen getirme merkezleri ise III. Sınıf olarak değerlendirilmektedir. 2. Getirme merkezleri aşağıdaki genel özelliklere sahip olmalıdır. a) Zeminin kürlü beton veya bu maksatla kullanılacak çimentonun C30 (STS) standardında olması, b) Atıkların bekletildiği alanın üzerinin kapalı olması, c) Getirme merkezini tanıtıcı ve atık üreticisini bilgilendirici, yönlendirici işaretlerin bulunması, ç) Atıkların Ek 2 de yer alan gruplara göre ayrı olarak türlerine uygun toplama ekipmanlarında (konteyner, kumbara, kutu, kafes vb) biriktirilmesi, d) Ayrı biriktirme ekipmanlarının içine konulacak atığın ilgili mevzuatında tanımlanan kriterlere uygun tasarımının yapılması, e) Ek 2 de belirtilen gruplardan II., IV. ve XIV. Gruplar hariç diğer gruplarda yer alan atıkların toplanmasında kullanılacak ekipmanların en az 2 metreküp hacme sahip olması, f) Kullanılacak toplama ekipmanlarının üzerinde biriktirilecek atık türlerinin yazı ve şekil ile ifadelerinin bulunması, g) Biriktirme ekipmanlarının sızdırmaz malzemeden yapılmış olması, temizlenebilir özellikte olması, ğ) Yağ ile kontamine olmuş yüzeyi temizlemek amacıyla absorban malzemeler ile yağ çözücülerin bulundurulması, h) Vatandaşların kolay ulaşabileceği konumda olması, ı) Tam zamanlı çalışan sorumlu bir personelin bulundurulması, i) Yangın riskine ilişkin gerekli tedbirlerin alınması, j) Alanın temiz ve bakımlı olması, dezenfekte edilmesi, zorunludur.

2 3. I. Sınıf Getirme Merkezleri, Ek 1 de yer alan atıkların tamamının toplanması amacıyla en az m 2 alana sahip alanlardır. 4. II. Sınıf Getirme Merkezleri, Ek 1 de yer alan atıkları Ek 2 de belirtilen şekilde en az 8 (sekiz) grubu toplamak amacıyla kurulan ve en az 250 m 2 alana sahip alanlardır. 5. III. Sınıf Getirme Merkezleri, Ek 1 de yer alan atıkları Ek 2 de belirtilen şekilde en az 4 (dört) grubu toplamak amacıyla kurulan ve en az 25 m 2 alana sahip alanlardır. 6. Getirme merkezi işleticisi; a) Bulunduğu ilin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden kurulacak getirme merkezi için uygunluk yazısı almakla, b) Atıkları Ek 2 de yer alan gruplara göre ayrı toplamakla, c) Atığı bedelsiz teslim almakla, ç) Bu merkezlerde toplama ve biriktirme faaliyeti dışında atıklar ile ilgili herhangi bir fiziksel veya kimyasal işlem yapmamakla, d) Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden ulusal atık taşıma formu temin etmek ve ambalaj atıkları ile tehlikesiz atıklar hariç diğer atıkların taşınmasında bu formları kullanmakla, e) Atıkların geçici faaliyet belgeli/çevre lisanslı tesislere veya yetkilendirilmiş kuruluş/toplayıcılara ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak teslim etmekle, f) Acil durum ve güvenlik tedbirlerini almakla, g) Geri kazanım veya bertaraf tesislerine gönderilen atıkların miktarını kayıt altına almakla, yıl sonu itibariyle Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne raporlamakla, görevli ve yükümlüdür. 7. Alışveriş merkezlerinde faaliyet gösteren satış noktaları münferit getirme merkezi kuramazlar. 8. Getirme merkezi işleticileri tarafından merkezin tanıtılması maksadıyla broşür, afiş, vb materyaller hazırlanmalıdır. Belediyeler tarafından bu materyaller kullanılarak en az altı ay süre ile getirme merkezi duyurulmalı, ALO-ATIK hatları oluşturularak hizmet verilmeli, vatandaşın atıklarını taşıyamaması durumunda gerekli lojistik imkânlar sağlanmalı; ayrıca bu amaç için yerel basın da kullanılmalıdır. 9. Alışveriş merkezleri ve satış noktalarında kurulan getirme merkezlerinin tüketicilerin hizmetine sunulduğu gün içerisinde alışveriş için gelen vatandaşa çeşitli iletişim araçları kullanılarak duyurulmalıdır. 10. Bu Genelge çerçevesinde, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri tarafından uygunluk yazısı verilen getirme merkezleri il müdürlüğü tarafından denetlenir, kayıt altına alınarak faaliyetlerine ilişkin raporlama yılsonunda Bakanlığa bildirilir. 11. Mevcut getirme merkezleri 1 (bir) yıl içerisinde bu genelge şartlarını sağlamak zorundadır.

3 12. Büyükşehir belediyeleri/belediyeler/birlikler bu genelge şartlarını Bakanlık adresinde yayımlanan takvimde belirtilen süreçlere uygun olarak sağlamak zorundadır. Bilgilerinizi ve uygulamanın yukarıda belirtilen esaslara göre yapılması hususunda gereğini rica ederim. Erdoğan BAYRAKTAR Bakan

4 EK 1 ATIKLAR Kağıt ve karton ambalaj Plastik ambalaj Ahşap ambalaj Metalik ambalaj Kompozit ambalaj Karışık ambalaj Cam ambalaj Tekstil ambalaj * Tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar * Boş basınçlı konteynırlar dahil olmak üzere tehlikeli gözenekli katı yapılı (örneğin asbest) metalik ambalajlar Ömrünü tamamlamış lastikler * Kurşunlu piller * Nikel kadmiyum piller * Cıva içeren piller Alkali piller ( hariç) Diğer piller ve akümülatörler Beton Tuğlalar Kiremitler ve seramikler dışındaki beton, tuğla kiremit ve seramik karışımları ya da ayrılmış grupları Ahşap Cam Plastik Kâğıt ve karton

5 Cam Giysiler Tekstil ürünleri * Çözücüler * Asitler * Alkalinler * Foto kimyasallar * Pestisitler * Flüoresan lambalar ve diğer cıva içeren atıklar * Kloroflorokarbonlar içeren ıskartaya çıkartılmış ekipmanlar Yenilebilir sıvı ve katı yağlar * dışındaki sıvı ve katı yağlar * Tehlikeli maddeler içeren boya, mürekkepler, yapıştırıcılar ve reçineler dışındaki boya, mürekkepler, yapıştırıcılar ve reçineler * Tehlikeli maddeler içeren deterjanlar dışındaki deterjanlar * Sitotoksik ve sitostatik ilaçlar dışındaki ilaçlar * , veya un altında geçen pil ve akümülatörler ve bu pilleri içeren sınıflandırılmamış karışık pil ve akümülatörler dışındaki pil ve akümülatörler * ve dışındaki tehlikeli parçalar içeren ve ıskartaya çıkmış elektrikli ve elektronik ekipmanlar , ve dışındaki ıskarta elektrikli ve elektronik ekipmanlar * Tehlikeli maddeler içeren ahşap dışındaki ahşap Plastikler Metaller Hacimli atıklar

6 EK - 2 AYNI TOPLAMA EKİPMANI İÇERİSİNDE BİRİKTİRİLEBİLECEK ATIKLAR I. II. III. IV. Ambalaj atıkları (Tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar hariç) Evlerden kaynaklanan bitkisel atık yağlar Evlerden kaynaklanan tehlikesiz atıklar (gazete, dergi, tencere, kova vb) Atık piller V. Elektrikli ve elektronik aletler (küçük ev aletleri, oyuncaklar, spor ve eğlence ekipmanları, tıbbi cihazlar ve izleme ve kontrol aletleri) VI. VII. VIII. IX. Buzdolabı, soğutucular ile iklimlendirme cihazları Buzdolabı, soğutucular ile iklimlendirme cihazları hariç diğer büyük beyaz eşyalar ve otomatlar Televizyon ve monitörler X. XI. XII. XIII. XIV. Bilişim ve telekomünikasyon ve tüketici ekipmanları (radyo, video, kamera vb) Aydınlatma ekipmanları İnşaat ve yıkıntı atıkları İri hacimli atıklar (mobilya, kanepe vb), lastikler Evlerden kaynaklanan tehlikeli atıklar Evlerden kaynaklanan miadı dolmuş veya kullanılmayan ilaçlar (Yalnız I. Sınıf Getirme Merkezleri içerisinde yer almalıdır.)