Bölüm. 4 ANA SAĞLIĞI Doç.Dr.Elçin YOLDAŞCAN
|
|
- Gözde Ekşi
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Bölüm. 4 ANA SAĞLIĞI Doç.Dr.Elçin YOLDAŞCAN Amaç: Birinci basamakta kadın üreme sağlığının önemini, sorunlarını, koruyucu hekimlik kapsamında gebelik öncesi, gebelikte, lohusalıkta ve doğum sonrası yaş kadınlara, gebelere, lohusalara sunulacak hizmet içeriğini öğrenmek. Öğrenim hedefleri: Bu dersin sonunda hekim adayları: -1.basamakta sık görülen kadın sağlığı sorunları ve sunulan koruyucu hizmetlerini bilmeli, -Türkiye'de sık rastlanan kadın üreme sağlığı sorunlarını ve sağlık risklerini tartışabilmeli, -1.basamakta üreme çağındaki kadınlara yönelik koruyucu sağlık hizmetlerini bilmeli, -Koruyucu hizmet yapan yardımcı sağlık personelinin bu konuda hizmet içi eğitiminin önemi hakkında bilgi sahibi olmalı, yaş kadın izlemlerinde verilen hizmetin içeriğini sıralayabilmeli, -Riskli durumları bilmeli, yaş kadın izlemleri için kullanılan form ve bildirim fişlerini tanımalı ve kullanımı hakkında bilgi sahibi olmalıdır. -Doğum öncesi ve lohusalık bakımının önemini bilmeli, -Gebelikte karşılaşılabilecek riskli durumları sıklık sırasına göre sıralayabilmeli, -Gebelik ve lohusalık (puerperal) dönemde verilen hizmetin içeriğini sıralayabilmeli, -Doğum öncesi bakımın özelliklerini ve sıklığını sayabilmeli, -Doğum öncesi ve sonrası bakım ve kadın sağlığı koruyucu hizmet sunumunda kullanılan izlem formlarının nasıl kullanılacağını, bildirimlerin nerelere yapılacağını bilmeli, -İstenmeyen gebeliklere yaklaşımı bilmeli, bu konuda yardımcı sağlık personelinin görevlerini ve hizmet-içi eğitiminin önemini kavrayabilmelidir. 4.1.TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞI GÖSTERGELERİ, ANA SAĞLIĞI VE 1. BASAMAKTA ÜREME SAĞLIĞINA YÖNELİK RUTİN AKTİVİTELER TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞI. Ülkemizde yapılan epidemiyolojik araştırma sonuçları, Türkiye deki ana ölümleri ve kadın sağlığını kötü etkileyen faktörlerin, önlenebilir ve kontrol edilebilir olduğunu göstermektedir. Ülkemiz nüfusunun % 49.7'sini kadınlar oluşturur, 1990 yılı Nüfus Sayımı sonuçlarına göre, doğurgan çağ olarak nitelendirilen yaş grubu evli kadınların oranı nüfusun %25 ini kapsamakta ve bu grupta bulunan kadın sayısı yaklaşık 16 milyon olarak hesaplanmaktadır Türkiye'de 1990 yılında gerçekleşen Genel Nüfus Sayımına göre okur-yazarlık oranı kadında %72.0, erkeklerde ise bu oran %88.8'dir. Okullaşma oranı öğretim yılında kızlarda %88.2, erkeklerde %92.3'tür. Ancak, ilkokul sonrası eğitimin her düzeyinde kız öğrenci katılımı erkek öğrencilerin gerisinde kalmaktadır. Şekil 1. Kırsal Alanda Kadınların Okur-Yazarlık Durumu, 5 GAP İli,1994
2 Türkiye deki yaş grubundaki kadınların yalnızca %1 inin başından hiç evlilik geçmemiştir. Türkiye genelinde ilk evlenme yaşında yükselme olduğu gözlenmektedir yaş grubunda 18.3 olan ortanca ilk evlenme yaşı, yaş grubundaki kadınlarda 20 ye çıkmaktadır. İlk evlenme yaşı düşüktür ve bunun sonucu adolesan gebelikler karşımıza çıkmaktadır. İsteyerek ve spontan düşükler, her 100 gebelik için 24 civarındadır. İster spontan, isterse istemli olsun tüm abortuslar anne sağlığını riske atar. İstenmeyen gebeliklerin sayısı aile planlaması hizmetleri ile direkt ilgilidir te ailelerin yüzde 70 i başka bir çocuk istemezken, aile planlaması yöntemi uygulayan ailelerin oranı yüzde 62.6, modern bir yöntem kullananların oranı ise yüzde 34.5 tir de ailelerin % 76 sı çocuk istemezken, aile planlaması yöntemi uygulayan ailelerin oranı toplam yüzde 63.7, modern bir yöntem kullananların oranı ise yüzde 37.7 dir. Doğurgan çağdaki yaşındaki kadınlar geçirmekte oldukları, gebelik, laktasyon vb. gibi fizyolojik dönemlerden dolayı, yoğun sağlık sorunları yaşarlar.türkiye de kaba doğum hızı binde 23.0 olup her yıl yaklaşık 1.4 milyon doğum olayı meydana gelmektedir. Kaba doğum hızı kırsal yörelerde (binde 24.0) kentsel yörelere göre (binde 21.7) daha yüksektir. Kadınlar doğurganlık çağının sonuna geldiklerinde (40-49 yaş grubunda) ortalama 4.6 çocuk doğurmuş olmaktadır. Bu sayı kırda 5.6, kentte 4.0, Batı da 3.5, Doğu da ise 7.3 tür. Toplam doğurganlık hızı, kırsal yörelerde yaşayan kadınlar için 3.1 olup, kentsel yörelerde 2.4 tür. Türkiye ortalaması ise, kadın başına 1993 te 2.7, 1998 de 2.6 çocuktur. Toplam doğurganlık hızında yıllara göre düşme eğilimi görülmektedir. Toplam doğurganlık hızı 1983 te 4.05 iken, bu oran 1993 te 2.7 ye, 1998 de 2.6 ya düşmüştür.
3 Tablo 1. Türkiye de Bölgelere ve Yerleşim Yerlerine Göre Toplam Doğurganlık Hızı, 1983,1993,1998. BÖLGELER YILLAR YERLEŞİM TİPİ BATI GÜNEY ORTA KUZEY DOĞU KENT KIR TÜRKİYE Kaynak: Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü (Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA),1993,1998 ve Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü). Dünyada her yıl 200 milyona yakın gebelik oluşmakta, yaklaşık 120 milyon canlı doğum olmakta ve doğumla ilgili nedenlerden dolayı anne, 10 milyona yakın çocuk 5 yaşına gelmeden ölmektedir. Ana ölümlerinin neredeyse tamama yakını gelişmekte olan ülkelerde olmaktır. Türkiye de de her yıl 2 milyon kadar kadar kadın gebe kalmakta, her dört gebelikten birisi düşükle sonlanmakta, canlı doğum gerçekleşmekte, 700 den fazla anne ölümü olmaktadır. Ana ölümlerinin en önemli nedenleri sırasıyla, kanama, enfeksiyon, abortus, eklampsidir. Ana ölümleri önlenebilir nedenlerden kaynaklanır ve önlenebilmesi için de gebeliğin ilk dönemlerinden başlayarak periyodik olarak kadının izlenmesi gerekir. Koruyucu hekimlik hizmetleri içinde en önemli yeri ebelik hizmetleri alır. Ebelik hizmetlerinin esasını da ana ve çocuk sağlığı hizmetleri oluşturur Kadın Sağlığı Ve Aile Planlaması İle İlgili Sağlık Bakanlığı Tarafından Yürütülen Rutin Programlar 1. Ana sağlığı hizmetleri :15-49 yaş kadın hizmetleri,doğum öncesi bakım hizmetleri,doğumların sağlıklı koşullarda yaptırılması,doğum sonrası bakım hizmetleri 2. Aile planlaması hizmetleri:danışmanlık hizmetleri,yöntem uygulama hizmetleri 4. Lojistik destek 5. Eğitim hizmetleri (Halk ve personel eğitimi) 6. Eğitim araçları üretimi
4 a)15-49 Yaş Kadın İzlemeleri Sağlık personeli tarafından, yılda iki kez kadınlar evlerinde ziyaret edilerek yapılmaktadır. Kadın-anne sağlığı konularında eğitim ve aile planlaması konusunda bilgilendirme ve danışmanlık hizmeti verilmektedir. Kırsal alanda daha başarılı biçimde yürütülebilen bu çalışma, büyük şehirler başta olmak üzere kentsel alanlarda kısmen yürütülebilmektedir. b)doğum Öncesi ve Sonrası Bakım Hizmetleri Her gebenin, gebeliğin başlangıcından itibaren tespit edilerek, en az altı kez ebe ve en az bir kez de hekim tarafından izlenmesi hedef alınarak yürütülmektedir. Ayrıca doğum sonu dönemde anne ile yenidoğan birlikte en az 3 kez izlenerek değerlendirilmektedir. c)doğum Hizmetleri Anne ölümlerinin yaklaşık yarısı doğumlarda meydana gelmektedir. Bu nedenle doğumların sağlık personeli yardımıyla veya sağlık kuruluşlarında yapılması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle sağlık personelinin hizmet içi eğitimlerine büyük önem verilmektedir. d)eğitim Materyali Geliştirme Gerek halk sağlığı eğitimlerinde ve gerekse halka hizmet sunmakta olan personelin bilgi düzeyini yükseltmek amacıyla değişik sağlık konularında eğitici nitelikli kitap, kitapçık, afiş ve broşür gibi yayınların üretimi yapılmıştır. e)aile Planlaması Hizmetleri Türkiye de faal olan her sağlık evinde en az iki yöntem (hap ve kondom) dağıtımı yapılmakta, danışmanlık hizmeti verilmektedir.türkiye de faal olan her sağlık ocağında en az iki yöntem (hap ve kondom) dağıtımı yapılmakta, danışmanlık hizmeti verilmektedir. Sağlık ocaklarının çoğunluğunda ise sertifikalandırılmış ebe, hemşire ve hekimler tarafından ilave olarak RİA uygulamaları, enjektabl hormonal kontraseptif uygulamaları da yapılmaktadır. (1999 sonunda faal olan Sağlık Evi, 5614 Sağlık Ocağı) f)üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri 1999 Temmuz ayı itibarı ile, ülkemizde kamu, özel ve üniversitelerden toplam 26 Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezi hizmet vermektedir. g)postpartum ve Postabortus dönemde kontrasepsiyon hizmetlerinin sunulması Aile Planlaması nda kaçırılmaması gereken fırsatlar olarak ulusal programlara entegrasyon çalışmaları
5 h)müstakil Aile Sağlığı (Üreme Sağlığı/Aile Planlaması ağırlıklı) kliniklerinin kurulması Bu yaklaşımda, geleneksel AÇS/AP merkezleri yerine, Üreme Sağlığı hizmetlerini kapsamlı olarak verebilen kliniklerin faaliyete geçirilmesi ön görülmektedir. Pilot uygulama olarak hizmet gören Adana Müstakil Aile Sağlığı Kliniğinin çalışmaları, böyle bir yaklaşımın, hizmet sunumunu ve kullanımını önemli ölçüde artırdığını göstermiştir. Ankara, İstanbul ve Şanlı Urfa da da açılan bu tür kliniklerin ihtiyacın fazla olduğu yörelerde yaygınlaştırılması Kadın Sağlığı/Aile Planlaması Ulusal Faaliyet Planı kapsamında ilk etapta sayılarının 20 ye çıkarılması planlanmıştır. I)Güvenli Annelik Yaklaşımı 1985 Nairobi Dünya Kadın Konferansında önerilen ve ICPD eylem planında da vurgulanan, gebelik süresince nitelikli ve yeterli doğum öncesi bakım, sağlıklı doğum, yeni doğan bakımı, acil obstetrik müdahale ve aile planlaması hizmetlerini içeren bütüncül bir yaklaşım olan Güvenli Annelik programının 8 ilde gerçekleştirilen uygulamaları, ülkemiz için gerekli ve uygun bir yaklaşım olduğunu göstermiştir. Bu programın yaygınlaştırılması için çalışmalar sürdürülmektedir. i)aile planlaması uygulamalarında erkeğin rolünün güçlendirilmesi Erkeğin rolünü güçlendirmek amacıyla yapılan ön çalışmalar, erkekleri motive edici Bilgilendirme- Eğitim-İletişim (BEİ) yaklaşımlarının ailelerin etkili kontraseptif yöntemlerle korunma oranlarını yükselttiğini göstermiştir. Erkekler için konu ile ilgili broşürler, TV-spotları ve dramalar üretilmiş olup, pilot uygulamaların, yaygınlaştırılarak mutlaka süreklilik kazanması gerekmektedir. j)ülke Çapında Gerçekleştirilen Araştırmalar Türkiye de 1963 yılından beri her 5 yılda bir Nüfus Sağlık araştırmaları yapılmaktadır. Programlara yön verme açısından son derece değerli olan bu araştırmaların sonuncusu 1998 yılında gerçekleştirilmiştir. k)üreme ve Aile Sağlığı Hizmetlerini Güçlendirme Projesi Üreme sağlığı hem kadınları hem de erkekleri kapsayan bir kavramdır. Sağlık sistemlerinde günümüze kadar verilen ve genelde aile planlaması hizmetlerinin de entegre edildiği ana-çocuk sağlığı yaklaşımında erkeklerin gereksinimlerinin ve rollerinin ihmal edildiği artık bilinmektedir.üreme sağlığı kavramı, bu nedenle; çocuğun yaşatılmasına, adölesan sağlığına ve gelişmesine ve kadınların ve erkeklerin cinselliğe ve üremeye ilişkin sağlıklarına bir bütün olarak yaklaşımı simgelemektedir.
6 4.1.3.ANA SAĞLIĞI Kadın hayatının devreleri psikolojik ve fizyolojik yönden beş devrede incelenebilir. - Çocukluk devresi - Puberte devresi - Seksüel erginlik devresi - Klimakterium ve menapoz devresi - İhtiyarlık (Senium) devresi Kadın sağlığını bozan doğurganlık davranışı ile ilgili çoğu sorun kadının doğurgan çağı olan (15-49) yaş grubunda ortaya çıkmaktadır. Kadınlarımızdaki mortalite ve morbidite nedenleri sıklıkla: - Erken yaşta evlenmeler, - Sık ve çok sayıda gebelikler, - Düşükler, - Yetersiz ve dengesiz beslenme, - Enfeksiyon hastalıkları, - Olumsuz çevre koşulları, - Ülkede izlenen genel nüfus politikası, - Aile Planlaması, - Doğum öncesi ve doğum sonu bakım sorunları dolayısı ile ortaya çıkmaktadır Ana Sağlığını Etkileyen Faktörler 1. Çevresel faktörler a) Genel sağlık düzeyi, b) Ülkede mevcut sağlık sistemlerinin düzeyi, c) Ülkede izlenen genel nüfus politikası, d) İsteyerek düşüklerle ilgili yasal durum, e) Kontraseptif yöntemlerle ilgili bilgi tutum ve davranış, f) Doğum öncesi bakım hizmetlerinin düzeyi, g) Doğumların oluş yeri ve doğuma yardım eden kişilerin nitelikleri, h) Lohusalık dönemi bakım hizmetleri, ı) Toplumun genel beslenme düzeyi, j) Toplumun genel eğitim ve sağlık eğitimi düzeyi, k) Toplumun genel haberleşme ve ulaşım durumu, l) Sosya-ekonomik durum, m) Kadının toplumdaki statüsü.
7 II) Anneye Ait Faktörler a) Annenin yaşı b) Doğum sayısı c) Gebelik aralığı (Doğum aralığının kısalığı) d) Herhangi bir sistemik hastalığı olup olmadığı. Kültürel değer, tutum ve davranışlar, kişilerin sağlık hizmetlerine bazı tepkilerini belirleyen ip uçlarıdır, bu ip uçlarının belirlenmesi ve iyi tanımlanması gerekir. Ana sağlığını bozan nedenlerin büyük bir kısmı doğum öncesi, doğum ve doğum sonu dönemlerinin normalden sapmaları ile ilgilidir. Ana ölümlerinin % 75 ini gebelikle ilgili önlenebilir nedenler oluşturmaktadır ANTENATAL BAKIM Antenatal bakım, geniş ölçüde doğum öncesi bakımdır ve koruyucu sağlık hizmetidir. Gebelik doğal, fizyolojik bir olay olmasına rağmen anneyi ruhsal ve bedensel yönden etkiler. Bu dönemde meydana gelen fizyolojik değişiklikler, sağlık ve hastalık arasındaki çizgiyi daraltır. Bu nedenle doğum öncesi dönemde hem anne, hem de fetüsün özel bakıma gereksinimleri vardır. Düzenli izlemlerle verilecek olan bu bakım, genel sağlık değerlendirmesini ve anne eğitimini kapsar. Amacı gebelik, doğum ve doğum sonu dönemlerinin anne ve bebek yönünden sağlıklı geçirilmesini sağlamak, özelde aileye, genelde topluma sağlıklı bireyler kazandırmaktır. Gebelik öncesi ve sonrası periyodik izlem yapılması ile ana ölümlerinin en önemli nedenleri olan gebelikle ilgili toksemi, enfeksiyon ve kanama önlenebilir. İyi bir doğum öncesi bakım ile toksemi, enfeksiyon ve kanama yönünden risk altında olan annelerin belirlenmesi, gebelikleri süresince daha sık ve dikkatle izlenmesi, hastalık belirtilerinin erken dönemde tespit edilmesi ve gereken önlemlerin alınması, doğumların sağlıklı koşullarda yapılması,anne ve bebeklerin bu komplikasyonlara bağlı hastalık ve ölümlerinin hızını azaltacaktır. Gebelik öncesi ve sonrası periyodik izlem yapılması ile ana ölümlerinin en önemli nedenleri olan gebelikle ilgili toksemi, enfeksiyon ve kanama önlenebilir. İyi bir doğum öncesi bakım ile toksemi, enfeksiyon ve kanama yönünden risk altında olan annelerin belirlenmesi, gebelikleri süresince daha sık ve dikkatle izlenmesi, hastalık belirtilerinin erken dönemde tespit edilmesi ve gereken önlemlerin alınması, doğumların sağlıklı koşullarda yapılması,anne ve bebeklerin bu komplikasyonlara bağlı hastalık ve ölümlerinin hızını azaltacaktır. Her gebenin, gebeliğin başlangıcından itibaren tespit edilerek, en az altı kez ebe ve en az bir kez de hekim tarafından izlenmesi hedef alınarak yürütülmektedir. Ayrıca doğum sonu dönemde anne ile yenidoğan birlikte en az 3 kez izlenerek değerlendirilmektedir. Doğum öncesi ve sonrası izlemlerde özellikle önem verilen danışmanlık konularından birisi de aile planlamasıdır. Anne bilgilendirilerek, doğum sonrasında kendisine en uygun yöntemi seçmesi ve uygulaması sağlanmaktadır.. - İzleme sıklığı uygulamada en az şu şekilde olmalıdır: - İlk trimestrede tespit edilecek (12.haftada tespit)
8 - 24'üncü hafta (7.ay) da bir defa - 28'inci hafta (7.ay) da bir defa - 32'inci hafta (8 ay) da bir defa - 36'ıncı hafta (9 ay) da bir defa - 39'uncu hafta (10.ay ) da bir defa doğum Bu izlemeler, gebelik normal seyrettiği sürece bu şekilde yapılır. Herhangi bir anormal bir durum olursa bu izlemeler daha sık yapılmalıdır. İzlemeler kentsel kesimde sağlık kuruluşlarında kırsal kesimde ise sağlık personeli tarafından ev ziyaretleri şeklinde yapılacaktır, bu izlemeler esnasında risk taşıyan gebeler gerekli sağlık kurumlarına sevk edilecektir a) Doğum Öncesi Bakımın Amaçları Doğum öncesi bakım şu amaçlara yönelik yapılır: 1- Annede mevcut olan veya gebelik sırasında gelişebilecek hastalıkların saptanması ve tedavisi ile, annenin genel sağlık düzeyinii yükseltmek. 2- Gebeliğe bağlı olarak ortaya çıkabilecek olumsuz durumların zamanında tanı ve tedavisini sağlamak. 3- Anneyi eğitmek: a) Doğum öncesi dönemde anneye gebelik, genel temizlik kuralları beslenme, hareket, dinlenme, b) Yaklaşmakta olan doğuma, anneyi bedenen ve psikolojik olarak hazırlama, yeni doğacak bebeğin bakımı için anneyi eğitmek, c) Doğumdan sonra kullanacağı aile planlaması yöntemi hakkında gerekli bilgiyi vermek, 4- Anneyi tetanoz hastalığa karşı bağışıklamak, 5- Fetüsün uterus içinde gelişmesini yakından izleyerek gerekli önlemleri zamanında almak, 6- Doğumun nerede, nasıl ve kimin tarafından yaptırılacağına karar vermek. Doğum öncesi bakımı verecek kişilerin nitelikli eğitimleri, riskli gebeliklerin tanımlanması ve bu durumlar karşısında alınacak önlemlerin belirlenmesi ve standardizasyonu ile ana ölümleri oldukça kolay önlenebilecektir. Yüksek riskli gebelikler olarak tanımlanan grubun özellikleri şöyle sıralanabilir; - Düşük sosyo-ekonomik sınıfta olma, - Üreme yaşının uçlarda olması (19-35), - İlk gebelik yada dört yada üstündeki gebelikler, - Evlilik dışı gebelikler, - Beslenme yetersizliği olan gebeler, - Sigara-alkol-uyuşturucu içme alışkanlığı olan gebeler, - Obstetrik komplikasyonları olan gebeler, -Duygusal yönden güçsüz olan gebeler, -Gebeliğin istenen gebelik olup olmadığı, -Daha önceki gebeliklerinde pre-eklampsi yada eklampsi, öyküsü olan gebeler,
9 - Kronik hastalık öyküsü olan gebeler, - Daha önce 4 kg üstünde bebek doğuran gebeler, - Gebeliğin ilk üç ayında viral enfeksiyon geçirenler. Türkiye'de gebelerin üçte biri doğum öncesi bakım almamaktadır. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Enstitüleri Enstitüsünün 1993 yılında yaptığı araştırmaya göre Türkiye'de gebelerin % 62.0'ı çeşitli nedenlerle doğum öncesi uygun antenatal bakım almamaktadır. TNSA.1998 araştırması ile de bu sayı % 42.6'sı olarak belirlenmiştir.kırsal kesimde % 73.1'e kadar inmektedir Doğum öncesi ziyaretlerin sayısı doğum öncesi bakımın yeterliliğini değerlendirme açısından önemli bir göstergedir. Kadınların sadece % 36'sına dört ve daha fazla ziyaret yapılmaktadır. b) Ebenin Gebeyi İzlerken Mutlaka Yapması Gereken Muayene Ve İzlemler 1. Gebenının Öyküsünün Alınması Öyküde özellikle annenin yaşı, gebelik ve doğum sayısı, daha önce sakat bebek doğurup doğurmadığı, daha önceki doğumların nasıl olduğu, kim tarafından yaptırıldığı, annenin herhangi hastalığının olup olmadığı, şimdiki gebeliği ile ilgili şikayetleri sorulur. Gebenin son adet tarıhi sorularak, ihtimali doğum tarıhi hesaplanır. 2. Gebeyi gözle muayene: (İnspeksiyon) Gözle muayenede şu noktalara dikkat edilmelidir. - Göz konjonktivaları ve ağız mukozası soluk mu?(kansızlık yönünden) -Anne fazla şişman yada zayıf mı?(doğum sonu bebeğin anne sütü almasını kolaylaştırmak için masajla meme başının dışarıya çıkmasını sağlamak gerekir.) -Karında yada vücudun herhanği bir yerinde ameliyat izi var mı? -Bacakta veya vulvada varıs var mı? -Vücudunda özellikle kalça kemiklerini ilgilendiren bir sakatlığıvar mı? 3. Gebenin Dıştan Muayenesi:(palpasyon) Elle muayenede şunlara bakılmalıdır: -Memelerde ele gelen bir kitle var mı? -Bacaklarda ödem var mı? -Leopold manevraları uygulanır, değerlendirilir I.Leopold Manevrası: Fundusun yüksekliğine bakılarak gebelik ayının saptanması için. II.Leopold Manevrası: Çocuğun sırtının ne tarafta olduğunu saptayarak ÇKS'yi dinlemek için III.Leopold Manevrası: Önde gelen kısmın ne olduğunu (baş mı?,makat mı) saptamak için. IV.Leopold Manevrası: Çocuğun önde gelen kısmının pelvise yerleşip yerleşmediğini saptamak için uygulanır.
10 4. Vaginal Tuşe ile Doğum yolu ve Fetüsün Değerlendirilmesi: Tuşe mümkün olduğunca yapılmamalıdır. Yapılırken de mutlaka steril koşullara özenle uyulmalıdır. (Gebeliğin ilk üç ayında vaginal tuşe, kadının gebe olup olmadığını, gebeliğin kaç aylık olduğunu saptamak için yapılır.) Ebe 4.ayında üstten I.Leopold Manevrası ile fundusun yüksekliği ve ÇKS'nin duyulmasıile gebeliğin tespit edeceği için ilk üç ayda vaginal tuşe yapmasına gerek yoktur. Gebeliğin son aylarında vaginal tuşe, kollumun durumunu, gelen kısmın ne olduğunu saptamak ve conjugata vera'nın uzunluğunu bulmak için yapılır. Conjugata vera normalde 11-11,5 cm'dir. 5. Diğer Muayene ve ve Kontroller: ÇKS dinlenir.(normal ÇKS /dk.) - Ağırlık artışı kontrol edilir. Normalde tüm gebelik süresince kadın 9-13 kg.alır. - Kan basıncı ölçülür.(ta Normal sınırları140/85 mmhg) - Ödem kontrolü yapılır. - Varıs kontrolü yapılır. - Boy ölçülür (kadının boyu 1.50 cm.den az ise doğumunun mutlaka hastanede yapılması gerekir.) 6. Laboratuvar Muayeneleri: - İdrarda protein (Albumin)'e bakılir. Normalde protein yoktur veya eserdir) - Hemoglobin ölçümü yapılır. (Normalde Hb.16 gr.'dır, bu da %100 olarak kabul edilir.) - Gebe için Hb değerinde kansızlık sınırı%70 yani 11 gr'dır) 7. Her Gebeye Mutlaka Tetanoz Aşısının Yapılması: Daha önce hiç aşılanmamış gebelere,gebeliğin 4.ayından itibaren 1 ay ara ile 2 kez tetanoz aşısı uygulanır. Önceki gebeliğinde 2 doz tetanoz aşısı uygulanan gebeye 1 doz tetanoz aşısı uygulanır. Eğer anne hiç aşılanmamışsa 6.ve 7.aylarda 1'er doz (1'er cc) tetanoz aşısı yapılmalıdır GEBELİKTE ANNE VE BEBEK YÖNÜNDEN RİSKLİ DURUMLAR VE ALINACAK ÖNLEMLER A)Yaşı 20'den küçük, 30'dan büyük primipar, 35'den büyük multipar. b- Doktora sevk c- Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Böyle gebelerde güç doğum, doğum travması ve toksemi sık görülür.
11 B) Gebelik ya da doğum sayısı; primiparlar ve doğum sayısı 4 ve daha fazla olan multiparlar. b- Ocak hekimine sevk c- Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Böyle gebelerde toksemi ve doğuma bağlı komplikasyonlar sık görülür. Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. C) Daha önceki gebelik ve doğumlarıile ilgili kötü öyküsü olanlar: - Peşpeşe 2 spontan düşüğü olanlar - Bir ya da fazla ölü doğum yapanlar günlük bebek ölümü olanlar - Anomalili bebek doğuranlar - Prematüre bebek doğuranlar - Pre-eklampsi- eklampsi geçirenler - Zor doğum yapmış olanlar - Doğumda 3.devre komplikasyonu olanlar. (Plesenta ile ilgili patolojiler ve kanama) - Daha önce sezaryen geçirenler - Daha önceki doğumlarda bebeğinde patolojik sarılık görülenler. ( İlk 48 saaat içinde ) - 4 kg.'dan fazla bebek doğuranlar (Diabet için) a- Ocak hekimine sevk b- Doğumlar mutlaka hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Annenin daha önce geçirdiği bu durumların bu gebelik ve doğumda tekrarlama olasılığı fazladır. D) Daha önce saptanan sistemik ya da kronik bir hastalığı var ise: b- Ocak hekimine sevk c- Doğum öncesi hastaneye sevk d- Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Bu durum, bu gebeliklerde daha da ilerleyip, kötüleşebilir. E)Sosyo-Ekonomik durumu iyi olmayanlar: Yapılmasıgerekenler: b- Doğum için hastaneye sevk ÖNEMİ: Her tür gebelik ve doğum komplikasyonu daha sık oluşur. F)Boyu 150 cm.'den kısa gebeler; a- Baş-Pelvis uyuşmazlığı yönünden değerlendirilmeli b- Ocak hastanede olmalıdır.
12 G) Kilosu gebelik başlangıcında boyuna göre az ise, gebelik süresince az kilo alıyor ise;, beslenme eğitimi, b- Ocak hekimine sevk c- Doğum hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Annenin sağlığının bozulması ve bebeğin intrauterin gelişmemesi olasılığı fazladır. Prematüre, düşük doğum ağırlıklı bebek olabilir. H) Birinci trimesterde; Virütik hastalık geçirme, fetotoksik ilaç kullanma, X-ray maruziyeti vb.. a- Ocak hekimine sevk ÖNEMİ: Bebekte anomali ya da ilerde malignite oranı sıktır.kadın-doğum uzmanına sevk edilmelidir. I)Anemi; Hb ölçümünde 11 gr.'dan az olanlar; b- Gebeliğin 3.ayından itibaren demir preparatları verilmelidir. Hb.8 gr'dan az ise mutlaka doktora sevk edilmelidir. ÖNEMİ: Anemik gebelerde anne ve bebeğin ölüm oranı daha yüksektir. annenin enfeksiyonlara direnci azalır, doğum sonu kanama sık görülür, puerperal enfeksiyon sık görülür. c- Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. İ)Kan basıncı yüksek ise (diastolik 85 ve üzeri) bu gebelerde idrarda protein, ödem ve aşırı kilo alma dikkatle araştırılıp izlenmelidir. (Bu işlem gebeyi toksemi yönünden değerlendirmek için yapılır.) b- diyet, ve yatak istirahati önerilir. c- Ocak hekimine sevk d- Doğum öncesi dönemde hastaneye sevk d- Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Yukarıdaki bulgular(+) ise annede eklampsi gelişebilir. Postpartum kanama olabilir.bebek ise plasental yetmezlik nedeni ile ya prematür de, ya iyi gelişmez, ya da intra-uterin ölebilir. J)ÇKS 24.haftadan sonra hala alınmıyor ise (ölüfetüs) a- Ocak hekimine sevk b- Doğum öncesi dönem hastaneye sevk ÖNEMİ: Anne ve bebek yönünden tehlikelidir. Annede doğum sonu kanamaya bağlıana ölümü görülebilir.
13 K) Polihidramnios: b- Ocak hekimine sevk c- Doğum öncesi dönem hastaneye sevk d- Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Fetal anomali ihtimali fazladır.doğumda prezentasyon bozukluğu, kordon sarkması, ablasio plasenta (dekolman) oluşabilir Annede toksemi ve post partum kanama sık görülür. L) Çoğul gebelik: b- Doğum öncesi dönem hastaneye sevk c- Doğum mutlaka hastanede olmalıdır. ÖNEMİ: Anemi,toksemi,prematür eylem, bebeklerin prezantasyon bozukluğu, doğum travmasıve postpartum kanama sık görülür. M) Prezentasyon bozukluğu (Baş-harıç-diğer) a- Doğum öncesi dönem hastaneye sevk b- Doğum için hastaneye sevk ÖNEMİ: Güç doğum, doğum travması, müdaheleli doğum ihtimali fazladır. N) Baş pelvis uyuşmazlığı(kesin ya da şüpheli) a- Doğum öncesi dönem hastaneye sevk b- Doğum için hastaneye sevk ÖNEMİ: Güç doğum, doğum travması, operatif doğum, uterus rüptürü sıktır. Anne ve bebek ölümü olabilir. O) Doğum öncesi dönemde kanama: b- Ocak hekimine sevk c- Doğum öncesi dönem hastaneye sevk d- Doğum için hastaneye sevk ÖNEMİ: Kesinlikle tuşe yapılmamalıdır.annede anemi, toksemi, bebeğin iyi gelişmemesi ya da intra uterin ölüm sıktır. Ö) Daha önce sezaryen ya da intra uterin operasyon geçirmiş ise; a- Ocak hekimine sevk b- Doğum öncesi dönemde hastaneye sevk c- Doğum için hastaneye sevk ÖNEMİ: Uterus rüptürü tehlikesi çok fazladır.anne ve bebek ölebilir.
14 P)Beklenen doğum tarıhi 10 günden fazla gecikti ise (sürmaturasyon): a- Beklenen doğum tarıhi gecikti ise kilo takibi yapılmalı (gebede böyle bir durumda kilo alma durur.) b- Ocak hekimine sevk c- Doğum öncesi dönemde hastaneye sevk d- Doğum için hastaneye sevk ÖNEMİ:Plasental yetmezliğe bağlı ölüm ihtimali fazladır. R)Geç tesbit edilip tetanoza karşı bağışıklanmayanlar: a- Doğum için hastaneye sevk GEBELERİN BESİN İHTİYAÇLARI Gebelikten Dolayı Ek Alınması Gerekli Enerji ve Besin Öğeleri Enerji: Normal ağırlıkta olan bir kadının gebeliği boyunca, ayda ortalama 1 kg.ağırlık kazanması istenir. Genellikle ilk 3 aylık dönemde ağırlık kazanımı çok azdır. Gebelik boyunca toplam 9-13 kg. ağırlık kazanılması gereklidir. Gebelik başlangıcında normal ağırlığından şişman olan kadının fazla ağırlık kazanmasına gerek yoktur. Ancak gebelik başlangıcında zayıf olan kadının fetüsü beslemede güçlüğü olabilir.bu tip kadınların kendi ihtiyaçlarına ek olarak gebeliğin gerektirdiği enerjiyi almaları faydalıdır. Protein: Normal süresini tamamlayan fetüste ortalama 925 gram protein biriktiği tahmin edilmektedir. Buna göre ilk 3 aylık dönemde günde 1,8 gram,ikinci üç aylık dönemde 4,8 gram, üçüncü üç aylık dönemde 6,1 gram protein fetüsün büyümesi için anneden çekilmektedir. Gebe kadının günlük ihtiyacına ek olarak 20 gram protein alması tavsiye edilir. Demir: Bitkisel besin ağırlıklı karışık bir diyetteki demirin %10'unun emildiği düşünülürse kadının kendi günlük ihtiyacına ek olarak 20 mg. demir alması tavsiye edilir. Kalsiyum: Gebe kadının kendi günlük ihtiyacına ek olarak 500 mg.ek kalsiyum alması tavsiye edilir.
15 KAYNAKLAR 1- Akın, A: Hekimler için Aile Planlaması El Kitabı. SSYB-AP-AÇS Genel Müdürlüğü ve Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalının işbirliği ile yürüttüğü "Hekimler için Aile Planlaması Eğitim Programı Geliştirme" projesi için hazırlanmıştır, Ankara, Mayıs 1993, S: Bertan, M. Güler, Ç: Halk SağlığıTemel Bilgiler. Güneş Kitabevi Ltd. iti., Ankara, 1993, S: Çavuşoğlu, H: Çocuk SağlığıHemşireliği, Cilt 1, 1.Baskı, Hürbilek Matbaacılık, Ankara, 1994, S: Çavuşoğlu, H: Çocuk SağlığıHemşireliği, Cilt 2, 1.Baskı, Çağın Basın Yayın San. ve Tic., Ankara, 1996, S: Dervişoğlu, A, A: Kontraseptif Yöntemler, Demircioğlu Matbaacılık, Ankara, 1990, S: Hatun, N; Coşkun, A: istanbul ili HalkalıYöresindeki Kadınların Gebelik ve Doğuma ilişkin Geleneksel inanç ve Uygulamaları, II.Ulusal Hemşirelik Kongresi Bildirileri, izmir, 1990, S: Kocaman, G: Annelere ve Çocuklara Verilen Sağlık Hizmetlerindeki Gelişmeler ve Sorunlar, I.Ulusal Hemşirelik Kongresi, izmir, 1985, S: Kubilay, G: Kadınların Doğum Öncesi Bakım Almama Nedenleri; III. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Sivas, 1992, S: Kubilay, G, Öztek, Z: Toplum Sağlığıve Hemşireliği, Somgür Yayıncılık, Ankara, 1994, S: Taşkın, L: Anne SağlığıHemşireliği, Hürbilek Matbaacılık, Ankara, 1993, S: Taşkın, L: Kadın HastalıklarıHemşireliği, 1.Baskı, Sistem Ofset, Ankara, 1994, S: Yazıcı, S: Serviks Kanserinde Risk Faktörleri ve Erken tanı, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, Cilt:3, Sayı2, 1996, S: T.C. Başbakanlık Devlet istatistik Enstitüsü, Türkiye istatistik Yıllığı, Devlet istatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara, 1995, S: T.C. Hükümeti-UNiCEF, Türkiye'de Anne ve Çocuklarının Durum Analizi, Ankara, 1996.
GEBE MUAYENE YÖNTEMLERİ ve GEBE BAKIMI
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve 10.Hafta ( 17-21 / 11 / 2014 ) GEBE MUAYENE YÖNTEMLERİ VE GEBE BAKIMI Slayt No: 11 GEBE MUAYENE YÖNTEMLERİ ve GEBE BAKIMI 2 Doğum öncesi bakım şu amaçlara yönelik
DetaylıDOĞUM ÖNCESİ BAKIM. Dr. Ferruh N. Ayoğlu. Halk Sağlığı Anabilim Dalı
DOĞUM ÖNCESİ BAKIM Dr. Ferruh N. Ayoğlu Sevmek güzel şey delikanlım, l sev bakalım. Madem ki kafanın içerisinde ışıklı bir karanlık var, benden izin sana sev sevebildiğin kadar. Yaşanan her 1 dakika da:
DetaylıGEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ
GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ Doğuma Hazırlık Doğum Öncesi Eğitim Fetal Aktivitenin İzlenmesi Göğüs Bakımı Emzirmeye
DetaylıÜlkemizde Anne Sağlığı Hizmetleri
Ülkemizde Anne Sağlığı Hizmetleri TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı Uzm. Dr. Sema Sanisoğlu 20 Mart 2017, Ankara 1994 Kahire Uluslararası Nüfus ve Kalkınma toplantısında
Detaylı07.11.2014. Ana Sağlığını Etkileyen Faktörler ve Alınacak Önlemler
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 2. Hafta ( 22 26 / 09 / 2014 ) 1.) KADIN ve ANASAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ve ALINACAK ÖNLEMLER 2.) KADIN ve ANA SAĞLIĞI İLE İLGİLİ ÖLÇÜTLER Slayt No: 2
DetaylıGÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016
GÜVENLİ ANNELİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 Bu sunum; Arş. Gör. Dr. Tuğçe Şanver, Arş. Gör. Dr. Can Keskin ve Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış tarafından hazırlanmıştır.
DetaylıSEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılı SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Dersin adı Üreme Sağlığı Anabilim dalı Sorumlu öğretim üyesi E-posta adresi Halk Sağlığı Prof.Dr.Haldun SÜMER
DetaylıÜNİTE II- KADIN GENİTAL ORGANLARININ ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ
ÜNİTE II- KADIN GENİTAL ORGANLARININ ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ Genital Organlar Dış Genital Organlar İç Genital Organlar Kemik Kısımları (Pelvis ) Siklus Oluşumu ve Hormonlar Oval ve Menstrual Siklus Halkası
DetaylıT.C NİĞDE ÜNİVERSİTESİ NİĞDE ZÜBEYDE HANIM SAĞLIK YÜKSEKOKULU
T.C NİĞDE ÜNİVERSİTESİ NİĞDE ZÜBEYDE HANIM SAĞLIK YÜKSEKOKULU GEBE-LOHUSA İZLEM DEFTERİ DANIŞMAN ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI:... NUMARASI:. NOT: Defterler spiralli veya baskılı formlar birbirinden ayrılmayacak
Detaylı1. HAFTA PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA. Hasta Başı Eğitim / İş Başında Öğrenme Hasta viziti, poliklinik, doğumhane ve ameliyathanede pratik
1. HAFTA Stajın Tanıtımı Hekimlik Uygulaması Obstetrik antenatal vizit ve anamnez Puberte ve bozuklukları Hekimlik Uygulaması Jinekolojik anamnez, muayene Non-invaziv ve invaziv antenatal tetkikler Kadın
DetaylıKADIN SAĞLIĞI,- ANA SAĞLIĞI 15-49 YAŞ KADIN ve GEBE İZLEMİ
KADIN SAĞLIĞI,- ANA SAĞLIĞI 15-49 YAŞ KADIN ve GEBE İZLEMİ İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ 2. KAVRAM ve TANIMLAR 2.1. KADIN SAĞLIĞI 2.1.1. Kadın Sağlığının Önemi 3. ANA SAĞLIĞI 3.1. Ana Çocuk Sağlığının Önemi 3.3.
Detaylı190 kadın planlanmamış ya da istenmeyen gebelikle karşılaşmakta, 110 kadında gebeliğe bağlı komplikasyon gelişmekte,
Dünyada her bir dakikada 380 kadın gebe kalmakta, 190 kadın planlanmamış ya da istenmeyen gebelikle karşılaşmakta, 110 kadında gebeliğe bağlı komplikasyon gelişmekte, 40 kadın sağlıksız düşük yapmaktadır.
DetaylıPERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ. Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği
PERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği Perinatoloji Yüksek riskli gebelik Maternal ve fetal sağlığı tehdit eden, mortalite ve morbidite olasılığını
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Ulusal Toplantı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. A. Sinan Türkyılmaz Doç. Dr. Alanur Çavlin 2 Aralık 214, Rixos Grand Ankara Oteli, Ankara Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun
DetaylıDOĞUM ÖNCESĠ BAKIM YÖNETĠM REHBERĠ 2016
DOĞUM ÖNCESĠ BAKIM YÖNETĠM REHBERĠ 2016 AMAÇ : Anne ve fetusun tüm gebelik boyunca düzenli aralıklarla gerekli muayene ve önerilerde bulunularak dikkatli bir şekilde izlenminin sağlanması KAPSAM : Kadın
DetaylıTNSA-2003 ÖNEMLİ SONUÇLARI HİZMET ALANLARI
TNSA-2003 ÖNEMLİ SONUÇLARI HİZMET ALANLARI Prof. Dr. Sabahat Tezcan Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 8 Ekim 2004 - Ankara HANEHALKI ÖZELLİKLERİ Nüfus halen genç yapıda (%29, 15 )
DetaylıGEBELİK VE LOHUSALIK
GEBELİK VE LOHUSALIK ANA SAĞLIĞI Sağlık hizmetleri açısından doğurganlık çağındaki (15-49 yaş arası) tüm kadınlara ana denir. 15-49 yaş doğurganlık çağındaki kadınlar nüfusumuzun % 27 sini oluşturmaktadır.
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Pelin Seçkiner 5 Şubat 215 Swiss Otel Büyük Efes, İzmir Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların
DetaylıM2 S1. Üreme Sağlığı. Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım. Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011
M2 S1 Üreme Sağlığı Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011 M2 S6 Üreme Sağlığına Yönelme Bükreş konferansı (1974) II. Nüfus Konferansı (1984 Meksika) Kadın ve çocuklara
Detaylı1)SML 2) Ön lisans 3) Lisans 4) Yüksek lisans 5) Doktora 3. Çalışma Yılı:.. yıl
Ebelerde Bilgi Beceri Kursu Eğitim Modülü Belirleme Anketi Sayın Güney Genel Sekreterliğine Bağlı Bulunan Hastanelerde Çalışan Ebe Meslektaşlarımız. Ebelik eğitimi almış, ancak daha sonraki yıllarda farklı
Detaylı03.06.15 09:30 BİYOKİMYA-MİKROBİYOLOJİ-FARMAKOLOJİ 10:30 HALK SAĞLIĞI 11:30 PATOLOJİ 13:30 İYİ HEKİMLİK UYG. 6 Hafta. Kurul Süresi: 10 saat 10 saat
Yeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 215 216 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DÖNEM III DERS KURULU 6 TIP TIP 332- ÜREME SİSTEMİ HASTALIKLARI
DetaylıANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ. Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır.
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞININ ÖNEMİ Sağlık; bireyin beden, ruh ve sosyal açıdan tam bir iyilik durumunda olmasıdır. Anne-çocuk sağlığı hizmetlerinin amacı; özelde anne ve çocukların, genelde ise toplumun sağlıklı
DetaylıTNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI
TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Prof. Dr. Sabahat Tezcan H.Ü. Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 16 Haziran 2005 - KARS Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü 0-4 Yaş Dönemindeki
DetaylıAşırı doğurganlığın anne ve çocuk sağlığına etkileri İstenmeyen gebelikler ve isteyerek düşükler
Aşırı doğurganlığın anne ve çocuk sağlığına etkileri İstenmeyen gebelikler ve isteyerek düşükler Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD 10.05.2010 1 Amaç : Tıp Fakültesi Dönem III öğrencileri, aşırı doğurganlık,
DetaylıBÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof Dr Zehra AYCAN.
BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ Prof Dr Zehra AYCAN zehraaycan67@hotmail.com Büyüme Çocukluk çağı, döllenme anında başlar ve ergenliğin tamamlanmasına kadar devam eder Bu süreçte çocuk hem büyür hem de gelişir
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞININ DURUMU. Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD Mayıs 2011
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞININ DURUMU Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD Mayıs 2011 1 Amaç: Bu dersin sonunda öğrenciler dünyada ve Türkiye de kadın sağlığının durumu konusunda bilgi kazanacaklardır.
DetaylıFETAL HAYATTAN ÇOCUKLUĞA ĠLK 1000 GÜNDE BESLENME VE AĠLE HEKĠMLĠĞĠ SĠSTEMĠNDE HEMŞĠRENĠN ROLÜ
FETAL HAYATTAN ÇOCUKLUĞA ĠLK 1000 GÜNDE BESLENME VE AĠLE HEKĠMLĠĞĠ SĠSTEMĠNDE HEMŞĠRENĠN ROLÜ Yrd.Doç.Dr. Gülten KOÇ Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Doğum-Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim
Detaylı4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI (Grup 3)
4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI (Grup 3) Amaç: Kadın yaşamının evreleri ve bu evrelerde karşılaşılabilecek sağlık sorunları hakkında öğrenciyi bilgilendirmek, bu sorunlara pratisyen
DetaylıTürkiye Ulusal Anne Ölümleri Çalışması. Ulusal Toplantısı. 8 Aralık 2006 Ankara
Türkiye Ulusal Anne Ölümleri Çalışması Ulusal Toplantısı 8 Aralık 2006 Ankara Türkiye Ulusal Anne Ölümleri Çalışması Ulusal Toplantısı 8 Aralık 2006 Ankara Araştırma Sonuçları Doç Dr. İsmet Koç Kavramlar
DetaylıÜLKEMİZDE VE DÜNYADA KADıN SAĞLıĞı. Araş. Gör. Kevser Özdemir
1 ÜLKEMİZDE VE DÜNYADA KADıN SAĞLıĞı Araş. Gör. Kevser Özdemir Kadın Sağlığı 2/30 Kadın sağlığı, kadının doğumdan ölümüne kadar olan süredeki tüm sağlık durumunu kapsar. Kadın sağlığı hizmetlerindeki çağdaş
DetaylıKOMPLİKE VAKALARDA DOĞUM ÖNCESİ DOĞUM VE DOĞUM SONRASI SÜREÇLERİN İZLENMESİ PROSEDÜRÜ
KOMPLİKE VAKALARDA DOĞUM ÖNCESİ DOĞUM VE DOĞUM SONRASI SÜREÇLERİN İZLENMESİ PROSEDÜRÜ DH.PR.01 31.10.2018 Revizyon No Revizyon tarihi 1/5 1.AMAÇ: Obstetrik problemleri hızla değerlendirip ayırıcı tanıyı
DetaylıMakat prezentasyonu. Görülme oranı %3-4 dür. Tanı leopold manevraları ile konulabilir
MAKAT DOĞUM Makat prezentasyonu Görülme oranı %3-4 dür Tanı leopold manevraları ile konulabilir 2 MAKAT DOĞUM Sırt solda olduğunda birinci makat gelişi ; sırt sağda olduğunda ikinci makat gelişi, çocuk
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 3. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Tuğba Adalı 19 Şubat 215 Greenpark Otel, Diyarbakır Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların
DetaylıTABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ
TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ BÖLÜM 1 GİRİŞ Tablo 1.1 Hanehalkı ve kişi görüşmelerinin sonuçları...15 BÖLÜM 2 HANEHALKI NÜFUSU VE KONUT ÖZELLİKLERİ Tablo 2.1 Yaş, yerleşim yeri ve cinsiyete göre hanehalkı
DetaylıÇocuk Sağlığı İzlemi İlkeleri 6. PUADER Kongresi- Antalya
Çocuk Sağlığı İzlemi İlkeleri 6. PUADER Kongresi- Antalya Dr. Başak TEZEL Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı İzlenmesi Gereken Gruplar 15-49 yaş kadınlar Gebeler Lohusalar 0-5 yaş çocuklar Okul çağı
DetaylıMevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 2011 Harran Üniversitesi-UNFPA
Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 211 Harran Üniversitesi-UNFPA Hizmet için kanıt oluşturan sonuçlar açısından Hizmetleri planlama ve uygulama açısından
DetaylıPRETERM-POSTTERM EYLEM
PRETERM-POSTTERM EYLEM PRE-TERM EYLEM PRETERM EYLEM; Doğum ağırlığı dikkate alınmaksızın, gebenin son adetinin ilk gününden itibaren 20-37. haftalar arasında eyleme girmesi ve bu eylem ile servikal açıklık
DetaylıKOMPLİKE VAKALARDA DOĞUM ÖNCESİ, DOĞUM VE DOĞUM SONRASI SÜREÇLERİN İZLEMİ PROSEDÜRÜ
KODU: SDH.PR..73 YAYIN TA: 21.09.2017 REVİZYON TA:-- REVİZYON NO:00 Sayfa 1 / 6 1.AMAÇ: Obstetrik problemleri hızla değerlendirip ayırıcı tanıyı yaparak ekip anlayışı içinde anne ve bebeğin doğum öncesi,
DetaylıDÖNEM VI GRUP A1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2018 2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıDekan: Prof. Dr. Demir Budak Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten. 110 saat 10 saat
Yeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Dekan: Prof. Dr. Demir Budak Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 214 215 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DÖNEM III DERS KURULU 6 (TIP 331) ÜREME SİSTEMİ HASTALIKLARI
DetaylıDÖNEM VI GRUP F DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2013 2014 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıHalk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ
Halk Sağlığı YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda; - çevre sağlığı koşullarını düzelterek - bireylere sağlık bilgisi vererek - bulaşıcı hastalıkları
DetaylıAnayit M. COSKUN Eylem KARAKAYA
( Editörler Anayit M. COSKUN Eylem KARAKAYA Yazarlar Anayit M. COSKUN Eylem KARAKAYA Semra BAYRAKTAR NOBEL TIP KİTABEVLERİ 2016 Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti. Güvenli Annelik Eğitim ve Danışmanlık
DetaylıSosyal Riski Azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838
Sosyal Riski Azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ANKARA Sayı :
DetaylıTOPLUMU TANIMA VE EKİP ÇALIŞMASI YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ
TOPLUMU TANIMA VE EKİP ÇALIŞMASI YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ Amaç Bu dersin sonunda öğrenciler, sağlık hizmeti verecekleri toplumu tanımanın önemi konusunda bilgi sahibi olacaklardır. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Bu
DetaylıSEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM (SSVD)
SEZARYEN SONRASI VAJİNAL DOĞUM (SSVD) Sezaryen Sonrası Vajinal Doğum (SSVD) Daha önce sezaryen olan kadın tekrar doğum yapacak Sezaryen Sonrası Doğum Denemesi (SSDD) Sezaryen Sonrası Sezaryen Doğum (SSSD)
DetaylıKADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 1. GÜN 08.15-09.00 Pratik Ders Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinin Tanıtılması 09.15-10.00 Teorik Ders Jinekolojik Anamnez M. ÇOLAKOĞLU 10.15-11.00 Teorik Ders Jinekolojik
DetaylıGEZİCİ SAĞLIK HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ HAKKINDA YÖNERGE
GEZİCİ SAĞLIK HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ HAKKINDA YÖNERGE Amaç Madde 1- Bu Yönerge, sağlık hizmetlerine ulaşılabilirliğin arttırılması ve bütün vatandaşların birinci basamak sağlık hizmetlerinden yararlanması
DetaylıHipertansif Hasta Gebe Kalınca Ne Yapalım?
Hipertansif Hasta Gebe Kalınca Ne Yapalım? Doç.Dr. Gülay Sain Güven Hacettepe ÜniversitesiTıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Genel Dahiliye Ünitesi 24 Mayıs 2008, Antalya Sunum Planı Gebelik-hipertansiyon
DetaylıProje. Yardım Operasyonları Proje Ortakları: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Fonu (UNFPA), Ankara İl Halk Sağlığı Müdürlüğü
Proje «Kadın ve Kız Çocukları İçin Güvenli Alanlar ve Kadın Sağlığı Danışma Merkezleri Oluşturmak Suretiyle Suriyeli ve Diğer Göçmen Kadınların Üreme Sağlığı ve Cinsiyete Dayalı Şiddet Hizmetlerine Erişimlerini
Detaylı4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI
4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI Amaç: Kadın yaşamının evreleri ve bu evrelerde karşılaşılabilecek sağlık sorunları hakkında öğrenciyi bilgilendirmek, bu sorunlara pratisyen hekim düzeyinde
DetaylıKADINLAR AÇISINDAN SAVUNMASIZLIK/ÖRSELENEBİLİRLİK. Prof. Dr. Şevkat BAHAR ÖZVARIŞ
KADINLAR AÇISINDAN SAVUNMASIZLIK/ÖRSELENEBİLİRLİK Prof. Dr. Şevkat BAHAR ÖZVARIŞ HÜKSAM Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Cinsiyetle ilgili savunmasızlık UNESCO Uluslar
DetaylıDr. Bekir KESKİNKILIÇ
Dr. Bekir KESKİNKILIÇ 1 SAĞLIK Yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. Irk, din, siyasi görüş, ekonomik veya sosyal durum ayrımı yapılmaksızın
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ Dr. İbrahim PADIR İstanbul, 2015 Kavramlar ve Tanımlar Gebeliğe bağlı ölüm, bir kadının gebelik süresince, doğumda ya da gebeliğin sonlanmasından sonraki 42 gün içinde
DetaylıTÜRKİYE DE DOĞUM ve DOĞUM SONU HİZMETLERDEN YARARLANMA. Prof. Dr. Ayşe Akın Doç. Dr. Şevkat Bahar Özvarış
TÜRKİYE DE DOĞUM ve DOĞUM SONU HİZMETLERDEN YARARLANMA Prof. Dr. Ayşe Akın Doç. Dr. Şevkat Bahar Özvarış I. GİRİŞ Doğumun sağlıklı koşullarda ve bir sağlık personelinin yardımıyla yaptırılmasının ve doğum
DetaylıKADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI 9 Kasım 12 Kasım 13 Kasım 14 Kasım 15 Kasım 08.15-09.00 4.KAD001 4.KAD007 4.KAD011 Hasta Başı Eğitim 09.15 10.00 4.KAD002 4.KAD008 4.KAD012 4.KAD015 10.15-11.00
DetaylıSİGARANIN GEBELİĞE ETKİLERİ. Mini Ders 2 Modül: Sigara ve Üreme Sistemi
SİGARANIN GEBELİĞE ETKİLERİ Mini Ders 2 Modül: Sigara ve Üreme Sistemi Mini Dersin Hedefleri MİNİ DERSİN AMACI: Kursiyerlerin, gebelik sırasında sigara kullanımı ile ilişkili olası problemler hakkında
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü Sayı : B100AÇS0120000/2600-9216/3238 Konu : Gebelerde Demir Destek Programı Uygulaması 29.09.2005 GENELGE 2005/147 Gebelikte meydana
DetaylıYard. Doç. Dr. Vehbi Alpman KURUL SINAVI KURUL SINAVI
Yeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 216 217 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DÖNEM III DERS KURULU 6 TIP TIP 332- ÜREME SİSTEMİ HASTALIKLARI
DetaylıHİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK. Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011
HİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011 1 GÜVENLİ ANNELİK GİRİŞİMİ Yüksek maternal mortalite ve morbiditeyi azaltmak için, 1987 yılında DSÖ öncülüğünde Nairobi
DetaylıTÜRKİYE İÇİN YENİ BİR SEÇENEK: TIBBİ DÜŞÜKLER
TÜRKİYE İÇİN YENİ BİR SEÇENEK: TIBBİ DÜŞÜKLER Dünyada Her 1 dakikada: 380 kadın gebe kalmakta, 190 kadın istenmeyen veya planlanmayan gebelikle karşılaşmakta, 110 kadın gebelikle ilgili komplikasyon yaşamakta,
DetaylıNormal Doğum Öncesi Dönem ve Uygulaması Ders Tanıtımı
Normal Doğum Öncesi Dönem ve Uygulaması Ders Tanıtımı DERSİN TANIMI : Bu ders öğrenciye; anne sağlığının önemini kavratarak anneyi etik değerlerle ailesi ve yaşadığı toplum içinde bir bütün olarak ele
DetaylıDÖNEM IV GRUP B DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıANNE ÖLÜMLERİ. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kadın ve Üreme Sağlığı Dairesi Başkanlığı
ANNE ÖLÜMLERİ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kadın ve Üreme Sağlığı Dairesi Başkanlığı Tanımlar Gebeliğe bağlı ölüm Anne ölümü Tesadüfi ölüm Geç anne ölümü 2 Gebeliğe Bağlı Ölüm Ölüm sebebine bakılmaksızın
Detaylı30.12.2014. Doğuma Yardım ve Takip. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı. 13.Hafta ( 08-12 / 12 / 2014 ) DOĞUMA YARDIM VE TAKİP Slayt No: 17
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 13.Hafta ( 08-12 / 12 / 2014 ) DOĞUMA YARDIM VE TAKİP Slayt No: 17 4 Doğum eylemi, doğum ağrılarının başlamasından, fetüsün doğumu ve plasentanın ayrılmasının
DetaylıDOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUMA YARDIM 10
DOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUMA YARDIM 10 Banu Akadlı Ergöçmen ve Yadigar Coşkun Anne ve çocuk sağlığı açısından önemli bir konu olan doğum öncesi bakım ve doğuma yardıma ilişkin olarak TNSA-2003 den elde
Detaylı3 EYLÜL 2014 ÇARŞAMBA
İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014-2015 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJI D GRUBU TEORİK VE PRATİK DERS PROGRAMI (01.09.2014 10.10.2014) 1 EYLÜL 2014 PAZARTESİ 09.30-10.20
DetaylıDÖNEM IV GRUP C DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıDÖNEM VI GRUP B2 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2018 2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıDÖNEM VI GRUP B-1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıDÖNEM VI GRUP A-2 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıDÖNEM VI GRUP D 1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıOp Dr Aybala AKIL. ACIBADEM Bodrum Hastanesi
Sağlıklı bir anne için Sağlıklı beslenme Düzenli hekim kontrolü Gebelik öncesi hastalıkların sıkı takibi Sağlıklı bir yaşam tarzı Huzurlu bir gebelik süreci Sağlıklı beslenme = Dengeli beslenme Proteinler
Detaylı2 EYLÜL 2015 ÇARŞAMBA
İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJI D GRUBU TEORİK VE PRATİK DERS PROGRAMI (31.08.2015 16.10.2015) 31 AĞUSTOS 2015 PAZARTESİ
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ PRENATAL TANI VE TEDAVİ ÜNİTESİ Uzman Ebe Gülay Özdal
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ PRENATAL TANI VE TEDAVİ ÜNİTESİ Uzman Ebe Gülay Özdal Fetal anomali nedeniyle gebeliğin sonlandırılması, karmaşık ve çatışmalı bir yaşam olayıdır. Gebelik sonlandırılması
DetaylıDÖNEM IV GRUP A DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
Detaylı31 AĞUSTOS 2016 ÇARŞAMBA
İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJI D GRUBU TEORİK VE PRATİK DERS PROGRAMI 29AĞUSTOS-14 EKİM 2016 29 AĞUSTOS 2016 PAZARTESİ
DetaylıÇocuğunuzun ilk doğduğu günden itibaren gençlik çağlarına gelinceye kadar çeşitli kontroller ve sağlıklı çocuk izlemleri yapılması gerekiyor.
Çocuğunuzun ilk doğduğu günden itibaren gençlik çağlarına gelinceye kadar çeşitli kontroller ve sağlıklı çocuk izlemleri yapılması gerekiyor. Sağlıklı çocuk izlemi: Çocuğun yaşına uygun ruhsal, fiziksel
DetaylıYENİDOĞAN ÖLÜMLERİ VE PREMATÜRİTE. Doç. Dr. Ahmet Yağmur Baş Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları EAH Yenidoğan Kliniği
YENİDOĞAN ÖLÜMLERİ VE PREMATÜRİTE Doç. Dr. Ahmet Yağmur Baş Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları EAH Yenidoğan Kliniği YENİDOĞAN SAĞLIĞI Yenidoğan dönemi; doğumdan bir aya kadar olan süreyi (ilk 28 gün)
DetaylıDÖNEM VI GRUP D1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2018 2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI HEKİM ADAYININ Adı Soyadı : Numarası : Staj Tarihleri : Danışman Öğretim Üyesi : DANIŞMAN AİLE
DetaylıDÖNEM VI GRUP C 1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıDÖNEM VI GRUP C 2 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıSema DOĞU, Kader KOÇ, Zeynep ASLAN, Serpil TÜRKER, Nur İHTİYAR GİRİŞ
ÖZEL BİR SAĞLIK KURULUŞUNA BAŞVURAN GEBE KADINLARDA SİGARA KULLANIMI İLE İLGİLİ VERİLEN EĞİTİMİN ANNE BEBEK SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ İLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN ÖLÇÜLMESİ 13-16 Ekim 2011 de 2. Ulusal
DetaylıSağlık Göstergeleri II.1. ÜREME SAĞLIĞI II.2. AŞILAMA II.3. MORTALİTE II.4. MORBİDİTE
2 Sağlık Göstergeleri II.. ÜREME SAĞLIĞI II.2. AŞILAMA II.. MORTALİTE II.. MORBİDİTE II. Üreme Sağlığı TABLO: TÜRKİYE'DE YERLEŞİM YERLERİNE GÖRE ÜREME SAĞLIĞI (%, 2) ÖZELLİKLER KENT KIR TOPLAM DOĞURGANLIK
DetaylıDÖNEM VI GRUP C1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2018 2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM VI GRUP C1 DERS PROGRAMI 01 MAYIS 2019 31 MAYIS
DetaylıKADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM
1. GÜN 08.15-09.00 Pratik Ders Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinin Tanıtılması 09.15-10.00 Teorik Ders Jinekolojik Anamnez M. ÇOLAKOĞLU 10.15-11.00 Teorik Ders Jinekolojik Muayene Usulleri M. ÇOLAKOĞLU
Detaylı16 KASIM 2015 ÇARŞAMBA
İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJI C GRUBU TEORİK VE PRATİK DERS PROGRAMI (14.11.2016-23.12.2016) 14 KASIM 2016 PAZARTESİ 08.30-09.20
DetaylıADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU EBELİK BÖLÜMÜ DOĞUM EYLEMİ SÜRECİ VE YENİDOĞAN İZLEM FORMU
Revizyon Tarihi :-15.07.2016 ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU EBELİK BÖLÜMÜ DOĞUM EYLEMİ SÜRECİ VE YENİDOĞAN İZLEM FORMU Adı-Soyadı Yaşı Eşinin Adı Soyadı SGK Aile Hekimi Eğitim Durumu (kendisi
DetaylıDÖNEM VI GRUP F-1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıDÖNEM VI GRUP E-1 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıSAĞLIK MESLEK LİSELERİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ XI. SINIF KADIN SAĞLIĞI HASTALIKLARI VE BAKIMI DERSİ İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ PROGRAMI
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI SAĞLIK İŞLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI SAĞLIK MESLEK LİSELERİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ XI. SINIF KADIN SAĞLIĞI HASTALIKLARI VE BAKIMI DERSİ İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ PROGRAMI ANKARA 2007
DetaylıDÖNEM VI GRUP F-2 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıGebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri;
Gebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri; Aile Sağlığı Merkezlerinde Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezlerinde Toplum Sağlığı Merkezlerinde ÜCRETSİZ verilmektedir. Temizlik, genel vücut
DetaylıÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA KONULARI (BÖLÜM ADI ALFABETİK) (2-27 NİSAN 2018)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA KONULARI (BÖLÜM ADI ALFABETİK) (2-27 NİSAN 2018) Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Çocuk ve Adolesan Sağlığı Kadın Sağlığı/Üreme Sağlığı Okul Sağlığı Toplum Beslenmesi Yaşlı Sağlığı ve
DetaylıDÖNEM VI GRUP F2 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2018 2019 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM VI GRUP F2 DERS PROGRAMI 01 KASIM 2018 30 KASIM
DetaylıSÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM VI GRUP B-2 DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM 2015 2016 EĞİTİM VE ÖĞRETİM
DetaylıIntörn hekim adı/soyadı. ASM nin bağlı bulunduğu İlçe Sağlık Müdürlüğü ASM sorumlu hekiminin adı-soyadı
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI DÖNEM VI KIRSAL HEKİMLİK/HALK SAĞLIĞI SAHA ÇALIŞMALARI AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ (ASM) ZİYARETLERİ DEĞERLENDİRME REHBERİ Intörn hekim adı/soyadı
DetaylıRahim Ağzı Kanseri Korkulu Rüyanız Olmaktan Çıkıyor
Rahim Ağzı Kanseri Korkulu Rüyanız Olmaktan Çıkıyor Rahim Ağzı Kanseri Korkulu Rüyanız Olmaktan Çıkıyor Rahim Ağzı Kanserinde Çığır Açan Adım Kadın Kanserleri Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler Özel
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI HEKİM ADAYININ Adı Soyadı : Numarası : Staj Tarihleri : Danışman Öğretim Üyesi : DANIŞMAN AİLE
Detaylı