planet-beruf.de MESLEK SEÇİMİNDE DESTEK BERUFSWAHL BEGLEITEN MEIN START IN DIE AUSBILDUNG ANNE VE BABALARA ELTERN

Transkript

1 AUSGABE 2014/2015 I MESLEK SEÇİMİNDE DESTEK I BERUFSWAHL BEGLEITEN ANNE VE BABALARA ELTERN MESLEK SEÇİMİNDE DESTEK BERUFSWAHL BEGLEITEN EIN SERVICE-MAGAZIN DER

2 İÇİNDEKİLER INHALT ANNE-BABALAR VE MESLEK SEÇIMI Meslek seçimi ve ben... Mesleğe doğru adım adım... ELTERN & BERUFSWAHL Die Berufswahl und ich... 3 Schritt für Schritt zum Beruf... 4 OKUL SCHULE Almanya da okul diplomaları... Die Schulabschlüsse in Deutschland... 5 Okulda başarı Erfolgreich in der Schule Sizin ve çocuğunuzun yapabileceğiniz şeyler... das können Sie und Ihr Kind tun... 6 Çocuğunuzun Almanca öğrenmesine nasıl yardımcı olabilirsiniz... So helfen Sie Ihrem Kind beim Deutschlernen... 7 MESLEĞE YÖNELIŞ Meslek Danışmanlığı Servisi'nin verdiği destek... Anne-babalar için bir portal:... Meslek Danışmanlık Merkezi (BiZ)... Kendini tanımaya yönelik bir program: BERUFE-Universum... Çocuğunuz meslek öğrenecek olgunlukta mı?... İş yerinde staj... Biz çocuğumuzu nasıl destekledik... Meslek seçimi yol haritası... MESLEKLER ÜZERINE BILGILER Meslek eğitim yolları - dual eğitim (okulda ve meslek eğitimi veren işyerinde yapılan eğitim) ile okulda yapılan meslek eğitiminin karşılaştırılması... Meslek eğitimim... MESLEK EĞITIM IŞYERI ARAMA VE BAŞVURU Çocuğunuz bu şekilde bir meslek eğitim işyerini bulabilir... Başvuru görüşmesine hazırlık alıştırması... Başvuru yazısı ve özgeçmiş... Çevrimiçi (online) başvuru... İş görüşmesine hazırlıklı girmeli... Meslek eğitim iş yeri yok - Ne yapmalı?... Okulu sonradan bitirmek... BERUFLICHE ORIENTIERUNG Unterstützung durch die Berufsberatung... 8 Das Elternportal von... 9 Das Berufsinformationszentrum (BiZ)...10 Das Selbsterkundungsprogramm BERUFE-Universum...12 Ist Ihr Kind ausbildungsreif?...14 Das Betriebspraktikum...16 So unterstützten wir unser Kind...17 Der Berufswahlfahrplan...18 INFORMATIONEN ÜBER BERUFE Ausbildungswege duale und schulische Berufsausbildung im Vergleich Meine Ausbildung AUSBILDUNGSPLATZSUCHE UND BEWERBUNG So findet Ihr Kind einen Ausbildungsplatz...24 Das Bewerbungstraining...26 Bewerbungsanschreiben und Lebenslauf...28 Online bewerben...31 Gut vorbereitet ins Vorstellungsgespräch Kein Ausbildungsplatz was tun? Schulabschlüsse nachholen Künye Impressum Yayımlayan Herausgeber Nürnberg Federal İş Ajansı Bundesagentur für Arbeit, Nürnberg Yayım Kurulu Herausgeberbeirat Petra Beckmann, Dr. Margareta Brauer-Schröder, Christoph Dickeler, Dr. Barbara Dorn, Petra Falterbaum, Heidi Geserich, Rudi Groh, Gisela Grüneisen, Ulrich Gschwender, Ulrike Hertz, Nikolas Kruse, Sybille Kubitzki, Hans Ulrich Nordhaus, Bastienne Raacke, Petra Rössler, Rainer Rupprecht, Alexandra Wierer Redaksiyon / Yayınevi Redaktion / Verlag Redaktion BW Bildung und Wissen Verlag und Software GmbH Posta kutusu Postfach Nürnberg Tel.: 0911/ Faks: Fax: 0911/ redaktion@ Çeviri Übersetzung Deniz Ermiş-Tak, Berlin (18-19, 28-31, 33) Tevfik Turan, TEXTimFLUSS GmbH (S. 4-5, 9, 12-13, 16, 25, 36) Interlingua Übersetzungen GmbH & Co. KG (S. 3, S. 5 (Infokasten), 6-8, 10-11, 13 (Infokasten),14-15, 17, 20-24, 26-27, 32, 34-35) Grafik düzenleme Grafische Gestaltung LATERNA Design GmbH & Co. KG Fotoğraf kanıtları Fotos Magdeburg İş Ajansı (S. 8); PA NUE (S. 23); Özel (S. 6, S. 8, S , S. 22, S. 34); Peter Dörfel (S. 34); Achim Tribillian (S. 16); Federal İş Ajansı nın BW Bildung und Wissen Verlag ve Arşivi Agentur für Arbeit Magdeburg (S. 8); PA NUE (S. 23); Privat (S. 6, S. 8, S , S. 22, S. 34); Peter Dörfel (S. 34); Achim Tribillian (S. 16); BW Bildung und Wissen Verlag und Archiv der Bundesagentur für Arbeit Son redaksiyon tarihi Redaktionsschluss Nisan 2014 April 2014 Basım Druck Mohn media Mohndruck GmbH, Gütersloh Toplam tiraj Gesamtauflage Copyright 2014 (bütün içerikler için) Copyright 2014 für alle Inhalte Bundesagentur für Arbeit Bütün hakları saklıdır. Kısmen de olsa çoğaltılması ve içeriklerin her türlü kullanımı, okullarda ders için kısıtlı sayıda çoğaltılması hariç, yayınevinin önceden iznine bağlıdır. Her durumda, kaynağın tam olarak belirtilmesi zorunludur. İsim belirtilerek aktarılan bölümler yazı işlerinin ve yayıncının görüşünü yansıtmayabilir. Alle Rechte vorbehalten. Der Nachdruck, auch auszugsweise, sowie jede Nutzung der Inhalte mit Ausnahme der Herstellung einzelner Vervielfältigungsstücke zum Unterrichtsgebrauch in Schulen bedarf der vorherigen Zustimmung des Verlags. In jedem Fall ist eine genaue Quellenangabe erforderlich. Mit Namen gekennzeichnete Artikel geben nicht unbedingt die Meinung der Redaktion und des Herausgebers wieder. Sipariş Bestellungen Kısıtlı sayıda nüshalar İş Ajansı'nın Meslek Bilgilendirme Merkezi'nden (BiZ) edinilebilir. Einzelexemplare sind im Berufsinformationszentrum (BiZ) der Agenturen für Arbeit erhältlich. ISSN

3 Anne-babalar ve meslek seçimi Eltern & Berufswahl MESLEK SEÇIMI VE BEN DIE BERUFSWAHL UND ICH Bedirhan talaşlı imalat teknikeri olacak ve eğitiminden memnun. Doğru mesleğe giden yol onun için her zaman kolay olmadı. Bütün bu süre boyunca babası onu cesaretlendirdi ve ona eşlik etti. Bedirhan wird Zerspanungsmechaniker und ist glücklich mit seiner Ausbildung. Der Weg zum richtigen Beruf war für ihn nicht immer einfach. Sein Vater hat ihn während der ganzen Zeit ermutigt und begleitet. Oğlum Bedirhan metale karşı her zaman ilgi duymuştur, örneğin çocukken nesneleri birbirine monte etmeyi seviyordu. Eşim ve ben onu ilgi duyduğu alanlarda ta baştan beri teşvik ettik. Sıra meslek seçimine gelince, şirketlerin bilgilendirme günlerini birlikte ziyaret ettik ve internetten bilgi edindik. Oğlum birçok staj yaptı. Örneğin otomotiv-mekatronik üzerinde bir meslek eğitiminin kendisi için doğru olmadığını anladığında, Bedirhan ı, işin peşini bırakmaması ve başka meslekleri denemesi için destekledik. Şimdi kendisinin de beğendiği bir meslek eğitim yeri bulduğu için mutluyum. Hüseyin Ilbey Mein Sohn Bedirhan hat sich schon immer für Metall interessiert, z.b. hat er als Kind gerne Dinge zusammengebaut. Meine Frau und ich haben ihn von Anfang an in seinen Interessen gefördert. Als es an die Berufswahl ging, haben wir zusammen Infotage von Unternehmen besucht und uns im Internet informiert. Mein Sohn hat mehrere Praktika gemacht. Als Bedirhan klar wurde, dass beispielsweise eine Ausbildung als Kfz- Mechatroniker nicht die richtige für ihn ist, haben wir ihn bestärkt, am Ball zu bleiben und andere Berufe auszuprobieren. Ich bin glücklich, dass er jetzt eine Ausbildung gefunden hat, die ihm Spaß macht. Hüseyin Ilbey Bu broşürde, mesleklerini nasıl bulduklarını anlatan Aysun, Erdem ve Kamil ile tanışacaksınız. In diesem Heft lernen Sie auch Aysun, Erdem und Kamil kennen, die darüber berichten, wie sie ihren Beruf gefunden haben. Okula giderken, değişik branşlarda birçok staj yaptım. Bu süre içeresinde hangi yönlerimin güçlü olduğunu, hangi yönlerimin güçlü olmadığını çabucak anladım. Babam, günlük iş hayatını uzun yıllardan beri bildiği ve bu konuda bana bilgi verebildiği için, benim için mesleğe yönlenmem aşamasında çok önemliydi. Ancak beni belirli bir yöne zorlamayı hiç denemedi. Talaşlı imalat teknikeri olarak şimdi eğitimimin üçüncü yılındayım. Meslek eğitimini BERUFE- Universum üzerinden buldum. Meslekte yükselmek istediğim için eğitimime mezuniyetimden sonra devam etmek istiyorum. Bedirhan Ilbey Während meiner Schulzeit habe ich mehrere Praktika in unterschiedlichen Branchen gemacht. Dabei wurde mir schnell klar, wo meine Stärken liegen und wo nicht. Mein Vater war während meiner Berufsorientierung sehr wichtig für mich, da er den Arbeitsalltag seit vielen Jahren kennt und mich beraten konnte. Er hat aber nie versucht, mich in eine Richtung zu drängen. Ich bin jetzt im dritten Jahr meiner Ausbildung als Zerspanungsmechaniker. Auf die Ausbildung bin ich über das BERUFE-Universum gekommen. Nach meinem Abschluss möchte ich mich gerne weiterbilden, da ich beruflich aufsteigen möchte. Bedirhan Ilbey 3

4 Anne-babalar ve meslek seçimi Eltern & Berufswahl MESLEĞE DOĞRU ADIM ADIM SCHRITT FÜR SCHRITT ZUM BERUF Meslek Seçimi Yol Haritası Çocuğunuzun adım adım yapması gerekenleri, Sayfa 18 den itibaren Meslek Seçimi Yol Haritası ndan (Berufswahlfahrplan) öğrenebilirsiniz. Der Berufswahlfahrplan Welche Aufgaben Ihr Kind Schritt für Schritt erledigen sollte, erfahren Sie im Berufswahlfahrplan ab Seite 18. Kızınızın ya da oğlunuzun meslek seçimiyle zamanında, en iyisi okulunu bitirmeden iki yıl öncesinden ilgilenmesi önemlidir! Çocuğunuzu şu şekilde destekleyebilirsiniz: Es ist wichtig, dass sich Ihre Tochter oder Ihr Sohn rechtzeitig mit der Berufswahl beschäftigt, am besten schon zwei Jahre vor dem Schulabschluss! So unterstützen Sie Ihr Kind dabei: Çocuğunuzla birlikte www. sayfasında, BERUFE-Universum'u kullanınınız. Çocuğunuz, bu sayfada mesleki ilgi alanlarını ve kişisel güçlü özelliklerini araştırır. Daha çok bilgi için: Sayfa 12 ve devamı. Meslek danışmanlık merkezini (BiZ i) çocuğunuzla birlikte ziyaret edin. Daha çok bilgi: Sayfa 10 dan itibaren. İş Ajansı nın meslek danışmanlığına (Berufsberatung der Agentur für Arbeit) birlikte gidin. Daha çok bilgi: Sayfa 8 den itibaren. Meslek öğrenme olgunluğunun ne anlama geldiğini ve çocuğunuza gelişiminde nasıl yardım edebileceğinizi sayfa 14 ve devamında öğrenebilirsiniz. Staj yaparak, ya da tatillerde çalışarak çocuğunuz pratikte deneyim kazanır. Stajla ilgili daha çok bilgi: sayfa 16 ve devamı. Öğretmenlerle görüşme saatlerinde ve veli toplantılarında çocuğunuzun okuldaki durumu ile ilgili bilgi edinin. Daha çok bilgi: Sayfa 6 dan itibaren. Çocuğunuza, meslek eğitim yerini nasıl bulabileceğini gösterin. Daha çok bilgi: Sayfa 24 ten itibaren. Başvuru yazılarını yazarken çocuğunuza yardımcı olun. Kendisiyle başvuru görüşmesine çalışın. Daha çok bilgi: Sayfa 26 dan itibaren. Ayrıntılı bilgiyi adresindeki anne-baba portalinden alabilirsiniz. Nutzen Sie das BERUFE-Universum auf Damit erforscht Ihr Kind seine beruflichen Interessen und persönlichen Stärken. Mehr dazu ab Seite 12. Besuchen Sie mit Ihrem Kind das Berufsinformationszentrum (BiZ). Mehr dazu ab Seite 10. Gehen Sie gemeinsam zur Berufsberatung der Agentur für Arbeit. Mehr dazu ab Seite 8. Was Ausbildungsreife bedeutet und wie Sie Ihrem Kind bei seiner Entwicklung helfen können, erfahren Sie ab Seite 14. Bei Praktika oder Ferienjobs sammelt Ihr Kind praktische Erfahrung. Mehr zum Praktikum ab Seite 16. Informieren Sie sich bei Lehrersprechstunden und Elternabenden über die Schulleistungen Ihres Kindes. Mehr dazu ab Seite 6. Zeigen Sie Ihrem Kind, wie es Ausbildungsstellen findet. Mehr dazu ab Seite 24. Unterstützen Sie Ihr Kind, wenn es Bewerbungen schreibt. Üben Sie mit ihm das Vorstellungsgespräch. Mehr dazu ab Seite 26. Weitere Informationen bietet Ihnen das Elternportal von. 4

5 Okul Schule ALMANYA DA OKUL DİPLOMALARI DIE SCHULABSCHLÜSSE IN DEUTSCHLAND İyi bir okul diploması, meslek hayatı için önemlidir. Alman eğitim sistemi çocuğunuza eğitimini sürdürebilmesi için birçok imkân sunar. Temel eğitim okulu diploması Çocuğunuzun en azından bir temel eğitim okulu (Hauptschulabschluss) ya da benzeri seviyede bir diploması olmalıdır. Ancak meslek eğitim işyeri bulabilmesi olasılığının yüksek olması için temel eğitim okulu diploması derecesinin yüksek olması tavsiye edilir (qualifizierender / qualifizierter Hauptschulabschluss). Çocuğunuz sözkonusu diplomaları, bulunduğunuz eyalete göre farklı yollardan edinebilir; örneğin belli bir not ortalamasını tutturarak, ya da sınavlara girerek. Özellikle başarılı olan öğrenciler, orta eğitim diploması almak için ileri eğitim veren bir okula devam edebilir. Orta eğitim diploması Orta eğitim diploması ile çocuğunuz daha üst düzeyde koşulları olan bir meslek eğitimine başlayabilir, ya da eğitimini bir üst okulda (örneğin branş lisesinde (Fachoberschule)) sürdürebilir. Orta eğitim diplomasını çocuğunuz genelde 10. sınıfın sonundaki bir sınavla elde eder. Branş yüksek okuluna devam hakkı ve yüksek okula devam hakkı Çocuğunuzun ilkokulda notları iyi olursa, daha sonra kendisi bir liseye (Gymnasium) devam edebilir. Çocuğunuz ilkokuldan sonra ilkönce farklı bir okula giderse, daha sonra liseye, branş lisesine (Fachoberschule), ya da benzeri derecede bir okula devam edebilir. Bunun için belli bir not ortalamasını tutturduğu bir orta eğitim diploması alması gerekir. Çocuğunuz yüksek okullara genel devam hakkı (Abitur) ile tüm yüksek okullarda ve branş yüksek okullarında öğrenim görebilir. Bu hakkı, liseyi, belli şartlar altında ise 13. sınıfı olan bir branş lisesini (FOS), ya da meslek lisesini (BOS) bitirerek de kazanabilir. Branşa bağlı yüksek okula devam etme hakkı (fachgebundene Hochschulreife) ile yüksek okullarda belli öğrenim dallarında okuyabilir. Bunun için gerekli olan okul diplomasını 13. sınıfı olan branş liselerinde, ya da meslek liselerinde edinebilir. Branş yüksek okuluna devam hakkı (Fachhochschulreife) ile çocuğunuz branş yüksek okullarında öğrenimine başlayabilir. Bu hakkı, bir branş lisesini ya da meslek lisesini bitirerek kazanabilir. Ein guter Schulabschluss ist wichtig für die berufliche Laufbahn. Im deutschen Schulsystem hat Ihr Kind viele Möglichkeiten, weiterführende Schulen zu besuchen. Hauptschulabschluss Ihr Kind sollte mindestens einen Hauptschulabschluss oder einen vergleichbaren Abschluss besitzen. Um gute Chancen auf einen Ausbildungsplatz zu haben, empfiehlt sich ein qualifizierender bzw. qualifizierter Hauptschulabschluss. Je nach Bundesland kann Ihr Kind diese Abschlüsse auf unterschiedlichem Weg erreichen, z.b. durch einen bestimmten Notendurchschnitt oder durch Prüfungen. Wer besonders gute Leistungen erbringt, kann eine weiterführende Schule besuchen, um einen mittleren Bildungsabschluss zu erwerben. Mittlerer Bildungsabschluss Mit dem mittleren Bildungsabschluss kann Ihr Kind eine Berufsausbildung mit höheren Anforderungen beginnen oder eine weiterführende Schule (z.b. Fachoberschule) besuchen. Den mittleren Bildungsabschluss erwirbt Ihr Kind meistens mit einer Prüfung am Ende der 10. Klasse. Fachhochschulreife und Hochschulreife Hat Ihr Kind in der Grundschule gute Noten, kann es anschließend ein Gymnasium besuchen. Wenn Ihr Kind nach der Grundschule erst eine andere Schulform besucht, kann es danach auf das Gymnasium, in die Fachoberschule oder eine vergleichbare Schule gehen. Dazu braucht es einen mittleren Bildungsabschluss mit einem bestimmten Notendurchschnitt. Mit der allgemeinen Hochschulreife (Abitur) kann Ihr Kind an allen Hochschulen und Fachhochschulen studieren. Den Abschluss erwirbt es an Gymnasien, unter bestimmten Voraussetzungen auch an Fachoberschulen (FOS) mit 13. Jahrgangsstufe oder an Berufsoberschulen (BOS). Mit der fachgebundenen Hochschulreife kann Ihr Kind bestimmte Studiengänge an Hochschulen studieren. Den Schulabschluss erreicht es an Fachoberschulen mit 13. Jahrgangsstufe oder an Berufsoberschulen. Mit der Fachhochschulreife kann Ihr Kind an Fachhochschulen studieren. Den Abschluss erreicht es an Fachoberschulen oder an Berufsoberschulen. Başarılı bitirilmiş bir meslek eğitimi ile çocuğunuzun, bir üst okul diplomasını alma olanakları vardır. Mit einer erfolgreich abgeschlossenen Berufsausbildung gibt es für Ihr Kind Möglichkeiten, den nächsthöheren Schulabschluss zu erreichen. 5

6 Okul Schule OKULDA BAŞARI SIZIN VE ÇOCUĞUNUZUN YAPABILECEĞINIZ ŞEYLER ERFOLGREICH IN DER SCHULE DAS KÖNNEN SIE UND IHR KIND TUN Çocuğunuzun okul notları ne kadar iyi olursa, meslek eğitim işyeri bulma şansı o kadar artar. Siz anne-baba olarak çocuğunuzu okulda destekleyebilirsiniz. Emine Özkan gibi gönüllü eğitim rehberleri bu konuda size yardımcı olacaklardır. : Anne-babalar çocuklarının okulda başarılı olması için ne yapabilirler? Je besser die Schulnoten Ihres Kindes sind, desto größer sind seine Chancen auf einen Ausbildungsplatz. Sie als Eltern können Ihr Kind in der Schule unterstützen. Ehrenamtliche Bildungslotsen wie Emine Özkan stehen Ihnen dabei zur Seite. : Was können Eltern für den schulischen Erfolg ihres Kindes tun? Emine Özkan: Anne-babaların, çocuklarının okul başarıları hakkında sürekli bilgi edinmeleri ve çocuklarının çabalarını övmeleri gerekir. Notları çok iyi olmasa bile, çocuğa yardım etmenin yolları vardır. Problemleri açıkça konuşmak gerekir. Ayrıca öğretmenlerle sürekli ilişki halinde olmak çok önemlidir; zira onlar anne-babalara çocuklarının güçlü yanları hakkında birçok şey söyleyebilir ve notların düzelmesi için ipuçları verebilirler. Emine Özkan, ehrenamtliche Bildungslotsin und Integrationsassistentin Emine Özkan, gönüllü eğitim rehberi, uyumdan sorumlu asistan Emine Özkan: Eltern sollten über die schulischen Leistungen ihrer Kinder auf dem Laufenden sein und das Kind für seine Anstrengungen loben. Auch wenn die Noten mal nicht so gut sind, gibt es Wege, dem Kind zu helfen. Probleme sollten offen angesprochen werden. Überhaupt ist es sehr wichtig, regelmäßig mit den Lehrkräften in Kontakt zu sein, denn sie können den Eltern viel über die Stärken des Kindes erzählen und Tipps zur Verbesserung der Noten geben. : Siz bir eğitim rehberi olarak okul ile anne-baba arasında diyalog kurmayı nasıl teşvik edebilirsiniz? Emine Özkan: Bazı Türk anne-babalara okul ile ilgili hususlardan bazılarını kendi anadillerinde açıklıyorum. Onları, okul hayatına aktif olarak katılmaları için cesaretlendiriyorum. Bu, örneğin okul eğlencelerine, veli toplantılarına veya bilgilendirme gecelerine katılmakla gerçekleşebilir. Bu hususlar, anne-babalar (henüz) yeterince Almanca konuşamıyor olsalar da geçerlidir. Anne-babaların çocuklarının eğitimine önem verdiğinin öğretmenler tarafından görülmesi önemlidir. : Anne-babalara çocuklarının meslek seçimi hakkında hangi ipuçlarını veriyorsunuz? Emine Özkan: Mesleğe yöneliş alanında hangi olanakların sunulduğu hakkında kendilerine bilgi veriyoruz. Sekizinci sınıfta ilk meslek stajları yapılıyor; ayrıca örneğin Girls'Day ve Boys'Day gibi etkinlik günleri var. Anne-babalar sunulan bu olanaklar hakkında bilgi sahibi olurlarsa, çocuklarını daha iyi destekleyebilirler. Ben bir eğitim rehberi olarak sık sık bilgilendirme toplantılarına katılıyorum. Danışma ihtiyacı duyan anne-babalar, çalışma arkadaşlarımla ve benimle doğrudan görüşebilirler. : Wie können Sie als Bildungslotsin den Austausch zwischen Schule und Eltern fördern? Emine Özkan: Ich erkläre manchen türkischen Eltern bestimmte schulische Themen in ihrer Muttersprache. Ich ermutige sie, sich aktiv ins Schulleben einzubringen. Das kann z.b. durch die Teilnahme an Schulfesten, Elternabenden oder an Informationsabenden geschehen. Dies gilt auch dann, wenn die Eltern (noch) nicht so gut Deutsch sprechen. Es ist wichtig, dass die Lehrkräfte sehen, dass den Eltern die Schulbildung ihres Kindes am Herzen liegt. : Welche Tipps geben Sie Eltern für die Berufswahl ihres Kindes? Emine Özkan: Wir informieren sie, welche Angebote es im Bereich Berufsorientierung gibt. In der achten Klasse werden die ersten Berufspraktika durchgeführt; außerdem gibt es Veranstaltungstage wie z.b. den Girls'- und Boys'Day. Wenn Eltern über diese Angebote Bescheid wissen, können sie ihr Kind besser unterstützen. Als Bildungslotsin nehme ich häufig an Informationsveranstaltungen teil. Eltern mit Beratungsbedarf können meine Kolleginnen und Kollegen und mich direkt ansprechen. 6

7 ÇOCUĞUNUZUN ALMANCA ÖĞRENMESİNE NASIL YARDIMCI OLABİLİRSİNİZ SO HELFEN SIE IHREM KIND BEIM DEUTSCHLERNEN Okul Schule Eğitim için ve iş hayatında Almancayı iyi bilmek önemlidir. Çocuğunuzun Almanca öğrenmesine yardımcı olabilirsiniz. Hatta kendi Almancanız az bile olsa. Konuşmaya heveslendirmek Bir dili insan en iyi konuşarak öğrenebilir. Bu yüzden çocuğunuzu Almanca konuşması için mümkün olduğu kadar teşvik edin. Bu konuda Almanca konuşan arkadaşların bulunması yararlıdır. Gençler, örneğin bir spor kulübünde, gençlik merkezinde veya evlerinde ortak etkinlikler geliştirebilirler. Ortak boş zamanları birlikte değerlendirmek Çocuğunuzu ortak boş zamanlarınızda dil bilgisini daha da geliştirmesi için heveslendirin. Çocuğunuzdan, örneğin gazete yazıları, okul bilgileri gibi Almanca metinleri okumasını ve size tercüme etmesini isteyin. Veya bir kütüphaneye kızınız/oğlunuz ile birlikte giderek beraber ilginç bilgilendirici kitaplar arayın. Okumayı sevmeyenler sesli kitaplar da kiralayabilir. Çocuğunuzla Türkçeyi de çalışın. Almanca öğrenmek için anadilin iyi bilinmesi güven sağlar. İki dili iyi bilmek iş piyasasında avantaj demektir. Okul hayatı boyunca çocuklara eşlik etmek Ayrıca okuldaki etkinlikleri ziyaret etmelisiniz, örneğin veli toplantılarına katılmak gibi. Öğretmenlerle daima ilişki halinde olun ve çocuğunuzun Almancası hakkında bilgi alın. Alman aileler ile iletişim kurmak ta iyi bir olanaktır. Für eine Ausbildung und im Berufsleben ist es wichtig, die deutsche Sprache gut zu beherrschen. Sie können Ihr Kind beim Deutschlernen unterstützen. Auch dann, wenn Sie selbst nur wenig Deutsch sprechen. Zum Sprechen motivieren Eine Sprache erlernt man am besten über das Sprechen. Ermuntern Sie deshalb Ihr Kind, so viel wie möglich auf Deutsch zu reden. Dabei kann auch der Kontakt zu deutschsprachigen Freunden helfen. Die Jugendlichen können zusammen aktiv sein, z.b. im Sportverein im Jugendzentrum oder bei sich zu Hause. Die gemeinsame Freizeit nutzen Motivieren Sie Ihr Kind in der gemeinsamen Freizeit, seine Sprachkenntnisse weiterzuentwickeln. Lassen Sie sich z.b. deutsche Texte wie Zeitungsartikel oder Schulinformationen vorlesen und übersetzen. Oder begleiten Sie Ihre Tochter/Ihren Sohn einmal in die Bücherei und suchen sie zusammen nach interessanter Literatur. Wer nicht gerne liest, kann auch Hörbücher ausleihen. Üben Sie mit Ihrem Kind auch die türkische Sprache. Gute Kenntnisse in der Muttersprache geben Sicherheit für das Erlernen des Deutschen. Auf dem Arbeitsmarkt ist es zudem ein Vorteil, wenn man zwei Sprachen gut beherrscht. Die Schulzeit begleiten Sie sollten außerdem Veranstaltungen an der Schule besuchen, z.b. zu Elternsprechtagen gehen. Halten Sie Kontakt zu den Lehrkräften und erkundigen Sie sich regelmäßig nach den Deutschkenntnissen Ihres Kindes. Auch der Austausch mit deutschen Familien ist eine gute Möglichkeit. 7

8 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung MESLEK DANIŞMANLIĞI SERVISI NIN VERDIĞI DESTEK UNTERSTÜTZUNG DURCH DIE BERUFSBERATUNG Jeannette Olschewski, Berufsberaterin in Magdeburg Jeannette Olschewski, Magdeburg'ta meslek danışmanı İş Ajansları nın Meslek Danışmanlığı Servisi, çocuğunuza uygun bir meslek eğitim işyeri arayışında yardımcı olur. Magdeburg ta görevli olan meslek danışmanı Jeannette Olschewski, başka hususların yanı sıra, anne-babaları çocuklarını meslek seçiminde nasıl destekleyebilecekleri hakkında bilgilendiriyor. Die Berufsberatung der Agenturen für Arbeit unterstützt ihr Kind bei der Suche nach einem passenden Ausbildungsplatz. Jeannette Olschewski, Berufsberaterin in Magdeburg, informiert u.a. darüber, wie Eltern ihrem Kind bei der Berufswahl zur Seite stehen können. : Meslek Danışmanlığı Servisi nin görevleri nelerdir? Jeannette Olschewski: Özet olarak: Danışmanlık yapmak, bilgilendirmek, destek olmak. Öğrenciler daha 8. sınıfta iken gidip hangi eğitim türlerinin mevcut olduğunu anlatıyoruz. Eğitim süresi, şartlar ve başvuru tarihleri hakkında da bilgiler veriyoruz. Ayrıca meslek eğitimi ve iş piyasasındaki olanaklar hakkında da bilgi veriyoruz. Meslek Danışmanlığı Servisi'ne gelen başvuru sahiplerini maddi olarak da destekliyoruz, örneğin başvuru ve yol masraflarına destek oluyoruz. : Anne-babalar çocuklarını meslek seçiminde nasıl destekleyebilirler? Jeannette Olschewski: Çocuklarının güçlü yanlarını ve ilgi alanlarını iyi bildikleri için anne-babaların meslek seçiminde büyük bir etkisi vardır. Bundan dolayı anne-babalara, Meslek Danışmanlığı Servisi'ne çocukları ile birlikte gitmelerini tavsiye ediyorum. Burada, çocuğun çoğunlukla tek başına üstesinden gelemeyeceği birçok bilgi verilmektedir. Ayrıca anne-babalar meslek eğitimi fuarlarına veya firmaların halka açık tanıtım programlarına birlikte gidebilirler ve veli toplantılarını ziyaret edebilirler. : Eğitim sürecinde sorunlar olduğu zaman İş Ajansları nasıl bir destek sunuyor? Jeannette Olschewski: Ders konusu ile ilgili zorluklar bulunması halinde meslek eğitimine eşlik eden yardımlar (abh) vardır. Meslek eğitimi alan öğrenciler zayıf oldukları derslerde ek olarak ders alırlar. İş yerinde örneğin üstleri ile sorunları olması halinde, öncelikle Meslek Danışmanlığı Servisi'ne başvurulmalıdır. Çocuğu ve anne-babayı tekrar cesaretlendirmek için bazen bir tek görüşme bile yararlı olur. Durum çok güç olsa da çocuğunuz işi bırakmakta acele etmemelidir. Belki başka açık meslek eğitim işyerleri vardır ve çocuğunuz meslek eğitim işyerini kolayca değiştirebilir. : Was sind die Aufgaben der Berufsberatung? Jeannette Olschewski: Zusammengefasst: beraten, informieren, unterstützen. Wir gehen bereits in die 8. Klassen und erklären, was es für Ausbildungsarten gibt. Informationen zu Dauer einer Ausbildung, Voraussetzungen und Bewerbungsfristen bieten wir auch. Wir informieren außerdem über die Chancen am Ausbildungs- und Arbeitsmarkt. Bewerber bei der Berufsberatung unterstützen wir zudem finanziell, z.b. bei Bewerbungs- und Reisekosten. : Wie können Eltern ihre Kinder bei der Berufswahl begleiten? Jeannette Olschewski: Eltern kennen die Stärken und Interessen ihrer Kinder gut und haben großen Einfluss auf die Berufswahl. Ich empfehle darum Eltern, ihr Kind zur Berufsberatung zu begleiten. Es sind viele Informationen, die das Kind meist gar nicht alleine bewältigen kann. Auch können Eltern mit zu Ausbildungsmessen oder zum Tag der offenen Tür von Firmen gehen und Elternabende besuchen. : Welche Unterstützung bieten die Agenturen für Arbeit, wenn es in der Ausbildung Probleme gibt? Jeannette Olschewski: Bei Schwierigkeiten mit dem Lernstoff, gibt es die ausbildungsbegleitenden Hilfen (abh). Die Auszubildenden erhalten zusätzlich Unterricht in den schwachen Fächern. Bei Problemen im Betrieb, z.b. mit dem Vorgesetzten, sollte man sich erst an die Berufsberatung wenden. Manchmal hilft schon ein Gespräch, um Kind und Eltern wieder neu Mut zu machen. Wenn es ganz schwierig ist, sollte Ihr Kind trotzdem nicht voreilig kündigen. Es könnte sein, dass es offene Stellen gibt und Ihr Kind einfach den Ausbildungsbetrieb wechseln kann. Meslek danışmanlığı hakkında diğer bilgileri Eltern» Fahrplan zum Beruf» Berufsberatung & BiZ sayfası altında bulabilirsiniz. Meslek danışmanlığı ile iletişim: ÂÂ0800 / numaralı ücretsiz telefon hattından danışma için randevu alabilirsiniz. ÂÂDanışma isteğinizi bir online formüleri ile İş Ajansı'nıza gönderebilirsiniz. Bu formüleri Kontakt» Ausbildung und Studium» Beratungswunsch sayfası altında bulabilirsiniz. Weitere Informationen rund um die Berufsberatung finden Sie auf Eltern» Fahrplan zum Beruf» Berufsberatung & BiZ. Ihr Kontakt zur Berufsberatung: ÂÂSie können unter der kostenlosen Nummer 0800 / einen Beratungstermin ausmachen. ÂÂSie können Ihren Beratungswunsch mittels eines Online- Formulars an Ihre Agentur für Arbeit senden. Sie finden dieses auf Kontakt» Ausbildung und Studium» Beratungswunsch. 8

9 ANNE-BABALAR IÇIN BIR PORTAL: PLANET-BERUF.DE DAS ELTERNPORTAL VON PLANET-BERUF.DE Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung Çocuğunuz mesleğe yöneliş, meslek eğitim işyeri arama ve işe başvurmayla ilgili bütün önemli bilgileri planetberuf.de portalinde bulabiliyor. Fakat bu portal siz annebabalar için de birçok değerli bilgi içermekte. Ihr Kind findet alle wichtigen Informationen rund um Berufsorientierung, Ausbildungsstellensuche und Bewerbung auf. Aber auch für Sie als Eltern bietet das Portal viel Wissenswertes. başlangıç sayfasının üst kısmındaki bir sekme üzerinden ulaşabileceğiniz anne-baba portalinde bilgiler çeşitli bölümlere ayrılmıştır; burada çeşitli sorularınızın cevaplarını bulacaksınız. Eltern» Fahrplan zum Beruf sayfasında çocuğunuzun mesleğe yöneliş dönemine birçok yönden ışık tutan yazılar var. Çocuğunuza bu önemli döneminde nasıl yardım edeceğinize ilişkin tavsiyelere Mein Kind unterstützen başlığından ulaşabilirsiniz. Çeşitli meslekler ve hukukî konularla ilgili değerli bilgileri ise Ausbildung & Beruf bölümü sunuyor. Çocuğunuzun okulunda»elternbeirat«(okul-aile birliği) üyesi olarak görevli iseniz, Engagiert mitwirken sayfası size pek çok konuda yardımcı olacaktır. regional size bulunduğunuz yerdeki meslek eğitimi olanaklarını gösterir. Im Elternportal, das Sie über einen Reiter im oberen Bereich der Startseite von erreichen, sind die Informationen in unterschiedliche Rubriken eingeteilt hier finden Sie Antworten auf Ihre verschiedenen Fragen. Auf Eltern» Fahrplan zum Beruf gibt es Beiträge rund um die Berufsorientierungsphase Ihres Kindes. Tipps, wie Sie Ihrem Kind in dieser wichtigen Zeit helfen können, lassen sich unter Mein Kind unterstützen nachlesen. Wissenswertes über die unterschiedlichen Berufe sowie rechtliche Fragen bietet die Rubrik Ausbildung & Beruf. Wenn Sie sich in der Schule Ihres Kindes etwa als Mitglied des Elternbeirats beteiligen, erhalten Sie über die Rubrik Engagiert mitwirken zahlreiche Hilfestellungen. regional zeigt Ihnen Ausbildungsmöglichkeiten bei Ihnen vor Ort. Anne-babalar için bülten Bülten için Eltern» Service» Newsletter für Eltern sayfasından başvurabilirsiniz. Böylece meslek seçimi ve meslek eğitimi konusundaki güncel yazılar hakkında her zaman bilginiz olur. Der Newsletter für Eltern Auf Eltern» Service» Newsletter für Eltern können Sie sich für den Newsletter anmelden. So sind Sie immer über aktuelle Beiträge rund um die Themen Berufswahl und Ausbildung informiert. 9

10 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung MESLEK DANIŞMANLIK MERKEZI (BiZ) KEINEN DAS BERUFSINFORMATIONSZENTRUM AUSBILDUNGSPLATZ GEFUNDEN? (BiZ) Kısaca BiZ olarak adlandırılan Meslek Danışmanlık Merkezi ziyaret edilmeye değer! Burada randevu almadan ve ücretsiz olarak çocuğunuzla birlikte meslekler ve meslek eğitimi yolları hakkında bilgi edinebilirsiniz. Yakınınızda bulunan BiZ merkezi Tüm İş Ajansları'nda bir BiZ merkezi vardır. Size en yakın BiZ merkezini Schüler/ innen» Mein Fahrplan» Infoboard» BiZ sayfasında Dein BiZ bölümüne posta kodunuzu girerek bulabilirsiniz. İpucu: BiZ merkezine gitmeden önce çocuğunuzla birlikte, meslekler, meslek eğitim işyeri arayışı veya başvuru metotları hakkında neler öğrenmek istediğinizi düşünün. Çevrimiçi (online) sunumlar Her BiZ merkezi, internet bağlantılı çalışma masalarıyla donanmıştır. Önemli olan tüm bilgi kaynaklarına buradan bir bakışta ulaşabilirsiniz. Bu portalde meslek seçimi, iş başvurusu ve meslek eğitimi hakkında birçok bilgi ve öneri bulabilirsiniz. BERUFE-Universum (Meslek evreni): sayfasında bulunan kendini tanımaya yönelik program (Selbsterkundungsprogramm) ile çocuğunuz kendi ilgi alanına ve güçlü yönlerine uygun meslekleri içeren bir liste elde eder. Çocuğunuzun meslek tercihi belli oldu mu? Mesleklerle ilgili tüm önemli bilgileri çocuğunuz BERUFENET sayfasında okuyabilir. Meslekî eğitim ve mesleği geliştirme portalinde okul eğitim tekliflerini bulabilirsiniz. JOBBÖRSE (İş borsası) sayfasında çocuğunuz boş meslek eğitim iş yerlerini çevrimiçi (online) arayabilir veya başvuru belgelerini hazırlayabilir. Burada meslek eğitimi yapılan meslekler, branşlar ve meslek ile ilgili konular hakkında kısa metrajlı filmler seyredilebilir. İpucu: Internet bağlantılı çalışma masalarında bütün önemli bilgileri basıp yanınızda götürebilirsiniz! Ein Besuch im Berufsinformationszentrum, kurz BiZ, lohnt sich! Gemeinsam mit Ihrem Kind können Sie sich dort über Berufe und Ausbildungswege informieren - ohne Anmeldung und kostenlos. Das BiZ in Ihrer Nähe Ein BiZ gibt es in jeder Agentur für Arbeit. Das Ihnen am nächsten gelegene BiZ finden Sie, indem Sie auf Schüler/innen» Mein Fahrplan» Infoboard» BiZ im Beitrag Dein BiZ Ihre Postleitzahl eingeben. Tipp: Überlegen Sie sich vor dem BiZ-Besuch gemeinsam mit Ihrem Kind, was Sie über Berufe, Ausbildungsplatzsuche oder Bewerbungsverfahren wissen möchten. Online-Angebote Jedes BiZ ist mit Internet-Arbeitsplätzen ausgestattet. Dort haben Sie alle wichtigen Informationsquellen auf einen Blick: Auf dem Portal finden Sie jede Menge Informationen und Tipps zu Berufswahl, Bewerbung und Ausbildung. BERUFE-Universum: Mit dem Selbsterkundungsprogramm auf www. erhält Ihr Kind eine Liste mit Berufen, die zu seinen Interessen und Stärken passen. Steht der Berufswunsch Ihres Kindes bereits fest? Im BERUFENET kann Ihr Kind alle wichtigen Informationen über Berufe nachlesen. Im Portal für berufliche Aus- und Weiterbildung finden Sie schulische Ausbildungsangebote. In der JOBBÖRSE kann Ihr Kind online nach freien Ausbildungsplätzen suchen oder seine Bewerbungsunterlagen erstellen. Hier stehen Kurzfilme über Ausbildungsberufe, Branchen und berufsbezogene Themen zum Anschauen bereit. Tipp: An den Internet-Arbeitsplätzen können Sie alle wichtigen Infos auch ausdrucken und mitnehmen! 10

11 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung WEITER ZUR SCHULE Meslek eğitimi hakkında bilgi dosyaları BiZ merkezi geniş kapsamlı okuma malzemesi hizmete sunuyor, bunların arasında meslek eğitimi ile ilgili 28 adet bilgi dosyası bulunmaktadır. Her dosya, örneğin Ticaret ve Sekreterlik veya Elektro gibi belirli bir meslek grubunu tanıtıyor ve ilginç meslek röportajları ile gençlerin eğitim raporlarını içeriyor. Çevrimiçi (online) tekliflerinden farklı olarak, bilgi dosyaları sadece BiZ merkezinde okunabilir ve bu dosyaların üzerinde sadece merkezde çalışılabilir. Bu çalışma için özel, öğrenciler tarafından doldurulabilen bir meslek araştırma kilavuzu vardır. İpucu: BiZ merkezine gitmeden önce BiZ-bilgi dosyaları hakkında sayfasında bulunan BiZ-kataloğuna bir göz atınız. Video: Eltern» Video: Mit den Eltern im BiZ sayfasında Anne-babayla BiZ merkezine gitme video filminde, çocuğunuzla birlikte BiZ merkezine yapacağınız ziyaretin nasıl olabileceğini görebilirsiniz. Infomappen Ausbildung Das BiZ stellt umfangreiches Lesematerial zur Verfügung, darunter die 28 Infomappen Ausbildung. Jede Mappe präsentiert eine bestimmte Berufsfamilie, z.b. Handel und Sekretariat oder Elektro, mit spannenden Berufsreportagen und Ausbildungsberichten von Jugendlichen. Die Infomappen können, anders als die Online-Angebote, nur vor Ort im BiZ bearbeitet und gelesen werden. Für die Bearbeitung gibt es einen speziellen Leitfaden, den Berufserkundungsbogen, den die Schüler/innen ausfüllen können. Tipp: Verschaffen Sie sich vor dem BiZ-Besuch im BiZ-Katalog unter einen Überblick über die BiZ-Infomappen. Video: Im Video Mit den Eltern ins BiZ auf Eltern» Video: Mit den Eltern im BiZ erfahren Sie, wie der gemeinsame BiZ-Besuch mit Ihrem Kind aussehen kann. Önemli adresler: ÂÂ Bürgerinnen und Bürger» Arbeit und Beruf» Berufswahl» Berufsinformationszentren sayfasında yakınınızda olan BiZ merkezini bulabilirsiniz. ÂÂEtkinliklere genel bir bakış BiZ Merkezindeki etkinliklerin, veli toplantıları mı yoksa meslek dallarının tanıtım toplantıları mı olduğunu hızlı erişim yoluyla sayfasından ulaşabileceğiniz etkinlikler veri bankasından öğrenebilirsiniz. ÂÂİş Ajansı Partner vor Ort sayfasında yakınınızdaki İş Ajansı'nı bulabilirsiniz. ÂÂBu konuyla ilgili öneriler ve bilgiler içeren diğer yazıları Eltern» Fahrplan zum Beruf» Berufsberatung & BiZ sayfasında bulabilirsiniz. Wichtige Adressen: ÂÂDas BiZ in Ihrer Nähe finden Sie auf Bürgerinnen und Bürger» Arbeit und Beruf» Berufswahl» Berufsinformationszentren. ÂÂVeranstaltungsüberblick Ob Elternabende oder Vorstellung einzelner Berufsbereiche - welche Veranstaltungen im BiZ durchgeführt werden, erfahren Sie im BiZ oder über die Veranstaltungsdatenbank von auf die Sie über den Schnellzugriff gelangen. ÂÂAgentur für Arbeit Die Agentur für Arbeit in Ihrer Nähe finden Sie auf Partner vor Ort. ÂÂAuf Eltern» Fahrplan zum Beruf» Berufsberatung & BiZ finden Sie weitere Beiträge mit Tipps und Infos rund um das Thema. 11

12 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung KENDİNİ TANIMAYA YÖNELİK BİR PROGRAM: BERUFE-UNIVERSUM KEINEN DAS SELBSTERKUNDUNGSPROGRAMM AUSBILDUNGSPLATZ GEFUNDEN? BERUFE-UNIVERSUM Çocuğunuz için uygun mesleği ararken önemli olan, onun kendi yeteneklerini açık seçik görebilmesidir. Meslekler Evreni (BERUFE-Universum) programında çocuğunuz güçlü yönleri hakkındaki bilgisini artırır ve bunlara uyan meslekleri bulur. Kendini tanıma başlıyor BERUFE-Universum programını internette, Schüler/innen» Meine Talente» BERU- FE-Universum adresinde beraberce uygulayabilirsiniz. Çocuğunuz başlangıçta, kendini tanıma süreci sırasında BERUFE-Universum programının kullanacağı iki yüzey deseninden birini seçer. Programın kullanılmasına tavsiyeleriyle yol gösteren etkileşimli bir eşlikçi vardır. Durak 1: Meslek ilgileri Çocuğunuz 18 ilgi alanından kendi hoşuna giden en az dört tanesini seçer. Seçtiği ilgileri uygun bölümlere ayırır: ilginç, çok ilginç, olağanüstü ilginç. Çocuğunuz ilgi alanlarından birini tıkladığında, bu ilgi kapsamında hangi meslek etkinliklerinin bulunduğunu öğrenir. İlgi alanları ayrıldığında, çocuğunuz ilk ara sonucu elde edecektir: ilgilere göre meslek listesi. Bei der Suche nach dem passenden Beruf ist es für Ihr Kind wichtig, sich über seine Talente klar zu werden. Im BERUFE-Universum findet Ihr Kind mehr über seine Stärken und dazu passende Berufe heraus. Die Selbsterkundung beginnt Sie können das BERUFE-Universum gemeinsam im Internet auf Schüler/innen» Meine Talente» BERUFE-Universum durchführen. Zu Beginn sucht Ihr Kind aus zwei Designs aus, wie das BERUFE-Universum während seiner Selbsterkundung aussehen soll. Tipps für die Bearbeitung des Programms gibt eine interaktive Begleiterin bzw. ein Begleiter. Station 1: Berufliche Interessen Aus 18 Interessenfeldern wählt Ihr Kind mindestens vier, die ihm gut gefallen. Die ausgewählten Interessen sortiert es in die zutreffende Kategorie ein: interessiert mich, interessiert mich sehr oder interessiert mich ganz besonders. Bei Anklicken eines Interessenfeldes bekommt Ihr Kind eine Erklärung dazu, welche beruflichen Tätigkeiten zu diesem Interesse gehören. Wenn die Interessen zugeordnet sind, erhält Ihr Kind sein erstes Zwischenergebnis: die Berufeliste nach Interessen. Durak 2: Kişinin güçlü yönleri Çocuğunuz bu başlık altında, kendi güçlü yönlerini araştırır. Önceden belirlenmiş 15 güçlü yönü içeren bir liste vardır. Çocuğunuzdan bu güçlü yönlerin kendisinde ne ölçüde belirgin olduğunu kestirmesi istenir. Bu yönlerden birinin ne anlama geldiğini tam bilmiyorsa kavramı tıklar. Kastedilen şeyin ne olduğu o zaman kendisine bir örnekle açıklanır. Güç kontrolü (Stärkencheck) bölümünde çocuğunuzun kendi hakkında yaptığı tahminlerin doğruluğunu sınaması istenir. Bunun için güçlü yön kavramının yanındaki ampul simgesini tıklar. Bunun üzerine, çocuğunuza kendi gücünü Station 2: Persönliche Stärken Hier beschäftigt sich Ihr Kind mit seinen persönlichen Stärken. Vorgegeben ist eine Liste von 15 Stärken. Ihr Kind soll einschätzen, wie ausgeprägt diese Stärken bei ihm sind. Weiß es nicht genau, was eine Stärke bedeutet, klickt es den Begriff an. Anhand eines Beispiels wird dann erklärt, was gemeint ist. Im Stärkencheck sollte Ihr Kind überprüfen, ob es sich richtig eingeschätzt hat. Dafür klickt es auf die Glühbirne neben der Stärke. Jetzt erscheinen Aufgaben, die Ihrem Kind bei der Einschätzung helfen. Wenn Ihr Kind alle Stärken entweder durch Selbsteinschätzung 12

13 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung WEITER ZUR SCHULE doğru tahmin etmesinde yardımcı olacak ödevler belirir. Çocuğunuz bütün güçlü yönlerini kendi tahminleriyle veya güç kontrolüyle değerlendirince ikinci ara sonuca ulaşacaktır: güçlü yönlere göre meslek listesi. Durak 3 ve 4: Davranış biçimleri ve okul başarıları Durak 3 te hareketliliğe hazır olmak veya başkalarıyla geçinebilmek gibi özellikler ve davranış biçimleri sorulur; bunlar belli mesleklerin taleplerini karşılayabilmek için kızınızın ve oğlunuzun sahip olması gereken yönlerdir. Durak 4 te çocuğunuz Almanca, matematik ve İngilizce derslerinde başarı derecesini belirtir. Toplam sonuçta, bu bilgiler sayesinde şu veya bu meslek eğitimine girişte doğabilecek muhtemel engeller gösterilecektir. oder Stärkencheck bewertet hat, erhält es sein zweites Zwischenergebnis: die Berufeliste nach Stärken. Stationen 3 und 4: Verhaltensweisen und schulische Leistungen An Station 3 werden Eigenschaften und Verhaltensweisen wie Mobilitätsbereitschaft oder gute Umgangsformen abgefragt, die Ihre Tochter oder Ihr Sohn mitbringen sollten, um bestimmten beruflichen Anforderungen gewachsen zu sein. An Station 4 gibt Ihr Kind an, wie gut ihm die Fächer Deutsch, Mathe und Englisch liegen. Im Endergebnis wird aufgrund dieser Angaben auf mögliche Hindernisse beim Einstieg in die eine oder andere Berufsausbildung hingewiesen. Das Gesamtergebnis Grundlage für das Gesamtergebnis ist die Berufeliste nach Stärken. Ihr Kind erfährt außerdem, wie die Berufe, die gut zu seinen Stärken passen, mit seinen Interessen übereinstimmen. Zusätzlich weisen Symbole vor den Berufen auf Hindernisse beim Berufseinstieg hin, z.b. durch Schulabschluss, Schulnoten, Verhaltensweisen oder niedrige Ausbildungszahlen. Ihr Kind sollte die Ergebnisliste ausdrucken, in seinem Berufswahlordner abheften und zum Gespräch bei der Berufsberatung mitnehmen. Toplam sonuç Toplam sonuç için temeli Güçlü yönlere göre meslek listesi oluşturur. Çocuğunuz bundan başka, güçlü yönlerine uyan mesleklerin ne ölçüde kendi ilgileriyle örtüştüğünü de öğrenir. Buna ek olarak, mesleklerin önündeki simgeler mesleğe girişte sözkonusu engellere işaret etmektedir, örneğin mezuniyet türü, okul notları, davranış biçimleri veya meslek eğitimi sunumunun seyrek olması gibi. Çocuğunuz bu sonuç listesini yazdırmalı, meslek seçimi dosyasına koymalı ve Meslek Danışmanlığı'nda yapacağı görüşmeye giderken yanına almalıdır. Not 2015 yılı başında BERUFE-Universum sayfası yeni bir görünüm ile ve biraz değiştirilmiş sonuç göstergeleriyle yayımlanacaktır. Diğer yenilikler hakkında sizi Eltern sayfası üzerinden sürekli olarak bilgilendireceğiz. Hinweis Anfang 2015 erscheint das BERUFE-Universum im neuen Look und mit leicht geänderten Ergebnisanzeigen. Über weitere Neuerungen halten wir Sie auf Eltern auf dem Laufenden. 13

14 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung ÇOCUĞUNUZ MESLEK ÖĞRENECEK OLGUNLUKTA MI? KEINEN IST IHR AUSBILDUNGSPLATZ KIND AUSBILDUNGSREIF? GEFUNDEN? Eğer bir genç meslek eğitim işyeri bulamıyorsa, bunun çeşitli nedenleri olabilir. İsabetli destek verebilmek için, ekonomi, politika ve eğitim alanlarından oluşan bir uzman ekip meslek öğrenme olgunluğunun ölçütlerini özetleyen bir katalog hazırladı. Bu ölçütler beş bölümden oluşuyor: Temel okul bilgileri (örneğin okumak ve yazmak), düşünme yeteneği (örneğin mekân ve hacim ile ilgili tasarlama), bedensel durum, sosyal beceriler (örneğin açmazların üstesinden gelmek) ve meslek seçimi olgunluğu (örneğin bilgi edinme becerisi). Bütün bu ölçütlerin her eğitim için aynı ölçüde karakteristik olma zorunluğu yoktur. Meslek eğitmenlerinin bekledikleri Ali Simsir 12 seneden beri Marl da bulunan Evonik Industries şirketinde yeni başlamış kimyagerlere meslek eğitimi veriyor. Meslek eğitimi gören öğrencilerden neler istendiğini biliyor. Ali Simsir, Ausbilder Ali Simsir, Meslek eğitmeni Wenn ein/e Jugendliche/r keinen Ausbildungsplatz bekommt, kann das verschiedene Gründe haben. Um gezielt Hilfestellung zu geben, hat ein Expertenteam aus Wirtschaft, Politik und Bildung einen Katalog entwickelt, der Merkmale der Ausbildungsreife zusammenfasst. Die Kriterien wurden in fünf Bereiche eingeteilt: schulische Grundkenntnisse (z.b. Lesen und Schreiben), Denkvermögen (z.b. räumliches Vorstellungsvermögen), körperliche Verfassung, soziale Fähigkeiten (z.b. Konfliktfähigkeit) und Berufswahlreife (z.b. die Fähigkeit, sich zu informieren). Nicht alle Merkmale müssen für jede Ausbildung gleich stark ausgeprägt sein. Das wollen Ausbilder/innen Seit 12 Jahren bildet Ali Simsir angehende Chemikanten und Chemikantinnen bei Evonik Industries in Marl aus. Er weiß, was von den Azubis verlangt wird. : Bay Simsir, meslek öğrenme olgunluğu sizin açınızdan neler gerektiriyor? Ali Simsir: Okul başarısının iyi olmasının yanı sıra benim için özellikle insanî ilişkilerdeki yetkinlik, örneğin grup içinde çalışma yeteneği, dakiklik ve saygı gibi hususlar çok önemlidir. Karneye bakarken sadece notları değil, özürsüz devamsızlık durumunu da dikkate alıyoruz. Böylece kişinin ne kadar güvenilir olduğu hemen anlaşılır. : Birçok şirket, gençlerin çoğu kez meslek hayatının beklentileriyle başa çıkamadığından yakınıyor. Sizin bu hususta tecrübeleriniz nelerdir? Ali Simsir: Bazı şirketler meslek öğrenme olgunluğunu notlarla sınırlandırıyorlar. Ancak pratik çalışmada önemli olan sadece uzman yetkinliği değildir. Mesleğe başlama projemiz bunu kanıtlamaktadır. Öğrenme güçlüğü olan gençler Evonik te önce staj yapıyorlar. Azimli olmaları halinde bunların çoğu çok iyi eleman oluyorlar. Onların % 80 ninden daha fazlasına meslek eğitim işyeri bulmalarında aracı oluyoruz. : Herr Simsir, was gehört für Sie zur Ausbildungsreife? Ali Simsir: Neben schulisch guten Leistungen, sind für mich besonders Soft Skills, wie Teamfähigkeit, Pünktlichkeit und Höflichkeit entscheidend. Wir achten beim Zeugnis nicht nur auf Noten, sondern auch auf unentschuldigte Fehlstunden. Daran sieht man gleich, wie zuverlässig jemand ist. : Viele Unternehmen beklagen, dass Jugendliche den Anforderungen des Berufslebens oft nicht gewachsen sind. Was ist Ihre Erfahrung? Ali Simsir: Manche Unternehmen beschränken Ausbildungsreife auf Noten. Bei der praktischen Arbeit zählt aber mehr als Fachkompetenz. Das beweist unser Projekt Start in den Beruf. Lernschwache Jugendliche absolvieren erst ein Praktikum bei Evonik. Wenn der Einsatz stimmt, werden aus den meisten richtig gute Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter. Weit mehr als 80 % vermitteln wir danach in eine Ausbildung. 14

15 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung WEITER ZUR SCHULE : Anne-babalar çocuklarının meslek öğrenme olgunluğunu nasıl teşvik edebilirler? Ali Simsir: Anne-babaların çoğu çok şefkatli oluyor ve çocuklarının yapabileceği işlerin çoğunu kendileri üstleniyor. Bu davranış uygun bir gelişmeye engel oluyor. Örneğin çocukları evde belirli işlerde görevlendirmek, onların bağımsız yetişmelerini teşvik eder. Çocukların ücretsiz görevler üstlenmesi de önemli bir husustur. Böylelikle bağlantılar kurabilirler ve sosyal yetkinliklerini geliştirebilirler. : Wie können Eltern die Ausbildungsreife ihrer Kinder fördern? Ali Simsir: Viele Eltern sind zu fürsorglich und nehmen ihren Kindern zu viel ab. Das verhindert eine angemessene Entwicklung. Feste Aufgaben im Haushalt fördern z.b. die Selbstständigkeit. Wichtig ist auch, dass Kinder Ehrenämter übernehmen. Dabei können sie Kontakte knüpfen und ihre sozialen Kompetenzen ausbauen. Çocuğunuza böyle yardımcı olursunuz Eltern» Ausbildung & Beruf» Themenseite Ausbildungsreife sayfalarında bulunan çek listeleriyle çocuğunuzun hangi alanlarda zorlandığını gözden geçiriniz. Zayıf yönleri, temel okul eğitimi ile ilgiliyse, özel ders almaları belki yardım sağlar. Çocuğunuz sağlık nedenlerden dolayı istediği meslek için uygun değilse, alternatifler aramanız gerekir. Eğer çocuğunuzun bir meslek eğitimi için olgun olup olmadığı hakkında emin değilseniz, bir rehber öğretmenle veya meslek danışmanlığıyla görüşün. So helfen Sie Ihrem Kind Überprüfen Sie anhand der Checklisten auf Eltern» Ausbildung & Beruf» Themenseite Ausbildungsreife, in welchen Bereichen Ihr Kind Schwierigkeiten hat. Liegen die Schwächen in der schulischen Grundbildung, hilft vielleicht Nachhilfeunterricht. Ist Ihr Kind aus gesundheitlichen Gründen nicht für seinen Wunschberuf geeignet, sollten Sie nach Alternativen suchen. Wenn Sie unsicher sind, ob Ihr Kind reif für eine Ausbildung ist, sprechen Sie mit einer Beratungslehrkraft oder der Berufsberatung. 15

16 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung İŞ YERİNDE STAJ DAS BETRIEBSPRAKTIKUM Stajlar kızınıza ya da oğlunuza meslek eğitimi verilen farklı meslekleri tanıma ve meslek deneyimi kazanma olanağını verir. Çocuğunuz aynı zamanda mesleki ilgi alanlarını ve kişisel güçlü yönlerini sınayabilir. Çocuğunuz, birden fazla farklı mesleği tanıma olanağına sahip olursa meslek seçimi kendisi için daha kolay olur. Özellikle gönülden istediği meslek dalında bir staj yapmalıdır. Bu şekilde kendisinin bu meslekle ilgili görüşlerinin gerçekle bağdaşıp bağdaşmadığını anlayabilir. Birden fazla staj yaparak meslek eğitim işyeri bulma şansı artar. Çoğu kez okulu da çocuğunuzun bir işyerinde staj yapmasını zorunlu kılar. Buna ek olarak çocuğunuz gönüllü olarak tatillerde staj yapmalıdır. Çocuğunuz bu şekilde, insiyatif kullandığını ve çalışmaya hazır olduğunu kanıtlar. Staj yeri seçiminde bu stajın kızınız ya da oğlunuzun ilgi alanlarına ve güçlü yönlerine uymasına dikkat edin. Stajın sonunda çocuğunuz işletmeden, yaptığı stajla ilgili bir referans mektubu ya da sertifika verilmesini istemelidir. Bu belge kendisinin daha sonraki başvurularında önemli olacaktır. Staj için öneriler ÂÂÇocuğunuz bir staj yeri için zamanında başvuruda bulunmalıdır. İşletmelerde çoğunlukla, uzun bekleme listeleri var. ÂÂStajlar genellikle bir ila üç hafta sürüyor. Tam süre üzerine, çocuğunuz işyeriyle anlaşabilir. ÂÂİşletmeler çocuğunuzdan dakiklik, kibar davranış ve staja ilgi bekliyorlar. ÂÂStaj bittikten sonra çocuğunuza işten hoşlanıp hoşlanmadığını ve stajın kendisine meslek seçımı bakımından yarar olup olmadığını sorunuz. Praktika bieten Ihrer Tochter oder Ihrem Sohn die Möglichkeit, verschiedene Ausbildungsberufe kennenzulernen und Berufserfahrung zu sammeln. Zugleich kann Ihr Kind seine beruflichen Interessen und persönlichen Stärken überprüfen. Die Berufswahl fällt Ihrem Kind leichter, wenn es in mehrere unterschiedliche Berufe hineinschnuppert. Besonders in seinem Wunschberuf sollte Ihr Kind ein Praktikum absolvieren: So kann es herausfinden, ob seine Vorstellungen vom Beruf mit der Wirklichkeit übereinstimmen. Mehrere Praktika verbessern die Chancen auf einen Ausbildungsplatz. Oft muss Ihr Kind von der Schule aus ein Betriebspraktikum machen. Zusätzlich sollte es freiwillige Ferienpraktika absolvieren. Dadurch beweist Ihr Kind Eigeninitiative und Leistungsbereitschaft. Bei der Wahl des Praktikumsplatzes sollten Sie darauf achten, dass die Praktikumsstelle zu den Interessen und Stärken Ihrer Tochter oder Ihres Sohnes passt. Am Ende des Praktikums sollte Ihr Kind sich ein Praktikumszeugnis oder eine Praktikumsbestätigung vom Unternehmen ausstellen lassen. Dieses Dokument ist wichtig für spätere Bewerbungen. Tipps zum Praktikum ÂÂIhr Kind sollte sich frühzeitig um einen Praktikumsplatz bewerben. Unternehmen haben oft lange Wartelisten. ÂÂPraktika dauern meist ein bis drei Wochen. Die genaue Dauer kann Ihr Kind mit dem Betrieb vereinbaren. ÂÂDie Unternehmen erwarten von Ihrem Kind Pünktlichkeit, höfliches Benehmen und Interesse am Praktikum. ÂÂFragen Sie Ihr Kind nach dem Praktikum, wie ihm die Arbeit gefallen hat und was es ihm für die Berufswahl gebracht hat. Staj üzerine daha fazla bilgi Staj hakkında daha fazla bilgiyi Schüler/innen» Meine Talente» Schule & Praktikum sitesinden edinebilirsiniz. Mehr Informationen zum Praktikum Weitere Informationen rund um das Praktikum gibt es auf Schüler/innen» Meine Talente» Schule & Praktikum. 16

17 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung BIZ ÇOCUĞUMUZU NASIL DESTEKLEDIK SO UNTERSTÜTZTEN WIR UNSER KIND Anne-babalar ve veliler çocuklarını çeşitli şekillerde destekleyebilirler her şeyden önce uygun bir meslek eğitim işyeri arayışında da. iki aileye çocuklarına nasıl yardım ettiklerini sordu. Eltern und Erziehungsberechtigte können ihr Kind auf verschiedene Art unterstützen vor allem auch bei der Suche nach einem passenden Ausbildungsplatz. hat bei zwei Elternteilen nachgefragt, wie sie ihren Kindern geholfen haben. Ben çocuklarımı meslek arayışlarında daima destekledim. Ancak onların bağımsız olmalarını istediğim için, bazen bilerek arka planda kaldım. Başlangıçta çocuklarımla birlikte İş Ajansı na danışma görüşmelerine gittim, daha sonra onları oraya yanlız gönderdim. Ayrıca onlardan; İnternet üzerinden meslekler hakkında bilgi edinmelerini ve muhtemel meslek eğitim işyerini aramalarını istedim. Yanlarında bulundum, fakat kendilerine arattırdım. Soruları olması halinde tabii ki bana başvurabiliyorlardı. Gülistan Serbest, Bendorf am Rhein şehrindeki Türk Veliler Birliği nin kurucularından Ich habe meine Kinder bei der Berufssuche immer unterstützt, allerdings blieb ich manchmal auch mit Absicht im Hintergrund, denn ich wollte ja, dass sie selbstständig werden. Anfangs ging ich mit ihnen noch zur Agentur für Arbeit zu Beratungsgesprächen, später ließ ich sie alleine dorthin gehen. Ich habe sie auch aufgefordert, im Internet nach Informationen über Berufe und mögliche Ausbildungsstellen zu suchen. Dabei war ich anwesend, ließ sie aber alleine recherchieren. Wenn sie Fragen an mich hatten, konnten sie sich natürlich jederzeit an mich wenden. Gülistan Serbest, Mitbegründerin des türkischen Elternverbandes in Bendorf am Rhein Anne-babaların çocuklarına meslek eğitim işyeri arayışında yardımcı olabilmeleri için, zaman ayırmaları gerekir. Meslek okulunda bir öğretmen benden oğlum Oktay ile İş Ajansı na danışmak için gitmemi rica etti. Ayrıca internetten iş ilanlarına ve mesleklerle ilgili bilgilere baktık. Oktay ın notlarının biraz daha iyi olması gerektiği düşüncesiyle elektrik mühendisi olan bir arkadaşıma Oktay a özel ders verebilir mi diye sordum. Bütün bunları çocuklarımın eğitimlerinde ve mesleklerinde mutlu olmalarını istediğim için yaptım. Mehmet Karademir Eltern sollten sich die Zeit nehmen, ihre Kinder bei der Suche nach einem Ausbildungsplatz zu unterstützen. Ein Lehrer in der Berufsschule hat mich gebeten, mit meinem Sohn Oktay zu einem Beratungstermin in der Agentur für Arbeit zu gehen. Wir haben auch gemeinsam im Internet nach Stellenangeboten und Berufsinformationen gesucht. Weil Oktays Noten noch einen Tick besser sein können, habe ich einen Freund, der Elektroingenieur ist, gefragt, ob er Oktay Nachhilfe geben kann. All das habe ich getan, weil ich will, dass meine Kinder glücklich mit ihrer Ausbildung und ihrem Beruf sind. Mehmet Karademir 17

18 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung MESLEK SEÇİMİ YOL HARİTASI KEINEN DER BERUFSWAHLFAHRPLAN AUSBILDUNGSPLATZ GEFUNDEN? DER BERUFSWAHLFAHRPLAN YÖNÜNÜ BELIRLEMEK OKUL BİTİMİNDEN İKİ SENE ÖNCE Ağustos/Eylül Şubat Temmuz ÖNEMLİ RANDEVULAR Bankalara, sigortalara ve bazı büyük iş yerlerine başvuru başlangıcı Dikkat: Bu tür meslek eğitim işyerlerinin çoğunda son bahara kadar boş yer kalmaz. Devlet memurluğu eğitimi (orta kademeli hizmet için): Son başvuru tarihlerine dikkat!** Büyük iş yerlerindeki meslek eğitim işyerleri ve bazı meslek okulları için başvuru başlangıcı FAALİYETLERİN BiZ e git ve bilgi edin İlgilerini ve güçlü yanlarını gözden geçir Uygun meslekler ve meslek eğitimi yolları üzerine bilgi topla Mein Beruf sayfasına bak ya da sayfasında e tıkla. İşletmelerde staj yap Anne ve babanla, arkadaşlarınla, tanıdıklarınla, öğretmenlerinle görüş Meine Talente» BERUFE-Universum sayfasına git Birkaç olası mesleği gözönünde bulundur 0800 / * telefonundan arayarak meslek danışmanlığıyla iletişime geç/ randevu al Başvuru belgelerini hazırla İş Ajansı nın meslek danışmanlığı (Berufsberatung der Agentur für Arbeit) sana meslek eğitim programları önerebilir Meslek eğitim işyerlerinin adreslerini bul. Meslek eğitimi hakkında karar ver ve olası alternatifleri de düşün. Bu konuda karar kontrol listesi (Entscheidungs-Checkliste) yardımcı olur Mein Bewerbung» Bewerbungstraining linkine tıkla İlk başvuruları gönder Başka bir işletme stajı (Betriebspraktikum) daha yapsam mı? Bunun için sayfasında logosunu tıkla ya da Meine Bewerbung» Ausbildungsstelle finden sayfasına git Mein Fahrplan sayfasına bak

19 Mesleğe yöneliş Berufliche Orientierung WEITER ZUR SCHULE KARAR VERMEK YAZ TATİLİ BAŞVURMAK SON OKUL SENESİ Eylül Şubat Temmuz/Ağustos/Eylül Meslek okulu için başvuru başlangıcı Küçük ve orta büyüklükte iş yerlerine başvuru başlangıcı İleri okullara kayıt dönemi Meslek eğitim ya da ileri okul başlangıcı Meslek okullarındaki eğitim için sayfasında sekmesine tıkla KURSNET Den Berufswahlfahrplan auf Deutsch können Sie auf Schüler/innen» Mein Fahrplan» Berufswahlfahrplan herunterladen. Sınavlara ve iş başvuru görüşmesine hazırlık İleri okullar için bilgi edinme günlerine katıl, kayıt tarihlerini öğren Ret mi geldi? Alternatifleri düşün! Meslek eğitim danışmanlığına git Zwischenstationen sayfasına bak Meslek eğitim sözleşmesi yapıldı mı? İlk iş günü için gerekli belgeler toplanmalı www. Bu konuda diğer bilgiler Ausbildung so läuft s sayfası altında İleri okullara okul diplomasını ilet * Telefon ücretsizdir. ** İdari mesleklerde memur olarak çalışabilmek için Alman vatandaşlığı gereklidir. 19

20 Meslekler üzerine bilgiler Informationen über Berufe MESLEK EĞITIM YOLLARI DUAL EĞITIM (OKULDA VE MESLEK EĞITIMI VEREN IŞYERINDE YAPILAN EĞITIM) ILE OKULDA YAPILAN MESLEK EĞITIMININ KARŞILAŞTIRILMASI KEINEN AUSBILDUNGSWEGE AUSBILDUNGSPLATZ DUALE GEFUNDEN? SCHULISCHE BERUFSAUSBILDUNG IM VERGLEICH Almanya da iki çeşit meslek eğitim yolu vardır: dual eğitim ve okulda meslek eğitimi. Aşağıdaki tablo size bu iki meslek eğitim yollarının ortak ve farklı yönlerini gösteriyor. Mesleki eğitim alanları Eğitim şekli Okulla ilgili şartlar Eğitim süresi Başvuru Parasal durumlar DUAL MESLEK EĞİTİMİ Sanayi ve ticaret, el sanatları, tarım, kamu hizmeti, serbest meslekler (örneğin avukat büroları) Meslek öğrenilen işyerinde ve meslek okulunda Meslek eğitimi gören öğrenciler işyerinde öncelikle pratik el becerileri öğrenirler, meslek okulunda da teorik ve genel bilgi eğitimi alırlar. Şartlarla ilgili kararları, meslek eğitimi veren işyerleri verir. Verilen eğitimle ilgili olarak hangi diplomaların şart koşulduğunu Schüler/ innen» Mein Beruf» Berufe von A-Z sayfalarında, BERUFENET- kısa meslek tanımlamalarında Hangi diploma isteniyor? menüsünden öğrenebilirsiniz. Mesleğe göre 2 ile 3,5 sene arası Genellikle meslek eğitimine başlamadan en az bir yıl önce işyerlerine başvurulmalıdır. Başvuru mühletleri ile ilgili daha çok bilgiyi meslek seçimi yol haritasının 18. ve 19. sayfalarında bulabilirsiniz. Meslek eğitimi süresinde sözleşmeyle kararlaştırılmış maaş ödenir. Daha fazla bilgiye Federal Meslek Eğitimi kurumunun (BIBB) Eğitim ödemeleri - veri bankası üzerinden ulaşabilirsiniz: ausbildungsverguetung OKULDA MESLEK EĞİTİMİ Öncelikle bakıcılıkla ve sosyal alanlarla ilgili meslekler ve ayrıca ekonomi, yabancı dil, teknik, tasarım, müzik dalları Meslek okullarında ve Berufskolleg denilen, lisenin de bitirilebileceği meslek okullarında Öğrenciler bütün gün ders görüyorlar, fakat çoğu kez birkaç haftalık staj da yapıyorlar. Şartlar, meslek uzmanlık okuluna veya Berufskolleg denilen, lisenin de bitirilebileceği meslek okuluna ve seçilen eğitime bağlı. Genellikle en azından bir orta dereceli okul diploması (mittlerer Bildungsabschluss) şart koşuluyor. Mesleğe göre 2 ile 3,5 sene arası Çok defa çocuğunuzun, eğitime başlamadan daha bir yıl önce doğrudan doğruya meslek uzmanlık okuluna ya da lisenin de bitirilebileceği Berufskolleg denilen, meslek okuluna başvurması gerekir. Eğitim süresinde ekseri maaş ödenmez. Devlet meslek yüksekokulları/lisenin de bitirilebileceği Berufskolleg denilen okullar ücretsizdir. İcabında öğrenim gereçleri için masraflar doğabilir. Özel okullarda çoğu kez okul parası talep edilir. Öğrenci BaföG üzerinden yardım alma ihtimali vardır. Bu konuyla ilgili bilgiyi sayfasında bulabilirsiniz. www. sayfasında meslek bulmak Eğitimi yapılan meslekler hakkında daha çok bilgiyi Schüler/innen» Mein Beruf» Berufe von A-Z sayfalarında bulabilirsiniz. Kamu alanında dual eğitim (okulda ve meslek eğitimi veren işyerinde yapılan eğitim) Birçok dual meslek eğitimini, Belediyelerde ve kamu kuruluşlarında alma olanağı vardır. Esas itibariyle çocuğunuza bütün eğitim yolları açıktır. Sadece devlet memuru olarak idari mesleklerde çalışabilmek için Alman vatandaşlığı gerekmektedir. Kamu alanında eğitim hakkında diğer bilgileri sayfasında bulabilirsiniz. Meslek eğitimi yapmak suretiyle bir derece daha yüksek bir okulu bitirmek Çocuğunuz belirli koşullar altında, bir meslek eğitimini tamamlamak suretiyle bir derece daha yüksek bir okulu bitirebilir. Hatta meslekî tecrübeye sahip olanlar, lise bitirme sınavına (Abitur) girmeden üniversitede öğrenim görebilirler. Bu husustaki düzenlemeler bütün Federal Eyaletlerde farklıdır. İş Ajansı'nızın Meslek Danışmanlığı Servisi bu konu ile ilgili daha ayrıntılı bilgi verir. 20