Çok eski zamanlarda, köylülerin Kazc Nine dedikleri yafll bir kad n vard. Herkes onu sever, sayard. htiyar kad n da lara yak n bir bölgede

Transkript

1 KAZ ÇOBANI Çok eski zamanlarda, köylülerin Kazc Nine dedikleri yafll bir kad n vard. Herkes onu sever, sayard. htiyar kad n da lara yak n bir bölgede oturuyordu. Evi ufac kt. Kendi hâlinde yafl yordu. Tek tutkusu, tek çabas kaz yetifltirmekti. Bahçesinde birçok kaz vard. Her sabah evinden ç k p ormana gidiyordu. Orada kazlar na taze otlar, yabanî meyveler topluyordu. Sonra da bunlar eve getirip sevgili kazlar na yediriyor, bundan büyük bir sevinç ve mutluluk duyuyordu. Yine böyle bir sabah erkenden, ormana gitti. Yere diz çöktü. Topra kazarak toplad otlar yan ndaki torbalara doldurmaya bafllad. Hemen yan bafl nda da elma ve armutla dolu iki sepet duruyordu. Bu s rada oradan geçmekte olan genç bir adam Kazc Nine yi gördü. Kad n n yan na gelip hâl hat r sordu. Sonra: Teyzeci im bunca yük sana a r gelmiyor mu? Bunlar tek bafl na nas l tafl yacaks n, diye sordu. Ne yapay m yavrum, diye yan tlad kad n. Benim kimim, kimsem yok. Hepsini düfle kalka kendim götürece im

2 Size nas l yard m edebilirim, diyerek kibarca sordu adam. yi kalpli delikanl, dedi kad n ona. fiunlar tafl - makta yard mc olursan çok memnun olurum. Bunu duyan genç biraz duraksad. Sonra nineye: Ben flimdiye kadar s rt mda hiç yük tafl mad m ama, dedi, sizin hat r n z için bunlar tafl yabilirim. Kad n genç adama dualar etti. Sonra torbay adam n s rt na koydu. Bir eline bir sepeti, di er eline de di er sepeti verdi. Böylelikle yola koyuldular. Konufla konufla yol ald lar. Ama az sonra adam n yürüyüflü a rlaflt. Ad mlar n zorlukla atar oldu. Bunu gören kad n gülümsedi. Genç adama: Sen bu gençli inle bu kadar çabuk yoruluyorsan, benim her Allah n günü neler çekti imi bir düflün, dedi. Adam bu sözleri duyunca gayrete geldi. Daha h zl yürümeye bafllad. Ama tafll k, dikenlik yerlerden geçerken yine de zorlan yordu. Kad n ona, eve yaklaflt klar n, biraz daha sabretmesini söyledi. flte böyle, dinlene dinlene, kad n n evine vard lar. Bahçede dolaflmakta olan kazlar ihtiyar kad n görünce ç l k ç l a ba r flmaya, oraya buraya koflmaya bafllad lar. Kazlar n gürültüsü her yana yay ld. htiyar kad na yard m eden bir k z, elinde de ne i ile ona yaklaflt. htiyara: Nineci im nerede kald n, seni merak ettim, dedi. Bugün hiç yorulmad m, dedi kad n. Bu iyi kalpli delikanl bana yard m etti. Haydi ona yard m et de flu torbay, sepetleri indir. Adamca z biraz soluk als n. K z, genç adam n s rt ndaki torbay, elindeki sepetleri ald. Adam da oradaki bir kanepeye oturttu. Nine k zla birlikte içeri girerken genç adama: Sen biraz dinlen yavrum, dedi. Otur, rahat et. Sonra yard mc s yla birlikte içeriye girdi. Genç adam da oturdu u kanepede bacaklar n uzat p çevreye bakmaya bafllad. Evin hemen yak n ndan bir dere geçiyordu. Çevresi çiçeklerle, otlarla kapl yd. Hava da çok güzeldi. Genç adam bunlara bakarken rahatlad. Üstüne çöken yorgunluk sonucu gözlerini kapad

3 Az sonra ihtiyar kad n d flar ç kt, omzuna dokunarak onu uyand rd. Senin paraya, mala gereksinimin yok herhâlde, dedi. Ama zahmetin ve iyi kalplili in için flu arma an m kabul et lütfen. Böyle söyleyerek adama, üzeri zümrütlerle ifllenmifl küçük bir kutu uzatt. Delikanl teflekkür ederek kutuyu ald. Do rusu ya böyle bir arma an beklemiyordu. Bu ifli s rf iyilik için yapm flt. Bunlar kad na söyleyince nine onu yan tlad : Bu kutu seni mutlu edecektir, dedi. Onu çok iyi sakla, yan ndan ay rma sak n. Delikanl tekrar teflekkür etti. Kazlar güden k z n yüzüne bakmadan, tek sözcük konuflmadan evden ayr ld. Birkaç saat yürüdükten sonra kente geldi. Adam birçok sokaktan, caddeden geçerek kral n saray na ulaflt. Görevlilere baflvurarak kralla kraliçeyi görmek istedi ini bildirdi. Genç adam al p taht salonuna götürdüler. Orada kralla kraliçe birlikte oturuyorlard. Genç adam kap dan girer girmez yerlere kadar e ilerek onlar selâmlad. Sonra elindeki kutuyu sayg l bir hareketle kraliçeye uzatt. Kraliçe kutuyu ald. Adama teflekkür etti. Sonra kapa n açt. Ama anîden fenalaflt, bayg n bir durumda yere düfltü. Orada bulunanlar hemen kraliçenin bafl na üflüfltüler. Kolonyalar serperek, su içirerek onu ay ltt lar. Sonra da özel dairesine tafl d lar. Kraliçe kendine gelir gelmez genç adam yan - na ça rtt. Odas nda onunla bafl bafla kal nca gözyafllar içinde konuflmaya bafllad : Benim üç k z m vard, üçü de birbirinden güzeldi, dedi. Ama en küçükleri hepsinden güzeldi. Yavrucu um a lad zaman gözlerinden inciler dökülürdü. Gülünce yanaklar nda güller açard. Dünyada bir taneydi benim k z m. Kraliçe sustu. Mendili ile gözyafllar n sildi. Sonra ayn üzüntüyle anlatmas n sürdürdü: K z m on befl yafl na bast nda babalar üç kardefli ça rd. Öldükten sonra aralar nda miras yüzünden tats zl k ç kmamas için, mallar n sa l nda paylaflt raca n söyledi. Bunun için de k zlar na Bana duydu unuz sevgiyi ne ile tan mlars n z? diye bir soru yöneltti

4 Büyük k z m babas n çok tatl bir fleker gibi sevdi ini söyledi. Ortanca k z, babas n en çok be endi i giysi gibi sevdi ini söyledi. En küçük k z ise hiç ses ç karmad. Bunun üzerine kral ona Sen niye sustun? Beni nas l sevdi ini anlatmak bu kadar güç mü? diye sordu. Küçük k z babas na Ben size olan sevgimi hiçbir fleye benzetemem efendim. diye yan t verince kral direndi. Bir yan t vermesini, bir benzetme yapmas n söyledi. Babas n n srar na dayanmayan k z sonunda flu yan t verdi: En güzel yemek bile tuzsuzsa insana saman gibi gelir. dedi. flte ben babam tuzu sevdi im gibi severim. Kral bu yan t duyunca çok k zd. K za en a r sözlerle hakaret etti. Sonra Mademki beni tuz kadar seviyorsun öyleyse senin s rt na bir tuz torbas verdirip ormana att ray m da gör bakal m baba sevgisi ne imifl? diye kükredi. Gerçekten söylediklerini yapt. Güzel k z m n s rt - na bir torba tuz vererek onu ormana gönderdi. Kraliçe birden sustu. Kat la kat la a lamaya bafllad. Delikanl ise çok flafl rm flt. Kraliçenin bu ac kl öyküsüne o da üzülmüfltü. Kad n avutucu birkaç sözcük m r ldand. Ama bunlar kad n n üzüntüsünü avutacak güçte sözler de ildi. Kraliçe kendini toparlad. Derdini anlatmay sürdürdü. Ben krala çok yalvard m, rica ettim. K z m ba- fllamas için dizlerine kapand m. Ama kral karar ndan dönmedi. Ancak bir hafta sonra yumuflad. K - z m aratmak için ormana adamlar gönderdi. Her yeri arad lar. Yöredeki köylülere sordular. Ama k z - m bir türlü bulamad lar. Sanki yer yar lm fl, k z m içine girmiflti. Ben k z m n ormandaki y rt c hayvanlar taraf ndan parçaland n kabul ettim. Kral da benim gibi düflünmeye bafllad. Derin bir yasa büründük. Böylelikle y llar geçti. Ben küçük k z m bir saniye bile düflünmeden edemedim. Yaflam benim için her an yla, her saniyesiyle k z m n yas n tuttu um korkunç bir karabasan oldu. Kraliçe delikanl n n elini tuttu. Gözlerinde bir umut fl parl yordu. Sesi heyecanl yd. Çok kararl bir sesle konufltu: 62 63

5 flte bugün bana verdi iniz kutuyu aç nca içinde birkaç inci tanesi gördüm. Bunlar benim güzel k - z m n gözyafllar yd. O zaman k z m n yaflamakta oldu unu hemen anlad m. fiimdi sizden rica ediyorum. Bu kutuyu kimden ald ysan z onu bulmama yard m edin, böylelikle beni k z ma götürecek yolda bir ad m daha atay m. Genç adam bu ana yüre inin korkunç ac s n ta içinden duydu. Çok duygulanm flt. Üzüntüden gözleri yaflarm flt. Kraliçeye, kendine kutuyu veren kad nla nas l tan flt n, evine geliflini ve kutuyu veriflini tüm ayr nt lar yla anlatt. Ancak, ihtiyar kad n n yan nda prensese benzer kimseyi görmedi ini, orada kazlar güden çok sessiz, s radan bir köylü k z ndan baflka kimse olmad n söyledi. Ayr ca ihtiyar kad n olsun, kazlar güden k z olsun, ona prensesten hiç söz etmemifllerdi. Bu konuflmalardan sonra kral da yanlar na al p ihtiyar kad n n evine gitmeye karar verdiler. Ne zamand r kay plara kar flm fl olan prensesi orada arayarak soruflturma yapacaklard. _ htiyar kad n, odas nda oturmufl iplik büküyordu. Ortal k kararmaya bafllad. Oda, ocakta yanan odunlar n alevleriyle ayd nlan yordu. Her yanda hüzünlü bir hava vard. O s rada kazlar büyük bir gürültü ile kümeslerine girdiler. flini bitiren k z da odaya girdi. Ninenin yan - na oturup ç kr n bafl na geçti. plik bükmeye bafllad. Hiç konuflmadan iplik bükerlerken pencerede bir t k rt duyuldu. Dönüp oraya bakt lar. Bir baykuflun atefl gibi yanan gözlerini gördüler. Hayvan üç kez Huu Huu Huu diye öttükten sonra oradan uzaklaflt. htiyar kad n önemli bir olay varm fl gibi birden heyecanland. Haydi k z m, hemen p nara git, dedi. P nara git ve orada iyice temizlen. K z hiç itiraz etmeden kalkt. D flar ç k p ilerde bir koyak içinde bulunan p nara gitti. P nar n az ilerisinde üç mefle a ac vard. Bu s rada ay yusyuvarlak, fl l fl l görünüflüyle da n tepesinde yükselmifl, ortal gündüz gibi ayd nl a bo mufltu

6 Kaz çoban, yüzünü örten bir deriyi kald rd. Avuçlar yla p nardan su al p yüzünü iyice y kad. Sonra deriyi p nar n sular na dald rd, kurumas için otlar n üzerine serdi. O anda büyük bir de iflme oldu. S radan bir köylü k z gibi görünen hantal bedeni birden de iflti. nceldi. Çevik, güzel, uyumlu bir beden ortaya ç kt. Bunun yan s ra yüzü de de iflti. Güzeller güzeli bir k z ortaya ç kt. Ensesinden topuklar na kadar uzanan s rma sar s saçlar gö sünü, omuzlar n örtüyordu. Gözleri iki y ld z gibi parl yor, yanaklar bir gülün pembeli ini hat rlat yordu. K zca z bir süre oyaland. Yak ndaki mefle dallar nda bir ç t rt duymasayd daha da oturacakt. Hemen yerinden kalk p koflmaya bafllad. Bu durumuyla avc dan kaçan bir ceylana benziyordu. K z kofla kofla eve geldi. Kap da duran nineye a açta bir ç t rt duydu unu, çok korkup kaçt n nefes nefese anlatt. htiyar kad n onu üstünkörü dinledi. Sonra gülerek: Biliyorum k z m, biliyorum, dedi. Her fleyden haberim var. Sonra birlikte odaya girdiler. htiyar kad n eline bir süpürge alarak ortal süpürmeye, toz al p etraftaki da n kl toplamaya bafllad. Onun bu durumunu gören kaz çoban hemen karfl ç kt. Kad na: Ama nineci im, dedi. Bu saatte nedir bu telâfl n z. Sabah ola hay r ola. Sabahleyin erkenden kalkar hem kazlara bakar m, hem de tüm evi temizlerim. Gecenin bu saatinde temizlik olur mu hiç? Yafll kad n durdu. Ona dikkatle bakt. Sonra bir aç klamada bulundu: Sen buraya geleli tam üç y l oldu. Böylece konuklu un sona erdi k z m, dedi. Neler duyuyorum, diye üzüntüsünü belli etti k z. Ne demek istiyorsun, beni buradan atmak m istiyorsun yoksa! Ne oldu, lütfen anlat bana. fiu ana kadar benden hoflnuttun. Yoksa bilmeden bir kabahat m iflledim. Ne olur söyle bana, diyerek kad - n n ellerine sar ld. Asl nda ihtiyar kad n onun ayr lmas n hiç istemiyordu. Kendisine yard m ediyordu. Her fleyiyle kusursuzdu. Ama olanlar kendi iste i d fl nda oluyordu. Bu nedenle k za karfl yine sert davrand. Ona: 66 67

7 Haydi b rak a lamay, dedi. Odana git. Yüzündeki deriyi ç kar, s rt na da o ipekli giysini giy. Seni ça r ncaya kadar odandan d flar ya ç kma sak n. Güzel k z onun dediklerine yan t vermedi. çini çeke çeke a lamas n sürdürerek odas na gitti. _ Kral, kraliçe ve genç adam, Kazc Ninenin evini aramak için orada epeyce dolaflm fllard. Genç adam onlar güvenli bir ma arada b rakarak, kendisi, bir yol aramak için yanlar ndan ayr lm flt. Ama ortal k karar nca, daha iyi görebilmek için bir mefle a ac na ç kmak zorunda kalm flt. Bu mefle a ac, p nar n yan ndaki üç mefleden biriydi. flte oradan çevreye bak n rken p nara birinin geldi ini, orada y kand ktan sonra büyük bir de iflime u rad n görüp çok flafl rm flt. Ç kard gürültü sonucu k z oradan kaç nca hemen ard ndan koflmufl, ama izini bulamam flt. Bu tuhaf olaydan çok etkilenen delikanl, sabah ortal k ayd nlan rken, kralla kraliçeyi b rakt yere döndü. Üçü birlikte ihtiyar kad n n evine do ru yürümeye bafllad lar. Bir süre sonra eve vard lar. Bahçeyi geçip pencereden içeriye bakt lar. Nine, odas nda tek bafl na iplik büküyordu. Bunu gören kraliçe cam t klatt. Kad n onlar görünce Tamam, ben de sizi bekliyordum. diyerek aya a kalkt. D flar ya ç k p kap y açt. Krala: P rlanta gibi bir yüre i olan k z n z haks z yere saray n zdan atmam fl olsayd n z bunca zahmete katlanmayacakt n z, dedi. Üstelik sevecen bir anne olan kraliçeye de bunca zd rap çektirmemifl olurdunuz. Sonra kralla kraliçeye, k zlar n n üç y ld r yan nda oldu unu, kaz çobanl yapt n, yaflam boyunca böylesine iyi bir k z görmedi ini anlatt. Kral ve kraliçe ayn anda: Nerede k z m z, nerede, diye sordular. htiyar kad n içeriye seslendi: Buraya gel k z m. çerdeki odadan ay do arm fl gibi bir par lt yay ld. Güzel k z, ipek giysileriyle, dizlerine kadar uzanan alt n sar s saçlar, bir gül kadar pembe yanaklar yla ortaya ç kt. Karfl s nda annesi ile babas n görünce bir sevinç ç l att. Onlar n kollar na at ld. Anneci im Babac m diye hayk rd

8 Kralla kraliçe de sevinçten ve heyecandan a lamaya bafllad lar. Bu görüntü karfl s nda ihtiyar nine ve genç adam da gözyafllar n tutamad lar. Bir süre böyle özlem giderdikten sonra kral k - z na: Beni affet k z m, dedi. Beni ba flla. Bir hatad r yapt m. Bundan böyle mal m n, krall m n yar s senindir. Bunu duyan ihtiyar kad n kral n sözünü kesti: Onun hiçbir fleye gereksinimi yoktur kral hazretleri, dedi. Ben onun üç y l boyunca sizler için döktü ü gözyafllar n toplad m. Bunlar denizlerin dibinden ç kart lan en zor bulunur incilerden daha de- erlidir. K z n za, bana yapt hizmetleri için bu basit evi arma an ediyorum. Böylelikle onun hiçbir fleye gereksinimi kalm yor. Kad n bunlar söyler söylemez ortadan kayboldu. Ayn anda evin duvarlar çat rdad, bir titreme oldu. nan lmaz bir çabukluk içinde basit, köhne ev görkemli bir flatoya dönüflüverdi. Bahçedeki kazlar da hepsi birbirinden güzel, hepsi birbirinden sa l kl erkek ve kad n uflaklar, hizmetçiler durumuna geldiler. Kralla kraliçenin önünde sayg ile e ildiler. Güzel k zla iyiliksever gencin dü ünleri bu görkemli flatoda yap ld. ki genç burada uzun ve mutlu bir yaflam sürdüler. htiyar ninenin bir sihirbaz de il, iyi kalpli bir peri oldu unu hiçbir zaman ö renemediler. _ 70 71