Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 42, Mart 2017, s
|
|
- Yildiz Ünal
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 42, Mart 2017, s Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Publication Date Dr. Mehmet AYDINER Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Uluslararası İktisat mehmetaydiner@yahoo.com TÜRKİYE NİN İHRACATININ DÖVİZ KURU, FİYAT VE İTHALATÇI ÜLKE GELİR DALGALANMALARINA HASSASİYETİ: SEÇİLMİŞ AB ÜLKELERİNE OLAN İHRACAT ÜZERİNDEN BİR DĞERLENDİRME Öz Bu çalışmada Euro döviz kuru oynaklığının, göreceli ihraç fiyatlarındaki ve ithalatçı ülkelerin gelirlerindeki dalgalanmalarının Türkiye nin seçilmiş bazı Avrupa Birliği ülkelere olan toplam ihracatına, sanayi ve tarım sektörlerinin ihracatına olan etkisi panel veri yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bu kapsamda Türkiye nin Almanya, Fransa, İngiltere, İspanya, İtalya ya yılları arasında çeyrek dönemlerdeki Euro bazındaki toplam ihracatı, sanayi ve tarım ürünleri ihracatı ele alınmıştır. Ulaşılan sonuçlara göre, Euro kurundaki oynaklığın artması Türkiye nin bu ülkelere olan toplam ihracatını düşürmektedir. Kur oynaklığı azaldığında ihracat artmaktadır. Benzer şekilde sanayi ve tarım sektörlerinin bu ülkelere ihracat da döviz kuru dalgalanmalarından etkilenmekte, kur oynaklığının artması ihracatı düşürmektedir. Sanayi sektörü ihracatı tarım sektörü ihracatına göre kur dalgalanmalarından daha çok etkilenmektedir. İhracat fiyatlarındaki dalgalanma hem toplam ihracatı hem de sektörlerin ihracatı etkilemektedir. Türkiye nin ihraç fiyatı dünya ortalama ihraç fiyatlarına göre düşük olduğunda ihracat artmaktadır. İthalatçı ülke gelirindeki dalgalanmalar Türkiye nin bu ülkelere olan ihracatının ana belirleyicisidir. İthalatçı ülkelerde gelirin artması Türkiye nin bu ülkelere olan ihracatını artırmaktadır. Anahtar kelimeler: Kur Dalgalanması, Fiyat Dalgalanması, İhracat, Dalgalanması Gelir
2 SENSIVITY OF TURKEY S EXPORT TO EXCHANGE RATE VOLALITILY, PRICE AND IMPORTER COUNTRY S INCOME FLUCTUATIONS AN ANALYSIS FOR EXPORT OF TURKEY TO SELECTED EUROPEAN UNION COUNTRIES Abstract This paper examines the effect of exchange rate volalitily, relative export price and importer countries GDP fluctuations on Turkey s exports to some selected European Union countries,germany, France, England,, Spain and Italy. The study uses panel data method and employs quarterly data between of export, price and exchange rate quarterly data between Findings suggest that high volalitily in Dolar and Euro Exchange rate decreases Turkey s total export to these countries or vice versa. Similarly, during high volalitily periods, total exports of manufacturing industry and agricultural sectors tend to decrease. Low Exchange rate volalitily helps these sectors export more. During periods where Turkey s export prices are lower than World Average Export Prices, total export of Turkey goes up, so do exports of sectors. Increase of Importer Contries GDP boosts Turkey s export to these countries. Keywords: Exchange Rate Volatility, Price Volatility, Export, GDP Fluctuations, Giriş Kur dalgalanması, kurun değerinin ani, keskin ve sık değişimi olarak tanımlanmaktadır. Gün, ay, çeyrek yıl veya yıl gibi ölçüler zaman birimi olarak kullanılırken, oynaklık ise standart sapma veya varyans kullanılarak ölçülmektedir. Kur dalgalanmasının temel sebepleri olarak dış ticaret hareketleri, sermaye hareketleri, borsa operasyonları, spekülatif işlemler, banka işlem ve operasyonları, siyasi koşullar ve merkez bankalarının para politikaları gösterilebilir. Ülke ekonomisinin dışa açıklığı, yurtiçi ve yurtdışı para arzları, kur rejimleri, ülkelerin üretim, gelir ve enflasyon düzeyleri, faiz farklılıkları, kamu açıkları ve borçlanma ihtiyacı, üretim faktörlerinin verimlilik düzeyleri de döviz kurlarında oynaklığı neden olabilmektedir. Ülke ekonomisinin dışa açıklığı ve sermaye hareketlerinin yoğunluğu dalgalanmanın etki şiddetini ve etkinin ortaya çıkış süresini etkiler. Kurdaki dalgalanmanın artması ekonomideki belirsizliği artırarak riskleri yükseltmektedir. Riskin artması ekonomideki tüm kesimlerin yatırım, üretim, tüketim kararlarını etkilemektedir. Kur dalgalanmasının kararları üzerinde etkili olduğu kesimlerden biri ihracatçılardır. Kur oynaklığının artması ihracatçı firmaların ihracat kararlarını, eğilimlerini ve ihracat miktarlarını etkilemektedir. Kur dalgalanması ihraç mallarının göreceli fiyatının değişmesine sebep olurken ürün için rekabetçi bir fiyatlamayı da zorlaştırır. Yerel paranın değer kaybetmesi, dış pazarlardaki alıcılar için ihraç ürününü ucuz hale getirdiğinden ürünün tercih edilirliğini artırırken, tersi durumda fiyatının görece olarak artması nedeniyle ürüne olan talep düşmektedir.
3 Kur oynaklığından kaynaklanan belirsizliğin firmaların ihracat yapma eğilimleri ve ihracat miktarı üzerine nasıl etki yaptığı konusunda değişik görüşler bulunmaktadır. De Grauwe (1988) döviz kuru değişkenliğindeki artışın ihracat üzerindeki etkisi riskten kaçınmanın derecesine bağlı olduğunu, kur belirsizliğinin, riskten kaçınmanın derecesine göre gelir ve ikame etkilerine yol açacağını ve sonuçta bu etkilerden hangisinin baskın çıkacağına bağlı olarak ihracatı artıracağını ya da azaltacağını ileri sürmüştür. De Grauwe (1988) göre, ihracatçının riskten kaçınma derecesi yüksekse, döviz kuru oynaklığı artışında gelirinin azalmaması için daha fazla ihracat yapmayı tercih edecek ve böylece ihracatta artış olacaktır. İhracatçının riskten kaçınma derecesinin düşük olması halinde ise döviz kuru değişkenliğindeki artış iç piyasaya yönelmesine yol açacak ve böylece ihracatta azalma görülecektir. Hooper (1978) de döviz kuru oynaklıklarının artması belirsizliğe sebep olurken önemli bir risk oluşturduğunu, firmalar için maliyet oluşturan bu riskler daha yüksek fiyat olarak tüketiciye yansıtılırsa, ticarete konu olan mallara talep azalırken, ticaret hacmini azalttığını ve firmaların daha temkinli hareket ettiğini bildirmiştir. Chowdhury (1993) de riskten kaçınmanın baskın olduğu durumlarda, döviz kuru belirsizliğinin piyasa katılımcılarının faaliyetlerini azalttığını, döviz kuru oynaklıklarının etkilerini minimize etmeye çalıştıklarını belirtmiştir. Buna göre döviz kuru değişkenliğindeki artış riskten kaçınan firmaların maliyetlerini artırır ve daha az dış ticaret yapmalarına yol açar. Ticari anlaşma yapılırken o andaki döviz kurunun temel alınması ve ödemenin mal teslim edildikten sonra yapılması nedeniyle firmanın kar beklentisi üzerinde belirsizlik yaratmaktadır. Bunun sonucunda ihracat yapma eğilimi azalmaktadır. Bazı çalışmalarda ise riskten kaçınma davranışının dış ticaret üzerindeki etkisinin belirsiz olduğunu bildirilmiştir. 275 Kur oynaklığının dış ticareti hangi araçlar ve kanallar üzerinden etkilediğine dair de değişik görüşler bulunmaktadır. Arize (1997:95) döviz kuru oynaklığının, dış ticareti iki yolla etkilediğini bildirmektedir. Maliyetlerle ilgili olan birinci yolda, dış ticaret yapan firmalar riskten kaçınma eğiliminde olursa döviz kuru oynaklığındaki artışlar yüksek maliyetlere yol açacağından dış ticaret azalmaktadır. İkinci yolda firmanın gelirleri ve gelir hedefleri etkili olmaktadır. Buna göre, dış ticarette ödemeler hemen gerçekleşememekte, ödeme teslimat sonrasına da bırakılmakta bu durumda teslimat ile ödeme yapılan tarihler arasındaki vade farkı söz konusu olacağından döviz kurundaki dalgalanma beklenen gelirleri azaltabilir. Bu risklerden dolayı korunma amaçlı olarak üretim düşebilir ve bunun sonucunda ihracatı azalabilir. Kur oynaklığının ihracatı etkilediği konusunda görüş birliği bulunmasına karşın bu etkinin hangi yönde olduğu konusunda görüş birliği bulunmamaktadır. Sukar (2001:117) gibi bazı araştırmalar kur oynaklığının artmasının ihracatı artıracağını ileri sürerken Arize (1995,1997:95) gibi çalışmalar kur oynaklığının artmasının ihracatın düşmesine neden olacağını bildirmiştir. 2. Literatür Döviz kuru dalgalanmalarının dış ticareti ne yönde etkileyeceği konusunda bir görüş birliği yoktur. Değişik ülkeler üzerine yapılmış çalışmalar karışık sonuçlar vermiştir. Bazı çalışmalar döviz kuru dalgalanmaları ile dış ticaret hacmi arasında pozitif ilişki bulurken, bazı çalışmalar negatif yönlü ilişki olduğunu göstermektedir. Bu çalışmaların yanında, döviz kuru dalgalanmaları ile dış ticaret hacmi arasında bir ilişki olmadığını ileri süren çalışmalar da bulunmaktadır.
4 Kur oynaklığının artmasının dış ticareti olumsuz etkilediğini bildiren çalışmalardan; Kenen (1986) Japonya, İngiltere, ABD, Almanya, Fransa daki kısa dönemde reel döviz kurundaki oynaklıklarının ticaret hacmi üzerindeki etkisinin incelemiştir. Sonuçlar dalgalanmaya maruz kalma düzeylerinin ve etkilerinin ülkeler arasında farklılaştığını ve genel olarak dalgalanmanın uluslararası ticaret hacmini durgunlaştırdığı göstermiştir. Arize (1995) döviz kurlarındaki oynaklığın G-7 ülkelerinin her birinde ihracat hacmi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı negatif etkiye sahip olduğunu, dalgalanmaların dış ticaret hacmini düşürücü bir etkiye sahip olduğunu bulmuştur. Döviz kuru dalgalanmaları ile dış ticaret arasında pozitif ilişki olduğunu ileri süren çalışmalardan, Sukar (2001) döviz kuru dalgalanmalarının ABD dış ticaretine etkisini araştırmış ve ihracat hacmi ile dış ticaret geliri ve döviz kuru belirsizliği arasında pozitif bir ilişki tespit etmiştir Kur dalgalanmalarının dış ticarete ne olumlu ne olumsuz bir etkisinin olmadığını bildiren çalışmalar da bulunmaktadır. Gotur (1985) döviz kuru oynaklığı ile dış ticaret hacmi arasında bir anlamlı ilişki olmadığını belirtirken, Aristotelous (2001) İngiltere nin Amerika ya olan ihracatı üzerine yaptığı çalışmada döviz kuru oynaklığının ihracat üzerinde etkili olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Hooper (1978) da döviz kuru belirsizliği ile uluslararası ticaret hacmi arasında bir ilişki bulunmadığını bildirilmiştir. Türkiye üzerine yapılan çalışmalardan, Vergil (2002) reel döviz kuru dalgalanmalarının reel ihracat üzerinde anlamlı negatif etkisi olduğunu, Öztürk (2002) de döviz kurundaki belirsizliğin artmasının Türkiye nin ihracat talebi üzerinde negatif etkisi olduğu tespit etmiştir. Kasman (2003) döviz kuru oynaklıklarının ihracat düzeyinin belirlenmesinde önemli bir değişken olduğu, döviz kuru oynaklıklarının hem kısa hem de uzun dönemde toplam ihracatı negatif olarak etkilediği sonucuna varmıştır. 276 Doğanlar (2002) dönemi incelenen çalışmada, döviz kuru oynaklığının reel ihracatı azalttığı, Saatçioğlu (2004) Türkiye de döviz kuru belirsizliğinin hem uzun dönemde hem de kısa dönemde ihracatı olumsuz etkilediği bildirmiştir. Demirel (2004) döviz kurlarındaki değişmelerin ve belirsizliklerin sanayi, tarım ve madencilik sektörleri ihracatlarına etkileri incelenmiş, madencilik ve tarım sektörleri için reel döviz kuru oynaklığının ihracat üzerinde negatif bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşmıştır. Tarı (2009) Türkiye de döviz kuru belirsizliği ve ihracat hacmi arasındaki ilişkiyi araştırmış ve döviz kuru belirsizliği uzun dönemde ihracat hacmini negatif etkilerken kısa dönemde döviz kuru belirsizliğinin ihracat hacmi üzerinde etkiye sahip olmadığını tespit etmiştir. Güloğlu(2008) döviz kuru oynaklığı, ihracat ve kur rejimleri arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmasında, yüksek oynaklığın olduğu dönemlerde ihracat performansının düşük olduğunu, düşük oynaklığın olduğu dönemlerde ise ihracat performansının yüksek olduğunu göstermiştir. Özbay (1999) Türkiye de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerinde istatistiksel olarak anlamlı negatif etkileri olduğunu bulurken Bügük (2000) döviz kurlarındaki belirsizliğin Türk tarım sektörü ihracatı üzerine etkisini araştırdıkları çalışmada, döviz kuru belirsizliği ile ihracat arasında birkaç ürün ve ülke hariç önemli bir ilişki bulamamıştır. 3. Veri Bu çalışmada dönemi için çeyrek dönemdeki Türkiye nin seçilmiş Avrupa Birliği ülkelerine olan ihracatı (EX), bu dönemdeki kur (ER), ihracat fiyatları (P) ve İthalatçı ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Milli Hasılaları (GDP) değerleri kullanılmıştır dönemi-
5 ne ait Euro için kur verileri GARCH (1,1) modelinde kullanılarak kur oynaklığı (V) serisi oluşturulmuştur. Toplam 56 çeyrek dönemi kapsayan ve kur oynaklığı hariç logaritmaları alınarak kullanılan veriler TÜİK, TCMB, Eurostat, OECD veri bankalarından alınmıştır. Tablo Hata! Belgede belirtilen stilde metne rastlanmadı.: Yıllara Göre Türkiye Dış Ticareti (Milyar Dolar) İhracat 134,9 152,4 151,8 157,6 143,9 İthalat 240,8 236,5 251,6 242,1 207,2 Kaynak: TÜİK Türkiye nin ihracat verileri incelendiğinde, ihracatın ağırlıklı olarak iki anapara biriminde yapıldığı görülmektedir yılı itibarıyla ihracatın %47 si ABD Doları bazında, yaklaşık % 45 i ise Euro bazında yapılmaktadır. Toplam ihracatın yaklaşık %92 si söz konusu iki para biriminde yapılmaktadır. Tablo 2: Türkiye nin İhracatının Döviz Türüne Göre Dağılımı (%) Türkiye nin İhracatının Döviz Türüne Göre Dağılımı (%) ABD Dolar 45,4 46,0 46,0 47,4 47,4 47,3 Euro 48,2 47,7 47,6 45,6 44,4 44,7 Diğer 6,4 6,3 6,4 7,0 8,2 8,0 Kaynak: TÜİK 2015 yılı itibarıyla ithalatın %59 luk kısmı ABD Doları, yaklaşık %33 lük kısmı ise Euro üzerinden gerçekleşmiştir. Toplam dış ticaretin %92 den fazlası Dolar ve Euro birimleri yapılırken, %8 i Türk Lirası ve diğer para birimleri üzerinden yapılmıştır. 277 Tablo 3: Türkiye nin İthalatının Döviz Türüne Göre Dağılımı (%) Türkiye nin İthalatının Döviz Türüne Göre Dağılımı (%) ABD Dolar 61,5 62,4 64,2 63,6 63,5 59,0 Euro 33,6 32,7 30,2 30,7 30,0 32,9 Diğer 4,9 4,9 5,6 5,7 6,5 8,1 Kaynak: TÜİK Ülke grupları itibarıyla bakıldığında Avrupa Birliği en büyük ihracat pazarıdır. AB ülkelerinin toplam ihracat içindeki payı %44 civarında iken diğer ülkelere olan ihracat toplam ihracatın yaklaşık %55 lik kısmını oluşturmaktadır. Tablo 4: Türkiye nin İhracatının Bölge/Ülke Gruplarına Göre Dağılımı (%) AB (28 ülke) 41,5 43,5 44,5 Diğer Ülkeler 56,9 55,1 54,2 Serbest Bölge 1,6 1,4 1,3 Kaynak: TÜİK Türkiye nin en önemli ihracat pazarlarından biri Avrupa Birliğidir. Toplam ihracatın yaklaşık %30 luk kısmı, AB ne olan ihracatın ise yaklaşık %70 lik bölümü ise Almanya, İngiltere, İtalya, Fransa ve İspanya ya yapılmaktadır. AB üyesi ülkelere olan ihracatın tamamına yakını Euro para birimi ile yapılmaktadır. AB ülkeleri dışındaki ABD, Rusya, Çin, Japonya, İran, BAE gibi ülkelere olan ihracat ise ağırlıklı olarak Dolar cinsinden yapılmaktadır.
6 Tablo 5: Bazı Ülkelerin Türkiye nin İhracatındaki Payı (%) Almanya 9,1 9,6 9,3 İngiltere 5,8 6,3 7,3 Irak 7,9 6,9 5,9 İtalya 4,4 4,5 4,8 ABD 3,7 4,0 4,4 Fransa 4,2 4,1 4,1 İsviçre 0,7 2,0 3,9 İspanya 2,9 3,0 3,3 BAE 3,3 3,0 3,3 İran 2,8 2,5 2,5 Rusya Fed. 4,6 3,8 2,5 Kaynak: TÜİK. Fiyat (P) değişkeni Türkiye nin Ortalama İhraç Fiyatının Dünya İhraç Fiyatlarına oranını (TF/DF) göstermektedir. Göreceli fiyat avantajını da gösteren bu değişken için yılları dönemi TÜİK ve OECD kaynaklarından alınan veriler kullanılmıştır yılında 0.7 düzeyinde olan oran 2015 yılı sonunda 0.47 düzeyine inmiştir. Bu değişim Türkiye nin ihraç fiyatlarının dünya ihraç fiyatlarına göre oldukça düştüğünü, Türkiye nin yıllar içinde fiyatlarında büyük indirimler yaptığını göstermektedir. Çalışmada önce bu ülke gruplarına olan toplam ihracat verileri kullanılarak analiz yapılmış, daha sonra sektörler itibariyle bu ülkelere olan ihracat incelenmiştir. Sektör sınıflandırmasında TÜİK Rev(3) sınıflandırması alınarak Türkiye nin İmalat Sanayi ve Tarım sektörlerinin bu ülkelere olan ihracatı incelenmiştir 3.1. Yatay Kesit Bağımlılığı, Birim Kök ve Eşbütünleşme Testleri Modellerde yatay kesit bağımlılığı Pesaran (CD LM) Testi, Birim Kök CADF testi ile incelenmiştir. Eşbütünleşmenin bulunup bulunmadığını araştırmak için ise Pedroni Eşbütünleşme testi kullanılmıştır. Tablo 6: Yatay Bağımlılık Testi Sonuçları CD LM1 CD LM2 Değişken t- İstatistik P t- İstatistik P İTH GDP P V Dolar V Euro Eşbütünleşme Denklemi Olasılık değerleri 0.05 küçük olduğu için boş hipotez (H 0) reddedilmiştir. Bu sebeple serilerde yatay kesit bağımlılığı (YKB) bulunmaktadır. Birim kök ve eşbütünleşme analizi yapılırken bu sonuç göz önünde alınması gerekmektedir. 278 Tablo 7: Birim Kök CADF Test Sonuçları İTH ΔİTH GDP ΔGDP P ΔP V ΔV Almanya İngiltere İtalya Fransa İspanya Panel
7 Kritik değerler Pesaran (2007) Tablo C den alınmıştır. Tablo 8:Pedroni Eşbütünleşme Testi (İhracat, Fiyat, GDP, Kur Dalga) W. Statistic Statistic P P Panel v-statistic Panel rho-statistic Panel PP-Statistic Panel ADF-Statistic Grouprho-Statistic Group PP-Statistic Group ADF-Statistic Sonuçların tutarlılığı açısından modelin otokorelasyon ve değişen varyans etkileri altında olup olmadığının test edilmiştir. Sabit etkili panel veri modellerinde değişen varyansı test etmek için Değişen Varyans LR Testi, Otokorelasyon olup olmadığını kontrol etmek için ise Wooldrige tipi otokorelasyon testi kullanılmıştır. Tablo 9: Spesifikasyon Testleri İstatistik P-Değeri Değişen Varyans LR (H 0: Değişen Varyans Yok) WooldridgeOtokorelasyon Testi (H 0: Otokorelasyon Yok ) Toplam ihracat modeli için bulunan Yatay Kesit Bağımlığı, Birim Kök, Eşbütünleşme, Değişen Varyans ve Otokorelasyon testi sonuçları yukarıda verilmiştir. Aynı testler diğer modeller içinde uygulanmıştır Elde edilen bu sonuçlara göre modellerin bazılarında değişen varyans sorunu tespit edilirken bazılarında bu sorunun olmadığı görülememiştir. Aynı şekilde bazı modellerde otokorelasyon sorunu mevcut iken diğerlerinde bu sorunun olmadığı tespit edilmiştir. FMOLS yöntemi, standart sabit etkili tahmincilerde ortaya çıkabilecek otokorelasyon, değişen varyans gibi sorunlardan kaynaklanan sapmaları düzelten bir yöntem olduğu için çalışmada bu yöntem kullanılmıştır Metodoloji 4.1. Kur Oynaklığı Tahmini: Döviz kuru oynaklığı değişik yöntemler kullanılarak tahmin edilebilmektedir. Engle (1982) tarafından geliştirilmiş olan ARCH modeli ile oynaklık tahminini yapılabilmektedir. Bollerslev (1986) tarafından ARCH modeli genelleştirilerek GARCH modelini geliştirmiştir. Daha çok geçmiş bilgi ve daha fazla esnek yapıya sahip olan bu modelde koşullu varyans geçmiş dönemlerdeki tahmin hata terimleri ve koşullu varyanslara bağlıdır. GARCH modeli, gecikmeli koşullu varyansların modele girişine izin vererek, belirsizlik olarak ifade edilen oynaklığı ortaya koymaya çalışmaktadır. GARCH modelinin temelinde otoregresif hareketli ortalama modeli yatmaktadır. GARCH(p,q) modeli aşağıdaki eşitlik ile gösterilebilir; Eşitlikte h GARCH, ε ARCH terimi olmak üzere, GARCH (p,q) modeli ARCH(q) modeline p sayıda geçmiş dönem koşullu varyans modelinin doğrusal formu eklenerek genelleştirilmiştir. Bir GARCH(p,q) modelinde p ve q, modelde q sayıda ARCH terimi ve p sayıda GARCH
8 terimi olduğunu göstermektedir. Eğer p=0 ise model bir ARCH modeli olmaktadır. GARCH modeli, gecikmeli koşullu varyansların modele girişine izin vererek, oynaklık olarak ifade edilen bilinmezliği ortaya koymaya çalışmaktadır. ARCH yapısının gözlendiği serilerde hata terimleri korelasyonlu olmamasına rağmen varyans geçmiş değerlere bağlıdır. GARCH modellerinin tahmin edilebilmesi için öncelikle her serinin yapısına uygun ARMA modellerinden ortalama denkleminin belirlenmesi gerekir. Bu çalışmada kur oynaklığı GARCH(1,1) modeli ile tahmin edilmiştir. Model seçiminde AIC kriteri kullanılmış ve en küçük AIC değeri olan model seçilmiştir Panel Veri Yöntemi Türkiye nin seçilmiş sekiz ülkeye olan ihracatının kur, gelir ve fiyat dalgalanmalarına olan duyarlılığı Bireysel Etkili Panel Veri yöntemi ile araştırılmıştır. Panel Veri Regresyon Modeli: EX GDP it-1 P t-1 V it-1 : Türkiye nin i Ülkesine İhracatı Logaritması : i Ülkesinin t-1 Yılındaki Milli Gelirinin logaritması : Türkiye İhraç Fiyatları / Dünya İhraç Fiyatları : Kur dalgalanması GARCH (1,1) Kalıntı Serini İfade eder. Değişkenler birinci farkları alındığında durağan hale geldikleri için birinci farkları alınarak çalışma yapılmıştır. 5. Bulgular Toplam İhracat: Bireysel Etkili Panel Veri Tahmini sonuçlarına göre; Euro kurundaki oynaklığın artması Euro bazındaki ihracatın düşürürken kur oynaklığının azalması ise ihracatı artırmaktadır. Kur oynaklığı katsayısının işareti, oynaklığın yani belirsizliği yüksek olduğu dönemlerde söz konusu beş ülkeye yapılan ihracatın olumsuz etkilenerek azaldığını, oynaklığın düşük olduğu dönemlerde ise ihracatın olumlu etkilenerek arttığını göstermektedir. Tablo 10. Toplam İhracat Değişken Katsayı P-Değeri GDP Fiyat Dalga Almanya Fransa Ingiltere Ispanya Italya İthalatçı ülkenin milli gelirinin artması Türkiye nin bu ülkeye olan ihracatının artmasını sağlamaktadır. İthalatçı ülkelerin GDP miktarındaki %1 lik artış Türkiye nin bu ülkelere olan ihracatını kabaca %3 civarında artırmaktadır. Türkiye nin ihraç fiyatının dünya ihraç fiyatlarına göre göreceli düşmesi (Türkiye Fiyat/ Dünya Fiyatı)Türkiye nin ihracatının artırmaktadır.
9 Beş ülkeye olan toplam ihracat için ülkelerin bireysel etkileri istatistiki olarak anlamlı değildir. Toplam ihracatın en önemli belirleyicisi ithalatçı ülkelerin geliridir. Bu ülkelerde gelirin artması Türkiye nin bu ülkelere olan ihracatını artırırken, gelirdeki azalma ihracatın düşmesine sebep olmaktadır Sektörlerin İhracatı: Sanayi Sektörü İhracatı Kur belirsizliğinin artması sanayi sektörünün bu ülkelere olan ihracatı düşürürken, oynaklığın düşmesi ihracatı artırıcı bir etki yapmaktadır. Beş ülke için olan bireysel etkiler istatistiki olarak anlamlı değildir. İthalatçı ülkenin gelirinin artması bu ülkelere olan sanayi ihracatını istatistiki olarak anlamlı olarak artırıcı bir etki yapmaktadır. Gelirdeki %1 artış Türkiye nin bu ülkelere olan sanayi ihracatını %1 düzeyinde artırmaktadır. Tablo 11. Sanayi Sektörü İhracatı Değişken Katsayı P-Değeri GDP Fiyat Dalga Almanya Fransa Ingiltere Ispanya Italya Fiyat oranının artması ihracatı düşürücü bir etki yaparken, oranın düşmesi ihracatın artmasını sağlamaktadır. Türkiye ihracat fiyatlarının dünya ihraç fiyatlarına göre düşmesi veya dünya ihraç fiyatlarının artması Türkiye nin ihracat ürünlerini daha göreceli olarak ucuz hale getirdiğinden fiyat avantajı sunarak sanayi sektörünün ihracatın artmasına neden olmaktadır. Fiyat oranındaki %1 değişme ihracatın %0.4 düzeyinde değiştirmektedir. Toplam ihracat sonuçları karşılaştırıldığında kur oynaklığının artması sanayi sektörü ihracatını daha fazla etkilemektedir. Fiyat dalgalanmalarını etkisi aynı düzeydedir. En belirgin fark ithalatçı ülke gelirindeki dalgalanmalardadır. Gelirdeki değişimler toplam ihracatı daha fazla etkilemektedir. Bunun sebebinin çalışma konusu beş ülkenin Türkiye den daha çok sanayi sektörü ürünler ithal etmesi olarak değerlendirilmektedir Tarım Sektörü İhracatı Tarım sektörünün beş ülkeye yaptığı ihracat kur oynaklığının artmasından olumsuz etkilenmektedir. Dalgalanmanın artması da ihracatı düşürücü bir etki yaparken, oynaklığın azalması ihracatı artırıcı bir etki yapmaktadır. İthalatçı ülkenin gelirinin artması bu ülkelere olan tarım sektörü ihracatına artırıcı bir etki yapmaktadır. Fiyat oranının düşmesi tarım sektörü ihracatını artırmaktadır. Tablo 12.Tarım Sektörü İhracatı Değişken Katsayı P-Değeri GDP Fiyat
10 Dalga Almanya Fransa Ingiltere Ispanya Italya Fiyat oranının artması ihracatı düşürücü bir etki yaparken, düşmesi ihracatın artmasına sebep olmaktadır. Göreceli olarak Türkiye nin ihraç fiyatının düşük olması tarım sektörünün ihracatına olumlu katkı sağlamaktadır. Tarım Sektörü ihracatı, toplam ihracat ve sanayi sektörü ihracatına göre gelir dalgalanmalarından daha az etkilenmektedir. Bunun temel sebebi tarım ürünleri ihracatının mevsimsel olması ve temel tüketim malları olmaları olarak tahmin edilmektedir. Aynı şekilde tarım sektörü ihracatı göreceli fiyat değişiklerinde de toplam ihracat ve sanayi sektörü ihracatına göre daha az etkilenmektedir. Tarım sektörü ihracatı kur dalgalanmalarından toplam ihracattan daha çok etkilenirken sanayi sektörü ihracatına göre daha az etkilenmektedir. 6. Sonuç Euro kurundaki oynaklık Türkiye nin Almanya, Fransa, İngiltere, İspanya ve İtalya ya olan ihracatını etkilemektedir. Euro kurundaki dalgalanmanın artması Türkiye nin bu ülkelere olan ihracatının azalmasına sebep olmaktadır. Dalgalanmanın azalması ihracatın artmasına olumlu yönde etkilemektedir. Türkiye nin ihraç fiyatının dünya ihraç fiyatlarına oranının düşmesi söz konusu beş ülkeye olan ihracatının artmasını sağlamaktadır. Fiyat avantajının kaybedilmesi anlamına gelen fiyat oranının yükselmesi ters etki yaparak bu ülkelere olan ihracatı azaltmaktadır. 282 Euro bazında bu beş ülkeye olan ihracat bu ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Milli Hasılalarının artmasından olumlu etkilenerek artmaktadır. İthalatçı ülkelerinin gelirinin düşmesi Türkiye nin bu ülkelere olan ihracatını düşürmektedir. Türkiye nin imalat sanayi ve tarım sektörlerinin Almanya, Fransa, İngiltere, İspanya ve İtalya ya olan ihracatları kur oynaklığının arttığı dönemlerde düşerken, dalgalanmanın azaldığı dönemlerde artmaktadır. Sektörlerin ihracatı fiyat oranın düştüğünde artarken, fiyat oranı yükseldiğinde azalmaktadır. İthalatçı ülkelerin gelirinin artması sektörlerin ihracatını da artırmaktadır. Fiyat oranındaki artış bu ülkelere olan ihracatı azaltırken, fiyat oranın düşmesi Türkiye nin ihraç ürünlerinin ucuzlaması olması nedeniyle ihracatın artmasını sağlamaktadır. Bu ülkelerin milli gelirlerindeki azalma Türkiye nin bu ülkelere olan ihracatının düşmesine neden olmaktadır. Kur dalgalanmasından en fazla sanayi sektörü ihracatı etkilenirken, Tarım sektörü ihracatı fiyat ve gelir dalgalanmalarından en az etkilenen ihracattır. KAYNAKLAR Aristotelous, Kyriacos (2001). Exchange-Rate Volatility, Exchange-Rate Regime, And Trade Volume: Evidence From The UK-US Export Function ( ). Economic Letters72:
11 Arize, Augustine 1995). The Effects Of Exchange-Rate Volatility On U.S. Exports: An Empirical Investigation, Southern Economic Journal, 62, Arize, Augustine. (1997), Foreign Tradeand Exchange-Rate Risk in the G 7 Countries: Cointegration and Error-Correction Models, Review of Financial Economics, Vol.6, No:1, P Arize, Augustine(1997), Conditional Exchange Rate Volatily and the Volume of ForeignTrade: Evidence From Seven Industrialized Countries, Southern Economic Journal, P Bollerslev,Tim (1986), Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity. Journal of Econometrics, 31: , Bügük. Cumhur., Isık,Murat (2001), The Impact Of Exchange Rate Variability On Agriculture Exports Of Developing Countries: The Case Of Turkey. Journal Of International Food&Agribusiness Marketing.13: Chowdhury,Abdur (1993), Does Exchange Rate Volatily Depress Trade Flows? Evidence From Error Correction Models, The Review Of Economics And Statistics, Vol. 75, No:4, Pp De Grauwe, Paul (1988), Exchange Rate Variability And The Slowdown In Growth Of International Trade. International Monetary Fund Staff Papers35 (March), Pp Dell Ariccia, Giovanni (1999), Exchange Rate Fluctuations And Trade Flows: Evidence From The European Union, IMF Staff Papers, 46 (3): Demirel, Baki, Erdem, Cumhur (2004),"Döviz Kurlarındaki Dalgalanmaların İhracata Etkileri: Türkiye Örneği", İktisat, İşletme Ve Finans Dergisi, Cilt 19, Sayı 223, Ss Doğanlar, Murat (2002), Estimating The Impact Of Exchange Rate Volatility On Export: Evidence From Asian Countries, Applied Economics Letters, 9, Engle, Robert (1982), Autoregressive conditional heteroscedasticity with estimates of the variance of United Kingdominflation, Econometrica, 50, Gotur, Padma (1985), Effects Of Exchange Rate Volatility On Trade: Some Further Evidence IMF StaffPapers, 32 (3) September, Pp Güloğlu, Bülent (2008), Exports and Volatility of Exchange Rate Under Alternative Exchange Rate Regimes: The Case of Turkey. default/files/documentconference/ ecomod2008/713.pdf (ET ). Hooper, P.,Kohlhagen, S. (1978), The Effect Of Exchange Rate Uncertainty On The Prices And Volume Of International Trade, Journal Of International Economics, Vol. 8, P Kasman, Adnan (2003), Türkiye de Reel Döviz Kuru Oynaklığı Ve Bunun İhracat Üzerine Etkisi: Sektörel Bir Analiz, Uludağ Üniversitesi Ve İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 2, Ss Kenen, Peter ve Rodrık, Dani (1986), Measuring And Analyzing The Effects Of Short- Term Volatility In Real Exchange Rates, The Review Of Economics And Statistics, Vol. 68, No:2, Pp
12 Özbay, Pınar(1999). The Effect Of Exchange Rate Uncertainty On Exports: A Case Study For Turkey. CBRT Discussion Paper, No: Öztürk, İlhan, Acaravcı, Ali.(2002), Döviz Kurundaki Değişkenliğin Türkiye İhracatı Üzerine etkisi: Ampirik Bir Çalışma, Review Of Social, EconomicAnd Business Studies, Vol.2, Fall , Pp Saatçioğlu, Cem., Karaca, Orhan (2004). Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye Örneği, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, Ss Sukar, Abdulhamid., Hassan, Seid. (2001) US Exports And Time-Varying Volatility Of Real Exchange Rate. Global Finance Journal, 12: Tarı, Recep, Yıldırım, Durmuş (2009). Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Yönetim VeEkonomi, 16(2), Vergil, Hasan (2002), Exchange Rate Volatility in Turkey And Its Effect On Trade Flows, Journal Of Economic And Social Research, 4 (1),
KUR VE FİYAT DALGALANMALARININ İBBS TR32 (AYDIN, DENİZLİ, MUĞLA) BÖLGESİNİN İHRACATINA ETKİSİ
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı 25/1,2016, Sayfa 262-273 KUR VE FİYAT DALGALANMALARININ İBBS TR32 (AYDIN, DENİZLİ, MUĞLA) BÖLGESİNİN İHRACATINA ETKİSİ Mehmet AYDINER Özet
DetaylıTR32 BÖLGESİNİN ISIC REV3 FASILLARI BAZINDA İHRACATININ KUR VE FİYAT DALGALANMALARINA HASSASİYETİ
Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Ekim 2015, Sayı:10 Özet: TR32 BÖLGESİNİN ISIC REV3 FASILLARI BAZINDA İHRACATININ KUR VE FİYAT DALGALANMALARINA HASSASİYETİ Mehmet AYDINER*
DetaylıThe effects of exchange rate volatility on the turkish export: an empirical investigation
MPRA Munich Personal RePEc Archive The effects of exchange rate volatility on the turkish export: an empirical investigation Ilhan Ozturk and Ali Acaravcı 2006 Online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/332/
DetaylıAnahtar Kelimeler: Döviz Kuru, Döviz Kuru Oynaklığı, Dış Ticaret Hacmi
DÖVĠZ KURU SEVĠYESĠ ve OYNAKLIĞININ DIġ TĠCARET AKIMLARI ÜZERĠNE ETKĠSĠ: ĠMALAT SANAYĠ SEKTÖRÜ ÖRNEĞĠ A.Beyhan AKAY 1 Mehmet ZANBAK 2 Özet 7 li yılların başlarında dalgalı döviz kuru rejimine geçişle beraber,
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Siyasal Bilgiler Fakültesi / Ankara Üniversitesi 1992
Adı Soyadı: Hasan VERGİL Ünvanı: Prof. Dr. Öğrenim Durumu: ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Siyasal Bilgiler Fakültesi / Ankara Üniversitesi 1992 İktisat Bölümü Y.
DetaylıDöviz Kurundaki Değişkenliğin Türkiye İhracatı Üzerine Etkisi: Ampirik Bir Çalışma
Döviz Kurundaki Değişkenliğin Türkiye İhracatı Üzerine Etkisi: Ampirik Bir Çalışma Ali Acaravcı Araştırma Görevlisi, İktisat Bölümü, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Çukurova Üniversitesi İlhan Öztürk
DetaylıDOES SECTORAL REAL EXCHANGE RATE VOLATILITY AFFECT IMPORT VOLUME? AN APPLICATION ON TURKEY
SEKTÖREL REEL DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI İTHALAT HAMİNİ ETKİLER Mİ? TÜRKİYE ÜZERİNE BİR UYGULAMA 1 Esin KILIÇ Arş. Gör. Dr., Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İİBF, İktisat Bölümü, esinkilic@ogu.edu.tr Kemal
DetaylıFİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ
FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ Bu bölümde Fiyatlar genel düzeyi (Fgd) ile MG dengesi arasındaki ilişkiler incelenecek. Mg dengesi; Toplam talep ile toplam arzın kesiştiği noktada bulunacaktır.
DetaylıBanka Kredileri ve Büyüme İlişkisi
Banka Kredileri ve Büyüme İlişkisi Cahit YILMAZ Kültür Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İstanbul c.yilmaz@iku.edu.tr Key words:kredi,büyüme. Özet Banka kredileri ile ekonomik büyüme arasında
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE HAZİRAN 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıREEL DÖVİZ KURUNDAKİ DEĞİŞKENLİĞİN TÜRKİYE NİN TEKSTİL VE KONFEKSİYON İHRACATI ÜZERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI *
ANADOLU ÜNİVERS İTES İ S OS YAL BİLİMLER DERGİS İ ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES Cilt/Vol. : 10 - S ayı/no: 2 : 41 54 (2010) REEL DÖVİZ KURUNDAKİ DEĞİŞKENLİĞİN TÜRKİYE NİN TEKSTİL VE KONFEKSİYON
DetaylıChapter 15. Para, Faiz Oranları ve Döviz Kurları (devam) Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
Chapter 15 Para, Faiz Oranları ve Döviz Kurları (devam) Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Şekil 15-4: Para Arzı Artışının Faiz Oranına Etkisi
DetaylıYrd. Doç. Dr. Esin Kılıç - Prof. Dr. Kemal Yıldırım
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu University Journal of Social Sciences Sektörel Reel Döviz Kuru Volatilitesinin Türk İmalat Sanayi İhracatı Üzerine Etkileri* The Effects of Sectoral
DetaylıHAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Şubesi
HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Hazırgiyim ve Konfeksiyon Şubesi Mayıs 2017 2 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017 NİSAN İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME
DetaylıDÖVİZ KURU, SERMAYE MALLARI, ARA MALI VE TÜKETİM MALI İTHALATI ARASINDAKİ UZUN DÖNEMLİ NEDENSELLİK ANALİZİ: 2000-2013 DÖNEMİ
İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi Journal of Economic Policy Researches Cilt/Volume:2, Sayı/Issue:1, Yıl/Year: 2015, 32-38 DÖVİZ KURU, SERMAYE MALLARI, ARA MALI VE TÜKETİM MALI İTHALATI ARASINDAKİ
DetaylıBAKANLAR KURULU SUNUMU
BAKANLAR KURULU SUNUMU Murat Çetinkaya Başkan 12 Aralık 2016 Ankara Sunum Planı Küresel Gelişmeler İktisadi Faaliyet Dış Denge Parasal ve Finansal Koşullar Enflasyon 2 Genel Değerlendirme Yılın üçüncü
DetaylıTÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,76 TR21 Bölgesinde ise %7,65 olarak gerçekleşti
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2017 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %2,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre %2,46, bir önceki
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE MART 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıTürkiye ve Avrupa Fındık Fiyatları ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi *
U. Ü. ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2008, Cilt 22, Sayı 2, 47-56 (Journal of Agricultural Faculty of Uludag University) Türkiye ve Avrupa Fındık Fiyatları ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi * Gülistan
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE TEMMUZ 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıTÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter
TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter 2013 yılı, dünya ekonomisi için finansal krizin etkilerinin para politikaları açısından
DetaylıHAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 MAYIS AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Şubesi
HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 MAYIS AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Hazırgiyim ve Konfeksiyon Şubesi Haziran 2017 2 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017 MAYIS İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME
DetaylıREEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ ( )
REEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1997-2015) Yasemin YURTOĞLU Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü Doktora Öğrencisi yaseminyurtoglu@hotmail.com
DetaylıSayı: 2012-21 / 31 Ağustos 2012 EKONOMİ NOTLARI. Makroekonomik Göstergelerin Döviz Kurları Üzerine Etkisi *
EKONOMİ NOTLARI Makroekonomik Göstergelerin Döviz Kurları Üzerine Etkisi * Pınar Özlü Deren Ünalmış In this study, we use historical Reuters surveys and real-time data in order to investigate the effect
Detaylı2015 NİSAN ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ
NİSAN ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ 15 Haziran Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcuna ilişkin yılı verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından
DetaylıOCAK 2019-BÜLTEN 12 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ
OCAK 2019-BÜLTEN 12 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ 1 Bu Ay 1. Büyümede Duraksama... 2 2. İthalat Düşüyor... 2 3. Sanayi Üretiminde Duraklama... 3 4. İşsizlik Artıyor... 4
DetaylıAylık Dış Ticaret Analizi
YÖNETİCİ ÖZETİ Bu çalışmada, Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından her ayın ilk günü açıklanan ihracat rakamları temel alınarak Türkiye nin aylık dış ticaret analizi yapılmaktadır. Aşağıdaki analiz,
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE MART 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıTürkiye de Sigara Fiyatları ve Tüketim İlişkisi
Türkiye de Sigara Fiyatları ve Tüketim İlişkisi Zeynep Önder Giriş Türkiye dünyadaki en büyük sigara tüketici ülkelerden biridir. A.B.D. Tarım Bakanlığı verilerine göre, 199-1999 yılları arasında dünyadaki
DetaylıLojistik. Lojistik Sektörü
Lojistik Sektörü Gülay Dincel TSKB Ekonomik Araştırmalar dincelg@tskb.com.tr Kasım 014 1 Ulaştırma ve depolama faaliyetlerinin entegre lojistik hizmeti olarak organize edilmesi ihtiyacı, imalat sanayi
Detaylı2015 EKİM ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ
EKİM ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ 17 Aralık Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcuna ilişkin Ekim verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından
DetaylıA Y L I K EKONOMİ BÜLTENİ
M A R M A R A Ü N İ V E R S İ T E S İ İ K T İ S A T F A K Ü L T E S İ A Y L I K EKONOMİ BÜLTENİ DÜNYA FAİZ ORANLARI EURO/DOLAR PARİTESİ TÜRKİYE EKONOMİSİ NDE BÜYÜME ÖDEMELER DENGESİ DIŞ TİCARET ENFLASYON
DetaylıEKONOMİK GÖRÜNÜM MEHMET ÖZÇELİK
Dünya Ekonomisine Küresel Bakış International Monetary Fund (IMF) tarafından Ekim 013 te açıklanan Dünya Ekonomik Görünüm raporuna göre, büyüme rakamları aşağı yönlü revize edilmiştir. 01 yılında dünya
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
Milyon $ Milyon $ (Milyar $) 217 Aralık - 216 Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 216 yılı Aralık ayında, 215
DetaylıGRAFİKLERLE FEDERAL ALMANYA EKONOMİSİNİN GÖRÜNÜMÜ
GRAFİKLERLE FEDERAL ALMANYA EKONOMİSİNİN GÖRÜNÜMÜ Hazırlayan: Fethi SAYGIN Mart 2014 Kaynak :DESTATIS (Alman İstatistik Enstitüsü) GENEL DEĞERLENDİRME Ekonomi piyasalarındaki durgunluk ve sorunlara rağmen,
Detaylıgerçekleşen harcamanın mal ve hizmet çıktısına eşit olmasının gerekmemesidir
BÖLÜM 5 Açık Ekonomi Açık Ekonomi Önceki bölümlerde kapalı ekonomi varsayımı yaptık Bu varsayımı terk ediyoruz çünkü ekonomilerin çoğu dışa açıktır. Kapalı ve açık ekonomiler arasındaki fark açık ekonomide
Detaylı2015 MAYIS ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ
MAYIS ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ 14 Temmuz Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcuna ilişkin yılı Mayıs verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından
Detaylıİnönü Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (1999) Ekonometri Bölümü
Mahmut ZORTUK E-posta : mahmut.zortuk@dpu.edu.tr Telefon : 0274 265 2031-2020 Öğrenim Bilgisi Doktora İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler (2007) Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı Yüksek -Tezli Dumlupınar
DetaylıTÜRKİYE NİN AVRUPA BİRLİĞİ NE SEKTÖREL İHRACATINA DÖVİZ KURUNUN ETKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ
TÜRKİYE NİN AVRUPA BİRLİĞİ NE SEKTÖREL İHRACATINA DÖVİZ KURUNUN ETKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ Fatih Kaplan Mersin Üniversitesi, Tarsus Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Yüksekokulu Yrd. Doç. fatihkaplan@mersin.edu.tr
DetaylıTekstil-Hazır Giyim Gülay Dincel TSKB Ekonomik Araştırmalar dincelg@tskb.com.tr Kasım 2014
Tekstil-Hazır Giyim Gülay Dincel TSKB Ekonomik Araştırmalar dincelg@tskb.com.tr Kasım 2014 Sektöre Bakış Tekstil ve hazır giyim sektörleri, GSYH içinde sırasıyla %4 ve %3 paya sahiptir. Her iki sektör
DetaylıTR21 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %22,61 ile Alkollü İçecekler ve Tütün grubunda gerçekleşti
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2016 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %0,52, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,78, bir önceki
Detaylı2015 HAZİRAN ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ
HAZİRAN ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ 13 Ağustos Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcuna ilişkin yılı ikinci çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans İktisat Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1991 Yüksek Lisans İktisat Bilkent Üniversitesi 1994
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Sıdıka Başçı 2. Doğum Tarihi: 1 Ocak 1970 3. Unvanı: Yardımcı Doçent 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans İktisat Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1991 Yüksek Lisans
DetaylıTÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT VE İTHALAT ARASINDAKİ İLİŞKİNİN VAR TEKNİĞİYLE ANALİZİ
ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 11, 2010, ss. 123 140 ZKU Journal of Social Sciences, Volume 6, Number 11, 2010, pp. 123 140 TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT VE İTHALAT ARASINDAKİ İLİŞKİNİN
Detaylı2012 Nisan ayında işsizlik oranı kuvvetli bir düşüş ile 2012 Mart ayına göre 0,9 puan azalarak % 9 seviyesinde
1 16-31 Temmuz 2012 SAYI: 41 MÜSİAD Araştırmalar ve Yayın Komisyonu İşsizlikte Belirgin Düşüş 2012 Nisan ayında işsizlik oranı kuvvetli bir düşüş ile 2012 Mart ayına göre 0,9 puan azalarak % 9 seviyesinde
DetaylıOya Özengin Türkiye de hisse senedi piyasası ve döviz piyasası arasındaki oynaklığın yayılma etkisi, 2008
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Saadet Kasman 2. Doğum Tarihi : 20.12. 1969 3. Unvanı : Prof.Dr. 4. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Doktora Ekonomi Vanderbilt University, ABD 2002 Y.Lisans Ekonomi
DetaylıKamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
97 BÖLÜM 6. KAMU BÜTÇESİ ve MALİYE POLİTİKASI (KEYNESYEN MODEL DEVAMI) Kamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE ŞUBAT 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
(Milyar $) 3 216 Ekim- 216 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 216 yılı Ekim ayında, 215 yılının aynı ayına göre %3 azalarak 12 milyar 841 milyon dolar gerçekleşirken, ithalat ise %,5 artarak 17 milyar
DetaylıT.C. EKONOMİ BAKANLIĞI. Dış Ticaret Beklenti Anketi
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI Dış Ticaret Beklenti Anketi 216 2. Çeyrek Dönemi Beklentilerine İlişkin Genel Değerlendirmeler 11 Nisan 216 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü DIŞ TİCARET BEKLENTİ
DetaylıAYDIN COMMODITY EXCHANGE ARALIK 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ. www.aydinticaretborsasi.org.tr info@aydinticaretborsasi.org.
AYDIN T CARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE ARALIK 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıTÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %6,57; TR21 Bölgesinde ise %6,32 olarak gerçekleşti
12 10 8 6 4 2 0 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2016 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %0,78 artış, bir önceki yılın Nisan ayına göre%2,55 artış, bir önceki yılın
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE HAZİRAN 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE ARALIK 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
Detaylıplastik sanayi Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros aros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri
plastik sanayi 2014 Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros aros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Türk ekonomisi 2014 yılının başında hızlı artırılan faiz oranlarıyla
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
Milyon $ Milyon $ (Milyar $) 217 Nisan - 217 İhracat %7,4, ithalat %9,9 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
Milyon $ Milyon $ (Milyar $) 217 Ocak - 217 Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 217 yılı Ocak ayında, 216 yılının
DetaylıDoç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü
ULUSLARARASI İKTİSAT Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Uluslararası İktisat Uluslararası Ticaret Açık Ekonomi Mikro İktisadı Uluslararası Para (Finans) (Ödemeler Bilançosu, Döviz Piyasası vb.)
DetaylıŞubat 2013, Sayı: 7 Intrade, Fatih Üniversitesi Uluslararası Ticaret Bölümü Aylık Dış Ticaret Bülteni 1 $24 $22 $20 $18 $16 $14 $12 $10 $8 $6 $4 $2 $0
Şubat 2013, Sayı: 7 Intrade, Fatih Üniversitesi Uluslararası Ticaret Bölümü Aylık Dış Ticaret Bülteni 1 Tablo-1 Yıllık ve Kümülatif Dış Ticaret Rakamları Yıllık Aylık - Ocak Başlıklar 2005 2006 2007 2008
DetaylıDIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ
DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ (Taslak Rapor Özeti) Faruk Aydın Hülya Saygılı Mesut Saygılı Gökhan Yılmaz Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
(Milyar $) 3 217 Mayıs - 217 %12,5, ithalat %21,7 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 217 yılı Mayıs ayında,
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE KASIM 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıSEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv. Beyaz Eşya. İnşaat. Turizm. Enerji. Diğer Göstergeler. Sektörel Gelişmeler /Ağustos 2013 1
SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv Otomotiv İç Satışlarda Hızlı Artış Temmuz Ayında Devam Ediyor. Beyaz Eşya Beyaz Eşya İç Satışlarda Artış Temmuz Ayında Hızlandı. İnşaat Reel Konut Fiyat Endeksinde
DetaylıSORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA
SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA Problem 1 (KMS-2001) Kısa dönem toplam arz eğrisinin pozitif eğimli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Dağıtılmış Gecikmeli Modellerin Analizi ve Firma Verilerine Uygulanması, Prof. Dr. Ali Hakan Büyüklü
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Ferda Yerdelen Tatoğlu Doğum Tarihi: 25 07 1978 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Ekonometri İstanbul Üniversitesi 1998 Y. Lisans Ekonometri İstanbul Universitesi
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
Milyon $ Milyon $ (Milyar $) 3 216 Kasım- 216 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 216 yılı Kasım ayında, 215 yılının aynı ayına göre %9,7 artarak 12 milyar 817 milyon dolar, ithalat %6 artarak 16
DetaylıHAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.
HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Ağustos 2017 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017 TEMMUZ İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME Yılın İlk 7 Ayında
DetaylıTR21 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %18,44 ile Alkollü İçecekler ve Tütün grubunda gerçekleşti
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2016 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre %1,64, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,53, bir önceki
Detaylı2010 ŞUBAT AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 ŞUBAT AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı 2009 yılını % 7,2 oranında düşüşle kapanmış ve 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk iki ayının
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EKİM 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıTürkiye nin İhracat Talebi Fonksiyonunun Farklı Ülke Gruplarına Göre Eşbütünleşme Analizi
Yayın Geliş Tarihi: 05.05.2017 Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Kabul Tarihi: 06.08.2017 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Online Yayın Tarihi: 04.12.2017 Cilt:32, Sayı:2, Yıl:2017, ss. 369-395
Detaylı7. Orta Vadeli Öngörüler
7. Orta Vadeli Öngörüler Bu bölümde tahminlere temel oluşturan varsayımlar özetlenmekte, bu çerçevede üretilen orta vadeli enflasyon ve çıktı açığı tahminleri ile para politikası görünümü önümüzdeki üç
DetaylıDÜNYA BANKASI TÜRKİYE DÜZENLİ EKONOMİ NOTU TEMMUZ 2015. Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer. Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü
DÜNYA BANKASI TÜRKİYE DÜZENLİ EKONOMİ NOTU TEMMUZ 2015 Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü DÜNYA BANKASI TÜRKİYE DÜZENLİ EKONOMİ NOTU Temmuz ayı içerisinde Dünya Bankası Türkiye
DetaylıEkonomi Bülteni. 15 Ağustos 2016, Sayı: 32. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 32 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1 DenizBank Ekonomi Bülteni
DetaylıCARİ AÇIK NEREYE KADAR?
CARİ AÇIK NEREYE KADAR? Prof. Dr. Doğan CANSIZLAR ANKARA - 14 Aralık 2011 1 Türkiye Ekonomisindeki Bazı Eşitlikler -Ekonomik Büyüme = Artan Dış Açık -Artan Dış Açık = Artan Dış Borçlanma -Artan Dış Borçlanma
DetaylıTürkiye de Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracat Üzerine Etkisi
89 Türkiye de Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracat Üzerine Etkisi Özet Ömer ESEN 1 Ülkelerin ihracat hacimlerinin döviz kurlarındaki değişimlere olan tepkileri dünya ekonomisinin küreselleşmesiyle birlikte
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EYLÜL 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
Detaylı2010 OCAK HAZİRAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK HAZİRAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 yılına iyi başlayan ülkemiz halı ihracatı, yılın ilk yarısının sonunda bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 19,7 oranında artarak
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (NİSAN 2015)
TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (NİSAN 2015) Hane Halkı İşgücü İstatistikleri 2014 te Türkiye de toplam işsizlik %10,1, tarım dışı işsizlik ise %12 olarak gerçekleşti. Genç nüfusta ise işsizlik
DetaylıTÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,88, TR21 Bölgesinde ise %7,85 olarak gerçekleşti
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2017 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre %0,81, bir önceki yılın Aralık ayına
DetaylıORTA VADELİ PROGRAMA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME ( )
ORTA VADELİ PROGRAMA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME (2014-2016) I- Dünya Ekonomisine İlişkin Öngörüler Orta Vadeli Program ın (OVP) global makroekonomik çerçevesi oluşturulurken, 2014-2016 döneminde; küresel büyümenin
DetaylıFaiz Döviz Kuru İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma
Faiz Döviz Kuru İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma Bünyamin DEMİRGİL 1, Coşkun KARACA 2 Özet Faiz oranları önemli bir makroekonomik fiyat olarak ekonomi üzerinde önemli etkiler meydana getirmektedir.
Detaylı2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2009 yılında ülkemiz halı ihracatı % 7,2 oranında düşüşle 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk çeyreğinin sonunda
Detaylı* Ticaret verileri Nace Revize 2 sınıflandırmasına göre 45 ve 46 kodlu sektörleri içermektedir. Kaynak: (Türkiye İstatistik Kurumu, u)
1.1. Ticaret Türkiye ye paralel olarak TR82 Bölgesi nde de hizmetler sektörünün ekonomideki payının artmasıyla öne çıkan alanlardan biri de ticarettir. 2010 TÜİK Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistiklerine
DetaylıAylık Dış Ticaret Analizi
EKİM YÖNETİCİ ÖZETİ Bu çalışmada, Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından her ayın ilk günü açıklanan ihracat rakamları temel alınarak Türkiye nin aylık dış ticaret analizi yapılmaktadır. Aşağıdaki analiz,
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
(Milyar $) 216 Haziran - 216 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 216 yılı Haziran ayında, 215 yılının aynı ayına göre %8,1 artarak 12 milyar 916 milyon dolar, ithalat %7 artarak 19 milyar 475 milyon
DetaylıYrd. Doç. Dr. Serra Eren Sarıoğlu
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu University Journal of Social Sciences Reel Döviz Kuru Belirsizliğinin Türkiye nin İhracatına Etkisi: Farklı Sektörler Üzerine Bir Analiz The Impact
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EYLÜL 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EYLÜL 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıİHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI
İHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI Gizem ERİM Araştırma Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü Ağustos, 2017 1 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. DIŞ
DetaylıSESSION 2C: Finansal Krizler 381
SESSION 2C: Finansal Krizler 381 2000-2014 Yılları Arasında Türkiye ve Rusya da Finansal Risklerin Temel Ekonomik Veriler Üzerine Etkilerinin Analizi The Analysis of the Effects of Financial Risks in Turkey
DetaylıTürkiye deki Seçilmiş Bazı Mali Göstergeler Üzerine Bir Koşullu. Değişen Varyans Çözümlemesi
13 Nisan 015 tarihindeki taslak biçimidir. Lütfen yazarların onayı olmadan herhangi bir alıntı veya gönderme yapmayınız. Türkiye deki Seçilmiş Bazı Mali Göstergeler Üzerine Bir Koşullu Değişen Varyans
Detaylı2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 yılına iyi başlayan ülkemiz halı ihracatı, yılın ilk dört ayının sonunda bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 23,1 oranında artarak
DetaylıEKONOMİK DURUM TESPİT ANKET SONUÇLARI
EKONOMİK DURUM TESPİT ANKET SONUÇLARI Ankete Katılım: 1998 yılından bu tarafa düzenlenen anketimize bu dönem 39 firmadan cevap gelmiştir. Bu miktar toplam üyelerimizin %5 ine karşılık gelmektedir. Ankete
DetaylıHAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ
Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Nisan 2016, Sayı:12 HAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ Selçuk KENDİRLİ 1 Muhammet ÇANKAYA 2 Özet:
DetaylıHAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2016 AĞUSTOS AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi
HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2016 AĞUSTOS AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Eylül 2016 2 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2016 AĞUSTOS İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME Yılın İlk 8 Ayında
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE TEMMUZ 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
Detaylıİhracat azaldı, Merkez Bankası faiz indirdi
AYLIK RAPOR İhracat azaldı, Merkez Bankası faiz indirdi Ocak ayında başlıca pazarlara ihracat geriledi, enflasyonda gerileme beklentisi ile Merkez Bankası politika faizini indirdi. EKONOMİK VE SEKTÖREL
DetaylıTEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI NİSAN AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME
TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI NİSAN AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME 2009 Ocak Nisan Dört Aylık Tekstil İhracatı Türkiye nin tekstil ihracatı, 2009 yılının Ocak Nisan döneminde geçen yılın
DetaylıDÜNYA VE TÜRKİYE PLASTİK MEDİKAL MALZEMELER SEKTÖR RAPORU PAGEV
DÜNYA VE TÜRKİYE PLASTİK MEDİKAL MALZEMELER SEKTÖR RAPORU PAGEV 1. MEDİKAL PLASTİK MALZEME TANIMI Medikal malzemelerin içinde plastik olanların GTİP numaralarını tam olarak ayırt etmek güçtür. Çünkü birçok
Detaylı