İNTİHAL ETİK İHLALLERİ KAYNAK GÖSTERMEDEN YAPILAN İNTİHALLER KAYNAK GÖSTEREREK YAPILAN İNTİHALLER ETIK DIŞI DAVRANIŞLARIN NEDENLERİ

Transkript

1 İNTİHAL ETİK İHLALLERİ KAYNAK GÖSTERMEDEN YAPILAN İNTİHALLER KAYNAK GÖSTEREREK YAPILAN İNTİHALLER ETIK DIŞI DAVRANIŞLARIN NEDENLERİ İNTİHALİN ÖNLENMESI İÇİN ALINAN ÖNLEMLER BİR BİLGİSAYAR YAZILIMI İNTİHALİ SAPTAYABİLİR Mİ? ITHENTICATE

2 "PLAGIARISM KARIKATÜR YARIŞMASI KATILIMCILAR: 180 KARİKATURİST 55 ÜLKE 1st Prize: Marcin Bondarowicz, Poland

3 2nd Prize: Hicabi Demirci, Turkey

4 3rd Prize: Aristides E. Hernandez Guerrero, Cuba

5 İNTİHAL İntihal "başkalarının yazılarından bölümler, dizeler alıp kendisininmiş gibi gösterme veya başkalarının konularını benimseyip değişik biçimde anlatma" olarak tanımlanmaktadır (TDK).

6 TÜBİTAK, ETİK İHLALLERİNİ ŞU ŞEKİLDE LİSTELEMEKTEDİR; ( ) Uydurma (fabrication): Araştırmada bulunmayan verileri üretmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak. Çarpıtma (falsification): Değişik sonuç verebilecek şekilde araştırma materyalleri, cihazlar, işlemler ve araştırma kayıtlarında değişiklik yapmak veya sonuçları değiştirmek. Aşırma (plagiarism): Başkalarının metotlarını, verilerini, yazılarını ve şekillerini sahiplerine atıf yapmadan kullanmak. Duplikasyon (duplication): Aynı araştırma sonuçlarını birden fazla dergiye yayım için göndermek veya yayımlamak. Dilimleme (Least Publishable Units): Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde ayırarak çok sayıda yayın yapmak. Destek belirtmeme: Desteklenerek yürütülen araştırmaların sonuçlarını içeren sunum ve yayınlarda destek veren kurum veya kuruluş desteğini belirtmemek. Yazar adlarında değişiklik yapma: Araştırma ve makalede ortak araştırıcı ve yazarların yazılı görüş birliği olmadan, araştırmada aktif katkısı bulunanların isimlerini çıkartmak veya yazarlıkla bağdaşmayacak katkı nedeniyle yeni yazarlar eklemek veya yazar sıralamasını değiştirmek.

7 KAYNAK GÖSTERMEDEN YAPILAN İNTİHALLER ( ) Hayalet Yazar (The ghost writer): Bir başka kaynaktan kelime kelime tüm bilgiyi almak. Mevcut Yazı (Thepotluckpaper): Pek çok kaynaktan alarak kendine ait gibi göstermek. Zayıf / Yetersiz Gizleme (Kılık Değiştirme Saklama) (The poor disguise): Paragraf içindeki anahtar kelimeleri değiştirerek gizlemek. Kendinden Aşırma (The self-stealer): Kendisine ait önceki bir çalışmadan aynen almak. Fotokopi (The Photocopy): Belli bir kaynaktan hiç bir değişiklik yapmadan bir bölümü almak. Emek Tembelliği (The Labor of Laziness): Orijinal çalışma için çaba sarfetmek yerine çalışmanın büyük bir kısmını başka kaynaklardan alıntılarla doldurmak.

8 KAYNAK GÖSTEREREK YAPILAN İNTİHALLER Unutulan Dipnot (The forgotten footnote): Yazar adını vererek fakat tam künyeyi vermeyerek kaynağın orijinaline ulaşılma ihtimalini ortadan kaldırmak. Yanlış Bilgilendirme (The misinformer): Yanlış künye vererek kaynağın orijinaline ulaşılma ihtimalini ortadan kaldırmak. Fazla Mükemmel Alıntı (The Too-Perfect Paraphrase): Yazarın bire bir alıntı yaptığı kaynağa atıf yapması fakat tırnak işareti koymayı önemsememesi. Becerikli Atıf Yapma (The Resourceful Citer): Yazarın tüm kaynaklara atıf yapması, tırnak işareti kullanması fakat araştırmanın hiçbir orijinal fikir içermemesi. Mükemmel Suç (The Perfect Crime): Yazarın bazı yerlerde kaynaklara atıf yapması fakat yazının kalan kısımlarındaki analizlerin kendine ait olduğu fikrini yaratma düşüncesiyle bazı kaynaklara atıf vermemesi.

9 ETIK DIŞI DAVRANIŞLARIN NEDENLERİ TÜBA,2001 :BILIMSEL ARAŞTıRMALARDA ETIK VE SORUNLAR Eğitim eksikliği, Bireysel özellikler, Bilimde niceliğin niteliğin önüne geçmesi, Mali nedenler.

10 İNTİHALİN ÖNLENMESI İÇİN ALINAN ÖNLEMLER 2007 yılında Çin'de "Bilim ve Ahlak Komitesi" kurulmuştur. Pakistan'da intihal suçu işleyen akademisyenleri yeterince cezalandırmayan üniversitelerin para yardımı kesilmektedir. ABD'de üniversiteye giren her öğrenciye davranış sözleşmesi (code of conduct) denen ve içinde intihali de içeren üniversitede uyulması gereken etik kurallarla ilgili bir sözleşme imzalatılmaktadır. Ülkemizde TÜBİTAK: "Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu" TÜBA: "Bilim Etiği Kurulu"

11 İNTİHALİN ÖNLENMESI KONUSUNDA VAR OLAN UYGULAMALAR: Hukuki boyut, Eğitim boyutu, Teknik boyut

12 HUKUKİ BOYUT: "Bir başkasının bilimsel eserinin veya çalışmasının tümünü veya bir kısmını kaynak belirtmeden kendi eseri gibi göstermek" "Öğretim Üyeleri Disiplin Yönetmeliği"'nin 1 1/a-3 maddesi kapsamında üniversiteden uzaklaştırılma nedeni olarak belirtilmektedir.

13 EĞİTİM BOYUTU: Bilimsel çalışmalarda bir çok etik dışı uygulamanın eğitim eksikliğinden kaynaklandığı bilinmektedir. İntihalin başlangıç aşamasının öğrencilik yılları olduğu düşünüldüğünde bu eğitimin öğrencilik yıllarında verilmesinin gereği daha iyi anlaşılmaktadır. Sadece üniversite eğitimi aşamasında değil, eğitimin her aşamasında öğrenciye araştırma becerisi kazandırılırken araştırma süreci ve uyulması gerekli kuralların öğretilmesi gerekmektedir.

14 TEKNİK BOYUT: YAZILIMLAR ArticleChecker: CopyCatch: CopyCatch Gold CatchItFirst: CodeMatch (incorporated in CodeSuite): CodeSuite.htm Copyscape: EVE Essay Verification Engine Glatt Plagiarism Sevices Learning Center ithenticate: MyDropBox: Plagiarism.com: TurnItIn: WCopyFind: Word CHECK

15 COMPARE.pdf

16 BİR BİLGİSAYAR YAZILIMI İNTİHALİ SAPTAYABİLİR Mİ? (PROF. DR. LEVENT ÖZTÜRK - BALKAN MEDICAL JOURNAL BAŞ EDITÖRÜ TRAKYA ÜNIVERSITESI TıP FAKÜLTESI FIZYOLOJI ANABILIM DALı EDİRNE LEVENTOZTURK@TRAKYA.EDU.TR) Yapılan alıntı ne zaman intihal olarak değerlendirilebilir? Alıntı yapılan metinin büyüklüğü bilgi ya da fikir olup olmaması orijinalliği Kurala göre altı kelime ve üzerinde birebir alıntılar intihal riski nedeniyle bilgisayar yazılımları tarafından saptanmaktadır. Ama alıntı yapılan metin parçası standart bilgi ya da yaygın kullanım içeriyorsa intihal olarak değerlendirilmemelidir.

17 ÖRNEK: STANDART BILGI «A p value lower than 0.05 was considered as statistically significant» «Study protocol was approved by local ethics committee» «This study was undertaken to investigate the relationship between»

18 ÖRNEK: YAYGIN KULLANIM «Sağlıklı genç erişkin bireylerde ortalama sistolik arteryel kan basıncı 120 mmhg civarındadır» «Hipotalamus diensefalonda bulunur ve limbik sistemin önemli bir parçasını oluşturur». Bu tip alıntılar artık herkes tarafından bilinmektedir ve yaygın ya da ortak bilgi haline gelmiştir.

19 O halde editör bir alıntının, özgün bir fikir mi, standart cümle mi, ortak bilgi mi olduğunu değerlendirmek zorundadır. Bu tip kullanımlar 6 kelime barajını aşmış olsa da intihal olarak kabul edilmemelidir.

20 ITHENTICATE NEDIR? Akademik çalışmalardaki intihali tespit etmek amacıyla Tübitak-Ulakbim tarafından Türkiye deki bütün üniversitelerin kullanımına açılmış web tabanlı bir servistir.

21 Web tabanlı Kurulum ya da ek yazılım gerektirmez Kullanımı kolay Hızlı sonuç verme Sözcük gruplarında kalıpları tarama Eklenmiş kelimeleri tespit etme özelliği Eklenmiş cümleleri tespit etme özelliği

22 KELİME YERDEĞİŞTİRME MACBETH MANUSCRIPT FROM THE INTERNET (INTRO PARAGRAPH) Macbeth is presented as a mature man of definitely established character, successful in certain fields of activity and enjoying an enviable reputation. We must not conclude, there, that all his volitions and actions are predictable; Macbeth's character, like any other man's at a given moment, is what is being made out of potentialities plus environment, and no one, not even Macbeth himself, can know all his inordinate self-love whose actions are discovered to be-and no doubt have been for a long time-determined mainly by an inordinate desire for some temporal or mutable good. SAME MANUSCRIPT WITH MODIFIED WORDS Macbeth is shown as an empowered man of well-established character, prosperous in several fields of life and enjoying an esteemed reputation. We mustn't conclude, therefore, that all of his volitions and actions will be foreseeable ; Macbeth's essence, like most other men at any given time, is what's being created out of potentialities and his environment, and no one, not even Macbeth himself, can discern all his immoderate self-love whose behaviors are found to be-and without doubt have been for some time determined primarily by an extreme desire for a temporal or changeable good.

23 CÜMLE EKLEME MACBETH MANUSCRIPT FROM THE INTERNET (INTRO PARAGRAPH) Macbeth is presented as a mature man of definitely established character, successful in certain fields of activity and enjoying an enviable reputation. We must not conclude, there, that all his volitions and actions are predictable; Macbeth's character, like any other man's at a given moment, is what is being made out of potentialities plus environment, and no one, not even Macbeth himself, can know all his inordinate self-love whose actions are discovered to be-and no doubt have been for a long time-determined mainly by an inordinate desire for some temporal or mutable good. SAME MANUSCRIPT WITH MODIFICATION Shakespeare's famous play, Macbeth, is one of his great tragedies based around the classic theme of the hero's fatal flaw. Macbeth is presented as a mature man of definitely established character, successful in certain fields of activity and enjoying an enviable reputation. Yet, like any man, he is human, and thus in possession of flaw and foibles, hidden that they may be from public eye, and hinted at by foreshadow only by the author. We must not conclude, there, that all his volitions and actions are predictable; Macbeth's character, like any other man's at a given moment, is what is being made out of potentialities plus environment, and no one, not even Macbeth himself, can know all his inordinate selflove whose actions are discovered to be-and no doubt have been for a long time- determined mainly by an inordinate desire for some temporal or mutable good. This desire being so strong under certain circumstances as to override all others, even, as is usually the case in tragedy, the ultimate desire of self-preservation

24 ITHENTICATE İN KARŞILAŞTIRMA VERITABANI CrossCheck - Teknik ve tıbbi yayıncılar tarafından sağlanan araştırma makaleleri, kitap ve konferans bildirileri Internet - arşivlenmiş ve kamuya açık internet sayfalarını içeren veritabanı Publications - büyük profesyonel dergiler, süreli ve iş yayınlarını kapsayan dergi ve yayın içerikleri

25 Yüklenen belgeler gazete, dergi, süreli yayın, kitap 32 M + web sayfası ve arşivi dergiden gelen 30 milyon + makale yayınevinden 125 milyon + içerik ile karşılaştırılır.

26 American Institute of Physics (AIP) American Physical Society (APS) Ammons Scientific American Psychological Association (APA) Elsevier IEEE Institute of Physics (IOP) KAMJE Lippincott Williams & Wilkins (LWW) Nature Publishing Ovid Oxford University Press (OUP) Sage Publications Springer Taylor & Francis Wiley-Blackwell Zhejiang Publishing United Group Co., Ltd

27 DESTEKLENEN DOSYA TÜRLERI Microsoft Word (DOC and DOCX) Word XML Plain Text (TXT) Adobe PostScript Portable Document Format (PDF) HTML Corel WordPerfect (WPD) Rich Text Format (RTF) 20 MB

28 WWW