M: FELSEFE, TANIM, SÜREÇ...

Transkript

1 İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm EĞİTİMDE KALİTE, HESAP VERME, İÇDENETİM: FELSEFE, TANIM, SÜREÇ... 1 I. GİRİŞ... 1 II. EĞİTİMDE KALİTE VE KALİTE TEMİNİ... 5 III. BİLGİ ÇAĞI, KÜRESELLEŞME, EĞİTİMDE KALİTE İLİŞKİSİ IV. EĞİTİMDE HESAP VERME VE SORUMLULUK A. Sorumluluğun Niteliği B. Eğitimde Sorumluluk Türleri C. Yükseköğretimde Sorumluluk V. İÇ DENETİM TÜRLERİ A. İç Denetimin Yapılma Tarzı B. Merkezi Yönetimin Etkisi C. Akademik Pazar İkinci Bölüm EĞİTİMDE AKREDİTASYON VE ÖZ DEĞERLENDİRME I. EĞİTİMDE AKREDİTASYONUN TARİHİ GELİŞİMİ II. AKREDİTASYONUN AMACI III. AKREDİTASYONUN FAYDALARI IV. AKREDİTASYONUN TÜRLERİ V. AKREDİTASYON KURULUŞLARI VI. ABD DE AKREDİTASYON KURULUŞLARI VE DEVLET İLİŞKİSİ VII. AKREDİTASYON SÜRECİ VIII. EĞİTİMDE ÖZ DEĞERLENDİRME A. Öz Değerlendirmenin Amaçları B. Öz Değerlendirme Sürecinin İşleyişi C. Öz Değerlendirme Modelleri D. Program Değerlendirme ve Öz Değerlendirme E. Etkili Bir Öz Değerlendirmeyi Engelleyen Hususlar IX. ZİYARET EKİBİ Üçüncü Bölüm İLK VE ORTA ÖĞRETİMDE ORTAK STANDART OLUŞTURMA ÇABALARI I. ULUSLARARASI BAKALORYA PROGRAMI A. Tarihsel Gelişimi XIX

2 B. IB Misyonu C. IB Öğretim Programının Geliştirilmesi D. IB Yetkilendirmesi ve Denetimi E. IB Programlarının İçeriği II. IBO PROGRAM STANDARTLARI VE UYGULAMALARI A. Felsefe B. Organizasyon C. Müfredat D. Öğrenci III. IBO PROGRAMLARI A. İlköğretim Birinci Kademe Programı B. İlköğretim İkinci Kademe Programı C. Diploma Programı IV. TÜRKİYE DE IB PROGRAMLARI Dördüncü Bölüm EĞİTİMDE AKREDİTASYON BİRLİKLERİ I. ABD ORTA EYALETLER OKULLAR VE ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİ A. Akreditasyon Standartları Standart 1. Felsefe/Misyon Standart 2: Yönetim ve Liderlik Standart 3: Okul Gelişiminin Planlanması Standart 4: Finansman Standart 5: Tesisler Standart 6: Okul İklimi ve Örgüt Standart 7: Sağlık ve Güvenlik Standart 8: Eğitim Programı Standart 9: Ölçme Öğrenme Kanıtı Standart 10: Öğrenci Hizmetleri Standart 11: Öğrenci Hayatı ve Aktiviteleri Standart 12: Bilgi Kaynakları ve Teknoloji B. Sözlük II. NEW ENGLAND OKULLAR VE ÜNİVERSİTELER BİRLİĞİ KAMU ORTAÖĞRETİM KURUMLARI STANDARTLARI Standart 1: Temel Değerler, İnançlar ve Öğrenme Beklentileri Standart 2: Öğretim Programı Standart 3: Öğretim Standart 4: Öğrenci Öğrenmesinin Değerlendirilmesi XX

3 Standart 5: Okul Kültürü ve Liderlik Standart 6: Öğrenme İçin Okul Kaynakları Standart 7: Öğrenme İçin Toplum Kaynakları Beşinci Bölüm ÖĞRETMENLER İÇİN MESLEKİ STANDARTLAR I. AKREDİTASYONDA ÖĞRETMENİN NİTELİKLERİ A. İngiltere de Öğretmen Standartları Stajyer Öğretmen Statüsünde Öğretmen Temel Niteliklere Sahip Öğretmen Uzman Öğretmen Mükemmel Öğretmen İleri Becerilere Sahip Öğretmen B. ABD de Öğretmen Standartları NBPTS Standartlarının Oluşturulması Süreci Matematik 7-12 Yaş Çocukların Öğretmenleri İçin NBPTS Sertifikasyon Standartları a. Tüm Öğrenciler İçin Üretken Bir Öğrenme Ortamı Yaratma b. Öğrenci, Matematik ve Öğretim Bilgisi c. Öğrencinin Matematik Öğrenimini İlerletme d. Mesleki Gelişim ve İlerleme II. TÜRKİYE DE ÖĞRETMEN YETERLİLİKLERİ A. Geliştirme ve Uygulanma Süreci B. Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri Kişisel ve Mesleki Değerler Mesleki Gelişim Öğrenciyi Tanıma Öğretme ve Öğrenme Süreci Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme ve Değerlendirme Okul, Aile ve Toplum İlişkileri Program ve İçerik Bilgisi C. Özel Alan Yeterlikleri Altıncı Bölüm ŞEMSİYE AKREDİTASYON KURULUŞLARI STANDARTLARI I. AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM ALANINDA KALİTE TEMİNİ İÇİN STANDARTLAR VE İLKELER A. Yükseköğretim İç ve Dış Kalite Temini İçin Avrupa Standartları ve İlkeleri Temel Prensipler XXI

4 2. Standart ve İlkelerin Amaçları Standart ve İlkelerin Hedefleri Dış Kalite Temini B. Yükseköğretim Kurumları İçinde İç Kalite Temini için Avrupa Standartları ve İlkeleri Kalite Temini Politikası ve Süreçleri Program ve Ödüllerin Onay, Denetim ve Periyodik İzlemesi Öğrencilerin Değerlendirilmesi Öğretim Personelinin Kalite Temini Öğretim Kaynakları ve Öğrenci Desteği Bilgi Sistemleri Kamusal Bilgi C. Yükseköğretim Kurumlarının Dış Kalite Temini için Avrupa Standartları ve İlkeleri İç Kalite Temini Süreçlerinin Kullanımı Dış Kalite Temini Süreçlerinin Geliştirilmesi Kararlar İçin Kriterler Amaca Uygun Süreçler Raporlama İzleme Süreçleri Periyodik İzleme Sistem Çapında Analizler D. Dış Kalite Temin Ajansları için Avrupa Standartları ve İlkeleri Dış Kalite Temini Ajansları İçin Avrupa Standartları a. Yükseköğretim için Dış Kalite Temin Prosedürlerinin Kullanımı b. Resmi Statü c. Faaliyetler d. Kaynaklar e. Misyon İfadesi f. Bağımsızlık g. Ajanslar Tarafından Kullanılan Dış Kalite Temin Kriterleri ve Süreçleri h. Hesap Verebilirlik Prosedürleri E. Kalite Temini Ajanslarının Periyodik Denetimi - Teorik Bir Model Görev Talimatı Öz Değerlendirme XXII

5 II. a. Denetimin Temeli Olan Ajanstan İstenen Altyapı Bilgisi b. Ajans Tarafından Yürütülen Dış Kalite Temini c. Ajans Tarafından Uygulanan Değerlendirme Yöntemi d. Ek Belgeleme e. Ajansların Kalite Sistem Süreçleri f. Son Düşünceler Dış Denetim Panel İlkeleri a. Dış Denetim Panelinin Belirlenmesi b. Saha Ziyareti c. Raporun Hazırlanması YÜKSEKÖĞRETİMDE KALİTE TEMİNİ AJANSLARI İÇİN ULUSLARARASI AĞ A. EQAA: Sorumluluk, Şeffaflık ve Kaynaklar EQAA Dış Kalite Temin Ajansı nın Yönetimi Kaynaklar EQAA nın Kalite Temini Kamusal Bilginin Rapor Edilmesi B. Yükseköğretim Kurumları ve EQAA: İlişki, Standartlar ve İç Değerlendirmeler EQAA ve Yükseköğretim Kurumları Arasındaki İlişki EQAA nın Kurumsal/Programa ait Performans İçin Koşulları EQAA nın Kurumsal Öz değerlendirmesi ve EQAA ya Rapor Edilmesi C. Kurumların EQAA Değerlendimeleri: Değerlendirme, Karar ve İtirazlar EQAA nın Kurum ve/veya Program Değerlendirmesi Kararlar İtirazlar D. Dış Faaliyetleri: Diğer Ajanslarla İşbirliği ve Sınır Ötesi İşbirliği Sınır Ötesi Yükseköğretim III. SINIR ÖTESİ YÜKSEKÖĞRETİM İÇİN İLKELER A. Yükseköğretim Paydaşları İçin İlkeler B. Hükümetler İçin İlkeler C. Yükseköğretim Kurumları İçin İlkeler D. Öğrenci Birimleri İçin İlkeler E. Kalite Temini ve Akreditasyon Birimleri İçin İlkeler F. Akademik Tanınırlık Birimleri İçin İlkeler G. Mesleki Birimler İçin İlkeler XXIII

6 IV. TÜRKİYE DE YÜKSEKÖĞRETİM AKADEMİK DEĞERLENDİRME VE KALİTE GELİŞTİRME KOMİSYONU A. Stratejik Planlama Süreci B. Kurumsal Değerlendirme Süreci Öz Değerlendirme Konuları a. Girdiler (Kaynaklar ve İlişkiler) b. Kurumsal Niteliklerin ve Özelliklerinin Değerlendirilmesi c. Eğitim - Öğretim Süreçlerinin Değerlendirilmesi d. Araştırma ve Geliştirme (Bilgi Üretme) Süreçlerinin Değerlendirilmesi e. Uygulama ve Hizmet Süreçlerinin Değerlendirilmesi f. İdari Süreçler ve Destek Süreçlerinin Değerlendirilmesi g. Yönetsel Özelliklerin (Yapısal) Değerlendirilmesi h. Yönetsel Özelliklerin (Davranışsal) Değerlendirilmesi ı. Çıktıların/Sonuçların Değerlendirilmesi i. Yükseköğretim Misyonunu Başarma Performansının Değerlendirilmesi C. Periyodik İzleme ve İyileştirme Süreci D. Performans Göstergeleri Yedinci Bölüm AKREDİTASYON UYGULAMALARI I. İLK BAŞVURU A. Gerekli Dokümanların Gönderilmesi B. Başvurunun Yapılması C. Program Değerlendirmelerinin Yapılması D. Ziyaret Tarihini Belirleme E. Üçüncü Şahısların Görüşleri F. Düşüncelerin İletilmesi G. Öz Değerlendirme Raporu H. Kampüs Ziyareti I. DK Raporu İ. Ek J. Akreditasyon Kararı K. Kararın Fakülteye Bildirilmesi L. Kararın Üst Kurumlara Bildirilmesi XXIV

7 II. AKREDİTASYON YENİLEME A. Gereken Belgelerin Fakülteye Ulaşması B. Başvurunun Yapılması C. Üçüncü Şahısların Görüşleri D. Düşüncelerin İletilmesi E. Değerlendirme Özetlerinin Gönderilmesi F. Rapor ve Katalogların Gönderilmesi G. Ziyaretin Gerçekleşmesi H. Denetçiler Kurulu Raporunun Konsey e Ulaşması I. Ek in Gönderilmesi İ. Akreditasyon Kurulu Kararı J. Kararın Fakülteye Bildirilmesi K. Kararın Açıklanması Sekizinci Bölüm EĞİTİM FAKÜLTELERİNİN AKREDİTASYONU I. NCATE (ÖĞRETMEN EĞİTİMİ AKREDİTASYONU ULUSAL KONSEYİ) AKREDİTASYON STANDARTLARI A. Öğretimin Planlanması B. Öğretmen Adayları C. Öğretim Elemanları D. Eğitim Birimi E. NCATE 2000 (Performansa Dayalı) Standartları II. TEAC (ÖĞRETMEN EĞİTİMİ AKREDİTASYON KONSEYİ) AKREDİTASYON SİSTEMİ A. TEAC Akreditasyonunun Amacı ve Prensipleri B. Eğitim Programı İnceleme Raporu C. İnceleme Raporunun Değerlendirilmesi E. Akreditasyon Paneli ve Akreditasyon Kararı Süreci E. Akreditasyon Paneli ve Akreditasyon Kararı Süreci F. Akreditasyon Kararları G. TEAC a Yöneltilen Eleştiriler Dokuzuncu Bölüm HUKUK FAKÜLTELERİNİN AKREDİTASYONU I. HUKUK FAKÜLTELERİ AKREDİTASYONU İÇİN STANDART VE SÜREÇLER A. Hukuk Fakülteleri Akreditasyon Standartları: Genel Amaçlar, Uygulamalar, Tanımlar XXV

8 1. Onay (Kabul) İçin Temel Koşullar Şartlı Onay Tam Onay Koşulları Aşmaya Çalışmak Program veya Yapıda Ana (Esas) Değişiklikler Tanımlar B. Organizasyon ve Yönetim Standart 1. Program için Kaynaklar Standart 2. Bireysel Çalışma Standart 3. Stratejik Planlama ve Değerlendirme Standart 4. Bağımsız Bir Hukuk Fakültesinin Yönetim Kurulu Standart 5. Yönetim Kurulu ve Hukuk Fakültesinin Yetkileri Standart 6. Dekan Standart 7. Yetkinin Dekan ve Öğretim Elemanları Arasında Dağıtılması Standart 8. Mezunların, Öğrencilerin ve Diğer Bireylerin Katılımı Standart 9. Üniversiteye Bağlı Olmayan Hukuk Okulları Standart 10. Hukuk Fakültesi - Üniversite İlişkisi Standart 11. Ayrımcılık Yapmama ve Fırsat Eşitliği Standart 12. Fırsat Eşitliği ve Çeşitlilik Standart 13. Nitelikli Engelli Bireyler İçin Makul Barınma İmkânları II. HUKUK EĞİTİM PROGRAMLARI Standart 1. Hedefler Standart 2. Müfredat Standart 3. Akademik Standartlar ve Başarı Standart 4. Dersler ve Akademik Takvim Standart 5. Sınıf Ortamı Dışındaki Çalışmalar Standart 6. Uzaktan Eğitim Standart 7. Yabancı Ülkelerdeki Çalışmalar ve Etkinliklere Katılım Standart 8. Hukuk Doktorasına Ek Eğitim Programları A. Öğretim Elemanları Standart 1. Nitelikler Standart 2. Tam Zamanlı Öğretim Elemanlarının Sayısı Standart 3. Öğretim Elemanlarının Öğretimsel Görevleri Standart 4. Tam Zamanlı Öğretim Elemanlarının Sorumlulukları XXVI

9 Standart 5. Mesleki Çevre B. Kabul ve Öğrenci Hizmetleri Standart 1. Kabul Standart 2. Eğitimsel İhtiyaçlar Standart 3. Giriş Sınavı Standart 4. Karakter ve Sağlık Standart 5. Daha Önceden Yeterli Bulunmayan Adaylar Standart 6. ABA Tarafından Kabul Edilmeyen Hukuk Fakültelerinden Öğrenci Adayları Standart 7. Yabancı Ülkelerdeki Hukuk Fakültelerinden Öğrenci Adayları Standart 8. Kredisiz (Özel) Öğrenci Kayıtları Standart 9. Temel Tüketici Bilgisi Standart 10. Öğrenci Kredi Programları Standart 11. Öğrenci Destek Hizmetleri C. Kütüphane ve Bilgi Kaynakları Standart 1. Genel Hususlar Standart 2. Yönetim Standart 3. Hukuk Fakültesinin Kütüphanesinin İdarecisi Standart 4. Personel Standart 5. Hizmetler Standart 6. Koleksiyon D. Tesisler Standart 1. Genel Nitelikler Standart 2. Hukuk Kütüphanesi Standart 3. Araştırma ve Çalışma Alanı Standart 4. Teknik Kapasite E. Konseyin Yetkileri, Kısmi ve Genel Değişiklikler Standart 1. Konseyin Yetkisi Standart 2. Kısmi Değişiklik Standart 3. Standartlarda, Açıklamalarda ve Hükümlerde Değişiklik Onuncu Bölüm TIP FAKÜLTELERİNİN AKREDİTASYONU I. TIP FAKÜLTELERİNİN AKREDİTASYONU İÇİN STANDART VE SÜREÇLER A. Tıp Eğitim Programlarının Akreditasyonu İçin Standartlar Kurumsal Ortam (KO) a. Yönetim XXVII

10 b. Akademik Çevre Eğitim Programları (EP) a. Eğitsel Hedefler b. Yapı c. Öğretim ve Değerlendirme d. Öğretim Programı Yönetimi e. Programın Etkililiğinin Değerlendirilmesi Tıp Öğrencileri (TÖ) a. Kabul b. Öğrenci Hizmetleri c. Öğrenme Ortamı Öğretim Elemanları (ÖE) a. Sayı, Özellik ve İşlev b. Personel Politikası c. Yönetim II. EĞİTSEL KAYNAKLAR (EK) A. Mali Konular B. Genel Tesisler C. Klinik Eğitim Tesisleri D. Bilgi Kaynakları ve Kütüphane Hizmetleri On Birinci Bölüm MÜHENDİSLİK FAKÜLTELERİNİN AKREDİTASYONU I. MÜHENDİSLİK PROGRAMLARININ AKREDİTASYONU İÇİN STANDART VE KRİTERLER A. Mühendislik Programlarının Akreditasyonu İçin Kriterler B ABET Mühendislik Programları Akreditasyon Standartları Lisans Düzeyinde Programlar İçin Genel Kriterler Yüksek Lisans Düzeyi Programlar İçin Kriterler II. TÜRKİYE DE MÜHENDİSLİK EĞİTİMİNİN AKREDİTASYONU - MÜDEK A. MÜDEK in Amacı ve Kuruluşu B. MÜDEK Değerlendirme ve Akreditasyon Çalışmaları C. Değerlendirme Ölçütleri Tanımlar Genel Ölçütler XXVIII

11 On İkinci Bölüm ÇEŞİTLİ ÜLKELERDE AKREDİTASYON UYGULAMALARI I. AVRUPA ÜLKELERİNE GENEL BAKIŞ A. Danimarka da Bakanlık Onayı ve Gelişme Odaklı Değerlendirme Yükseköğretim Kurum, Program ve Derecelerinin Onaylanması a. Lisans Derecelerinin Onaylanması b. Yetişkin Eğitiminde Master Derecelerinin Onaylanması EVA Sınav Sistemi Danimarka da Akreditasyon Akreditasyonun Avantaj ve Dezavantajları Bologna ve GATS ın Değerlendirme Üzerindeki Etkisi B. Fin Yükseköğretiminde Akreditasyon Yükseköğretimin İdari Yapısı Fin Yükseköğretiminde Değerlendirme Fin Yükseköğretiminde Değerlendirmenin Tarihi: Amatörlükten Profesyonelliğe Uluslararası Akreditasyon Finlandiya daki Değerlendirme ve Akreditasyon Sürecinin Analizi C. Fransız Yükseköğretiminde Devletin Değişen Rolü İdari Yapı Akreditasyon, Onaylama ve Değerlendirme a. Akreditasyon Mekanizmaları b. Onay Mekanizmaları c. Değerlendirme Mekanizmaları Akreditasyon ve Onaylama Arasındaki İlişki D. Almanya Kalite Temininde Paradigma Değişimi Ulusal Yükseköğretim Sistemi Mekanizmalar Özel Yükseköğretim Kurumlarının Akreditasyonu Değerlendirme Mekanizmaları Avrupa ve Uluslararası Etkiler E. Hollanda da Akreditasyon Eğitiminin Takibi Hollanda Yükseköğretiminde Akreditasyon ve Değerlendirme Mekanizmaları Yeni Akreditasyon Mekanizması F. Norveç te Akreditasyon veya Denetim XXIX

12 1. Norveç Akreditasyon ve Değerlendirme Sistemi Norveç Temel Akreditasyon Mekanizmaları G. İngiltere de Akreditasyon ve İlgili Düzenlemeler Akreditasyon ve Diğer Mekanizmalar Kurumların, Derece Tiplerinin ve Programların Onaylanması Değerlendirme Mekanizmaları II. ASYA - PASİFİK EĞİTİMİNDE KALİTE VE AKREDİTASYON 432 A. Asya - Pasifik Kalite Ağı B. NABEEA Ağı C. Avustralya D. Japonya E. Pakistan F. Çin G. İran H. Endonezya I. Tayland III. YÜKSEKÖĞRETİMDE KALİTE TEMİNİ İÇİN ARAP BİRLİĞİ A. ANQAHE nin Hedefleri B. ANQAHE Üyeleri On Üçüncü Bölüm TÜRKİYE DE AKREDİTASYON KONUSUNDA GELİŞMELER VE DEĞERLENDİRME I. TARİHSEL GELİŞİM II. YÖK (YÜKSEKÖĞRETİM KURULU) AKREDİTASYON SİSTEMLERİ III. YÖK AKREDİTASYON SİSTEMİ STANDARTLARI IV. YÖK AKREDİTASYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ V. AKREDİTASYON SİSTEMİNE YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER On Dördüncü Bölüm TÜRKİYE İÇİN BİR MODEL ÖNERİSİ I. DEĞERLENDİRME II. MODEL KAYNAKLAR XXX