4. basın-yayın ÇALIŞMALARI

Transkript

1 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ 4. basın-yayın ÇALIŞMALARI Yaptığımız 39 basın açıklaması ve basın bülteni ile şube görüşlerimiz, döneminde 300 yazılı basın haberi, 50 den fazla da TV ve Radyo haberiyle halka ve kamuoyuna iletilmiştir. Bu dönemde de açıklamalarımız ve demeçlerimiz birçok internet sitesinde onlarca kez yayınlanmıştır BASIN AÇIKLAMALARI ENERJİ KURUMLARI ÖZELLEŞTİRİLEREK, KAMU DENETİMİ YOK EDİLEREK, VERİMLİLİK SAĞLANAMAZ YAŞAM KALİTEMİZDEN TAVİZ VERMEDEN, DAHA VERİMLİ ENERJİ KULLANIMI MÜMKÜNDÜR! Çağımızda enerjiye ulaşmak en doğal insan haklarından biridir. Ekonomik/sosyal kalkınma ve insanca yaşam için; güvenilir, ucuz ve temiz enerji arzı günümüzün en önemli sorunu haline gelmektedir. Dünya da halen 1.6 milyar insanın (yüzde 25.1) enerjiden yararlanma olanağına sahip olmadığı bilinmektedir. Enerjinin büyük bir kısmı fosil yakıtlardan elde ediliyor. Ama yakın gelecekte fosil kaynakların tükeneceği bilinmektedir. Ekolojik dengenin alarm vermesi, tükenen enerji kaynaklarımızın yanında bir başka tehlikeyi oluşturmaktadır. Türkiye OECD ülkeleri içinde geçtiğimiz 10 yıllık dönemde enerji talep artışının en hızlı gerçekleştiği ülke durumundadır. Aynı şekilde ülkemiz, dünyada 2000 yılından bu yana elektrik ve doğalgazda Çin den sonra en fazla talep artısına sahip ikinci büyük ekonomi konumunda olmuştur. Enerji talebinin her yıl artan oranda yükselmesi ve dolayısıyla maliyetlerin artması enerji açısından bizleri dönülemez noktaya getirmektedir. Enerji Bakanı Sayın Taner Yıldız 2011 Bütçe konuşmasında, 2009 yılı sonu itibarıyla net ithalat bağımlılığının yüzde 72 seviyesinde olduğu ülkemizde doğalgazın yaklaşık yüzde 98 i petrolün ise yaklaşık yüzde 91 i ithal edilmektedir demiştir. Bugün elektrik arz güvenliğimiz bıçak sırtındadır yılından itibaren kamunun yatırım yapması neredeyse yasaklanmış, yapılan özelleştirmeler sonucu, özel şirketler ise beklenen yatırımları yapamamıştır. Ülkemizde 2010 yılında birincil enerji arzı 109,2 TEP (ton eşdeğeri petrol) olarak gerçekleşmiştir. Bunun 32.4 milyon TEP lik kısmı yerli üretimle karşılanmıştır yılında 129,4 milyar kwh olan elektrik üretimi 2010 yılında 211,2 milyar kwh e çıkmıştır. Toplam Kurulu gücümüz MW düzeyindedir. Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) Kasım 2011 sonu itibarıyla 24,200 MV olan kurulu gücü ile Türkiye Kurulu gücünün yüzde 46,9 unu ve Türkiye Elektrik enerjisi üretiminin yüzde 40,6 sını karşılamaktadır. Üretimin yüzde 53 lük bir bölümü özel şirketlere terk edilmiştir. Enerji Bakanı Sayın Taner Yıldız bu özel / kamu üretim dengesizliğini yaratan durumu, 2012 bütçe konuşmasında Bakanlığımız ülkemiz adına çok önemli uluslararası projeler yürütmekte ve enerji piyasalarının rekabete dayalı olarak yeniden yapılandırılması sürecini yönetmektedir diye açıklamıştır. Yani Enerji Bakanlı- 148

2 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ ğı, misyonunu, herkesin en temel insanlık hakkı olan ve kamusal bir hizmet olarak tek elden yürütülmesi gereken elektrik enerjisi sektörünü enerji piyasalarının rekabetini yeniden yapılandırma sürecini yönetmek olarak sınırlamaktadır. Bu yeniden yapılandırma olarak ifade edilen sürecin son on yılda elektrik faturalarına yüzde 80 civarında artışla yansıması bu yönetim sürecinin nasıl sonuçlandığının açık göstergesidir. Enerji Verimliliği Yasası 2007 yılında, Enerji Kaynakları ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik ise 25 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe girdi yılı "Enerji Verimliliği Yılı" ilan edildi. Enerji verimliliği gibi yaşamsal önemdeki bir konunun gündeme getirilmesindeki yoğun çaba toplumsal duyarlılığın gelişmesi açısından son derece önemli olmakla birlikte; enerji özelleştirmelerinin hız kazandığı döneme rastlaması ve ele alınış şekli, enerji alanındaki serbest piyasa uygulamalarıyla olan bağını da sorgulamayı gerektiriyor. Bir yandan özelleştirmelerle ülke enerji üretimi ve dağıtımını tümüyle piyasalaştırıp diğer yandan toplumsal duyarlılığı artırma girişimi hükümetin tutarsızlığını ortaya koymaktadır. Yapılan özelleştirmeler sonucu, kar amaçlı şirketlere havale edilen arz güvenliğinin tehlikeli boyutta olduğu bir süreçte, mevcut enerjimizi yaşam kalitesinden taviz vermeden verimli olarak kullanmak önem arz etmektedir. ENERJİDE ÖZELLEŞTİRME ve OTOMATİK FİYAT- LANDIRMA MEKANİZMASI AÇIK BİR SOYGUNDUR Elektrikte Soygun 2011 yılı içinde dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesi -7 dağıtım bölgesi dışında- tamamlanmış, 18 adet termik ve 28 hidrolik enerji üretim santralı özelleştirme sürecine sokulmuştur. Akkuyu da nükleer enerji santral kurulması yönünde Rusya ile yapılan ikili anlaşma doğrultusunda arazi tashih işlemi tamamlanmıştır. İlgili kurumlardan izin, lisans ve ruhsatlar alındıktan sonra 2012 yılı içinde inşaat sürecinin başlaması ve yedi yıl içinde santralın birinci ünitesinin ticari işletmeye alınması hedeflenmektedir. Enerji Bakanlığı projeksiyonlarında 2023 yılında elektrik enerjisinin yüzde 20 sinin nükleer üretim santrallarından elde edileceği ilan edilerek Sinop ve Trakya da nükleer santral kurulması yönünde görüşme ve pazarlıklar sürdürülmektedir. Doğalgaz anlaşmalarının ve dışa bağımlılığın sürdürülmesi, enerjide otomatik fiyatlandırma ve daha birçok nedenden dolayı, elektriğin "yeterli, kaliteli, kesintisiz, ucuz ve çevreyle uyumlu bir biçimde kullanıma sunulması" savlarıyla yürürlüğe konulan Elektrik Piyasası Yasası nın öngördüğü sistem, halkın çıkarlarına aykırı sonuçlar doğurmaktadır. Son 20 yıldır sürdürülen piyasalaşma sürecinin ülkemizde elektrik alanında yarattığı sonuca baktığımızda, iddialarla derin çelişkiler oluşturan bir manzara ile karşı karşıya olduğumuz ortadadır. Son üç yıldır kendini hissettiren ve giderek artış gösteren "elektrik arz güvenliği" ve "fahiş fiyat uygulaması" sorunları bu sürecin ürünüdür. Diğer kamu hizmetlerinde olduğu gibi elektrik için de daha yüksek para ödemek zorunda kalan yurttaşlara, çeşitli kampanyalarla verimlilik ve tasarruf kavramları anlatılırken, enerji verimliliği etkinlikleri de yeni zamlarla taçlandırılıyor. Tersinden söyleyecek olursak, enerji ne kadar pahalılaşırsa, tasarruf bilincinin de o denli artmış olacağı düşünülüyor yılı raporlarına göre dünyada sanayi ve konutta en pahalı elektrik kullanan ülkelerin başında ne yazık ki Türkiye gelmektedir. TEDAŞ 2009 yılı rakamlarına göre mesken sayısı, MWh mesken enerji kullanımı, 1.47 MWh mesken başına yıllık tüketim, kwh mesken başına ortalama aylık tüketim hesaplanmaktadır. Türkiye de mesken başına düşen ortalama insan sayısı üçtür. Dolayısıyla üç kişilik bir ailenin asgari yaşam standartlarına göre kullanması gereken aylık tüketim bedeli 174 kwh olması gerekirken bu rakamının aşağısında kullanıldığını görmekteyiz. Bu nedenle elektrik enerjisinin kullanımı teşvik edilmesi gerekirken, (Avrupa ülkelerinde kişi başına düşen yıllık elektrik tüketim miktarı 6000 kwh iken, Türkiye de kwh dir). Tasarruf adı altında kendi yanlış politikalarına alet edilen insanlarımızın karanlıkta yaşaması istenmektedir. Doğalgazda Soygun Tamamen dışa bağımlı doğalgaz enerjisi kullanımı hızla artmaktadır. Enerji Bakanlığı verilerine göre; 1987 yılında 500 milyon metreküp olan yıllık yurtiçi doğalgaz tüketimimizin 2011 yılı bitimine kadar 39 milyar metreküp olarak gerçekleşmesi beklenmektedir de sanayide ve konutta 5 şehrimize, sadece sanayide 9 şehrimize giden doğalgaz hattı, bugün itibarıyla 71 şehrimize ulaşmıştır. 149

3 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ Oysa: 140 milyar kwh/yıllık Türkiye Hidrolik enerji potansiyelimizin ancak yüzde 37 lik kısmı. 118 milyar kwh/yıl civarında olan linyit potansiyelimizin yüzde 33 lük kısmı, 11 milyar kwh/yıl potansiyele sahip olan taşkömürümüzün yüzde 22 lik kısmı, MWt düzeyinde tahmin edilen ve Avrupa da 1. sırada yer alan Jeotermal enerji potansiyelimizin ancak yüzde 15 civarındaki kısmı (4.757 MWt) işletmeye alınmıştır. Yaklaşık 25 yıl önce kurulan ve Belediye İktisadi Teşebbüsü statüsünde bir kamu kuruluşu olarak hizmet veren İstanbul Gaz Dağıtım Anonim Şirketi nin ( İG- DAŞ ) 2012 yılı sonuna kadar özelleştirilmesi planlanmaktadır. Başkent Doğalgaz A.Ş. den sonra İGDAŞ ı da özelleştirmeyi planlayan siyasal iktidar ve onun yerel yöneticileri temel bir insan hakkı olan enerjiye erişim hakkını gasp etmekte, bu karlı kamusal nitelikteki hizmetleri özel şirketlere peşkeş çekmekte, gelecekte büyük kamusal zarar doğmasına davetiye çıkartmaktadırlar. Özelleştirme en başta hizmet kalitesinden taviz ve temel güvenlik prensiplerinin, maliyetlerin düşürülmesi ve yüksek kar uğruna göz ardı edilmesi sonucunu doğuracaktır. Yüksek risk taşıyan bu tür hizmetlerle ilgili alınan kararlarda TMMOB ye bağlı Odaların ve diğer ilgili Meslek Odalarının dahil edilmesi zorunluluktur, tam tersi uygulamalar ise sorumsuzluktur, aymazlıktır, kötü niyetli basiretsiz yöneticilik örneğidir. BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI TMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak son yıllarda ardarda yapılan verimlilik artışını destekleyecek düzenlemelere olumlu bakıyor ve destekliyoruz. Ancak uygulama ve denetimin sağlıklı olarak yapılması çok önemlidir. Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Anadolu Yakası Eğitim Merkezinde 20 Aralık 2010 tarihi itibari ile Enerji Kimlik Belgesi Uzman Eğitimleri başlamıştır. Şubemizde ve Kadıköy Temsilciliğimizde açılan kurslarda enerji Yöneticileri eğitimleri başarıyla devam etmekte ve Enerji Verimliliği Kanunu ve Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ülke ekonomisi ve toplum yararı doğrultusunda hayata geçirilmektedir. Enerji Bakanı Taner Yıldız 2012 Bütçe konuşmasında enerji verimliliği başlığı altında şunları söylemektedir: 2007 yılından itibaren Enerji Verimliliği Kanunu ve ikincil mevzuatının yürürlüğe konulması ile enerjinin ve enerji kaynaklarının verimli kullanımını teşvik eden ve zorunlu kılan düzenlemeler getirilmiş ve bu alandaki uygulamaların büyük kısmı başlatılmıştır yılında çıkarılan Başbakanlık Genelgesi ile kamuda verimsiz lamba kullanımı yasaklanmıştır. Kamuda verimli aydınlatmaya geçiş ile bu günkü fiyatlarla kamu bütçesinden aydınlatma bedeli ödemelerinde yaklaşık 50 milyon lira her yıl tasarruf edilmektedir. Oysa, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü verileri, sanayimizde en az % 15, binalarımızda en az % 35 ve ulaşımımızda en az % 15 tasarruf potansiyeli olduğunu ve bu oranlar tutturulduğunda toplam olarak yıllık 4 milyar TL nin üzerinde bir tasarruf sağlanabileceğini göstermektedir. Enerji verimliliğinde kararlı ve başarılı adımlar atabilirse, 2020 yılı talep tahmini gerçekleşme oranı en az % 20 (45 milyon TEP enerji) azaltılabilecektir. Bu miktar yerli ve temiz kaynaklarımızdan üretebileceğimiz elektrik enerjisinin 2,5 katı ve ortalama 30 milyon konutun yıllık enerji ihtiyacını karşılayabilecektir. Enerji Yönetimi kavramı planlama, koordinasyon ve kontrol gibi birbirinden bağımsız olduklarında etkisiz kalabilecek işlevlerin, bir araya gelerek oluşturduğu bir bütündür. Bu anlamda Enerji Yönetimi ürün ve hizmet kalitesinden, güvenlikten veya çevresel tüm koşullardan fedakarlık etmeksizin ve üretimi azaltmaksızın enerjinin daha verimli kullanımı doğrultusunda yapılandırılmış ve organize edilmiş disiplinli bir çalışmadır. Enerji verimliliği çalışmalarının organizasyonunun odak noktası Enerji Yönetimi kavramıdır. Geniş kapsamlı Enerji Yönetimi programlarının uygulanması ile enerji verimliliği çalışmalarına süreklilik kazandırıldığı gibi enerji verimliliğindeki iyileşme oranı da %25 i aşabilmektedir. Sanayi tesislerinde ise; yıllık enerji tüketimi 1000 TEP den fazla olan işletmelerde çalışanları arasından SEY (Sanayi Enerji Yöneticisi) görevlendirilmesi gerekmektedir. Yani sadece elektrik enerjisi kullanan bir işletmenin geçen sene boyunca kullandığı enerji 150

4 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ kwh i geçmelidir. Büyüklük olarak 24 saat çalışan bir işletme için 1400 kw civarında bir kurulu güç anlamına gelir. Yıllık tüketimi TEP den fazla olan işletmelerde ise enerji yönetim birimi kurulması gerekmektedir. Bu enerji yönetim birimlerinde enerji yöneticisi dışında bir elektrik veya elektrik elektronik mühendisi ile bir makina mühendisini çalıştırmalıdır. ENERJİ VERİMLİLİĞİ HAFTASI TMMOB ye bağlı odaların uzmanlık alanlarında karşı çıkmadığı yasalardan biri Enerji Verimliliği Yasası dır. Odalarımız, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Yasası nı desteklerken, Yasanın Odalara verdiği sorumluluk ve görevleri yerine getirmek üzere çalışmalar yürütmektedir. Odalarımız "kamu kurumu niteliğinde bir meslek örgütü" olma bilinciyle; Elektrik İşleri Etüt İdaresi nde özverili ve iyi niyetli çabalar ile hazırlanan yasa ve yönetmeliklerin uygulanmasında "art niyetli", "kar mantıklı", "piyasacı" yaklaşımların egemen olmaması için çaba sarf etmektedir. Her yıl ocak ayının ikinci haftasında kutlanan Enerji Verimliliği Haftası nda, verimlilik ve tasarrufun "piyasalaştırma ve pahalı enerji" uygulamalarıyla sağlanmasına yönelik politikalardan vazgeçilmesini talep ediyoruz. Enerji verimliliği ve tasarrufu konusunun tam tersine kamu hizmeti anlayışı ile ele alınması ve kamu yararı çerçevesinde toplumsal bilincin yükseltilmesi gerekmektedir. İhtiyaçlarımızı karşılayabilmek için enerji yatırımları öncelikle yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları olmak üzere, kamu tarafından planlanarak yapılmalıdır. Enerji iletim ve dağıtım hatlarındaki % 15 ün üzerinde olan kayıp ve kaçaklar azaltılmalıdır. Türkiye de lamba üreten tek bir fabrikanın bile bulunmadığı ortamda göstermelik kampanyaların ötesinde verimliliğin gerçek ekonomik çözümlerle birlikte ele alınması da temel bir zorunluluktur. Türkiye nin eski tip, çok enerji tüketen cihazlarla çöplük haline getirilmesine göz yumulmamasını, bir an önce enerji verimliliği standartlarının yerleştirilmesi ve gerekli mevzuatın yürürlüğe konulmasını, ciddi bir denetim yapısının sağlanmasını istiyor ve tasarruflu lamba kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak dar gelirli yurttaşlara ücretsiz lamba dağıtımı yapılmasını ve asgari yaşam standardına uygun elektrik miktarının ücretsiz verilmesini öneriyoruz. Erhan Karaçay (Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi) İlter Çelik (Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi) AKP'NİN TMMOB'YE MÜDAHALE HESAPLARI TUTMADI: ZAFER DEMOKRATLARIN MMO İstanbul Şube Genel Kurulu Yıldız Teknik Üniversitesi Oditoryumunda dün tamamlandı. Bugün yapılan seçimlerde ise Demokrat Makina Mühendisleri Başkan Adayı Zeki Arslan'ın listesi 30. Dönem Yönetim Kurulunu Oda Delegeliklerini kazandı. Odalardaki Demokrat, Bağımsız, Emekten ve Halktan yana olan anlayışın devamı anlamına gelen bu sonuçla AKP'nin Kanun Hükmünde Kararnamelerle kuşatmaya, ele geçirmeye çalıştığı Odalar ve TMMOB'de bu tavra karşı güçlü bir yanıt verilmiş oldu. İstanbul şube seçimlerinde Demokrat Makina Mühendisleri'nin karşısında Ülkücü ve İslamcı mühendislerin ittifakından oluşan Meslekte Birlik listesi yer aldı. Seçim sonuçlarına göre Demokrat Makina Mühendisleri 2800 oy alırken Meslekte Birlik listesi ise 1000 oy aldı. MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ 30. DÖNEM GENEL KURUL SONUÇ BİLDİRGESİ Bugün ülkemiz, Neo-liberalizmin ekonomik, siyasal ve sosyal politikalarının hiçbir kısıt ya da koşul olmaksızın uygulanmaya çalışıldığı bir talan alanıdır."küresel politikaların uygulanması ile emperyalizm ilişkisi dünyada sömürüye, işgallere, katliamlara, soykırımlara, işsizlik, açlık, yoksulluk ve yolsuzluklara yol açmaktadır. 151

5 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ Emperyalizmin dünya halkları üzerindeki saldırısı artarak devam ederken, bu saldırılara karşı direnç gösteren halklar, kitlesel hareketler, mücadeleler etkisiz hale getirilmeye çalışılmaktadır. Tüm dünyaya kapitalizmin alternatifinin olmadığı zorla kabul ettirilmeye çalışılsa da, gerçek olan emperyalist kapitalist sistemin insanlığın yaşadığı sorunların kaynağı bir sömürü düzeni olduğudur. ABD etrafında oluşan emperyalist çıkar havuzunun, krizden çıkışın bir imkanı olarak yeni coğrafyalara ve kaynaklara yönlenmesini de bu dönemi karakterize eden gelişmeler arasında saymak mümkündür. Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da yaşanan siyasi gelişmeleri bu bağlamı dışlamadan ele almak gerekmektedir. Bölgedeki hareketler, başlangıcında iki temel yönden adalet' talebiyle ortaya çıkmıştır. Büyük gelir dağılım eşitsizlikleri ile iktidarların otoriter ve anti demokratik temsil süreçlerine dayanması halklarda isyan potansiyelini açığa çıkarmış, sonuç önce Tunus'ta Bin Ali rejiminin yıkılması olmuştur. Daha sonra Mısır'a sıçrayan ve kanlı bir mücadele sonucunda Mübarek'in devrilmesiyle sonuçlanan sürecin kapitalizm açısından yaratacağı tahribatın anlaşılması için yeni katliamlara zemin yaratılmıştır. Başlangıcında kapitalist üretim ve örgütlenme tarzına özgü adaletsizlikleri tasfiye etme potansiyeli taşıyabilecek hareketler, özellikle Libya müdahalesi sonrası emperyalist-kapitalist siyasetin maskelenmiş değişim' söylemiyle içerilmiştir. Bugünlerde Suriye'ye dönük müdahale planları da aynı boyutta anlam kazanmaktadır. Halk inisiyatiflerinin etkisizleştirilerek yerine NATO gücünün geçirilmesiyle hedef tahtası haline getirilen coğrafyada ABD politikalarına daha fazla güdümlü bir siyasi modelin oluşturulması öne çıkmaktadır. Türkiye ise bu süreçte emperyalist ülkelerin safında Libya müdahalesinde yer almış, komşularıyla sıfır sorun politikasından Suriye ve İran ile savaşın eşiğine gelmiştir. Ülkemizde yıllardan beri uygulanan üretimi, yatırımı dışlayan küreselleşmeci politikalar sonucunda krizler birbirini izlemiş, ülkemiz iç ve dış borç batağına sürüklenmiştir. Oluşturulan bütçelerin en az üçte biri faiz ödemelerine ayrılmakta, halkımızın en temel ihtiyaçları olan eğitim ve sağlık harcamalarına çok az kaynak ayrılmaktadır. Gelir dağılımındaki eşitsizlik büyümüş, refah seviyesi düşmüş,işsizlik oranı gerçekte yüzde 25'lere ulaşmış, yoksulluk kronik bir sorun haline gelmiştir. Özellikle AKP'nin iktidara gelmesi ile birlikte, 1980'lerden beri programın bir parçası olan kamu kuruluşlarının özelleştirilmesi gerçekleştirilmiştir. Ülkenin 1923'lerden bu yana kurmayı ve işletmeyi bir ölçüde başardığı, büyük ölçekli sanayi ve hizmet kuruluşları özelleştirildi. "Ustalık döneminde de meslek alanlarımızın eğitim, sağlık gibi kamusal hizmetlerde yaşanan özelleştirmeler benzeri bir süreçle dönüştürmeye çalışacaklarını söylemek gerekir. Emperyalizmin talep ve dayatmalarıyla gerçekleşen bu ekonomik yapının, emekçi sınıf ve tabakalara getirdiği ise en başta işsizlik, giderek aşağı çekilen ücretler ve artan çalışma süreleri olmuştur. Resmi rakamlarla yüzde 15 mertebesinde olan, özellikle genç kent nüfusu içinde yüzde 20'yi geçen, mühendisler için ise, toplam mühendis nüfusunun yüzde 25'i dolayındaki bir sayıyı, başka bir deyişle her dört kişiden birisini "boş" gezmeye ya da meslek dışı bir işte çalışmaya mahkûm eden işsizlik; çalışmak zorunda olan kesimler ve aynı zamanda özellikle genç mühendislerimiz için bir kâbusa dönüşmüştür. Giderek, ne olursa olsun bir iş sahibi olmak, ayrıcalıklı bir durum olarak görülmeye başlanmıştır.işsizliğin yarattığı bu baskı, iş saatlerinin uzatılması ve ücretlerin düşürülmesi için ortamı daha da uygun hale gelmiştir. Güvencesiz çalışma ve yaşam tüm emekçilere dayatılmıştır. Eğitimin, sağlığın özelleştirilmesinin ardından artık sıra karayollarının özelleştirilmesine gelmiştir. Temiz su, enerji gibi, halkın temel hakkı olması gereken kamu hizmetlerinin piyasaya açılarak ticarileştirilmesi halka zulüm boyutuna ulaşmıştır. Kamunun ortak birikimlerini ilk döneminde hızla özelleştiren iktidar, ustalık evresinde de toplu konut ve kentsel dönüşüm süreçlerine, bütün ülkenin imara açılmasına suların, derelerin, ormanların satışına yönelmiş, doğayı piyasalaştırma yolunu seçmiştir. Doğanın talanına ve halkın doğal yaşam koşullarının ortadan kaldırılmasına yol açan bu sürecin en önemli halkası hidroelektrik santraller, kamuoyunda yaygın bilinen adıyla HES'ler olmuştur. TMMOB, MMO ve Şubemiz bu dönemde de emek ve demokrasi mücadelesinde yerini almıştır yılında Hopa'da, Gerze'de, Trabzon Solaklı'da, Erzurum'da, Loç Vadisi'nde ve daha pek çok yerde suyuna, orma- 152

6 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ nına, toprağına sahip çıkanların, HES'lere karşı mücadele edenlerin direnişleri demokrasi mücadelesine, hak ve özgürlük mücadelesine ışık tutmaktadır. MMO İstanbul Şubesi olarak karşı çıktığımız, emperyalizme eklemlenmiş bir avuç işbirlikçinin çıkarlarıdışında ülkenin, emeğin ve halkın çıkarlarına yönelik hiçbir amacı taşımadığınısöylediğimiz, Rant, Yolsuzluk, Sadaka Ekonomisi olarak adlandırılan, Türkiye'yi ithalat ve ucuz işgücü cennetine dönüştüren işte bu ekonomi politikalarıdır. Odamız ve TMMOB hemen hemen bütün etkinliklerinde ve özellikle de son dönemde, Anayasa referandumu, torba yasa değerlendirmeleri ve en son "Mesleğimiz, Meslek Alanlarımız, Haklarımız Üzerine AKP İktidarının Tahribatı" Raporunda bu yönde önemli çözümlemeler yapmış bulunmaktadır. Biz ve bizim gibi kamusal nitelikli meslek kuruluşları iktidarın tekelci ve rantçı politikalarının yeni hedefi olmuştur. TMMOB ve bağlı Odaları dahil kamusal hizmet ve mesleki denetimle yükümlü meslek örgütleri ve mensuplarının uygulama alanlarının daraltılması, yabancı mühendis, mimar ve şehir plancılarının akademik bir denklik aranmaksızın ülkemizde serbestçe çalışması için 5951 sayılı ve tarihli Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı- Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile bir düzenleme yapılmıştır Avrupa Birliği'ne uyum programlarınca dayatılan tarım politikaları sonucunda, tarımdan kopan fakat sanayi tarafından da emilemeyen milyonlarca köylü nüfusun kentlere akmasısonrasında, işsizlik ve kent sorunlarının derinleşmesinin yanı sıra, artan yoksulluk ve sefalet, AKP iktidarınca seçimlerde bir oy aracına dönüştürülmüştür. Yoksullukla mücadele sorunu, dinci, gerici faaliyetin odağı cemaatlere, Deniz Feneri vb. derneklere havale edilerek yeni oy depoları yaratılmış, bu durum AKP'nin en önemli örgütlenme aracı haline gelmiştir. Deniz Feneri yolsuzluğu iktidarın bizzat kendisinin içinde yer aldığının görülmesiyle hukuk skandallarından birine dönüşmüştür. Görevli savcılar soruşturmadan el çektirilmiş, HSYK'nın müdahalesiyle başlayan süreçte sanıklar kısa sürede serbest bırakılmıştır. Oysa Ergenekon, KCK yargılamalarında tersi bir tutumla zanlılar cezaevinde tutukluluk sürecinde cezalandırılmaktadır. Bu durum güçler ayrılığı prensibini yerle bir etmiştir. Öte yandan Hrant Dink davası ülkenin kanayan yarası olmaya devam etmekte, savcı ve hakimin açıklamalarından da anlaşılacağı üzere bilinen ve ortada duran "örgüt bulunmamakta, sanıklar bir bir serbest bırakılmaktadır. Dönemin İstanbul Valisi AKP'de milletvekili olmuş, İstanbul Emniyet Müdürü ise bir ile Vali olarak atanarak deyim yerindeyse ödüllendirilmiştir. İşte bu ortamda Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin yerini alan Özel Yetkili Mahkemeler'de gazeteciler, öğrenciler, aydınlar, akademisyenler, milletvekilleri hükümsüz şekilde yargılanmaktadır. Yine Malatya'da katledilen Hıristiyan vatandaşların katillerinin yargılanmasında, Rahip Santoro cinayetinde AKP döneminin "özde değil sözde" hukuk süreçleri işlemekte, topluma söylenenlerin tam tersi bir süreçle devletin ve Türk-İslam sentezci çetelerin içinde yer aldığı tüm olaylar gizlenmekte, üzeri örtülmektedir. Uludere'de katledilen Kürt vatandaşlarımızla ilgili hükümetin timsah gözyaşları inandırıcıolmaktan çok uzaktır. Darbelerle hesaplaşma, yargının demokratikleştirilmesi savıyla halka yutturulmaya çalışılan anayasa referandumu ve 12 Haziran seçimleri sonrasında otoriter tarzı iyice sınırsızlaşan AKP iktidarı, dinleyerek, izleyerek, gözaltına alarak ve tutuklayarak kendine muhalif tüm kesimleri baskı altına almakta, ülkede kendi sesi dışında bir sesin çıkmasına izin vermemektedir. Aynı şekilde referandum sonrasında gündeme gelen torba yasa ile de işgücü piyasası ucuz işgücü sömürüsünün geliştirilmesiyle sermayenin istekleri doğrultusunda yeni yapılandırılmalara tabi tutulmuş, sermayeye yeni destekler sunulmuş ve yıllardır gündemde olan kamu personel rejimi doğrultusunda önemli adımlar atılmıştır. Kürt sorununda şiddet ortamının yeniden canlanmasında iktidarın rolü büyüktür. İktidar Kürt-İslam sentezi doğrultusunda toplumsal taban yaratmaya çalışarak gerçekte mevcut bütün çelişkileri derinleştirici yönde adımlar atmaktadır. Medya, üniversiteler, ordu ve bürokrasinin de iktidar aygıtının tam güdümüne girmesiyle birlikte ülkede AKP dışındaki sesler temsil ve tepki süreçlerinden 153

7 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ dışlanmakta, daha da ötesinde kriminalize edilmektedir. Gerici ve İslamcı öğretiler hayatın tüm alanlarında kontrolsüz bir şekilde topluma enjekte edilmekte, Diyanet İşleri Başkanlığına verilen yeni görevler ve en son mollaların Güneydoğu'daki istihdamı, çocuklarımızı umre'ye götüren diyanet başkanlığının çalışmaları vb. yollarla muhafazakârlık topluma her düzeyde dayatılmaktadır. 1919'da Kurtuluş Savaşıile başlayan ve Cumhuriyetimizin kurulması ile sonuçlanan, 68'lerde yeniden alevlenen, 78'lerde devam eden Emperyalizme karşı Bağımsız, Demokratik Türkiye mücadelesine meslek alanlarımızdan yola çıkarak ülke gerçeklerini sorgulayan tavrımızla, katkı ve destek vereceğiz. Ülkemizde Kürt sorununun barışçı ve demokratik yöntemlerle çözülmesi için diğer emek, meslek örgütleri ve demokrasi güçleri ile birlikte ortak çaba harcayacağız. Çatışma ortamına; baskıcı,otoriter yönetim anlayışına karşı, özgürlük ve demokrasi; ırkçı ve milliyetçi anlayışın beslediği linç kültürüne karşı, bir arada kardeşçe ve barış içinde yaşamı savunacağız. Türkiye'nin enerji politikalarına yön vermeye çalışan emperyalist enerji tekellerine, çevreye ve doğaya zararlı enerji kullanımını destekleyen nükleer çetelere karşı mücadele etmeye devam edeceğiz. Geleceğimiz olan gençliğimizin eğitim çarkları arasında ezilerek; hayata, kendine güvensiz ve yenik başlamasına, F tipi dershanelerin turnikelerinden geçirilip, maddi açıdan soyulmasına ve zihninin hurafelerle doldurulmasına engel olmak için dershaneleri besleyen sınav sistemine karşı mücadele edeceğiz. 3. Köprü gibi tüm rant politikalarına karşı çıkarken, bilimin, mühendisliğin ve halkın çıkarlarının temel alındığı, planlamaya dayanan, insanca yaşanabilir bir İstanbul için mücadele edeceğiz. İktidarın KHK'lar eliyle TMMOB'yi susturma çabasını boşa çıkartacağız. KHK'lar ile yapılmak istenen değişiklikler çok kapsamlıdır, ülkemiz ve bizim için yaşamsal önemi bulunmaktadır ve bu kanun hükmünde kararnameler aracılığıyla yetki ve sorumlukları gasp edilmeye çalışılan TMMOB'nin buna tarihsel direnme hakkıolduğu kuşkuya yer bırakmayacak denli açıktır. Piyasacı iktidarın hedefe giden yolda ona engel oluşturan yapıları tasfiye etme gayreti, kendisine yeni rant alanları yaratma ve izlenen sermaye birikim modeliyle bağlantılıdır. Kamu yararını koruma amacıyla hareket eden TMMOB'ye dönük tutum, sanayi, mühendislik ve kamu yararı, kamusal denetim konularıyla ilgilidir, onlardan ayrı düşünülemez. Bu yanıyla, TMMOB'nin mesleki uzmanlık alanına giren konuları ve bu hizmet alanlarını AKP ve düzen rantçılığına terk etmeme mücadelesi, iktidarın diğer toplumsal alanlardaki benzer uygulamalarına karşı gelişen muhalefetle de yakın ilişki içerisinde olmayı doğal olarak gerektirmektedir. Sonuç olarak; TAM BAĞIMSIZ, DEMOKRATİK ve LAİK bir Türkiye'de kardeşlik, eşitlik, özgürlük ve insanca yaşam için, Halkın Eğitim, Sağlık, İş, Sosyal Güvenlik, Barınma, Temiz su, Enerji ve Ulaşım, hakları için Demokratik kitle örgütleriyle dayanışarak mücadele edeceğimizi TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ KARAYOLLARINDA YÜZBİNLERCE LPG Lİ ARAÇ DENETİMSİZ Mİ DOLAŞACAK? tarihinde Ataşehir Sahrayıcedit Mahallesinde park halindeyken yanan 34 CBV 25 plakalı araçla ilgili Şubemiz tarafından yapılan incelemede; Araçta LPG sisteminin takılı olduğu ancak Makina Mühendisleri Odası onayı olmadığı tespit edilmiştir. Toplumun can ve mal güvenliği açısından olası vahim olayları önlemek için LPG li araç dönüşüm ve kontrolleriyle ilgili bazı hususları kamuoyu ile yeniden paylaşmak istiyoruz. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı AİTM Yönetmeliği uyarınca, araçların muayene istasyonlarında fenni periyodik muayeneleri öncesinde istenmesi gereken LPG Gaz Sızdırmazlık Raporu düzenleme çalışması 1999 yılından beri; TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) tarafından başarıyla yürütülmektedir. Makina Mühendisleri Odasına bağlı Makina ve Uçak Mühendisleri tarafından yapılan sızdırmazlık kontrolle- 154

8 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ rinde, LPG tankından gaz borularına kadar her parça titizlikle ve en son teknoloji kullanılarak incelenmekte, standartlara uygun olmayan dönüşümlerin düzeltilmesi sağlanmakta ve kayıt altına alınmaktadır. Bakanlığın Yeni Genelgesi LPG Araç Denetimlerinde Gevşeme Yaratacaktır: LPG li Araçlar Bombaya Mı Dönecek? Ulaştırma Bakanlığı nın yayınladığı genelge ile LPG li araçlara yönelik periyodik Gaz Sızdırmazlık raporunun yılbaşından itibaren zorunlu evraklar listesinden çıkarılması ve araç muayene istasyonlarında hafif kusur olarak nitelendirilmesi, büyük bir tehlikeye ve karmaşaya neden olacağı gibi, bu genelge ile birlikte merdiven altı imalatın yolu açılacak, birçok araç patlamaya hazır bomba gibi karayolunda dolaşacaktır. Dün Ataşehir de yaşanan olayda olduğu gibi, bundan sonra yaşanacak olumsuz gelişmelerin ve hatta ölümlerin önüne geçebilmek için Bakanlık Genelgeyi acilen geri çekmelidir. Odamızın görev ve yetki alanına giren hususlarla ilgili olarak, araçlarını LPG li kullanıma dönüştürmüş araç sahiplerinin, can ve mal güvenlikleri için yasal gerekliliklere dikkat etmesi gerekmektedir. Dönüşüm yapan firmanın MMO dan tescilli olup olmadığı, firmada MMO yetki belgeli bir mühendisin istihdam edilip edilmediği, dönüşümde kullanılan malzemelerin ilgili standartlara uygun olup olmadığı yurttaşlarımızın dikkat etmesi gereken hususların başında gelmektedir. Yurttaşlarımızın yetkili firmalarda dönüşüm yaptırdıktan sonra MMO nun düzenleyeceği Montaj Tespit Raporu onayını almaları ve özel araçların iki yılda bir, ticari araçların ise yılda bir kez gaz sızdırmazlık testlerini yine Odamıza yaptırmaları gerekmektedir. Son olarak; çevreci ve ekonomik bir yakıt olan LPG kullanımı teşvik edilmeli, kesinliği belli olmamış durumlarda manşetlere LPG li araçlarla ilgili yanlış kaza haberleri düşülmemelidir. Kamuoyu ve yurttaşlarımıza önemle duyurulur. Zeki ARSLAN TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBE YÖNETİM KURULU BAŞKANI PAMUKOVA FACİASININ HESABI VERİLMELİ, GERÇEK SORUMLULAR YARGILANMALIDIR Değerli basın emekçileri hoş geldiniz, Pamukova hızlandırılmış tren kazasıyla ilgili dava 7,5 yıllık zaman aşımı süresinin dolmasının ardından iki gün önce yapılan son duruşma ile düştü. 22 Temmuz 2004 tarihinde Haydarpaşa-Ankara seferini yapmakta olan hızlandırılmış tren in Sakarya'nın Pamukova ilçesinde raydan çıkarak devrilmesi sonucunda 41kişi ölmüş, 81 kişi de yaralanmıştı. Bu olay üzerine gerek "hızlandırılmış tren", gerekse "demiryolu politikaları" kamuoyu nezdinde daha çok ilgi çekip tartışılır olmuştur. Bu dava ülkemizdeki ulaştırma politikalarının yetersizliği ve yanlışlığı açısından son derece önemli bir davadır. Bizler mesleki ve bilimsel olarak bu politikaların ya da politikasızlığın ortaya konmasında tarafız. Siyasi iktidar birçok alanda yaptığını burada da sergilemekte ve bilim ve akademi çevreleri ile meslek odaları ile konuyu etraflıca tartışmak ve akıllı, doğru politikalar ortaya koymak gerekirken ben yaptım oldu mantığıyla hareket etmektedir. Değerli basın emekçileri, 41 kişinin hayatını kaybettiği, 81 kişinin yaralandığı böylesi trajik bir kazanın gerçek nedeni ve sorumlusu, bilime ve tekniğe değer vermeyen AKP iktidarıdır. Bu iktidarın Ulaştırma Bakanı ve TCDD Genel Müdürü de mevcut hattı teknik ve bilimsel açıdan gerektiği gibi incelemeden hız artırımına gitmiş ve kazanın gerçekleşmesine neden olmuşlardır. İktidar yarattığı birçok sorunda olduğu gibi bunca can kaybının olduğu bu davada da sanık sandalyesine dahi oturtulamamıştır. Birkaç çalışanın yargılanmasından ibaret olan dava hukuk açısından da son dönem örnekleri görülen garabetler arasında sayılmalıdır. Bizler, meslek ve emek örgütleri olarak soruyoruz: Haktan, adaletten bahsederek iktidar olan hükümetin bu davada vicdanı rahat mıdır? Ulaştırma Bakanı başta olmak üzere tüm sorumlular medeni dünyada derhal istifaya neden olacak böylesi bir cinayetin sorumluluğunu nasıl açıklamaktadırlar? 155

9 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ "Sürat Demiryolu Projesi"nden "Hızlandırılmış Tren"e Önemli bir uzmanın da vurguladığı üzere: "Son yıllarda TCDD Yönetim Kurulu'nda siyasi atamalar nedeniyle deneyimli demiryolcu kalmamıştır yılında, bazı yetkililerin kişisel hırsları nedeniyle İstanbul- Ankara eski demiryolu hattında hızlar arttırılmış, uyarılara rağmen 41 kişinin ölümüyle sonuçlanan kaza önlenememiştir. Bugün yapımı devam etmekte olan Ankara İstanbul Yüksek Hızlı Demiryolu'nun müşavirleri arasında "Ben demiryolunun D' sinden anlamam' diyen şirketler vardır." 1975 yılında "Ankara İstanbul Sürat Demiryolu Projesi" adıyla gündeme gelen ve ünlü Ayaş Tünelini de içeren projeye ilişkin ana plan, ANAP iktidarı tarafından rafa kaldırılmıştır. Bu proje tam bir yap boz tahtasına döndürülmüş ve proje tasfiye edilmiştir. "Ankara İstanbul Sürat Demiryolu Projesi"nin tasfiyesi ile "Ankara İstanbul Rehabilitasyon Projesi" gündeme gelmiş ve ancak bu konularda çalışan bilim insanlarına hiç duyurulmadan yapım aşamasına ulaştırılmıştır. Bugün bu projenin Ankara-Eskişehir etabı tamamlanmış ve Eskişehir-İstanbul etabının inşaatı devam etmektedir. Bu etapta binlerce kişinin kullandığı Köseköy- Haydarpaşa demiryolu hattının iki yıllık bir süre niçin kapalı kalacağı yetkililerce açıklanamamakta ve hattın kapanmadan yapımın mümkün olacağı önerilerine yokmuş gibi davranılmaktadır. Yapılmakta olan Ankara-Eskişehir-İstanbul Hızlı Tren projesi ile 1975 yılında gündeme gelen ve olması gereken İstanbul- Ankara Hızlı Tren projesi de devreden çıkarılmıştır. Hızlandırılmış Tren Projesi AKP nin iktidara gelir gelmez demiryollarında bir atılım yapma amacı ile hayata geçirdiği bir projedir. Ancak demiryolu işletmeciliği gibi son derece dikkat isteyen bir konuda büyük bir acele ile, bilimsel ve teknik koşulları yeterince incelemeden, yeteri ön çalışmalar yapılmadan proje hayata geçirilmiştir. Nitekim seferlerin başlaması ile birlikte projenin uygulanmasının kazalara yol açacağı söylentilerinin yoğunlaşması üzerine, TCDD işletmesi Ankara da konu ile ilgili akademisyenlere projeyi anlatma gereğini duymuş ve güzergahta yer yer 140 km/saat hız yapılması sağlamak için üst yapı elemanlarında ve işletmede yaptığı iyileştirmeleri anlatmış ve kendilerinden görüş istemiştir. Toplantıya katılan akademisyenler demiryolu işletmeciliğinin çok dikkat istediğini, mevcut hatta yapılan iyileştirmelerin izin verilen hıza uyumlu olup olmadığının gün be gün takip edilmesinin büyük bir hassasiyetle yapılması gerektiğini söylemişlerdir. Vurguladıkları en önemli hususta en büyük eksikliğin böyle bir projeye başlamadan önce kendilerine danışılmamış olmasıdır. Bu davranışın işletmeye başladıktan sonra yaptıklarını anlatıp ne dersiniz? diye sormanın bir yerde sorumluk vermeden sorumluluk alın demek olduğu belirtilmiş ve sorumluluğun projeyi başlatanlarda olduğunun altı çizilmiştir. 22 Temmuz 2004 tarihinde gerçekleşen kaza/facia bu tür ihmallerin sonucudur. Gerek Pamukova faciası öncesi gerekse sonrasındaki en önemli sorunların başında bir "proje bütünlüğü" olmaması, aşırı parçalı uygulamalara yönelinmesi gelmektedir. Uygulama projesi olmaksızın çıkılan ihaleler, yol inşaat çalışmaları sürerken ve kaynak sorunları çözülmeksizin, revize projeleri olmaksızın yapılan hız artırımları, plansızlık ve proje bütünlüğü olmamasının sonucunda sürekli olarak artan proje maliyetleri, iptal edilen ihaleler, unutulan ve geciktirilen işler, sıkça değiştirilen fizibilite etütleri, sonu gelmez revize çalışmaları, konuyla ilgili sorunların başında gelmektedir. Ulaştırma sistemlerine yapılacak yatırımlar makro planlamaları gerektirir. Ancak bugün, Odalarımızın, ilgili sendikalar ile bilim insanları ve üniversitelerin yıllardır dile getirdikleri gibi ülke boyutunda bir "Ulaşım Ana Planı"nın bulunmaması temel bir eksikliği oluşturmaktadır. Ülke boyutunda bir Ulaşım Ana Planı yoksa da 2005 yılında hazırlanmış bir Ulaşım Ana Plan Stratejisi bulunmaktadır. Bu stratejik planda ülkemizin öncelikle yük taşımacılığında karayolu ağırlıklı bir ulaşım yerine demiryolu ve denizyolunu da içine alan kombine taşımacılığa geçmesi önerilmektedir. Bu stratejik planda demiryollarında büyük yatırım gerektirmeyen yenilemeler yapılarak öncelikle yük taşımacılığında demiryollarının payının arttırılmasının ülke açısından önemine vurgu yapılmaktadır. Bugün ise öne çıkmış olanlar prestij amaclı birkaç HızlıTren projesidir. Büyük maliyetli bu projeler yerine ülkemizde karayolu ağırlıklı taşımacılığı azaltmak için yapılacak yatırımlara önem vermek öncelikli hedef olmalıdır. Meslek ve emek örgütleri olarak birçok alanda yaşanan / yaşanması olası tehlikelere / facialara dikkat çekmek için defalarca yetkilileri uyardık. Biz söylemiştik dememek için çok çaba sarf ettik. Pamukova 156

10 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ Kazası Davasında iktidarın ve ulaştırma bakanlığının sorumluluğu çok büyüktür. Bu dava nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın bilim ve tekniğin yol göstericiliğini dikkate almayanlara bir kez daha sesleniyoruz: Meslek örgütleriyle, o işkolunun sorunlarını en iyi bilen sendikalarla, üniversitelerle işbirliği yapmadan alınan kararlar toplumun can ve mal güvenliğini tehdit edecektir. Yapılan projeler, kamunun birikimlerini çarçur edecek, kaynakları halkın çıkarına değil birkaç firmaya aktaran rant projeleri olmaktan öteye geçemeyecektir. Pamukova kazasında hayatını kaybedenlerin yakınlarının acısının bir kat daha arttığı şu günlerde toplumu ve kamuoyunu duyarlı olmaya davet ediyor, hukuki mücadelenin eninde sonunda mağdurların lehine sonuçlanacağına olan inancımızı yineliyoruz. Çünkü hiçbir acı unutulmaz. Unutulmayacak. TMMOB MAKİNA MÜH. ODASI İSTANBUL ŞUBESİ TMMOB İNŞAAT MÜH. ODASI İSTANBUL ŞUBESİ KESK BİRLEŞİK TAŞIMACILIK SENDİKASI İstanbul Şubesi, Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi ve Mimarlar Odası Trakya Büyükkent Bölge Temsilciliği tarafından bir inceleme grubu oluşturulmuştur. Heyetin inceleme yapabilmesi için 12 Mart günü savcılığa dilekçe verilmiştir. Sözlü olarak savcılıktan "inceleme yapılabileceği" cevabı alınması üzerine olay yerine hareket edilmiştir. Ancak söz konusu inceleme 14 Mart tarihine kadar çeşitli gerekçelerle engellenmiş, bu tarihten sonra yapılabilmiştir. Olay Özeti: 11 Mart 2012 tarihinde saat sıralarında eski Tatilya eğlence merkezinin bulunduğu yerde yapılmakta olan m² inşaat alanlı Marmara Park AVM Şantiyesi nde çalışan işçilerin bir bölümünün kaldığı kamp alanında yangın çıkmış, yangında 3 çadır yanmış ve 11 işçi hayatını kaybetmiştir. Hayatını kaybeden işçilerin isimleri aşağıdaki gibidir. Ege Bayram Pehlivan (48), Çetin Coşkun (42), Seyfettin Topal (38), Abdurrahman Demir (42), Sevdin Özen (28), İsa Topal (22), Ahmet Yağal (30), Barış Kıyak (30), Hakim Alican (46), Fatih Acun (24), ve Ahmet Keskin (47). Yatırım hacmi 220 milyon euro olan Marmara Park AVM nin ortakları ise Ece Türkiye, Deutche Bank ın yatırım şirketi DWS, Finansbank, İş GYO ve Kayı İnşaat firmalarıdır. Ece Türkiye, 16 ülkede faaliyet yürüten ve 2000 yılında Türkiye de faaliyete başlayan dünya çapında 137 Türkiye de ise 10 AVM yöneten bir şirkettir. Kayı inşaat ise 1991 yılında kurulan, 2006 yılından itibaren enerji sektörüne giren ve 25 farklı bölgede yatırım yapan büyük ölçekli bir firmadır TMMOB İSTANBUL İL KOORDİNASYON KURULU RAPORU: YANAN 11 İŞÇİ KÂR HIRSININ VE DENE- TİMSİZLİĞİN KURBANIDIR Esenyurt ta 11 Mart 2012 tarihinde 11 insanımızı şantiye kamp alanında çıkan yangın sonucunda kaybetmiş bulunuyoruz. Acımız büyüktür. Bu facianın sorumlularının ortaya çıkarılması, benzer facialar yaşanmaması ve işçilerin sağlıklı ve güvenli şartlarda barınmasının sağlanabilmesi için bir rapor hazırladık. Raporu kamuoyuyla paylaşmayı görev biliyoruz. Raporun tam metnine Yangin_Inceleme.pdf adresinden ulaşılabilir. 12 Mart 2012 tarihinde Makina Mühendisleri Odası AVM nin inşaatı 1 Mart 2011 de başlamış yaklaşık dört bin işçi çalıştırılarak yürütülmüştür. İnşaat sektörü, tüm kenti bir şantiye alanına dönüştüren bir sektördür. Dağınık çalışma alanı ve esnek çalışma biçimleri ile denetimin güçlükle gerçekleştiği bir yapı arz etmektedir. İşçilerin önemli bir kısmı taşeron firmaların günlük ya da belirli süreyle çalıştırdığı bireylerden oluşmaktadır. Göçmen işçilerin de sıkça rastlandığı bir alandır. İşçilerin çalışma yerleri ile barındıkları yerler aynı derecede korunaksız ve çoğu zaman içiçe geçmiştir. Yangının yaşandığı kamp alanında da işçinin aynı anda ranza sistemiyle barınması, söz konusu sistemin tipik bir örneğidir. İşçilerin ücretleri ise genellikle günlük çalışmalarının bedeli olarak yevmiye şeklinde ödenmektedir. Sigortaları ise sektörün esnek 157

11 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ emek sürecinden beslenen bir yapının doğal sonucu olarak oldukça belirsizdir. Söz konusu olayda da örneği görülen işçilerin kaza sonrasında sigortalanması yine oldukça tipik bir durumdur. 11 işçinin yaşamını yitirmesi ders olmalı, yaşanan bu "iş cinayeti" son olmalı, hükümet ve yerel yönetimler acilen önlem almalı, meslek örgütleri ve sendikalarla tüm süreç paylaşılmalı yeni bir yasal düzenleme tüm tarafları içine alacak şekilde ele alınmalıdır. ÖNERİLER Şantiye ve işçilerin barınmasına yönelik planlanan alanların yönetmelik, tüzük ve yasalar çerçevesinde projelendirilmesi sağlanmalı, ilgili kurumlar tarafından proje onaylanmalı ve faaliyete geçmeden önce projeye bağlılığı denetlenerek ruhsat verilmek suretiyle şantiyelerin ve işçilerin kalacağı kamp alanlarının kullanılmasına müsaade edilmelidir. Yapı denetim görevinin yasada müteahhit firma tarafından anlaşılan özel şirketlere bırakılmış olması bir handikaptır. Yapı denetiminin inşaat şirketlerinden bağımsız olarak ve kamusal olarak yapılması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. İş güvenliği uzmanlarının ve işyeri hekimlerinin işverene ekonomik ve özlük hakları açısından bağlı olması da bu uzmanların görevlerini yeterli şekilde yerine getirmesi önünde engeldir. Mesleki bağımsızlığı sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır. Devlet birimlerinin (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Belediye, İtfaiye) denetimleri ve yaptırımları artırılmalıdır. İşçilerin çalışma ve barınma koşulları üzerinde söz ve karar sahibi olmaları sağlanmalıdır. Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Mimarlar Odası Trakya Büyükkent Bölge Temsilciliği (TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Marmara Park Şantiyesi Yangın İnceleme Heyeti) HAYDARPAŞA PORT PROJESİ İHANETTİR Saygıdeğer Basın Emekçileri, Değerli İstanbullular, 2002 de iktidara geldiklerinden bu yana AKP nin İstanbul konusunda özel bir çalışma içine girdiğine yakından tanık olduk. Her iktidar gibi onlar da öncelikle rant alanlarını tespit ederek işe başladılar. Bugün Haydarpaşa Port adıyla bilinen rant projesi de bu projelerin en önemlilerindendir. Yine bilindiği gibi rant projesi söz konusu olduğunda sermayenin ulusal ve uluslar arası çıkarları söz konusu olduğunda AKP nin sığ aklı dün dündür bugün bugündür düsturu olmaktadır. Ne ilke, ne ahlak ne izanda sınır tanımadan hareket etmektedirler. Dünün İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı iken 3. Köprü İstanbul a İhanettir diyen zat-ı muhterem bugün başbakan iken boğaza üçüncü köprü yapabilmektedir. Galataport da sıradadır. Haydarpaşa süreci hızlandırılmış, eş zamanlı olarak Taksim i Talan Projesi gündeme getirilmiştir. Haydarpaşa Port Projesi İhanettir evet. Kendi seçmenine, yoksullara ihanet. Ona oy vererek buralara getirenlere ihanettir. Bu rant projeleri her fırsatta uyaran bize karşı, muhalefetini bilime, tarihe, akla dayandırarak tüm bu politikaların karşısında duran halka karşı da saldırıdır. Anayasaya aykırı KHK lara başvuruyorlar, yönetmeliklerle TMMOB gibi meslek örgütlerini kuşatıyorlar, kararnameler çıkarıyorlar. Ali kıran baş kesenle karşı karşıyayız. Öyle ki 28 Kasım 2010 da Haydarpaşa yı yakıyorlar. Öyle büyük bir ranttan bahsediyoruz ki her şeyi göze alıyorlar. Bu bir savaş, rant savaşı. Bu rant savaşta halk ve bizler bilim insanları karşı saflardayız. Tarihe, geçmişe, doğaya, insana karşı başlatılan bu savaşta egemenlerin saflarında çokuluslu sermaye ve yerli işbirlikçileri, kolluk kuvvetleri ve cemaatleri var. Haydarpaşa Dayanışmasının bileşeni olan BTS nin tüm uyarılarına karşın, yasadışı yapılan tadilat çalışmaları hakkındaki savcılıklara yapılan suç duyurularına ve kamuoyunun süregelen yoğun ilgisine rağmen neredeyse kasıtlı olarak gerçekleştirilen özensizlik ve bakımsızlık sonucunda Haydarpaşa Garı 28.Kasım 2010 günü dünyanın gözü önünde TCDD'nin Teftiş Kurulu Başkanlığının raporlarına dahi yansıyan bir dizi tedbirsizlik, özensizlik sorumsuzluk ve ihmal sonucu yakılmış ve çok ciddi bir hasar almıştır. Haydarpaşa Garı ve yakın çevresi tarihi, kültürel de- 158

12 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ ğerleriyle aynen korunması gereken 1. grup kültür varlığı olarak tescil edilmiş ve koruma altına alınmıştır. Ancak bu değer AKP iktidarı döneminde özelleştirilmek amacıyla önce hiçbir yatırım yapılmayarak bakımsız bir hale getirilmiş sonrası ise malumdur. Ancak, son olarak Haydarpaşa Gar çatısının yanışının birinci yılında Haydarpaşa Garı, Kadıköy Meydanı ve Harem otogarının bulunduğu bölgenin kültür, turizm, ticaret alanına dönüştürülmesini amaçlayan sözde "1/5000 Ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı", İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nde oy çokluğuyla kabul edilmiştir. Daha önce alınmış bulunan kurul kararlarını, ulusal ve uluslararası bilimsel çevrelerin ve kamuoyunun uyarılarını ve tepkilerini yok saymakta ısrar edilmektedir. İstiyoruz ki; tüm dünyada bu tür eserler yaşatılıp korunurken, bilim ve aklın yolu birken ülkemizde bu değerler birilerine rant olarak peşkeş çekilmesin. İstiyoruz ki; İstanbul a İhanet Edilmesin. Hep Birlikte bu İhanet Projesini Engelleyelim. Tarihi ve kültürel değerimizin, toplumsal belleğimizin bir parçası olan Haydarpaşa Garı, Limanı ve yakın çevresinin yağmalanmasına izin vermeyeceğimizi kamuoyuna duyurmayı görev biliyoruz. Toplum Kent ve Çevre İçin Haydarpaşa Dayanışması bileşenlerinden TMMOB İKK adına Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Başkanı Zeki ARSLAN İktidar için söz ettiğimiz rant planları bu denli önemlidir. Israr edilerek daha da genişletilen plana göre tarihi ve kültürel özelliklerinin yan ısıra deprem bekleyen kentimizin Anadolu yakasında toplanma ve dağılım merkezi olarak kullanılabilecek nitelikte, deniz ve demiryolu bağlantısıyla bölgenin dünya ile temas kurabileceği tek alan olma özelliğini de taşıyan Haydarpaşa garı ve çevresi sermayenin taleplerine göre yeniden düzenlenmek isteniyor. Burada çok daha ilginç bir şey göze çarpmakta: Onaylanan "koruma planına" göre yıllarca topluma hizmet sunan, yerli sinemanın, Türk filmlerinin vazgeçilmez sahnelerinin çekildiği, ayrılıklarımızın, kavuşmalarımızın, sevinç ve hüzünlerimizin anılarıyla ve tarihi ile bir simge olan; TCDD'ye Genel Müdürlük ve Bölge Müdürlüğü olarak hizmet veren Gar binası otel yapılmak istenmekte ve buna vize verilmektedir. Bu konuda; Haydarpaşa dayanışmasının yürüttüğü mücadeleyi takdir etmek ve desteklemek gerek diye düşünüyoruz. Bu İhanet Projesine geçit vermeyeceğiz. Haydarpaşa Dayanışmasının yürüttüğü mücadeleye emek ve meslek örgütleri olarak destek olacak, toplumun tüm duyarlı kesimlerini bu mücadeleye katacağız. Ve Haydarpaşa gar liman ve çevresinin işlevine tarihsel kentsel ve kültürel önemine uygun olarak korunup yaşatılmasını sağlayacağız. İstiyoruz ki; Haydarpaşa Garı daha nice yıllar İstanbul'a ve dünyaya hizmet vermeye devam etsin İŞÇİ ÖLÜMLERİ DEVAM EDİYOR, DENETİMSİZLİK SÜRÜYOR, SORUMLULAR HESAP VERMİYOR 28 Nisan Dünya İşçi Sağlığı ve Güvenliği Günü nden İki Gün Önce Gerçekleşen Bu Kazayla "İş Cinayetleri"nin Nedenleri Sorgulanmalı, Acilen Gereken Önlemler Alınmalı, Sorumlulardan Hesap Sorulmalıdır. 159

13 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ 2011 Yılında 1563 İşçi Ölmüştür. Bu Vahim Durumun Önüne Geçilmelidir. İktidarı, İşçi Ölümlerini Kader, Vadeleri Dolmuş, Ölüm Bu İşin Doğasında Diye Değerlendirmekten Vazgeçmeye, Çözüm Üretmeye Çağırıyoruz. Ümraniye de Yalız Sınai Tıbbi Gazlar A.Ş nin tüp dolum tesisinde dün meydana patlamada işçilerden Muharrem İlhan (27) ile Hayrettin Gılgıç (45) hayatını kaybetti, 5 işçi de yaralandı. Ölen işçilerin yakınlarına başsağlığı, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Bu işyerinde yaşanan patlama ve acı sonucu binaların ruhsatlandırılması, işyerlerinin konumu, çalışma yaşamı, işçi sağlığı ve iş güvenliği ve denetimlerine ilişkin yakıcı sorunları bir kez daha gündeme getirmiştir. Olay hakkında kesin bilgi bilirkişi raporunda ortaya çıkacaktır. Ancak bazı gözlemlerimizi paylaşmak isteriz: Tüplerin kamyonete bindirilmesi- indirilmesi amacıyla yapılan bölümde patlama olmuştur. Patlayan tüpün oksijen tüpü olduğu ve tüpün dik olarak boydan boya yırtılarak açıldığı ilk anda olay yerinde bulunan uzman üyelerimiz tarafından gözlemlenmiştir. Patlamaya ilişkin ihtimallerden birisi de işçinin tüpe yağlı el veya yağlı elbise vb. ile dokunmuş olması ihtimalidir. Saf oksijenin yağla temas etmesi bir patlama nedenidir. Bu nedenle oksijen tüplerinde ve kullanıldığı yerlerde "yağlı el ile dokunmayın" şeklinde uyarılar bulunması ve bu kurala uyulması zorunludur. Patlamaya yol açabilecek sızıntı bağlantı vanasından olabilir. Bu vananın olduğu bölümün ise nakliyat sırasında koruyucu kapak ile kapatılmış olması gerekir. Ancak görebildiğimiz kadarıyla arabada taşınan tüplerde koruyucu kapaklar yoktur. Diğer bir ihtimal taşıma sırasında tüpün sarsılma ve çarpma nedeniyle patlaması ki bu ihtimali destekler bir ifade ve kanıt yoktur. Öncelikle patlamanın meydana geldiği iş yerinin -İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan açıklamaya göre- ruhsatının olmaması, yerleşim yerlerine olan yakınlığı, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği hükümlerine uygunsuzluğu, yönetmeliğe aykırı üretim ile depolama yapılması söz konusudur. İstanbul un yanı sıra Türkiye de böylesi işyerlerinin yaygınlığının yalnızca gözlemlerle bile saptanabilir tehlikeli bir durum olduğu belirtilmelidir. Söz konusu iş yerinin, ruhsatsız olarak faaliyet göstermesi nedeniyle Büyükşehir Belediyesi Anadolu Yakası Zabıta Müdürlüğü tarafından 14 Nisan 2009, 29 Eylül 2009 ve 11 Haziran 2010'da 3 kez mühürlenerek faaliyetten men edildiği buna rağmen çalışmaya devam edildiği İBB tarafından açıklanmıştır. Bu durum, kamusal denetimin yetersiz olduğunu, İlçe Belediyesi tarafından denetlenerek faaliyetine onay verilmesi sonucunda faciaya davetiye çıkartıldığını göstermektedir. İşletmenin yerleşim yerlerine mesafesi bu tür işletmeler için gereken mesafenin altındadır. Şu soru yanıtlanmalıdır: 15 gün önce Ümraniye Belediyesinin incelemesinde imarsız bir bölgede bulunan, konutlara olan mesafesi yönetmeliğe aykırı olan bu işyerinde nasıl oluyor da sıkıntılı bir durum görülmüyor? Sermayenin maliyetlerini düşürmek için yapılan mevzuat düzenlemeleri can alıyor Örneğin, İş Yasasının 78. maddesinde işyerlerinin kurulması aşamasında işyeri koşullarının işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerine uygun olmasını teşvik eden uygulama, 2008 yılında 5763 sayılı, "Torba Yasa" ile değiştirilmiş ve tarihli "İşletme Belgesi Alınması Hakkında Yönetmelik"le ortadan kaldırılmıştır. Böylece 50`den az işçi çalıştıran işyerlerinin İşletme Belgesi alması zorunluluğu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`nın (ÇSGB) işyerlerine yönelik denetimi ve yol göstericiliği yok edilmiştir tarihli "İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmelik" ise 50 ve üzerinde işçinin çalıştığı işyerlerinde geçerlidir. Ancak tarihli "İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ" ile ana işverenleri, işyerlerini küçük parçalara ayırarak yükümlülüklerinden kurtarmaya yönelik bir düzenleme yapılmıştır. SGK verilerine göre 2010 yılında 1444 işçi, 2011 yılında ise 1563 işçi hayatını kaybetti. Bu alanda Avrupa birincisi dünyanın da önde gelen ülkelerindeniz. Bu durum mevzuatların ne denli zayıf olduğunu ve uygulanmadığını göstermektedir. Meslek Odaları Devre Dışı Bırakılarak Çözüm Üretilemez Diğer yandan Odamız uzmanlık alanlarına birinci dereceden giren basınçlı kaplar gibi birçok konuda ya- 160

14 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ şanan kazalar, yasal boşlukların ilgili meslek odaları tarafından yapılması gereken mesleki denetimlere engeller oluşturulmasından kaynaklanmaktadır. Yaşanan Patlama İmar-Çalışma-İş Yasaları ve İlgili Mevzuatlar ile İş Sağlığı ve Güvenliği Gerekliliklerine Yönelik Duyarlılıkları Geliştirmelidir. Çalışma ve İş Yasaları ve ilgili mevzuatlarda gerekli değişiklikler yapılmalı ve sıkı bir şekilde uygulanmalıdır. Yapı ve endüstriyel tesislerin bütün denetim süreçlerinde, kamu adına denetim kurumu işlevi gören mesleki kuruluşlara yer verilmelidir. TMMOB ve bağlı Odalar uzmanlık alanlarına ilişkin kamu çıkarlarının korunması misyonlarıyla bu süreçlerde öncelikli muhatap olmalıdır. Özellikle sanayi tesisleri ve imalathane türü işletmeler toplu yaşam ve iskan alanlarının dışına çekilmeli, İmar Yasası ve mevzuatlar buna göre düzenlenmelidir. Çalışan personelin eğitimleri üzerinde titizlikle durulmalı, ekipmanların sağlıklı ve güvenli kullanımı için mevzuatta tanımlı periyodik kontrollerinin yapılması mutlaka sağlanmalıdır. Tüm bu önerilerimizin gerçekleşebilmesi için ilgili bakanlıkları ve yerel yönetimleri acil tedbir almak üzere mevzuat düzenlemesi yapılması konusunda göreve çağırıyor ve çözümün kamusal denetim olduğunu hatırlatıyoruz. N. Cenk CİHANGİR TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBE YÖNETİM KURULU SEKRETERİ ELEKTRONİK ATIKLAR AĞAÇ OLUYOR Elektronik Atıklardan orman olur mu? Evet, elektronik atıklardan orman olur. TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Beylikdüzü İlçe Temsilciliği ile bir firmanın yaptığı protokole göre Elektronik Atıklar toplanarak imha edilecek ve proje kapsamında toplanan atıklardan elde edilecek gelir doğrudan MMO Koruluğunda ağaç dikimine aktarılacak. Ağaç dikimi 6 Mayıs Pazar günü Büyükçekmece Göl Havzasında bulunan MMO Koruluğunda saat 13:00-15:00 arasında yapılacaktır. Kroki için tıklayınız! E-atık nedir? E-atık; elektrikli ve elektronik ekipmanlardan oluşur. Halen dünyamıza zarar verir nitelikteki e-atıkların toplanması ve denetimli imhası konusunda ülkemizde ve dünyada lisanslı firmalar ve gönüllü kuruluşlar çalışmalar yürütmektedir. E-atık Toplama Projesi kapsamında; toplanacak E-atıkların yerinde tespiti, Lisanslı araçlarla taşınması, Geri dönüşümünün (recycling) yapılması ve de değerlendirilemez atıkların ara depolama yapılarak lisanslı imha ve bertaraf tesislerine sevk edilmesi, düzenli olarak raporlanması işlemlerini kapsayan bir protokol düzenlenmiştir. Protokol gereğince atık akü ve E-atık taşıma lisansına sahip araçlarla nakliye yapılacaktır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı onaylı yeterlilik ve uygunluk belgesi, Araçlara ait E-Atık taşıma lisansları, Sürücülere ait tehlikeli madde taşıma sertifikaları(src 4, ADR, Pisikoteknik), ISO9001 KYS sertifikası, Atık Akü Geçici Depolama izni bu çalışmada firma tarafından sağlanması zorunlu koşullardır. Alınan atıklar içinden çıkabilecek "değerlendirilemez tehlikeli atıklar" bertaraf amacı ile İZAYDAŞ A.Ş ve/ veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış diğer tesislere sevk edilecektir. Her atık alım işlemi sonrasında alım yapılan atıkların tür ve miktarlarını belirten Atık Analiz Raporu Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesine sunulacaktır. MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASININ SOSYAL SORUMLULUĞU Anayasal bir kuruluş olan TMMOB ye bağlı Makina Mühendisleri Odası mesleki demokratik kitle örgütüdür. Meslektaşlarının sorunlarının ülke ve dünya sorunlarından ayrı tutulamayacağı bilinciyle hareket eder. Toplumsal mücadelelerde halkın yanında yer alır, geniş toplum kesimlerinin çıkarlarını gözeten bir perspektifle çalışmalarına yön verir. Kapitalist dünya ekonomisinin sermayenin sınırsız istek ve arzularına göre biçimlendirildiği, buna bağlı olarak teknolojik gelişmenin yaşanabilir bir çevrenin yok olması pahasına ürünler ve atıklarla dünyamızı doldurduğu düşünülürse, bu çerçevede biz mühendislerin üzerine ciddi sorumluluklar düşmektedir. Makina 161

15 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ Mühendisleri Odası e-atık konusunda böyle bir projenin yürütülmesini bir görev saymaktadır. Proje kapsamında topluma ve çevremize duyurularla ulaşarak atıkların toplanmasında görev alacaktır. E-atık Toplama Projesi Katılımcıları tarafından bize verilecek atıklar yalnızca elektrik ve elektronik atıklar olacaktır. E-atık Toplama Projesi çerçevesinde atıklar belirlenecek kriterlere uygun tasnif ve depolama yapılarak ilgili firmaya iletilecektir. Proje kapsamında kabul edilmeyen atıklar: Patlayıcı maddeler, Radyoaktif atıklardır. Atık malzemelerin geri dönüşüm, imha - bertaraf prosesleri ve de lisanslı araçlarla taşınması kapsayan süreçte toplanan Elektrikli ve Elektronik Ekipmanlar (Bilgisayar Kasası, Akü, Kablo, Yazıcı Faks - Fotokopi, Modem, Telefon, Server, Tüm Network Ekipmanları, Scanner v.b, Beyaz Eşyalar, Diğer Elektrik ve Elektronik Ekipmanlar ) TON fiyatı 600 TL dır. Pillerin imhasında imha bedeli yoktur. E-atık Toplama Projesi neticesinde toplanacak gelir, Sosyal Sorumluluk Projeleri kapsamında Makina Mühendisleri Odası Büyükçekmece Koruluğunun ağaçlandırılmasına aktarılacaktır. ELEKTRONİK ATIKLARINIZ AĞACA DÖNÜŞECEK TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi tarafından 2011 yılında Büyükçekmece de oluşturulan MMO KORULUĞU ikinci kez ağaçlandırılıyor. Dikimden sonraki süreçte temsilciliğimizin organizasyonu ile iki kez otların biçimi, üç kez sulamaları gerçekleştirilmiştir. MMO Koruluğu nun, ikinci buluşmasında 06 MAYIS 2012 Pazar günü koruluğumuzun etrafına 500 adet LEYLANDİ FİDANI dikme kararı alınmıştır. Hızlı gelişen ve çit özelliği olan Leylandi rüzgar perdesi işlevi görerek koruluk içindeki fidanların daha hızlı gelişmesini sağlayacaktır. Aynı zamanda koruluğun çevresini belirleyen doğal bir çit olacaktır. Katılımcıların "Fidan Sertifikası" alarak veya E-Atıklarını bize ileterek katkı vereceği fidan dikim günü olan 06 MAYIS 2012 PAZAR günü, geçen yıl yapılan etkinlikte büyük ilgi gören UÇURTMA faaliyeti de gerçekleştirilecektir. Bu nedenle çocuklarımızı da etkinliğe davet ediyoruz. Bahara merhaba diyeceğimiz bu etkinlikte birlikte olmayı arzu ediyoruz. Fidan Sertifikası ve detaylı bilgi almak için (0212) nolu temsilcilik telefonu aranabilir. TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ BASININ VE KAMUOYUNUN DİKKATİNE! Çok pahalı enerji kullanan ve enerjide % 92 dışa bağımlı ülkemizde bu alandaki birikim ve tecrübelerimizle halkımızı ve kamuoyunu bilgilendirmeyi görev saymaktayız. Odaların birçok karar sürecinden dışlanmasına karşın yapılan bazı doğru uygulamaların da yanında olduğumuzu ve bu konuda kamuoyunu bilinçlendirmek amacıyla çalışmalar yürüttüğümüzü de belirtmek isteriz de kabul edilip tarihinde yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunun 7. Maddesinin c bendi ve geçici 6. Maddesi gereği tarihinden itibaren Merkezi ısıtma sistemine sahip binalarda, ısınma maliyetlerinin ısı kullanım miktarına bağlı olarak paylaşımını sağlayan sistemlerin kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Çoklu kolon ile merkezi ısıtma sistemine sahip binalarda (yani eski binalarda) ısı pay ölçer kullanılır. Yeni binalarda, ise kalorimetre kullanımı söz konusudur. Kalorimetreler kollektör girişine takılır. Gidiş-dönüş su sıcaklığı ile okunan debi üzerinden daire bazında harcanan enerji kalorimetre üzerinden okunarak paylaşım yapılır. Çoklu kolonlu sistemlerde ise ısı pay ölçer kullanımı zorunludur. Her bir radyatör üzerinden harcanan ısı okunarak toplanır konutun bireysel ısı harcamı bulunur. Bu miktar gelen doğal gaz faturasının %70 ine karşılık geldiğinden hareketle, bina ortak kullanım alanlarının tüketimi, ısı giderinin % 30 u olarak tespit edilmiştir. Dairesini kullanmayanların radyatör vanalarını tamamen kapatmaları ya da ödeme yapmamaları söz konusu değildir. Kullanılmayan mekanların sabit 15 ºC ortam sıcaklığında tutulması zorunludur. Bu şekilde komşu mekanlardan haksız ısı kazancı engellenmiş olur. Kullanılmayan daire sahipleri ortak mahallerin harcamı olan %30 luk ısı gideri ile sabit 15 ºC ortam sıcaklığını kar- 162

16 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ şılayacak ısı gideri toplamını ödemek zorundadır. Sistemde ısı pay ölçerin yanı sıra termostatik vana takılması zorunluluğu vardır. Bu şekilde kullanılan enerji minimize edilmiş olmaktadır. Binanın konumundan dolayı yön farklılığının getirdiği ihtiyaçları karşılayarak, sadece harcanan enerjinin bedelinin ödenmesini sağlar. Termostatik vanada yapılan 1 ºC lik kısma yaklaşık % 6 lık yakıt tasarrufu getirmektedir. Dolayısıyla ısı pay ölçer ve termostatik vana kullanımı bina genelinde enerjinin etkin kullanımını sağlayacak, bireyler harcadıkları kadar enerjinin bedelini ödeyeceklerinden fazladan eklenen radyatör dilimleri, kış koşullarında pencere açılmasını ortadan kaldıracaktır. Ülkemiz enerji konusunda dışa bağımlı bir ülkedir. Dışarıdan aldığımız petrol ve doğalgazdan elde ettiğimiz enerjinin %20 sini ulaşımda, %42 sini sanayide, %38 ini bina ısıtmasında kullanıyoruz. Merkezi sistemli binalarda ısı pay ölçer uygulamasına geçmek ile yılda yaklaşık %40 tasarruf edileceği düşünülürse bu miktarın hiç de azımsanmayacak bir değer olduğu görülecektir. Her ne kadar ülkemizde bu dönüşüm batıdan 30 yıl sonra uygulanmaya başlasa da anlamlıdır. Ancak ülke geneline bakıldığında bu konuda farkındalık yaratmakta gecikilmiştir. Ekonomik olmadığı bilinmesine rağmen, yıllarca çok katlı binalarda yapılan kombi uygulamaları (TOKİ Binaları) sistemin bozukluğunun en önemli göstergesidir sayılı yasa ve Bina Enerji Performans Yönetmeliği ile birlikte yeni binalarda kombi uygulamalarına 2000 m2 kullanım alanı sınırı getirilmiştir sayılı yasanın 7. Madde d bendi ile geçici 6-2 maddesi gereği tarihine kadar mevcut tüm binaların ( tarihinden önce kullanım ruhsatı olan eski binalar ile bu tarihten sonra kullanım izni alacak olan tüm binalar) bir enerji kimlik belgesi (EKB) almak zorundadır. Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak zaman zaman kamuoyunu bilinçlendirmek amacıyla ısı paylaşımı, enerji kimlik belgesi, bina izolasyonumantolama gibi konularda bilgilendirme toplantıları yapılmaktadır. 03 Mayıs 2017 den önce sanayi yapıları ve ısıtma ya da soğutmaya ihtiyaç duymayan tüm yapıların enerji kimlik belgesi alması zorunluluğu vardır. Yapılacak enerji etütleri ile binaların enerji harcamı, buna bağlı olarak atmosfere yaptığı CO² salımı ve buna bağlı olarak enerji sınıfı tespit edilecektir. Bu noktada bina dış kabuğunun TS 825 standardına uygunluğunun kontrolü, ihtiyaca bağlı mantolama ile enerji sınıfı yükseltilebilecektir. Gerek enerji sınıfının yükseltilmesi amacıyla yapılacak mantolama gerekse ısı pay ölçer-kalorimetre ve termostatik vana kullanımı yatırım maliyetleri nedeniyle halkımız tarafından zorunlu olunmadıkça tercih edilmemektedir. Bu noktada devletin sosyal devlet olması gereğinden hareketle desteği gereklidir. Isı pay ölçer- kalorimetre kullanımını özendirici önlemler alması gerekir. Eğer halkın bu tür bir finansman desteği olmadan bu dönüşümün yapılması bekleniyor ve isteniyorsa eksik ve dolayısıyla yanlış bir tutum alındığı kanaatindeyiz. Kamuoyunun bilgisine sunarız. TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ TOPLUMSAL YAŞAMIN BİLİMSEL-TEKNİK ÖLÇÜTLERE GÖRE DÜZENLENMESİNİ SAVUNMAYA DEVAM EDECEĞİZ yılında 6235 Sayılı Yasa ile kurulan ve 23 Odanın üst birliği olan TMMOB, kökleri 1900 lü yılların başına dayanan bir örgütlenme ve mücadele geleneğinin ürünüdür. TMMOB ve bağlı Odaları, bir yandan meslek-meslektaş haklarını koruyup geliştirirken, diğer yandan bilimsel-teknik mesleki bilgi birikimini ve örgütsel gücünü kamu ve toplum yararına sunmak için faaliyet yürüten ve yasal dayanağını Anayasa nın 123, 124, 135. maddelerinden alan kamu kurumu niteliğinde, kamu tüzel kişiliğine sahip meslek kuruluşlarıdır ve yerinden yönetim esasına dayanırlar. Bilinen bu gerçeklere rağmen, 7, 8 ve 9 Mayıs 2012 tarihli Bugün Gazetesinde yayınlanan "Odalara da Reform Şart", "Reform Talebine Destek Yağdı" ve "Meslek Odalarına Reform Yolda" manşetleri altında kamuoyunu yanlış bilgilendirmeye yönelik sözde "haber" ve yorumlar yer almıştır. Odalarımıza ve Birliğimize saldırı niteliğinde olan bu "haberlerle", kamuoyu 163

17 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ nezdindeki saygın konumumuza gölge düşürülmeye, mesleki faaliyetlerimiz hakkında kuşku uyandırılmaya ve karalamaya çalışılmaktadır. Meslek camiamızdan dahi olmayan bir takım kişilere ve adı belirtilmeyen bir-iki mühendise dayandırılan "haberler" ve yorumlar sübjektif bir kurgu ile oluşturulmuştur. Bu "haberlerin" neden yapıldığını değerlendirirken Bugün gazetesinin sahibinin kim olduğunun bilinmesinde fayda vardır. Gazetenin sahibi, Koza davetiye işi ile başlayıp, Eti- Gümüş ihalesine giren, ardından Bergama Altın Madenlerini Normandy Madencilik ten devralan kişidir. TMMOB nin Bergama daki altın arama ve çıkarma faaliyetleri nedeniyle davalık olduğu Koza Grubunun sahibidir. Bu nedenle Bugün gazetesinde bu tür haberlerin yayınlanması çok da şaşırtıcı olmamıştır. Söz konusu gazetenin haberlerinde Odalarımızın Bakanlıkların verdiği yetkiyle ya da yerel yönetimlerle yaptıkları protokoller kapsamında yürüttüğü LPG sızdırmazlık kontrolleri, asansör periyodik kontrolleri gibi çalışmaları sorun oluşturuyormuşçasına sunulmuştur. Bu durum en hafif tabirle vermekte olduğumuz kamusal hizmete saygısızlıktır. Zira Odalarımız bu kontrolleri, "hizmetin niteliğini artırma" amacıyla yapmaktadır. "Haber" içeriğinde "Meslek odaları; üye olma zorunluluğu, aidatları, keyfi uygulamaları, denetim yetersizliği gibi nedenlerle tartışma konusu olmaya devam ediyor" ifadelerine yer verilerek sanki kamuoyunda Odalar hakkında bir tartışma varmış gibi gerçek dışı bir izlenim yaratılmaktadır. Oysa, kamu kurumları dışında özel sektörde çalışan mühendislerin Odalara üye olma zorunluluğu; kamu düzeni ve toplumun can ve mal güvenliği açısından uzmanlık gerektiren işlerdeki proje onayı, belge alma zorunluluğu ve tüm bu işlemler için alınan bedeller, Yasa ve Yönetmeliklerle belirlenmiştir. Dünya genelindeki uluslararası meslek örgütlerinde de, meslek mensupları meslek odalarına üye olmak zorundadırlar. Gelişmiş demokrasilerde mühendislik, mimarlık veya şehir plancılığı gibi her biri ayrı bir bilim dalı olan, belirli ilkelere göre uygulanması gereken mesleklerin, denetim, mesleki yeterlilik gibi kamu sağlığını ve güvenliğini güvence altına alan süreçlerle birlikte işletilmesi gerektiği bilinmekte, mesleklere ve meslek örgütlerine böyle bir anlayışla yaklaşılmaktadır. Söz konusu "haberler"de TMMOB ve bağlı odaların gelirlerine yönelik kurumlarımızı karalamayı amaçlayan mesnetsiz ve yanlış görüşlere yer verilerek, varlığı anayasa ile güvence altına alınmış kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının aynı zamanda meslektaşlarına ve topluma hizmet veren kuruluşlar olduğu gerçeği örtbas edilmektedir. TMMOB ve bağlı Odaları birer ticarethane ya da şirket değildir. Binlerce mühendise, mimara ve şehir plancısına hizmet veren Odalarımızın hizmetleri karşılığında gelir elde etmesi olağandır. Odalarımızın dönemsel çalışma raporları gelirlerimizin ve giderlerimizin tüm açıklığıyla ortaya konulduğu yazılı kaynaklardır. Sanıldığı gibi kozmik odalarda saklanmayıp tüm üyelerimizin bilgi edinme hakkı saklıdır. Odalarımızın gelir giderlerinin Genel Kurullarda bir sayfa olarak çıkarıldığı gibi ahlaksız bir yorumun kabul edilmesi mümkün değildir. Gerçek haberciler için, kendi denetim mekanizmalarının yanı sıra ilgili Bakanlıkların mali ve idari denetimine de açık olan, bütçesi bakımından şeffaflığı ve açıklığı ilke edinmiş olan Odalarımızın mali raporlarına erişim son derece basit ve kolaydır. Ancak doğru bilgi vermek için öncelikle "Haberler"e imza atanların "doğru habercilik" anlayışına ve "mesleki etik değerlere" sahip olmaları gerekir. Yine aynı "haber"lerde TMMOB ve bağlı Odalarımızın işleyişine müdahale edilmekte, siyasi iktidar eliyle birliğin daha sembolik ve işlevsiz hale getirilmesi, yeniden yapılanma gibi önerilere de yer verilmektedir. TMMOB ve bağlı Odaları olarak, bu tür art niyetli tutumlarda asıl olarak neyin hedeflendiğini çok iyi bilmekteyiz. Plansız ve denetimsiz hareket eden özel sektöre karşılık, insan hayatını merkeze alan, meslek etiğini ve mesleğin bilimsel esaslara uygun olarak hayata geçirilmesini savunan kurumlarımız, önünde hiçbir engel görmek istemeyen bir anlayış tarafından "engel" olarak görülmektedir. Oysa bizler yine bilmekteyiz ki, katliam gibi iş cinayetlerinin sorumlusu bu anlayıştan başka bir şey değildir. Mesleklerimiz insan hayatıyla ilgilidir, insan hayatını ve kamu yararını savunan kurumlarımızın "ideolojik" bulunması, ancak ve ancak "ideolojik" bir yaklaşımı benimseyenler tarafından yapılabilecek bir yorumdur. Bu anlamda Liberal Düşünce Topluluğunun "liberalizm" gibi bir ideolojinin penceresinden mesleklerimize 164

18 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ ve meslek odalarımıza yönelik yorumlarını ve çalışmalarını nesnel bulmamız mümkün değildir. Aynı ideolojinin mensuplarının meslek odalarının birer sivil toplum kuruluşu haline getirilmesini savunması da şaşırtıcı değildir. Zira sivil toplumdan anlaşılan kendilerinin de ifade ettiği üzere "apolitik" olmak, eleştirmemek ve koşulsuz bir şekilde itaat etmektir. Meslek odalarının kamu kuruluşu niteliğinin ortadan kaldırılmasını savunmak, mesleklerin kimi bilimsel esaslara uygun bir şekilde, insan hayatının değeri üzerine kurulan bir etik anlayışla icra edilmesinin bir kamu görevi olduğunu inkâr etmektir. Bu anlamda mesleğimizin icrası, kamu sağlığını, hayatını ve yararını ilgilendirdiğinden kamu niteliği taşımaktadır. Aksini savunmak ilkesizliğin ilke edinilmesi anlamına gelmektedir ve "bırakınız yapsınlar" anlayışıyla kamu sağlığını ve güvenliğini hiçe saymaktır. Mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı hizmetleri; çevre ve kentleşme politikalarının dinamik güçlerinin başında yer alırlar. Ciddi bilim-teknik politikaları, olağan koşullar ve toplumsal bir kalkınma perspektifi içinde mühendislik, mimarlık, şehir plancılığının yeri, konumu v.b. böyledir, böyle olmalıdır. Ancak Türkiye nin kalkınma dönemlerinde belirli bir yeri olan meslek disiplinlerimiz bugün bilimsel gereklerden hızla uzaklaşan bir tarzda ve çok yönlü olarak etkisizleştirilmeye, itibarsızlaştırılmaya çalışılmakta, mesleki deformasyon, işsizlik ve yoksullukla yüz yüze getirilmektedir. Öyle ki meslek disiplinlerimiz yakın dönemin ekonomi politikalarına bağlı olarak siyasi iktidarlar tarafından ikinci plana itilmiş, bazı alanlardaki yetkiler uluslararası sermaye kuruluşlarına devredilmiş, bazı alanlar neredeyse ortadan kaldırılmış; mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı hizmetlerinin ana sektörleri kamusal fayda anlayışından çıkarılıp serbestleştirme, özelleştirme, ticarileştirmenin arpalıkları haline getirilmiştir. Kentler rantlara göre şekillendirilmekte, plansızlık egemen kılınmaktadır. Çalışma yaşamı, mühendislik bilimlerinin uygulanması gereken işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin dışında tutulmaktadır. İnsanca barınma hakkının ve deprem gerçeğinin gerektirdiği, yapı denetimi, enerji, tarım, orman, su kaynakları ve kentlerin yönetimi gibi alanlarda mühendislik, mimarlık, şehir plancılığının mesleki denetim, periyodik kontrol, ölçüm v.b. bilimsel-teknik kriterleri devre dışı bırakılmaktadır. Son yıllarda yapılan mevzuat değişiklikleri ile meslek disiplinlerimizin uygulama alanları daraltılmıştır. Bunlara, son bir yıl içinde çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile yeni halkalar eklenmiş ve kamu yönetiminin tekelci/otoriter nitelikte yeniden düzenlenmesinin yanı sıra, gerek mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı gerekse TMMOB mevzuatının Anayasa ve yasalara açıkça aykırılık oluşturacak bir şekilde iktidar bürokrasisi tarafından düzenlenmesi öngörülmüş ve bu yönde adımlar da atılmıştır. Bu düzenlemeler, Anayasa ve İdare Hukuku çerçevesinde merkezi idare ile özerk yerinden yönetim kuruluşları arasında olması gereken vesayet denetimini aşan, tekelci, otoriter bir yönetim anlayışının ürünü olarak bazı özerk kamu tüzelkişiliklerinin özerkliğini ortadan kaldırmakta, bazılarını da doğrudan bakanlık bünyesine almaktadır. Ana amaç, mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı meslek örgütlerinin yürüttüğü kamusal hizmetleri, kamu otoritesi yoluyla serbestleştirip, piyasaya sunmak ve rant alanlarına dönüştürmektir. Demokrasiden yürütme erkinin tahakkümünü anlayanların, meslek örgütlerini ve sivil toplumun "apolitik" olmasını, bu örgütlenmelerin siyasal iktidarın güdümünde çalışmalar yürütmesini savunanların, kamu yararını, halk sağlığını ve can güvenliğini sermayenin önünde bürokratik engeller olarak görenlerin TMMOB ve bağlı odalarını hedef tahtasına oturtması bizler için olsa olsa bir onurdur. TMMOB ve Odalarımızı karalama, yasa ve yönetmeliklerle belirlenmiş iç işleyişimiz hakkında yanlış kanılara sebebiyet verme ve kuşku uyandırma içerikli bu "haberler"e yönelik örgütlü üyemiz ile birlikte gereken mücadeleyi vereceğimizi ve yargı işlemlerini başlattığımızı kamuoyuna duyuruyoruz. TMMOB ve bağlı Odaları, ülkeye, topluma, mesleğe ve meslektaşlarına ilişkin sorumluluklarını aynı anlayışla yürütme kararlığındadır. Yaşasın TMMOB örgütlülüğü Hüseyin ATICI (MMO Adana Şube Başkanı) Müfit GÜLGEÇ (MMO Ankara Şube Başkanı) Hüseyin BARUT (MMO Antalya Şube Başkanı) İbrahim MART (MMO Bursa Şube Başkanı) Ferhat Bolat ARIKAN (MMO Denizli Şube Başkanı) Mesut ÇELİK (MMO Diyarbakır Şube Başkanı) Yaver TETİK (MMO Edirne Şube Başkanı) Hakan ÜNAL (MMO Eskişehir Şube Başkanı) 165

19 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ Başar KÜÇÜKPARMAK (MMO Gaziantep Şb. Başkanı) Zeki ARSLAN (MMO İstanbul Şube Başkanı) Mehmet ÖZSAKARYA (MMO İzmir Şube Başkanı) Hakan ÖZCAN (MMO Kayseri Şube Başkanı) Nedim KARA (MMO Kocaeli Şube Başkanı) Alper TURNA (MMO Mersin Şube Başkanı) Kadir GÜRKAN (MMO Samsun Şube Başkanı) Şaban BÜLBÜL (MMO Trabzon Şube Başkanı) Birhan ŞAHİN (MMO Zonguldak Şube Başkanı) ASANSÖRLER MAKİNA MÜHENDİSLERİNİN DENETİMİNDE Şubemiz Asansörlerin Yıllık Kontrollerine Devam Ediyor Silivri, Kartal, Maltepe, Sarıyer ve Kadıköy Belediyeleri ile yapılan protokoller gereği bu ilçe sınırlarında yer alan asansörlerin denetimi Makina Mühendisleri Odası Asansör Kontrol Birimi tarafından gerçekleştirilmeye başlandı. Ülkemizde yaşam alanlarımızın değişmez bir parçası da asansörlerdir. Güvenli, sağlıklı, çağdaş, planlı yapı ve kentlerin oluşumunda olduğu gibi asansör sistemlerinin de bilimsel, teknik proje ve uygulamalara gereksinimi vardır. Proje aşamasından uygulamaya ve periyodik kontrollere kadarki süreçlerde ilgili birçok kamu kuruluşuna önemli görevler düşmektedir. Ülkemizde üzerinde asansör olduğu bilinmektedir. Bu asansörlerin büyük bir kısmı İstanbul da bulunmaktadır. Odamızın bir kamusal denetim faaliyeti olarak yürüttüğü asansörlerin yıllık muayenelerinde bu güne kadar kontrol edilen asansörlerin %54 ünde önemli eksiklikler tespit edilmiş ve sadece % 14 lük kısmının eksiksiz olduğu görülmüştür. Kontrol edilen asansörler, ülkemizdeki asansörlerin durumunu gözler önüne sermektedir. Asansörlerde bakım adı altında güvenlik donanımlarının devre dışı bırakılması, konfor şartlarının sağlanmaması, yetkisiz kişilerce bakım ve müdahale çalışmaları sonucu asansör kazalarının yaşandığı durumlar artık bilindik bir manzaradır. Bilindiği üzere 18 Kasım 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği ve 05 Kasım 2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete de Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine göre bina yöneticisi, kullanıcıların can ve mal güvenliğinin sağlanması amacı ile asansörlerin yılda en az bir kere kontrolünü yaptırmaktan sorumludur. Yine aynı yönetmelikte, Belediyeler, sınırları içerisindeki her asansörün 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren yılda bir kez A tipi Muayene Kuruluşu tarafından kontrol edilmesini sağlamaktan ve yıllık kontrolün yapılıp yapılmadığını denetlemekten sorumlu kılınmıştır. Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği kapsamındaki yıllık kontrollerin kamusal denetim anlayışıyla, tekniğine uygun olarak, deneyimli ve bilgili makina mühendisleri tarafından yapılması, bina sorumlularının asansörler konusunda bilinçlendirilmesi için Şubemiz, İstanbul daki tüm İlçe Belediyelerine eğitim ve kontrol başlığı altında neler yapılması gerektiğini ifade etmiş, şimdi ve ilerleyen süreçlerde de kamunun can ve mal emniyetinin sağlanması adına yapılacak çalışmalara destek vereceğini bildirmiştir. Kamuoyunun bilgisine sunar, çalışmalarınızda başarılar dilerim. Zeki ARSLAN TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBE YÖNETİM KURULU BAŞKANI ASANSÖRLER TEHLİKE SAÇIYOR Dün Sultangazi de bir pasta atölyesinde meydana gelen asansör kazasında iş yeri çalışanı Ramazan Karabağ ve aynı yerde çalışan annesini almaya gelen Burak Gündoğdu (14) halatı kopan asansörün 2. kattan hızla zemine çakılması sonucu ağır yaralandı. Yaralılara acil şifalar diliyoruz. 22 Mayıs 2012 tarihinde yaptığımız açıklamada asansör kontrollerinin önemine değinerek MMO İstanbul Şubesi olarak yaptığımız asansör denetimleri hakkında bilgi de vermiştik. Açıklamada yaptığımız uyarıları doğrular nitelikteki bu kaza dolayısıyla kamuoyu ile bazı hususları paylaşmak isteriz. 166

20 TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ Ülkemizde bulunan üzerinde asansörün büyük bölümünün risk altında olduğu artık sır değildir. Ne yazık ki bu oran henüz tespit edilmiş değildir. Bu asansörlerin büyük bir kısmı da İstanbul da bulunmaktadır. Odamızın bir kamusal denetim faaliyeti olarak yürüttüğü asansörlerin yıllık muayenelerinde bu güne kadar kontrol edilen asansörlerin %54 ünde önemli eksiklikler tespit edilmiş ve sadece % 14 lük kısmının eksiksiz olduğu görülmüştür. Kontrol edilen asansörler, ülkemizdeki asansörlerin durumunu gözler önüne sermektedir. Asansörlerde bakım adı altında güvenlik donanımlarının devre dışı bırakılması, konfor şartlarının sağlanmaması, yetkisiz kişilerce bakım ve müdahale çalışmaları sonucu asansör kazalarının yaşandığı durumlar artık bilindik bir manzaradır. Bilindiği üzere 18 Kasım 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği ve 05 Kasım 2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete de Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine göre bina yöneticisi, kullanıcıların can ve mal güvenliğinin sağlanması amacı ile asansörlerin yılda en az bir kere kontrolünü yaptırmaktan sorumludur. Yine aynı yönetmelikte, Belediyeler, sınırları içerisindeki her asansörün 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren yılda bir kez A tipi Muayene Kuruluşu tarafından kontrol edilmesini sağlamaktan ve yıllık kontrolün yapılıp yapılmadığını denetlemekten sorumlu kılınmıştır. Güvenli, sağlıklı, çağdaş, planlı yapı ve kentlerin oluşumunda olduğu gibi asansör sistemlerinin de bilimsel, teknik proje ve uygulamalara gereksinimi vardır. Proje aşamasından uygulamaya ve periyodik kontrollere kadarki süreçlerde ilgili birçok kamu kuruluşuna önemli görevler düşmektedir. Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği kapsamındaki yıllık kontrollerin kamusal denetim anlayışıyla, tekniğine uygun olarak, deneyimli ve bilgili makina mühendisleri tarafından yapılması, bina sorumlularının asansörler konusunda bilinçlendirilmesi için Şubemiz, İstanbul daki tüm İlçe Belediyelerine eğitim ve kontrol başlığı altında neler yapılması gerektiğini ifade etmiş, şimdi ve ilerleyen süreçlerde de kamunun can ve mal emniyetinin sağlanması adına yapılacak çalışmalara destek vereceğini bildirmiştir. Bu tür kazaların son bulması için Oda olarak yürüttüğümüz kamusal denetimlerin devam edeceğini belirtiyor, tekrar yaralılara acil şifalar diliyoruz. Zeki ARSLAN TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBE YÖNETİM KURULU BAŞKANI ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ DEN FAZLA LPG TANKLI ARAÇ TRAFİKTE SEYREDİYOR Geçtiğimiz aylarda Şubemiz, Oda merkezimiz ve diğer MMO Şubeleri tarafından defalarca yapılan açıklamalarla LPG li araçlardan "Gaz Sızdırmazlık Raporu" istenmemesinin, facialara yol açacak bir karar olduğunu söylemiştik ve bu açıklamalarımız medyada defalarca yayınlanmıştı. Uyarıyoruz! Bu olası faciaların önemli nedenlerinden birisi MMO kayıtlarına göre 2002, 2003 yıllarında araçlara takılan LPG tanklarının kullanımına devam edilmesi durumudur. Bilindiği gibi LPG li araçlardaki LPG tanklarının kullanım ömrü imal tarihinden itibaren 10 yıldır. Bu koşul ilgili standartlarda yer almaktadır. Bu standartlarda LPG nin korozyon etkisi 10 yıl olarak belirlenmiştir. Bu nedenle ömrü dolan tankın değiştirilmemesi durumunda patlama riski ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde LPG araç dönüşümünün yasal olarak yıllarından itibaren başladığı dikkate alındığında bu konu son derece büyük önem arz etmektedir. Bu gün Ülkemizde ve kentimizde binlerce aracın LPG tankının kullanım süresi dolmuştur. Yukarıda söylediğimiz rakamı denetime tabi araçlar olup, denetimden kaçan dolayında araçtan ömrü dolmuş tank kullanan kısmının sayısı bu rakama dahil edilmemiştir. Ancak kesin olan bu sayının çok daha fazla olduğudur. SIZDIRMAZLIK KONTROLÜ YAPTIRAN ARAÇ SAYILARI DÜŞÜYOR İşte Beklenen Sonuç: 2011 yılının ilk 5 ayında LPG Sızdırmazlık Kontrolü yaptıran Ticari Taksi sayısı 3179 iken, 2012 yılının ilk 5 ayında bu rakam 1066 olmuştur. Bir kez daha uyarıyoruz. LPG Li araçlardan Gaz Sızdırmazlık Raporu istenmemesi, Facialara yol açacak bir karardır. Bu yanlış kararlardan derhal vazgeçilsin. 167