SES EĞİTİMİNİN TEMEL ÖGELERİ VE ÇEŞİTLİ SÖYLEME TEKNİKLERİNE YÖNELİK UZMAN GÖRÜŞLERİ VE PERFORMANS DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ ÖRNEĞİ.
|
|
- Müge Karatay
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ KÜLTÜR VE SANAT DERGİSİ İnönü University Journal of Culture and Art Cilt/Vol. 3 Sayı/No. 1 (2017): 1-18 SES EĞİTİMİNİN TEMEL ÖGELERİ VE ÇEŞİTLİ SÖYLEME TEKNİKLERİNE YÖNELİK UZMAN GÖRÜŞLERİ VE PERFORMANS DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ ÖRNEĞİ Sibel POLAT 1 * 1 :Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Müzik Bilimleri Bölümü, Erzurum. Özet Bu araştırma, ulusal ve uluslararası literatürde sık kullanıldığı tespit edilen Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Tekniklerinin kazandırılmasında kullanılan belli başlı kavramların yeterli olup olmadığı konusuna yönelik uzman görüşlerinin belirlenebilmesi ve Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği örneğinin oluşturulması amacıyla yapılmıştır. Araştırmada Ses Eğitiminin Temel Ögelerini ve Çeşitli Söyleme Tekniklerini belirlemek amacıyla, alanında uzman akademisyen ve sanatçılara yönelik olarak hazırlanan anket uygulaması ile konuyla ilgili görüşleri alınmıştır. Yapılan anket görüşmesi sonucunda temel ögelerin: postür, solunum, rezonans, artikülasyon, diksiyon ve çeşitli söyleme tekniklerinin: odaklama, entonasyon nüans, legato staccato, glissando, tril, vibrato olduğu tespit edilmiştir. Araştırmacı tarafından örnekleme alınan yedi maddeden oluşan ve 5 li likert tipinde hazırlanan performans değerlendirme ölçeği hakkında görüşleri alınmak üzere ses eğitimi alanında uzman akademisyenlere, Türk Müziği ses eğitimi alanında uzman akademisyenlere ve alanında uzman ses sanatçılarına üçer soru yöneltilmiştir. Uzman görüşleri aracılığı ile geçerliği sağlanan anketlerin, SPSS güvenilirlik analizi (Reliability Statistics Cronbach's Alpha) sonucu yani % 80 gibi bir değer ile yüksek derecede güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Performans değerlendirme ölçeğinin deneysel süreç aracılığı ile de güvenilirliği sağlanmıştır. Üç uzman, on iki öğrenci ve yedi adet değişken üzerinden önteste tabi tutulan öğrencilerin öntest güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha) % 937 gibi bir değer ile ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu elde edilmiştir. Son teste tabi tutulan öğrencilerin Son test güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha) % 86 gibi bir değer ile ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ses Eğitimi, Temel Ögeler, Söyleme Teknikleri, Ses Egzersizi * Yazışma yapılacak yazar: sibel.polat@atauni.edu.tr Bu makale İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü nde 2017 yılında tamamlanan ve Prof. Dr. A. Metin KARKIN ın danışmanlığını üstlendiği Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Tekniklerinin Kazandırılmasında Makamsal Ezgilere Dayalı Egzersizlerin Kullanılabilirliği başlıklı doktora tezinden hazırlanmıştır.
2 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği A SAMPLE FOR PERFORMANCE ASSESSMENT SCALE AND FOR THE EXPERT OPINIONS ON THE BASIC ELEMENTS OF VOCAL TRAINING AND VARIOUS SINGING TECHNIQUES Abstract This study has been done with the aims of determining the expert opinions about whether principal terms used in instructing the Basic Elements of Vocal Training and Various Singing Techniques, which has been confirmed to be used frequently in national and international literature, and of forming a sample of Basic Elements and Various Singing Techniques Performance Assessment Scale. In the study, opinions were gathered with a survey which was prepared for the academicians who are specialists in the field and for the performers in an attempt to specify the Basic Elements of Vocal Training and Various Singing Techniques. As a result of the survey interviews it has been confirmed that the basic elements are: posture, respiration, resonance, articulation, diction and that various singing techniques are: focalization, intonation nuance, legato staccato, glissando, trill and vibrato. Three questions were asked with the aim of receiving opinions to the specialist academicians in Turkish Music vocal training and to specialist academicians in vocal training and to expert performers in their field about the assessment scale which was prepared as five point likert scale and which consisted of seven articles. The SPSS reliability analysis of the surveys (Reliability Statistics Cronbach s Alpha), which gained validity with the expert opinions, is in other words at a high rate of 80 %, which means the survey is found to be highly reliable. The reliability of the performance assessment scale was also confirmed through the experimental process range. The pretest reliability analysis (Cronbach s Alpha) of students who were pretested with three experts, twelve students and seven variants is at a rate of 937 %, which means the scale is generally highly reliable. The posttest reliability analysis (Cronbach s Alpha) of the students who made the posttest is at a rate of 86 %, which means the scale is highly reliable. Key Words: Vocal Training, Basic Elements, Singing Techniques, Vocal Exercise 1. Amaç ve Yöntem Bu araştırma; Ses Eğitiminin Temel Ögelerini ve Çeşitli Söyleme Tekniklerini belirlemek amacıyla; alanında uzman akademisyen ve sanatçılara yönelik olarak, Polat (2017) ın doktora tezinde Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Tekniklerinin Kazandırılmasında Makamsal Ezgilere Dayalı Egzersizlerin Kullanılabilirliği isimli anket uygulaması ile konuya ilişkin genel bir kısım veri ve görüşleri elde etmek, aynı zamanda Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nin uzman görüşleri doğrultusunda düzenlenerek geçerliliğinin ve deneysel süreç ile güvenirliğinin sağlanması amacıyla yapılmıştır. Bu araştırma betimsel ve deneysel desenden oluşan iki boyutlu bir çalışmadır. Araştırmanın betimsel boyutuna ait verilerin toplanmasında problemi belirlemek ve problemle dolaylı ya da dolaysız şekilde ilgili kaynaklara ulaşılıp, problemin çözümüne nitel olarak katkı 2
3 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi sağlayacak bilgileri toplamak için literatür taraması yapılarak yerli ve yabancı kaynaklara ulaşılmaya çalışılmıştır. Kaynaklar kitap, dergi, makale, tez, internet tabanlı kaynaklardan oluşmaktadır. Araştırma betimsel araştırmaların gerektirdiği veri toplama araçlarından anket ve görüş formları ile elde edilmiştir. Araştırmanın deneysel boyutuna ait verilerin toplanmasında ise araştırmanın genel amacı ve alt amaçları çerçevesinde yapılan betimsel ve deneysel çalışmalara ilişkin veriler ilk önce bilgisayar ortamında Microsoft Office Excel 2007 yazılımına aktarılmıştır. Burada bir sistematik içinde düzenlendikten sonra istatistiksel çözümlemelerin yapılabilmesi için SPSS 21.0 (The Statistical Packet for The Social Sciences) paket programına aktarılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizinde frekans (f) ve yüzde (%) dağılımları kullanılmış ve sonuçlar bu işlemlere göre yorumlanmıştır. 2. Giriş Araştırma konusu kapsamında ses eğitimi alanında uzman akademisyenlere, Türk Müziği ses eğitimi alanında uzman akademisyenlere ve alanında uzman ses sanatçılarına anket formu aracılığı ile araştırmacı tarafından 5 li likert tipine uygun bir şekilde hazırlanan performans değerlendirme ölçeğinin yedi maddesi hakkında görüşleri alınmak üzere üçer soru yöneltilmiştir. Bu doğrultuda öncelikle ses eğitiminin temel öğeleri ve çeşitli söyleme tekniklerinin neler olduğu ile ilgili büyük ölçüde uzman görüşlerine dayandırılmış olan kavramlar üzerinde bir konsensüs sağlanmıştır. Akademisyenlere ve sanatçılara yönelik hazırlanan anket uygulamasının genel sonuçlarına göre; Temel Ögelerden; Postür, Solunum, Rezonans, Artikülasyon, Diksiyon, Fonasyon, Çeşitli Söyleme Tekniklerinden; Odaklama, Entonasyon, Nüans, Legato, Staccato, Glissando, Tril, Vibrato nun kazandırılmasının temel ses eğitiminde bireylerin gelişimi için yeterli olacağı sonucuna varılmıştır. Bireylerin ses eğitiminin temel ögeleri ve çeşitli söyleme tekniklerine yönelik kazanımlarının araştırmacı tarafından örnekleme alınan 5 li likert tipinde yedi maddeden oluşan ve uzman görüşleri doğrultusunda Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nin geçerliği sağlanmıştır. Üç uzman, on iki öğrenci ve yedi adet değişken üzerinden önteste tabi tutulan öğrencilerin öntest güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha) % 937 gibi bir değer ile ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu elde edilmiştir. Son teste tabi tutulan öğrencilerin Son test güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha) % 86 gibi bir değer ile ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu elde edilmiştir Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Ulusal ve uluslararası literatürde sık kullanıldığı tespit edilen Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Tekniklerinin kazandırılmasında kullanılan belli başlı kavramlar ses eğitimi alanında uzman akademisyenler, ses sanatçıları, Türk Müziği ses eğitimi alanında uzman akademisyenler ile yapılan anket görüşmesi sonucunda düzenlenerek sırasına göre aşağıda verilmiştir; 3
4 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği Ses eğitiminin temel ögeleri ve çeşitli söyleme teknikleri bireylerin doğru fonasyon ile rahat bir şekilde parlak, net ve ajiliteli ses üretmesine katkı sağlar. Temel ögeler ve çeşitli söyleme tekniklerinin kazandırılması için bireysel farklılıklar göz önünde bulundurularak oluşturulan ses egzersizleri sayesinde bireyler seslerini doğru, güzel ve etkili kullanabilirler. Ses eğitiminde, bilinçli bir şekilde duyuşun (kulağın) ve sesin geliştirilmesi için sistemli ve düzenli bir çalışma gereklidir. Eğitim sürecinde kişinin kendine bu ton nasıl tınlamalı? sorusunu sorabilmesi ve yanıtlayabilmesi gelişimin önemli aşamasıdır. Yani; tınıya bağlı olarak, her vokalin parlaklığının doğruluğu kulak tarafından ayarlanabilmelidir (Özsan, 2010: ). Doğru, etkili ve kaliteli fonasyon temel ögelerin ve çeşitli söyleme tekniklerinin kazandırılması ile mümkündür. Bu sayede birey sesini daha iyi tanır ve sesini sınırları içerisinde daha etkili bir şekilde kullanmayı öğrenir Ses Eğitiminin Temel Ögeleri Postür: Doğru solunum için gerekli olan ilk faktör postür (duruş) dür. Vücut ne çok yumuşak, ne de çok gergin olmalı, fakat her zaman canlı, dik ve dengede durulmalıdır. En doğru pozisyonu bulmak için, vücudumuzun ortasından sanki bir çizgi geçiyormuş gibi düşünmek yerinde olur. Omuzlar dik ve geride, baş ileriye bakar durumda, ayaklara binen ağırlıklar eşit olmalı, aynı zamanda ayaklar arası açıklık, omuz hizasında bulunmalıdır (Erdoğan, 2008: 29). Solunum: Nefes şarkı mekanizmasının motorudur. Nefes olmadan insan larynx de ses üretemez. Nefes yönetimi hava tarafından en etkili bir şekilde şarkı söylemek için ihtiyaç duyulan sesin sürdrülebilmesi için kullanılan süreçtir (Huls, 1957 den akt. Sipley, 1993: 36). Şarkı söylerken, müzik cümlelerinin durumuna göre denetimle veya kaçamak nefes alınır. a) Denetimli Nefes: Yavaş, uzun, geniş ve yeterince alınmalıdır. Gereğinden fazla nefes almak ses tellerini sıkıştırır. Denetimli nefes hem ağız hem de burundan alınabilir. 4
5 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi b) Kaçamak Nefes: Çabuk, kısa, geniş ve yeterince alınmalıdır. Kaçamak nefes sadece ağızdan alınır. Bu nefe,. gülme, korkma gibi durumlarda karın duvarının kasılması ile oluşur (Kolçak 1998: 52). Rezonans Çalışmaları: Fiziksel anlamda rezonans, ilk titreşimin kendisiyle uyumlu ikinci bir titreşimi başlatması olayıdır. Çalgı ve insan sesindeki ilk titreşimler genellikle müziksel bir ses oluşturacak niteliğe sahip değillerdir. Bu seslerin müziksel bir nitelik kazanması, dışarıya verilmeden önce titreşimlerinin zenginleştirilmesi, düzenli ve uyumlu hale getirilmesiyle mümkündür (Çevik, 1999: 38). Larenks tarafından üretilmiş sesler yansımaya hazırdırlar. Ses, kaynağından çıktıktan sonra çevrenin akustik özellikleriyle de şekillenerek nitelik kazanır. Buna rezonans olayı denir (Helvacı, 2003: 125). Rezonatörlerin temel görevi, titreşen ses tellerinden enerjiyi çekerek, bunu ses telinin yaptığından daha büyük oranda akustik enerjiye çevirmektir. Fakat rezonatörün büyütme oranı, güçlendirdiği sesin frekansına bağlıdır. Dolayısıyla bazı frekanslar daha fazla güçlendirilir ve ses telinin ses spektrumu değiştirilmiş olur (Zeren, 1995: den akt. Töreyin, 2008: 99). Rezonatörler sesin şiddetini arttırdıkları gibi, niteliklerini de önemli ölçüde etkilerler. Zaten ses, kişisel özelliklerine de bu şekilde sahip olur. Ses eğitiminde rezonatörler, göğüs ve kafa rezonatörleri olmak üzere sınıflandırılır. Göğüs boşluğunda bulunan (subglottik bölge) soluk borusu ve göğüs kafesi, en önemli göğüs rezonatörlerindendir. Kafa rezonatörleri ise (supraglottik bölge) frekans, ağız boşluğu, damak ve paranazal sinüslerdir (Töreyin 2008: ). Rezonans boşlukları, kafa ve gögüs olmak üzere ikiye ayrılır: 1. Göğüs boşlukları: Özellikle kalın seslerde, bir kemanın gövdesi gibi, sesin kuvvetlendirilmesi göğüs boşluklarında olur. Pes seslerde, elimizi göğsümüze dayadığımızda, bu titreşimi hissedebiliriz. 2. Kafa boşlukları: Genellikle ince seslerin çıkarılmasında yararlı olurlar. Bu boşluklar sert dokudan yapılmış duvarlara sahiptir. Yumuşak dokular, seslerin tınlamasına engel olurlar (Erdoğan, 2008: 49). Genel olarak kalın sesler, hançere altındaki rezonans boşluklarından, ince sesler de hançere üstündeki boşluklardan faydalanılır. Bundan ötürü, göğüs ve kafa rezonansı terimleri kullanılır. Kafa rezonansına MASKE de denir. İnsan vücudundaki larinks ve ağız boşlukları gibi rezonans boşluklarının büyük bir kısmı hareketlidir. Şekil değiştirebilir. Böylece insan sesi, vokal ve konsonların yardımı ile çeşitli koyuluk, açıklık, parlaklık ve değişik ifadeler yaratabilecek kapasitededir (Kolçak, 1998: 62-65). Artikülasyon Çalışmaları: Konuşma organları devreye girerek gırtlağın ürettiği sese son şeklini verir, böylece voce-voice konuşmak için kullanılan ses oluşur ve konuşma olayı gerçekleşir. Konuşma organlarının katılımı sonucu oluşan çalışma şekline veya başka bir deyişle harfleri, heceleri birleştirme ve konuşmaya artikülasyon/boğumlama deniyor (Sabar, 2008: 53). Artikülasyon (Boğumlama), ses tellerinden gelen hava akımının çeşitli organlar yardımıyla anlamlı seslere dönüştürülmesi sürecidir. Boğumlanmayı gerçekleştiren organlarımızı hareket eden ve hareket etmeyen boğumlama organları şeklinde ikiye ayırırız. Birinci grup: çene, dudaklar, dil ve yumuşak damak hareket eden boğumlama organlarıdır. İkinci 5
6 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği grup ise: dişler, diş etleri ve damak hareket etmeyen boğumlama organlarıdır. İşte bu yukarıda saydığım organlarımızın çeşitli hareketleriyle boğumlamayı sağlarız (Gürzap, 2004: 103, Ertuğrul, 2006: 48 den akt. Erdoğan, 2008: 65). Diksiyon Çalışmaları: Güzel şarkı söylemenin yolu, doğru ve güzel konuşmadan geçer. Yeryüzündeki bütün insanların vücutları aynıdır. Aynı nefesi alır, ayını sesi çıkarabilirler. Tek değişen yönleri konuştukları dillerdir. Önde gelen şan ekollerini birbirinden ayıran niteliklerin başında, dil-konuşma gelir (Kolçak, 1998: 55). Diksiyonu şöyle anlatabiliriz: Söz söylerken duygu düşünceleri doğru, üslubuna uygun olarak anlatmak için sesin uyumunu, söylenişini, sözcük hecelerinin uzunluğu, kısalığı ve vurguları bakımından doğruluğunu, jesti, mimiği, takınılacak tavırları yerinde ve güzel kullanma sanatıdır (Kartal, 2009: 89). Fonasyon: Fonasyon, soluk verme sırasında, akciğerlerden gelen havanın gırtlakta bulunan ses tellerini titreştirmesi ile ses üretilmesidir (Erdoğan, 2008: 30-31) Ses Eğitiminin Çeşitli Söyleme Teknikleri Odaklama Çalışmaları: Fokuslama/Odaklama bu İngilizce sözcük odak veya odaklamak anlamına geliyor. Daha öncede açıklandığı gibi ton kafasının ortasında, damağın üstünde, göz hizasında, burun kökünün arkasında tınlamaya başlar. Buradaki ton tınının çekirdeğini oluşturur ve maskeye doğru genişleme yapar. Sesin merkezi dediğimiz yerde oluşan bu tını çekirdeği fokuslanmış/odaklanmış, yeri doğru olan ve iyi projekte eden tondur (Sabar, 2008: 133). Entonasyon Çalışmaları: Biz bir söz cümlesinin söylenişinde çizilen melodi çizgisine (ses dalgalanmasına) entonasyon diyoruz. Entonasyon yolu ile bir cümledeki kuşku, şaşalama, kızgınlık gibi türlü his ve düşünceler, dinleyene yansıtılabilir. Bu söyleyişlere, ses tonumuzdaki değişiklik eklendiğinde, anlatım daha da güçlenir (Egüz, 1999: 54). Profesyonel veya amatör sanatçılar yaşamlarının bazı dönemlerinde entonasyon sorunları yaşayarak seslendirdikleri melodi üzerinde pesleşmeler ve tizleşmeler yaşayabilirler. Entonasyon bozukluğu veya detone dediğimiz hatalı şarkı söylemek, genellikle şarkıcının kulak hafızasının eksikliğini ve şan açısından da teknik yetersizliğini işaret etmekteyse de, entonasyon bozukluğu bazen geçici bir durum olarak ortaya çıkar. Bu durumun ortaya çıkışı birçok sebebe bağlı olarak gelişebilir (Kartal, 2009: 149). Nüans Çalışmaları: Ses perdenizin esnekliğini artırmak, sesinizin frekansını da kontrollü bir şekilde değiştirebilmenize bağlıdır. Bunun için yapılması gereken egzersiz, İtalyanca da messa di voce olarak adlandırılmaktadır. Bu tanım sesi yerleştirmek olarak açıklanabilir. Bu egzersizde şan eğitmeni öğrencisi için orta tonlarda, onu çok fazla zorlamayacak bir nota seçer, bu notayı yumuşak ve küçük sesle söyletmeye başlar, sesin frekansını yavaş yavaş arttırır ve yükseltir, ardından tekrar yumuşak ve küçük sesle söylemeye geri döner. Bu egzersiz, size -verilen herhangi bir nota üzerinde- yüksek ve düşük frekansta rahat geçişler yapabilmeyi öğretir (Şan Egzersizleri, Legato Çalışmaları: Legato İtalyanca bağlamak demektir. Legato söylemek, akıp giden güzel sesleri konsonlarla (sessiz harflerle) bölmeden bağlı olarak söylemek anlamına gelir. 6
7 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi İtalyan Bel Kanto ekolünün esası budur. Legato bir vokal eserde cümleleri oluşturan ses ve sözlerin birbirine bağlanarak söylenmesidir (Kolçak, 1998: 76). Staccato Çalışmaları: Yine İtalyancadan gelen staccato nun karşılığı dilimizde notaları birbirinden ayrı, tek tek söylemektir. Staccatto, tonun raket üzerindeki pinpon topu gibi, diyaframın bilinçli kullanılan desteğiyle, burun kökü ve damakta belirli noktalarda konsantre tını yuvarlakları-damlaları oluşturması demek oluyor. Buna burun kökü-damak ve diyafram ortak çalışması da diyebiliriz (Sabar, 2008: 121). Glisssando Çalışmaları: İtalyanca kökenli olan bu kelime ve "kaymak ya da kaydırmak" anlamına gelir (MEB [Milli Eğitim Bakanlığı], 2006: 10). Glissando egzersizi tiz ve rahat bir perdeden pes perdeye doğru sesi kesintisiz olarak sesi kaydırma şeklinde yapılır. Daha sonra aynı yöntemle pesten tize tersi uygulanır (Lax Vox Tekniğin Uygulanması: 4). Tril Çalışmaları: Tril, tonun yarım veya bir aralık arasında tansiyonunu kaybetmeden hızla gidip gelmesi, daha doğrusu inip çıkmasıdır (Sabar, 2008: 122). Vibrato Çalışmaları: Vibrato tonun/ses perdesinin düzenli titreşimidir, sesin volum ve timbere/renk ve kalitesindeki düzeyinde hiçbir değişme olmaksızın, boyun, çene ve dil kaslarının gerilimsiz posizyonunda, iyi bir nefes ayarı ile üretilir. Tona esneklik, yumuşaklık ve zenginlik veren bir ölçüde oluşur (Sabar, 2008: 123) Görüşme Yapılan Kişiler Araştırma konusu kapsamında ses eğitimi alanında uzman akademisyenler, Türk Müziği ses eğitimi alanında uzman akademisyenler ve alanında uzman ses sanatçıları ile görüşme yapılmıştır. Uzmanlara uygulanan anketlerin SPSS sonuçları güvenilirlik analizi (Reliability Statistics Cronbach's Alpha) sonucu yani % 80 olarak tespit edilmiştir. Konu ile ilgili görüşleri alınan uzmanların unvan ve kurum bilgileri aşağıda verilmiştir. Tablo 2.1. Ses Eğitimi Alanında Uzman Akademisyenler Tablosu Tablo 2.2. Türk Müziği Ses Eğitimi Alanında Uzman Akademisyenler Tablosu 7
8 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği Tablo 2.3. Alanında Uzman Ses Sanatçıları Tablosu 2.3. Demografik Bilgilere Göre Ses Eğitimciler, Türk Müziği Ses Eğitimcileri, Ses Sanatçıları Araştırma konusu kapsamında görüşleri alınan dokuz uzmanın demografik bilgileri mezun olduğu kurum, en son öğrenim durumu, görevli olduğu kurum, unvan ve hizmet süresine göre frekans (f) ve yüzde (%) değerleri belirlenerek tablolaştırılmıştır Mezun Olduğu Kuruma Göre Katılımcıların Dağılımı Ankete cevap veren 9 kişiden % 22.2 si Konservatuvar, % 66.7 si Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı, % 11.1 i de diğer bölümlerden mezundur. Tablo 2.4. Mezun Olduğu Kuruma Göre Katılımcıların Dağılımı Mezuniyet f % Konservatuvar Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı Diğer Toplam En Son Öğrenim Durumuna Göre Katılımcıların Dağılımı Ankete cevap veren 9 kişiden % 22.2 si yüksek lisans, % 11.1 i sanatta yeterlilik, % 66.7 i de doktora bölümü mezunudur. 8
9 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi Tablo 2.5. En Son Öğrenim Durumuna Göre Katılımcıların Dağılımı En Son Öğrenim f % Yüksek Lisans Sanatta Yeterlilik Doktora Toplam Görevli Olduğu Kuruma Göre Katılımcıların Dağılımı Ankete cevap veren 9 kişiden % 44,5 i Konservatuvar, % 11,1 i Güzel Sanatlar Fakültesi, % 22,2 si Müzik Öğretmeni, % 11,1 i Devlet Opera ve Balesi, % 11,1 i de diğer kurumlardandır. Tablo 2.6. Görevli Olduğu Kuruma Göre Katılımcıların Dağılımı Kurum f % Konservatuvar Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Öğretmenliği Devlet Opera ve Balesi Diğer Toplam Unvana Göre Katılımcıların Dağılımı Ankete cevap veren 9 kişiden % 66.7 i Doçent Dr., % 22.2 si Yrd. Doçent Dr., % 11.1 i de diğer unvanlardandır. Tablo 2.7. Unvana Göre Katılımcıların Dağılımı Unvan f % Doçent Dr Yrd. Doçent. Dr Diğer Toplam
10 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği Hizmet Süresine Göre Katılımcıların Dağılımı Ankete cevap veren 9 kişiden % 44,5 i 20 ve üstü yıl, % 22,2 si yıl, % 11,1 i yıl, % 11,1 i 6-10 yıl, % 11,1 i de 1-5 yıl hizmet süresi olduğu tespit edilmiştir. Tablo 2.8. Hizmet Süresine Göre Katılımcıların Dağılımı Hizmet Süresi f % 1-5 Yıl Yıl Yıl Yıl ve Üstü Yıl Toplam Bulgular ve Yorum Bu bölümde, araştırmanın üç alt problemini oluşturan; anket formuyla elde edilen Alanında Uzman Ses Eğitimciler, Türk Müziği Ses Eğitimcileri ve Ses Sanatçılarının Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Tekniklerinin tespitine ilişkin bulgular, uzmanların performans değerlendirme ölçeğinin geçerliliğinin sağlanması için ölçek hakkındaki görüşlerine ilişkin bulgular, tek gruplu öntest-sontest deneysel modelin uygulanması neticesinde elde edilen Ses Eğitiminin Temel Öğeleri ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nin güvenirliğinin tespitine ilişkin bulgulardan oluşturmaktadır. Betimsel boyutta anketten elde edilen bulgular frekans (f) ve yüzde (%) değerleri belirlenerek tablolaştırılmış ve tablo altlarında yorumlara yer verilmiştir. Deneysel boyutta elde edilen bulgular ise, istatistiksel testlerin sonuçları tablolaştırılarak verilmiş, sonra tablo altlarında istatistiksel ve mesleki (alansal) yorumları yapılmıştır Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Araştırma konusu kapsamında görüşleri alınmak üzere ses eğitimi alanında uzman akademisyenlere, Türk Müziği ses eğitimi alanında uzman akademisyenlere ve alanında uzman ses sanatçılarına uygulanan anket formu aracılığı ile araştırmacı tarafından 5 li likert tipine uygun bir şekilde hazırlanan performans değerlendirme ölçeğindeki yedi maddeye ilişkin üçer soru yöneltilmiştir. Uzmanlara yöneltilen sorular ve dağılımları aşağıdaki gibidir. 10
11 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi Soru 1: Ses eğitiminin temel ögelerinin ve çeşitli söyleme tekniklerinin kazandırılmasında makamsal ezgilerin kullanılabilirliğine yönelik Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği taslağında yer alan ölçütler hakkında (desteklenmesi gereken yönleri ve/veya yeterliliği hakkında) görüş ve önerileriniz nelerdir? Ankete cevap veren 9 kişiden % 55.6 sı yeterli, % 22.2 si yetersiz olarak cevap vermişlerdir. % 22.2 si de kayıp gözlem olup cevap alınmamıştır. Tablo 2.9. Yeterliliğe Göre Katılımcıların Dağılımı Yanıt f % Yeterli Yetersiz Kayıp gözlem Toplam Soru 2: Ses eğitiminin temel ögelerinin ve çeşitli söyleme tekniklerinin kazandırılmasına yönelik Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nde yer alan ölçüt maddeleri yeterince açık ve anlaşılır ifadelere sahip midir? Değilse önerileriniz nelerdir? Ankete cevap veren 9 kişiden % 77.8 i evet, % 11.1 i hayır cevabını vermişlerdir, % 11.1 i de kayıp gözlem olup cevap alınmamıştır. Tablo 3.1. Evet ya da Hayır Durumuna Göre Katılımcıların Dağılımı Yanıt f % Evet Hayır Kayıp gözlem Toplam Soru 3: Ses eğitiminin temel ögelerinin ve çeşitli söyleme tekniklerinin kazandırılmasında makamsal egzersizlere yönelik Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nde yer alan katsayı kullanımları uygun mudur? değilse önem sırasına göre katsayıları sıralayınız. Ankete cevap veren 9 kişiden % 44.4 ü uygun, % 11.2 i uygun değil cevabını vermişlerdir, % 44.4 ü de kayıp gözlem olup cevap alınmamıştır. 11
12 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği Tablo 3.2. Uygun ya da Uygun Değil Durumuna Göre Katılımcıların Dağılımı Yanıt f % Uygun Uygun değil Kayıp gözlem Toplam Ulusal ve uluslararası literatürde sık kullanıldığı tespit edilen Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Teknikleri nin kazandırılmasında kullanılan belli başlı kavramlar ses eğitimi alanında uzman akademisyenler, alanında uzman ses sanatçıları ve Türk Müziği ses eğitimi alanında uzman akademisyenler ile yapılan anket görüşmesi sonucunda temel ögelerin: postür, solunum, rezonans, artikülasyon, diksiyon ve çeşitli söyleme tekniklerinin: odaklama, entonasyon nüans, legato staccato, glissando, tril, vibrato olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın kapsamı doğrultusunda kazandırılması planlanan yedi maddelik değişkeni ölçmek amacı ile araştırmacı tarafından geliştirilen Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nin uzman görüşleri doğrultusunda geçerliği sağlanmış ve güvenilirliğinin tespiti için bireylerin öntest sontest performansları Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği ile değerlendirilmiştir Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği Araştırmanın kapsamı doğrultusunda uzmanlara uygulanan anket formu aracılığı ile araştırmacı tarafından 5 li likert tipine uygun bir şekilde hazırlanan ve bireylere kazandırılması planlanan yedi maddeye ilişkin alınan uzman görüşleri neticesinde Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği düzenlenerek bir sonraki sayfada verilmiştir. 12
13 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi Tablo 3.3. Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği Öğrencinin Adı Soyadı Eserin Adı Ölçütler Gerçekleştiremedi 1 Çok az gerçekleştirdi 2 Kısmen gerçekleştirdi 3 Büyük ölçüde gerçekleştirdi 4 Tamamen gerçekleştirdi 5 Temel Ögeler Çeşitli Söyleme Teknikleri Rezonans; Ses telleri ile birlikte rezönatörlerin de titreşerek sesin doğuşkanlarının arttırılması ve tınısının zenginleşmesi. Artikülasyon; Türkçe vokal-konson ve heceleri anlaşılır, doğal ve doğru kullanabilme Odaklama; Sesin merkezinde oluşan tınının dağılma yapmadan doğru yerde tınlatılarak, düzgün ve kaliteli, ses üretebilme. Entonasyon; Seslendirme sırasında ses yüksekliklerinin doğru olması. Eserin icrasında perdeleri şaşmaz bir kesinlikte verebilmek. Nüans; Eseri nüanslarına uygun okuyabilme. Legato; Eseri oluşturan ses ve sözleri akıcı bir şekilde bölmeden birbirine bağlı söyleme. Staccato; Nefes bölünmeden sesleri birbirinden ayrı kesik kesik duyurabilme. 13
14 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği Araştırmada, tek gruplu öntest sontest modeli aracılığı ile lisans birinci sınıf öğrencilerinin temel ögeler ve çeşitli söyleme teknikleri konusunda kazanımlarını tespit etmek amacı ile araştırmacı tarafından belirlenen iki eserin hem öntest hem de sontest sürecinde icra etmeleri istenmiş ve video kayıtları alınmıştır. Temel ögeler ve çeşitli söyleme tekniklerini geliştirmeye yönelik hazırlanan egzersizlerin etkisini ölçmek amacıyla hazırlanan Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği ve öğrencilerin video kayıtları 3 uzmandan oluşan jüriye Google Drive aracılığı ile gönderilmiştir. Uzmanlar, birbirlerinden bağımsız şekilde önce öntest (12 öğrenci) sonra da sontest (12 öğrenci) kayıtlarını izleyerek, her bir ölçüte 0 ile 100 arasında değerlendirme yaparak ölçeği doldurmuşlardır. Bu değerlendirmeler neticesinde aynı zamanda Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nin güvenirliği de tespit edilmiştir. Soruların güvenilirliğini test etmek amacıyla Cronbach s Alpha katsayısı tespit edilmiştir. Cronbach s Alpha katsayısının değerlendirilmesinde uyulan değerlendirme ölçütü şu şekildedir: 0.00 Cronbach s Alpha (a) < 0.40 ise ölçek güvenilir değildir Cronbach s Alpha (a) < 0.60 ise ölçek düşük güvenilirliktedir Cronbach s Alpha (a) < 0.80 ise ölçek oldukça güvenilirdir Cronbach s Alpha (a) < 1.00 ise ölçek yüksek derecede güvenilirdir (Özdamar, 2002: 673) Öntest Güvenilirlik Analizi Sonuçları Üç uzman, on iki öğrenci ve yedi adet değişken üzerinden önteste tabii tutulan öğrencilerin öntest güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha katsayısı) % 937 gibi bir değer olduğu görülmektedir. Ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu elde edilmiştir. Bununla birlikte sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için faktördeki her bir sorunun bu katsayıya katkısının incelenmesi gerekmektedir. Cronbach s Alpha test sonuçları tabloda görülmektedir. 14
15 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi Tablo 3.4. Öntest Ölçek Faktörleri Korelasyon ve Güvenirlik Tablosu Değişkenler Rezonans; Ses telleri ile birlikte rezönatörlerin de titreşerek sesin doğuşkanlarının arttırılması ve tınısının zenginleşmesi Artikülasyon; Türkçe vokalkonson ve heceleri anlaşılır, doğal ve doğru kullanabilme Odaklama; Sesin merkezinde oluşan tınının dağılma yapmadan doğru yerde tınlatılarak, düzgün ve kaliteli, ses üretebilme Entonasyon; Seslendirme sırasında ses yüksekliklerinin doğru olması. Eserin icrasında perdeleri şaşmaz bir kesinlikte verebilmek Nüans; Eseri nüanslarına uygun okuyabilme Legato; Eseri oluşturan ses ve sözleri akıcı bir şekilde bölmeden birbirine bağlı söyleme Staccato; Nefes bölünmeden sesleri birbirinden ayrı kesik kesik duyurabilme Ölçek ortalam ası silinirse Ölçek varyan sı silinirs e Düzeltilm iş toplam korelasyo n Tanımlanan Cronbach's Alpha katsayısı silinirse TOPLAM,937 7 Tablo 2.7. Öntest Ölçek Faktörleri Korelasyon ve Güvenirlik Tablosu na göre; ölçek alt faktörleri korelasyon ve güvenirlik analizinde beş numaralı değişken olan Nüans; eseri nüanslarına uygun okuyabilme değişkeninin çıkarılması halinde, cronbach s alpha katsayısı % 937 den % 942 gibi yüksek bir değer olarak çıkacaktır. Yedinci ve son değişkende düzeltilmiş toplam korelasyon % 87 gibi bir değerle yüksek çıkmış olup yapıya en uygun değişken olduğu tespit edilmiştir. 15
16 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği 3.4. Sontest Güvenilirlik Analizi Sonuçları Üç uzman, on iki öğrenci ve yedi adet değişken üzerinden sonteste tabii tutulan öğrencilerin sontest güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha) % 86 gibi bir değer olduğu görülmektedir. Ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu elde edilmiştir. Bununla birlikte sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için faktördeki her bir sorunun bu katsayıya katkısının incelenmesi gerekmektedir. Tablo 3.5. Sontest Ölçek Faktörleri Korelasyon ve Güvenirlik Tablosu Değişkenler Rezonans; Ses telleri ile birlikte rezönatörlerin de titreşerek sesin doğuşkanlarının arttırılması ve tınısının zenginleşmesi Artikülasyon; Türkçe vokalkonson ve heceleri anlaşılır, doğal ve doğru kullanabilme Odaklama; Sesin merkezinde oluşan tınının dağılma yapmadan doğru yerde tınlatılarak, düzgün ve kaliteli, ses üretebilme Entonasyon; Seslendirme sırasında ses yüksekliklerinin doğru olması. Eserin icrasında perdeleri şaşmaz bir kesinlikte verebilmek Nüans; Eseri nüanslarına uygun okuyabilme Legato; Eseri oluşturan ses ve sözleri akıcı bir şekilde bölmeden birbirine bağlı söyleme Staccato; Nefes bölünmeden sesleri birbirinden ayrı kesik kesik duyurabilme Ölçek ortalaması silinirse Ölçek varyansı silinirse Düzeltilmiş toplam korelasyon Tanımlanan Cronbach's Alpha katsayısı silinirse , TOPLAM,
17 Polat İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi Tablo 2.8. Sontest Ölçek Faktörleri Korelasyon ve Güvenirlik Tablosu na göre; ölçek alt faktörleri korelasyon ve güvenirlik analizinde dört numaralı değişken olan Entonasyon: seslendirme sırasında ses yüksekliklerinin doğru olması. Eserin icrasında perdeleri şaşmaz bir kesinlikte verebilmek değişkeninin çıkarılması halinde, cronbach s alpha katsayısı % 86 dan % 87 ye yükselecektir. Üçüncü değişken olan Odaklama: sesin merkezinde oluşan tınının dağılma yapmadan doğru yerde tınlatılarak, düzgün ve kaliteli, ses üretebilme düzeltilmiş toplam korelasyon % 79 gibi bir değerle yüksek çıkmış olup yapıya en uygun değişken olduğu tespit edilmiştir. 4. Sonuç ve Öneriler Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği isimli bu çalışmada ulaşılan bulgulardan hareketle, aşağıdaki sonuçlar tespit edilmiştir. Araştırmacı tarafından ulusal ve uluslararası literatürde sık kullanıldığı tespit edilen Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Teknikleri nin kazandırılmasında kullanılan belli başlı kavramlar ses eğitimi alanında uzman akademisyenler, alanında uzman ses sanatçıları, Türk Müziği ses eğitimi alanında uzman akademisyenler ile yapılan anket görüşmesi sonucunda temel ögelerin: postür, solunum, rezonans, artikülasyon, diksiyon ve çeşitli söyleme tekniklerinin: odaklama, entonasyon nüans, legato staccato, glissando, tril, vibrato olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın kapsamı doğrultusunda kazandırılması planlanan ve yedi madde ile sınırlandırılan değişkenleri ölçmek amacı ile araştırmacı tarafından geliştirilen Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği hakkında uzmanlara uygulanan anketler aracılığı ile görüşleri alınmıştır. Ölçek hakkında uzmanlardan alınan görüşler neticesinde çoğunluğunun; yer alan ölçütlerin yeterli olduğu, maddelerin yeterince açık ve anlaşılır ifadelere sahip olduğu ve katsayı kullanımlarının ölçme aracı için uygun olduğu sonucuna ulaşılarak geçerliği sağlanmış ve tablo halinde verilmiştir. Araştırmacı tarafından alanında uzmanlara uygulanan bu anketlerin SPSS güvenilirlik analizi (Reliability Statistics Cronbach's Alpha) sonucu yani % 80 gibi bir değer ile yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu tespit edilmiştir. Araştırmacı tarafından geliştirilen Temel Ögeler ve Çeşitli Söyleme Teknikleri Performans Değerlendirme Ölçeği nin güvenirliğinin tespiti için tek gruplu öntest-sontest deneysel model uygulanmış ve neticesinde üç uzman, on iki öğrenci ve yedi adet değişken üzerinden önteste tabi tutulan öğrencilerin öntest güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha) % 937 gibi bir değer ile ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu, Sonteste tabi tutulan öğrencilerin sontest güvenilirlik analizi (Cronbach's Alpha) % 86 gibi bir değer ile ölçeğin genelde yüksek derecede güvenilir olduğu sonucu elde edilmiştir. Ses eğitimi alanında uzmanlar tarafından bireyin icra ettiği türe özgü performanslarının değerlendirilebilmesi için ölçek örneklerinin geliştirilmesi önemle üzerinde durulması gereken bir konudur. Alanında uzmanlar tarafından geliştirilecek olan ölçekler sayesinde bireylerin icra ettiği türe özgü kavramlara daha fazla hâkim olması ve bu kavramlara uygun davranışlarının deneysel süreçte uzmanlar tarafından daha sağlıklı bir şekilde değerlendirilebilmesine önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir. 17
18 Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Çeşitli Söyleme Tekniklerine Yönelik Uzman Görüşleri Ve Performans Değerlendirme Ölçeği Örneği Kaynaklar 1. Çevik, Suna (1999), Koro Eğitimi Yöntemi ve Teknikleri, Ankara, Yurtrenkleri Yayınevi. 2. Egüz, Saip (1999), Toplu Ses Eğitimi I (Temel Konular), Ankara, Doğuş Matbaacılık ve Tic. Ltd. Şti. 3. Erdoğan, Seda (2008), Ses Eğitimi ndeki Terminoloji ve Temel Kavramlar Bazında Öğrenci Yeterliliklerinin İncelenmesi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Müzik Öğretmenliği Programı, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. 4. Helvacı, Ayhan (2003), Ses Eğitiminde Register ve Rezonans, Cumhuriyetimizin 80. Yılında Müzik Sempozyumu, Bildiri, s , Ekim 2003, İnönü Üniversitesi, Malatya. Erişim Tarihi: Kartal, Mustafa (2009), Ses Teknikleri, İstanbul: Sistem Yayıncılık. 6. Kolçak, Olcay (1998), Ses Eğitimi ve Şarkı Sanatı, İstanbul, Esin Yayınevi. 7. Lax-Vox Tekniğin Uygulanması, Erişim Tarihi: Özdamar, Kazım (2002 ), Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi, Eskişehir, Kaan Kitapevi. 9. Özsan, Esin (2010), Metodik Şan Eğitimi, İstanbul, Moss Kitapsal Basım Yayın ve Dağıtım. 10. Polat, Sibel (2017), Ses Eğitiminin Temel Ögelerinin ve Çeşitli Söyleme Tekniklerinin Kazandırılmasında Makamsal Ezgilere Dayalı Egzersizlerin Kullanılabilirliği, Malatya: İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi. 11. Sabar, Gül (2008), Sesimiz Eğitimi ve Korunması, Pan Yayıncılık, İstanbul. 12. Sipley, L. Kenneth (1993), The Effects Of Vocal Exercıses And Informatıon About The Voıce On The Tone Qualıty And Vocal Self-Image Of Adolescent Female Sıngers, Submitted to the Graduate Faculty of Texas Tech University in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY Approved, df?sequence=1erişim Tarihi: Şan Egzersizleri, Erişim Tarihi: Töreyin, A. Meral (2008), Ses Eğitimi Temel Kavramlar-İlkeler-Yöntemler, Ankara, Sözkesen Matbaacılık. 18
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN:
TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNDEN BEKLENTİLERİ Öğr. Gör. Naci Bulur İnönü üniversitesi Yeşilyurt Meslek Yüksekokulu naci.bulur@inonu.edu.tr Öğr. Gör. Murat Ulaş İnönü üniversitesi Arapgir
BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ
359 BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ Osman ÇİMEN, Gazi Üniversitesi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, osman.cimen@gmail.com Gonca ÇİMEN, Milli
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Mayıs 2019 Cilt: 8 Sayı: 2 ISSN:
BİREYSEL SES EĞİTİMİNE YÖNELİK PERFORMANS ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ Ezgi Ertek Babaç Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi ertekezgi@gmail.com Prof. Dr. Esra Dalkıran Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi edalkiran@mehmetakif.edu.tr
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet
daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 27, Haziran 2016, s
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 27, Haziran 2016, s. 274-283 Tülay EKİCİ 1 KONUŞMA EĞİTİMİNİN MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ŞARKI SÖYLEME BECERİLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 2 Özet Bir insanın
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı
T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ ÖNERİSİ HAZIRLAMA KILAVUZU MART, 2017 MUĞLA T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.... ANABİLİM DALI.... BİLİM
TEMEL MÜZİK EĞİTİMİ. II HAFTA DERS NOTLARI SES vesesin TEMEL ÖZELLİKLERİ
TEMEL MÜZİK EĞİTİMİ II HAFTA DERS NOTLARI SES vesesin TEMEL ÖZELLİKLERİ Ses Nedir? Genellikle kulağımızı uyaran ve bu yolla beynimizde duyumlara yol açan etkilerin bir ses oluşturduğundan söz ederiz. Buna
MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI SES EĞİTİMİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI SES EĞİTİMİ ER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2012 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin değişim ile karşı karşıya olması
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Halil Coşkun ÇELİK 15 Mayıs 2008 Hemen hemen her bilim alanındaki gelişmeler, yapılmış sistematik araştırmaların katkılarına bağlıdır. Bu yüzden genel olarak araştırma,
The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department
71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
BATI MÜZİĞİ KORO EĞİTİMİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÜNİTELERİNİN UYGULAMADA YETERLİLİĞİ AÇISINDAN ÖĞRETMENLERCE DEĞERLENDİRİLMESİ
The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/jasss2196 Number: 24-I, p. 497-512, Summer I 2014 BATI MÜZİĞİ KORO EĞİTİMİ ÖĞRETİM
Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi
Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi Yahya İLTÜZER Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim
Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I Ders No : 0310330040 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü
İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI
www.muzikegitimcileri.net Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli GİRİŞ İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI Arş. Gör. Zeki NACAKCI
SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BONA YAPMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BONA YAPMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Yrd. Doç. Dr. Şehriban Koca Mersin Üniversitesi İlköğretim Bölümü Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı sehriban.koca@mersin.edu.tr
Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme
Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme Fatma Kübra ÇELEN & Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT
Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ
N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI
N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI Arş. Gör. Dr. H. Onur Küçükosmanoğlu N.E.Ü. A.K.E.F. Müzik Eğitimi A.B.D h_onur_k@hotmail.com Arş. Gör.
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr
ÖZGEÇMİŞ. :
1. Adı Soyadı : Onur Zahal İletişim Bilgileri Adres Telefon Mail 2. Doğum Tarihi :16.09.1985 ÖZGEÇMİŞ : Paşaköşkü Mahallesi, Kalamış Sokak, Garip Dayı Apartmanı, Kat:2, No:5, Battalgazi/Malatya :0555 513
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Bazı Temel Kavramlar
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bazı Temel Kavramlar TEMEL ARAŞTIRMA KAVRAMLARI Bilimsel çalışmaların amacı, örneklem değerinden evren değerlerinin kestirilmesidir. Araştırma evreni (population) Evren, bütündeki
Etkili Konuşmanın Özellikleri
Etkili Konuşmanın Özellikleri Yalın bir tanımla konuşma, duygu ve düşüncelerimizi, görüp yaşadıklarımızı karşımızdakilere sözle iletme işidir. Konuşma günlük yaşamımızın bir parçası gibidir. Tıpkı soluk
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Bahar GÜDEK Doğum Tarihi: 30 Ekim 1977 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Güzel Sanatlar Fakültesi Erciyes Üniversitesi 1996-2000 Müzik
İnternet Destekli Temel Bilgisayar Bilimleri Dersinde Anket Uygulaması
İnternet Destekli Temel Bilgisayar Bilimleri Dersinde Anket Uygulaması Yalçın Ezginci Selçuk Üniversitesi Elk.-Elt.Mühendisliği Konya ANKET Anket, insanlardan fikirleri, duyguları, sağlıkları, planları,
GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSELERİNDE KULLANILAN BİREYSEL SES EĞİTİMİ DERS KİTABININ İŞLEVSELLİĞİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ 1
GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSELERİNDE KULLANILAN BİREYSEL SES EĞİTİMİ DERS KİTABININ İŞLEVSELLİĞİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ 1 TEACHERS' VIEWS ABOUT THE FUNCTIONALITY OF THE VOCAL EDUCATION COURSE BOOK
Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : DİKSİYON (GENEL KÜLTÜR: SEÇMELİ) Ders No : 0070160027 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim
MÜZİK ÖĞRETMENİ YETİŞTİREN KURUMLARDA ÖĞRENİM GÖREN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN EŞLİK DERSİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ
www.muzikegitimcileri.net Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, -8 Nisan, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli MÜZİK ÖĞRETMENİ YETİŞTİREN KURUMLARDA ÖĞRENİM GÖREN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN EŞLİK DERSİNE İLİŞKİN
İLERİ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ ARAŞTIRMA DESENİ RESEARCH DESIGN
İLERİ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ ARAŞTIRMA DESENİ RESEARCH DESIGN 4 Prof. Dr. Mustafa Ergün Araştırma Desenleri (modelleri) Araştırmanın alt problemlerine yanıt aramak veya denenceleri test etmek için yapılan
SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Çavuş ŞAHİN Serdar ARCAGÖK Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi ÖZET Bu çalışmanın amacı sınıf
Veri Toplama Teknikleri
A. Gözlem Yoluyla Veri Toplama Teknikleri B. Soruşturma Yoluyla Nicel Veri Toplama Teknikleri Yazılı Soruşturma Tekniği Anket, Başarı Testi Yapılandırılmış Gözlem Önceden hazırlanmış göstergeler ve semboller
KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE ARKEOLOJİ BİLİNCİNİN GELİŞTİRİLMESİ
i ÖZLEM TAŞKIN KÜLCÜ KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE ARKEOLOJİ BİLİNCİNİN GELİŞTİRİLMESİ 1. Basım ISBN 978-605-83551-0-1 ii KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI VE ARKEOLOJİ BİLİNCİNİN GELİŞTİRİLMESİ ISBN: 978-605-83551-0-1
ULUSLAR ARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ
ULUSLAR ARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ SPOR YAPAN VE YAPMAYAN ORTA ÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN İLETİŞİM BECERİLERİ İLE EMPATİK EĞİLİM DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜZİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI 1.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BİREYSEL SES EĞİTİMİ DERSİNDEKİ BAŞARILARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
www.muzikegitimcileri.net Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜZİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI 1.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BİREYSEL SES
The International New Issues In SOcial Sciences
Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt
DİL VE KONUŞMA GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLER İÇİN PERFORMANS BELİRLEME FORMU
T.C Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü DİL VE KONUŞMA GÜÇLÜĞÜ OLAN BİREYLER İÇİN PERFORMANS BELİRLEME FORMU 2009 PROGRAMDA YER ALAN MODÜLLER VE SÜRELERİ
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Araştırma Modelleri
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Araştırma Modelleri Araştırma Desenleri (modelleri) Araştırmanın alt problemlerine yanıt aramak veya denenceleri test etmek için yapılan araştırma planı Araştırma desenleri
Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU. efe.atauni.edu.tr
Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU efe.atauni.edu.tr Bu çalışma TÜBİTAK tarafından 114K725 nolu proje kapsamında desteklenmektedir. Araştırmaya gönüllü
İÇİNDEKİLER BİLİMSEL ARAŞTIRMAYA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER BÖLÜM I Doç. Dr. Hüseyin Yolcu BİLİMSEL ARAŞTIRMAYA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR Giriş -------------------------------------------------------------------------------------------- 3 Bilim ve Bilimsel
ZEYBEK MÜZİKLERİNİN VİYOLONSEL EĞİTİMİNDE KULLANILABİLİRLİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
ZEYBEK MÜZİKLERİNİN VİYOLONSEL EĞİTİMİNDE KULLANILABİLİRLİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ AN EVALUATION OF VİEWS ON THE USABILITY OF ZEYBEK MUSICS IN CELLO EDUCATION Osman ÖNDER 1, Erol DEMİRBATIR
BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSLERİNDE ALTERNATİF ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ KULLANILMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ
BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSLERİNDE ALTERNATİF ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ KULLANILMASINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ Onur ÖZKOPARAN MEB Gümüşhacıköy Anadolu Lisesi, Amasya ozkoparanonur@hotmail.com
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİ DEĞER ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİ DEĞER ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ Mehmet GÜLLÜ* Mehmet Akif YÜCEKAYA**, 1 *İnönü Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi,Türkiye **İnönü Üniversitesi,
İLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
İLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Geleceğimizi tehdit eden çevre problemlerinin özellikle çocuklara erken yaşlarda verilmesi ve böylece çevre duyarlılığı,
Özet. Abstract. Efe Akbulut*
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 33 (Ocak 2013/I), ss. 1-10 Eğitim Fakültesi Okulöncesi Anabilim Dalı Programında Yer Alan Müzik Eğitimi Dersi Hedeflerinin Gerçekleşme Düzeylerine
FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ
FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ Sibel AÇIŞLI 1 Ali KOLOMUÇ 1 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Özet: Araştırmada fen bilgisi
ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2003, 14 (2), 67-82 ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM ÖıÇEGiNiN ADAPTASYONU ÖZET Dilara ÖZER, Abdurrahman AKTOP
KEMAN EĞİTİMİNDE VİBRATO ÖĞRETİMİNİN ÖĞRENCİLERİN VİBRATO İLE İLGİLİ DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
KEMAN EĞİTİMİNDE VİBRATO ÖĞRETİMİNİN ÖĞRENCİLERİN VİBRATO İLE İLGİLİ DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Koray ÇELENK** ÖZET Bu araştırmanın amacı, araştırmacı tarafından keman öğrencilerinin vibrato becerilerinin
GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSESİ 9. SINIF PİYANO DERS KİTABININ HEDEF VE DAVRANIŞLAR BAKIMINDAN İNCELENMESİ
GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSESİ 9. SINIF PİYANO DERS KİTABININ HEDEF VE DAVRANIŞLAR BAKIMINDAN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Mehmet Serkan Umuzdaş Gaziosmanpaşa Üniversitesi sumuzdas@yahoo.com Özet Bu çalışma,
BEM. Öğrencinin tüm hayatını temelden etkileyen öğrenme stillerini belirleyerek. Eğilimlerini belirleyerek. Öğrencinin kendini tanımasını sağlayarak
B E M Öğrencinin tüm hayatını temelden etkileyen öğrenme stillerini belirleyerek Eğilimlerini belirleyerek Öğrencinin kendini tanımasını sağlayarak Bireye uygun akademik programlara yönlendirerek Öğrencinin
Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli
www.muzikegitimcileri.net Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli MÜZİK ÖĞRETMENLERİNİN LİSANS DÖNEMLERİNDE ALDIKLARI TOPLU SES EĞİTİMİ İLE KORO EĞİTİMİ
K U L L A N I M B İLGİLERİ
T Ü R K Ç E C O M P U TER SYSTE M U S A B I L I TY QU E S T I O N N A IRE S H O RT VERSIO N (T- C S U Q - S V ) A N K E Tİ K U L L A N I M B İLGİLERİ DOÇ.DR. OGUZHAN ERDINC I S T A N B U L, 2 0 1 5 GENEL
Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği
Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği Şad, S. N., & Gürbüztürk, O. (2015). The affective objectives in early foreign language teaching: A scale development study. International Journal
N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ A.B.D. KLASİK GİTAR ÖĞRENCİLERİNİN BİREYSEL ÇALGI (KLASİK GİTAR) EĞİTİMİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ A.B.D. KLASİK GİTAR ÖĞRENCİLERİNİN BİREYSEL ÇALGI (KLASİK GİTAR) EĞİTİMİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ H. Onur Küçükosmanoğlu N.E.Ü.A.K.E.F. Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Konya h_onur_k@hotmail.com
Öğr. Gör. Dr. Aykut Önder Sarıçiftçi* KORODA (TOPLU) SES EĞİTİMİ
Öğr. Gör. Dr. Aykut Önder Sarıçiftçi* KORODA (TOPLU) SES EĞİTİMİ Giriş Ses, kulağın itilmesiyle beyne uyarıcı sağlayan fiziksel bir olaydır. Sesin var olabilmesi için bu etkiyi yaratan kaynak uyarıcı,
Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Ders No : 0310380127 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili
ÇOCUKLARIN MÜZİKSEL SES ÖZELLİKLERİNE UYGUN ŞARKI SÖYLEYEBİLME BECERİLERİNE İŞİTME KAYBI DEĞİŞKENİNİN ETKİSİ 1
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SANAT VE TASARIM DERGİSİ Inonu University Journal of Art and Design ISSN: 1309-9876 E-ISSN:1309-9884 Cilt/Vol.1 Sayı/No.1 (2011): 67-75 ÇOCUKLARIN MÜZİKSEL SES ÖZELLİKLERİNE UYGUN ŞARKI
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Ağustos 2018 Cilt: 7 Sayı: 3 ISSN:
ELEKTRİK ENERJİ SEKTÖRÜNÜN MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNDEN BEKLENTİLERİ Öğr. Gör. Emrah Gürkan İnönü Üniversitesi Arapgir Meslek Yüksekokulu emrah.gurkan@inonu.edu.tr Öğr. Gör. Murat Ulaş İnönü Üniversitesi
Eğitim Bilgileri. Lisans Ankara Üniversitesi Devlet Konservatuvarı. Opera-Koro Bölümü. Koro Anasanat Dalı. Yurtdışı Lisans
Eğitim Bilgileri Lisans 2006-2011 Ankara Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Opera-Koro Bölümü Koro Anasanat Dalı Yurtdışı Lisans 2008-2009 Joseph Haydn Konservatorium Şan Anasanat Dalı (Eisenstadt-Avusturya
Artikülasyon. Artikülatör Yapılar
Artikülasyon Artikülatör Yapılar ARTİKÜLASYON? Artikülasyon, sesin, gırtlak üstü düzenekte yer alan organlar yardımıyla konuşma sesleri olarak şekillendirilip üretilmesidir. Artikülasyon, konuşma seslerinin
Alanyazında FATİH Projesi: Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitimi Bileşeniyle İlgili Bir İnceleme
Alanyazında FATİH Projesi: Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitimi Bileşeniyle İlgili Bir İnceleme Fatma GÖLPEK SARI Fırat KIZILTEPE Gülhan DÖNMEZ Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim
BİR İSTATİSTİK TUTUM ÖLÇEĞİNİN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİĞİ
BİR İSTATİSTİK TUTUM ÖLÇEĞİNİN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Nilgün KÖKLÜ* Davranış bilimlerinde, istatistiğe giriş dersini alan öğrenciler sık sık bu derse yönelik katı tutumlar göstermekte ve
Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK
24.3.215 TÜRKİYE DE BİYOLOJİ EĞİTİMİ ALANINDA YAPILAN ARAŞTIRMALARA YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI İÇERİK Biyoloji Eğitimi ŞEYDA GÜL Atatürk Üniversitesi K.K. Eğitim Fak. Biyoloji Eği t i m i MUSTAFA
Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi
Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi Fatma GÖLPEK SARI Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim
T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA
T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme
ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU
ÖĞRENEN LİDER ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI 2014 YILI ÖLÇME DEĞERLENDİRME RAPORU Öğretmen Akademisi Vakfı, Öğrenen Lider Öğretmen (ÖLÖ) eğitimi ile ilk ve ortaokul düzeyindeki öğretmenlere iletişim becerileri,
TRT SANATÇILARININ MESLEKİ MÜZİK EĞİTİMİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ ( )
A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 55, ERZURUM 2016, 543-555 TRT SANATÇILARININ MESLEKİ MÜZİK EĞİTİMİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ ( ) Öz Bu araştırma, TRT sanatçılarının mesleki
Müzik Öğretmeni Yetiştiren Kurumlarda Ses Eğitiminin Önemi ve Bireysel Ses Eğitimi Dersi
G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 23, Sayı 1 (2003) 79-85 Müzik Öğretmeni Yetiştiren Kurumlarda Ses Eğitiminin Önemi ve Bireysel Ses Eğitimi Dersi The importance of voice education and ındıvıdual
Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik
Nitel Araştırmada Geçerlik ve Bilimsel araştırmanın en önemli ölçütlerinden biri olarak kabul edilen geçerlik ve güvenirlik araştırmalarda en yaygın olarak kullanılan iki en önemli ölçüttür. Araştırmalarda
ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ
ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ Yrd. Doç. Dr. Sevinç MERT UYANGÖR ArĢ. Gör. Mevhibe KOBAK Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi OFMAE-Matematik Eğitimi Özet: Bu çalışmada
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ BÖLÜMÜ, MÜZİK ANABİLİM DALINDA UYGULANAN GİRİŞ ÖZEL YETENEK SINAVINDAKİ
Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: XV, Sayı: 1, 2002 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ BÖLÜMÜ, MÜZİK ANABİLİM DALINDA UYGULANAN GİRİŞ ÖZEL YETENEK SINAVINDAKİ
Araştırma Yöntem ve Teknikleri
Araştırma Yöntem ve Teknikleri Araştırma Sürecinde Kullanılan Terimler Araştırma Sürecinde Kullanılan Terimler Değişken (Variable) Hipotez veya Denence (Hypothesis) Sayıltı veya Faraziye (Assumption) Sınırlılık
Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan
Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan Psikososyal Güvenlik İklimi Psikososyal güvenlik iklimi, örgütsel iklimin spesifik bir boyutu olup, çalışanların psikolojik
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Nitel Araştırma Yöntemleri
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Nitel Araştırma Yöntemleri Başlıca iki araştırma metodolojisi vardır: niceliksel araştırma (quantitative research) ve niteliksel araştırma (qualitative research) Biyoloji,
A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES
A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES by Didem Öztürk B.S., Geodesy and Photogrammetry Department Yildiz Technical University, 2005 Submitted to the Kandilli Observatory and Earthquake
İşlevsel Piyano Becerilerinin Müzik Öğretmenleri İçin Önemi. Importance of Functional Piano Skills for Music Teachers
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 1 (2005) 149-154 İşlevsel Piyano Becerilerinin Müzik Öğretmenleri İçin Önemi Importance of Functional Piano Skills for Music Teachers Belir Tecimer KASAP
Araştırma Modelleri Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Araştırma Modelleri Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi Araştırma Desenleri (modelleri) Araştırmanın alt problemlerine yanıt aramak veya denenceleri test etmek
İÇİNDEKİLER KISIM I SİSTEMATİK YAKLAŞIM
İÇİNDEKİLER KISIM I SİSTEMATİK YAKLAŞIM 1 BİLİM DİSİPLİN ARAŞTIRMA... 3 1. BİLİM NEDİR?... 3 2. DİSİPLİN NEDİR?... 6 3. DOĞA BİLİMLERİ VE SOSYAL BİLİMLER ARASINDAKİ TEMEL FARK... 7 4. ARAŞTIRMA NEDİR?...
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Anket
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Anket Anket yoluyla bilgi toplama (Collecting Primary Data Through Questionnaires) Anket, sistematik bir veri toplama yöntemidir. Veriler, önceden belirlenmiş insanlara bir
Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ. Geleneksel Türk Müziği
GELENEKSEL TÜRK MÜZİĞİYLE AMATÖR OLARAK İLGİLENEN BİREYLERİN ORTAÖĞRETİM DERS SÜREÇLERİNDE YER ALAN GELENEKSEL ÖĞRETİ VE UYGULAMALARI DEĞERLENDİRME DURUMLARI Yrd.Doç.Dr. Serap YÜKRÜK GİRİŞ Sanat eğitiminin
T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
i T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GÜZEL SANATLAR LİSELERİ MÜZİK BÖLÜMLERİNDE BİREYSEL SES EĞİTİMİ DERSİNİN DOĞRU GÜZEL VE ETKİLİ KONUŞMA BECERİSİNE ETKİSİ YÜKSEK LİSANS SAHNE SANATLARI
Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanımı
920 Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanımı Nazan Doğruer, Eastern Mediterranean University, Famagusta, North Cyprus, nazan.dogruer@emu.edu.tr İpek Meneviş, Eastern Mediterranean University, Famagusta,
Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır.
Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun boşluğu iki delikle dışarı açılır. Diğer taraftan
BÖLÜM 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR I. Öğretimde Ölçme ve Değerlendirmenin Gerekliliği... 2 II. Ölçme Kavramı... 3 1. Tanımı ve Unsurları... 3 2. Aşamaları... 3 2.1. Ölçülecek
6. SINIF GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERE ÜREME BÜYÜME VE GELİŞME ÜNİTESİNİN ÖĞRETİMİ
6. SINIF GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERE ÜREME BÜYÜME VE GELİŞME ÜNİTESİNİN ÖĞRETİMİ Mustafa SÖZBİLİR Fatih YAZICI Şeyda GÜL efe.atauni.edu.tr Bu çalışma TÜBİTAK tarafından 114K725 no lu proje kapsamında desteklenmektedir.
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI DİKSİYON KURS PROGRAMI
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI DİKSİYON KURS PROGRAMI Ankara, 2016 İÇİNDEKİLER PROGRAMIN ADI... 1 PROGRAMIN DAYANAĞI... 1 PROGRAMA GİRİŞ
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ EYLEM ARAŞTIRMASI
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ EYLEM ARAŞTIRMASI 1 KAZANIMLAR Eylem araştırmalarının ortaya çıkış nedenini ve felsefi temelini açıklayabileceğiz Eylem araştırmalarının araştırma sorularını belirleyebileceğiz
VERİ TOPLMA ARAÇLARI
VERİ TOPLMA ARAÇLARI GÖZLEM GÖRÜŞME ANKET ANKET Anket, insanların yaşam koşullarını, davranışlarını, inançlarını veya tutumlarını betimlemeye yönelik bir dizi sorudan oluşan bir araştırma materyalidir.
BİREYSELLEŞTİRLMİŞ EĞİTİM PLANI (B.E.P)
UZUN DÖNEMLİ HEDEFLER BİREYSELLEŞTİRLMİŞ EĞİTİM PLANI (B.E.P) KISA DÖNEMLİ HEDEFLER 1. Sesleri tanır. 1. sesleri verilişlerine göre tanıyarak çıkartır. 2.Sesleri birbirinden ayırt eder. 3.Sesleri tanımada
23. BASKI. Alıştırmalar için örnek data dosyaları te.
23. BASKI Alıştırmalar için örnek data dosyaları www.pegem.net te. Prof. Dr. Şener BÜYÜKÖZTÜRK VERİ ANALİZİ EL KİTABI ISBN 978-975-6802-74-8 DOI 10.14527/9789756802748 Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu
Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1
Mart 2017 Cilt:25 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi xii-xxi Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Lütfi İNCİKABI, Samet KORKMAZ, Perihan AYANOĞLU,
Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Beş Altı Yaş Grubu Çocuklara Uygulanan Ses Eğitimi Etkinliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi
GİRİŞ 627 Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Beş Altı Yaş Grubu Çocuklara Uygulanan Ses Eğitimi Etkinliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi PROBLEM DURUMU Yard.Doç.Dr.Tülin MALKOÇ-Hüma ÇETİNKAYA
İçindekiler. Pazarlama Araştırmalarının Önemi
İçindekiler Birinci Bölüm Pazarlama Araştırmalarının Önemi 1.1. PAZARLAMA ARAŞTIRMALARININ TANIMI VE ÖNEMİ... 1 1.2. PAZARLAMA ARAŞTIRMASI İŞLEVİNİN İŞLETME ORGANİZASYONU İÇİNDEKİ YERİ... 5 1.3. PAZARLAMA
araştırma alanı Öğrenme Bellek Algı Heyecanlar PSİKOLOJİNİN ALANLARI Doç.Dr. Halil EKŞİ
PSİKOLOJİNİN ALANLARI Doç.Dr. Halil EKŞİ GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yaşa bağlı organizmadaki değişimleri inceler Çocuk psikolojisi Ergen Psikolojisi Yetişkin Psikolojisi Deneysel Psikoloji Temel psikolojik süreçler
Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları
Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri MMR 501 Her
Müzik Öğretmenliği Anabilim Dallarında Uygulanan Armoni-Kontrpuan-Eşlik Derslerinde Piyanonun Kullanım Durumunun İncelenmesi
Müzik Öğretmenliği Anabilim Dallarında Uygulanan Armoni-Kontrpuan-Eşlik Derslerinde Piyanonun Kullanım Durumunun İncelenmesi Investigation of Usability Situation of the Piano in Harmony Counterpoint -
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı SİNEMA VE SAHNE SANATLARI OYUNCULUĞU KURS PROGRAMI
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı SİNEMA VE SAHNE SANATLARI OYUNCULUĞU KURS PROGRAMI ANKARA 2010 KURUMUN ADI : KURUMUN ADRESİ : KURUCUNUN ADI : PROGRAMIN ADI PROGRAMIN DAYANAĞI
Ders 9 Hastanelerde Veri Toplama Yöntemleri
Ders 9 Hastanelerde Veri Toplama Yöntemleri İstatistik Nedir? İstatistik; veri olarak ifade edilir. Sayılabilen her bilgi veridir. İstatistik; verilerin toplanması, düzenlenmesi, analiz edilmesi ve yorumlanmasıdır.