ÖZEL EGE LİSESİ PANKREAS KANSERİ KÖK HÜCRELERİNE DEGUELİN ETKİSİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÖZEL EGE LİSESİ PANKREAS KANSERİ KÖK HÜCRELERİNE DEGUELİN ETKİSİ"

Transkript

1 ÖZEL EGE LİSESİ PANKREAS KANSERİ KÖK HÜCRELERİNE DEGUELİN ETKİSİ HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Doğa DAĞ Semra Ece AKAT DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Cansel BARANSEL İZMİR 2017

2

3 İÇİNDEKİLER Sayfa 1. GİRİŞ Kanser Pankreas Pankreas Kanseri Pankreas Tümörleri ve Yayılımı Başvuru Semptomları ve Belirtiler Semptomların Tedavisi Kanserli Kök Hücre Apoptoz Projenin Amacı YÖNTEM Mia Hücreleri Hücre Kültürü Deguelin Deguelin ve 5-FU Doz Hesabı Tripan Mavisi ve WST-I Canlılık Testi Doğal Bileşiklerde Doğru Doz ve Doğu Ajan Seçimi CD133+ Mia Kök Hücrelerinin İzolasyonu Akım Sitometri ile CD133 Pozitifliğinin Konfirmasyonu Well Plate İçinde LD50 Doz ve Kombinasyonlarının Uygulanması Annexin ve PI Boyanması BULGULAR WST-1 Canlılık Testi Sonuçları Akım Sitometrik Analiz Sonucu Apoptoz Sonuçları SONUÇ VE TARTIŞMA ÖNERİLER.. 14 KAYNAKLAR....15

4 1. GİRİŞ: 1.1. Kanser Kanser vücudumuzun çeşitli bölgelerindeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması ile oluşan 100'den fazla hastalık grubudur.çok çeşitli kanser tipleri olmasına rağmen, hepsi anormal hücrelerin kontrol dışı çoğalması ile başlar. Tedavi edilmez ise ciddi rahatsızlıklara, hatta ölüme dahi neden olabilir. Hepimizin vücudunda kanser hücrelerinin olduğunu önlemek size şaşırtıcı gelebilir. Kanser; hücrelerin normalden farklı davranmaya yani büyüyüp, çoğalıp yayılmaya başladıklarında oluşur. Bu durum vücut içindeki bir devrimi andırır; bir grup hücre, organizmanın kalanıyla uyum içinde çalışmayı bırakıp peş peşe isyan çıkarır. Hepimiz kanser hücresi üretiriz ve arada tek tük isyankâr hücrelerin çıkması da olağandır. Sağlıklı bir bireyin bağışıklık sisteminin yaptığı şey, böyle suçluları bir kitle ya da tümör oluşturmadan izole edilip ortadan kaldırmaktır. Kanserde ise bağışıklık sistemi yenik düşer ve kanser yayılır. Bunun nasıl ve neden oluştuğunu anlamak kanseri önlemenin anahtarıdır. [1] 1.2. Pankreas Pankreas, karın bölgesinde, midenin arkasında bulunur ve vücudun hayati organlarından biridir. Duodenuma (incebağırsağın ilk kısmı) ve safra kesesi ile ortak bir kanalla açılır. Pankreas iki ayrı fonksiyonu yerine getirir. Birincisi bağırsak kanalına akıtılan pankreas sıvısını yapmaktır. Bu sıvı sindirim enzimleri içerir. Pankreas ta sindirim enzimleri asinüs hücrelerinde yapılır. Bu enzimlerin ince bağırsağa olan akışı vagus siniri ile bağırsak mukozasında üretilen sekretin ve pankreozimin adlı enzimler tarafından denetlenir. İkincisi endokrin organ olarak insülin ve glukagon salgılayarak doğrudan kana verir. Bu hormonlar kan şekeri seviyesini düzenler.[2] 1.3. Pankreas Kanseri Pankreas kanseri, sindirimi bozan ve gerektiği gibi beslenmeyi engelleyen nadir bir kanser türüdür. Salgı fonksiyonu ile gıdanın bağırsaktan emilmesi, mide ve safra kesesinin düzenli çalışmasının organize edilmesi ve kan şekeri düzeylerinin ayarlanmasında rolü olan bu organın kanseri olan pankreas kanserine, Türkiye de her yıl yaklaşık kişi yakalanmaktadır. Yakalanan erkek sayısı, kadın sayısından fazladır.[3] Risk faktörleri: Meyve ve sebzelerin az tüketimi, lifli besinlerin az tüketimi, kırmızı ve işlenmiş etten zengin beslenme, alkol, sigara ve tüm çalışmalarda aynı sonuca varılsa da muhtemelen aşırı kahve tüketimi. Önleme: Günlük alınması gerekenler; folat, C-A-E vitaminleri gibi antioksidanlar ve selenyumdur. Bunlara ek olarak meyve ve sebzeler bakımından zengin, az alkol ve et içeren bir beslenme şekli benimsenmelidir. Sigara içilmemeli ve kahve aşırı miktarda tüketilmemeli. Her gün en az 30 dakika egzersiz yapılmalı. Besin desteği: A vitamini, C vitamini, E vitamini ve selenyumun maksimum destek düzeyinde alınması önerilir (bir beslenme uzmanının belirlediği şekilde). Sindirim enzimleri ve özel olarak hazırlanan yemek, çorba ve meyve suları, sindirime yardım etmek ve besinlerin emilimi açısından gerekli olabilir. [1] -1-

5 Pankreas Tümörleri ve Yayılımı Pankreas tümör oluşumunun sık görüldüğü bir organdır. Çok ender olmakla birlikte iyi huylu tümörler de görülebilir. Bunlardan insülinom adı verilenler Langerhans adacıklardan kaynaklanır; bunlar metabolizma ve iç salgı sisteminde bozukluklarla ortaya çıkan bir tabloya yol açar. Kötü huylu pankreas tümörlerine daha sık rastlanır; bunlardan en sık görüleni pankreas karsinomudur. Kötü huylu tümörler pankreas dokusundan olduğu kadar başka organlardan da (örneğin; mide, kalınbağırsak, safra yolları) kaynaklanabilir. Doğrudan pankreas dokusundan kaynaklanan kötü huylu tümörler ile başka organlardan yayılan tümörleri, hastalığın evrelerinde birbirinden ayırmak olanaksız olabilir. En sık pankreas başında daha sonra gövde ve kuyrukta yer alır. Pankreas tümörleri sigara içenlerde içmeyenlere oranla kat daha çok görülmektedir. Şeker hastalarında da daha sık görülür.[3] Başvuru Semptomları ve Belirtiler Pankreas kanserinin ilk semptomları tesadüfîdir. Hastaların çoğu tanı koyulana kadar nonspesifik semptomlara sahiptir. Çoğu ameliyat edilememesine rağmen pankreas başındaki tümörler bazen safra kanalı obstrüksiyonuna ve oldukça erken evrede sarılığa sebep olur. Halsizlik, kilo kaybı, karın ve sırt ağrıları, sarılık, açık renkli gaita, koyu renkli idrar, kaşıntı, bulantı, kusma, erken tokluk hissi, glikoz intoleransı en sık görülen başvuru semptomlarıdır. Hastaların büyük bir yüzdesinde depresyon görülürken kan pıhtılaşmasının yüksek oluşundan dolayı bazı hastalarda tromboflebit meydana gelir. [8] Semptomların Tedavisi Pankreas kanserinin tedavisi, kanserin aşaması ve sınıfına, oluştuğu ve büyüdüğü bölgeye, hastanın yaşı, medikal geçmişi ve tercih ettiği tedavi yöntemlerine göre değişiklik gösterebilir. [8] 1. Cerrahi Müdahale/Ameliyat a) Whipple Operasyonu b) Bütün Pankreatektomi c) Distal Pankreatektomi d) Cerrahi Safra Bypassı e) Endoskopik Stent Yerleştirilmesi f) Gastrik Bypass 2. Radyasyon Terapisi 3. Kemoterapi 4. Kemoradyoterapi 5. Hedeflenmiş Tedavi 1.4. Kanserli Kök Hücre Kanser Kök Hücresi (KKH), kendini yenileyebilme ve kanser kitlesini oluşturan hücrelere dönüşebilme kapasitesine sahip bir grup tümör hücresidir. Tümörlerde veya hematolojik kanserlerde görüldüğü için tümörijenik (tümör oluşturucu) olmayan diğer kanser hücrelerinin tersine tümörijeniktir. Ayrı bir nüfus oluşturarak tümörlerde kalıp nükse ya da metastaza neden olurlar. KKH ler, tümörün çok küçük bir kısmını oluşturduklarından, bu kök hücreler üzerinde etki eden ilaç tam olarak seçilemeyebilir Apoptoz Çok hücreli organizmalarda görülen, genetik materyal tarafından ne zaman gerçekleşeceğine karar verilen apoptoz hücre ölüm tiplerinden biridir ve programlı hücre ölümüdür. Apoptoza biyokimyasal tepkimeler sebep olur ve hücre buruşur, küçülür, kromatin (genetik materyal) parçalanır ve DNA kısım kısım ayrılarak ortama dağılır. -2-

6 1.6. Projenin Amacı Pankreas kanseri yaygın olarak görülen bir kanser türüdür. Tedavisi zor, hastalarda sağkalım düşüktür ve bu nedenle tehlikeli kanser türlerindendir. Kanser Kök Hücresi (KKH), kendini yenileyebilme ve kanser kitlesini oluşturan hücrelere dönüşebilme kapasitesine sahip bir grup tümör hücresidir. KKH ler, tümörün çok küçük bir kısmını oluşturduklarından, bu kök hücreler üzerinde etki eden ilaç tam olarak seçilemeyebilir. Bu nedenle kanser tedavisinde hedeflenirler. Bu çalışmanın amacı deguelin kullanarak kanser hücreleri ve KKH lerin çoğalmasını engellemek mümkünse apoptoz ile öldürmektir. 2.YÖNTEM 2.1. Mia Hücreleri Mia hücrelerinin özellikleri ve alınan canlıya ait özellikler aşağıda belirtilmiştir. Organizma: İnsan (Homo sapiens) Doku: Pankreas Morfoloji: Yüzen, yuvarlak hücrelere bağlı epiteliyal bağlar Kültür Özellikleri: Yapışkan, tek hücreler, gevşek bağlı kümeler Biyogüvenlik Seviyesi: 1 Hastalık: Kanser Yaş: 65 Cinsiyet: Erkek Köken: Kafkas 2.2. Hücre Kültürü Şekil 1. Mia hücrelerinin mikroskopta görüntüsü. Hücre kültürü; hücrelerin kontrollü şartlar altında yetiştirilmesi sürecine denir. a. Mia-Pa-Ca hücre hattı: Dulbecco s Modified Eagle s Medium (DMEM) ortamı (% 1 Penisilin-Streptomisin [gram pozitif ve gram negatif bakterilere karşı], % 1 L-Glutamin, % 10 Fetal Bovin Serum (FBS) ilaveli), kültür koşulları 37 C % 5 CO2. b. CD133+ Mia Kök Hücreleri 2.3. Deguelin Formülü C23H22O6 olan, Mundulea sericea bitkisinden izole edilmiş doğal bir bileşiktir. Molar kütlesi 394,42 g/mol dür. Böcek öldürücü ilaçlarda bulunur. Birçok insan kanserine karşı ümit verici aktiviteye sahiptir. Meme, akciğer, multipl miyelom, gastrik kanser, hepatosellüler karsinom gibi kanser türlerinde etkinliği gösterilmiştir. Yapılan çalışmalarda -3-

7 Deguelin in anti-tümör etkinliğini arttırdığı (apoptotik hücre içerik artışı, migrasyonda yavaşlama, sitotoksisite) etkisini de hücre döngüsü arresti ve apoptoz indüklenmesi üzerinden gösterdiği bilinmektedir. [7] Deguelin ve 5-FU Doz Hesabı Şekil 2. Deguelin yapısı WST-I canlılık yüzdeleri değerlendirildi. Buna göre de LD50 dozu belirlendi. Literatüre göre; dozlar 0,1-0, µm ve MA: 394,42 g/mol olarak bulundu. Buna göre dozlar 5- FU için µm, Deguelin için 0,1-0, µm olarak belirlendi. a. Deguelin Doz Hesabı: 12 kuyucuklu kaplarda 4 denemeye yapılacağı için 48 kuyucuk dolduruldu hücre ekileceği için 9600 µl yani yaklaşık 10 ml ilaç gerekli olacağı tespit edildi. İlaçlardan 5 er ml hazırlandı. Stok Hazırlanması: Deguelin (deg): 25 µm deg, 5 ml çözücü, 5000 µl DMEM M=n /V=m/ MA/V ise; M = m/394,42/ ise = m/394,42 m=49302, mg = 0,049 mg yaklaşık 0,05 mg bulundu µl de 0,5 mg bulunduğundan 100 µl için 0,05 mg hesaplandı. Dozlara göre stoklar belirlendi; Deguelin 25 µm: 100 µl stok µl % 1 FBS içeren DMEM (ortam) Deguelin 10 µm: 40 µl stok µl DMEM eklendi. Deguelin 2 µm: 8 µl stok µl DMEM eklendi. Deguelin 0,5 µm: 10 µl likten 250 µl alındı DMEM eklendi. b. 5-FU Doz Hesabı 5-FU in doz hesabı yapılırken MA:130,077 bulundu. Dozlar da µm olarak belirlendi. Ara Stok Hazırlanması: 2ml hazırlamak için 100 µm alındı M = m/130,077/ ise m=0,026 mg bulundu. 1mM ara stok oluşturmak için 5,1 µl pipetle çekildi µl ortam çekildi. Buna göre dozlar için kullanılacak olan ara stoklar belirlendi; 5-FU 100 µm: 200 µl ara stok µl DMEM eklendi. 5-FU 50 µm: 100 µl ara stok µl DMEM eklendi. 5-FU 10 µm: 20 µl ara stok µl DMEM eklendi. -4-

8 Yapılan analizlerde belirlenen doz aralıkları canlılığı arttırdığı için daha yüksek doz aralığında çalışma tekrardan yapılmıştır. Yeni dozlar; µm olarak belirlenmiştir Tripan Mavisi ve WST-I Canlılık Testi Tripan mavisi negatif yüklü bir boyadır. Hücrelerin canlılığı test edilir. Eğer ki hücre membranı zarar görmemiş ve canlı ise mavi renkle görüntülenmez. Ancak canlı olmayan hücreler maddeyi içine çeker ve mavi görünürler (Şekil 2). Şekil 2. Tripan mavisi ile belirlenen canlılık oranı WST-I ise sitotostik etki ve metabolik aktivitenin belirlenmesi için yapılan, canlı hücrelerden tetrazolium tuzlarının ayrıştırılmasına dayanan non-radyoaktif, spektrofotometrik, kolorimetrik bir testtir. 100 µl hücre başına / 10 µl WST-I konuldu. Folyoyla sarıldı. İnkübatörde 2 saat boyunca 37 C de bekletildi. Elisa okuyucuda absorbans ölçümü yapıldı. Cihazdan alınan verilerin her ilaç dozu için ortalaması alındı, kontrol grubu canlılığı ortalaması %100 alınarak diğer ilaç dozlarındaki canlılık %leri hesaplandı ve sonuçlar grafiğe çevrildi (Çizelge 1, Çizelge 2, Çizelge 3, Çizelge 4) Doğal Bileşiklerde Doğru Doz ve Doğru Ajan Seçimi Bileşiklerde doğru doz ve doğru ajan seçilirken aşağıdaki maddelere dikkat edildi. Kanser hücresinin canlılığını arttırmayacak, mümkünse azaltacak. O kanser tipinde kullanılan kemoterapötik ajanın öldürücü etkisini bozmayacak. Kombine uygulandığında, tek tek gösterdikleri öldürücü etkiden daha az etki göstermeyecek. Mümkünse, sinerjistik etki gösterecek. (1+1=3) Normal (sağlıklı) hücreleri öldürmeyecek. -5-

9 2.6. CD133+ Mia Kök Hücreleri İzolasyonu Ön Hazırlık: İzolasyon tamponu hazırlama: ph: , % 0,5 BSA (FBS), 2 mm EDTA lı steril PBS soğuk olarak 500 ml hazırlandı. Hücrelerin Hazırlanması: 1. Mia hücreleri üzerinden ortam uzaklaştırıldı ml PBS eklendi, 1 dakika sonra uzaklaştırıldı cm 2 lik flaskta bulunan bu hücrelere 4 ml Tripsin-EDTA solüsyonu eklendi. 37 C de 2 dakika bekletildi. 4. Yaklaşık 8 ml DMEM eklendi. 5. Hücre süspansiyonu pipetlenip 15 ml lik falkon tüpe aktarıldı rpm.de 5 dakika santrifüjlenerek hücrelerin çökmesi sağlandı. 7. Üstteki ortam uzaklaştırıldı. 8. Hücre pelleti üzerine 110 µl manyetik izolasyon tamponu eklendi. Hücrelerin Sayımı: µl hücre süspansiyonu üzerine 20 µl tripan mavisi eklendi. 10. Hücreler hücre sayım lamına 10 µl olacak şekilde aktarıldı. 11. Hücre sayım cihazına lam okutularak, gerekli odaklamalar ve netlik ayarı yapıldıktan sonra otomatik sayım gerçekleştirildi. 12. Hücre miktarı 8 x 10 6 tespit edildi. Manyetik İşaretleme: 13. FcR bloklayıcı reaktifi 100 µl alınıp, 100 µl hücre süspansiyonu üzerine eklendi. 14. Anti-CD133 manyetik özellikli monoklonal antikordan 100 µl alınıp hücrelere eklendi C de 30 dakika bekletildi. 16. Süre sonunda bağlanmamış anti-cd133 leri uzaklaştırmak için 2 ml izolasyon tamponu ekleyip 300g de 10 dakika santrifüjlendi. 17. Üst kısım (süpernatant) uzaklaştırıldı. 18. Hücre pelleti 500 µl izolasyon tamponu içinde resüspanse edildi. Manyetik Ayırma: 19. MS kolon magnete takıldı. 20. Hücrelerin hareketini kolaylaştırmak için boş kolona 1 ml izolasyon tamponu eklendi. 21. Damlama sona erince kolona 500 ml lik hücre süspansiyonu verildi. 22. CD133- hücreler uzaklaştırıldı. 23. Hücrelerin bulunduğu tüpe tekrar 500 ml izolasyon tamponu eklendi ve kolondan geçirildi. 24. CD133+ Mia kök hücreleri toplamak için kolon magnetten çıkarıldı. 25. Boş bir 15 ml lik falkon tüpe kolon yerleştirildi. 26. Kolonun kendi enjeksiyon pompası ile 1 ml izolasyon tamponu eklenmiş olan kolona basınç uygulanarak hücreler toplandı adım tekrarlandı. 28. Hücreler 1300 rpm. 5 dakika santrifüjlendi. 29. Süpernatant uzaklaştırıldı. Hücre pelleti 4,2 ml % 1 FBS içeren kültür ortamında resüspanse edildi (Şekil 3). -6-

10 Şekil 3. Manyetik ayırma yöntemi ile CD133+ ve CD133- Mia kök hücrelerinin ayrılması 2.7. Akım Sitometri ile CD133+ Pozitifliğinin Konfirmasyonu 1. İzole edilen CD133+ Mia kök hücrelerin saflığını göstermek amacıyla akım sitometri ile analiz yapıldı µl FITC bağlı anti-cd µl tamponda bulunan hücre süspansiyonuna eklendi. 3. Karanlık ortamda, oda sıcaklığında 20 dakika inkübe edildi. 4. Bağlanmayan antikorları uzaklaştırmak için 1 ml PBS eklenip 1300 rpm.de 5 dakika santrifüjlendi. 5. Süpernatant uzaklaştırıldı. 6. Pellet 500 µl non-steril PBS içinde resüspanse edildi. Not 1: Her örnek için, doğru kapılama yapmak amacıyla bir boyasız (unstained), bir boyalı tüp hazırlandı Well Plate İçinde LD50 Doz ve Kombinasyonlarının Uygulanması Şekil Well Plate İçinde LD50 Doz ve Kombinasyonlarının Uygulanması 2.9. Annexin ve PI Boyanması Hücre Hazırlığı: 1. Hücreler üzerinden ortam uzaklaştırıldı ml PBS eklendi 1 dakika sonra uzaklaştırıldı kuyucuklu plate içinde bulunan bu hücrelere 1 ml Tripsin-EDTA solüsyonu eklendi. -7-

11 4. 37 C de 2 dakika bekletildi. 5. Yaklaşık 2 ml DMEM eklendi. 6. Hücre süspansiyonu pipetlenip 15 ml lik falkon tüpe aktarıldı rpm de 5 dakika santrifüjlenerek hücrelerin çökmesi sağlandı. 8. Üstteki ortam uzaklaştırıldı. 9. Hücre pelleti üzerine 200 µl PBS eklendi. Boyama Prosedürü: 10. Hücreler (1x10 6 ) 100 er µl olacak şekilde 2 adet akım sitometri tüplerine aktarıldı. Biri Anneksin-V ve PI boyanmaz (unstained) Biri Anneksin-V ve PI boyanır (apoptoz tayini için) 10. Apoptoz tayini olacak tüpe karanlık ortamda 5 µl FITC-Anneksin-V ve 10 µl Propidium İyodür eklendi dakika + 4 C de inkübe edilir. 12. Süre sonunda 400 µl Anneksin Binding Buffer eklendi. 13. Akım sitometrik analiz yapıldı. 3. BULGULAR: 3.1. WST-1 canlılık testi sonuçları: Yöntemde anlatıldığı gibi WST-1 uygulaması yapıldı ve alınan sonuçlar aşağıdaki gibi oldu: Çizelge 1. Dozlara göre 24 saat sonunda elde edilen sonuçlar -8-

12 Çizelge 2. Dozlara göre 48 saat sonunda elde edilen sonuçlar. Çizelge 3. Dozlara göre 72 saat sonunda elde edilen sonuçlar. Not 2: Yapılan analizlerde belirlenen doz aralıkları canlılığı arttırdığı için daha yüksek doz aralığında çalışma tekrardan yapılmıştır. Yeni dozlar; µm olarak belirlenmiştir. Çizelge 4. Arttırılan dozlara göre 24 saat sonunda elde edilen sonuçlar Akım Sitometrik Analiz Sonucu -9-

13 Yöntemde anlatıldığı gibi manyetik izolasyon yöntemi ile CD133+ olan kök hücreler ayrıldı ve Akım Sitometrik analiz sonucunda CD133 pozitifliği % 83,3 bulundu (Çizelge 5). Çizelge 5. Akım Sitometrik Analiz Sonucu 3.3. Apoptoz Sonuçları: Annexin ve PI Boyanması sonrasında akım sitometrik analiz sonuçları alındı ve alınan sonuçlardan sonra bu çıkan nokta grafikleri tabloya çevrildi. Bu tablolar ve nokta grafikleri: Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia Kontrol % 71,0 % 26,9 % 1,8 - % 28,7 Çizelge 6. Mia kontrol grubu apoptoz sonuçları. -10-

14 Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia Total 100 µm Deguelin % 16,4 % 4,9 % 78 % 35,3 % 83,6 Çizelge 7. Mia 100 µm dozuna göre apoptoz sonuçları. Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia Total 200 µm 5- FU % 49,8 % 5,0 % 42,6 % 10,4 % 50,2 Çizelge 8. Mia 200 µm 5-FU dozuna göre apoptoz sonuçları. -11-

15 Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia Total 100 µm Deguelin µm 5- FU % 11,6 % 69,5 % 16,4 - % 88,4 Çizelge 9. Mia 100 µm Deguelin µm 5-FU dozuna göre apoptoz sonuçları Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia Total CD133+ Kontrol % 86,7 % 11,2 % 0,3 - % 11,5 Çizelge 10. Mia CD133+ kontrol grubu apoptoz sonuçları. -12-

16 Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia CD µm Deguelin % 38,9 % 27,2 % 33,3 - % 61,1 Çizelge 11. Mia CD133+ hücreleri üzerinde 100 µm Deguelin dozuna göre apoptoz sonuçları. Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia CD µm 5- FU % 34,1 % 31,2 % 33,9 - % 65,9 Çizelge 12. Mia CD133+ hücreleri üzerinde 200 µm 5-FU dozuna göre apoptoz sonuçları. -13-

17 Grup Canlı Erken Geç Nekrotik Toplam Ölüm Mia CD µm Deguelin µm 5- FU % 24,2 % 31,2 % 39,5 - % 75,8 Çizelge 13. Mia CD133+ hücreleri üzerinde 100 µm Deguelin µm 5-FU dozuna göre apoptoz sonuçları. LD50 dozu Deguelin için 100 µm (% 49.2 canlılık), 5-FU için 200 µm (% 47.1 canlılık) son olarak kombine dozu (% 45.5 canlılık) olarak bulundu. CD133+ saflığı Akım Sitometri yöntemi ile bulundu. Total Mia hücrelerinde canlılık en çok 200 µm 5-FU verilen grupta (% 49,8), CD133+ canlı (% 38,9) 100 µm deguelin verilen grupta olarak gözlendi. Erken apoptoz tüm Mia hücrelerinde 200 µm 5-FU ve 100 µm deguelin verilen grupta en iyi olarak, erken apoptoz % 69.5, geç apoptoz % 16.4, toplam ölüm oranı ise % 88.4 olarak tespit edildi. 4. SONUÇ VE TARTIŞMA Pankreas kanseri son zamanlarda artan, ölüm oranı yüksek, tedavisi zor olan tehlikeli bir kanserdir. Biz de bu sebeple normalde kullanılan 5-FU ve bunun yanında deguelin kullanarak tek başına veya kombine olacak şekilde, sadece 5-FU kullanıldığı durumlardan daha başarılı olacak yeni ilaç karışımı yaptık. Yapılan deneyler sonucunda iki ilacın da en iyi oranlarından hem pankreas kök hücrelerinde hem de normal kanser hücreleri üzerinde daha yüksek bir öldürme oranına sahip kombine 200 µm 5-FU ve 100 µm deguelinden oluşan karışım elde edildi. 5. ÖNERİLER Literatürde bu çalışma ilk defa bizim tarafımızdan pankreas kanseri kök hücrelerinde denenmiştir. Daha önceden sadece pankreas kanserinde denenmiştir. Kök hücrelerde denenmemiştir. Deguelin pankreas kanseri hücrelerinde in vitro sitotoksik etki yaptı. 5- Fu nun etkisini bozmadı. CD133+ de apoptozu destekledi. Buna göre deguelin pankreas kanserinde tek başına 100 µm, 5-FU 200 µm, kombine ise 100 µm Deguelin µm 5- FU nun sonuçları alındı. LD-50 de bu iki maddenin tek başlarına yaptıkları sonuçlara göre daha kombine dozda daha başarılı bir sonuç alındı. Kombine dozun diğer ilaçlara göre verdiği yüksek apoptoz oranları nedeniyle kullanımı bu dozlarda önerilmektedir. -14-

18 KAYNAKLAR [1] HOLFORD Patrick, EFIONG Liz, Kansersiz Yaşamın Sırrı, KRP Yayıncılık [2] Sağlık Ansiklopedisi Cilt 4 Gözlem Yayınları [3] MEDICANA Genel Sağlık Ansiklopedisi Cilt 4 Ana Yayıncılık A.Ş. [4] [5] [6] [7] [8] CHABNER Bruce A., THOMSON J.Lynch, LONGO Dan L., Harrison Onkoloji El Kitabı, Uz. Dr. Binnur Dönmez, Nobel Tıp, İzmir 2009 [9] [10] [11] [12]

Anahtar Kelimeler: Apoptoz, Hücre döngüsü, Kanser kök hücresi, Multiselüler tümör sferoid, Prostat,Trabectedin

Anahtar Kelimeler: Apoptoz, Hücre döngüsü, Kanser kök hücresi, Multiselüler tümör sferoid, Prostat,Trabectedin [PS14] Trabectedin in (Yondelis; ET-743) CD133+/ CD44+ İnsan Prostat Kanser Kök Hücresi Üzerindeki Etkilerinin İki Boyutlu (2D) ve Üç Boyutlu (3D) Sistemde İncelenmesi Eda Açıkgöz 1, Ümmü Güven 2, Fahriye

Detaylı

HODGKIN DIŞI LENFOMA

HODGKIN DIŞI LENFOMA HODGKIN DIŞI LENFOMA HODGKIN DIŞI LENFOMA NEDİR? Hodgkin dışı lenfoma (HDL) veya Non-Hodgkin lenfoma (NHL), vücudun savunma sistemini sağlayan lenf bezlerinden kaynaklanan kötü huylu bir hastalıktır. Lenf

Detaylı

Hücre Proliferasyonu ve Testleri

Hücre Proliferasyonu ve Testleri 1 Hücre Proliferasyonu ve Testleri Normal Hücre Çoğalması Normal dokularda, hücre bölünmesi ve çoğalması organizmanın devamlılığı için bir gereklilik;r. Hücre çoğalmasının olması gerekenden farklı olması

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 1) 48 saat karanlıkta bekletilen bir saksı bitkisinden bu sürenin sonunda bir yaprak kopartılmış (1. yaprak) ve bitki aydınlık ortamda 12 saat bekletilmiştir. Bu sürenin sonunda

Detaylı

Rahim ağzı kanseri hücreleri doku kültürü mikroskopik görüntüsü.

Rahim ağzı kanseri hücreleri doku kültürü mikroskopik görüntüsü. Doç.Dr.Engin DEVECİ HÜCRE KÜLTÜRÜ Hücre Kültürü Araştırma Laboratuvarı, çeşitli hücrelerin invitro kültürlerini yaparak araştırmacılara kanser, kök hücre, hücre mekaniği çalışmaları gibi konularda hücre

Detaylı

Kanserin sebebi, belirtileri, tedavi ve korunma yöntemleri...

Kanserin sebebi, belirtileri, tedavi ve korunma yöntemleri... Kanser Nedir? Kanserin sebebi, belirtileri, tedavi ve korunma yöntemleri... Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından birisi. Sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle de bir halk

Detaylı

MEME KANSERİ. Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler

MEME KANSERİ. Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler MEME KANSERİ Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler KANSER NEDİR? Hücrelerin kontrolsüz olarak sürekli çoğalmaları sonucu yakındaki ve uzaktaki başka organlara yayılarak kötü klinik

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #22

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #22 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #22 1) Zigottan başlayıp yeni bir bireyin meydana gelmesiyle sonlanan olayların hepsine birden gelişme denir. Embriyonun gelişimi sırasında, I. Morula II. Gastrula III. Blastula

Detaylı

AKCİĞER KANSERİ AKCİĞER KANSERİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER

AKCİĞER KANSERİ AKCİĞER KANSERİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER AKCİĞER KANSERİ Akciğer kanseri; akciğerlerde anormal hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalması sonucu ortaya çıkar. Kanser hücreleri akciğerlere, komşu dokulara veya vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.

Detaylı

gereksinimi kadar sağlamasıdır.

gereksinimi kadar sağlamasıdır. Yeterli beslenme, vücudun yaşamı ve çalışmasını sürdürebilesi için gerekli olan enerjinin sağlanması anlamına gelir. Dengeli beslenme ise, alınan enerjinin yanında bütün besin öğelerini gereksinimi kadar

Detaylı

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı

Detaylı

Onkolojide Sık Kullanılan Terimler. Yrd.Doç.Dr.Ümmügül Üyetürk 2013

Onkolojide Sık Kullanılan Terimler. Yrd.Doç.Dr.Ümmügül Üyetürk 2013 Onkolojide Sık Kullanılan Terimler Yrd.Doç.Dr.Ümmügül Üyetürk 2013 Kanser Hücrelerin aşırı kontrolsüz üretiminin, bu üretime uygun hücre kaybıyla dengelenemediği, giderek artan hücre kütlelerinin birikimi..

Detaylı

Günde bir elma doktoru evden uzak tutar.

Günde bir elma doktoru evden uzak tutar. ELMANIN FAYDALARI Günde bir elma doktoru evden uzak tutar. Elmanın Sağlığa Faydaları Elma A, E, B6, C, K vitamin kaynağıdır, bunun yanında yüksek miktarda potasyum ve çeşitli mineralleri içeren su içerir.

Detaylı

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi Fen Bilimleri 7. Sınıf Aşağıda, sindirim sistemi ile ilgili verilen ifadelerden doğru olanlarının yanına (, yanlış olanlarının yanına (Y) koyunuz. Aşağıda verilen resimde sindirim sistemi organlarının

Detaylı

DEZENKON HNS (AgNPS) Antibakteriyel Yer ve Yüzey Dezenfektanı Sitotoksisite Testi Sonuç Raporu

DEZENKON HNS (AgNPS) Antibakteriyel Yer ve Yüzey Dezenfektanı Sitotoksisite Testi Sonuç Raporu DEZENKON HNS (AgNPS) Antibakteriyel Yer ve Yüzey Dezenfektanı Sitotoksisite Testi Sonuç Raporu ANTİMİKROBİYAL MADDELERİ ARAŞTIRMA GELİŞTİRME VE TEST LABORATUAR HİZMETLERİ TİC. LTD. ŞTİ. Karadeniz Teknik

Detaylı

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)

Detaylı

AKCİĞER KANSERİ. Doç.Dr.Filiz Koşar

AKCİĞER KANSERİ. Doç.Dr.Filiz Koşar AKCİĞER KANSERİ Doç.Dr.Filiz Koşar Akciğer Kanseri Nedir? Kanserler genellikle ilk ortaya çıktığı dokuya göre adlandırılır. Akciğer kanseri ilk önce akciğerde başlar Akciğerler göğüs boşluğumuzun büyük

Detaylı

TTOD MEME KANSERİ GÜNCELLEME KURSU 13-14 HAZİRAN 2015 İSTANBUL 08:25-08:30 Açılış 08:00-08:30 Pratiği değiştiren çalışmalar. (salonda kahvaltı ile)

TTOD MEME KANSERİ GÜNCELLEME KURSU 13-14 HAZİRAN 2015 İSTANBUL 08:25-08:30 Açılış 08:00-08:30 Pratiği değiştiren çalışmalar. (salonda kahvaltı ile) TTOD MEME KANSERİ GÜNCELLEME KURSU 13-14 HAZİRAN 2015 İSTANBUL 08:25-08:30 Açılış 08:00-08:30 Pratiği değiştiren çalışmalar. (salonda kahvaltı ile) 1. Gün 1. Oturum: Meme kanserine giriş, Patoloji ve Alt

Detaylı

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ MENOPOZ DÖNEMİ BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ? Menopoz nedir?

Detaylı

MAIA Pesticide MultiTest

MAIA Pesticide MultiTest MAIA Pesticide MultiTest GIDALARDA PESTİSiT KALINTILARI İÇİN AB MAKSİMUM KALINTI LİMİTLERİ İLE UYUMLU ÇOKLU KALINTI TARAMA TESTİ Microplate Acetylcholinesterase Inhibition Assay (MAIA) katı veya sıvı gıda

Detaylı

TÜMÖR BELİRTEÇLERİNİN KLİNİK TANIDA ÖNEMİ. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006

TÜMÖR BELİRTEÇLERİNİN KLİNİK TANIDA ÖNEMİ. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006 TÜMÖR BELİRTEÇLERİNİN KLİNİK TANIDA ÖNEMİ Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006 1 Tümör (kanser), Vücudumuzun herhangi bir hücre veya hücre topluluğunun kontrolsüz bir şekilde çoğalması, büyümesi,

Detaylı

Protein Ekstraksiyonu

Protein Ekstraksiyonu Protein Ekstraksiyonu Dr.Gaye Güler Tezel Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı Proteinler tüm canlı organizmalar için en önemli makromoleküllerden biridir. Bazıları yapısal komponentleri

Detaylı

1. Öğretmen Kılavuzu. 2. Öğrenci Kılavuzu

1. Öğretmen Kılavuzu. 2. Öğrenci Kılavuzu 1. Öğretmen Kılavuzu a. Konu b. Kullanıcı Kitlesi c. Deney Süresi d. Materyaller e. Güvenlik f. Genel Bilgi g. Deney Öncesi Hazırlık h. Ön Bilgi i. Deneyin Yapılışı j. Deney Sonuçları k. Öğrenci Kılavuzundaki

Detaylı

BÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar?

BÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar? BÖBREK HASTALIKLARI Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Böbrekler ne işe yarar? Böbreğin en önemli işlevi kanı süzmek, idrar oluşturmak ve vücudun çöplerini (artık ürünleri) temizlemektir. Böbrekte oluşan idrar, idrar

Detaylı

1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?

1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? VÜCUT BAKIMI 1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Anatomi B) Fizyoloji C) Antropometri D) Antropoloji 2. Kemik, diş, kas, organlar, sıvılar ve adipoz dokunun

Detaylı

KANSER GELİŞİMİ VE RİSK FAKTÖRLERİ DR BURÇAK ERKOL HAYDARPAŞA NUMUNE EAH TIBBİ ONKOLOJİ 05.02.2014

KANSER GELİŞİMİ VE RİSK FAKTÖRLERİ DR BURÇAK ERKOL HAYDARPAŞA NUMUNE EAH TIBBİ ONKOLOJİ 05.02.2014 KANSER GELİŞİMİ VE RİSK FAKTÖRLERİ DR BURÇAK ERKOL HAYDARPAŞA NUMUNE EAH TIBBİ ONKOLOJİ 05.02.2014 Tümör Kötü huylu-iyi huylu tümörler İyi huylu tümörler genellikle yayılma sıçrama yapmazlar Kötü huylumaligntümörlerin

Detaylı

MEME VE KOLON KANSERİ HÜCRELERİ İLE OLUŞAN ANJİYOGENEZİN PROPOLİS YOLUYLA İNHİBİSYONU PROF.DR. ÇİĞDEM YENİSEY ADÜ TIP FAK. TIBBİ BİYOKİMYA AD

MEME VE KOLON KANSERİ HÜCRELERİ İLE OLUŞAN ANJİYOGENEZİN PROPOLİS YOLUYLA İNHİBİSYONU PROF.DR. ÇİĞDEM YENİSEY ADÜ TIP FAK. TIBBİ BİYOKİMYA AD MEME VE KOLON KANSERİ HÜCRELERİ İLE OLUŞAN ANJİYOGENEZİN PROPOLİS YOLUYLA İNHİBİSYONU PROF.DR. ÇİĞDEM YENİSEY ADÜ TIP FAK. TIBBİ BİYOKİMYA AD GİRİŞ Tümörlerin yayılımının ve uzak organlara metastaz yapmasının

Detaylı

Pankreas Kanseri. Dr. Ömer Şentürk

Pankreas Kanseri. Dr. Ömer Şentürk Kanseri Dr. Ömer Şentürk nerede yerleşmiştir?, armut şeklinde, 25-20cm uzunluğunda bir organdır. En geniş yeri baş kısmı, orta bölümü gövde ve son kısmı da kuyruk olmak üzere üçe ayrılır. Baş kısmı vücudun

Detaylı

MEME KANSERİ KÖK HÜCRELERİNİN GEN EKSPRESYON PROFİLİ

MEME KANSERİ KÖK HÜCRELERİNİN GEN EKSPRESYON PROFİLİ MEME KANSERİ KÖK HÜCRELERİNİN GEN EKSPRESYON PROFİLİ Sait Murat Doğan, A. Pınar Erçetin, Zekiye Altun, Duygu Dursun, Safiye Aktaş Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü, İzmir Slayt 1 / 14 Meme Kanseri

Detaylı

5.111 Ders Özeti #12. Konular: I. Oktet kuralından sapmalar

5.111 Ders Özeti #12. Konular: I. Oktet kuralından sapmalar 5.111 Ders Özeti #12 Bugün için okuma: Bölüm 2.9 (3. Baskıda 2.10), Bölüm 2.10 (3. Baskıda 2.11), Bölüm 2.11 (3. Baskıda 2.12), Bölüm 2.3 (3. Baskıda 2.1), Bölüm 2.12 (3. Baskıda 2.13). Ders #13 için okuma:

Detaylı

2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. Aşağıdaki tabloda I, II, III, IV olarak numaralandırılan bakteri, mantar, bitki ve hayvan hücrelerinin bazı yapısal özellikleriyle ilgili bilgiler verilmiştir.

Detaylı

TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİ DERNEĞİ ANALKANS

TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİ DERNEĞİ ANALKANS TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİ Sİ DERNEĞİ ANALKANS ER TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHĠSĠ DERNEĞĠ ANAL KANSER NEDİR? Vücudumuzdaki normal hücrelerin çoğalması sırasındaki kontrol mekanizmalarının değişmesi (genetik

Detaylı

PİYASADA BULUNAN BAZI BİTKİSEL ÇAYLARDA KAFEİN TAYİNİ

PİYASADA BULUNAN BAZI BİTKİSEL ÇAYLARDA KAFEİN TAYİNİ TÜBİTAK-BİDEB KİMYA BİLİM DANIŞMANLIĞI ÇALIŞTAYI 29.08.2007-09.09.2007 PİYASADA BULUNAN BAZI BİTKİSEL ÇAYLARDA KAFEİN TAYİNİ Füsun DÖNMEZ Gülyay YILMAZER Proje Danışmanı Prof. Dr. Mustafa SOYLAK İÇİNDEKİLER

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ KANSERLERİNDE ONKOLOJİK TEDAVİ. Prof. Dr. Evin Büyükünal Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları. ABD Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

SİNDİRİM SİSTEMİ KANSERLERİNDE ONKOLOJİK TEDAVİ. Prof. Dr. Evin Büyükünal Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları. ABD Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı SİNDİRİM SİSTEMİ KANSERLERİNDE ONKOLOJİK TEDAVİ Prof. Dr. Evin Büyükünal Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları. ABD Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı SİNDİRİM SİSTEMİ KANSERLERİ MEME VE AKCİĞER KANSERİNDEN

Detaylı

Rastgele (Stokas7k) kanser modeli - Tümör içindeki her hücre yeni bir kanseri başla5r

Rastgele (Stokas7k) kanser modeli - Tümör içindeki her hücre yeni bir kanseri başla5r Kanser Kök Hücre Kanser Modelleri Rastgele (Stokas7k) kanser modeli - Tümör içindeki her hücre yeni bir kanseri başla5r Kök hücre (Hiyerarşi) modeli - Tümör içindeki bazı hücreler yeni bir kanseri başla5r

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I HÜCRE BİLİMLERİ 2 KOMİTESİ HÜCRE KÜLTÜRÜ ve TEKNOLOJİSİ Doç.Dr. Engin DEVECİ

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I HÜCRE BİLİMLERİ 2 KOMİTESİ HÜCRE KÜLTÜRÜ ve TEKNOLOJİSİ Doç.Dr. Engin DEVECİ DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I HÜCRE BİLİMLERİ 2 KOMİTESİ HÜCRE KÜLTÜRÜ ve TEKNOLOJİSİ Doç.Dr. Engin DEVECİ Hücre Kültürü Araştırma Laboratuvarı, çeşitli hücrelerin invitro kültürlerini yaparak

Detaylı

Diyabet ve komplikasyonlarıyla. yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, r. Lao Tzu MÖ 600

Diyabet ve komplikasyonlarıyla. yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, r. Lao Tzu MÖ 600 İki veciz söz s Diyabet ve komplikasyonlarıyla yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, tek bir adımla başlamak zorundadır. r. Lao Tzu MÖ 600 Şeker Hastalığı; Ülkemizde;

Detaylı

Mezenkimal Kök Hücre İzolasyon Teknikleri ve İmmünolojik Parametreler

Mezenkimal Kök Hücre İzolasyon Teknikleri ve İmmünolojik Parametreler Mezenkimal Kök Hücre İzolasyon Teknikleri ve İmmünolojik Parametreler Noushin Zibandeh, Ph.D Candidate 6. Kök Hücre sempozyumu 5-6 Mayıs 2017 Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Anadolu Hisarı

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III 1: DİYABET...1 Diabetes insipedius...2 Diabetes mellitus...2 Diyabetin Etkileri...3 Belirtiler...4 Nedenler...4 Tedavi...4 Bitkilerin Rolü...5 Tıbbi Faydaları...6 2: KARACİĞER

Detaylı

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin

Detaylı

KEMOTERAPİ NASIL İŞLEV GÖRÜR?

KEMOTERAPİ NASIL İŞLEV GÖRÜR? KEMOTERAPİ NEDİR? Kanser hücrelerini tahrip eden kanser ilaçları kullanılarak yapılan tedaviye kemoterapi denir. Bu tedavilerde kullanılan ilaçlara antikanser ilaçlar da denir. Kanserin türüne göre kemoterapinin

Detaylı

Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi. (Nöro-Onkolojik Cerrahi)

Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi. (Nöro-Onkolojik Cerrahi) Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi (Nöro-Onkolojik Cerrahi) BR.HLİ.018 Sinir sisteminin (Beyin, omurilik ve sinirlerin) tümörleri, sinir dokusunda bulunan çeşitli hücrelerden kaynaklanan ya

Detaylı

OVER KANSERİ. Yumurtalık kanseri; Over tümörü; Over kanseri neden olur?

OVER KANSERİ. Yumurtalık kanseri; Over tümörü; Over kanseri neden olur? OVER KANSERİ Yumurtalık kanseri; Over tümörü; Over hücrelerinden kaynaklanan kanserdir. Kadınlarda yumurtalıklara over denir. Over ler döllenme için gerekli yumurtaların hazırlandığı ve kadın hormonlarının

Detaylı

Pankreas, midenin arkasında karın içine yerleşmiş bir organdır. Gıdaların sindirim ve kullanımında büyük rol alır. Vücut için önemli hormonlar

Pankreas, midenin arkasında karın içine yerleşmiş bir organdır. Gıdaların sindirim ve kullanımında büyük rol alır. Vücut için önemli hormonlar Pankreas, midenin arkasında karın içine yerleşmiş bir organdır. Gıdaların sindirim ve kullanımında büyük rol alır. Vücut için önemli hormonlar üretir. Bunların başında insülin gelmektedir. İnsülin, pankreastan

Detaylı

ARI ÜRÜNLERİNİN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

ARI ÜRÜNLERİNİN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ ARI ÜRÜNLERİNİN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ PROF.DR.OĞUZ ÖZTÜRK İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ DENEYSEL TIP ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ (DETAE) MOLEKÜLER TIP ANABİLİM DALI Bal ve Diğer Arı Ürünleri ile Sağlıklı Yaşam Platformu

Detaylı

VAY BAŞIMA GELEN!!!!!

VAY BAŞIMA GELEN!!!!! VAY BAŞIMA GELEN!!!!! DİYABET YÖNETİMİNDE İNSÜLİN POMPA TEDAVİSİNİN KAN ŞEKERİ REGÜLASYONUNA OLUMLU ETKİSİ HAZIRLAYAN: HEM. ESRA GÜNGÖR KARABULUT Diyabet ve Gebelik Diyabetli kadında gebeliğin diyabete

Detaylı

YGS ANAHTAR SORULAR #3

YGS ANAHTAR SORULAR #3 YGS ANAHTAR SORULAR #3 1) Bir insanın kan plazmasında en fazla bulunan organik molekül aşağıdakilerden hangisidir? A) Mineraller B) Su C) Glikoz D) Protein E) Üre 3) Aşağıdakilerden hangisi sinir dokunun

Detaylı

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği

Detaylı

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ

CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlıların temel bileşenleri; inorganik ve organik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır. **İnorganik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenemezler. Dışarıdan hazır olarak

Detaylı

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Dr. Nazan ÇALBAYRAM ÇÖLYAK HASTALIĞI Çölyak hastalığı bir malabsorbsiyon sendromudur. Hastalık; gluten içeren unlu gıdalara karşı genetik bazda immünojik bir intolerans

Detaylı

METASTATİK BEYİN TÜMÖRLERİ Hazırlayan: Türk Nöroşirürji Derneği Nöroonkoloji Eğitim ve Araştırma Grubu (TURNOG)

METASTATİK BEYİN TÜMÖRLERİ Hazırlayan: Türk Nöroşirürji Derneği Nöroonkoloji Eğitim ve Araştırma Grubu (TURNOG) METASTATİK BEYİN TÜMÖRLERİ Hazırlayan: Türk Nöroşirürji Derneği Nöroonkoloji Eğitim ve Araştırma Grubu (TURNOG) Metastatik tümörler en sık görülen beyin tümörleridir. Her geçen yıl çok daha fazla sayıda

Detaylı

ULUSAL KONGRESİ. Türk Veteriner Jinekoloji Derneği. 15-18 Ekim 2015. Liberty Hotels Lykia - Ölüdeniz / Fethiye - Muğla AMAÇ

ULUSAL KONGRESİ. Türk Veteriner Jinekoloji Derneği. 15-18 Ekim 2015. Liberty Hotels Lykia - Ölüdeniz / Fethiye - Muğla AMAÇ KÖPEK MEME TÜMÖRLERİNDE TEDAVİ SEÇENEKLERİ AMAÇ Yaşam kalitesini ve süresini uzatmak Nüks veya yeni tümör oluşumlarını engellemek Yrd.Doç.Dr. Nilgün GÜLTİKEN Metastaz oluşumunu engellemek Tümör dokusunda

Detaylı

Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim

Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim Murat Özdemir, Özer Makay, Tevfik Demir*, Berk Göktepe, Kamil Erözkan, Barış Bingül**, Yeşim Ertan**, Hüsnü Buğdaycı***, Gökhan İçöz, Mahir Akyıldız

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI I. YARIYILI T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI B 601 Temel Biyokimya I Zorunlu 3 0 3 4 B

Detaylı

Protokolü PD S Reaksiyon

Protokolü PD S Reaksiyon Salmonella sp. Real time PCR Tespit Kiti Protokolü PD S00 0 50 Reaksiyon REŞİT GALİP CADDESİ 74-7 06700 ÇANKAYA, ANKARA, TÜRKİYE T +90 32 447 22 79 / 80 F +90 32 447 22 07 www.bmlabosis.com İnternal Pozitif

Detaylı

Protokolü PD S001 01. 50 Reaksiyon

Protokolü PD S001 01. 50 Reaksiyon Salmonella sp. Real time PCR Tespit Kiti Protokolü PD S001 01 50 Reaksiyon REAKSİYON PRENSİPLERİ Reaksiyon Bileşenleri: qpcr Master Mix (PMM) Hedef probe Mix (HPM) Zenginleştirilmiş gıda ürünleri kültüründen

Detaylı

PRİMER GASTRİK LENFOMA OLGUSU DR SİNAN YAVUZ

PRİMER GASTRİK LENFOMA OLGUSU DR SİNAN YAVUZ PRİMER GASTRİK LENFOMA OLGUSU DR SİNAN YAVUZ A C I B A D E M Ü N İ V E R S İ T E S İ T I P F A K Ü L T E S İ İ Ç H A S T A L I K L A R I A N A B İ L İ M D A L I A C I B A D E M A D A N A H A S T A N E

Detaylı

VİTAMİNLER ERZURUM İBRAHİM HAKKI FEN LİSESİ

VİTAMİNLER ERZURUM İBRAHİM HAKKI FEN LİSESİ VİTAMİNLER VİTAMİNLERİN ÖZELLİKLERİ 1) Enerji vermezler. 2) Sindirilmezler, direkt kana karışırlar. 3) Organik maddedirler ve en basit organik moleküllerdir. 4) C, H, O ve N elementlerinden oluşur. VİTAMİN

Detaylı

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri Kansızlık (anemi) kandaki hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre kabul edilen değerlerin altında olmasıdır. Bu değerler erişkin erkeklerde 13.5 g/dl, kadınlarda 12 g/dl nin altı kabul edilir. Kansızlığın

Detaylı

VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER. Boşaltım Sistemi

VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER. Boşaltım Sistemi VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER Boşaltım Sistemi İNSANLARDA BOŞALTIMIN AMACI NEDİR? VÜCUDUMUZDAN HANGİ ATIK MADDELER UZAKLAŞTIRILIR? İDRAR SU TUZ KARBONDİOKSİT BESİN ATIKLARI ÜRE ATIK MADDELERİ VÜCUDUMUZDAN HANGİ

Detaylı

Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar.

Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Vücutta küçük miktarda bakır varlığı olmaz ise demirin intestinal yolaktan emilimi ve kc de depolanması mümkün değildir. Bakır hemoglobin yapımı için de

Detaylı

Vücutta dolaşan akkan sistemidir. Bağışıklığımızı sağlayan hücreler bu sistemle vücuda dağılır.

Vücutta dolaşan akkan sistemidir. Bağışıklığımızı sağlayan hücreler bu sistemle vücuda dağılır. HODGKIN LENFOMA HODGKIN LENFOMA NEDİR? Hodgkin lenfoma, lenf sisteminin kötü huylu bir hastalığıdır. Lenf sisteminde genç lenf hücreleri (Hodgkin ve Reed- Sternberg hücreleri) çoğalır ve vücuttaki lenf

Detaylı

1. Oturum: Meme Kanserine Giriş, Patoloji ve Alt Tiplendirme Oturum Başkanları : Dr. Orhan ŞENCAN, Dr. İrfan ÇİÇİN

1. Oturum: Meme Kanserine Giriş, Patoloji ve Alt Tiplendirme Oturum Başkanları : Dr. Orhan ŞENCAN, Dr. İrfan ÇİÇİN TTOD Meme Kanseri Güncelleme Kursu 13-14 Haziran 2015 İstanbul 08:25-08:30 Açılış Dr. Cem BÖRÜBAN Oturum Başkanları : Dr. Fikri İÇLİ, Dr. Gül Başaran, Dr. Erhan GÖKMEN 08:00-08:30 Pratiği Değiştiren Çalışmalar.

Detaylı

PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA Zn Ve TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ TAYİNİ DANIŞMANLAR. 29 Haziran-08 Temmuz MALATYA

PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA Zn Ve TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ TAYİNİ DANIŞMANLAR. 29 Haziran-08 Temmuz MALATYA TÜBİTAK -BİDEB Kimya Lisans Öğrencileri Kimyagerlik, Kimya Öğretmenliği, Kimya Mühendisliği- Biyomühendislik Araştırma Projesi Eğitimi Çalıştayı KİMYA-3 (ÇALIŞTAY 2012) PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA

Detaylı

5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi

5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi Bilimsel Program - 20 Mart 2014, Perşembe UĞUR DERMAN SALONU SEÇİLMİŞ VAKA SUNUMLARI - Peritoneal Kanserlerde HIPEC in Yeri HIPEC Nasıl Yapılır? Kolon Kanseri Mezotelyoma KONFERANS - Onkolojide Nereden

Detaylı

TÜRKİYE DE MİDE KANSERLERİ SIKLIĞI, COĞRAFİ DAĞILIMI VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ. Prof.Dr.Fikri İçli

TÜRKİYE DE MİDE KANSERLERİ SIKLIĞI, COĞRAFİ DAĞILIMI VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ. Prof.Dr.Fikri İçli TÜRKİYE DE MİDE KANSERLERİ SIKLIĞI, COĞRAFİ DAĞILIMI VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ Prof.Dr.Fikri İçli ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİNDE 1990 YILINDA GÖRÜLEN KANSERLERİN DAĞILIMI (PATOLOJİ KAYITLARI) Erkek 1898

Detaylı

Beyin tümörü, beyni oluşturan üç bölgeden birinden -beyin, beyincik ve beyin sapıkaynaklanabilir.

Beyin tümörü, beyni oluşturan üç bölgeden birinden -beyin, beyincik ve beyin sapıkaynaklanabilir. BEYİN TÜMÖRÜ BEYİN TÜMÖRÜ NEDİR? Beyin tümörü beyinde anormal hücrelerin çoğalması sonucu gelişen bir kitledir. Bazı beyin tümörleri iyi huylu (örneğin meningiom), bazıları ise kötü huylu kitlelerdir.

Detaylı

Hipoglisemi-Hiperglisemi. Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul

Hipoglisemi-Hiperglisemi. Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul Hipoglisemi-Hiperglisemi Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul Diabetin Acil Sorunları Hipoglisemi Diabetik Ketoz ( veya Ketoasidoz) Hiperosmolar Nonketotik Durum Laktik Asidoz Hipoglisemi

Detaylı

DİYABETES MELLİTUS. Dr. Aslıhan Güven Mert

DİYABETES MELLİTUS. Dr. Aslıhan Güven Mert DİYABETES MELLİTUS Dr. Aslıhan Güven Mert DİYABET YÖNETİMİ Kan şekeri ayarını sağlamaktır. Diyabet tedavisinde hedef glukoz değerleri NORMAL HEDEF AKŞ (mg/dl)

Detaylı

17.02.2015. ENTERAL BESLENME (Gavaj) 10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği ENTERAL BESLENME ( GAVAJ ) Enteral Beslenme. 36.Hafta ( 01 05 / 06 / 2015 )

17.02.2015. ENTERAL BESLENME (Gavaj) 10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği ENTERAL BESLENME ( GAVAJ ) Enteral Beslenme. 36.Hafta ( 01 05 / 06 / 2015 ) 10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 36.Hafta ( 01 05 / 06 / 2015 ) ENTERAL BESLENME ( GAVAJ ) Slayt No : 48 4 ENTERAL BESLENME (Gavaj) Besin ve sıvıları ağız yoluyla yeterli alamayan veya hiç alamayan

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

KANSER EPİDEMİYOLOJİSİ VE KARSİNOGENEZ

KANSER EPİDEMİYOLOJİSİ VE KARSİNOGENEZ KANSER EPİDEMİYOLOJİSİ VE KARSİNOGENEZ Gökhan Erdem GATA Tıbbi Onkoloji BD 19 Mart 2014 5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi, 19-23 Mart 2014, Antalya EPİDEMİYOLOJİ Epidemiyoloji, sağlık olaylarının görünme

Detaylı

DEZENKON HNS (AgNPS) Antibakteriyel Yer ve Yüzey Dezenfektanı nın H1N1 Domuz Gribi Virüsüne karşı Virusidal Test Sonuç Raporu

DEZENKON HNS (AgNPS) Antibakteriyel Yer ve Yüzey Dezenfektanı nın H1N1 Domuz Gribi Virüsüne karşı Virusidal Test Sonuç Raporu DEZENKON HNS (AgNPS) Antibakteriyel Yer ve Yüzey Dezenfektanı nın H1N1 Domuz Gribi Virüsüne karşı Virusidal Test Sonuç Raporu ANTİMİKROBİYAL MADDELERİ ARAŞTIRMA GELİŞTİRME VE TEST LABORATUAR HİZMETLERİ

Detaylı

Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı

Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı RETİKÜLOSİT SAYIMI RETİKÜLOSİTLER Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Retikülositler olgunlaşmalarını henüz tamamlamamış eritrositler dir. Yani çekirdeklerini kaybetmeye

Detaylı

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Adem Aköl Sinan Özyavaş Hazırlama Komitesi Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü 1/5

Detaylı

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar

Detaylı

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik

Detaylı

Kelime anlamı olarak kanser, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz bir şekilde bölünüp çoğalmasıyla ortaya çıkan kötü urlara denir.

Kelime anlamı olarak kanser, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz bir şekilde bölünüp çoğalmasıyla ortaya çıkan kötü urlara denir. Kelime anlamı olarak kanser, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz bir şekilde bölünüp çoğalmasıyla ortaya çıkan kötü urlara denir. Genel anlamda ise kanser, hücrelerde DNA'nın hasarı sonucu hücrelerin

Detaylı

ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI:

ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: Bu formun ç kt s n al p ço altarak ö rencilerinizin ücretsiz Morpa Kampüs yarıyıl tatili üyeli inden yararlanmalar n sa layabilirsiniz.! ISBN NUMARASI: 65482465 ISBN NUMARASI: 65482465! ISBN NUMARASI:

Detaylı

Kabızlık. Kalın Bağırsak Fizyolojisi

Kabızlık. Kalın Bağırsak Fizyolojisi Kabızlık İstatistiklere göre modern toplumlar içerisindeki her üç kişinin en azından biri kabızlık çekmiştir. Modern tıpta bu çok yaygın ve sık görülen bir hastalık olarak kabul edilir. Bilim adamlarına

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. MULTANZİM Draje Ağızdan alınır.

KULLANMA TALİMATI. MULTANZİM Draje Ağızdan alınır. MULTANZİM Draje Ağızdan alınır. KULLANMA TALİMATI Etkin madde: 300 mg pankreatin (en az 8000 FIP ünitesi lipaz; en az 9000 FIP ünitesi amilaz; en az 500 FIP ünitesi proteaz) ve 50 mg safra disperti (%

Detaylı

PRİMER HÜCRE KÜLTÜRÜ UYGULAMALI KURSU

PRİMER HÜCRE KÜLTÜRÜ UYGULAMALI KURSU PRİMER HÜCRE KÜLTÜRÜ UYGULAMALI KURSU TÜRKHAYGEN-1 PROJESİ 23-24 Ocak 2008 (TUBITAK-MAM-GMBE) KURS ORGANİZASYONU Doç.Dr.Sezen ARAT Arzu TAŞ Gaye ÇETİNKAYA PROGRAM 1. Gün 23 OCAK 2008 Stok Medyum ve Kullanıma

Detaylı

Sindirim Sistemi. 1 Molekül 9 Molekül. (Fiziksel Kimyasal. Sindirim) Protein Büyük Moleküllü Mineral Küçük Mol. Besin

Sindirim Sistemi. 1 Molekül 9 Molekül. (Fiziksel Kimyasal. Sindirim) Protein Büyük Moleküllü Mineral Küçük Mol. Besin Sindirim Sistemi Sindirim: Arabaların çalışması için enerjiye ihtiyaçları vardır, benzinleri bittiğinde gidip benzin alarak arabalarımıza enerji sağlamış oluruz. Tıpkı arabalar gibi canlıların da hareket

Detaylı

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0

Detaylı

LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR!

LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! Lenfödem, lenf sıvısının dolaşımındaki yetersizlik yüzünden dokular arasında proteinden zengin sıvı birikimine bağlı olarak şişlik ve ilerleyen

Detaylı

KANSER TANIMA VE KORUNMA

KANSER TANIMA VE KORUNMA KANSER TANIMA VE KORUNMA Uzm. Dr Dilek Leyla MAMÇU Sunum İçeriği Genel Bilgiler Dünyada ve Ülkemizdeki son durum Kanser nasıl oluşuyor Risk faktörleri neler Tedavi seçenekleri Önleme mümkün mü Sorular/

Detaylı

Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu. Yaşlı Bakım-Ebelik. YB 205 Beslenme İkeleri

Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu. Yaşlı Bakım-Ebelik. YB 205 Beslenme İkeleri Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakım-Ebelik YB 205 Beslenme İkeleri Uzm. Dyt. Emine Ömerağa emine.omeraga@neu.edu.tr YAŞLANMA Amerika da yaşlı bireyler eskiye göre

Detaylı

Kan Kanserleri (Lösemiler)

Kan Kanserleri (Lösemiler) Lösemi Nedir? Lösemi bir kanser türüdür. Kanser, sayısı 100'den fazla olan bir hastalık grubunun ortak adıdır. Kanserde iki önemli özellik bulunur. İlk önce bedendeki bazı hücreler anormalleşir. İkinci

Detaylı

I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3 KREDİ)

I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3 KREDİ) T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3

Detaylı

SAĞLIKLI RENKLENİN SUNUM ÖZETİ

SAĞLIKLI RENKLENİN SUNUM ÖZETİ SAĞLIKLI RENKLENİN SAĞLIKLI RENKLENİN SUNUM ÖZETİ Carl Rehnborg ve NUTRILITE /NUTRIWAY Öyküsü Sağlıklı Beslenmenin Zorlukları Beslenmenizi renklendirin Sağlıklı Beslenme. Sağlıklı Yaşam. Müşterilerle Sağlık

Detaylı

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME NEDİR?

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME NEDİR? YETERLİ VE DENGELİ BESLENME NEDİR? Vücudun, büyümesi yenilenmesi çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin yeterli miktarda alınmasıdır. Ş. İKİBUDAK BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ SAĞLIKLI BİR Y AŞAMIN

Detaylı

Sigaranın Vücudumuza Zararları

Sigaranın Vücudumuza Zararları Sigaranın Vücudumuza Zararları Sigaranın vücudumuza olan zararları ve sigarayı bıraktıktan sonra vücudumuzdaki değişimler burada anlatılmaktadır. Sırt ve Bel Ağrısı: Sigara içmek bel ile ilgili hastalıkların

Detaylı

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. BÖLÜM 1. I. Adaptasyon II. Mutasyon III. Kalıtsal varyasyon Bir populasyondaki bireyler, yukarıdakilerden hangilerini "doğal seçilim ile kazanır? D) I veii E)

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ PROBİYOTİK MEYVE SUYU

ÖZEL EGE LİSESİ PROBİYOTİK MEYVE SUYU ÖZEL EGE LİSESİ PROBİYOTİK MEYVE SUYU HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Cem YILDIRIM DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Melike GÜZEL İZMİR 2017 İÇİNDEKİLER 1.Proje özeti...2 2.Projenin amacı...3 3. Giriş...3-4 3.1 Beslenmenin önemi...3

Detaylı

Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki değişme yönü değişme yönü

Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki değişme yönü değişme yönü 1999 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. "Bitkilerde nişastanın yıkımını sağlayan enzimler vardır" hipotezini doğrulamak için düzenlenen deneyde, bitki özütünün, aşağıdaki karışımlardan hangisinin bulunduğu

Detaylı

Su / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor.

Su / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor. Su / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor. 1- Hiçbir şey susuz yaşayamaz. 2- Göreceli su yetersizliği vücudun bazı fonksiyonlarını

Detaylı

2. MUĞLA MULTİDİSİPLİNER ONKOLOJİK ARAŞTIRMALAR SEMPOZYUMU. ""Her Yönü ile Kanserde Tartışmalı Konular"" (MORE 2018) 05 Ekim 2018 CUMA

2. MUĞLA MULTİDİSİPLİNER ONKOLOJİK ARAŞTIRMALAR SEMPOZYUMU. Her Yönü ile Kanserde Tartışmalı Konular (MORE 2018) 05 Ekim 2018 CUMA 08.30-09.00 AÇILIŞ 2. MUĞLA MULTİDİSİPLİNER ONKOLOJİK ARAŞTIRMALAR SEMPOZYUMU ""Her Yönü ile Kanserde Tartışmalı Konular"" (MORE 2018) 05 Ekim 2018 CUMA GASTROİNTESTİNAL KANSERLERDE TARTIŞMALI KONULARA

Detaylı

Genellikle 50 yaş üstünde görülür ancak seyrekte olsa gençler de de görülme olasılığı vardır.

Genellikle 50 yaş üstünde görülür ancak seyrekte olsa gençler de de görülme olasılığı vardır. Erkek üreme sisteminin önemli bir üyesi olan prostatta görülen malign (kötü huylu)değişikliklerdir.erkeklerde en sık görülen kanser tiplerindendir. Amerika'da her 5 erkekten birinde görüldüğü tespit edilmiştir.yine

Detaylı

Reflü Hastaları Ne Yapmalı?

Reflü Hastaları Ne Yapmalı? On5yirmi5.com Reflü Hastaları Ne Yapmalı? Reflü hastalarının, yaşam kalitelerini yükseltmek ve daha az sorun yaşamaları için yapabilecekleri basit çözümler var. Yayın Tarihi : 11 Ekim 2011 Salı (oluşturma

Detaylı