KOZANLI (GÖKGÖL) VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ. Murat ÖNCÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KOZANLI (GÖKGÖL) VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ. Murat ÖNCÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ"

Transkript

1 KOZANLI (GÖKGÖL) VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ Murat ÖNCÜ YÜKSEK LİSANS EZİ İNŞAA MÜHENDİSLİĞİ GAZİ ÜNİVERSİESİ FEN BİLİMLERİ ENSİÜSÜ EKİM 2010 ANKARA

2 Murat ÖNCÜ tarafından hazırlanan KOZANLI (GÖKGÖL) VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ adlı bu tezin Yüksek Lisans tezi olarak uygun olduğunu onaylarım. rof. Dr. İbrahim GÜRER. ez Danışmanı, İnşaat Müh. Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi Bu çalışma, jürimiz tarafından oy birliği ile İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalında Yüksek Lisans tezi olarak kabul edilmiştir. Doç. Dr. Nurunnisa USUL İnşaat Müh. Anabilim Dalı, ODÜ. rof. Dr. İbrahim GÜRER İnşaat Müh. Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi. rof. Dr. Osman ÖZDEMİR İnşaat Müh. Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi. arih 01 / 10 / 2010 Bu tez ile G.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu Yüksek Lisans derecesini onamıştır. rof. Dr. Bilal OKLU Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü.

3 EZ BİLDİRİMİ ez içindeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrıca tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada bana ait olmayan her türlü ifade ve bilginin kaynağına eksiksiz atıf yapıldığını bildiririm. Murat ÖNCÜ

4 iv KOZANLI (GÖKGÖL) VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ (Yüksek Lisans ezi) Murat ÖNCÜ GAZİ ÜNİVERSİESİ FEN BİLİMLERİ ENSİÜSÜ Ekim 2010 ÖZE Konya Kapalı Havzası, kuraklık tehlikesi nedeniyle, su kaynaklarının etkin, verimli ve sürdürülebilir olarak yönetilmesi açısından önemli bir bölgedir. Bu çalışmada, Konya Kapalı Havzasının bir alt havzası olan Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam Gölleri Havzasının, kuraklık analizleri sonrasında belirlenen kalibrasyon sürelerindeki eksik akım verilerinin tamamlanması amacıyla hidrografların benzeşimi üzerine çalışılmıştır. Yağışları akışa dönüştürmede kullanılan Identification of Unit Hydrographs and Component Flows From Rainfall, Evaporation and Streamflow Data (IHACRES) yağış-akış modelleme programı uygulanmıştır. IHACRES programı değişken olarak; günlük sıcaklık, yağış ve ölçülen akım değerlerine ihtiyaç duymaktadır. Modelleme yapılırken ihtiyaç duyulan havza alanı, raster verilerinin ARCGIS programının alt modülü olan ARCHYDRO programı ortamında sorgulanması sonucu belirlenmiştir. IHACRES de kullanılan değişkenler ölçülen akım verileriyle modellenen akım verileri arasında en iyi uyumu verecek şekilde uyarlanmıştır. Benzeşim çalışmaları, havzaya ait kuraklık analizleri yapılması sonrasında belirlenen kalibrasyon dönemlerine göre yapılmıştır. Yapılan analizler sonucu benzeşim çalışmalarında beş durum ele alınmıştır. Bunlar, Durum 1a olarak kurak dönemi belirten ( ) su yılları, Durum 1b olarak yağışlı dönemi belirten (1991) su yılı, Durum 1c olarak kurak dönemi belirten ( ) su yılları, Durum 2 olarak yağışlı dönemi belirten ( ) su yıllarını ve

5 v Durum 3 olarak kurak dönemi belirten ( ) su yıllarıdır. Belirlenen durumlara göre IHACRES programı ile yapılan modelleme sonucunda benzeşim yapılan hidrograflar arasında genel olarak uyum gözlemlenmesine rağmen özellikle kurak dönemlerde uyumsuzluklar gözlenmiştir. IHACRES programının uygulanabilirliği ve program tarafından yapılan benzeşim çalışmalarının daha iyi sonuçlar vermesi için çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Bilim Kodu : Anahtar Kelimeler : Yağış akış modeli, IHACRES, Kuraklık analizi, Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam gölleri havzası Sayfa Adedi : 160 ez Yöneticisi : rof. Dr. İbrahim GÜRER

6 vi RAINFALL-RUN OFF MODELLING OF KOZANLI (GÖKGÖL) AND SAMSAM LAKES BASIN (M.Sc. hesis) Murat ÖNCÜ GAZİ UNIVERSIY INSIUE OF SCIENCE AND ECHNOLOGY October 2010 ABSRAC Konya Closed basin is an important region regarding the effective, efficient, and sustainable management of water resources because of the drought threat. In this study, simulation of hydrographs are studied to complete the missing flow data in the calibration periods determined after the drought analysis of Kozanlı (Gökgöl) and Samsam Lakes Basin which is a sub-basin of Konya Closed Basin. Identification of Unit Hydrographs and Component Flows from Rainfall, Evaporation and Stream Flow Data (IHACRES) rainfall-runoff modeling program which is used for conversion of rainfall to run off is used. IHACRES program requires daily temperature, rainfall and measured flow values as variables. Basin area required for the modeling is determined as the result of the inquiry of raster data in ARCHYDRO program environment which is a sub-module of ARCGIS program. Variables used in IHACRES are adjusted as to have the most coherence between the measured flow data and modeled flow data. Simulation works are made as per calibration periods determined after conducting drought analysis of the basin. Five states are taken up in the simulation works as the result of conducted analysis. hese are; State 1a: water years ( ) specifying the drought period, State 1b: water year (1991) specifying the rainy period, State 1c: water years ( ) specifying the drought period, State 2: water years ( ) specifying the rainy period and State 3: water years ( ) specifying the drought period. Although a

7 vii general coherence is monitored between hydrographs simulated as the result of IHACRES modeling made according to the determined states, incoherence is also monitored especially during the drought periods. Various recommendations are made for the applicability of IHACRES program and getting better results from the simulation works made by the program. Science Code : Key Words : Rainfall-runoff model, IHACRES, Drought analysis, Kozanlı (Gökgöl) and Samsam Lakes Basin age Number : 160 Adviser : rof. Dr. İbrahim GÜRER

8 viii EŞEKKÜR Bu çalışmanın her türlü aşamasında öneri ve eleştirileriyle bana yol gösteren, yardımlarını esirgemeyen ve bilime olan tutkusuyla ufkumu genişleten, değerli hocalarım rof. Dr. İbrahim GÜRER, Doç. Dr. Doç. Dr. Nurunnisa USUL ve rof. Dr. Osman ÖZDEMİR e sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Sevgili yardımsever arkadaşım Arş. Görevlisi İbrahim UÇAR a, bu çalışma boyunca bana yaptığı desteğinden dolayı çok teşekkür ederim. Bu çalışmaya; Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü arasında gerçekleştirilen Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam Göllerinde İklim Değişikliği Nedeniyle Meydana Gelen Değişikliklerin Hidrolojik Olarak İncelenmesi konulu projeye ait protokolle sağladıkları katkılardan dolayı; DSİ Genel Müdürlüğü ne, DSİ Rasatlar Şube Müdürlüğü nden Nurullah SEZEN e (Rasatlar Eski Şube Müdürü), Ayhan AKGÖZ e (Rasatlar Şube Müdürü), Hakan AKSU ya (Meteoroloji Müh.) ve Sema SEZER e (Meteoroloji Müh.), arazi çalışmalarında her türlü imkânı seferber eden Doğa Koruma ve Milli arklar Genel Müdürlüğü ne, ayrıca DMİ Genel Müdürlüğü ne ve Çevre ve Orman Bakanlığı Bilgi İşlem Daire Başkanlığı çalışanlarına çok teşekkür ederim. Ve Aileme; bana her zaman destek oldukları, sevgi ve güvenlerini benden hiçbir zaman esirgemedikleri için minnettarım.

9 ix İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZE...iv ABSRAC....vi EŞEKKÜR.. viii İÇİNDEKİLER......ix ÇİZELGELERİN LİSESİ.. xii ŞEKİLLERİN LİSESİ.....xiv RESİMLERİN LİSESİ...xvii HARİALARIN LİSESİ.....xviii SİMGELER ve KISALMALAR......xix 1. GİRİŞ ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Yağış Akış Modellemeleri İle İlgili Olarak Yapılan Çalışmalar Eksik Akım Verilerinin amamlanması İçin Yapılan Çalışmalar Ihacres Modeli İle İlgili Yapılan Çalışmalar KURAKLIK Kuraklığın Etkileri Hidrolojik etkiler Su azalması Çevresel etkiler Çalışma Alanındaki Kuraklık Analizleri Kuraklığın Etkileri Yağış verileri

10 x Sayfa Standart yağış indisi (SYİ) ile kuraklık analizi Yağmur anomali indeksi (YAİ) Eşlenik yağış indeksi (EYİ) Kuraklık analizlerine göre kalibrasyon dönemlerinin seçilmesi HİDROLOJİNİN SU KAYNAKLARI ROJELERİNE UYGULANMASI Su Miktarının Belirlenmesi HİDROLOJİK MODELLEME Giriş Sistem Olarak Havza Havzaya düşen yağışın akışa dönüşümü Yağış-Akış Modelleri Kapalı kutu (kara kutu) modelleri Yüzey akımları sürekli olmayan su toplama havzaları için kapalı kutu yağış- akış modeli geliştirmeye ilişkin zorluklar Ihacres Model (Yağış Akış Modeli ) Ihacres in kullanım amaçları Doğrusal olmayan modül Doğrusal modül Model metodolojisi Değişkenler Bir akarsu verisinden diğerinin akım verisini türetme arametreler Model doğruluğunun değerlendirmesi

11 xi Sayfa 6. KOZANLI(GÖKGÖL) ve SAMSAM GÖLÜ HAVZASI ÖRNEĞİ Konya Kapalı Havzası Kozanlı (Gökgöl) Ve Samsam Gölü Havzası Çalışma alanı Çalışma yapılacak havzadaki göllerin mevcut durumu Havzanın jeolojik yapısı Havzanın hidrojeolojik yapısı Havzanın yeraltısuyu beslenimi ve boşalımı Harita Çalışmaları Ihacres Koşturmaları Kurak- yağışlı dönem için koşturma (Durum 1) Yağışlı dönem için koşturma (Durum 2) Kurak dönem için koşturma (Durum 3) SONUÇ VE ÖNERİLER KAYNAKLAR EKLER EK-1. hiessen metodu için belirlenen çokgen alanlarının MGİ ye ait bölümleri EK-2. Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri EK-3. Göl ve derelerin konumu EK-4. Kozanlı(Gökgöl) ve Samsam gölleri havzasına ait ölçülen ve uyarlanan hidrograflar. 155 EK-5. Hidrojeoloji haritası ÖZGEÇMİŞ

12 xii ÇİZELGELERİN LİSESİ Çizelge Sayfa Çizelge 3.1. Kozanlı(Gökgöl) ve Samsam gölleri havzası ndaki yerleşimlerin 2000 ve 2007 yıllarına ait nüfus değerleri Çizelge 3.2 Kulu ovası yeraltısuyu seviyesi değerleri Çizelge 3.3. Havza etrafındaki mevcut yağış gözlem istasyonları Çizelge 3.4. Kulu, Cihanbeyli Ve Haymana MGİ ye ait uzun yılların ortalama yağış değerleri Çizelge 3.5. Meteoroloji gözlem istasyonları (MGİ) birebir korelasyon tablosu Çizelge 3.6. hiessen hesaplama katsayıları Çizelge 3.7. Standart yağış indisi değerlerine göre kuraklık çeşitleri Çizelge 3.8. Standart yağış indisi analizinden elde edilen sonuçlar Çizelge 3.9. Yağmur anomali indisi analizinden elde edilen sonuçlar Çizelge Eşlenik yağış indisi analizinden elde edilen birikimli sapma değerleri Çizelge Kuraklık analizi metotlarının ortak çizelgesi Çizelge 5.1. Kozanlı(Gökgöl) ve Samsam gölü havzası mevcut akım gözlem istasyonları Çizelge 5.2. Ortak ölçüm alınan yılların tablosu Çizelge 5.3. Akım gözlem istasyonları (AGİ) birebir korelasyon tablosu Çizelge 6.1. Durum 1a koşturması sonucu belirlenen parametre değerleri Çizelge 6.2. Durum 1a koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Çizelge 6.3. Durum 1b koşturması sonucu belirlenen parametre değerleri Çizelge 6.4. Durum 1b koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri... 81

13 xiii Çizelge Sayfa Çizelge 6.5. Durum 1c koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Çizelge 6.6. Durum 2 koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Çizelge 6.7. Durum 3 koşturması sonucu belirlenen parametre değerleri Çizelge 6.8. Durum 3 koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri... 91

14 xiv ŞEKİLLERİN LİSESİ Şekil Sayfa Şekil yılları arasında Kozanlı(Gökgöl) ve Samsam Gölleri Havzası için hesaplanan yıllık ortalama yağış değerleri....9 Şekil su yılları arasındaki azarözü deresi ortalama yıllık akım verileri Şekil 3.3. Kuraklık çeşitlerinin birbirleriyle ilişkisinin şematik gösterimi Şekil 3.4. Sondaj kuyularının türlerine göre şematik gösterimi Şekil 3.5. Kulu ovası yeraltısuyu seviye grafiği Şekil 3.6. Cihanbeyli MGİ ile Kulu MGİ arasında aylık ortalama yağış verileriyle belirlenen korelasyon grafiği Şekil 3.7. Cihanbeyli MGİ ile Haymana MGİ arasında aylık ortalama yağış verileriyle belirlenen korelasyon grafiği Şekil 3.8. Kulu MGİ ile Haymana MGİ arasında aylık ortalama yağış verileriyle belirlenen korelasyon grafiği Şekil 3.9. Yıllık zaman serisine göre SYİ değerleri Şekil Yıllık zaman serisine göre YAİ süreklilik grafiği Şekil Yıllık zaman serisine göre birikimli sapma grafiği Şekil 5.1. Havza üzerine düşen yağışın akışa dönüşümü Şekil 5.2. Drenaj havzası biriktirme davranışları akış şeması Şekil 5.3. Ortak çekilme eğrisinin elde edilmesi Şekil 5.4. IHACRES programının lineer olmayan ve lineer modülleri akış şeması Şekil 5.5. azarözü Deresi(Kırklar Yaylası ) ile Sırçasaray Deresi arasındaki korelasyon grafiği Şekil 5.6. azarözü Deresi(Karadağ Köprüsü) ile Sırçasaray Deresi arasındaki korelasyon grafiği... 54

15 xv Şekil Sayfa Şekil 5.7. azarözü Deresi(ollar Yaylası ) ile Sırçasaray Deresi arasındaki korelasyon grafiği Şekil 5.8. azarözü Deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf (1985 su yılı) Şekil 6.1. Durum 1a koşturmasındaki 1989 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil 6.2. Durum 1a koşturmasındaki 1990 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil su yılları için yapılan Durum 1a koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil su yılları için yapılan Durum 1a koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi Şekil 6.5. Durum 1b koşturmasındaki 1991 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil su yılı için yapılan Durum 1b koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil su yılı için yapılan Durum 1b koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi Şekil 6.8. Durum 1c koşturmasındaki 1992 su yılları için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil 6.9. Durum 1c koşturmasındaki 1993)su yılları için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil su yılları için yapılan Durum 1c koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil su yılları için yapılan Durum 1c koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi Şekil Durum 2 koşturmasındaki 1995 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil Durum 2 koşturmasındaki 1996 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve belirlenen etkili yağış değerleri... 87

16 xvi Şekil Sayfa Şekil Durum 2 koşturmasındaki 1997 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil Durum 2 koşturmasındaki 1998 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil Durum 2 koşturmasındaki 1999 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil su yılları için yapılan Durum 2 koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil su yılları için yapılan Durum 2 koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi Şekil Durum 3 koşturmasındaki 2000 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil Durum 3 koşturmasındaki 2001 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil Durum 3 koşturmasındaki 2002 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil Durum 3 koşturmasındaki 2003 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil Durum 3 koşturmasındaki 2004 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve etkili yağış değerleri Şekil su yılları için yapılan Durum 3 koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil su yılları için yapılan Durum 3 koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi... 95

17 xvii RESİMLERİN LİSESİ Resim Sayfa Resim 6.1. Kozanlı (Gökgöl) den bir görünüm Resim 6.2. Kozanlı (Gökgöl) ün azarözü deresine akan kısmındaki bağlama yapısı Resim 6.3. Samsam tahliye kanalı Resim 6.4. Samsam Gölünün çekilmesi sonucu çoraklaşan topraklar Resim 6.5. Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam Göllerinin 2000 yılında çekilmiş uydu görüntüleri... 79

18 xviii HARİALARIN LİSESİ Harita Sayfa Harita 5.1. Salmon Havzasının coğrafi konumu Harita 5.2. Dünyanın doğal vejetasyon bölgeleri haritası Harita 5.3. Araştırma havzası ve civarındaki ölçüm istasyonlarının konumu Harita 6.1. Araştırma havzasının coğrafi konumu Harita 6.2. Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam gölleri vaziyet planı Harita 6.3. Araştırma Havzası topoğrafik haritası

19 xix SİMGELER VE KISALMALAR Bu çalışmada kullanılmış bazı simgeler ve kısaltmalar, açıklamaları ile birlikte aşağıda sunulmuştur. Simgeler Açıklama A i t i,t i ort i E10max E10min top ort e o Q o Q m Q ort Q k q Q k s Q k R 2 R 2 sqrt R 2 inv i sıra nolu istasyonun thiessen katsayısı Yağış, mm t ayının havza yağışı, mm i sıra nolu istasyonun t ayındaki toplam yağışı, mm Yağış, mm Ortalama yağış, mm Gözlem süresindeki en yüksek 10 yağış değeri ortalaması, mm Gözlem süresindeki en düşük 10 yağış değeri ortalaması, mm Seçilen dönemin toplam yağış miktarı, mm Seçilen dönemin ortalama yağış miktarı, mm Etkili yağış, mm Ölçülen yağış, mm lük ölçülen debi, m 3 /sn lük hesaplanan debi, m 3 /sn Çalışılan yıla ait ortalama ölçülen debi, m 3 /sn. oplam akım debisi, m 3 /sn Hızlı akım debisi, m 3 /sn Yavaş akım debisi, m 3 /sn Benzetilen hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden katsayı ik değerlere göre ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden katsayı Ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden sapmalar karelerinin toplamını ifade eden katsayı

20 xx Simgeler Açıklama R 2 log ort min max ö S k Akım yüzdelerinin eşit ağırlıkta olması durumunda ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden uygunluk kriteri Sıcaklık, o C Ortalama sıcaklık, o C Minimum sıcaklık, o C Maksimum sıcaklık, o C Ölçülen yağış değerleri arasındaki zaman değeri Havza ıslaklık/zemin nemi indeksi V q Hızlı akımlar için relatif hacim miktarı, m 3 V s Yavaş akımlar için relatif hacim miktarı, m 3 U1 Akım oto korelâsyonu değeri X Bağımsız değişken değeri X1 Kross korelâsyonu değeri Y Bağımlı değişken değeri a Akım geri çekilme oranı Hızlı akım için belirlenen geri çekilme oranı a q a s b b q b s Yavaş akım için belirlenen geri çekilme oranı Akım için etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri Hızlı akım için etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri Yavaş akım için etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri c Zemin ıslaklık miktarı, mm -1 f Buharlaşma oranına bağlı sıcaklık değişimi, o C -1 l Akımın oluşması için zemin nemi indeksi eşiği n Hesaba katılan debi değerlerinin sayısı φ k Zemin nemi φ k 1 Bir önceki güne ait zemin nemi p Zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısı

21 xxi Simgeler Açıklama τ k τ w t k t r t τ g τ s ε σ Sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı, Referans sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı, Ölçülen sıcaklık, o C Referans sıcaklık, o C Basamak süresi, Akım değeri hesaplanacak dönemin zaman değeri, Hızlı akımlar için geri çekilme zaman sabiti Yavaş akımlar için geri çekilme zaman sabiti Ölçülen akım değerlerine göre hesaplanan model akım değerlerinin güven aralığı Standart sapma Kısaltmalar Açıklama DSİ DMİ AGİ MGİ ARCGIS ARCHYDRO IHACRES SYİ YAİ EYİ ÖYİ BIAS Devlet Su İşleri Devlet Meteoroloji İşleri Akım Gözlem İstasyonu Meteoroloji Gözlem İstasyonu An Integrated Collection Of GIS Software roduct he ArcGIS Hydro Data Model Identification of Unit Hydrographs and Component Flows From Rainfall, Evaporation and Stream Flow Data Standart Yağış İndisi Yağmur Anomali İndisi Eşlenik Yağış İndisi Önceki Yağış İndeksi Ölçülen Akım İle Modellenen Akım Arasındaki oplam Hata

22 1 1. GİRİŞ İnsanlar yeryüzündeki yaşayışlarını sürdürmek için su ile ilgili birçok veriyi çok eski zamanlardan beri toplamaya başlamışlardır. Bu bilgilerin bir bilim dalı haline gelmesi ve mühendislik çalışmalarında kullanılmaya başlanması oldukça yenidir. Dünya üzerinde suyun dağılışını, hareketini ve özelliklerini inceleyen hidroloji bilimi, insanın çevresi ile olan ilgisi arttıkça daha büyük önem kazanmaya başlamıştır. İnsanın çevresini düzenleyip kendi kontrolü altına alma çabalarının bir parçası olan su kaynaklarının geliştirilmesi çalışmalarında, hidrolojik veriler çok önemlidir. Hidrolojik araştırmalarda, mevcut su miktarının belirlenmesi ilerleyen yıllardaki su kaynaklarının etkin ve verimli yönetilmesi açısından çok önemlidir. Ancak hidrolojik verilerin değişkenliklerinden dolayı meydana gelen belirsizlik vb. diğer faktörler araştırmaları zorlaştırır veya güvensiz konuma getirir. Havzaya ait yağış, buharlaşma, sıcaklık vs. hidrolojik veriler için belirlenen zaman diliminde ne kadar değişimin olacağı belirlenememektedir. Ayrıca, havzanın topoğrafik, jeolojik vb. özelliklerinden dolayı su miktarının uzun yıllarda gösterdiği davranışı tayin etmede de önemli zorluklar ortaya çıkmaktadır. Hidrolojik verilerin belirsizliğine ve hidrometeorolojik analizler için yeterli veriye sahip olunmaması nedeniyle su miktarı değişikliğinin meydana getirdiği problemlere çözümler üretilememektedir. Bundan dolayı, akımların modellenmesi, su kaynaklarının ileriye yönelik kullanımı bakımından büyük önem taşımaktadır. Çalışmada, yağış akış modellemesi için Identification of Unit Hydrographs and Component Flows From Rainfall, Evaporation and Streamflow Data (IHACRES) programı kullanılmaktadır. IHACRES programının temeli, havzaya düşen yağış miktarına göre akışa geçecek yağış miktarının hesabına dayanmaktadır. Daha açıkça ifade edecek olursak, zemine düşen yağışın sızmadan arta kalan kısmının zemin nemi muhtevasını doygunluğa ulaştırmasının ardından zemine gelecek yağışın akışa geçeceği kabulüyle program akım değerini hesaplamaktadır. rogram modelleme

23 2 yaparken ölçülen yağış, sıcaklık ve akım değerlerine ihtiyaç duymaktadır. Modele veri girişi sırasında ölçülen akım verilerindeki eksiklikler aynı yağış rejimi etkisinde kalan iki AGİ nun ilişkilendirilmesi sonucu belirlenen regresyon denklemleri sayesinde tamamlanmıştır. Modelin bu aşamada hesapladığı akım değerleri, hem eksik akım verilerinin tamamlanmasında kullanılan bağlantıların hem de ölçülen akım verilerinin doğruluğunu test etmek amacıyla kullanılmaktadır. Ölçülen veriler haricinde, kurak ve yarı kurak bölgelerde hidrolojik modelleme çalışmalarında kullanılan IHACRES programına ait girdi verisi olan havzanın alan değerinin belirlenmesi için ARCGIS programının alt modülü olan ARCHYDRO programı kullanılmıştır. Böylece IHACRES programının modelleme yapmasını sağlayacak havza drenaj alanının belirlenmesinin ardından; ölçülen hidrometeorolojik verilerin programa yüklenmesi ile yağış-akış modellemesi yapılmaktadır. rogram, ilk önce belirlenen referans sıcaklık ve referans sıcaklığa bağlı ıslaklık azalım oranı parametrelerine göre programa girilen günlük sıcaklığa bağlı olarak ıslaklık azalım oranını belirler. Belirlenen ıslaklık azalım oranına göre yağış miktarı ve bir önceki günkü zemin nemi miktarına göre o günkü zemin nemi hesaplanır. Hesaplanan zemin nemine ve zemin ıslaklık miktarına bağlı olarak o günkü yağışın ne kadar miktarının akışa geçtiği hesaplanır. Daha sonra program tarafından havza alanına göre yağışın akışa geçen miktarının ne kadarının ne miktarda akım değeri oluşturacağı belirlenmektedir. Bu çalışmada yağış akış modeli olan IHACRES programı kullanılarak Konya Kapalı Havzası nda bulunan Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam Gölü alt havzası incelenmektedir. Bu havzanın incelenmesinin nedeni, havza bünyesinde yer alan Doğa Koruma ve Milli arklar Genel Müdürlüğüne ait Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam Gölleri Sulak Alan Koruma Sahasındaki su kaynaklarının etkin ve verimli şekilde yönetilmesini sağlayacak master planı için, yağış akış modellemesi yapılarak ölçülen akım verilerinin doğruluğunun test edilmesi ve bu verilerin kullanılmasıyla ölçülemeyen eksik akım verilerinin belirlenmesi sonrasında, su bütçesi hesabı

24 3 yapılmak istenmesidir. Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam Gölü alt havzası, tez çalışmasının ileriki bölümlerinde araştırma havzası olarak tanımlanacaktır. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü tarafından Konya Kapalı Havzası ve uz Gölü Yönetim lanı çerçevesinde, havza içerisindeki suları tahliye eden kanalın boşaldığı azarözü Deresi Akım Gözlem İstasyonu (AGİ) ve Sırçasaray Deresi (AGİ) nda çeşitli dönemlerde ölçümler yapılmıştır. Akım gözlemleri yapılan yıllarla ilgili olarak kuraklık analizleri yapılması sonrasında 1990 ve 2004 arası su yıllarını kapsayan dönemde yağış akış modellemesi yapılmasına karar verilmiştir. Çalışmada kuraklık analizi yapılmasının nedeni, yağışlı ve kurak dönemler için belirlenecek kalibrasyon sürelerindeki modelin belirlediği akım değerleri ile ölçülen akım değerleri arasındaki uyumun başarı ölçüsüne göre modelin uygulanabilirliliğini belirlemektir. Çalışmanın amacı, kuraklık analizi yöntemlerine göre belirlenen kalibrasyon dönemleri için araştırma havzasında yağış sonucu oluşan direkt akım hidrografının benzetilmesidir.

25 4 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR 2.1. Yağış Akış Modellemeleri ile İlgili Olarak Yapılan Çalışmalar Corderly ve arkadaşlarının çalışmalarında, ey Avustralya Bölgesi ile ilgili olarak yaptıkları araştırmada, yağışlı olan yıllarda bitki örtüsünün çok sık olduğu görülmüştür; ancak bu durum yağış sonrasında su toplama havzasının topladığı su miktarının akışa geçen kısmını büyük ölçüde azaltmıştır. Buna karşın aynı bölgede yaşanan kurak dönemde hemen hemen aynı miktardaki yağış sonrasında, yağışlı olan yıllara göre daha fazla akış miktarı kaydedilmiştir. Bu durum göstermiştir ki yüzey toprağının ve bitki örtüsünün çeşitliliği, kurak ve yarı kurak bölgelerdeki su toplama havzalarının akış üretimleri üzerinde temel etkileri olan iki etmendir [Corderly ve ark., 1983]. ilgrim ve arkadaşlarının çalışmalarında, kurak ve yarı kurak bölgelerdeki su toplama havzalarının hidrolojik özelliklerini incelemişler ve bu alanlardaki yağışakış modellemelerinde karşılaşılan zorlukları yorumlamışlardır. Bunlar, Genel olarak, kurak bölgeler (özellikle de yarı kurak bölgeler) hassas bir hidrolojik dengeye sahiptir. Hidrolojik modellemeye ait model parametrelerinin değerleri, birbirini izleyerek devam eden yağışlı ve kurak dönemlerde değişkenlik göstermektedir. oprak yapısının çeşitliliği ve toprağın yüzeysel özellikleri, akış üretiminde temel bir rol oynar. Kurak ve yarı kurak bölgelerdeki yağış olayları oldukça az olduğu için yüzey toprağının doyumu neredeyse hiç gerçekleşmez. Ayrıca bu bölgelerde yüzey toprağının sızma miktarı önceki dönemlere ait zemin muhtevasına bağlı olarak oldukça değişken olabilmektedir. Kurak veya yarı Kurak bölgelerde bitki örtüsü seyrektir ve temel olarak kurakçıl bitkilerden, geçici çalılıklardan ve küçük yapraksı bitkilerden oluşur. Bu

26 5 bölgelerde bitki örtüsünün sıklığı uzun bir kurak dönemin ardından oluşan yağışlı dönemin ardından farklı olabilir. Bundan dolayı, toprağın suyuna ve onun kullanımına olan talep aynı yerdeki farklı dönemlerde önemli ölçüde değişiklik gösterebilir [ilgrim ve ark., 1988]. ost un çalışmasında, havzaya ait farklı dinamik karakterleri belirlemek amacıyla doğrusal olmayan modül formülasyonlarında değişiklik yapmak için çeşitli modelleme çalışmaları yapmıştır [ost, 1996] Eksik Akım Verilerinin amamlanması İçin Yapılan Çalışmalar Öziş ve arkadaşlarının çalışmalarında, Dicle Havzasındaki başlıca akım gözlem istasyonlarının aylık akışları incelenmiştir. Çalışmada istasyonlardaki veri eksiklikleri belirlenerek su yılları arasındaki aylık akımlar içerisinde sürekli dizilerin elde edilmesi amaçlanmıştır. Eksik verilerin tamamlanması için aralarında ilişki olduğu düşünülen zamanlarda korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Sonuçta istasyonların su yılları arasındaki eksik akım verileri tamamlanarak, tüm süreye ait aylık akım verisi tabloları elde edilmiştir [Öziş ve ark., 1999]. Sepetçioğlu ve Gerger in çalışmalarında, akarsularda akım serilerinin istatistiksel modellenmesi yapılmıştır. Çalışmada akarsuların stokastik özellikleri incelenmiş, bu özellikleri belirlemek için parametreler tahmin edilmiş ve akımların olasılık dağılım fonksiyonları çıkarılıp, korelasyon ve regresyon katsayıları yardımıyla akım serilerinin istatistiksel modeli kurulmuştur. Böylece istenilen uzunlukta sentetik seri türetilmesi imkânı sağlanmıştır [Sepetçioğlu ve Gerger, 2000] Ihacres Modeli İle İlgili Yapılan Çalışmalar Chapman ın çalışmasında, doğrusal olmayan modülün güncellenen versiyonun kullanıldığı IHACRES yağış akış modeli ve diğer yağış akış modelleri aynı anda test edilmiştir. Yapılan çalışmalar çerçevesinde güncellenen doğrusal olmayan modül

27 6 yapısının model performansında elle tutulur ilerlemeler sağlamadığı belirtilmiştir [Chapman, 1996]. Ye ve arkadaşlarının çalışmalarında, IHACRES Yağış akış modeline, Avusturalya daki kurak bir bölgeye ait hidrometeorolojik verilerin (Yağış, Buharlaşma / Sıcaklık ve Ölçülen Akım ) yüklenmesi sonrasında hesaplanan akım verilerinin ölçülen akım verileri ile uyumlu olup olmadığı üzerine çalışma yapılmıştır. Çalışmada, farklı kalibrasyon (yağışlı, kurak, yağışlı kurak) dönemleri için belirlenen doğrusal olmayan ve doğrusal modül parametrelerinin kullanılmasıyla programın güvenilirliliği test edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde kurak dönemlerde programın tahmin ettiği akım verilerinin ölçülen akım verilerine göre uyumunun yağışlı dönemlerdeki akım verilerinin uyumuna göre daha düşük olduğu belirlenmiştir. Kurak dönemde belirlenen akım verilerinin ölçülen akım verilerine göre uyumsuzluğunu gidermek amacıyla her bir kalibrasyon dönemine ait farklı başlangıç parametreleri kullanılarak model ile hesaplanan akım verilerinin ölçülen akım verilerine göre uyumunun arttırılması sağlanmıştır [Ye ve ark., 1997]. Littlewood un çalışmasında, IHACRES 2.1 programındaki havzanın karakteristik özelliklerini yansıtan 6 doğrusal olmayan parametrenin programın performansına ne şekilde etki yaptığını araştırmıştır. Yapılan analizler neticesinde programa eklenen parametrelerin, modellenen akım verilerinin doğruluk düzeyine pozitif yönde etki yaptığı belirlenmiştir [Littlewood, 2004]. Croke ve arkadaşlarının çalışmalarında, alternatif model kalibrasyon teknikleri kullanılarak IHACRES programı yeniden yapılandırılmıştır. Yeniden yapılandırma yapılırken JAVA programlama dili kullanılmıştır. Ayrıca programın doğrusal olmayan modülüne baz akım ve zemin nemi kaybı modülleri eklenerek programın doğruluğunun arttırılması amaçlanmıştır [Croke ve ark., 2005]. Littlewood ve arkadaşlarının çalışmalarında, Brezilyadaki 4 farklı havzaya ait akım serilerinin istatistiksel modellemesi yapılmıştır. Çalışmada havzanın hidrolojik özellikleri incelenmiş ve havzaya ait karakteristikleri belirlemek için parametre

28 7 tahmini yapılmıştır. Belirlenen parametrelere göre hesaplanan akım verileri ile ölçülen akım verileri arasındaki uyumu gösteren model doğruluk parametreleri hesaplanarak akım serilerinin istatistiksel modeli kurulmuştur. Böylece istenilen doğrulukta akım verilerinin türetilmesi imkânı sağlanmıştır [Littlewood ve ark., 2006].

29 8 3. KURAKLIK Kuraklık belli aralıklarla tekrarlanan bir iklim olayı olmasına rağmen, insanlarda kuraklığın ani ve olağandışı bir olay olduğu kanaati oluşmuştur. Kuraklık çeşitlerinin ana nedeni uzun dönemli azalan yağış miktarlarıdır. İklim değişikliği nedeniyle dünyanın çoğu bölgesinde artan sıcaklık ve azalan yağış değerleri nedeniyle, kuraklığın oluşum sıklığı artmaktadır. Kuraklık, yavaş yavaş başlayan, aylık veya yıllık süreler boyunca gelişimini arttıran ve geniş alanları etkilemesi ve doğal bir olay olması nedeniyle diğer doğal olaylardan faklıdır [1]. Kuraklığın başlangıç ve bitiş zamanlarını ve etkilerini belirlemek güç olduğundan kuraklık etkisinde kalan ülkelerde ekonomik, çevresel ve sosyal sıkıntılar meydana gelmektedir. Kuraklık tüm iklim dönemlerinde görülebilir ancak, bir bölgeye ait kuraklık olayındaki etkiler diğer bölgeye göre büyük farklılıklar gösterebilir. Kuraklık, tarımda üretim düşüklüğünün yanı sıra susuzluk, enerji darboğazı gibi sosyal hayatı etkileyebilecek özelliklere sahiptir [1]. Araştırma havzasındaki kuraklığın yarattığı sorunlardan en önemlileri, tarımsal üretim düşüklüğü ve susuzluk sorunları olarak görülmektedir. Bu durumun nedeni yöre halkının talebi üzerine havzaya ait su kaynaklarının gerekli teknik araştırmalar yapılmadan ve kullanım miktarları belirlenmeden hizmete sunulmasıdır. Su kaynaklarının yönetiminde karşılaşılan sorunlar, kuraklığın son bulmasına rağmen bitmeyecek; ayrıca kuraklık olayının bitmesine rağmen sulak alanların durumu düzelmeyecektir. Çünkü kuraklığın meydana getirdiği tahribat geri dönüşü olmayan sonuçlar doğuracaktır. Akiferlerdeki su potansiyelinin kontrolsüz kullanımı, toprağın bilinçsiz şekilde sürülmesi ve otlatma gibi insan faaliyetleri kuraklığın etkilerini şiddetlendirmektedir. Çalışma alanında bilinçsiz olarak çalıştırılan sondaj kuyuları yüzünden yeraltı su seviyesinin giderek düşmektedir. Ancak, son dönemlerde bu sorunla ilgili olarak DSİ nin denetimleri çerçevesinde iyileşme görülmektedir.

30 9 Dört farklı kuraklık tanımı vardır. Meteorolojik kuraklık Meteorolojik kuraklık; yağış miktarı ve kuruluk oranının ortalama yağış miktarı ve yağışsız geçen günlerin sayısı ile kıyaslanması temel alınarak tanımlanmaktadır. Meteorolojik kuraklık tanımları bölgelere özgüdür, çünkü yağışlarda azalmalara neden olan atmosferik koşullar her bölge için değişkenlik gösterir. Bu nedenle, farklı ülkeler ve bölgeler için çeşitli meteorolojik kuraklık tanımları bulunmaktadır [1]. Araştırma havzasındaki ortalama yağış verileri incelendiğinde son 8 yıllık dönemdeki yıllık toplam yağış miktarları ölçüm alınabilen son 34 yıllık dönemdeki ortalama toplam yağış değerine göre daha azdır. Bu durum açıkça göstermektedir ki havzamızın bulunduğu bölgede ciddi derecede yağış azlığı görülmektedir. Bundan dolayı havzanın ciddi derecede meteorolojik kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı belirlenmiştir (Şekil 3.1). Şekil yılları arasında Araştırma Havzası için ölçülen yıllık ortalama yağış değerleri

31 10 Hidrolojik kuraklık Hidrolojik kuraklık; nehirlerde veya barajlarda su miktarının aylık veya yıllık dönem boyunca düşük debi veya hacimde olması olarak tanımlanır. Hidrolojik kuraklık meteorolojik kuraklık ile alakalıdır ve meydana gelme sıklıkları da diğeri ile bağlantılı şekilde değişir. Arazi kullanımındaki değişiklikler ve toprağın doğal özelliklerini yitirmesi hidrolojik kuraklığın sıklığını ve şiddetini değiştirmektedir [1]. Havzadaki akımı uz gölüne tahliye eden azarözü deresine ait akım değerlerinde yıllara göre meydana gelen azalma nedeniyle hidrolojik kuraklık yaşandığı tespit edilmiştir (Şekil 3.2). Şekil 3.2 de belirtilen akım değerleri içerisindeki ölçüm alınmayan yıllardaki akım verileri, belirlenen kalibrasyon süreleri çerçevesinde, IHACRES koşturmaları ve aynı yağış rejimi altındaki derelerin arasındaki ilişkinin belirlenmesinin ardından hesaplanan regresyon denklemleri kullanılması ile tamamlanmıştır. Şekil su yılları arasındaki azarözü Deresi ortalama yıllık akım verileri

32 11 Sosyo-ekonomik kuraklık Sosyo-ekonomik kuraklığın diğer kuraklık türlerinden farkı; insani faaliyetlerden etkileniyor olması ve arz talep süreçleriyle bağlantılı olmasıdır. Sosyo-ekonomik kuraklık; su, yem, tohum, balık veya hidroelektrik potansiyel gibi bir ekonomik işleyişe olan talebin, mevcut su miktarını geçtiği zaman meydana gelmektedir. Böylece sosyal ve ekonomik etkiler meydana gelmektedir. Farklı kuraklık çeşitlerinin birbiriyle olan ilişkisi aşağıdaki şekilde özetlenmiştir [1]. Ülkemizde 2000 ve 2007 yıllarında yapılan nüfus sayımlarına göre araştırma havzasının bulunduğu bölgedeki köy ve beldelerin nüfusları Çizelge 3.1 de belirtilmiştir. Çizelge 3.1. Araştırma Havzası ndaki yerleşimlerin 2000 ve 2007 yıllarına ait nüfus değerleri [2] Yerleşim Adı: 2000 yılı 2007 yılı % Değişim Kozanlı ,1 Celep ,6 Yeniceoba ,5 Kuşça ,1 Kütükuşağı Büyükbeşkavak ,3 Çalış ,4 Karacadağ ,8 Durupınar ,4 Güzelcekale ,0 ınarbaşı ,0 Bostanhöyük ,4 Altıpınar ,6 Yergömü ,3 Sazağası ,6 Çeltekli ,1 Yeşilköy ,8 Yukarısebil ,7 Karacadere ,3 Burunağıl ,7

33 12 Çizelge 3.1. (Devam) Araştırma Havzası ndaki yerleşimlerin 2000 ve 2007 yıllarına ait nüfus Değerleri [2] Canımana ,5 Hisarköy ,2 Sarıyayla ,3 Doğutepe ,4 oplam Nüfus ,5 Araştırma Havzası nda 2000 ve 2007 yılları arasında nüfus miktarında ciddi derecede bir düşüş yaşanmıştır. Bunun nedeni giderek artan kuraklık etkisiyle meydana gelen tarımsal faaliyet düşüklüğü ve buna paralel olarak meydana gelen ekonomik sıkıntılardır. Nüfus miktarının azalmasına bağlı olarak mevcut su kaynaklarına olan talebin azalması nedeniyle yörede Sosyo-Ekonomik kuraklığın yaşanmadığı tespit edilmiştir. Farklı kuraklık çeşitlerinin birbiriyle olan ilişkisi aşağıdaki Şekil 3.3 de özetlenmiştir. Şekil 3.3. Kuraklık çeşitlerinin birbirleriyle ilişkisinin şematik gösterimi [1]

34 Kuraklığın Etkileri Hidrolojik etkiler Kuraklığın kısa dönemde belirtisi kullanılabilir su miktarının azalmasıdır. Kuraklık, insanlığın ihtiyaçları doğrultusunda su talebinin artmasına veya ileriye yönelik olarak susuzluk baskısına neden olmaktadır. Bundan dolayı uzun dönemde kurak dönemlerin de etkisiyle yeraltı su kaynaklarının ve rezervuarların aşırı tüketimi su kıtlığına neden olacaktır. arımsal faaliyetler nedeniyle, içme ve kullanma suyu talebinin giderek artmasına bağlı olarak Samsam ve Kozanlı göllerinde biriken sular, motopomplarla çekilmekte; ayrıca havza içerisinde mevcut kuyular haricinde yeni kuyular açılmaktadır. Havza içerisinde açılan kuyu sayısının artmasına ek olarak kuyuların çalışma saatlerinin artması nedeniyle yeraltı suyu potansiyeli giderek azalmaktadır Su azalması Dünya nüfusunun % 40'ını oluşturan 80 ülke şu anda su sıkıntısı çekmektedir. Yapılan araştırmalara göre su kullanımı yılları arasında iki katına çıkmıştır. Nüfusun hızla artmasına rağmen su kaynakları miktarının sabit kalması nedeniyle su talebi her geçen gün artmaktadır. Kişi başına düşen su kullanımı, toplumun gelişmişlik seviyesiyle doğru orantılıdır. Gelişmiş ülkelerde bu oranın oldukça yüksek olmasına rağmen, gelişmekte olan ülkelerde ise düşüktür (Örneğin ABD'de 1692 m 3, Avrupa'da 726 m 3, Afrika'da 244 m 3 tür) [3]. Konya Kapalı havzasında su kaynakları yönünden oldukça sınırlı bir bölgede olup, gerek iklimsel faktörlerden ve gerekse tarımda aşırı su kullanımından dolayı su kaynakları azalmaktadır. Havzada, sulamada kullanılan suların çok büyük bir bölümünü yeraltı su kaynakları oluşturmaktadır. Yeraltından rezervin üzerinde bir su çekimi söz konusudur ve bu nedenle de yeraltı su seviyesi hızlı bir şekilde düşmektedir. Bölgede 1,8 milyar m 3 lük emniyetli su potansiyeli bulunmakla birlikte

35 14 yıllık kullanılan su miktarı 2,6 milyar m 3 civarındadır. Her yıl yaklaşık 0,8 milyar m 3 su fazladan kullanılmakta olup, bu da bölgedeki su kaynaklarının azalmasına sebep olmaktadır. Dolayısıyla son yıllarda yeraltı su seviyelerinde ve bölgedeki göllerin seviyelerinde düşmeler gözlenmektedir. Konya Kapalı Havzası içerisindeki Samsam ve Kozanlı (Gökgöl) göllerini kapsayan araştırma havzası, DSİ tarafından sondaj kuyuları bakımından 16-7b havzası içerisinde belirtilmiştir. Şekilde 3.4 te belirtildiği gibi havza içerisinde toplam 2274 adet kuyu vardır. Mevcut kuyular içerisinde 1260 tanesi ruhsatlıdır. Bu kuyulardan 630 tanesi DSİ tarafından sulama amaçlı olarak açılan sondaj kuyularıdır; geri kalan ruhsatlı 630 kuyudan 626 tanesi şahıslar tarafından açılan, 4 tanesi de kooperatifler tarafından açılan kuyulardır. Kaçak olarak kullanılan 1644 adet kuyu vardır. Şekil 3.4. Sondaj kuyularının türlerine göre şematik gösterimi DSİ tarafından havza içerisindeki Kulu Ovasında yapılan gözlemler sonucunda yer altı su seviyesi değerleri Çizelge 3.2 de belirtilmiştir. Ölçülen verilere göre yeraltı su seviyesinin yıllık bazda ortalama 0,5 m düştüğü tespit edilmiştir (Şekil 3.5 ). Çizelge 3.2. de belirtilen yer altı su seviyesi değerleri incelendiğinde son dönemlerde kuraklık tehdidiyle karşı karşıya kalan araştırma havzasındaki akifer tabakasında su

36 15 potansiyelinin azaldığı görülmektedir. Bunun temel nedenleri ise yıllık yağış miktarlarındaki azalmalar ve ortalama sıcaklıklarda meydana gelen artışlardır. Araştırma Havzası ndaki tarımsal ürünlerin yetişmesi için gerekli olan su miktarı, topraktaki nem oranının azalması ve sıcaklığın artmasına bağlı olarak giderek artmaktadır. Bundan dolayı artan su talebini karşılamak için kuyulardan çekilen su miktarları giderek artmaktadır. Çizelge 3.2. Kulu Ovası yeraltı suyu seviyesi değerleri (m) YIL/AY YIL/AY YIL/AY /12-9, / /6-12,94-9, ,05-9, , /3-9, / /12-14,38-9, ,38-9, , /6-9, / /3-14,39-10, ,4-11, , /9-10, / /6-14,5-10, ,53-10, , /12-10, / /9-14,56-10, ,57-10,94-10,61-14, /3-11, /12-10, / ,88-10,8-15,03-10,74-10,92-15, /6-10,6 2005/3-10, /3-15,08-10,8-11,07-15,11-10,73-11,16-15, /9-10, /6-11, /6-15,17-10,53-11,37-15,2-10,44-11,51-15, /12-10, /9-11, /9-15,08-10,33-11,85-14,95-10,25-12,02-14, /3-10,2 2005/12-12,2 2009/12-14,75-9,75-12,25-14,6-9,8-12,25-14, /6-9, /3-12, ,72 Şekil 3.5 de belirtilen Kulu Ovasına ait yer altı su seviyesi grafiği incelendiğinde 2003 yılı başından itibaren yeraltı su seviyesindeki hızlı düşüm 2008 yılı başı itibariyle daha stabil hale gelmiştir. Bu durumun nedeni, 2008 yılı sonrasında ova

37 16 üzerine düşen yağış miktarının artması ve DSİ nin ciddi kontrol faaliyetleri sonrasında kaçak kuyuların kapatılmasıdır. Şekil 3.5. Kulu Ovası yeraltı suyu seviye grafiği Çevresel etkiler Kuraklığın çevreye pek çok etkisi vardır. Kuraklık, doğal özelliklerini yitirmeye başlamış veya bu nedenle daha hassas olan ekosistemleri de şiddetli biçimde etkilemektedir. Kuraklık, çevresel bağlamda temel olarak yerüstü ve yeraltı suları ve kıyılar gibi su ekosistemlerini etkilemektedir. Kuraklık, erozyona hızlandırıcı etki yapmaktadır; ayrıca orman yangınlarının sayısını ve genişliğini arttırmaktadır. Bunlara ek olarak doğa ekosistemi içerisindeki flora ve faunaya zarar verir, su ve hava kalitesini etkiler; böylelikle doğanın görsel kalitesini doğrudan etkiler. Bu çevresel etkilerin bazıları kısa dönemli olabilir ve kuraklığın bitmesiyle eski haline geri dönebilir. Ancak bazı çevresel etkiler kuraklığın sona ermesinden sonra da devamlı hale gelebilir [1]. Kuraklık, korunan alan statüsündeki sulak alanların kaybedilmesine veya ciddi derecede tahrip olmasına neden olmaktadır. Yağış azalmasına bağlı olarak, meydana gelen kurak dönemlerde sulak alanlarda, su seviyesinde azalma veya tamamen kuruma olayları görülmektedir.

38 17 Araştırma havzası içerisindeki Kozanlı(Gökgöl) ve Samsam Gölleri, Doğa Koruma ve Milli arklar Genel Müdürlüğünce sulak alan olarak tescillenmiştir. Korunan alan statüsünde bulunan göllerden Samsam gölü, açılan tahliye kanalı nedeniyle tamamen kurumuştur. Kozanlı gölünün su seviyesi ise kuraklık nedeniyle çok düşmüş; ayrıca Kozanlı Beldesi nin atık suları göle aktığı için sudaki kirlilik seviyesi aşırı derecede artmıştır. Bu durum ise ciddi derecede göl ekosistemi üzerinde tehdit yaratmaktadır Çalışma Alanındaki Kuraklık Analizleri Havzaya ait kuraklık analizi yapılırken 3 farklı metot kullanılmıştır. Bunun amacı, her bir metotla yapılacak kuraklık analizi sonrasında elde edilen sonuçlar karşılaştırılarak çalışma alanı üzerinde kuraklığın hangi dönemlerde olduğunu ve hangi şiddette meydana geldiğinin doğruluğunu saptamaya çalışmaktır. Kuraklık analizleri yapılması için kullanılacak yağış verileri Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğünden (DMİ) den alınmıştır Yağış verileri Havza üzerine yağan yağışın; tüm havzayı temsil edebilmesi için MGİ istasyonunun havza içerisinde olması ve ölçüm yaptığı alanın havzayı büyük oranda temsil etmesi gerekmektedir. Ancak, araştırma havzası içerisinde MGİ bulunmamaktadır. Bu nedenle havza etrafındaki MGİ lere ait noktasal yağış verileri girdi alınarak hiessen Metodu nun uygulanmasıyla havzayı temsil edebilecek alansal yağış verileri hesaplanmıştır. İlk aşamada havzayı temsil edecek yağış verilerini belirlemek üzere havza yakınındaki toplam 3 MGİ ye ait yağış verileri (Çizelge 3.3.) de kullanılmıştır. Ayrıca MGİ lerin yüksekliklerine bağlı olarak yıllık, kış ve ilkbahar dönemlerindeki yağış değerleri (Çizelge 3.4) de belirtilmiştir.

39 18 Çizelge 3.3. Havza etrafındaki mevcut yağış gözlem istasyonları İstasyon No: İstasyon Adı Enlem Boylam Rakım (m) Yıllık Ortalama Yağış ( ) (mm) Kulu Enlem-39 5' K Boylam- 33 4' D Cihanbeyli Enlem-38 39' K Boylam ' D , Haymana Enlem-39 26' K Boylam ' D ,6 Çizelge 3.4. Kulu, Cihanbeyli ve Haymana MGİ ye ait uzun yılların ortalama yağış değerleri (mm) MGİ Yağış Dönemi Yıllık (mm) Kış (mm) Bahar (mm) Kulu ,58 79,26 Cihanbeyli 337,70 106,11 78,76 Haymana 360,06 113,71 77,22 MGİ lerin yağış verileri arasında regresyon analizi yapılarak yağış verileri arasındaki eksik olan verilerin tahminleri yapılmıştır. Her istasyon için diğer istasyonla korelasyon analizi yapılması sonucunda R 2 değerleri ve korelasyon denklemleri grafiksel olarak Şekil 3.6, Şekil 3.7 ve Şekil 3.8 de, tablosal olarak da Çizelge 3.5 de belirtilmiştir. Belirlenen kalibrasyon denklemlerine göre istasyonlara ait eksik veriler diğer istasyon verileri yardımıyla tamamlanmıştır. Çizelge 3.5. MGİ birebir korelasyon tablosu Yağış İstasyonları Birebir Korelâsyon ablosu İstasyon Adı Korele Edilen İstasyon Katsayı Denklemi Kulu Cihanbeyli 0,9104 Y=0,8651X +1 Haymana Cihanbeyli 0,9718 Y=0,9493X -0,3428 Haymana Kulu 0,9787 Y=1,0082X +1,3225

40 19 Şekil 3.6. Cihanbeyli MGİ ile Kulu MGİ arasında aylık ortalama yağış verileriyle belirlenen korelasyon grafiği ( ) Şekil 3.7. Cihanbeyli MGİ ile Haymana MGİ arasında aylık ortalama yağış verileriyle belirlenen korelasyon grafiği ( )

41 20 Şekil 3.8. Kulu MGİ ile Haymana MGİ arasında aylık ortalama yağış verileriyle belirlenen korelasyon grafiği ( ) Komşu havzalarda bulunan MGİ lere ait thiessen katsayılarının belirlenmesi amacıyla, ARCHYDRO programı kullanılarak MGİ nin yerleri belirlenmiş; sonrasında thiessen çokgenleri oluşturulmuş ve her bir MGİ ye ait çokgenin temsil ettiği alan bulunmuştur (Ek 1). hiessen çokgenleri oluşturulurken havza dışında kalan MGİ den meteorolojik bakımdan havza ile aynı karakterde olduğu kabul edilebilecek olanları dikkate alınmıştır. Bunlar Kulu, Cihanbeyli ve Haymana MGİ dir. Elde edilen thiessen katsayı değerleri (Çizelge 3.6) da gösterilmiştir. Havza yağışı, hiessen katsayıları kullanılarak Excel programı yardımıyla aşağıdaki formüle göre hesaplanmıştır: Çizelge 3.6. hiessen hesaplama katsayıları Sıra No No İstasyon Adı Çokgen Alanı Ai (km 2 ) (hiessen katsayısı) 1 Kulu 851,430 0, Cihanbeyli 409,859 0, Haymana 274,664 0,1788 OLAM 1535,953 1,000

42 21 Havza yağışı hesaplanırken her bir MGİ ye ait thiessen katsayısı ile MGİ de ölçülen yağış miktarının çarpılması sonrası elde edilen sonuçlar toplanarak havzayı temsil edecek yağış miktarı Eş 3.1 e göre belirlenir [4]. 3 t = Ai i, t i= 1 (3.1) t = t ayının havza yağışı (mm/ay) A = i sıra nolu istasyonun thiessen katsayısı (burada A = 1 dir) i i i, t = i sıra nolu istasyonun t ayındaki toplam yağışı (mm/ay) hiessen poligon yöntemine göre belirlenen katsayı değerlerine göre havzaya ait ortalama yağış verileri hesaplanmıştır. Havzaya ait ( ) yılları arasındaki yıllık ortalama yağış verileri (Şekil 3.1) te gösterilmiştir. Bu metotla elde edilen sonuçlar basit aritmetik ortalama ile elde edilen sonuçlara göre genel olarak daha doğru sonuçlar vermektedir. Metodun en büyük zayıflığı ise her durum için uygulanamamasıdır [4] Standart yağış indisi (SYİ) ile kuraklık analizi Standart Yağış İndisi (SYİ) metodu, McKee ve ark. (1993) tarafından kuraklığı tanımlamak ve izlemek amacıyla geliştirilmiştir. SYİ, Eş.3.2 de belirtildiği şekilde yağış değeri ile belirlenen döneme göre hesaplanan ortalama yağış değeri farkının standart sapmaya bölünmesi ile elde edilen değerdir [5]. SYİ = i i σ ort (3.2)

43 22 Bu eşitlikte belirtilen parametreler, = Yağış (mm), i ort i = Ortalama Yağış (mm), σ = Standart Sapma dır. SYİ, ortalama yağışın yüzdesi ve yağış eksiklerinin toplamı hakkında bilgi vermektedir. [5]. Materyal ve yöntem Standart yağış indisi (SYİ) yöntemiyle araştırma havzası nda kuraklık analizinin yapılabilmesi için bölgede yer alan MGİ ye ait aylık ortalama yağış miktarlarına gerek duyulmuştur. Bu amaçla bölgede yer alan istasyonların arası döneme ait yağış değerleri Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü (DMİ) nden temin edilmiştir. Bölgede yer alan istasyonların yeri zaman içerisinde değişmemiş ve yağış gözlemleri 34 yıl ve kesintisiz olarak kullanılmıştır. Hesaplanan SYİ değerleri, belirlenen süredeki yağış değerinin ortalama yağış değerine göre eksikliğine bağlı olarak artan ve azalan bir eğilim gösterir. SYİ değerlerinin hesaplanması sonucu seçilen zaman dilimi içerisinde hem kurak ve hem de yağışlı dönemler belirlenir. SYİ değerleri dikkate alınarak yapılan kuraklık değerlendirmesinde indisin sürekli olarak negatif olduğu zaman süresi kurak dönem ve indisin sürekli pozitif olduğu zaman süresi negatif dönem olarak tanımlanır. İndisin sıfırın altına ilk düştüğü ay kuraklığın başlangıcı olarak kabul edilirken indisin pozitif değere yükseldiği ay kuraklığın bitimi olarak değerlendirilir [6]. Belirlenen zaman süresi içerisinde hesaplanan SYİ değerinin negatif olduğu değerden bir anda pozitif değerlere çıkıp sonra tekrar negatif değerlere inmesi bölgede düzensiz rejimli bir dönem yaşandığını göstermektedir. Böyle davranış

44 23 gösteren dönemlere hem kurak hem de yağışlı dönem denilmektedir. Bu yönteme göre kurak ve yağışlı dönemlerin sınıflandırılması Çizelge 3.7 de gösterilmiştir. Çizelge 3.7. SYİ Değerlerine göre kuraklık çeşitleri [6] SYİ değerleri Kuraklık Kategorisi 2 Çok şiddetli yağışlı 1.50 ~ 1.99 Çok yağışlı 1.00 ~ 1.49 Orta şiddetli yağışlı 0.99 ~ 0 Normal 0 ~ Normale yakın kuraklık ~ Orta şiddetli kuraklık ~ Şiddetli kuraklık - 2 Çok şiddetli kuraklık SYİ metodunda, yağış eksikliğinin su kaynaklarına olan etkisi dikkate alınarak indislerdeki değişimlerin gözleneceği 3, 6, 12, 24 ve 48 aylık (i) gibi farklı süreler belirlenebilir. Bu zaman dilimleri yağıştaki azlığın su kaynaklarına olan etkisini ne kadar sürede hissettirebileceği duruma göre seçilmiştir. Örneğin, herhangi bir ayda yağışta meydana gelen azalma hemen toprak neminde azalma olarak görülürken, yeraltı sularının ve nehirlerin bu durumdan etkilenmesi daha uzun süreli bir süre dilimi içinde olur [6]. Çizelge 3.8. SYİ analizinden elde edilen sonuçlar

45 24 Araştırma havzası için SYİ değerleri 12 aylık zaman serisine göre hesaplanmıştır. SYİ değerleri incelendiğinde son 34 yılın 18 yılında (son 10 yılın 6 yılında) havza nın çeşitli şiddetlerde kuraklıklara maruz kaldığı görülmektedir. Havza da düzenli olarak yaşanan kurak dönemin 2000 ile 2008 yılları arasında etkili olduğu görülmektedir. Son 34 yılda havzada yaşanan kuraklıkların şiddetlerine göre tüm kuraklık değerleri normale yakın kuraklık biçimindedir. Yaşanan kuraklıkların ortalama süresi 1.94 yıl ve ortalama kuraklık şiddeti (normale yakın kuraklık) olup maksimum kuraklık şiddeti 1984 yılında 0.64 (normale yakın kuraklık) olarak hesaplanmıştır (Çizelge 3.8). Araştırma havzası için yapılan SYİ kuraklık analizi yöntemine göre; yılları arasında kurak-yağışlı dönem, yılları arasında yağışlı dönem, yılları arasında da kurak dönemin yaşandığı tespit edilmiştir. Kuraklık durumunu belirten negatif SYİ değerleri incelendiğinde, en büyük negatif SYİ değerinin 1984 yılında gerçekleştiği görülmüştür yılları arasında belirlenen yağışlı dönemde negatif SYİ değerleri yokken yılları arasında belirlenen kurak dönemde negatif SYİ değerleri sıklıkla gözlemlenmiştir (Şekil 3.9). Şekil 3.9. Yıllık zaman serisine göre SYİ değerleri

46 25 Yapılan arazi çalışması çerçevesinde yöre halkı ile yapılan görüşmelerde, yılları arasındaki dönemle ilgili olarak bölgede ciddi derecede kuraklığın yaşandığı; bu nedenle tarımsal mahsullerde yıllık ürün kaybı yaşandığı, bazı tarlalarda ise ekinlerin hasat zamanı kuruduğunu ifade etmişlerdir Yağmur anomali indisi (YAİ) ile kuraklık analizi Yağmur Anomali İndisi (YAİ) metodu, yıllık yağış miktarlarının eğilimlerini belirtmek için kullanılmaktadır. Yağmur Anomali İndisi metodu ile maksimum ve minimum anomaliler Eş.3.3 ve Eş.3.4 e göre hesaplanmaktadır [7]. YAI YAI MAX MIN top ort = ± 3 E 10( MAX ) RF (3.3) top ort = ± 3 E 10( MAX ) RF (3.4) YAI max = Maksimum anomali indisi, YAI min = Minimum anomali indisi, E10max = Gözlem süresindeki en yüksek 10 yağış değeri ortalaması (mm), E10min = Gözlem süresindeki en düşük 10 yağış değeri ortalaması (mm), top = Seçilen dönemin toplam yağış miktarı (mm) ort = Seçilen dönemin ortalama yağış miktarı (mm) RF = Analiz yapılacak yıla ait toplam miktarı (mm) Kuraklık açısından yağış verilerinin doğrusal bir eğilim olup olmadığını ortaya koymak amacıyla havzanın ortalama yıllık toplam yağış verisinden yararlanılarak YAİ verileri elde edilmiştir. Şekil 3.10 da gözlem yıllarına karşılık maksimum ve minimum YAİ değerleri görülmektedir.

47 26 Şekil Yıllık zaman serisine göre YAİ süreklilik grafiği Hem YAİ maksimum değerleri hem de YAİ minimum değerleri incelendiğinde, her iki anomalinin de yaklaşık olarak aynı kurak ve yağışlı mevsimleri gösterdiği görülmektedir. En yüksek YAİ değeri 1984 yılında, en küçük olanı ise 1988 yılında görülmüştür. Öte yandan 34 gözlem yılında hesaplanan YAİ değerlerinin (Çizelge 3.9) pozitif olanların sayısı negatif olandan çok fazla olması nedeniyle havza için doğrusal bir kuraklık eğilimi olduğu söylenebilir. Son yirmi yıllık dönem için Yağmur Anomali İndeksi ne göre yapılan analiz sonucunda; yılları arasındaki dönemde hem kurak hem yağışlı bir mevsim, yılları arasındaki dönemin yağışlı mevsim, yılları arasındaki döneminde kurak mevsim olduğu tespit edilmiştir (Şekil 3.10).

48 27 Çizelge 3.9. YAİ analizinden elde edilen sonuçlar Yıl YAİ (Mak) YAİ (Min) ,41 0, ,15 0, ,50 0, ,45 0, ,66 0, ,52 0, ,30 0, ,10 0, ,62 0, ,34 1, ,31 0, ,12 1, ,19 0, ,07-0, ,77 0, ,96 0, ,17 0, ,67 0, ,00 0, ,44 0, ,14 0, ,43 0, ,12 0, ,12 0, ,69 0, ,59 0, ,91 0, ,91 0, ,64 0, ,07 0, ,56 0, ,83 0, ,76 0, ,91 0, ,73 0, Eşlenik yağış indisi (EYİ) ile kuraklık analizi Eşlenik Yağış İndisi (EYİ) metodu, yıllık yağış miktarındaki değişimi belirtmede kullanılmaktadır. Eşlenik Yağış İndisinin tespiti için hesaplanacak birikimli sapma (BS) değeri, belirlenen süredeki yağış miktarı ile ortalama yağış miktarı arasındaki farktır [8].

49 28 BS = i i ort = Yağış (mm) i ort i = Ortalama yağış (mm) Bu analiz yöntemi ile birikimli sapma değerinin azalış veya artış durumuna göre kuraklığın başlangıç veya bitiş dönemleri belirtilmektedir. Belirlenen süredeki hesaplanan birikimli sapma değerinin artış eğilimi gösterdiği durumda yağışlı mevsimi, azalma eğilimi gösterdiği durumlarda ise kurak mevsimi belirtmektedir (Şekil 3.11). Şekil Yıllık zaman serisine göre birikimli sapma grafiği Çizelge Eşlenik yağış indisi analizinden elde edilen birikimli sapma değerleri Yıl Birikimli Sapma(mm) Yıl Birikimli Sapma(mm) , , , , , , , , , , , , , ,66

50 29 Çizelge (Devam) Eşlenik yağış indisi analizinden elde edilen birikimli sapma değerleri Yıl Birikimli Sapma(mm) Yıl Birikimli Sapma(mm) , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,06 Hesaplama sonucu Çizelge da belirtilen Birikimli sapma değerlerine göre 2 defa kurak-yağışlı mevsimin, 2 defa yağışlı mevsimin ve 2 defa da kurak mevsimin yaşandığı tespit edilmiştir (Şekil 3.11.). Eşlenik Yağış İndeksi ne göre yapılan analiz sonucunda; yılları arasındaki dönem hem kurak hem yağışlı bir mevsim, yılları arasındaki dönemin yağışlı mevsim, yılları arasındaki döneminde kurak bir mevsim olarak tespit edilmiştir (Şekil 3.11). Değişik Metotlara göre yapılan kuraklık analizi hesaplamaları neticesinde belirlenen zaman dilimleri içerisinde araştırma havzası için yapılan kuraklık analizi metodları olan Eşlenik Yağış İndeksi, Standart Yağış İndeksi ve Yağmur Anomali İndeksinin yıllara göre belirlediği kurak ve yağış mevsimler Çizelge de belirtilmiştir. Çizelge Kuraklık analizi metotlarının ortak çizelgesi SYİ YAİ EYİ

51 30 Çizelge (Devam) Kuraklık analizi metotlarının ortak çizelgesi Kurak Mevsim Yağışlı Mevsim Çizelge 3.11 incelendiğinde ( ) yıllarını kapsayan kurak-yağışlı dönem ve ( ) yıllarını kapsayan yağışlı dönem ile ilgili olarak her üç kuraklık analiz metodunun uyumlu sonuç verdiği görülmüştür. Ancak, ( ) yıllarını kapsayan dönem için aynı uyum söz konusu değildir. Bu dönem için yapılan SYİ metoduna göre yapılan hesaplamada kurak mevsim olarak başlayan dönemde 2003 yılı için yağışlı dönem gözlemlenmiştir. SYİ metoduna göre 2003 yılında belirlenen SYİ değeri 0.02 dir. Bu değer kurak ve yağışlı dönem için geçiş aşamasını ifade eden bir değerdir. Bu nedenle, SYİ metoduna göre yıllarını kapsayan dönem için belirlenen bu değerin çok düşük olması nedeniyle 2003 yılının etkisi ihmal edilerek kalibrasyon sürelerinin değerlendirilmesi yapılmıştır Kuraklık analizlerine göre kalibrasyon dönemlerinin seçilmesi: Araştırma havzası ndaki yağış akış modellemesi için belirlenmesi gereken kalibrasyon süreleri yukarıdaki üç farklı kuraklık analizi yöntemine göre tespit edilmiştir. Bu dönemler, arasında kurak-yağışlı, arasındaki yağışlı ve arasındaki dönem de kurak dönem olarak belirlenmiştir. Belirlenen kalibrasyon sürelerine göre havzanın girdi verileri IHACRES e yüklenerek analizler yapılacaktır. Kalibrasyon sürelerine göre yapılan analizlerin amacı, modelin belirlediği akım verileri ile ölçülen akım verilerinin uyumu ve eksik

52 31 akım verilerinin belirlenmesi açısından hangi kalibrasyon süresinin olduğu dönemin daha başarılı olduğunun tespitini yapmaktır.

53 32 4. HİDROLOJİNİN SU KAYNAKLARI ROJELERİNE UYGULANMASI Üzerinde araştırma yapılması düşünülen bir bölgedeki su kaynaklarının etkin ve verimli yönetimi için suyun miktarı, kalitesi ve su ihtiyacı bilinmelidir. Havza içerisindeki su kaynaklarının, yağışlı ve kurak dönemlerdeki potansiyeli, sızma, buharlaşma ve kullanım miktarları açısından çok önemlidir. Bu bilgiler ışığında havza içerisinde entegre su yönetimi sağlanabilir Su Miktarının Belirlenmesi Suyun miktarı yıllık, aylık veya günlük ortalama akımla ifade edilebilir. Ortalama akım değerleri en iyi biçimde AGİ istasyonu ölçümlerinden hesaplanır. Akım ölçüsü olmayan yerlerde akım türetmek için korelasyon, türetme gibi değişik yöntemler kullanılabilir. Su potansiyeli hesapları için yararlanılan AGİ istasyonlarının geçmiş yıllara ait gözlem süreleri kısıtlıdır; ayrıca veri kalitesi de sorunludur. Bu tez çalışmasında ürkiye nin 12 numaralı havzası Konya Kapalı Havzası sınırları içerisinde bulunan araştırma havzası için bölgede bulunan Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü (DMİ) ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) kurumlarına ait istasyonların aylık toplam yağış, ortalama akım, ortalama sıcaklık gibi iklimsel özelliklerini karakterize eden veriler analiz edilmiştir. Bu ölçümlere ait veri serilerinin içinde eksik olan verilere karşılık gelen okumaların tamamlanması için korelasyon yöntemleri kullanılmış ve en uygun regresyon eğrileri ile eksiklikler tamamlanmıştır.

54 33 5. HİDROLOJİK MODELLEME: 5.1. Giriş Hidrolojik olayların modellenmesi için öncelikle hidrometeorolojik verilerin ölçülmesi zorunludur. Hidrometeorolojik verilerin yer ve zamana göre değişmeleri nedeniyle hidrolojik olayların değerlendirilmesi amacıyla, veri tabanı kurulması gerekmektedir. Veri tabanındaki bilgilerle tam olarak değerlendirilme yapılabilmesi için ölçümlerin eksiksiz ve uzun süreli yapılması gerekmektedir. Ancak, doğadaki bütün hidrolojik değişkenlerin ölçülmesi ile veri elde edilmesi ekonomik olmadığı gibi bazı durumlarda da mümkün değildir. Bu nedenle hidrolojik verilerin elde edilebilmesi için doğadaki olayların matematiksel bağıntılarla ifade edilmesi yoluna gidilmiştir. Böylece matematiksel bağıntılar kurularak oluşturulan hidrolojik modellemeler ile hidrolojik veriler elde edilmektedir. Bu modeller, hesaplama yaparken ölçümlerle elde edilen verilere ve fiziksel parametrelere dayanırlar [9] Sistem Olarak Havza Bir akarsu veya derenin sularının toplandığı alana o akarsuyun veya derenin havzası denilir ve havzanın su toplama yüzeyinin su ayrım çizgisi ile sınırlı olduğu kabul edilir. Bu kabul yüzeysel akış bakımından doğru ise de yeraltı akışı için her zaman doğru olmayabilir. Bunun nedeni, havzanın suları sızma ile beslenen yeraltı suyu akımları yoluyla bir başka akarsuyu veya dereyi besleyebilir veya komşu havzaların yeraltı suları ile beslenebilir [10] Havzaya düşen yağışın akışa dönüşümü Hidrolojik modellemelerdeki yağış akış ilişkisi, havza üzerine düşen yağışı toprak nemi doyuma ulaştığı anda akıma dönüştüren sistemler olarak da düşünülebilir. Havzanın akımı meydana getiren süreçlere göre basitleştirilmiş tasviri Şekil 5.1 de gösterilmiştir.

55 34 Şekil 5.1. Havza üzerine düşen yağışın akışa dönüşümü Havzadaki yağışın akışa dönüşümünü; havzayı temsil eden yağış şiddeti, yağış süresi, havzanın jeomorfolojik yapısı, toprak nemi değişimi ve iklim faktörleri belirler [10] Yağış-Akış Modelleri Yağış-akış modelleri bir akarsu havzasına düşen yağışın akışa dönüşmesi olayını simüle eden sistemlerdir. Bu modeller yağış sonrası havzada meydana gelebilecek akım miktarının belirlenebilmesi amacıyla, büyük öneme sahiptirler. Havza üzerine düşen yağışın sızma, buharlaşma ve tutma gibi çeşitli kayıplardan sonra geriye kalan kısmı farklı yollar izleyerek akışa dönüşmektedir. Geçmişe yönelik olarak ölçülmüş verilerin azlığı nedeniyle karmaşık yapıya sahip olmayan havzalarda, havzayı basitleştirilmiş bir sistem olarak temsil eden modeller yapılmıştır [11,12,13] Kapalı kutu (kara kutu) modelleri Bu modellerde, havzanın bütünü için hidrolojik olaylar ayrıntılı olarak incelenmeyip, matematiksel olarak belirlenen fonksiyonlarla hesaplamalar yapılmaktadır.

56 35 Havzadaki yağışı akışa dönüştüren sistem fiziksel etkileşim mekanizması dışında kapalı bir kutu olarak düşünülür. Modellerin belirlediği akım değerleri havzadaki ölçülen yağış, sıcaklık-buharlaşma ve ölçülen akım değerlerine dayanarak belirlenir [10]. Model yapısı belirlenmiş olan kapalı kutu sistemlerinde, analiz yapılacak kalibrasyon dönemleri için girdi verileri yüklenerek akım değerleri belirlenmektedir. Bu yaklaşımda, sistem girdi verileri, üniform dağılmış ve tek bir noktada gözlenebilen değişkenler oldukları kabul edilir [10]. Bu çalışmada Kapalı Kutu modellerinden biri olan IHACRES 2.1 programı kullanılmıştır Yüzey akımları sürekli olmayan su toplama havzaları için kapalı kutu yağış- akış modeli geliştirmeye ilişkin zorluklar Kurak dönem yaşayan bölgelerde yer alan su havzalarında, yağışlı dönem yaşayan bölgelerdeki su havzalarına göre farklı yağış akış ilişkileri vardır. Örneğin, kurak dönem yaşanan bölgede bitki örtüsünde ve toprak yapısında özellikle de toprak yüzeyinde değişiklikler görülmektedir ve bu durum sızma ve yağıştan akışa geçişte fark edilir etkilere neden olmaktadır. Ayrıca yağış akış ilişkisi üzerinde bitki örtüsünün etkileri düşük debili akımlarda fazla, yüksek debili akımlarda ise azdır. Bu nedenle kurak dönemlerin hâkim olduğu bölgeler için yapılan kapalı kutu model hesaplamalarında tam olarak temsil edilmeyen bitki örtüsü ve toprak yapısı çeşitliliği nedeniyle akım tahminlerinde ciddi derecede hatalar meydana gelmektedir [14]. Bu nedenle kurak ve yarı kurak bölgelerde yağış akış modellemeleri yapılırken bitki örtüsü ve toprak yapısı çeşitliliğini dikkate alacak şekilde formülasyonlar geliştirilmelidir.

57 Ihacres Model (Yağış Akış Modeli) IHACRES programı, yağış, sıcaklık / buharlaşma ve ölçülen akım değerlerini kullanarak modellenen birim hidrografı ve akım değerlerinin bileşenlerini belirleyen bir programdır. rogram bir havza bazında yağış akış arasında dinamik bir ilişki kurarak modelleme yapan bir programdır. Modelin ilk versiyonu (Version 1.0) 1994 yılında the Institute of Hydrology (IH), Wallingford tarafından geliştirilmiştir [15]. Model daha sonra 2003 yılında Version 1.02 olarak güncelleştirildi. cellenen versiyonda bir önceki versiyona ek olarak doğrusal olmayan kayıp modülü ve alternatif model kalibrasyon teknikleri modülleri eklenmiştir. Modelin en son versiyonu 2005 yılında Version 2.1 olarak kullanıcıların hizmetine sunulmuştur [15]. Yağış akış modellemesinde IHACRES programının tercih edilmesinin nedeni, programın Avusturalya daki kurak veya yarı kurak özellik gösteren havzalarda uygulanması sonrasında başarılı sonuçlar elde etmesidir. IHACRES programının tasarlanması aşamasında yağış akış modellemesi yapılan alanlardan biri olan Avusturalya daki Salmon havzası, Harita 5.1 de gösterilmiştir. Havzanın bulunduğu alan Avusturalya nın eybatı kısmında yer almaktadır. Bu alandaki toprak yapısı Harita 5.2 de gösterilen Dünya oprak Haritasında da belirtildiği gibi ürkiye nin İç Anadolu bölgesini kapsayan Konya Kapalı Havzasındaki toprak yapısıyla benzerlik göstermektedir. Her iki bölge de Kestane- Kahverengi toprak yapısına sahiptir. rogramın ürkiye de uygulanabilirliğini belirlemek amacıyla yapılacak modelleme için araştırma havzasının seçilmesinin nedeni, havzanın IHACRES in tasarlanma aşamasındaki modellemelerde başarılı sonuçlar veren havzalarla kuraklık türü ve toprak yapısı bakımından benzer özellik göstermesidir.

58 37 Harita 5.1. Salmon havzasının coğrafi konumu [16] Harita 5.2. Dünyanın doğal vejetasyon bölgeleri haritası [17] IHACRES de yağış-akış süreçleri iki modülle temsil edilir. Doğrusal olmayan kayıp modülüyle yağış ve sıcaklık verilerinden (veya terleme ve buharlaşma tahminlerinden) etkili yağış değeri belirlenir; ikinci olarak, etkili yağış ve ölçülen akım verileri arasındaki doğrusal ilişkiye göre modelleme yapılır. IHACRES sadece etkili yağış ile ölçülen akım verileri arasında değil etkili yağış ve hidrolojik parametreler arasında da doğrusal ilişki kurarak modellenen akım

59 38 verilerini belirler. Böylece, bu modelleme yaklaşımında etkili yağış, yağışın toplam yüzey akışına katkıda bulunan parçası olarak tanımlanır. IHACRES modeli etkili yağış miktarını toplam yüzey akışıyla ilişkilendirerek, yağış-akış sürecini etkileyen bütün unsurları tanımlamayı amaçlar Ihacres in kullanım amaçları Bir havzanın IHACRES de modellenebilmesi için; ölçülmüş yağış, sıcaklık ve akım verileri ile programa değişken olarak girilen hidrolojik parametrelere ihtiyaç vardır [20]. IHACRES programı, belirlenen kalibrasyon dönemleri içerisinde Çalışma alanına yakın MGİ istasyonlarından belirlenen sıcaklık ve yağış değerleri ile çalışma alanındaki MGİ ye ait sıcaklık ve yağış değerlerinin benzeşiminin yapılması sonrasında akım ölçümü yapılmayan veya eksik ölçümü olan havzalarda yıllık, aylık veya günlük akım verilerinin tahmininde kullanılmaktadır [18]. IHACRES modelinde hesaplamalar iki modül tarafından yapılmaktadır. Bu modüller, doğrusal olmayan ve doğrusal modüllerdir Doğrusal olmayan modül Doğrusal olmayan modül, ölçülen yağışın akıma geçecek kısmı olan etkili yağış miktarını hesaplayan bir modüldür [18]. IHACRES doğrusal olmayan modülün temel fikri ve şekli, yaygın olarak bilinen Önceki Yağış İndeksinin (Aİ) genelleştirilmesidir. Bu indeksin amacı yağış rejimi ve su depolama süreçleri düzenli olan bölgelerde mevcut yağışların ne kadarının yüzey akımını oluşturacağını belirlemek için toprağın mevcut nem durumunu ölçmektir [19, 20, 21]. Ancak, yağış rejimlerinin ve su depolama süreçlerinin çok fazla karmaşık olduğu yerlerde doğrusal olmayan modülde belirtilen formülasyonlara ek olarak farklı yapılara ihtiyaç duyulabilir.

60 39 Etkili yağış hesabı Model etkili yağış miktarı hesabını Eş.5.1 e göre yapmaktadır. e p [ c( k l )] o = φ (5.1) Eş.5.1 te belirtilen parametreler; e = Etkili Yağış (mm), o = Ölçülen yağış (mm), c = Kavramsal bir havzanın zemin nemi indeksi 1 (doygunluk) e ulaştığı andaki zemin ıslaklık miktarı (mm -1 ), l = Zemin nemi indeksi eşiği, φ k = zemin nemi, p = zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısıdır. Yukarıda ifade edilen l ve p parametreleri IHACRES modelinin ilk sürümünde kullanılmamıştır. Bu parametrelerin IHACRES modelinin güncellenen versiyonun da kullanılmaya başlanmasının ardından, ilk sürüme göre akım verileri belirlenmesi bakımından daha başarılı sonuçlar alındığı görülmüştür. Ancak yapılan testler neticesinde bu parametrelerin düzenli akım rejimi olmayan (mevsimlik akım) havzalar için kullanılması önerilmiştir [22]. Modelleme çalışmaları yapılırken zemin nemi indeksi değeri (l =0) ve zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısı değeri ise (p=1) olarak kabul edilmiştir. Yapılan araştırmalar çerçevesinde etkili yağış hesabı için yüzey toprağındaki sızma kapasitesi ve yağış olayından önce topraktaki nem miktarı bilgilerini doğrusal

61 40 olmayan modülde dikkate almanın son derece gerekli olduğu ortaya çıkmıştır [23, 24, 25]. Kurak dönemlerin toprak yüzeyi üzerindeki kuruluk etkisinden dolayı meydana gelen hesaplama hataları nedeniyle doğrusal olmayan modülü geliştirmek için pek çok metot araştırılmıştır. Bunlardan en basit olanı doğrusal olmayan modülde yeni bir eşik parametrenin kullanılmasıdır. Eş.5.2 de belirtildiği gibi model tarafından hesaplanan zemin nemi indeksinin ( S k ) zemin nemi indeksi eşiğinden (l) daha az olması durumunda yağış akış ilişkisi mevcut değildir, tersine bir durumda ise yağış akışa neden olmaktadır. = e o S k Eğer S k > l (5.2) e = 0 Eğer S k < l Eş.5.2 de belirtilen parametreler, e = Etkili Yağış (mm) o = Ölçülen yağış (mm), S k =Havza depolama indeksi veya havza ıslaklık/zemin nemi indeksi (Birimsiz) dir. Zemin nemi indeksi hesabı Zemin Nemi İndeksi, zemindeki su kapasitesini ifade etmektedir. Başka bir deyişle, zemine düşen yağışın sızmadan arta kalan değerine göre zemindeki su muhtevasını belirtir. Zemin Nemi İndeksi değeri Eş.5.3 e göre hesaplanmaktadır [18]: S k = cφ k (5.3) Eş.5.3 te belirtilen parametreler;

62 41 S k =Havza depolama indeksi veya havza ıslaklık/zemin nemi indeksi (Birimsiz), c = Kavramsal bir havzanın zemin nemi indeksi 1 (doygunluk) e ulaştığı andaki zemin ıslaklık miktarı (mm -1 ), φ k = Zemin nemi dir. Akım değerleri, havzanın önceki ve şimdiki durumuna bağlı olacak şekilde yağış olayına bağlı olarak hesaplanır. Fakat hesaplanan akım değerleri anlık yağış değerlerinden büyük olamaz. Bu bağlamda S k (Zemin nemi indeksi) değerinin 0 ile 1 değerleri arasında olması gerekmektedir. rogram tarafından hesaplamalara başlanırken (Başlangıç Zemin Nemi İndeksi) S o değeri 0 (sıfır) olarak kabul edilmiştir [18]. Zemin nemi hesabı Zemin nemi, bir önceki dönemin zemin neminde meydana gelen ıslaklık azalımı sonrasında belirlenen değer ile yağışın toplanmasıyla belirlenmektedir. Zemin nemi değeri Eş.5.4 e göre hesaplanmaktadır [18]: 1 φ k = o + 1 φ k 1 (5.4) τ k Burada, o = Ölçülen yağış (mm), τ k = Sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı (Birimsiz), φ k 1 = bir önceki güne ait zemin nemini ifade etmektedir. Zeminde meydana gelen buharlaşma ve sızma olayları nedeniyle meydana gelen ıslaklık azalım oranı Eş.5.5 de belirtilmiştir.

63 42 ( f ( t t )) r k τ = τ e, (5.5) k w Burada; τ k = Sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı (Birimsiz), t k = Ölçülen sıcaklık ( C ), τ w = Referans sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı (), 1 f = Buharlaşma oranına bağlı Sıcaklık değişimi ( C ), t r = Referans sıcaklığı ( C ) ifade etmektedir. Eş.5.5 de kullanılan parametrelerden biri olan φ k 1 (bir önceki güne ait zemin nemi değerinin) hesaplaması yapılırken bir önceki günle o gün arasındaki zemin neminde meydana gelen azalmayı ifade eden τ k (ıslaklık azalım oranı) değerinin 1 (bir) den büyük olması gerekmektedir. Aksi bir durum olduğu takdirde Eş.5.5 kullanılarak hesaplanan φ k (Zemin Nemi) değeri yağış olmasa bile φ k 1 değerinden büyük olacaktır. Bu durum mevcut fiziksel koşullar çerçevesinde mümkün değildir. Eş.5.5 de belirtilen f parametresi de zeminde buharlaşma oranına bağlı sıcaklık değişimini; iklim, toprak kullanımı ve bitki örtüsüne bağlı olarak ifade etmektedir Doğrusal modül Bu modülle, etkili yağış ile doğrusal bir ilişki kurulmak suretiyle akış değeri belirlenmektedir. Doğrusal modülde hesaplama yapılabilmesi için akış tipi ve hazne depolama şeklinin belirlenmesi gerekmektedir. IHACRES yağış akış modellemesinde hızlı akış ve yavaş akış olmak üzere iki bileşen olarak düşünülmüştür. Bu iki bileşken hazne depolama şekli olarak paralel veya seri olarak birbiriyle bağlanabilir (Şekil 5.2). Yarı kurak bölgeler veya sel dere akıntıları dışında

64 43 akım görünmeyen havzalarda depolama şeklinin seri halde depolama şeklinde yapılması; bunlar haricindeki bölgelerde ise depolama şeklini paralel olarak kullanılması tavsiye edilmektedir [18]. Şekil 5.2. Drenaj Havzası biriktirme davranışları Yukarıda belirtilen havza biriktirme davranışlarına eklenen baz akım ve ani akım bileşenleri kullanılarak havza biriktirme çalışmalarına değişik şekilde algoritmalar üretilmiştir. Üretilen bu algoritmalar programın güncellenen sürümüne eklenmiştir. Bunlar [28] : Baz akım ve ani akımların görülmediği kurak veya yarı kurak bölgeler için seri tek haznede depolama (1,0), Baz akımın görülmediği ancak ani akımların azda olsa görüldüğü bölgelerde seri tek haznede depolama (1,1), Baz akım ve ani akımların görülmediği bölgelerde seri halde iki haznede depolama (2,0), Güçlü şekilde baz akımın görüldüğü ancak ani akımların görülmediği bölgelerde paralel halde iki haznede depolama (2,1), Hem baz akımın hem de ani akımların görüldüğü bölgelerde paralel halde iki haznede depolama (2,2) şekilleridir.

65 44 Modellenen akım hesabı Doğrusal olmayan modülde hesaplanan etkili yağış değeri, doğrusal modülde tanımlanan akım şekli, hazne depolama şekli ve belirlenen birim hidrograf geri çekilme oranına göre akım değeri hesabında kullanılmaktadır. Etkili Yağış ile Modelin hesapladığı akım değeri arasındaki ilişki Eş.5.6 ya göre hesaplanmaktadır [20]: Q + b k = aqk 1 e (5.6) Q = Akım debisi (m 3 /sn) k Qk 1 = Bir önceki güne ait akım debisi (m 3 /sn) e = Etkili Yağış (mm) Modelin belirlediği akım değerlerinin hesaplanmasında kullanılan a ve b değerleri şu şekilde hesaplanmaktadır [27]: t a = 1 ö (5.7) t b = ö a = akım geri çekilme oranı b = akım geri çekilme oranına bağlı olarak etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri t = Akım değeri hesaplanacak dönemin zaman değeri () ö = Ölçülen yağış değerleri arasındaki zaman değeri ()

66 45 Akım değerlerinin hesaplanmasında kullanılan a ve b değerleri, farkı dönemlerde meydana gelen yağış olaylarına göre belirlenen çekilme eğrilerinin birleştirilmesi sonrası oluşturulan ortak çekilme eğrisine göre belirlenir (Şekil 5.3). Model bu aşamadan sonra akım değerlerini, ortak çekilme eğrisine göre belirlenen a ve b değerlerine göre hesaplar. Şekil 5.3 Ortak çekilme eğrisinin elde edilmesi [11] Modelin uygulanacağı havza içerisinde paralel depolama biçimi görülmesi halinde, q s hızlı akım debisi ( Q ) ve yavaş akım debisi ( ) k Q birleşimi toplam akım debisi ( Qk ) değerini verir. Hesaplama biçimi aşağıda belirtilen Eş.5.8, Eş.5.9 ve Eş.5.10 a göredir [20]. k k q k Q = Q + Q s k (5.8) k ( q ) ( q ) k ( q ) Q = a Q 1 + b (5.9) k ( s ) ( s ) k ( s ) ( q ) e Q = a Q 1 + b (5.10) ( s ) e

67 46 a q = hızlı akımlar için akım geri çekilme oranı b q = hızlı akım için azalma oranına bağlı olarak etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri a s = yavaş akımlar için akım geri çekilme oranı b s = yavaş akım için azalma oranına bağlı olarak etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri Birim hidrografın yavaş ve hızlı akım için dinamik tepki karakteristikleri, aşağıda gösterilen Eş.5.11 ve Eş.5.12 e göre hesaplanır. τ q = hızlı akım için (5.11) ln ( a ) q τ s = yavaş akım için (5.12) ln ( a ) s Burada; = basamak süresi τ q = hızlı akımlar için geri çekilme zaman sabiti τ s = yavaş akımlar için geri çekilme zaman sabiti parametresidir. Modelleme yapılırken τ q değerinin değerinden daha az olması istenir. Yavaş ve hızlı akım için relatif hacim miktarı Eş.5.13 göre hesaplanmaktadır [20]. V q = b b q s 1 Vs = = 1 (5.13) 1+ aq 1+ as Burada; V q = hızlı akımlar için relatif hacim miktarı (m 3 /sn)

68 47 V s = yavaş akımlar için relatif hacim miktarı (m 3 /sn) dır. Yukarıda belirtilen IHACRES programına ait yağış akış süreçlerini temsil eden doğrusal olmayan modül ve doğrusal modülleri ile ilgili akış şeması Şekil 5.4 de gösterilmektedir. Şekil 5.4. IHACRES programının doğrusal olmayan ve doğrusal modülleri akış şeması [18] Model metodolojisi Modeli oluşturmak için gereken veriler IHACRES programı, yağış akış modellemesi yaparken topoğrafik karakteristik olarak yalnızca havza alanı değerine ihtiyaç duymaktadır. Modelin veri değişkenleri; ölçülen sıcaklık, yağış ve akım değerleridir. Modelin akım değeri hesaplamalarında kullandığı formülasyonlara ait parametreler ise; referans sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı, buharlaşma oranına bağlı sıcaklık değişimi, referans sıcaklık, kavramsal bir havzanın zemin nemi indeksi ve zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısıdır.

69 Değişkenler IHACRES programına girdileri 3 değişkenden oluşur: Sıcaklık () Yağış () Ölçülen Akım ( Q o ) Sıcaklık Sıcaklık değerleri kuraklık analizleri sonucu belirlenen kalibrasyon dönemlerinin başlangıç ve bitiş dönemleri olan arası yıllar için sıcaklık değerleri Kulu MGİ de ölçülen günlük minimum ve maksimum sıcaklık değerleri kullanılarak bulunmuştur. Sıcaklık değerleri olarak Kulu MGİ ye ait verilerinin kullanılmasının nedeni araştırma havzası içerisinde meteoroloji istasyonu bulunmamasından dolayı Kulu MGİ ye ait yükseklik kotu (1010 m) değerinin havzaya ait ortalama yükseklik kotu (1000 m) değerine en yakın değerde olması nedeniyle bu MGİ nin havzayı temsil ettiği kabul edilmiştir. IHACRES programına yüklenen sıcaklık verileri ortalama sıcaklık değeri olarak girilmiştir. Buna göre bir günün ortalama sıcaklığı ( ort ) o günkü minimum ( min ) ve maksimum sıcaklık ( max ) değerlerinin ortalamasıdır. Yağış Belirlenen kalibrasyon dönemleri için havza etrafındaki Kulu, Cihanbeyli ve Haymana MGİ nin verileri kullanılarak hiessen Metoduna göre havzaya ait yağış verileri hesaplanmıştır (Ek 2). IHACRES e girilen yağış verileri, bir günde yağmış olan toplam yağış yüksekliği olarak girilmektedir. Yağış şekli (kar veya yağmur) olarak programa ayrı tür yağış şekline göre veri girişi söz konusu değildir.

70 49 Ölçülmüş akım verileri Araştırma havzası nın içinden geçen azarözü deresine ait akış verilerinde eksiklikler bulunmaktadır. Öte yandan yağış ve sıcaklık hesaplaması için kullanılabilecek meteorolojik verilerde eksiklik yok denecek kadar azdır. Bu yüzden, havzayı temsil eden azarözü deresindeki akım verilerindeki eksiklikler, yakınındaki benzer akım özelliği gösteren bir Sırçasaray deresine ait akım verileri yardımıyla tamamlanacaktır Bir akarsu verisinden diğerinin akım verisini türetme Komşu iki havzadaki Sırçasaray ve azarözü Dereleri, yılın büyük bölümünde aynı yağış rejiminin etkisi altında bulunmaktadır (Harita 5.3, Ek 4). Bu iki derenin seçilen kalibrasyon dönemleri için değişik yıllarda eksik verileri bulunmaktadır. Bu eksiklikleri gidermek için, ilk önce ortak ölçüm verileri alınan yıllara göre çeşitli kalibrasyon ve regresyon bağıntıları geliştirilmiş, akım verileri arasındaki uyumun belirlenmesinin ardından birinin eksik verileri, diğerinin eldeki verileri kullanılarak regresyon denkleminde yerine konarak hesaplanmış, böylece her iki derenin eksik verileri tamamlanmıştır. Araştırma havzası içerisindeki azarözü Deresi üzerinde Karadağ köprüsü, Kırklar yaylası ve ollar yaylası olmak üzere farklı üç noktada akım gözlem noktası bulunması nedeniyle, her bir noktada müteferrik ölçümler yapılmıştır. Buna rağmen ölçüm yapılan yerlerin yakın olması nedeniyle akım verilerinde belirgin farklılıklar gözlenmemiştir. azarözü deresi üzerinde müteferrik olarak ölçümler yapıldığı için nehir üzerindeki istasyonlara DSİ tarafından AGİ numarası tayin edilmemiştir. üm istasyonlar DSİ tarafından kurulmuş ve işletilmiştir. Bu istasyonların hepsi kapatılmıştır. Bu ölçüm istasyonlarıyla ilgili bilgiler Çizelge 5.1 de, konumları ise Harita 5.3 de gösterilmiştir. Bu tabloda gözlem süresi olarak belirtilen yıllar su yılı olup, 1 Ekim

71 50-30 Eylül arasını kapsamaktadır. Örneğin 1995 su yılı, 1 Ekim 1994 den 30 Eylül 1995 e olan süreyi içermektedir. Çizelge 5.1. Araştırma havzası mevcut akım gözlem istasyonları İstasyon No: Dere Adı: İstasyonun Adı: Gözlem Süresi: Gözlem Süresi (Yıl) Drenaj Alanı (km 2 ) Ortalama Akış (m 3 /sn) azarözü Karadağ Köprüsü ,340 azarözü Kırklar Yaylası ,315 azarözü ollar Yaylası , Sırçasaray Sırçasaray ,5 0 0,285 Çizelge 5.1 de belirtildiği gibi kalibrasyon dönemlerinde kullanılacak azarözü deresine ait akım verilerinde eksiklikler bulunmaktadır. Bu amaçla araştırma havzası na ait yağış akış modellemesi yapılabilmesi için akış verilerindeki eksiklikleri gidermek büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla benzer karakterli akarsu verilerinin kullanılması sonucu belirlenen değerlerin ardından yağış akış modellemesi sonrasında belirlenen değerlerin karşılaştırılmasının yapılmasının ardından aralarındaki uyum oranına göre bu eksikleri gidermenin ne ölçüde olanaklı olduğunu incelemek ilk iş olarak ortaya çıkmıştır. Ölçülmemiş akım verilerinin tamamlanması amacıyla kullanılacak kalibrasyon ve regresyon yöntemlerinin uygulanabilmesi için akım değerlerinin ortak olduğu yeterli bir zaman dönemi gerekmektedir. Araştırma havzası ve komşu havzada bulunan akım ölçüm istasyonlarına ait veriler bu amaçla incelenerek düzenlenen ortak ölçüm verisi alınan yılların tablosu (Çizelge 5.2) yardımıyla, yan yana iki havzada yer alan azarözü ve Sırçasaray dereleri için yılları arasındaki ortak 8 yıllık akış verilerinin regresyon amacıyla kullanılabileceği belirlenmiştir.

72 Harita 5.3. Araştırma havzası ve civarındaki ölçüm istasyonlarının konumu 51

73 52

74 53 Akım verisi türetme hesaplamalarında, Sırçasaray deresi AGİ nu bağımsız değişken (X), azarözü deresi AGİ ları bağımlı değişken (Y) olarak kabul edilmiştir. Her iki AGİ nda ortak gözlem alınan yıllara göre kalibrasyon analizleri yapılması sonrasında azarözü ve Sırçasaray derelerinin özellikle kış ve bahar aylarında, Balkanlar dan kaynaklanan cephe yağışının etkisi altında bulundukları ve havza özellikleri benzer olduğu için akım değerleri arasında da bu dönemlerde yakın bir ilişkinin var olduğu Şekil 5.5, Şekil 5.6 ve Şekil 5.7 da görülmektedir. Kalibrasyon analizleriyle benzeşim yapılan her iki nehirdeki akım değerleri arasındaki uyumun tespitinin ardından yapılan korelasyon analizleri doğrultusunda AGİ ye ait ölçüm değerlerinin birbirlerine göre değerlerini hesaplayan regresyon denklemleri (Çizelge 5.3.) de verilmiştir. Çizelge 5.3. AGİ birebir korelasyon tablosu İstasyon Adı (X) Akım İstasyonları Birebir Korelasyon ablosu Korele Edilen İstasyon (Y) Katsayı R 2 Denklemi Sırçasaray Kırklar Yaylası 0,8588 Y= -0,0502X 2 + 1,0045X + 0,0017 Sırçasaray Karadağ Köprüsü 0,8868 Y=-0,157X 2 + 1,0809 X -0,0072 Sırçasaray ollar Yaylası 0,8474 Y= X 2 +1, E 05

75 54 Şekil 5.5. azarözü deresi (ollar Yaylası) ile Sırçasaray deresi arasındaki korelasyon grafiği ( ) Şekil 5.6. azarözü deresi (Karadağ Köprüsü) ile Sırçasaray deresi arasındaki korelasyon grafiği ( )

76 55 Şekil 5.7. azarözü deresi (Kırklar Yaylası) ile Sırçasaray deresi arasındaki korelasyon grafiği ( ) (Çizelge 5.3) de belirtilen korelasyon denklemleri çerçevesinde, azarözü deresinin ölçülen verileriyle Sırçasaray deresi ölçülen verileri arasında en iyi uyumu sağlayan Kırklar Yaylası regresyon denklemi kullanılarak kalibrasyon dönemleri için ölçülmeyen eksik akım verileri tamamlanmıştır. Korelasyon denklemi çerçevesinde Sırçasaray deresinin verileri kullanılmasıyla azarözü deresinin belirlenen akım verileri ile ölçülen akım verilerinin gösterildiği hidrograflardan 1984 yılına ait hidrograf Şekil 5.8 de diğerleri ise Ek-5 de belirtilmiştir. Şekil 5.8. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf (1985 su yılı)

77 arametreler IHACRES programına girdi olarak girilen 6 parametre mevcuttur: referans sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı ( τ w ) referans sıcaklık ( t r ) buharlaşma oranına bağlı sıcaklık değişimi (f) kavramsal bir havzanın zemin nemi indeksi 1 (doygunluk) e ulaştığı andaki zemin ıslaklık miktarı ( c ) zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısı (p) zemin nemi indeksi eşiği (l) Modelleme aşamasında parametre değerleri belirlenirken programın başlangıç ekranında görüldüğü değerleri kullanılabilir. Başlangıç parametre değerlerine göre modellenen akım değerleri ile ölçülen akım değerleri arasında uyumun belirlenmesi için çeşitli formülasyonlar vardır. Bu formülasyonlara göre modellenen akım verileri ile ölçülen akım verileri arasında en iyi uyumu verecek şekilde parametre değerleri belirlenene kadar hesaplamalara devam edilir Model doğruluğunun değerlendirmesi IHACRES modeli, ölçülen hidrograf ile hesaplanan hidrografın görsel olarak karşılaştırılmasını sağlayan bir ara yüze sahiptir. rogramın bu özelliği sayesinde, hidrograflar arasındaki uyumsuzluklar daha net olarak belirlenebilmekte ve uyumsuzluklara neden olan etkenlerin (parametre, değişken), modellenen havzayı ne derece temsil ettikleri anlaşılabilmektedir. Modelin başarısı, kendisi tarafından hesaplanan akım değerleri ile ölçülen akım değerleri arasındaki uyuma bağlıdır. Modelin başarısını ölçmek üzere önerilen bütün ölçütler, bu uyum kavramına dayalıdır.

78 57 Bu ölçütler model uygunluk kriterleri olarak kabul görmüş ve çeşitli önerilerin değerlendirildiği belli başlı kaynaklar ASCE ask Committee ve Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından kabul edilmiştir [23]. IHACRES, bu görsel kıyaslama özelliğine ek olarak; ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki uyumun ölçüsünü, çeşitli formülasyonlar sonucu belirlenen aşağıdaki uygunluk kriterleri kullanarak değerlendirmektedir. Ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden katsayı olan uygunluk kriteri şu şekilde hesaplanmaktadır [28]: 2 R ( Q Q ) o m 2 R = 1 (5.15) ( Qo Qort ) Q o = günlük ölçülen debi (m 3 /sn) Q m = günlük hesaplanan debi (m 3 /sn) Q ort = çalışılan yıl için ortalama debi (m 3 /sn) n = hesaba katılan debi değerlerinin sayısı Belli bir dönem içinde akarsu veya deredeki toplam akım miktarı ile modelin hesapladığı toplam akım miktarı arasındaki uyumun modelin performansı açısından (R 2 ) değerinin maksimum düzeyde olması istenir. Yıllık ölçülen akım ile modellenen akım arasındaki toplam hatayı (Bias) ve ölçülen hataya bağlı ölçülen akım ile modellenen akım arasındaki toplam hatayı (Relative Bias) ifade eden uygunluk kriterleri şu şekilde hesaplanmaktadır[28]: ( Q Q ) o m Bias = (5.16) n

79 58 Relative Bias = ( Q Q ) o Q o m (5.17) ik değerlere göre ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden (R 2 sqrt) uygunluk kriteri şu şekilde hesaplanmaktadır [28]: ( Q Q ) o m ( Qo Qo ) 2 2 R sqrt = 1 (5.18) 2 Bütün akım yüzdelerinin eşit ağırlıkta verilmesi sonucu ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden (R 2 log) uygunluk kriteri şu şekilde hesaplanmaktadır [28]: ( In ( Qo + ε ) In( Qm + ε )) In ( Q + ε ) In ( Q + ε ) 2 ( o ( o ) 2 R log = 1 (5.19) 2 ε = ölçülen akım değerlerine göre hesaplanan model akım değerlerinin güven aralığı (m 3 /sn) oplam değişkenlikten modelin tahmin değişkenliği çıkarılırsa geriye model yardımıyla giderilen değişkenlik kalır. Bu bağlamda, akımların ağırlığına göre ölçülen ve hesaplanan hidrograflar arasındaki sapmayı ifade eden sapmalar karelerinin toplamını ifade eden katsayı (R 2 inv) şu şekilde hesaplanmaktadır [28]: Q o ε Qm ε R inv = 1 (5.20) Qo + ε Qo + ε

80 59 6.KOZANLI (GÖKGÖL) VE SAMSAM GÖLÜ HAVZASI ÖRNEĞİ 6.1. Konya Kapalı Havzası Konya kapalı havzası Anadolu yarımadasının iç kesiminde oldukça geniş, km 2 lik bir alanı kapsamaktadır. oprakları düz veya hafif dalgalı topografyada eski göl ve deniz tortulları ile volkanik kayaçlar üzerinde oluşmuştur [29]. Konya Kapalı Havzası, m arasındaki bir yükseklikle İç Anadolu latosu nun ana bölümünü oluşturur. Yetersiz drenajın bir sonucu olarak toprakları genellikle tuzludur. Ova, havzanın yukarı su tutma havzası oluşturan kireç taşıyla ve volkanik dağlık alanlarla (3534 metreye varan yüksekliklerle) kaplıdır. Aynı dağlar denize drenajı da önler ve etkin olarak ürkiye'nin en büyük havzasını oluştururlar. Havzaya düşen yağış, bataklık ya da yarı bataklıklarda son bulur [1]. Konya İli nde son yıllarda ekonomik kuraklık dışında hemen hemen tüm kuraklık tipleri (meteorolojik, tarımsal, hidrolojik ve sosyo ekonomik) yaşanmaktadır. Konya İli nde yağışların miktarları haricinde dağılımları, tipleri ve süreleri de değişmiştir. Kuraklık genelde Mayıs ayı sonu itibariyle başlarken uzunca bir süredir sonbahar ve kış aylarında başlamaktadır [29]. Dünyada uzun yıllar yıllık yağış ortalaması 1000 mm civarında, ürkiye de ise yağış ortalamasının da 643 mm olmasına karşın havzanın 60 yıllık yağış ortalaması 323 mm, son 12 yıllık yağış ortalaması ise 280 mm dir yılında 237 mm yağış alınmıştır. Bu yağış zorunlu olarak nadas uygulanan kuru tarım alanları için artık yeterli olmaktan çıkmıştır [29]. Kaldı ki alınan yağışın tamamı tahılların yüksek su talebi olduğu Ekim Haziran aylarında değil yılın tümüne aittir. Sonuç olarak %85 i kışlık ekim yoluyla yapılan kuru tahıl tarımı ovada yavaş yavaş bitmektedir. Yazlık ekim yapılan pancar, mısır,

81 60 fasulye vb. ana bitkiler için de yağış sorunu artarak devam etmektedir. Bu ürünler artık tamamen sulamaya bağımlı hale gelmiştir. Örnek olarak 2008 yılında ilk 5 aylık yağış toplamı geniş alanlara sahip ova ilçeleri için ortalama 85.3 mm dir [29]. Görüldüğü gibi Konya ilinde yazlık ekimler için tarım mevsiminde çöl iklimi şartları hâkim olmaya başlamıştır. Artan sıcaklık bitkilerin su ihtiyacını da artırdığından su ihtiyacı daha fazla olmaktadır [29]. Havzanın yer altı ve yer üstü su potansiyeli 7.6 milyar m 3, kullanılabilir emniyetli rezerv 3.18 milyar m 3 tür. Her yıl rezervler azalmakta, kullanılabilir su rezervi tarım arazimizin ancak 1/3 üne yetmektedir. Yani bölgenin su potansiyeli zayıftır. Şu ana kadar sulamaya açılan alan ha dır. Geliştirilecek projeler ve iyileştirmelerle en fazla 1 milyon ha alan sulamaya açılmış olacaktır. Havza da 2008 yılı itibariyle toplam adet yeraltı sulama kuyusunun adedi ruhsatlı, adedi ruhsatsızdır. Yağışların normal seviyelere gelmemesi durumunda dış havzalardan (Göksu) nehrinin getirilmesi yanında mevcut suyun en etkin olarak kullanılması gerekmektedir [31]. Havzadaki yeraltı suları meteorolojik kökenli olup yeraltı suyu akımı güneybatıdan kuzeydoğu ya doğrudur. Havzada drenaj ağının yetersizliği nedeniyle, alüvyal topraklar önemli yer kaplar. Havzaya ait toprakların, arazi kullanma özellikleri ve kalite sınıflaması yönünden değerlendirilmesine göre, % 48,4 ü sürülerek tarım arazisi yapılanlar, % 41,47 si tarım yapmaya elverişli olmayanlar % 10,2 si tarıma kesinlikle uygun olmayan topraklar oluşturmaktadır [29]. ürkiye deki yıllık çekilebilir yeraltı suyu rezervi 13,66 km³/yıl dır. Konya kapalı havzasında ise bu oran ülke genelinin %10 una karşılık gelmektedir. Konya kapalı havzasının su rezervinin tarımsal sulamada kullanılan kısmının %80 i DSİ imkânları ile sulamaya sunulmakta olup, kalan rezervin %20 si ise kişisel teşebbüsler tarafından kullanılmaktadır. Konya Kapalı Havzası'nda yoğun miktarda yeraltı suyu kullanılması ve her yıl yeraltı sularının yaklaşık 1 metre aşağı çekilmesi de büyük oranda bu sularla beslenen uz Gölü'nü olumsuz etkilemektedir [29].

82 61 Göl su seviyesindeki azalmayla birlikte, göl suyundaki tuz oranının aşırı artması, gölün çevresinde tarım yapılan arazilerin çoraklaşmasına, tarım arazilerinde obruklar meydana gelmesine ayrıca uz Gölü ve çevresindeki küçük göl ve sazlıklarda barınan kuş türlerinin sayısının da önemli oranda azalmasına neden olmaktadır [29] Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam Gölü Havzası Çalışma alanı Çalışma alanı, Konya Kapalı Havzasının bir alt havzası olan araştırma havzasıdır. Bu havza, Konya ilinin kuzeyinde, şehir merkezine yaklaşık olarak 150 km mesafede, kuzey enlemleri ile doğu boylamları arasında yer almaktadır (Harita 6.1). Araştırma havzasının ana su kolu, Samsam tahliye kanalıdır. 16,631 km uzunluğundaki tahliye kanalı, yöre halkının talebi üzerine yılları arasında Haymana Samsam Gölü Kurutulması işi adında hazırlanan proje kapsamında Samsam gölüne akan su hacmini göle yayılmadan tahliye etmiştir. Gölün tahliyesi yağışlı mevsimlerde ve ağırlıklı olarak ve sulama mevsimleri dışında gerçekleşmektedir. Açılan tahliye kanalının akımları çevre halkı tarafından kısmen sulama amaçlı olarak kullanılmaktadır [30]. ahliye edilen su hacmi Kozanlı çayı ile birleşerek Kozanlı (Gökgöl) e boşalmaktadır. Kozanlı (Gökgöl) e bağlama vasıtasıyla toplanan sular bağlama kret kotunu aştığı anda artık su hacmi azarözü mevkiinde azarözü deresiyle birleşerek tuz gölüne akmaktadır [30].

83 62 Harita 6.1. Araştırma havzası nın coğrafi konumu ve sayısal yükseklik modeli Harita 6.2 de havza içerisindeki göllerin olduğu bölgedeki yerleşim yerleri, ulaşım bilgileri ve göller arasında su geçişini sağlayan tahliye kanalını belirten vaziyet planı gösterilmektedir.

84 63 Havzada İç Anadolu karasal iklim özellikleri hâkimdir. Eylül ortasında başlayıp Nisan sonuna kadar süren oldukça uzun ve soğuk dönemle birlikte değişiklik göstermeyen bir sıcaklık rejimine sahiptir. Kış dönemi -0,2 C 'lik bir ortalama sıcaklığa sahiptir. Sıcak dönem soğuktan daha kısa sürer ancak oldukça şiddetli geçer. Havzada bozkır bitki örtüsü görülmektedir. Havza alt kotlarında sıcaklıkların artış gösterdiği dönemlerde otluk bölgeler oluşurken yüksek kotlarda ise çıplak bölgeler büyük yer tutmaktadır [30]. Harita 6.2. Kozanlı (Gökgöl) ve samsam gölleri vaziyet planı [31] Bitki gelişimini sınırlayan faktörlerin analizinde havzadaki ortalama sıcaklığa bağlı olarak donma olayının görülmesi önemli bir faktördür. Alan 3 4 ay kadar süren belirli bir donma dönemine sahiptir. Ayrıca, bitkilerin gelişebileceği ay kadar süren dönemde de don olayları yaşanmayan dönem bulunmaktadır [30].

85 64 Yıllık ortalama yağış miktarı yaklaşık mm iken (Şekil 3.1) havza içerisinde doğudan batıya doğru gidildikçe mm'nin üzerine çıkmakta, güneydoğuda, Melendiz Dağlarının kuzey yamaçlarında 500 mm ye ulaşmaktadır. Yağış en çok ilkbaharda düşer; temmuz, ağustos, eylül aylarında azalıp ekim ve kasım aylarında artar. Ancak uzun yıllık ortalamaların verdiği bu yağış rejimi her yıl önemli değişiklikler gösterebilir. Ortalamalarda bu şekilde geniş ölçüde sapmalar kara ikliminin karakteristiğidir. Aylık ortalamalarda olduğu gibi yıllık yağış ortalamalarında da geniş ölçüde farklılıklar görülür [30]. Yıllık ortalama sıcaklık 11,5 12,5 C arasında değişmektedir. Bölgenin son 30 yıllık meterolojik verilerine dayanarak, Doğu Akdeniz yağış rejimi görülmektedir [32]. Çalışma alanı Haymana ilçesindeki Hacıdere ve Kuyu derelerinden başlayarak Samsam ahliye Kanalı üzerinden; azarözü deresine kadar devam eden kısımdır. Havza içerisindeki dereler ve tahliye kanalı uzunluğu yaklaşık olarak 35 km dir Çalışma yapılacak havzadaki göllerin mevcut durumu Kozanlı (Gökgöl) gölü Kulu İlçesinin 20 km. batısında, Kozanlı Beldesi sınırları içerisindedir. Resim 6.1 de gösterilen gölün 1993 yılında yapılan ölçümde orjinal boyutu 650 ha iken gölün şu andaki boyutu 50 ha civarındadır. Gölün çevresi sazlıktır, 65 tür kuş ve tatlı su balıkları barınır. Su özelliği bakımından tatlı su özelliği göstermektedir [32].

86 65 Resim 6.1. Kozanlı (Gökgöl) den bir görünüm Göle, Kozanlı Çayı ve Samsam Kanalı ile 2 adet su girişi bulunmaktadır. Son zamanlarda yağış miktarlarındaki düşüş nedeniyle göle akan su miktarlarında azalmalar meydana gelmiştir. Bundan dolayı gölün kurumasını engellemek için azarözü deresine boşaldığı kısmına DSİ tarafından yaklaşık 1 1,5m uzunluğunda bağlama yapılmıştır (Resim 6.2.). Bağlama kotunu aşan sular azarözü deresi kanalıyla uz gölüne kadar ulaşmaktadır.

87 66 Resim 6.2. Kozanlı (Gökgöl) ün azarözü deresine akan kısmındaki bağlama yapısı Göl suları sulama amaçlı olarak kullanılmaktadır. Sulak alanın çevresinde yaygın olarak kuru hububat tarımı yapılmaktadır. Gölün kuzeyindeki mera alanı ile hububat hasatı sonrası tarım alanlarında hayvancılık yapılmaktadır. icari amaçlı olmamakla birlikte gölde balıkçılık, sazcılık, avcılık, kuş gözlemi yapılmaktadır. Göl çevresindeki düzensiz otlatma, tarım alanlarından kaynaklanan kirlilik, gölün sorunlarıdır [30]. Bölgenin en önemli sulak alanlarından olan ve havza geneline göre sudaki tuz oranının daha düşük olduğu Kozanlı (Gökgöl), tarımsal faaliyetler sonucu göl çanağına akan gübreler ve Kozanlı Beldesine ait atık su nedeniyle kirlenme meydana gelmektedir [30]. Özel Çevre Kurumu tarafından hazırlanan uz Gölü havzası koruma projesi ve Doğa Koruma ve Milli arklar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan sulak alan master planı kapsamında öncelikle gölü besleyen su kaynaklarından daha fazla yararlanılmasını sağlamak için çalışmalar yapılmaktadır.

88 67 Samsam Gölü Kulu İlçesinin 25 km. güneybatısında Konya ile Ankara illeri arasındaki sınır bölgede bulunmaktadır. Yapılan tahliye kanalı nedeniyle Hacı deresinden gelen sular Kozanlı (Gökgöl) Gölüne akıtılmaktadır yılında yapılan ölçümde gölün orjinal boyutu 830 ha dır. Yeraltı suyu, birkaç küçük dere ve yağışlarla beslenen küçük, sığ bir tatlı su gölüdür. Resim 6.3 de gösterilen Samsam tahliye kanalı ile tahliye edilen su miktarı, yapılan ölçümler çerçevesinde yaklaşık olarak ton/yıl olup su kalitesi C2 S2 olup sulamaya elverişlidir. Gölün yakın çevresi çayırlıklarla çevrilidir, suları çekilince göl tabanı geçici bir bitki örtüsü ile kaplanır ve Resim 6.4 de gösterildiği gibi yaz sonunda tümü kurur [30]. Yapılan arazi çalışması neticesinde gölün tamamen kuruduğu ve tahliye kanalının rusubatla dolduğu, normal derinliğini kaybettiği; bu nedenle kanalın dolu aktığı mevsimlerde arazinin taban suyunu yükselttiği, ani kuraklıkta tuzlulaşmaya neden olduğu, kuruyan göl alanı içerisindeki yaklaşık dekar arazide şu anda ekim ve dikimin büyük oranda yapılmadığı, ürün veriminin büyük oranda düştüğü, çiftçilerin mağdur olduğu tespit edilmiştir [30]. Resim 6.3. Samsam tahliye kanalı

89 68 Resim 6.4. Samsam Gölünün çekilmesi sonucu çoraklaşan topraklar Havza içerisindeki göllerin yıllara göre durumunu göstermek amacıyla araştırma havzası içerisinde bulunan Samsam gölü ve Kozanlı (Gökgöl) e ait LANDSA uydu fotoğrafları Resim 6.5 de gösterilmiştir. Resim 6.5 de gösterilen uydu fotoğrafları 10 Mayıs 2000 ve 16 Nisan 2006 yıllarında çekilmiştir. Her iki uydu fotoğrafının yılın ilkbahar döneminde birbirini takip eden aylardan Nisan ve Mayıs dönemlerinde çekilmesi nedeniyle yağış rejimlerinin aynı olduğu kabulüyle iki uydu fotoğrafını karşılaştırırsak 2000 yılı ile 2006 yılı arasında, göllerdeki biriken su miktarı bakımından ciddi derecede farklılıkların olduğu görülmektedir.

90 69 Resim 6.5. Kozanlı (Gökgöl) ve Samsam göllerinin 2000 ve 2006 yıllarında çekilmiş uydu görüntüleri Havzanın jeolojik yapısı 1967 yılında DSİ tarafından yapılan çalışma çerçevesinde araştırma havzasını da kapsayan bölge ile ilgili olarak hidrojeolojik etüt raporu hazırlanmıştır. Bu raporda bölge ile ilgili olarak jeolojik ve hidrojeolojik formasyonlar araştırılmıştır (Ek 5). Jeolojik formasyonlar ortul kayaçlar Oligosen Kumtaşı Konglomera, Yeniceoba nın güneybatısındaki Kuşça Köyü çevresinde, Kuşça kuzeyindeki Kaledağ dağı çevresi ile Kütükuşağı köyü çevresinde yayılmaktadır. Acısu yaylasının güney batısındaki Kale tepenin eteklerinde derin sel çukurları içinde beyaz masif jipsler görünmektedir. Bu çevrede Oligosen fazlaca kıvrımlıdır. Kuşça köyü güneyinde kuru vadinin her iki yamacında bir antiklinalin kanatlarını

91 70 görmek mümkündür. Bu antiklinalin ekseni muhtemelen Kuşça-eknecik yaylası istikametinde uzanır [33]. Miosen Kireçtaşları, Cihanbeyli nin batısında İnsuyu vadisinin yamaçlarında yayılmaktadır. Mesozoik ofiolitleri üzerine diskordan olarak gelmektedir. Kireçtaşları yatay tabakalı, düşük çatlaklı, erime boşluklu genellikle beyaz renklidir. Ortalama kalınlığı 200 m dir. Aralarında yer yer marn ara tabakaları görülmektedir. İnsuyu deresinin güney tarafında batıya doğru kireçtaşlarının üzeri kille kaplıdır [33]. Kuaterner Alüvyon, Cihanbeyli de İnsuyu vadisi ile Kulu da Değirmenözü deresi ve Yeniceoba ovası alüvyonlarla kaplıdır. İnsuyu vadisinde alüvyon bir hat boyunca ince olarak Cihanbeyli ye kadar devam eder. Genellikle alüvyon çok ince taneli kumlu kil ve çakıldır. Kalınlıkları takriben 20 m 30 m civarındadır [33] Havzanın hidrojeolojik yapısı Etüt sahasında güneyinde yeraltının; sondajlarla ortalama olarak 200 m ye kadar ve elektrikli sondajlarla da 400 m ye kadar olan kısmı bilinmektedir. Yeraltı jeolojisi sondaj, elektrikli sondaj ve yüzey jeolojik çalışmalarla aydınlanmıştır [33]. Cihanbeyli Etüt sahası güneyinde Cihanbeyli çevresinde hidrojeolojik temelli Mesozoik ofiolitik seri teşkil etmektedir. Jeolojik temel Mesozoik kireçtaşları olmakla beraber bunlara ne sondaj ve ne de elektrikli sondajla inmek mümkün olmamaktadır. Gerek Mesozoik kireçtaşları, gerekse ofiolitik seri kesitlerde görüldüğü gibi her istikamette yayılmaktadır.

92 71 ey-kuzey istikametli kesit de ofiolitik serinin Yeniceoba ovası altına kadar devam ettiği görülmektedir. Doğu-batı istikametli kesit de ise yine batıdan itibaren Yeniceoba ovasının altına kadar devam ettiği görülmektedir [33]. Netice olarak denilebilir ki etüt sahasının güneybatısından itibaren kuzeydoğu, kuzey ve doğu istikametlerinde yayılan ofiolitik seri Cihanbeyli den Kozanlı ya çekilen bir hattının doğusuna geçmez [33]. Ofiolitik serinin kalınlığı hakkında delil mevcut değildir. Rezistivitesi metre arsında değişmektedir. eyde ofiolitik seri üzerine diskordan olarak Üst Miosen kireçtaşları gelmektedir. Etüt sahasının güneybatısını kaplarlar. Sondajlarda geçilen kalınlığı ortalama 100 m civarındadır. Hacıbey yaylasından itibaren alta dalar ve doğuya doğru alttan devam eder. Hacıbey yaylasından doğuya doğru liosen yayılmaktadır. liosen jipsli killeri uz gölüne kadar devam eder. Ortalama kalınlıkları 150 m kadardır [33]. Yeniceoba Üstte kısımda alüvyonlu zemin bulunmakta ve kalınlığı 30 m.yi geçmemektedir. Alüvyonun altında bilhassa Yeniceoba nın bulunduğu saha ile kuzey ve doğusunda liosen in gevşek çimentolu konglomera ve killer bulunmaktadır. Yeniceoba ovasının batısında alüvyon zemin altında tüfler yer almaktadır. Gerek tüf gerekse liosen konglomeraların altında Eosen fliş bulunmaktadır. Eosen flişin altına batıdan ve güneyden Mezozoik ofiolitik seri girmektedir. Yeniceoba ovasının kuzeyinde liosen konglomeraları ortalama olarak 50 m. kalınlık gösterirler [33]. Kulu Kulu nun doğusunda liosen konglomeraları yüzeyde yayılırlar. Bunların altında Eosen fliş bulunmaktadır. Kulu nun batısında Eosen fliş yüzeyde yayılmaktadır. Kulu nun doğusunda Düden Gölü çevresi liosen in en kalın olduğu kesimdir.

93 72 Ortalama olarak kesimdir. Ortalama olarak 100 m yi geçer. Buradan itibaren doğu ve batıya doğru incelir. Eosen fliş çok kalındır ve ortalama 2000 m yi bulur [33] Havzanın yeraltı suyu beslenimi ve boşalımı DSİ Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı Suları Daire Başkanlığından gölleri kapsayan havzası içerisinde kalan alandaki yeraltı su seviye değerleri Çizelge 3.2 de ve bu değerlerin son yıllardaki değişimini grafik olarak Şekil 3.5 de belirtilmiştir [33]. Bölge üzerinde DSİ nin çalışma yapmasının nedeni, bir kısmının araştırma havzası içerisinde olduğu Cihanbeyli-Kulu ve Yeniceoba ovalarının hidrojeolojik şartlarını araştırmak, yeraltı suyu miktar ve kapasitesini tespit etmek, yeraltı suyu rezervini ve emniyetle çekilebilecek su miktarını tayin etmek, işletme sahalarını ortaya koymaktır [33]. Cihanbeyli Cihanbeyli ovasında bulunan akifer özelliği gösteren kireçtaşları beslenmesi yağıştan ve yüzeysel akıştan süzülme ile olmaktadır. Beslenme sahası daha ziyade batı kesimdeki kireçtaşların 600 km 2 lik mostra alanlarıdır. Mostra alanlarının geçirimliği azdır. Akifer özelliğindeki Miosen kireçtaşları çatlaklı ve erime boşlukludur. Ovayı doğu-batı istikametinde kesen İnsuyu deresi tamamen yeraltı suyu rezervuarından beslenmektedir. Bu bağlamda yeraltı suyu boşalımı, kaynaklar ve İnsuyu deresine boşalımla olmaktadır[33]. Yeniceoba Akifer özelliği gösteren liosen konglomeraları yayılma sahası; Kütükuşağı köyü, Küçükbeşkavak köyü ve Koç Yaylasıdır. Bu sahalarda yer alan konglomeralardan süzülen sular yeraltı suyu rezervuarını besler. Yeraltı suyu boşalımı; buharlaşmaterleme ve kuyularla çekim (suni boşalım) ile olmaktadır[33].

94 73 Kulu Kulu ovasındaki akifer özelliği gösteren formasyonun beslenmesi, yağıştan ve yüzeysel akıştan süzülmeyle olmaktadır. Akiferin beslenme alanı, Kulu- Değirmenözü arasındaki 15 km lik sahadır. Bu bölgedeki akiferlerin kalınlığının 20m-30m olması, permeabilite katsayısının düşük olması, yeraltı suyu rezervuarının az beslenmesine sebep olacaktır. Kuyularla çekim (suni boşalım), yeraltı suyu boşalımı, kaynaklar ve Düden gölüne akım ile olmaktadır Harita çalışmaları Çalışmanın yapıldığı araştırma havzası, DSİ tarafından işletilmiş azarözü deresi AGİ nun drenaj alanıdır. Araştırma Havzasının sınırını belirlemek amacı ile bilgisayar ortamında Coğrafi Bilgi Sistemleri içerikli bir program olan ARCHYDRO ile sorgulama gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmayı yapabilmek amacıyla ölçeği 1/ olan raster veri tipinde haritalar kullanılmıştır. Çalışmaya altlık olan bu raster tipi haritaların bilgisayar ortamında sorgulanabilmesi için vektör tipi verilere dönüştürülmesi, yani haritaların sayısallaştırılması, daha sonra da yeniden, sorgulanabilen raster veri tipine dönüştürülmesi gerekmiştir. Araştırma Havzasını, 1/ ölçeğindeki 30 pafta temsil etmektedir. 1/ ölçekli haritalarda eş yükselti eğrileri; 10 m aralıklar ile geçmektedir. Havzayı temsil eden tüm eş yükselti eğrileri sayısallaştırılarak havzanın topografyası oluşturulmuştur. Araştırma havzasının alanı, DSİ verilerine göre km 2 iken ARCHYDRO programının havza sınırı belirleme modülüne göre ise yaklaşık olarak km 2 dir. Havza alanının 1/ ölçekli harita üzerinden bulunması, eş yükselti eğrileri aralığının küçük olması nedeniyle hassaslık derecesi yüksektir. DSİ nin belirlediği havza alanı, ARCHYDRO tarafından bulunan havza alanının % 97.5 ine tekabül etmektedir. rogramın belirlediği havza alanı, DSİ belirlediği havza alanına göre daha büyük olmasına rağmen; programın belirlediği havza sınırı ve

95 74 içerisindeki akarsuyu besleyen kolların yayılışları 1/ lik haritadaki bilgilerle uyum göstermektedir. Harita 6.3 de araştırma havzasının topoğrafyası, drenaj kolları, komşu alt havza içerisinde bulunan Kulu, Cihanbeyli ve Haymana MGİ leri ve havzanın bitiş sınırı olarak kabul edilen azarözü deresi AGİ gösterilmektedir. Burada gösterilen azarözü deresi AGİ için farklı üç noktada ölçüm alınmasına rağmen ölçüm alınan yerler arasındaki mesafe çok az olduğu için temsili olarak ollar Yaylası ölçüm noktası seçilerek havza sınırı belirlenmiştir.

96 75 Harita 6.3. Araştırma havzası topoğrafik haritası 6.3. IHACRES Koşturmaları Koşturma yapılacak kalibrasyon dönemleri için, başlangıç aşamasında programın belirlediği parametre değerleri kullanılmıştır. Ancak, sonraki aşamada model tarafından yapılan analizler sonrasında ölçülen akım verileri ile modellenen akım

97 76 verileri arasındaki uyumu en iyi derecede sağlayacak şekilde parametre değerleri belirlenmiştir. Kuraklık analizleri, sonucu belirlenen kalibrasyon dönemleri olan kurak-yağışlı (Durum 1), yağışlı (Durum 2) ve kurak (Durum 3) dönemleri için IHACRES koşturmaları yapılarak modelin hangi dönemde daha iyi sonuç vereceği belirlenecektir azarözü deresi ve Sırçasaray deresi verilerinin korelasyonu sonucu belirlenen verilerin kullanılması ile yapılan koşturma (Durum 1- kurak-yağışlı dönem) su yılları arasındaki dönemi içeren kalibrasyon süresi; Durum 1 koşturması adı altında incelenmiştir. Ancak, kuraklık analizleri sonucunda koşturma yapılan periyotta bir tane kurak dönem, iki tane de yağışlı dönem belirlenmiştir. Bu nedenle, belirlenen kalibrasyon periyotu için yağış akış modellemesi yapılırken üç bölüm şeklinde ayrı ayrı analiz yapılmıştır. Bu bağlamda Durum 1 koşturması içerisinde direkt havzayı temsil eden azarözü deresinden veri alınarak analizleri yapılan Durum 1a (yağışlı dönem) ve Durum 1b (kurak dönem) koşturmaları, Durum 1a koşturması sonucu yağışlı dönem için belirlenen fiziksel parametrelerin kullanılması ile aynı yağış rejimi etkisinde bulunan Sırçasaray deresinin verilerinin korelasyonu sonucu elde edilen veriler ile de Durum 1c (yağışlı dönem) koşturması adı altında analizler yapılmıştır. azarözü deresi verileri kullanılması ile yapılan koşturma (Durum 1a-yağışlı dönem) yıllarını kapsayan (Durum 1a) yağışlı dönemi için yapılan koşturma işlemi sonrasında belirlenen parametreler Çizelge 6.1 de ve koşturmaya ait model uygunluk kriterleri Çizelge 6.2 de gösterilmiştir. Koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri ile ölçülen yağış değerleri arasındaki ilişki Şekil 6.1 ve Şekil 6.2 de, ölçülen akım değerleri ve modellenen akımları karşılaştırmak ve eksik ya da fazla

98 77 akımların değerlerini görmek üzere belirlenen uyumsuzluk değerleri Şekil 6.3 ve Şekil 6.4 de belirtilmiştir. Çizelge 6.1. Durum 1a koşturması sonucu belirlenen parametre değerleri c, havzanın zemin nemi indeksi 1 (doygunluk) e ulaştığı andaki zemin ıslaklık miktarı (mm -1 ) τ w, referans sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı () f, buharlaşma oranına bağlı sıcaklık değişimi ( C ) t r, referans sıcaklık l, zemin nemi indeksi eşiği p, zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısı a s, yavaş akımlar için akım geri çekilme oranı b s, yavaş akım için azalma oranına bağlı olarak etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri τ s, (yavaş akımlar için geri çekilme zaman sabiti () V s, yavaş akımlar için relatif hacim miktarı Çizelge 6.2. Durum 1a koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Dönem Durum 1a Akış Relatif Akış Hacim Hacim Farkı R 2 R 2 sqrt R 2 log R 2 inv Farkı (Rel.Bias) (Bias)

99 78 Şekil 6.1. Durum 1a koşturmasındaki 1989 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil 6.2. Durum 1a koşturmasındaki 1990 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri

100 79 Şekil 6.3. ( ) su yılları için yapılan Durum 1a koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil 6.4. ( ) su yılları için yapılan Durum 1a koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi

101 80 Durum 1a koşturmasında en büyük uyumsuzluğun olduğu dönem 1989 Kasım 1989 Ocak ayları, 1989 Aralık, 1990 emmuz 1990 Eylül ayları arasındadır. azarözü deresi verileri kullanılması ile yapılan koşturma (Durum 1b-kurak dönem) 1991 yılını kapsayan (Durum 1b) kurak dönemi için yapılan koşturma işlemi sonrasında belirlenen parametreler Çizelge 6.3 de ve koşturmaya ait model uygunluk kriterleri Çizelge 6.4 de gösterilmiştir. Koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri ile ölçülen yağış değerleri arasındaki ilişki Şekil 6.5 de, ölçülen akım değerleri ve modellenen akımları karşılaştırmak ve eksik ya da fazla akımların değerlerini görmek üzere belirlenen uyumsuzluk değerleri Şekil 6.6 ve Şekil 6.7 de belirtilmiştir. Çizelge 6.3. Durum 1b koşturması sonucu belirlenen parametre değerleri c, havzanın zemin nemi indeksi 1 (doygunluk) e ulaştığı andaki zemin ıslaklık miktarı (mm -1 ) τ w, referans sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı () f, buharlaşma oranına bağlı sıcaklık değişimi ( C ) t r, referans sıcaklık l, zemin nemi indeksi eşiği p, zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısı a s, yavaş akımlar için akım geri çekilme oranı b s, yavaş akım için azalma oranına bağlı olarak etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri τ s, (yavaş akımlar için geri çekilme zaman sabiti () V s, yavaş akımlar için relatif hacim miktarı 1.000

102 81 Çizelge 6.4. Durum 1b koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Dönem Durum 1b Akış Hacim Farkı (Bias) Relatif Akış Hacim Farkı (Rel.Bias) R 2 R 2 sqrt R 2 log R 2 inv Şekil 6.5. Durum 1b koşturmasındaki 1991 su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri

103 82 Şekil 6.6. (1991) su yılı için yapılan Durum 1b koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil 6.7. (1991) su yılı için yapılan Durum 1b koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi

104 83 Durum 1b koşturmasında en büyük uyumsuzluğun olduğu dönem 1991 Şubat 1991 emmuz aylarıdır. Sırçasaray deresi verilerinin korelasyonu sonucu belirlenen verilerin kullanılması ile yapılan koşturma (Durum 1c-yağışlı dönem) yıllarını kapsayan (Durum 1c) kurak dönemi için yapılan koşturma işlemi yapılırken parametre değerleri olarak aynı kurak-yağışlı dönem içerisinde bulunan yıllarına ait Durum 1a yağışlı döneminin parametre değerleri kullanılmıştır. Bu durumun nedeni ise, bu dönemde Sırçasaray deresinin verileriyle korale edilerek bulunan verilerin programa yüklenerek modellemede kullanılması sonucu belirlenen parametre değerlerinin tam olarak havzayı fiziksel olarak temsil etmemesidir. Koşturmaya ait model uygunluk kriterleri Çizelge 6.5 de gösterilmiştir. Koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri ile ölçülen yağış değerleri arasındaki ilişki Şekil 6.8 ve Şekil 6.9 da, ölçülen akım değerleri ve modellenen akımları karşılaştırmak ve eksik ya da fazla akımların değerlerini görmek üzere belirlenen uyumsuzluk değerleri Şekil 6.10 ve Şekil 6.11 de belirtilmiştir. Çizelge 6.5. Durum 1c koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Dönem Durum 1c Akış Relatif Akış Hacim Hacim Farkı R 2 R 2 sqrt R 2 log R 2 inv Farkı (Rel.Bias) (Bias)

105 84 Şekil 6.8. Durum 1c koşturmasındaki (1992) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil 6.9. Durum 1c koşturmasındaki (1993) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri

106 85 Şekil ( ) su yılları için yapılan Durum 1c koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi Şekil ( ) su yılları için yapılan Durum 1c koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi

107 86 Durum 1c koşturmasında en büyük uyumsuzluğun olduğu dönemler 1991 Ekim 1991 Kasım ayı, 1992 Ağustos 1992 Aralık, 1993 Şubat 1993 emmuz ayları dır Sırçasaray deresi verilerinin korelasyonu sonucu belirlenen verilerin kullanılması ile yapılan koşturma (Durum 2- yağışlı dönem) su yılları arasındaki dönemi içeren kalibrasyon süresi; Durum 2 koşturması adı altında incelenmiş olup; koşturma işleminde kullanılan parametre değerleri, aynı yağışlı dönem özelliği gösteren Durum 1a koşturmasındaki parametre değerleri kullanılarak belirlenmiştir. Yapılan koşturma işleminde de bu döneme ait akım verileri, Sırçasaray deresinin verilerinin korale edilmesi sonucu belirlenen verilerdir. Koşturma sonucu belirlenen model uygunluk kriterlerinin değerleri Çizelge 6.6 da, etkili yağış değerleri ile ölçülen yağış değerleri arasındaki ilişkiler (Şekil Şekil 6.16) da ve ölçülen akım değerleri ve modellenen akımları karşılaştırmak ve eksik ya da fazla akımların değerlerini görmek üzere belirlenen uyumsuzluk değerleri de Şekil 6.17 ve Şekil 6.18 de belirtilmiştir. Çizelge 6.6. Durum 2 Koşturması sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Akış Relatif Akış Hacim Dönem Hacim Farkı R 2 R 2 sqrt R 2 log R 2 inv Farkı (Rel.Bias) (Bias) Durum

108 87 Şekil Durum 2 koşturmasındaki (1995) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil Durum 2 koşturmasındaki (1996) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri

109 88 Şekil Durum 2 koşturmasındaki (1997) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil Durum 2 koşturmasındaki (1998) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri

110 89 Şekil Durum 2 koşturmasındaki (1999) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil ( ) su yılları için yapılan Durum 2 koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi

111 90 Şekil ( ) su yılları için yapılan Durum 2 koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi Durum 2 koşturmasında en büyük uyumsuzluğun olduğu dönemler 1994 Kasım 1995 Haziran, 1995 Kasım 1996 Nisan, 1997 Ocak 1997 Mayıs, 1997 Kasım 1998 Haziran, 1998 Şubat 1998 Mayıs ve 1999 Şubat 1999 Mayıs aylarıdır azarözü deresi ve Sırçasaray deresi verilerinin korelasyonu sonucu belirlenen verilerin kullanılması ile yapılan koşturma (Durum 3-kurak dönem) su yılları arasındaki dönemi içeren kalibrasyon süresi; Durum 3 koşturması adı altında incelenmiş olup; yapılan koşturma işlemi sonrasında belirlenen parametreler değerleri direkt ölçüm alınan dönem olan yılları arasındaki kurak dönem için yapılan analiz sonucu belirlenen parametre değerleridir. Bu koşturmada yılları için programa yüklenen veriler direkt ölçüm yapılan dönemden, diğer veriler ise Sırçasaray deresi verilerinden korale edilerek bulunan verilerden sağlanmıştır. Durum 3 koşturmasında model tarafından belirlenen parametre değerleri Çizelge 6.7 de ve koşturmaya ait model uygunluk kriterleri Çizelge 6.8 de gösterilmiştir. Koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri ile ölçülen yağış değerleri arasındaki ilişkiler (Şekil Şekil 6.23) de, ölçülen akım değerleri ve modellenen akımları karşılaştırmak ve eksik ya da fazla akımların

112 91 değerlerini görmek üzere belirlenen uyumsuzluk değerleri Şekil 6.24 ve Şekil 6.25 de belirlenmiştir. Çizelge 6.7. Durum 3 koşturması sonucu belirlenen parametre değerleri c, havzanın zemin nemi indeksi 1 (doygunluk) e ulaştığı andaki zemin ıslaklık miktarı (mm -1 ) τ w, referans sıcaklığa bağlı havza ıslaklık azalım oranı () f, buharlaşma oranına bağlı sıcaklık değişimi ( C ) t r, referans sıcaklık l, zemin nemi indeksi eşiği p, zemin nemi ile etkili yağış üssel dağılım bağlantısı a s, yavaş akımlar için akım geri çekilme oranı b s, yavaş akım için azalma oranına bağlı olarak etkili yağışın maksimum değerinin kesir değeri τ s, (yavaş akımlar için geri çekilme zaman sabiti () V s, yavaş akımlar için relatif hacim miktarı Çizelge 6.8. Koşturma sonucu belirlenen model uygun kriterlerinin değerleri Akış Relatif Akış Hacim Dönem Hacim Farkı R 2 R 2 sqrt R 2 log R 2 inv Farkı (Rel.Bias) (Bias) Durum

113 92 Şekil Durum 3 koşturmasındaki (2000) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil Durum 3 koşturmasındaki (2001) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri

114 93 Şekil Durum 3 koşturmasındaki (2002) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil Durum 3 koşturmasındaki (2003) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri

115 94 Şekil Durum 3 koşturmasındaki (2004) su yılı için kullanılan ölçülen yağış değerleri ve koşturma sonucu belirlenen etkili yağış değerleri Şekil ( ) su yılları için yapılan Durum 3 koşturması sonucu ulaşılan hidrograf benzetimi

116 95 Şekil ( ) su yılları için yapılan Durum 3 koşturmasındaki ulaşılan uyumsuzluk miktarının yüzdelik gösterimi Durum 3 koşturmasında en büyük uyumsuzluğun olduğu dönemler 2000 Ocak 2000 Haziran ayı, 2002 Ocak 2002 Haziran, 2003 Mart 2002 emmuz ve 2002 Kasım 2004 Şubat aylarıdır. Her üç koşturmada belirlenen akım değerleri incelendiğinde, ölçülen akım değerleri ile modellenen akım değerleri arasındaki uyumsuzluğun en fazla görüldüğü dönemler, hidrograf benzetimlerinde akım değerlerinin pik değerlere ulaştığı dönemler olan kış ve ilkbahar aylarıdır. Bu durum göstermiştir ki model akım rejimi bakımından başarılı bir uyarlama yapmasına rağmen dönem içerisinde meydana gelen pik akım değerlerinin tahmini bakımından aynı başarıyı sağlayamamaktadır. Bunun nedeni olarak da bu dönemlerde meydana gelen kar yağışları sonrasında erime olayına bağlı olarak akış olayının meydana gelmesidir. Modelin hesaplama sisteminde kar erimesi olayının yaşandığı dönemlerle alakalı olarak ayrı bir formülasyon geliştirilmemiştir. Modelin uygulandığı alanların Avustralya daki ılıman iklim özelliği gösteren yerler olması nedeniyle modelin tasarlanması aşamasında bu durum dikkate alınmamıştır.

117 96 7. SONUÇ VE ÖNERİLER Konya Kapalı Havzasının alt havzası olan araştırma havzası nın etkin ve verimli yönetilebilmesi için havzaya ait su bütçesinin zamana göre değişimini takip etmek ve modellemek gerekmektedir. Su bütçesinin hazırlanabilmesi için verilerin doğru ve eksiksiz olması gerekmektedir. Bu çerçevede yapılan çalışmada ilk önce havza içerisindeki azarözü deresi ve komşu alt havza içerisindeki Sırçasaray deresine ait akım değerlerinin özellikleri zaman serileri yardımıyla ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu amaçla ölçülmeyen akım verilerinin belirlenmesi için azarözü deresinin 8 yıllık ortalama aylık akım zaman serileri ile Sırçasaray deresine ait 29 yıllık ortalama akım zaman serisi oluşturulmuştur. Bu zaman serileri üzerinde korelasyon ve regresyon bağlantıları yapılması sonrasında belirlenen regresyon denklemlerine göre elde edilen veriler IHACRES programına yüklenerek analiz yapılmaya hazır hale getirilmiştir. Çalışma, yağış, sıcaklık ve ölçülen veya tahmin edilen akım verilerini girdi alan IHACRES modelinin Araştırma Havzası na uygulanması ile ölçülen veya tahmin edilen eksik akım verilerinin, benzeşim sonrasında modellenen akım verileri ile uyumunun belirlenmesi üzerine yoğunlaşmıştır. Akım verilerinin modellemesi iki yolla gerçekleştirilmiştir. Bunlardan birincisi, yağış, sıcaklık ve ölçülen akım verilerinin IHACRES modeline yüklenmesi sonucu yapılan modelleme; ikincisi ise aynı akım rejimi özelliği gösterdiği kabul edilen azarözü deresi ile Sırçasaray deresinin ortak ölçüm dönemlerde korelasyon yöntemi ile tahmin edilen akım verilerinin, akım verisi ölçülen kurak ve yağışlı dönemlerde model tarafından belirlenen fiziksel parametreler (c,f,p,l, τ w ) ile birlikte uygulanması sonucu yapılan modellemedir. Yapılan modellemeler sonucunda, IHACRES yağış-akış modelinin araştırma havzasına uygulanmasında, yağışlı dönemlerin kurak dönemlere göre daha başarılı

118 97 olduğu görülmektedir. Modelin temel girdileri olarak yalnızca yağış, sıcaklık ve ölçülen akım değerlerine gerek duyması, geniş bir uygulama alanı sağlamaktadır. Bu çalışmanın ortaya koyduğu genel nitelikli sonuçları şöyle özetleyebiliriz: 1) Araştırma havzası nın, su kaynakları bakımından etkin ve verimli yönetilebilmesi için havzaya ait uygulanabilir bir su bütçesinin yapılması ve bu bütçenin, zamana bağlı olarak değişimlerin gözlenebilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, su bütçesi hesabının yapılabilmesi için gerekli hidrolojik verileri içeren bir veri tabanı oluşturulmasının zorunlu olduğu görülmektedir. Oluşturulacak veri tabanında ölçülen verilerin yeterli ve güvenilir olması gerekmektedir. 2) Geçmiş dönemlerde ölçülemeyen eksik akım verilerinin yerine model tarafından belirlenen akım verilerinin kullanılabilmesinin uygulanabilirliğinin belirlenmesi gerekmektedir. 3) Akım verilerine ilişkin eksiklikleri tamamlamak noktasında IHACRES yağış-akış modelinin kullanılması sonrasında ölçülen ve korelasyon yöntemiyle tamamlanan akım değerleri ile IHACRES modelinin belirlediği akım değerleri arasındaki uyum düzeyinin yüksek olması nedeniyle bu konuda yapılacak benzer çalışmalarda da modelin uygulanabileceği görülmektedir. IHACRES yağış-akış modelinin azarözü Deresi ne uygulanmasının ortaya çıkardığı bulguları ise şöyle özetleyebiliriz: 1) IHACRES tarafından yapılan analizler sonucu Kurak-Yağışlı Dönemdeki ölçülen akım verileri ile modellenen akım verileri arasındaki uyum, Durum 1a koşturmasında R 2 = 0,7956 Durum 1b koşturmasında R 2 = 0,7849, Durum 1c koşturmasında R 2 = 0,8149 olarak belirlenmiştir. Yağışlı Dönem için ölçülen akım verileri ile modellenen akım verileri arasındaki uyum Durum 2 koşturmasında R 2 = 0,8224, Kurak Dönem için ölçülen akım verileri ile modellenen akım verileri arasındaki uyum ise Durum 3 koşturmasında R 2 = 0,7536 olarak belirlenmiştir. Bu durum da

119 98 gösteriyor ki ölçülen akım verileri ile modellenen akım verileri arasında belirli bir derecede uyum bulunmaktadır. 2) Ölçülmemiş akımları hesaplama başarısı açısından, üç test döneminin sonuçları farklıdır. a) Kurak ve yağışlı dönemin yaşandığı Durum 1 koşturmasında yağışlı dönemleri belirten Durum 1a ve Durum 1c koşturmaları modellenen ve ölçülen akım değerleri arasındaki uyum açısından başarılı sonuçlar vermesine rağmen kurak dönemi belirten Durum 1b koşturmasında ise aynı başarı sağlanamamıştır. b) Yağışlı dönemin görüldüğü Durum 2 koşturmasında modellenen akım değerlerinin ölçülen akım değerlerine uyumu açısından model başarılıdır. c) Durum 3 koşturmasında, modelin hesapladığı akım değerleri toplamı ölçülen akım değerlerinden % 11,93 daha fazladır. Bu durum yağış akış süreçlerinin benzerliği bakımından ciddi bir farktır. Bu nedenle kurak dönemlerdeki yağış akış modellemesinin kurak-yağışlı ve yağışlı dönemlere göre daha az başarılı sonuçlar verdiği görülmektedir. 3) Ancak, eldeki bilgiler, kurak dönemdeki akım değerleri farklılığın yağışı akışa dönüşümünü sağlayan hidrolojik süreçlerden çok, çeşitli nedenlerle akıma yapılan müdahaleler sonucu olduğunu düşündürmektedir. Örneğin, yağışlı döneme göre kurak dönemde yağış miktarında % 16,4 azalış ve buharlaşma tavasında (başka deyişle, buharlaştırmayı sağlayabilecek enerji miktarında) % 3,4 artışın, akımlarda % 63 boyutunda bir azalış yaratması olası görünmemektedir. Ancak, bu durum ayrıca incelenmesi ve irdelenmesi gereken bir konudur. Eğer, kurak dönemdeki ölçülen akım değerlerinin büyük ölçüde müdahaleler sonucu olduğu ortaya çıkar ise, ölçülen ve modelin hesapladığı akım değerleri arasındaki fark, bütünleşmiş su yönetimi açısından müdahalenin boyutu konusunda fikir verecektir.

120 99 Modelle ilgili ileride yapılması gerekli çalışmaların en önemlileri de şunlardır: 1) Girdilerdeki parametrelerin sonucu etkilediğini belirleyecek modelin duyarlılığı değerlendirmesine yönelik çalışmalar, 2) oprak nemi sonuçları ile ölçülen nem sonuçlarının karşılaştırılmasına dayalı çalışmalar yapılarak modelin hesaplama sisteminin dayandığı topraktaki ıslaklık azalma oranı formülasyonunun geçerliliğinin araştırılması, 3) Modeldeki yağış akış formülasyonlarında bitki örtüsünün çeşitliliği ve zeminin sızma kapasitesi değerlerinin ayrı bir modül olarak programa adapte edilmesi sonucu modellenen akım değerlerinin ölçülen akım değerlerine göre uyumunun araştırılması gerekmektedir. 4) Modele veri olarak girilen yağış değerleri ile ilgili olarak akış değerleri hesabında kar erimesi ile ilgili bir hesaplama modülü olmadığı için kar yağışlarının ardından meydana gelen erime olayına bağlı olarak model tarafından hesaplanan akış değerleri ile ölçülen akış değerleri arasında ciddi derecede uyumsuzluklar görülmektedir. Bu bağlamda modelin daha geniş ölçüde uygulanabilirliliğinin arttırılması amacıyla kar erimesi ile formülasyonlar geliştirilmesi gerekmektedir. 5) Model girdileri olan havza yağış, sıcaklık ve ölçülen akım verilerinin hazırlanması, modelden bağımsızdır. Dolayısıyla değişik hesaplamalarla yağış, sıcaklık ve ölçülen akım verileri, bu model ile kullanılabilir. 6) ARCHYDRO programı kullanılarak sınırı belirlenen havza ile ilgili modelleme yapılırken; havza içerisindeki alt havzalarla ilgili de modelleme yapılmasında bir sakınca yoktur. Böylece, IHACRES modeline eklenecek yeni modüllerle alt havzaların hidrolojik özelliklerine ve akarsu rejimlerinin benzerliğine göre havzayı temsil edebilecek akım modellemesi hesaplamaları yapılabilir.

121 100 7) üm kalibrasyon sürelerinde akım değerlerinin yüksek miktarda olduğu zamanlarda modellenen akım değerlerinin ölçülen akım değerlerine göre uyumunun düşük olduğu tespit edilmiştir. Bundan dolayı, düşük miktarda olan akımların tahmininde modelin hesaplamalarında kullandığı mevcut parametrelere ek olarak yeni parametreler kullanması; ayrıca akım değerleri belirlenirken mevcut matematiksel formülasyonlara ek olarak değişik formülasyonlar üzerinde çalışılması gerekmektedir. IHACRES yağış akış modelinin geliştirilmesi su kaynaklarının etkin ve verimli yönetilmesi kaynaklar için gerek duyulan kararları vermede belli kolaylıklar sağlayacaktır. Modelin üstünlükleri, özellikle, şu noktalarda toplanmaktadır: 1) emin edilmesi kolay üç temel girdi olan (yağış, sıcaklık/buharlaşma tavanı ve ölçülen akım) verilerini kullanabilmesi, 2) Kavramsal olduğu için, belirlenen parametre değerleri ile ölçülebilen bazı havza özellikleri arasında bağlantılar kurulabilmesi, 3) Ölçülen akım değerleri ile modellenen akım değerleri arasında en iyi uyumu sağlayacak parametre değerlerini hesaplayan model; yağış akış modellemesi yapılacak dönemdeki bazı ölçüm alınmayan dönemlerde bu parametre değerlerinin kullanılmasıyla akım tahmini yapabilmesi diğer modellere göre üstünlüğünün kanıtıdır.

122 101 KAYNAKLAR 1. WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı), 2008 yılı kuraklık değerlendirmesi, WWF raporu, İstanbul, 4-14 (2008). 2. İnternet: ürkiye İstatistik Kurumu Nüfus İstatistikleri (2009). 3. Benoit, G., Comeau, A., A sustainable future for the Mediterranean - he blue plan s environment & development outlook, Earthscan, London, 5-7 (2005). 4. Bayazıt, M., Hidroloji, Birsen Yayınevi, İstanbul, (1991). 5. amuk G., Özgürel M., opçuoğlu K., Standart Yağış İndisi (SI) ile Ege Bölgesinde kuraklık analizi, Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg, 41 (1): (2004). 6. Mckee,.B., Doesken, N.J. And Kleist, J., he relationship of drought frequency and duration to time scales, 8 th Conference on Applied Climatology, Anaheim, (1993). 7. Rooy, M..V., A rainfall anomaly index independent of time and space, Notos, Weater Bureau of South Africa, (1965). 8. Bhalme, H.N., MooIey, D.A., Large-scale drought/floods and monsoon circulation, Mon. Weath. Rev, India, (1980). 9. Bayazıt, M., Hidrolojik Modeller, İstanbul eknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Matbaası, İstanbul, (1998). 10. Güldal, V., Akarsu askı maddesi debisi tahmini için nonlineer bir sistem modeli, İstanbul eknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora ezi, İstanbul, (1997). 11. Dıskın, M.H., Nonlinear hydrologic models, rainfall-runoff relationships, Ed. by V.. Sing, Water Res. ubl. Littleton, Colo., U. S. A., (1982). 12. Müftüoğlu, R.F., Yağış-akış modelleri, hidrolik analiz ve tasarım, İ..Ü. İnşaat Fakültesi, Hidrolik Anabilim Dalı, İstanbul (1991). 13. Chow, V.., Kullandaıswamy, V. C., General hydrologic system model, J. Hydraulic Div. roc. ASCE, 97 ( IIY6 ): (1971). 14. earce, A,J., Streamflow generation processes: An Austral view. Water Resour. Res, (1990).

123 Littlewood, I.G., Jakeman, A.J., A new method of rainfall-runoff modelling and its applications in catchment hydrology. Environ. Mod, (1994). 16. Ye W., A.J Jakeman, Young.C., "erformance of conceptual rainfall-runoff models in low-yielding ephemeral catchments", Water Resources Research, (1997). 17. Atalay,İ., oprak oluşumu sınıflandırılması ve coğrafyası,.c Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, (2006). 18. Ye W., Jakeman A.J, Young.C, "Identification of improved rainfall-runoff models for an ephemeral low-yielding Australian catchment ", Environmental Modelling and Software, (1998). 19. Young,.C., Recursive approaches to time-series analysis. Bull, of Inst. Maths and its Applications, (1974). 20. Whitehead,.G., Young,.C., Hornberger, G.H., A systems model of stream flow and water quality in the Bedford-Ouse River., I: Streamflow modelling. Water Res.13, (1979). 21. Mahendrarajah, S.,Young,.C., Beven, K.J, Ferguson, S., ve Burns, J., " Stochastic time series analysis and the village dame management problem in Sri Lanka. roc. First International Assembly, International Association of Hydrological Sciences, 135 (1982). 22. Carcano, E.C., Bartolini,., Muselli, M., ve iroddi, L., Jordan recurrent neural network versus IHACRES in modelling daily streamflows, J. Hydrol. 362(3 4): (2008). 23. Young,.C., Beven, K.J., Data-based mechanistic modelling and the rainfall-flow non-linearity. Environmetrics, (1994). 24. Mein, R.G., Larson, C.L.,. Modelling the infiltration component of the rainfallrunoff process Water Resources Research Centre, Bull. 43. Univ. Minnesota, Minneapolis, 72 (1971). 25. Richards, M.M., Strahl, J.A., Elements of river forecasting U.S. Department of Commerce, Environmental Science Services Administration, Weather Bureau, Office of Hydrology, Washington, 57 (1971). 26. Skaggs, R.W., Khaleel, R., Infiltration. In: Hydrologic modelling of small watersheds. American Society of Agricultural Engineers, Michican, (1982).

124 Beven, K.J., Rainfall-runoff modelling, John Wiley and Sons Company, Chichester, (2002). 28. Young,., Data-based mechanistic modelling and validation of rainfall-flow processes, John Wiley and Sons Company, (2001). 29. Konya Valiliği, Konya İli nde kuraklık ve tarım mevcut durum ve kop tarım eylem planı nın temelleri ortak raporu, Konya İl Özel İdaresi, Konya, 8-11 (2008). 30. BMM, uz gölündeki kirlenmenin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu, Meclis Araştırma Komisyonu Raporu, Ankara, (2003). 31. İnternet: Kültür ve urizmbakanlığı Kültür mirasları listesi 7EE1F1486EE5030A6B896F16D985D5D 32. Konya Valiliği, 2004 Yılı İl Çevre Durum Raporu, Konya İl Çevre Ve Orman Müdürlüğü, (2004). 33. uzcu, G., Ağacık Ö., Giritlioğlu,., ve Sözen, M., Cihanbeyli-Yeniceoba-Kulu ovaları hidrojeolojik etüt raporu, DSİ Jeoteknik Hizmetler ve Yer Altı Suları Daire Başkanlığı, Ankara, (1967).

125 EKLER 104

126 105 EK 1. hiessen metodu için belirlenen çokgen alanlarının MGİ ye ait bölümleri Harita 1.1. Havzasında Uygulanacak hiessen metodu için belirlenen çokgen alanlarının MGİ ye ait bölümleri

127 106 EK 2 Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.1. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 01.E E.88 16,2 03.E.88 0, E.88 0,6 14,5 05.E.88 2,5 13,2 06.E.88 12,4 07.E E.88 16,5 09.E.88 0,6 10,6 10.E.88 8,4 11.E.88 0,7 8,7 12.E.88 11,4 13.E E.88 13,1 15.E.88 12,3 16.E.88 10,8 17.E E ,6 19.E.88 11,3 20.E.88 1, E E.88 7,4 23.E.88 8,8 24.E.88 0,5 12,2 25.E.88 3,4 11,7 26.E.88 7,9 8,8 27.E.88 11,3 3,6 28.E.88 3,7 6,5 29.E.88 6,7 30.E.88 6,6 31.E.88 8,9 01.K.88 15,3 6,5 02.K. 88 5,2 03.K K.88 7,8 05.K.88 1,8 8,6 06.K.88 7,4 9,7 07.K.88 7, K.88 2,7 09.K K.88 0,4 11.K. 88-1,7 12.K. 88 0, K.88-3,3 14.K.88 9,7 2,3 15.K.88 24,1 2,2 16.K.88-0,2 17.K.88-0,4 18.K.88 1,1-0,7 19.K.88-2,5 20.K.88-0,6 21.K.88 4,9 22.K.88 6,7 23.K.88 6,5 24.K.88 8,1 25.K.88 8,8 26.K.88 1,2 9,8 27.K ,8 28.K.88 2,9 29.K.88 2,3 30.K.88 4,4 01.A.88 0,5 4,5 02.A.88 0,1 6,5 03.A.88 7,6 7,6 04.A.88 7,4 05.A.88 0,3 8,2 06.A.88 6,7 07.A.88 8,9 08.A.88 9,6 09.A.88 1, A.88 6,2 7,4 11.A.88 6,7 4,7 12.A.88 1,8 13.A.88 0,1 14.A.88 0,4 15.A.88 1,5 16.A.88 3,1 17.A.88 2,1 3,5 18.A.88 3,7 0,4 19.A.88-3,1 20.A.88-0,5 21.A.88 1,5 22.A.88 2,4 23.A A.88 1,6 25.A.88 1,4-0,4 26.A A.88 1,2 28.A 1,4.88 3,1 29.A A.88-3,2 31.A.88-0,2 01.O - 1,7 02.O - 3,5 03.O - 7,5 04.O - 6,6 05.O - 3,6 06.O - 1,6 07.O 0,6 08.O 4 0,7 09.O - 8 1,2 10.O O - 4 5,2 12.O - 5,7 13.O - 5,5 14.O - 8,6 15.O - 4,8 16.O - 0,4 17.O 4 0,9 18.O - 0,1 19.O - 0,3 20.O - 3, O, - 2 5,2 22.O - 23.O 5,7-6,6 : mm, : o C

128 107 EK 2 (Devam)Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.2. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 24.O O -7,8 26.O -5,4 27.O -4,6 28.O -3,5 29.O -1,6 30.O O -5,7 01.Ş -3,5 02.Ş 2-5,1 03.Ş -4,1 04.Ş -3,6 05.Ş -2,2 06.Ş -3,6 07.Ş -4,2 08.Ş -2,5 09.Ş -5,8 10.Ş Ş. 89-6,8 12.Ş. 89-4,9 13.Ş. 89-5,3 14.Ş -3,7 15.Ş -1,2 16.Ş 5,7 1,3 17.Ş 2,3 0,5 18.Ş 0,4 19.Ş 2,7-0,9 20.Ş -2,1 21.Ş -0,9 22.Ş 3,9 23.Ş 2,7 24.Ş 5,8 25.Ş 7 26.Ş 8,4 27.Ş 11,6 28.Ş 5 01.M 10,4 5,1 02.M 8,4 03.M. 89 7,5 04.M 7,1 05.M 8,9 06.M 4,7 07.M ,7 5,8 08.M 2,3 4,2 09.M 3,6 10.M 6,2 11.M 5,9 12.M 8,6 13.M 6,1 14.M 4, M 6,7 16.M 8 17.M 8,9 18.M 11,2 19.M 12,5 20.M 10,7 21.M 11,4 22.M 14,2 23.M ,8 24.M 12,8 25.M 13,6 26.M M 4,8 28.M 1,1 29.M 2,4 30.M 9,4 31.M 11,3 01.N 12,8 02.N 14,7 03.N N 14,6 05.N 17,1 06.N 19,5 07.N 18,5 08.N 15,1 09.N 15,9 10.N N 2,7 9,3 12.N 2,1 12,2 13.N 14,8 14.N 3, N 14,4 16.N 2, N 2,1 10,8 18.N 14,7 19.N 17,7 20.N 18,3 21.N 18,6 22.N 19,4 23.N 19,1 24.N 20,1 25.N 13,1 26.N 4,9 15,2 27.N N N 20,2 30.N 22,2 01.M ,1 02.M ,3 03.M ,6 04.M. 89 0,6 15,7 05.M. 89 0,5 12,7 06.M. 89 4,7 10,8 07.M. 89 0,5 12,6 08.M ,4 09.M ,6 10.M. 89 0,6 9,4 11.M ,8 12.M ,8 13.M ,7 14.M ,1 15.M ,8 16.M ,9 17.M. 89 0, M ,1 : mm, : o C

129 108 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.3. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 19.M M M M M M M M M M M M M H H H H H H H H H H. 89 0, ,4 3 21,4 18,6 5 14,6 0,6 11,2 4,9 9, ,2 16,2 3,6 14,5 13,9 16,5 18,9 20,2 0,5 18,6 0,7 19,6 22,1 24,3 24,4 18,8 0,5 16 0, H 12.H 13.H 14.H 15.H 16.H 17.H 18.H 19.H 20.H 21.H 22.H 23.H 24.H 25.H 26.H 27.H 28.H 29.H 30.H ,6 17,2 16,5 0,2 16,1 16, ,8 17,3 19,6 0,9 21,3 17,8 19,4 22,6 20,3 1,5 17,8 19,9 24,6 24,6 26,2 24,4 0,7 23,6 24,5 25,4 28,1 28, ,8 22,4 20,2 20,2 22,5 21,6 20,4 0,6 22, ,4 26,6 27,4 27,6 2,2 21,7 23,7 24,5 22,6 22,6 22,2 20,5 20,5 21,3 21, A 02.A 03.A 04.A 05.A 06.A 07.A 08.A 09.A 10.A 11.A 12.A 13.A 14.A 15.A 16.A 17.A 18.A 22,3 23,2 26,9 24,1 23,7 24, ,3 21,6 22,3 23,3 25,4 23,7 24,7 26,6 25,4 26,1 22,9 2,3 22,1 23,6 22,5 22,9 21,8 19.A 20.A 21.A 22.A 23.A 24.A 25.A 26.A 27.A 28.A 29.A 30.A 31.A 01.E 02.E 03.E 04.E 05.E 06.E 07.E 08.E 09.E 10.E 23,4 23,6 23,9 23,2 23,8 23,5 24,9 26,6 26,9 27,2 25,5 26,1 21,3 8 17,6 19,2 22,5 24,7 24,4 19,2 15,2 14,6 16,4 23 : mm, : o C

130 109 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.4. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 11.E 20,4 12.E 17,4 13. E 16,2 14.E 15,3 15.E 19,1 16.E 17,3 17.E 14,2 18.E 14,4 19.E 16,8 20.E 18,4 21.E 17,9 22.E 18,2 23.E 21,9 24.E 22,7 25.E 17,6 26.E E 14,4 28.E 16,3 29.E 18,1 30.E 8, E 2,1 13,5 02.E 9,3 10,4 03.E 12,6 04.E 0,7 10,9 05.E 3,1 12,8 06.E 9,1 10,3 07.E 1 11,6 08.E 89 4,3 13,2 09.E 0,2 14,2 10.E 16,5 11.E 18,4 12.E 12,2 13.E 10,7 14.E 10,3 15.E 12,2 16.E 11,5 17.E 9, E 3,9 7,2 19.E 8,9 20.E 8 21.E E 8,1 23.E 8,7 24.E 8,6 25.E 8,3 26.E 11,8 27.E 11,9 28.E 12,2 29.E 10,3 30.E 9,8 31.E 9,2 01.K 8,7 02.K 8,9 03.K 9,5 04.K 10,3 05.K 10,9 06.K 11,8 07.K 12,6 08.K 14,2 09.K 0, K 5,7 5,8 11.K 6,9 12.K 1, K 7,9 14.K 0,3 6,5 15.K 5,8 6,3 16.K 0,9 4,3 17.K 0,2 18.K 1,5-1,2 19.K -1,4 20.K K 0,6 22.K 1,2 6,8 23.K 9,6 24.K 7, K 1,1 10,5 26.K 1,2 8,3 27.K 12,8 3,6 28.K 1,6 2,4 29.K 30,1 1,4 30.K A -4,2 02.A -4,3 03.A -1,2 04.A 0,2-2,2 05.A A -1,5 07.A 1,8 08.A 0, A 0, A 4,4 3,3 11.A 10,9-4,1 12.A A -5,5 14.A -6,3 15.A 1,1-2,4 16.A 2 17.A 6,2 18.A 5,7 19.A 1,7 20.A 1,1 21.A 0,9 22.A 1,2 23.A 0,2 24.A 0,5 25.A 0,7 26.A 4,2 2,2 27.A 2 5,6 28.A 2, A 4,4 30.A 1,5 5,4 31.A 17 0,3 01.O.90 3,2 0,8 02.O.90 2,2 03.O.90 1,4 : mm, : o C

131 110 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait oplam Yağış ve Sıcaklık Verileri Çizelge 2.5. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 04.O O.90 1,2-5,5 06.O.90-9,4 07.O.90-9,5 08.O.90 0,3-8,8 09.O ,6 10.O.90 0,2-8,2 11.O.90 0,1-8,8 12.O.90 0,1-8,7 13.O.90 1,1-8,4 14.O.90 1,1-8,5 15.O.90 1, O ,2 17.O O.90-1,4 19.O.90 0,6 20.O.90 4,1-0,4 21.O ,1 22.O.90-1,7 23.O.90 1,2-2,6 24.O.90-7,6 25.O.90-9,3 26.O.90-8,6 27.O.90-8,2 28.O O.90-4,2 30.O.90-3,1 31.O.90-3,9 01.Ş.90-0,7 02.Ş.90-1,4 03.Ş.90 0,2 04.Ş.90-1,2 05.Ş.90-2,1 06.Ş.90-2,1 07.Ş.90-0,7 08.Ş.90-1,9 09.Ş.90-2,6 10.Ş.90-2,5 11.Ş Ş.90 4,1 0,2 13.Ş.90 3,6 3,4 14.Ş ,8 15.Ş.90 1, Ş.90 3,9 17.Ş.90 1,3 1,1 18.Ş.90 1,1-0,7 19.Ş.90-1,7 20.Ş.90-0,4 21.Ş.90 1,3-0,5 22.Ş.90-0,8 23.Ş.90 0,2 24.Ş.90 1,7 25.Ş Ş.90 5,1 27.Ş.90 6,3 28.Ş.90 6,5 01.M.90 9,4 1,5 02.M.90 0,4 4,2 03.M.90 8,1 04.M.90 0,5 05.M.90 0,3-2,2 06.M.90 0,4 07.M.90 2,6 08.M.90 4,3 09.M.90 7,5 10.M.90 8,7 11.M.90 3,7 1,3 12.M.90 1,2 13.M.90 4,9 14.M.90 6,2 15.M M.90 0,1 17.M.90 2,2 18.M M M.90 7,4 21.M.90 9,4 22.M.90 11,2 23.M.90 11,6 24.M.90 10,3 25.M.90 10,5 26.M.90 12,8 27.M.90 12,4 28.M.90 11,8 29.M ,7 30.M.90 10,6 31.M.90 0, N ,4 02.N.90 4,8 03.N.90 5,7 04.N N N.90 9,4 07.N.90 0, N.90 11,2 09.N.90 2,2 9,3 10.N.90 12,9 11.N.90 5,4 10,2 12.N.90 4,3 8,5 13.N ,6 14.N.90 4,4 5,7 15.N.90 0,4 6,3 16.N.90 8,6 17.N ,8 18.N.90 3,1 7,2 19.N.90 0,2 10,3 20.N.90 11,5 21.N.90 2,3 10,4 22.N.90 15,4 23.N.90 15,8 24.N N.90 16,6 26.N.90 1,5 14,7 27.N.90 14,1 28.N.90 0,3 10,4 : mm, : o C

132 111 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.6. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 29.N.90 8,2 30.N.90 2,2 4,4 01.M.90 5,5 3,8 02.M.90 0,5 6,4 03.M.90 3, M.90 3,7 1,6 05.M.90 6,1 1,8 06.M.90 6,7 8,6 07.M.90 12,3 08.M M.90 13,6 10.M.90 0,7 10,4 11.M.90 3, M.90 11,5 13.M.90 13,1 14.M.90 14,4 15.M.90 16,2 16.M.90 15,9 17.M.90 5,4 13,4 18.M.90 15,3 19.M.90 16,4 20.M.90 15,9 21.M.90 12,9 22.M.90 14,9 23.M.90 18,1 24.M.90 18,1 25.M.90 18,6 26.M.90 22,3 27.M.90 0,1 21,8 28.M.90 1,4 21,1 29.M.90 19,5 30.M.90 20,3 31.M 12, ,4 01.H.90 6,7 15,6 02.H ,1 03.H.90 2,2 10,4 04.H.90 12,6 05.H.90 1,2 14,8 06.H.90 19,5 07.H.90 23,4 08.H.90 26,4 09.H.90 24,8 10.H H H.90 21,9 13.H.90 20,6 14.H.90 17,6 15.H.90 2,3 17,7 16.H.90 17,9 17.H.90 1,5 15,2 18.H.90 1, H.90 0,3 16,2 20.H.90 19,3 21.H.90 20,1 22.H.90 23,3 23.H.90 23,8 24.H.90 23,4 25.H.90 22,1 26.H.90 16,5 27.H H H.90 18,9 30.H.90 20, , , , , , , , , , ,7 24, , , , , , , , , ,7 23, , , , , , ,2 17, ,6 01.A.90 22,2 02.A.90 23,6 03.A.90 21,8 04.A.90 22,2 05.A.90 20,2 06.A ,4 07.A A.90 20,4 09.A.90 20,4 10.A.90 21,7 11.A.90 23,8 12.A.90 23,6 13.A.90 22,9 14.A.90 22,4 15.A.90 21,6 16.A.90 22,3 17.A.90 23,5 18.A.90 23,8 19.A.90 22,9 20.A.90 22,5 21.A : mm, : o C

133 112 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.7. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 22.A.90 24,2 23.A.90 25,4 24.A.90 22,3 25.A ,4 26.A.90 18,6 27.A.90 20,6 28.A.90 20,3 29.A.90 20,3 30.A.90 22,5 31.A.90 21,7 01.E E.90 21,4 03.E.90 21,6 04.E.90 13,9 05.E.90 3,5 15,4 06.E.90 19,8 07.E.90 20,6 08.E.90 22,2 09.E 90 22,2 10.E 90 19,8 11.E.90 19,6 12.E.90 17,7 13.E ,9 14.E.90 3,2 11,4 15.E.90 11,4 16.E.90 12,6 17.E.90 15,2 18.E.90 13,4 19.E.90 15,5 20.E.90 13,5 21.E.90 17,7 22.E.90 18,8 23.E.90 20,4 24.E.90 20,8 25.E.90 20,8 26.E.90 19,3 27.E.90 20,6 28.E E.90 2,3 11,6 30.E.90 11,9 01.E 90 13,3 02.E.90 16,6 03.E 90 16,4 04.E E.90 15,4 06.E E.90 17,4 08.E.90 19,4 09.E.90 19,8 10.E.90 11,5 11.Ek E.90 11,6 13.E.90 11,8 14.Ek 90 9,4 15.E.90 8,6 16.E E 90 12,5 18.Ek 90 16,4 19.E.90 0,2 15,2 20.E.90 15,6 21.E.90 17,1 22.E.90 14,8 23.E.90 1, E.90 13,8 5,4 25.E.90 5,4 26.E.90 7,9 27.E 90 8,8 28.Ek 90 10,2 29.E.90 12,3 30.Ek 90 13,2 31.Ek 90 1, K.90 1,1 14,5 02.K.90 13,8 03.K.90 13,8 04.K K.90 15,8 06.K.90 12,4 07.K K 90 9,8 6,7 09.K.90 6,6 3,6 10.K.90 0,5 3,6 11.K.90 2,8 12.K.90 2,2 13.K.90 1,9 14.K 90 2,8 15.K 90 4,3 16.K K 90 7,4 18.K 90 8,2 19.K.90 7,3 20.K.90 1,2 8,6 21.K.90 9,3 22.K K K K.90 9,1 26.K.90 2,4 9,6 27.K.90 9,5 28.K.90 9,5 29.Ka ,9 30.K.90 4,2 11,4 01.A.90 0,2 11,2 02.A.90 6,8 7,6 03.A ,6 04.A.90 13,3 6,6 05.A.90 1,3 4,2 06.A.90 5,7 5,8 07.A.90 5,8 08.A.90 7,1 09.A.90 3,7 2,7 10.A.90 2,9 11.A.90 3,2 12.A.90 4,4 13.A.90 6,8 14.A.90 11,7 7,4 : mm, : o C

134 113 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.8. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 15.A.90 5,8 16.A.90 3,2 4,6 17.A.90 4,4 2,2 18.A.90 2,3 19.A.90 1,5 20.A.90-1,4 21.A.90 0,4 1,2 22.A.90 1,2-0,3 23.A.90 0,2-1,8 24.A.90 1,4-3,6 25.A.90-3,8 26.A.90-3,3 27.A.90-2,7 28.A.90-1,5 29.A.90 0,8 30.A.90 1,1 31.A.90-2,4 01.O O.91 0,6 03.O.91 7,1 2,3 04.O.91-2,4 05.O.91-2,1 06.O.91-1,8 07.O.91 3,7 08.O.91 0,3 3,2 09.O.91 5,4 10.O.91 5,3 11.O.91 1,7 12.O.91 0,6 13.O O.91-1,6 15.O O.91 3,3-2,9 17.O ,1 18.O.91-8,8 19.O.91-7,9 20.O.91-4,7 21.O.91-5,1 22.O.91-4,4 23.O.91-3,3 24.O.91-4,2 25.O.91 0, O.91 0,7-5,6 27.O.91 0,4-4, O.91-3, ,2-2,9 01.Ş.91-9,2 02.Ş.91 0,5-7,8 03.Ş.91 2,7-7,6 04.Ş Ş.91-11,4 06.Ş Ş.91-12,2 08.Ş.91-10,8 09.Ş.91-8,3 10.Ş.91-3,2 11.Ş.91 0,2-1,4 12.Ş Ş.91-2,2 14.Ş Ş.91 0,6 4,7 16.Ş.91 5,8 1,9 17.Ş.91 0,2 5,8 18.Ş.91 0,4 3,5 19.Ş.91 11,1 4,2 20.Ş.91 6,2 2,1 21.Ş.91 4,4 22.Ş.91 4,3 23.Ş ,7 24.Ş.91 3, Ş.91 3,9 5,4 26.Ş ,1 27.Ş.91 1, Ş.91 3,5 01.M.91 5,7 02.M M M M ,5 06.M.91-0,6 07.M.91 3,4 08.M.91 4,1 09.M.91 0,6 10.M.91 2,2 11.M.91 6,2 12.M.91 6,4 13.M.91 3,6 6,1 14.M.91 0,8 5,5 15.M.91 3,9 16.M M.91 2,3 9,9 18.M ,8 19.M.91 2, M.91 11,4 21.M.91 10,2 22. M.91 2,2 9,5 23.M.91 10,9 24.M M.91 11,4 26. M.91 14,6 27.M.91 13,8 28. M.91 13,4 29. M.91 13,9 30.M.91 6,4 31. M.91 8,8 01.N.91 9,1 02. N.91 8,5 9,1 03.N ,1 04. N.91 6,5 05. N.91 7,6 06. N.91 8,8 07.N.91 1,3 10,1 08. N ,6 09.N.91 4,6 10. N.91 9,1 4,5 : mm, : o C

135 114 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge 2.9. lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 11.N.91 0,5 6,6 12.N.91 5,4 13.N.91 10,2 14.N.91 12,1 15.N.91 0,9 7,5 16.N.91 18,5 5,2 17.N ,7 18.N.91 0,3 11,4 19.N.91 14,7 20.N.91 7,5 12,6 21.N.91 13,5 13,5 22.N.91 12,2 23.N.91 2,1 15,4 24.N.91 13,6 25.N.91 2,9 10,9 26.N.91 2,5 10,1 27.N.91 12,9 28.N.91 15,8 29.N.91 2,2 12,2 30.N.91 17,8 13,4 01.M.91 0,4 9,8 02.M.91 5,1 9,9 03.M.91 13,7 04.M.91 16,6 05.M M.91 18,2 07.M.91 16,3 08.M.91 18,2 09.M.91 13,8 10.M.91 14,8 11.M.91 15,8 12.M.91 0,6 18,1 13.M.91 17,6 14.M.91 14,8 15.M ,7 16.M.91 17, M.91 13,5 18.M M.91 2,4 16,4 20.M.91 0,1 11,7 21.M.91 15,9 9,6 22.M.91 8,9 23.M.91 0,2 10,9 24.M.91 14,3 25.M.91 13,6 26.M.91 0,1 10,9 27.M.91 0, M.91 9,5 29.M.91 4,3 7,5 30.M.91 4,1 10,2 31.M.91 0,1 11,9 01.H.91 0, H.91 15,5 03.H.91 17,8 04.H.91 4,3 18,2 05.H.91 16,4 06.H.91 6,3 15,3 07.H.91 17,6 08.H H H.91 8,4 15,1 11.H.91 0,5 17,2 12.H.91 18,4 13.H.91 0,1 19,2 14.H.91 21,3 15.H.91 22,2 16.H H H.91 25,6 19.H.91 26,2 20.H.91 25,5 21.H.91 23,3 22.H.91 22,4 23.H.91 20,9 24.H H.91 20,8 26.H.91 16,4 27.H.91 1,3 18,4 28.H.91 21,1 29.H H.91 26, , , , , , , , ,1 17, ,1 19, , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,6 01.A.91 23,6 02.A A.91 27,4 : mm, : o C

136 115 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 04.A.91 27,1 05.A.91 25,7 06.A.91 24,7 07.A.91 24,8 08.A.91 0,1 27,4 09.A.91 27,4 10.A.91 25,4 11.A A.91 24,1 13.A.91 25,4 14.A.91 25,4 15.A.91 24,2 16.A.91 21,1 17.A.91 0,3 23,3 18.A.91 21,9 19.A.91 23,7 20.A.91 21,8 21.A.91 20,5 22.A.91 1,6 22,6 23.A.91 2,5 18,6 24.A.91 0, A.91 18,4 26.A A.91 20,8 28.A.91 19,8 29.A.91 0,1 19,1 30.A.91 19,8 31.A.91 17,2 01.E ,6 02.E.91 15,3 03.E.91 15,2 04.E.91 15,9 05.E.91 17,4 06.E.91 18,6 07.E.91 16,5 08.E.91 17,8 09.E.91 15,6 10.E.91 17,7 11.E.91 19,2 12.E.91 19,5 13.E 91 20,3 14.E.91 19,4 15.E.91 20,2 16.E.91 21,4 17.E.91 21,8 18.E.91 19,6 19.E.91 13,6 20.E.91 1,3 10,2 21.E.91 0,3 14,1 22.E.91 15,6 23.E.91 15,2 24.E.91 16,7 25.E.91 19,1 26.E.91 19,5 27.E.91 19,2 28.E.91 20,2 29.E.91 21,4 30.E.91 21,5 01.E.91 21,7 02.E E.91 17,3 04.E.91 5,2 13,2 05.E ,1 06.E ,5 07.E.91 3,4 12,1 08.E.91 2,1 12,8 09.E.91 3, E.91 0,8 13,2 11.E.91 14,8 12.E E.91 15,4 14.E E.91 14,6 16.E.91 14,9 17.E.91 17,3 18.E.91 0,3 15,3 19.E.91 15,2 20.E.91 16,4 21.E.91 18,5 22.E.91 17,3 23.E E.91 10,5 25.E.91 2,2 5,7 26.E.91 0,3 2,4 27.E.91 4,3 28.E.91 7,2 29.E.91 0,1 10,2 30.E.91 8,5 6,7 31.E K ,4 02.K.91 3,1 03.K.91 3,2 04.K.91 4,9 05.K.91 3,6 06.K K.91 11,2 08.K.91 11,4 09.K.91 11,2 10.K.91 10,1 11.K.91 9,3 12.K.91 8,8 13.K.91 8,4 14.K.91 8,3 15.K.91 9,2 16.K.91 8,3 17.K.91 9,9 18.K.91 7,3 19.K.91 8,7 5,9 20.K.91 6,6 21.K.91 6,4 22.K.91 6,2 23.K.91 7,8 24.K.91 8,2 25.K.91 7,6 26.K.91 6 : mm, : o C

137 116 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 27.K.91 1,2 5,2 28.K.91 0,2 5,3 29.K.91 10,4 4,7 30.K.91 6,1 4,9 01.A.91 0, A.91 0,1 0,3 03.A.91 0,6 0,2 04.A.91-0,4 05.A.91-0,5 06.A A.91 8,4 5,1 08.A.91 13,6 3,2 09.A.91 7, A.91 1,2-4,6 11.A.91 0,4-2,4 12.A.91 0,6-2,6 13.A.91 1, A.91-7,6 15.A.91-7,6 16.A.91-8,4 17.A.91 0,3-6,5 18.A.91 0,2-6,3 19.A.91 0,1-5,6 20.A.91-2,6 21.A.91 2,2 22.A.91 6,1 23.A A.91 0,7 4,8 25.A.91 1,1 3,6 26.A.91 1,2-1,1 27.A.91 7, A.91 1,5-4,4 29.A.91 2,1 0,4 30.A.91 4,3-1,2 31.A.91 0,7-3,5 01.O.92 0,7-5,5 02.O.92 0,7-6,2 03.O.92 0,7-3,1 04.O.92 0,7-2,8 05.O O O.92-1,4 08.O.92 0,1-1,7 09.O.92-1,6 10.O.92-2,4 11.O.92-1,3 12.O.92 0,6 13.O O ,2 15.O.92-7,1 16.O.92-5,3 17.O.92 0,8 0,4 18.O.92 0,8-3,6 19.O.92 0, O.92-6,1 21.O O.92-7,4 23.O.92-9,3 24.O ,8 25.O.92-9,5 26.O.92-6,8 27.O.92-7,3 28.O O.92-8,8 30.O O.92 1,1-5,8 01.Ş.92-6,6 02.Ş.92-7,6 03.Ş.92-9,3 04.Ş.92-7,4 27.Ş.92-0,7 05.Ş 28.Ş ,1.92 1,4 06.Ş 29.Ş.92 6,0-7,6.92 0,6 07.Ş 01.M.92 1, ,6 08.Ş 02.M.92 1,9-11,6.92 2,4 09.Ş 03.M.92 1, ,3 10.Ş 04.M.92-9,9.92 2,5 11.Ş 05.M.92-9, Ş 06.M ,2.92 0,6 13.Ş 07.M.92-2, Ş 08.M ,1.92 1,3 1,4 15.Ş 09.M ,8.92 2,5 16.Ş ,1 10.Mar.92 0,8 17.Ş 11.M.92 3,6.92 0,1 18.Ş 12.M.92 3,6.92 0,6 19.Ş 13.M ,6.92 7,9 1,5 20.Ş 14.M.92-5,1.92 3,5 21.Ş 15.M.92-4,9.92 6,3 22.Ş 16.M.92-4,6.92 7,7 23.Ş 17.M.92 1,3-4,8.92 4,1 7,1 24.Ş 18.M ,8 2,1 25.Ş 19.M ,9.92 4,7 0,4 26.Ş 20.M.92-1,4.92 1,3 2 : mm, : o C

138 117 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 21.M.92 5,9 0,6 22.M.92 2,1 0,9 23.M.92 1,1 2,4 24.M.92 5,6 25.M.92 7,9 26.M.92 10,4 27.M M.92 1,7 11,4 29.M.92 1, M.92 1,5 3,6 31.M.92 0,8 3,8 01.N.92 7,1 02.N.92 11,4 03.N.92 10,8 04.N.92 0,5 8,9 05.N.92 11,6 06.N.92 15,6 07.N.92 12,6 08.N.92 3,8 10,3 09.N.92 10,3 10.N.92 12,9 11.N.92 17,6 12.N.92 0,8 11,2 13.N.92 1,7 7,3 14.N.92 0,3 5,5 15.N.92 8,7 16.N.92 8,2 17.N.92 7,3 9,4 18.N.92 11,8 19.N.92 10,6 20.N.92 7,7 8,1 21.N ,6 22.N ,3 23.N.92 8,9 24.N.92 11,1 25.N.92 8,3 26.N.92 10,4 27.N N N.92 16,4 30.N.92 0,1 16,2 01.M.92 12,9 02.M M M.92 14,8 05.M.92 15,8 06.M.92 14,6 07.M M.92 5,3 13,6 09.M.92 13,7 10.M.92 14,4 11.M.92 16,1 12.M.92 18,2 13.M.92 17,4 14.M.92 0,3 18,9 15.M.92 14,6 16.M.92 14,8 10,2 17.M ,5 18.M.92 5,3 8,5 19.M.92 14,1 20.M.92 14,6 21.M.92 15,1 22.M.92 16,7 23.M M.92 3,5 12,9 25.M.92 15,6 26.M.92 18,4 27.M.92 19,6 28.M M.92 18,3 30.M.92 19,7 31.M.92 19,2 01.H.92 16,4 02.H.92 16,6 03.H.92 19,6 04.H.92 19,3 05.H.92 19,1 06.H.92 19,5 07.H H.92 0,1 19,8 09.H.92 20,9 10.H.92 0,3 20,9 11.H.92 21,4 12.H.92 22,4 13.H.92 23,2 14.H.92 0,2 19,3 15.H.92 16,4 16.H.92 3,3 16,6 17.H.92 0,4 16,6 18.H.92 0,4 18,5 19.H.92 0,5 15,6 20.H.92 6,7 17,4 21.H.92 22,3 15,9 22.H.92 17,5 23.H.92 19,1 24.H.92 21,2 25.H H.92 21,4 27.H.92 22,6 28.H.92 4,1 22,9 29.H.92 23,5 21,4 30.H.92 0,1 20, ,2 19, , , , , , , , , , ,2 : mm, : o C

139 118 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri , ,2 27, ,3 25, , , ,6 24, ,1 22, , , , , , , ,5 01.A.92 26,5 02.A A A.92 24,3 05.A.92 27,6 06.A.92 19,6 07.A.92 14,2 08.A A.92 17,4 10.A A.92 16,8 12.A.92 16,2 13.A.92 15,9 14.A.92 16,2 15.A.92 17,2 16.A.92 17,7 17.A.92 15,6 18.A.92 17,4 19.A.92 18,1 20.A.92 15,8 21.A A.92 17,3 23.A.92 15,3 24.A.92 4,6 12,3 25.A.92 10,8 26.A.92 9,2 27.A.92 9,6 28.A.92 11,8 29.A.92 13,4 30.A.92 16,4 31.A E.92 26,5 02.E Ey E.92 24,3 05.E.92 27,6 06.E.92 19,6 07.E.92 14,2 08.E E.92 17,4 10.E E.92 16,8 12.E.92 16,2 13.E.92 15,9 14.E.92 16,2 15.E.92 17,2 16.E.92 17,7 17.E.92 15,6 18.E.92 17,4 19.E.92 18,1 20.E.92 15,8 21.E E.92 17,3 23.E.92 15,3 24.E.92 12,3 25.E.92 10,8 26.E.92 6,9 9,2 27.E.92 9,6 28.E.92 11,8 29.E.92 13,4 30.E.92 16,4 01.E.92 16,8 02.E.92 16,7 03.E.92 17,7 04.E.92 16,8 05.E.92 19,8 06.E.92 20,9 07.E.92 22,6 08.E.92 17,6 09.E.92 10,2 10.E.92 10,7 11.E.92 16,6 12.E.92 20,2 13.E.92 15,2 14.E.92 1, E.92 12,9 16.E.92 16,8 17.E.92 15,2 18.E.92 17,3 19.E E.92 15,5 21.E.92 13,4 22.Ek 92 17,8 23.E.92 19,6 24.E.92 2,7 11,8 25.E.92 1,4 7,4 26.E.92 1, E.92 11,5 28.E.92 9,0 12,2 29.E.92 13,3 30.E.92 13,8 31.E.92 13,3 01.K.92 12,4 02.K K.92 11,8 04.K.92 11,6 05.K.92 12,3 : mm, : o C

140 119 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 06.K.92 5,8 07.K.92 3,8 08.K K.92 7,5 10.K.92 1,4 11.K.92 0,1 12.K.92 3,7 13.K.92 8,9 14.K.92 11,9 11,2 15.K.92 1,7 1,3 16.K.92 2,3 17.K.92 5,7 18.K.92 9,2 19.K.92 8,4 20.K.92 5,6 7,8 21.K.92 4,6 2,9 22.K.92 4,6 1,5 23.K.92 0, K.92 1,7-1,4 25.K.92-2,1 26.K.92-0,4 27.K.92 4,2 28.K.92 2,4 2,5 29.K.92 1,6 30.K.92 0,5 3,3 01.A ,9 02.A.92 0, A.92-0,3 04.A.92-0,7 05.A.92 0,4 06.A.92 3,6 07.A.92 4,3 08.A ,7 09.A.92 4,2 10.A.92 2,6 11.A.92 2,8 12.A.92 1, A.92 9,3 5,2 14.A.92 6,4-0,2 15.A.92 5, A.92 5,3-1,5 17.A.92 2,2-0,7 18.A.92 0,2 19.A.92 2,2-0,6 20.A A A.92-2,7 23.A.92-5,9 24.A.92-6,8 25.A.92-4,5 26.A.92 1,5-4,4 27.A.92 1,1-4,4 28.A.92 1,1-5,4 29.A.92-3,8 30.A.92 1,3-4,3 31.A.92-5,1 01.O O ,1 03.O.93 1,7-0,1 04.O.93-2,2 05.O.93-8,1 06.O.93-8,6 07.O.93 1,4-6,4 08.O.93 5,9-5,5 09.O.93 0,2-4,7 10.O.93 0,3-6,8 11.O.93-11,9 12.O O.93-10,5 14.O.93-9,7 15.O.93-9,2 16.O.93-11,4 17.O.93 0,7-10,7 18.O O.93-6,4 20.O.93-6,6 21.O.93 1,7-6,3 22.O.93 1,6-7,6 23.O.93 0,2-6,1 24.O.93 0, O.93 1,6 26.O O.93 3,8 1,2 28.O ,5 29.O.93 5,5-4,4 30.O.93-2,4 31.O.93 2,3-7,8 01.Ş.93-7,6 02.Ş.93-5,4 03.Ş.93-4,2 04.Ş.93-2,6 05.Ş.93-1,3 06.Ş.93-2,2 07.Ş.93-0,7 08.Ş.93 0,2-5,2 09.Ş Ş.93-2,4 11.Ş.93-1,8 12.Ş.93-5,4 13.Ş.93-8,2 14.Ş.93-4,2 15.Ş.93 0,6-3,7 16.Ş.93 1,9-3,2 17.Ş ,1 18.Ş.93 5,6-0,4 19.Ş.93 0,2 20.Ş.93 0,2 0,9 21.Ş.93 0,1 3,1 22.Ş.93 5,3 23.Ş.93 1,8 24.Ş.93 8,2 2,2 25.Ş.93 4, Ş.93 4,3 27.Ş.93 0,7 0,6 28.Ş.93 1,7 : mm, : o C

141 120 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 01.M.93 3,9 02.M.93 5,7 03.M.93 0,5 3,4 04.M.93 4,6 05.M.93 8,4 1,3 06.M.93 5,3 07.M.93 2,1 2,9 08.M.93 3,7 1,6 09.M.93 1,1 10.M.93 1, M.93-0,3 12.M.93 1,3 13.M.93 1,5 14.M.93 1,8 15.M.93 1,2 16.M.93 1,9 17.M.93 1,8 18.M.93 3,8 19.M.93 5,4 20.M.93 8,6 2,2 21.M.93 0,8 4,5 22.M.93 8,1 23.M.93 9,5 24.M.93 10,7 25.M M.93 12,8 27.M.93 13,1 28.M.93 12,9 29.M.93 7,5 30.M.93 7,4 31.M N.93 8,4 02.N.93 3,4 03.N.93 5,7 04.N.93 10,8 05.N.93 8,5 06.N.93 11,7 07.N.93 6,9 08.N.93 7,6 6,6 09.N.93 1,8 3,2 10.N.93 6,6 4,6 11.N.93 6,2 12.N N.93 13,1 14.N.93 15,6 15.N.93 18,1 16.N N.93 12,9 18.N.93 2,2 9,9 19.N.93 7,1 20.N.93 8,7 21.N.93 0,6 7,1 22.N.93 2, N.93 10,8 24.N.93 14,2 25.N N.93 12,3 27.N.93 10,4 28.N.93 9,7 29.N N.93 0,1 10,3 01.M.93 3,8 9,6 02.M.93 3, M.93 3,3 10,9 04.M.93 0, M.93 12,6 06.M.93 2,3 12,4 07.M.93 15,5 08.M M.93 3,7 13,1 10.M.93 1,2 15,8 11.M.93 5,4 13,5 12.M.93 0,8 10,3 13.M.93 0, M.93 1, M.93 13,1 13,7 16.M.93 1,5 14,6 17.M.93 11, M.93 13,8 19.M M.93 0, M.93 0,1 15,8 22.M.93 15,2 23.M.93 16,4 24.M.93 17,3 25.M.93 18,1 26.M.93 3,7 16,3 27.M.93 1,1 13,9 28.M.93 16,2 29.M.93 19,6 30.M.93 23,1 31.M.93 20,7 01.H.93 17,3 02.H.93 3,5 15,8 03.H.93 15,9 04.H.93 19,3 05.H.93 16,4 06.H.93 3,3 13,1 07.H.93 4, H.93 15,5 09.H.93 17,2 10.H.93 0,5 19,1 11.H.93 19,1 12.H H.93 23,2 14.H.93 24,4 15.H.93 18,8 16.H.93 4,8 16,2 17.H.93 17,6 18.H.93 19,7 19.H ,9 20.H.93 16,9 21.H H.93 22,8 23.H.93 24,6 : mm, : o C

142 121 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 24.H.93 26,6 25.H.93 25, , A.93 23,9 09.A.93 25, E E E.93 19,4 28.E.93 18,1 26.H.93 22,6 27.H.93 18,2 28.H.93 16,8 29.H.93 23,2 30.H.93 21,1 31.H.93 22, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,4 01.A.93 22,8 02.A.93 23,9 03.A A.93 22,6 05.A.93 23,2 06.A.93 24,3 07.A.93 25,5 10.A A.93 1,0 20,6 12.A.93 1,2 15,7 13.A.93 18,6 14.A.93 20,9 15.A A.93 23,2 17.A.93 22,5 18.A.93 24,8 19.A.93 22,7 20.A.93 21,5 21.A.93 20,3 22.A.93 19,9 23.A.93 22,8 24.A.93 25,8 25.A.93 26,4 26.A.93 26,5 27.A.93 25,6 28.A.93 24,7 29.A.93 27,8 30.A.93 25, E E E.93 16,2 09.E.93 17,9 10.E.93 19,3 11.E.93 20,4 12.E.93 24,3 13.E.93 22,8 14.E.93 21,6 15.E.93 24,7 16.E.93 24,8 17.Ey E.93 25,6 19.E.93 21,2 20.E.93 16,2 21.E.93 13,9 22.E.93 12,3 23.E.93 13,3 24.E E.93 18,7 26.E E.93 18,4 30.E.93 15,8 : mm, : o C

143 122 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 01.E.94 18,4 02.E.94 17,7 03.E.94 18,7 04.E.94 20,9 05.E.94 21,5 06.E.94 21,4 07.E.94 21,9 08.E.94 22,2 09.E.94 22,6 10.E E.94 17,3 12.E.94 16,4 13.E.94 13,7 14.E.94 12,5 15.E E.94 11,2 17.E.94 12,2 18.E.94 11,6 19.E.94 11,8 20.E.94 13,1 21.E.94 15,3 22.E.94 0,9 14,6 23.E.94 0,8 15,2 24.E.94 4,6 15,8 25.E.94 13,1 26.E.94 2,7 12,7 27.E.94 38,9 11,3 28.E.94 10,8 29.E.94 9,5 30.E E K.94 12,6 02.K.94 12,6 03.K.94 11,8 04.K.94 10,2 05.K.94 5,4 06.K.94-0,6 07.K.94 0,6 08.K.94 2,2 09.K.94 8,4 10.K.94 1,2 10,1 11.K.94 2,3 11,6 12.K.94 0,3 12,8 13.K.94 1,4 9,6 14.K.94 2,7 5,4 15.K.94 0,2 4,2 16.K K.94 6,1 18.K.94 4,1 6,8 19.K.94 2, K.94 23,8 5,8 21.K.94 1, K.94 1,6 4,3 23.K ,2 24.K.94 0,4 25.K.94 1,4 26.K.94 0,2 27.K ,8 28.K.94-3,4 29.K.94-3,5 30.K.94 6,1-1,7 01.A.94 3,5-1,4 02.A.94 0,1-3,7 03.A.94-3,3 04.A.94 0,1 0,1 05.A.94-1,1 06.A.94-1,1 07.A.94 1,9 08.A.94 3,6 1,6 09.A.94-0,9 10.A.94-2,6 11.A.94-1,2 12.A.94 0,1 2,5 13.A.94 0,4 4,5 14.A.94 5,3 15.A.94 6,8 16.A.94 11,6-2,2 17.A.94 4,3-7,3 18.A.94 0,1-4,4 19.A.94 3, A.94 0,2-5,7 21.A.94 0,2-6,1 22.A.94 8,1-0,7 23.A.94 0,4 0,9 24.A.94-0,8 25.A.94-1,3 26.A.94 0,2 27.A.94 0,1 2,9 28.A.94 4,5 4,9 29.A.94 2,4 30.A.94 0,5 31.A O.95 2,3 8,4 02.O.95 0,5 10,8 03.O.95 8,6 04.O.95 8,5 05.O.95 0,4 6,2 06.O O O.95 2,8 09.O.95 2,8 10.O.95 3,6 11.O.95 0,5 4,2 12.O.95 1,4 4,7 13.O.95 4,6 5,9 14.O.95 5,4 7,8 15.O.95 3,5 16.O.95 8, O.95 0,2-2,4 18.O.95-4,2 19.O.95 0,1-2,4 20.O.95 0,5-2,9 21.O.95 0,6-3,4 22.O O.95-2,5 : mm, : o C

144 123 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 24.O.95 2,9 25.O.95 1,3 1,4 26.O.95 0, O O.95 0,3 29.O.95 6,5-3,6 30.O.95 0,5 31.O.95 3,9 01.Ş.95 5,1 02.Ş ,1 03.Ş.95-0,4 04.Ş.95-1,2 05.Ş.95-3,9 06.Ş Ş.95 0,8 08.Ş.95 0,2 09.Ş.95 5,1 10.Ş.95 7,3 11.Ş.95 8,5 12.Ş.95 6,7 13.Ş.95 7,2 14.Ş.95 6,1 15.Ş.95 3,7 16.Ş.95 3,8 17.Ş.95 5,6 18.Ş.95 4,3 19.Ş.95 6,9 20.Ş Ş.95 14,8 4,3 22.Ş.95 1,7 23.Ş Ş.95 8,4 25.Ş Ş.95 7,5 27.Ş Ş.95 9,9 01.M.95 4,9 02.M.95 6,4 03.M.95 9,5 04.M.95 10,8 05.M.95 10,6 06.M.95 10,2 07.M.95 0, M.95 5,1 4,7 09.M ,9 10.M.95 6,2 11.M.95 1,3 2,2 12.M.95 0,1 2,5 13.M.95 1,9 14.M.95 0,1 1,3 15.M.95 8,3 7,6 16.M.95 5,3 4,2 17.M.95 3,6 18.M.95 6,1 19.M.95 6,1 20.M.95 10,1 21.M.95 9,9 22.M.95 7,3 23.M.95 9,1 1,1 24.M.95 8, M.95 0,2-0,6 26.M.95 2,4 27.M.95 6,6 28.M.95 8,3 29.M.95 0,4 7,5 30.M.95 1,6 7,1 31.M N.95 17,4 0,8 02.N.95 6,9-0,1 03.N.95 0,7 1,2 04.N.95 6,3 05.N.95 10,6 06.N N.95 11,4 08.N.95 10,8 09.N.95 11,5 10.N.95 1,1 4,2 11.N.95 6,1 1,2 12.N.95 5,8 13.N.95 0,5 7,4 14.N.95 4,4 6,5 15.N.95 0,5 7,4 16.N.95 9,4 17.N.95 14,3 11,6 18.N.95 4,7 7,1 19.N.95 2,8 6,9 20.N.95 2,5 7,9 21.N.95 10,4 22.N.95 11,8 23.N.95 11,6 24.N.95 0,1 12,4 25.N.95 14,5 26.N.95 16,1 27.N.95 0, N.95 11,9 29.N.95 12,6 30.N.95 13,2 31.N M ,3 02.M.95 9,5 03.M.95 9,8 04.M.95 11,1 8,1 05.M.95 7,4 06.M.95 8,6 07.M.95 10,2 08.M.95 12,4 09.M.95 0,7 13,3 10.M.95 2,2 14,3 11.M.95 16,7 12.M.95 18,6 13.M.95 0,1 20,4 14.M.95 22,7 15.M.95 17,8 16.M.95 13,5 17.M.95 0,1 13,4 : mm, : o C

145 124 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 18.M.95 15,8 19.M.95 18,3 20.M.95 0,2 19,2 21.M.95 21,8 22.M.95 21,6 23.M.95 25,4 24.M ,6 25.M.95 22,2 26.M.95 22,6 27.M ,2 28.M.95 19,4 29.M.95 22,5 30.M.95 19,8 31.M.95 21,4 01.H.95 0,7 21,4 02.H.95 2, H.95 24,5 04.H 95 21,6 05.H.95 0,1 21,4 06.H.95 20,2 07.H.95 20,7 08.H H ,5 10.H.95 2,4 17,6 11.H.95 18,8 12.H H H.95 4,2 21,1 15.H.95 22,1 16.H.95 9,1 24,2 17.H.95 23,8 18.H.95 2,1 25,4 19.H.95 1,3 21,9 20.H H.95 18,5 22.H.95 20,4 23.H H.95 26,5 25.H.95 26,4 26.H H.95 25,1 28.H.95 18,3 29.H.95 18,4 30.H.95 0,1 21, ,7 20, , , , , , , ,5 17, , , ,3 18, , ,7 19, , , , , , , , , , ,3 19, , , , , , , ,4 01.A.95 25,8 02.A.95 1,4 26,4 03.A.95 25,7 04.A.95 24,7 05.A.95 24,3 06.A.95 22,8 07.A.95 22,6 08.A A.95 24,6 10.A.95 24,6 11.A.95 21,6 12.A.95 18,7 13.A.95 19,9 14.A.95 21,1 15.A.95 24,8 16.A.95 27,1 17.A.95 24,3 18.A.95 24,5 19.A.95 25,3 20.A.95 22,8 21.A ,4 22.A.95 22,3 23.A.95 19,1 24.A.95 0,5 20,7 25.A.95 22,3 26.A.95 25,2 27.A.95 23,2 28.A.95 1,5 22,4 29.A.95 25,2 30.A.95 21,9 31.A E.95 22,4 02.E.95 20,9 03.E.95 21,2 04.E.95 21,4 05.E.95 20,9 06.E.95 24,9 07.E.95 20,8 08.E.95 8,9 18,4 09.Ey 95 19,5 : mm, : o C

146 125 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 10.E.95 20,1 11.E E.95 21,4 13.E E.95 24,5 15.E.95 25,9 16.E.95 21,7 17.E.95 19,9 18.E.95 18,2 19.E E.95 12,7 21.E.95 16,3 22.E.95 20,2 23.E E.95 0,4 13,4 25.E.95 12,7 26.E E.95 17,8 28.E.95 0,1 15,7 29.E 95 18,3 30.E.95 1,5 14,9 01.E.95 0,1 13,8 02.E.95 13,5 8,9 03.E.95 7,9 04.E.95 8,4 05.E.95 10,2 06.E.95 12,1 07.E.95 12,2 08.E.95 10,3 09.E.95 10,9 10.E.95 12,6 11.E E.95 11,7 13.E.95 13,4 14.E.95 13,6 15.E.95 14,8 16.E.95 12,6 17.E E.95 10,6 19.E.95 12,2 20.E.95 9,8 21.E.95 11,5 22.E.95 12,3 23.E.95 9,8 24.E.95 8,2 25.E.95 1,6 12,7 26.E.95 3,8 16,2 27.E.95 0,2 14,4 28.E.95 8,9 29.E.95 2,4 7,4 30.E.95 2,7 6,6 31.E.95 6,5 01.K.95 8,1 02.K.95 10,2 03.K.95 11,4 04.K.95 11,3 05.K.95 9,5 13,8 06.K K.95 25,3 4,3 08.K.95 3, K.95 1,8-1,5 10.K.95 1,7-1,7 11.K.95 1,2-2,2 12.K.95 1,2 13.K.95 4,2 14.K.95 6,5 15.K.95 8,3 16.K.95 8,2 17.K K.95 8,2 19.K K.95 10,5 2,6 21.K.95 10,8 0,5 22.K.95 10,8 0,4 23.K K.95 0,3-5, ,3 26.K.95-8,3 27.K.95-8,9 28.K.95-7,8 29.K K.95 0,6 01.A.95 1,6 0,7 02.A.95-0,4 03.A.95-0,5 04.A.95-0,8 05.A.95 1,3 06.A.95 2,4 07.A A.95-2,2 09.A.95-1,4 10.A.95 1,3 0,6 11.A.95 1,7 0,1 12.A.95 6,1 0,3 13.A.95 5,4-0,3 14.A.95-2,6 15.A.95-4,3 16.A.95 4,5-1,4 17.A.95-3,6 18.A.95-4,9 19.A.95-0,6 20.A.95 6,7 4,2 21.A.95 8, A.95 0,4 23.A.95 2,9 24.A.95 6,1 25.A.95 1,4 7,5 26.A.95 1,8 8,6 27.A.95 7,9 10,4 28.A.95 8,8 29.A.95 1,6 7,9 30.A.95 8,9 31.A O.96 7,4 02.O.96 0,1 8 : mm, : o C

147 126 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 03.O.96 0,5 6,4 04.O.96 1,3 5,6 05.O.96 3,1 4,6 06.O ,3 07.O.96 8,4 0,8 08.O.96 2,3 09.O.96 2,6 10.O.96 1,4 11.O O O.96-0,7 14.O.96-1,4 15.O.96-0,5 16.O.96 0,1-0,5 17.O.96 6,1 0,2 18.O.96 0,3-0,8 19.O.96-2,5 20.O.96-2,2 21.O.96 0,5-3,2 22.O.96 0,2-5,6 23.O.96-8,9 24.O.96-7,8 25.O.96 0,3-6,8 26.O.96-0,8 27.O.96 0,4 28.O.96 2,6 29.O.96 1,9 30.O.96 0,2 3,2 31.O.96 2,4 01.Ş.96 2,1-3,2 02.Ş.96-5,2 03.Ş.96-3,7 04.Ş.96-0,6 05.Ş.96 3,7 06.Ş.96 3,4 6,4 07.Ş.96 8,2 7,3 08.Ş.96 6,4 09.Ş.96 7,1 6,4 10.Ş.96 2,1 11.Ş.96 0,9 12.Ş.96 4,6 13.Ş.96 0, Ş.96 0,4 7,8 15.Ş.96 7,1 16.Ş.96 2,8 3,7 17.Ş ,7 18.Ş.96 0,1 6,7 19.Ş.96 6,6 20.Ş.96 6,6 21.Ş.96 7,2 22.Ş.96 9,6 23.Ş.96 11,5 24.Ş.96 1,9 4,1 25.Ş.96 2,4 26.Ş.96 0,9-0,2 27.Ş.96 4,6 0,8 28.Ş.96 0, Ş.96 0,6 01.M.96 1,2 02.M.96 5,2-0,6 03.M.96 0,6 0,5 04.M.96 11,3-2,1 05.M.96 1,3 06.M ,4 07.M.96 10,7-1,4 08.M.96 0,5 0,4 09.M.96 2,2 10.M.96 2,7-0,2 11.M.96 7,4 0,4 12.M.96 0,5 0,6 13.M.96 3,4 14.M M.96 8,1 16.M.96 10,4 17.M.96 0,7 4,8 18.M.96 27,1 1,7 19.M.96 0, M.96 3,4 21.M.96 0,8 4,4 22.M.96 3,4 23.M.96 7,2 3,1 24.M.96 6,7 2,2 25.M.96 0,6 3,1 26.M.96 1,6 27.M.96 0,1 2,8 28.M.96 8,4 29.M.96 0,9 10,5 30.M.96 0,8 7,8 31.M N.96 1,5 8,4 02.N.96 8,1 03.N.96 11,2 04.N.96 13,2 05.N.96 11,2 06.N.96 6, N ,8 08.N.96 3,7 5,3 09.N.96 4,2 10.N.96 4,6 11.N.96 8,9 12.N.96 7,2 13.N.96 5,1 14.N.96 7,6 15.N.96 10,4 16.N.96 6,6 17.N.96 18,4 5,2 18.N.96 1,3 2,7 19.N.96 1,6 2,7 20.N.96 5,7 21.N.96 6,5 22.N.96 4,8 23.N.96 7,3 24.N N.96 10,5 26.N.96 12,4 : mm, : o C

148 127 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 27.N.96 14,2 28.N N.96 17,2 30.N M.96 20,4 02.M.96 16,6 03.M.96 16,9 04.M.96 17,1 05.M M.96 19,6 07.M.96 20,7 08.M.96 19,5 09.M.96 17,4 10.M.96 0,2 17,3 11.M.96 9,2 18,3 12.M.96 21,2 13.M.96 0, M.96 3,1 17,1 15.M.96 0,3 12,9 16.M.96 0,4 14,4 17.M..96 0,1 16,3 18.M.96 17,5 19.M.96 19,5 20.M.96 20,8 21.M.96 22,4 22.M.96 21,5 23.M.96 18,6 24.M.96 0,2 16,2 25.M.96 16,3 26.M.96 14,4 27.M.96 4,1 14,6 28.M.96 16,9 29.M M.96 2,4 14,2 31.M.96 0,3 14,7 01.H.96 5, H H.96 14,8 04.H H.96 17,3 06.H.96 18,1 07.H.96 17,2 08.H.96 17,8 09.H.96 20,9 10.H H.96 19,6 12.H.96 20,6 13.H.96 21,7 14.H.96 23,1 15.H.96 0,1 21,3 16.H.96 19,8 17.H.96 3,2 18,5 18.H H.96 17,3 20.H.96 2,4 15,7 21.H.96 2, H.96 21,3 23.H.96 25,3 24.H.96 26,1 25.H.96 25,7 26.H.96 25,3 27.H.96 29,8 28.H.96 21,2 29.H.96 20,4 30.H.96 21, , , , , , , , , , , , ,1 25, , , , , , , , , , ,2 17, , , , , , , ,5 01.A.96 26,7 02.A.96 25,7 03.A.96 0,4 25,7 04.A.96 24,2 05.A.96 24,6 06.A.96 25,9 07.A.96 24,7 08.A.96 24,3 09.A.96 21,5 10.A.96 0,5 21,1 11.A.96 22,2 12.A A.96 26,2 14.A.96 26,7 15.A.96 25,4 16.A.96 24,7 17.A.96 24,5 18.A.96 22,8 19.A.96 20,3 : mm, : o C

149 128 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 20.A.96 5,2 18,2 21.A.96 0,3 19,5 22.A.96 20,2 23.A 96 21,6 24.A.96 0, A.96 1,2 20,7 26.A.96 20,8 27.A.96 21,5 28.A.96 21,6 29.A.96 22,8 30.A.96 23,7 31.A.96 23,6 01.E.96 23,9 02.E.96 20,6 03.E.96 20,6 04.E.96 1,8 20,1 05.E.96 24,1 06.E.96 18,3 07.E.96 0,8 13,3 08.E.96 1,9 11,6 09.E.96 3,4 10,4 10.E.96 13,7 11.E E.96 14,9 13.E.96 22,4 14.E.96 24,6 15.E E.96 13,5 17.E.96 14,8 18.E.96 15,5 19.E.96 16,2 20.E.96 16,9 21.E.96 11,6 14,7 22.E.96 15,4 23.E.96 20,2 24.E.96 1,6 18,2 25.E.96 5,7 17,9 26.E.96 17,6 27.E.96 19,5 28.E.96 2,6 14,3 29.E.96 1,7 12,3 30.E.96 13,7 01.E.96 17,2 02.E E.96 15,2 04.E.96 15,5 05.E.96 15,6 06.E.96 17,2 07.E.96 16,1 08.E.96 15,8 09.E.96 15,4 10.E ,5 11.E.96 2,1 11,1 12.E.96 1,8 11,2 13.E.96 9,9 14.E.96 10,5 15.E E.96 10,9 17.E.96 14,2 18.E.96 15,4 19.E E.96 13,8 21.E.96 12,2 22.E.96 18,5 8,2 23.E.96 1,1 4,9 24.E.96 6,7 25.E E.96 9,6 5,9 27.E.96 0,2 4,7 28.E.96 3,5 29.E E.96 6,1 31.E.96 7,8 01.K.96 7,8 02.K.96 6,8 03.K K.96 6,6 05.K K.96 6,9 07.K.96 7,3 08.K.96 8,8 09.K.96 8,9 10.K.96 6,8 11.K.96 6,2 12.K.96 6,6 13.K.96 7,2 14.K.96 6,6 15.K.96 5,3 16.K.96 5,9 17.K K.96 8,5 19.K.96 9,7 20.K.96 12,5 21.K.96 11,5 22.K K.96 1,4 7,4 24.K.96 9,1 25.K.96 10,6 26.K.96 1,4 7,4 27.K.96 1,7 10,6 28.K.96 6,6 29.K.96 2,4 6,4 30.K.96 8,9 01.A.96 1,8 8,2 02.A.96 5,3 10,5 03.A.96 1,7 8,8 04.A.96 8,8 8,9 05.A.96 3,2 7,7 06.A.96 1,5 6,7 07.A ,9 08.A.96 0,6 6,5 09.A.96 5,5 10.A.96 2,6 11.A.96 4,7 12.A.96 3,4 3,8 : mm, : o C

150 129 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 13.A.96 0, A.96 3,2 15.A.96 5,3 16.A.96 5,9 6,1 17.A.96 3,6 18.A.96 3,7 19.A.96 6,7 20.A A A.96 1,7 5,5 23.A.96 0, A.96 12,9 25.A.96 0,6 10,8 26.A.96 7,8 27.A.96 4,9 2,3 28.A.96 7,7 3,2 29.A.96 12, A A.96 0,1 6,9 01.O.97 5,9 02.O.97 4,4 03.O.97 2,8 04.O.97 3,1 05.O.97 1,1 7,7 06.O.97 2,1 5,3 07.O O.97 14, O.97 1,3 4,2 10.O.97 3,4 11.O.97 4,7 12.O.97 0,6 5,1 13.O.97 2,2 5,3 14.O.97 2,1 5,2 15.O.97 1,4 16.O.97 0,2 17.O.97 0,1 18.O.97 1,1 19.O.97 1,4 20.O.97-1,8 21.O.97 0,8 1,7 22.O.97-0,7 23.O.97-2,1 24.O.97-1,5 25.O.97 2,3 26.O.97-4,2 27.O.97-5,4 28.O.97-4,5 29.O.97-3,2 30.O.97 0,2-3,5 31.O.97-4,9 01.Ş.97 4,3-0,7 02.Ş.97 0,3-4,5 03.Ş.97 0,3-9,3 04.Ş.97-8,2 05.Ş.97-9,6 06.Ş.97-5,3 07.Ş.97 0,9-2,6 08.Ş.97-1,1 09.Ş.97-2,4 10.Ş.97-1,7 11.Ş.97-0,8 12.Ş.97 0,7 13.Ş Ş.97 9,6 5,9 15.Ş.97 5,2 16.Ş.97 8,7 17.Ş.97 7,6 18.Ş.97 2,4 3,6 19.Ş.97 1, Ş.97 0,6 2,7 21.Ş.97 5, Ş.97 4, Ş.97 0,3-1,2 24.Ş.97-1,6 25.Ş.97-0,9 26.Ş.97 1,3 27.Ş.97 5,5 28.Ş.97 2,2 8,1 01.M.97 4,7 02.M M.97 2,6 04.M.97 5,7 05.M.97 3,3 06.M.97-1,5 07.M.97-1,7 08.M.97 0,9 09.M.97 3,4 10.M.97 1,9 11.M.97 4,4 12.M.97 4,8 13.M.97 4,7 14.M.97 4,7 15.M.97 6,7 16.M.97 5,2 17.M.97 2,2 4,3 18.M.97 0,3-0,6 19.M.97-3,2 20.M.97 5,6 21.M.97 8,6 7,1 22.M.97 3, M.97 2,3-3,7 24.M.97 0,3-3,5 25.M.97-1,5 26.M.97 1,2 27.M.97-0,2 28.M.97 0,1 29.M.97 7,2 30.M.97 9,2 31.M.97 0,2 10,9 01.N.97 1,3 8,3 02.N.97 2,2 9,6 03.N.97 6,1 04.N.97 0,1 6,2 05.Ni.97 5,2 6,2 06.N.97 0,5 0 : mm, : o C

151 130 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 07.N.97 5,2 1,8 08.N.97 1,5-0,1 09.N.97 0,2-2,9 10.N.97-2,5 11.N.97 0,6 12.N N ,7 14.N.97 2,5 3,8 15.N.97 2,2 16.N.97 6,4 17.N.97 6,2 7,1 18.N.97 2,2 4,4 19.N.97 1,5 8,5 20.N.97 1,3 10,7 21.N.97 12,6 22.N.97 16,3 23.N ,3 24.N N.97 0,2 8,6 26.N.97 8,1 27.N.97 7,7 28.N.97 8,3 29.N.97 10,2 30.N.97 14,3 9,9 01.M.97 0,5 10,6 02.M.97 17,1 10,2 03.M.97 2,7 9,4 04.M M.97 1,7 13,7 06.M.97 17,4 07.M.97 17,4 08.M.97 19,5 09.M.97 21,2 10.M.97 20,2 11.M.97 4,2 18,1 12.M.97 19,4 13.M.97 9,2 18,7 14.M.97 19,4 15.M.97 1,4 20,8 16.M.97 19,8 17.M.97 18,9 18.M.97 17,9 19.M.97 18,2 20.M.97 20,4 21.M.97 19,9 22.M.97 19,8 23.M.97 1,8 20,3 24.M.97 3,8 14,6 25.M.97 16,3 26.M.97 16,9 27.M.97 15,1 28.M M.97 1,8 18,9 30.M.97 9,8 9,3 31.M.97 12,5 01.H.97 11,5 02.H.97 14,9 03.H.97 0,5 17,8 04.H.97 18,3 05.H.97 17,3 06.H.97 18,2 07.H.97 1,1 17,6 08.H.97 12,2 15,4 09.H.97 0,4 17,1 10.H.97 25,2 16,5 11.H.97 2,1 14,8 12.H.97 0,1 16,5 13.H.97 0,1 17,5 14.H.97 19,1 15.H.97 5,3 21,1 16.H.97 18,7 17.H.97 19,5 18.H.97 20,3 19.H H.97 25,2 21.H.97 26,7 22.H.97 22,7 23.H.97 23,5 24.H.97 22,7 25.H.97 24,3 26.H.97 1,2 20,2 27.H.97 21,5 28.H.97 22,7 29.H.97 21,9 30.H.97 22, , , , , , , , , , , , ,1 20, ,1 21, , , , , , , , , , , , , , , ,8 : mm, : o C

152 131 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 01.A.97 22,3 02.A.97 25,1 03.A A.97 20,4 05.A.97 22,5 06.A.97 22,2 07.A.97 24,3 08.A.97 24,1 09.A.97 23,4 10.A.97 8,6 15,5 11.A.97 17,2 12.A.97 16,2 13.A.97 16,6 14.A.97 17,5 15.A.97 19,9 16.A.97 19,7 17.A.97 0,5 19,4 18.A.97 0,4 19,8 19.A.97 0,3 19,7 20.A.97 18,5 21.A ,4 22.A.97 17,9 23.A.97 20,4 24.A.97 20,6 25.A.97 5,3 16,1 26.A.97 16,1 27.A.97 18,5 28.A.97 20,4 29.A.97 21,8 30.A ,6 01.E.97 18,2 02.E.97 16,8 03.E.97 17,4 04.E.97 16,9 05.E.97 15,1 06.E.97 16,1 07.E.97 16,5 08.E.97 15,7 09.E E.97 19,2 11.E.97 19,9 12.E.97 15,8 13.E.97 13,6 14.E.97 15,8 15.E.97 18,4 16.E.97 20,8 17.E.97 16,7 18.E.97 17,8 19.E.97 0,3 20,9 20.E.97 3,2 15,1 21.E.97 13,6 22.E.97 11,7 23.E.97 12,2 24.E.97 14,7 25.E.97 13,4 26.E.97 10,4 27.E.97 12,5 28.E.97 1,3 12,5 29.E.97 11,5 30.E.97 11,2 01.E.97 3,2 11,6 02.E.97 11,4 03.E.97 17,4 04.E.97 4,4 11,6 05.E.97 11,3 06.E.97 10,6 07.E E.97 14,3 09.E.97 15,4 10.E.97 15,4 11.E.97 16,7 12.E.97 17,2 13.E.97 19,5 14.E E.97 20,1 16.E.97 16,2 17.E.97 18,7 12,7 18.E.97 2,8 10,6 19.E ,8 20.E.97 9, E.97 0,1 9,1 22.E.97 9,6 23.E.97 0,3 11,4 24.E.97 1,4 12,9 25.E 97 29,4 12,3 26.E.97 1,1 6,9 27.E.97 0,1 6,8 28.E E.97 7,9 30.E.97 5,5 31.E.97 3,3 01.K.97 4,1 02.K.97 6,3 03.K.97 8,6 04.K K.97 1,9 06.K.97 3,8 07.K K.97 4,7 09.K.97 5,9 10.K.97 5,4 11.K.97 7,6 12.K.97 7,5 13.K.97 9,1 14.K.97 9,8 15.K.97 11,2 16.K.97 2,7 11,2 17.K.97 2,8 8,5 18.K.97 19,6 7,3 19.K.97 7,8 5,1 20.K.97 6,7 21.K.97 5,2 8,8 22.K.97 8,4 23.K.97 7,3 24.K.97 6,5 : mm, : o C

153 132 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait oplam Yağış ve Sıcaklık Verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 25.K.97 5,1 26.K.97 5,9 27.K K.97 5,8 29.K.97 5,2 30.K.97 3,6 01.A.97 0,2 5,9 02.A.97 0,8 8,2 03.A.97 7,6 04.A.97 4,8 9,3 05.A.97 6,2 06.A.97 0,5 6,7 07.A.97 13,5 7,5 08.A.97 0,8 7,8 09.A.97 3,2 10.A.97-0,1 11.A.97 0,4 12.A.97 0,6 13.A.97 1,7 4,2 14.A.97 7,9 8,5 15.A.97 1,2 7,3 16.A.97 6,3 3,4 17.A A.97-3,8 19.A.97-4,1 20.A A.97 1,7 22.A.97 6,2 5,7 23.A.97 3,7 4,5 24.A.97 1,1 2,8 25.A.97 1,5 26.A.97 0,6 27.A.97-0,2 28.A.97 0,1 2,1 29.A.97 6,4 4,1 30.A.97 0,2 1,9 31.A.97-0,4 01.O.98-0,4 02.O.98-0,4 03.O.98 0,1 04.O.98 0,6 05.O.98 0,8 0,2 06.O O.98 4,8 0,3 08.O.98-1,5 09.O.98-0,7 10.O.98 0, O.98-3,7 12.O.98-2,4 13.O O.98 3,3 15.O.98 3,3 16.O.98 3,8 17.O O.98 2,2 19.O.98-0,4 20.O.98 3,1 21.O.98 7,3 22.O.98 0,4 8,2 23.O.98 1,7 4,8 24.O.98 2,7 25.O.98 1,7 26.O.98-0,1 27.O.98 0,8 2,2 28.O.98 7,2-0,3 29.O.98 0, O.98 0,6-3,2 31.O.98-5,1 01.Ş.98 1,2-0,3 02.Ş.98 4, Ş.98 0,5 5,6 04.Ş.98 1,1 7,2 05.Ş.98 7,5 7,1 06.Ş.98 1,4 3,8 07.Ş.98 1,4 08.Ş.98-2,5 09.Ş.98-1,2 10.Ş.98-1,6 11.Ş.98 0,6 12.Ş.98 0,6 13.Ş.98 0,3 5,7 14.Ş.98 1,4 15.Ş.98 0,3 16.Ş.98 3,1 17.Ş.98 3,5 5,9 18.Ş Ş.98-3,1 20.Ş.98 0,1 21.Ş Ş.98 5,8 23.Ş Ş.98 5,8 25.Ş.98 6,4 26.Ş.98 2,2 27.Ş.98 1,7 28.Ş M.98 4,1 02.M.98 4,5 03.M.98 1,9 04.M M.98 8,2 06.M.98 7,6 07.M.98 2,9 08.M.98 6,5 09.M.98 1,9 9,7 10.M.98 5,8 9,4 11.M.98 1,2 10,2 12.M.98 0,8 0,3 13.M.98 2,2 14.M.98 2,3 15.M.98 11,8 4,2 16.M.98 7,8-2,5 17.M.98 2,6-1,1 18.M.98 1,9-1,5 19.M.98 0,9-1,9 : mm, : o C

154 133 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 20.M.98 0,1-1,5 21.M.98 6,5 0,5 22.M.98 4,9 1,1 23.M.98 0,1-1,8 24.M.98 0,2-3,8 25.M.98-1,4 26.M.98 0,6 2,7 27.M.98 8,7 6,1 28.M.98 0,3 6,4 29.M.98 0,6 4,1 30.M.98 5,1 31.M.98 3,6 01.N.98 6,3 02.N.98 17,6 7,7 03.N.98 5,9 4,7 04.N N.98 10,6 06.N.98 12,4 07.N.98 14,4 08.N.98 17,2 09.N.98 18,4 10.N.98 17,5 11.N N.98 19,4 13.N.98 20,6 14.N.98 16,7 15.N.98 17,7 16.N.98 2, N.98 0,6 14,2 18.N N.98 6,8 10,3 20.N.98 1, N.98 7,9 22.N.98 2,9 6,2 23.N.98 7,8 24.N.98 9,3 25.N.98 12,4 11,2 26.N.98 6,2 11,1 27.N.98 2,9 11,8 28.N.98 3,9 12,2 29.N.98 13,4 30.N.98 13,7 01.M.98 13,7 02.M.98 14,6 03.M.98 18,6 04.M.98 1,2 20,8 05.M.98 17,7 06.M.98 15,9 07.M.98 17,4 08.M.98 18,2 09.M.98 1, M.98 0,4 14,9 11.M ,7 12.M.98 0,6 14,3 13.M.98 0,4 10,5 14.M.98 0,6 12,4 15.M.98 13,2 16.M.98 2,6 13,7 17.M.98 2,8 16,6 18.M.98 2,4 15,4 19.M ,5 20.M ,3 21.M.98 0,6 11,4 22.M.98 13,9 23.M.98 12,8 24.M.98 0,2 14,1 25.M.98 15,6 26.M.98 5,9 19,1 27.M ,2 28.M.98 0,1 16,6 29.M.98 16,2 30.M.98 2,1 16,2 31.M ,5 01.H.98 16,6 02.H H.98 16,4 04.H.98 15,5 05.H.98 17,4 06.H.98 1,3 16,9 07.H.98 3,3 15,8 08.H.98 1,7 17,2 09.H.98 0, H.98 18,6 11.H.98 0,9 20,1 12.H.98 20,7 13.H.98 22,8 14.H.98 23,5 15.H.98 19,6 16.H.98 22,1 17.H.98 23,2 18.H.98 25,1 19.H.98 11,5 20,9 20.H ,6 21.H.98 0,1 15,5 22.H.98 15,8 23.H.98 18,4 24.H.98 21,1 25.H.98 22,5 26.H H H H.98 23,9 30.H.98 23, , , , , , , , , ,4 26, , , ,7 : mm, : o C

155 134 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri , , , , , , , , , , , ,3 26, , , , , , ,6 26, A.98 28,1 02.A A.98 27,6 04.A.98 26,7 05.A.98 26,4 06.A.98 27,1 07.A.98 26,2 08.A.98 24,3 09.A.98 26,3 10.A.98 25,8 11.A.98 23,8 12.A.98 23,5 13.A.98 21,7 14.A.98 21,5 15.A A A.98 21,1 18.A A.98 22,3 20.A.98 25,2 21.A.98 26,1 22.A.98 24,8 23.A.98 23,3 24.A.98 15,1 26,8 25.A.98 28,2 26.A.98 27,4 27.A.98 12,4 26,7 28.A.98 26,1 29.A.98 25,5 30.A.98 24,7 31.A.98 21,8 01.E.98 20,6 02.E.98 16,7 03.E E.98 17,8 05.E E.98 18,3 07.E.98 21,9 08.E.98 20,3 09.E.98 22,1 10.E.98 22,1 11.E.98 23,4 12.E.98 24,1 13.E.98 25,7 14.E.98 25,8 15.E.98 23,9 16.E.98 0, E.98 17,8 18.E.98 21,5 19.E.98 1, E.98 0, E.98 1,7 17,4 22.E.98 3,4 12,1 23.E.98 13,4 24.E.98 12,5 25.E.98 13,8 26.E.98 15,8 27.E.98 17,6 28.E.98 19,3 29.E.98 0,5 21,9 30.E.98 1,1 15,1 01.E.98 13,5 02.E.98 16,9 03.E.98 18,5 04.E.98 1,1 19,6 05.E E.98 17,5 07.E.98 16,8 08.E.98 14,9 09.E.98 12,8 10.E E.98 17,3 12.E.98 18,5 13.E.98 19,6 14.E.98 17,3 15.E.98 1,1 15,8 16.E E.98 12,1 18.E.98 10,1 19.E.98 11,6 20.E.98 13,7 21.E.98 14,1 22.E E.98 11,9 24.E E.98 12,8 26.E.98 0,1 14,4 27.E 98 10,1 14,9 28.E.98 0,4 8,5 29.E.98 7,9 30.E.98 10,6 31.E.98 1,1 11,8 01.K.98 10,5 02.K.98 12,2 03.K.98 12,8 04.K.98 12,2 : mm, : o C

156 135 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 05.K.98 11,7 06.K.98 12,2 07.K.98 12,5 08.K.98 9,6 09.K.98 7,1 10.K.98 4,6 11.K.98 5,9 12.K.98 0,1 10,4 13.K ,6 14.K.98 2,1 7,3 15.K K.98 2,5 7,2 17.K.98 2,3 5,6 18.K.98 0,6 4,4 19.K.98 1,4 20.K.98 7,3 21.K.98 9,6 22.K.98 9,1 23.K.98 8,8 24.K.98 6,2 5,3 25.K.98 0,2 5,5 26.K.98 7,8 27.K.98 4,1 6,6 28.K.98 4,6 9,2 29.K.98 7,6 30.K.98 6,8 01.A.98 5,8 02.A A A.98 0,2 5,9 05.A.98 9,7 8,5 06.A.98 3,9 8,6 07.A.98 2,7 7,9 08.A.98 9,6 6,9 09.A.98 9,7 5,6 10.A.98 1,4-2,9 11.A.98-0,1 12.A.98 0,6 3,1 13.A.98 4,3 14.A.98 3,9 15.A.98 3,2 16.A.98 3,2 17.A.98 3,7 18.A.98 4,5 19.A.98 0,9 5,6 20.A.98 1,2 3,3 21.A.98 4,4 22.A.98 7,1 23.A.98 5,5 24.A.98 25,7 4,4 25.A.98 2,3 0,7 26.A.98 0,9 27.A.98 1,3 28.A.98-0,3 29.A.98 1,4 30.A.98 0,9 31.A.98-0,1 01.O.99 0,8 02.O.99 1,5 03.O.99 2,3 04.O.99 4,4 05.O.99 3,7 06.O.99 1,4 07.O.99 0,3 08.O.99-0,7 09.O.99 3,7 10.O.99 1,1 6,1 11.O.99 8,2 12.O O O.99 6,7 15.O.99 7,5 16.O.99 1,2 3,2 17.O.99 3,9 0,2 18.O.99-2,5 19.O ,8 20.O ,6 21.O.99 1,1 22.O.99 0,7 23.O.99 0,6 24.O.99 0,5 25.O.99-1,4 26.O.99-0,8 27.O O.99 5,7 29.O.99 5,8 30.O.99 6,4 31.O.99 10,1 3,6 01.Ş.99 0,4 6,3 02.Ş.99 3,8 03.Ş.99 1,1-1,2 04.Ş.99 0,4-0,7 05.Ş.99 0, Ş.99 0,1 2,4 07.Ş.99 1,4 2,6 08.Ş.99 4, Ş.99 2,1 10.Ş.99 2,2 3,6 11.Ş.99 5,8 12.Ş.99 7,1 13.Ş.99 0,2 5,9 14.Ş.99 0,5 4,7 15.Ş.99 0, Ş.99 2,3 2,2 17.Ş.99 4,9 1,4 18.Ş.99 4,9 1,9 19.Ş.99 2,3-2,6 20.Ş.99 0,1-3,2 21.Ş.99 0,9 2,4 22.Ş.99 0,5 5,9 23.Ş.99 0,2 8,2 24.Ş.99 0, Ş.99 4,9-0,8 26.Ş.99 1,4 27.Ş.99 2,1 : mm, : o C

157 136 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 28.Ş.99 3,9 01.M.99 6,9 02.M.99 8,1 03.M.99 4,2 04.M.99 7,3 05.M M.99 8,8 07.M.99 8,8 08.M M.99 1,7 3,4 10.M.99 3,5 3,2 11.M.99 3,9 12.M M.99 6,3 14.M.99 4,6 15.M.99 2,7 0,7 16.M.99 0,4 17.M.99 0,5 2,2 18.M.99 4,8 7,8 19.M.99 4,7 7,8 20.M.99 3,1 5,2 21.M.99 3,3 0,8 22.M.99 2,1 1,6 23.M.99 2,2 24.M.99 7,2 25.M.99 4,7 26.M.99 1,1 2,8 27.M.99 6,2 28.M M.99 4,9 8,5 30.M.99 1,7 7,5 31.M.99 2,9 7,7 01.N.99 6,7 02.N.99 2,7 6,4 03.N.99 7,5 04.N.99 1,3 8,2 05.N.99 8,2 06.N.99 0,6 8,6 07.N.99 9,8 08.N.99 9,2 09.N.99 11,5 10.N.99 12,2 11.N.99 10,1 12.N.99 9,1 7,8 13.N.99 1,6 8,8 14.N.99 1,3 8,7 15.N.99 6,3 9,9 16.N.99 11,3 17.N.99 14,2 18.N.99 16,8 19.N.99 11,1 20.N.99 0,1 10,7 21.N.99 9,6 22.N.99 7,2 23.N.99 11,6 24.N.99 14,3 25.N.99 16,1 26.N.99 15,8 27.N.99 0, N.99 13,5 29.N.99 0,5 13,9 30.N M.99 17,4 02.M.99 5,2 19,3 03.M.99 18,1 04.M.99 3,2 16,9 05.M.99 17,9 06.M.99 3,2 14,6 07.M.99 8,4 08.M M.99 11,5 10.M.99 14,2 11.M.99 16,5 12.M.99 18,2 13.M.99 2,4 17,6 14.M.99 18,2 15.M.99 21,3 16.M.99 20,4 17.M.99 16,2 18.M.99 13,6 19.M.99 10,9 20.M.99 13,1 21.M M.99 20,9 23.M.99 2, M.99 1,6 17,2 25.M.99 1,4 14,3 26.M.99 14,9 27.M.99 16,3 28.M.99 18,6 29.M.99 18,6 30.M.99 18,1 01.H.99 18,4 02.H.99 12,6 14,2 03.H.99 16,9 04.H H.99 18,6 06.H.99 15,3 17,4 07.H.99 17,3 08.H.99 18,1 09.H.99 2,1 16,2 10.H.99 0, H H.99 0,3 19,4 13.H.99 30,1 17,2 14.H.99 18,4 15.H.99 10, H 99 21,4 17.H.99 24,1 18.H.99 24,6 19.H.99 24,2 20.H.99 21,6 21.H.99 3,2 23,1 22.H.99 2,2 24,1 23.H.99 21,3 : mm, : o C

158 137 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 24.H H.99 2,1 16,2 26.H.99 18,2 27.H.99 19,4 28.H.99 21,7 29.H.99 22,8 30.H.99 0,1 22, ,6 21, , , , , , ,6 21, , , , , , , , ,5 25, ,4 20, , , , , , , , , , , , , , ,4 01.A.99 23,8 02.A.99 0,4 22,8 03.A.99 23,2 04.A.99 4,4 23,8 05.A.99 20,5 23,8 06.A.99 23,5 07.A.99 23,2 08.A.99 24,9 09.A A.99 25,6 11.A.99 24,6 12.A.99 26,2 13.A.99 2,3 28,9 14.A.99 3,3 26,6 15.A.99 25,8 16.A.99 25,3 17.A A.99 28,2 19.A.99 28,4 20.A.99 30,8 21.A.99 28,3 22.A.99 26,7 23.A.99 22,2 24.A A A.99 17,2 27.A.99 16,1 28.A.99 15,4 29.A.99 17,4 30.A.99 18,5 31.A.99 21,4 01.E.99 23,4 02.E.99 18,8 03.E.99 19,9 04.E.99 20,5 05.E E.99 16,2 07.E.99 15,7 08.E.99 11,1 17,5 09.E.99 1,2 18,5 10.E.99 19,2 11.E E.99 18,8 13.E.99 17,5 14.E.99 16,3 15.E.99 15,4 16.E 99 0,4 15,5 17.E.99 0,1 17,1 18.E.99 18,8 19.E.99 21,3 20.E.99 1,5 19,3 21.E.99 17,4 22.E.99 0,4 16,2 23.E.99 1, E.99 17,7 25.E.99 17,2 26.E.99 17,3 27.E.99 0,4 18,4 28.E.99 22,2 29.E.99 23,2 30.E.99 21,9 01.E.99 23,4 02.E.99 20,9 03.E.99 20,7 04.E.99 20,6 05.E.99 22,8 06.E.99 20,4 07.E 99 19,6 08.E.99 17,8 09.E.99 11,3 10.E.99 11,2 11.E.99 8,6 12.E.99 7,8 13.E.99 10,2 14.E.99 0,5 12,1 15.E.99 8, E.99 9,9 : mm, : o C

159 138 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 17.E.99 1,1 9,8 18.E.99 9,1 9,6 19.E.99 11,6 20.E.99 0,2 14,3 21.E.99 9, E.99 0,3 11,9 23.E ,9 24.E.99 1,5 12,2 25.E.99 2,3 11,3 26.E.99 10,5 27.E.99 0,3 12,7 28.E E.99 6,7 30.E.99 7,1 31.E.99 5,8 01.K.99 5,2 02.K.99 6,9 03.K.99 10,4 04.K.99 8,5 05.K.99 7,7 06.K.99 5,9 07.K.99 7,2 08.K.99 8,1 09.K.99 10,7 10.K.99 5,5 11.K.99 1,4 12.K.99 2,3 13.K.99 1,9 14.K.99 0,2 6,1 15.K ,1 16.K.99 10,8 17.K.99 1,1 12,9 18.K.99 5, K.99 10,6 20.K.99 0,2 11,2 21.K.99 5,2 11,8 22.K.99 0,3 9,4 23.K K ,2 25.K.99 1, K.99-2,9 27.K.99 0,1-3,8 28.K.99-0,3 29.K.99 0,6 30.K.99-0,5 01.A.99-0,2 02.A.99 0,9 03.A.99 2,2 04.A.99 1,8 05.A A.99 2,5 07.A.99 1,4 08.A.99 3,1 09.A.99 2,4 10.A A.99 5,1 12.A.99 0,2 6,4 13.A.99 0, A.99 3,1 3,4 15.A.99 2,1 16.A.99 4,6 17.A A.99 0,1 3,6 19.A.99 0,1 0,2 20.A A A.99 8,6 23.A.99 2,1 4,9 24.A ,8 25.A.99 0,1 3,4 26.A.99 3,3 27.A.99 1,1 8,6 28.A A.99 11,7 30.A.99 2, A.99 7,6 01.O.00 6,8 02.O.00 5,6 0,4 03.O.00 3,2-1,2 04.O.00 5,4-2,8 05.O.00-1,4 06.O.00 2,3-0,9 07.O.00 9,6-0,6 08.O.00 2, O.00 2,7-2,6 10.O.00 0,6-2,2 11.O.00-2,4 12.O.00 0,4-1,3 13.O O.00-4,7 15.O O.00-6,7 17.O.00 2,7-6,4 18.O.00 1,3-1,7 19.O.00 18, O.00 0,6-7,4 21.O.00 0,4-10,7 22.O.00 4,3-6,4 23.O.00-9,9 24.O.00 9,8-0,2 25.O.00 3,7-1,6 26.O O.00-11,4 28.O.00-9,7 29.O.00-10,1 30.O.00-3,2 31.O ,2 01.Ş.00 1,2 02.Ş.00-1,6 03.Ş.00-1,5 04.Ş.00 6,8-1,1 05.Ş.00-6,1 06.Ş.00-3,6 07.Ş.00-3,5 08.Ş.00-6,9 : mm, : o C

160 139 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 09.Ş.00-6,3 10.Ş.00-1,3 11.Ş.00-1,6 12.Ş.00-3,3 13.Ş.00-1,4 14.Ş.00 0,8 15.Ş.00 11,6 0,7 16.Ş.00 0,7-0,2 17.Ş ,6 18.Ş.00 1,8 4,2 19.Ş ,2 20.Ş.00 1,7 21.Ş ,1 22.Ş.00 4,5-1,2 23.Ş.00 0,5-3,4 24.Ş.00-2,9 25.Ş.00-2,4 26.Ş.00 0,5-1,8 27.Ş.00-1,6 28.Ş.00-3,2 29.Ş.00-3,4 01.M.00-3,5 02.M.00-1,2 03.M.00 0,4 3,7 04.M.00 3,3 05.M.00 0,4 6,8 06.M.00 0,5-0,6 07.M.00-3,5 08.M.00-0,7 09.M.00 4,6 10.M.00 11, M.00 0,1 1,7 12.M.00 4,6 13.M M.00 1,4 15.M.00 6,7 16.M.00 9,2 17.M.00 6,1 6,4 18.M.00 0,1-0,6 19.M.00 2,3-1,3 20.M ,5 21.M.00 0,3 22.M.00 0,2 1,6 23.M.00 1,6 24.M.00 2,1 25.M.00 5,4 26.M M.00 10,9 28.M.00 11,6 29.M M.00 0,6 12,8 31.M.00 13,8 01.N.00 15,4 02.N.00 17,9 03.N.00 14,7 04.N.00 0, N.00 18,1 06.N.00 14,4 07.N N.00 0,4 2,3 09.N.00 2,4 10.N.00 4,2 11.N N.00 14,4 13.N ,2 14.N.00 12,8 15.N.00 12,8 16.N.00 15,3 17.N.00 0,2 16,3 18.N.00 16,3 19.N.00 3,1 10,9 20.N.00 3,4 9,8 21.N.00 3,4 10,3 22.N.00 11,7 23.N.00 0,1 11,8 24.N.00 3,2 10,2 25.N.00 0, N.00 0,2 15,2 27.N.00 14,1 28.N.00 19,2 11,4 29.N.00 4, N.00 14,5 01.M.00 15,9 02.M.00 10,9 13,8 03.M.00 10,9 04.M M.00 9,3 06.M.00 10,2 07.M.00 10,3 08.M.00 11,4 09.M.00 11,4 10.M.00 13,4 11.M.00 15,9 12.M.00 3,5 16,2 13.M.00 16,2 14.M M.00 15,3 16.M.00 16,2 17.M.00 3,4 15,5 18.M.00 16,8 19.M.00 16,2 20.M.00 17,3 21.M.00 18,6 22.M.00 19,4 23.M.00 10,8 19,2 24.M.00 5,5 15,3 25.M M.00 15,1 27.M.00 17,8 28.M.00 18,8 29.M.00 5,6 16,3 30.M.00 17,8 31.M.00 18,4 01.H.00 3,7 18,2 02.H.00 4,7 13,5 : mm, : o C

161 140 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 03.H.00 0,6 13,4 04.H ,8 05.H.00 18,3 06.H.00 0,7 19,9 07.H.00 12,3 17,6 08.H.00 1,1 19,2 09.H.00 19,4 10.H.00 18,2 11.H H.00 19,1 13.H.00 21,1 14.H.00 21,7 15.H H.00 23,7 17.H.00 5,2 24,2 18.H.00 11,6 19.H.00 0,2 8,9 20.H.00 12,2 21.H.00 15,6 22.H.00 20,9 23.H.00 22,1 24.H.00 21,8 25.H.00 23,7 26.H.00 24,8 27.H H.00 0, H H.00 24, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,8 27, , , , ,2 01.A.00 3,1 18,9 02.A.00 17,3 03.A.00 18,3 04.A.00 20,7 05.A A.00 24,5 07.A.00 26,2 08.A.00 28,6 09.A.00 28,8 10.A.00 28,1 11.A.00 27,4 12.A A.00 27,2 14.A.00 25,8 15.A.00 23,8 16.A.00 23,2 17.A.00 25,7 18.A.00 2,4 22,1 19.A.00 22,8 20.A.00 23,7 21.A.00 25,4 22.A.00 25,3 23.A A.00 25,1 25.A.00 5, A.00 5,4 20,4 27.A.00 13,9 28.A A.00 16,9 30.A.00 15,4 31.A.00 16,5 01.E.00 18,4 02.E.00 22,8 03.E.00 21,4 04.E.00 20,8 05.E.00 24,2 06.E.00 16,4 07.E.00 15,4 08.E.00 18,6 09.E.00 20,6 10.E.00 18,6 11.E.00 19,8 12.E.00 22,4 13.E.00 19,2 14.E.00 18,9 15.E.00 5,6 19,5 16.E.00 17,4 17.E.00 18,3 18.E.00 18,5 19.E.00 20,4 20.E.00 21,3 21.E.00 20,4 22.E.00 22,1 23.E E.00 18,7 25.E.00 14,6 : mm, : o C

162 141 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 26.E.00 11,7 27.E.00 11,4 28.E.00 11,8 29.E.00 14,2 30.E.00 13,1 01.E.00 14,1 02.E E.00 16,5 04.E.00 17,8 05.E.00 19,4 06.E.00 20,1 07.E.00 0,2 17,7 08.E ,9 09.E.00 15,5 10.E.00 6,4 14,2 11.E.00 13,3 12.E E E.00 12,4 15.E.00 12,8 16.E E.00 14,2 18.E.00 15,3 19.E.00 11,8 20.E.00 6,8 21.E.00 0,1 8,1 22.E.00 1,3 5,6 23.E.00 7,1 5,6 24.E.00 7,4 25.E.00 8,2 26.E.00 7,3 27.E.00 0,1 9,2 28.E.00 2,1 8,1 29.E.00 7,7 30.E.00 7,3 31.E.00 7,4 01.K.00 7,5 02.K.00 9,4 03.K.00 10,4 04.K.00 11,4 05.K.00 11,9 06.K.00 12,8 07.K.00 14,7 08.K.00 13,2 09.K.00 11,4 10.K.00 11,8 11.K.00 13,3 12.K.00 10,3 13.K.00 6,9 14.K.00 5,1 15.K.00 4,9 16.K K.00 5,5 18.K.00 5,1 19.K.00 5,3 20.K.00 1,6 6,5 21.K.00 7,5 22.K.00 5,2 23.K.00 4,8 24.K.00 4,1 25.K.00 5,9 26.K.00 3,2 8,8 27.K.00 5,5 8,8 28.K.00 5,3 8,3 29.K.00 8,2 30.K.00 8,6 01.A.00 6,4 02.Ar A.00 0,6 04.A.00 1,1 05.A.00 0,4 06.A.00 0,2 07.A A.00 1,3 09.A.00-0,4 10.A.00-0,3 11.A.00 0,8 12.A.00 3,4 13.A.00 1,6 1,9 14.A A.00 5,6 16.A.00 7,5 17.A.00 4,2 18.A.00 3,5 19.A.00 3,2 2,1 20.A.00 5,5 1,6 21.A.00 5,3-0,6 22.A.00-1,2 23.A.00-2,7 24.A A.00-7,2 26.A A.00 4,6 28.A.00 3,8 29.A.00 5,4 30.A.00 0,2 7,2 31.A.00 1,1 6,6 01.O.01 1,1 5,6 02.O.01 1,1 4,4 03.O.01 1,1 1,8 04.O.01 1,1 1,5 05.O.01 2,7 06.O.01 4,2 07.O.01 3,2 08.O.01 2,5 09.O ,7 10.O.01 0,5 5,9 11.O.01 2,8 12.O.01 1,8 13.O.01 2,7 14.O.01 4,2 15.O O O.01 2,4 18.O.01 2,1 : mm, : o C

163 142 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 19.O.01 2,4 20.O.01 1,2 21.O.01 1,8 22.O.01 1,4 23.O.01-1,2 24.O.01 1,1 25.O.01-0,6 26.O.01-2,2 27.O.01-1,3 28.O.01 6,2 29.O.01 5,9 30.O.01 8,7 31.O.01 7,8 01.Ş.01 2,6 4,4 02.Ş.01 2,9 6,2 03.Ş.01 5,6 2,8 04.Ş.01-0,7 05.Ş.01 0,8 06.Ş.01 2,5 07.Ş.01 3,7 08.Ş.01 2,8 09.Ş.01 3,7 10.Ş.01 4,4 11.Ş.01 5,1 12.Ş.01 6,3 13.Ş.01 4,9 14.Ş.01 1,4 1,8 15.Ş.01 0,5 1,5 16.Ş.01 1,2 17.Ş.01 0,6 18.Ş.01 1,5 19.Ş.01 0,2 20.Ş.01-3,9 21.Ş.01-2,9 22.Ş.01 4, Ş.01 2,3-0,3 24.Ş.01 7,4 25.Ş.01 9,1 26.Ş.01 8,6 27.Ş.01 7,9 28.Ş.01 8,7 01.M.01 10,5 02.M.01 5,6 03.M.01 8,2 04.M.01 10,6 05.M.01 13,2 06.M.01 0,1 11,1 07.M.01 7,8 08.M.01 4,4 09.M.01 5,6 10.M.01 3,8 8,6 11.M.01 2,2 11,8 12.M.01 11,1 13.M M.01 1,6 11,6 15.M.01 1,9 7,2 16.M.01 6,4 17.M.01 0,5 9,3 18.M.01 5, M.01 14,8 20.M.01 17,8 21.M.01 0,5 11,7 22.M.01 0,2 13,5 23.M.01 0,4 5,8 24.M.01 8,1 25.M.01 13,1 26.M.01 18,4 27.M.01 17,8 28.M.01 14,1 29.M M.01 12,7 31.M.01 13,1 01.N.01 2,2 15,5 02.N.01 2,7 8,2 03.N.01 0,2 9,9 04.N.01 8,4 05.N.01 19,1 8,8 06.N.01 5,2 9,4 07.N.01 2,4 10,9 08.N.01 0,5 11,4 09.N.01 2,1 14,4 10.N.01 0,3 9,4 11.N.01 2,6 7,9 12.N.01 5,8 9,6 13.N.01 14,3 14.N.01 9,4 15.N.01 10,7 16.N.01 9,2 17.N N.01 12,7 19.N.01 11,2 20.N.01 15,5 21.N.01 17,4 22.N N.01 10,2 24.N.01 9,3 25.N.01 11,8 26.N.01 0,1 12,2 27.N.01 14,4 13,2 28.N.01 16,8 29.N.01 18,5 30.N.01 20,9 01.M.01 16,3 02.M.01 13,4 03.M M.01 12,4 05.M.01 15,7 06.M.01 13,6 07.M.01 11,9 08.M.01 11,9 09.M.01 13,2 10.M.01 12,2 11.M.01 11,5 12.M.01 13,4 13.M.01 9,4 : mm, : o C

164 143 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 14.M.01 8,2 15.M.01 8,8 10,4 16.M.01 11,1 17.M M.01 16,3 19.M.01 18,7 20.M.01 16,7 21.M.01 14,5 22.M.01 19,8 23.M.01 19,4 24.M.01 14,6 25.M.01 18,5 26.M.01 22,1 27.M.01 17,9 28.M M.01 16,6 30.M.01 18,8 31.M.01 20,4 01.H.01 4,1 23,2 02.H.01 0, H.01 21,9 04.H.01 24,8 05.H.01 15,1 06.H.01 12,4 07.H.01 2,4 17,3 08.H.01 19,2 09.H.01 19,8 10.H.01 21,8 11.H.01 24,6 12.H.01 0,3 26,8 13.H.01 28,2 14.H H.01 25,5 16.H.01 17,1 17.H.01 18,6 18.H.01 21,2 19.H.01 24,9 20.H.01 25,4 21.H.01 21,6 22.H H.01 22,5 24.H.01 24,9 25.H.01 23,1 26.H.01 22,5 27.H.01 22,4 28.H.01 22,4 29.H.01 22,6 30.H.01 23, , ,4 24, , , , , , , , , , , ,2 27, , , , , , , , , , , , , , , , , ,1 01.A.01 27,4 02.A.01 24,1 03.A.01 23,8 04.A.01 25,2 05.A.01 26,1 06.A ,6 07.A.01 28,7 08.A.01 2,6 29,3 09.A.01 28,8 10.A.01 28,3 11.A.01 27,6 12.A.01 30,1 13.A.01 22,9 14.A.01 23,8 15.A A.01 25,5 17.A.01 25,2 18.A.01 24,6 19.A.01 24,6 20.A.01 23,7 21.A.01 23,5 22.A A.01 23,9 24.A.01 24,7 25.A.01 0, A.01 22,8 27.A.01 22,2 28.A.01 23,2 29.A.01 22,5 30.A.01 19,8 31.A.01 18,6 01.E E.01 22,8 03.E.01 24,1 04.E.01 20,9 05.E.01 21,5 : mm, : o C

165 144 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 06.E ,4 07.E.01 18,4 08.E.01 2,6 17,9 09.E.01 17,6 10.E.01 21,2 11.E E.01 21,1 13.E.01 19,4 14.E.01 19,1 15.E.01 19,6 16.E.01 23,3 17.E E.01 24,4 19.E.01 23,3 20.E.01 23,8 21.E.01 22,2 22.E.01 21,8 23.E.01 21,2 24.E.01 22,7 25.E.01 23,8 26.E.01 22,5 27.E.01 19,7 28.E.01 13,2 29.E.01 12,6 30.E E.01 14,4 02.E.01 16,1 03.E.01 19,1 04.E.01 18,5 05.E.01 19,4 06.E.01 17,6 07.E.01 19,4 08.E E.01 20,6 10.E.01 3,1 21,3 11.E.01 18,8 12.E.01 16,5 13.E.01 15,2 14.E.01 15,2 15.E.01 15,5 16.E.01 13,2 17.E.01 13,8 18.E.01 10,2 19.E.01 9,4 20.E.01 11,1 21.E.01 11,2 22.E E ,4 24.E.01 10,3 25.E E.01 3,9 27.E.01 3,6 28.E.01 4,2 29.E.01 4,1 30.E.01 3,3 31.E.01 8,4 01.K.01 8,8 02.K.01 0,6 9,1 03.K.01 7,4 7,9 04.K.01 0,2 10,6 05.K.01 5,3 11,9 06.K.01 0, K.01 0,1 8,8 08.K.01 6,1 11,6 09.K.01 0,4 11,2 10.K K.01 0,1 11,1 12.K.01 8,2 13.K.01 13,1 14.K.01 1,7 16,4 15.K.01 0,4 10,7 16.K.01 5,4 17.K.01 0,6 18.K.01-1,4 19.K.01 7,4 0,8 20.K.01 30,1 4,4 21.K K.01 0,1-3,2 23.K.01 0,4 24.K.01 15,4 7,7 25.K K.01 2,1 27.K.01 0,1 2,1 28.K.01 3,3 29.K.01 0,8 6,8 30.K.01 0,1 6,9 01.A.01 0,8 6,2 02.A.01 4,8 7,7 03.A.01 0,2 7,7 04.A.01 0,2 5,5 05.A.01 3,5 06.A.01 2,9 07.A.01 4,2 1,4 08.A.01 2,2 3,8 09.A ,4 10.A.01 0,7 11.A.01-0,1 12.A.01 15,3-0,2 13.A.01 3,8-0,1 14.A.01-2,2 15.A.01-5,6 16.A.01 3,2-2,8 17.A.01 21,7 5,7 18.A.01 5, A.01 0, A.01 0,1-6,2 21.A.01-3,6 22.A.01 3,6 23.A.01 2,7 24.A.01 0,6 6,4 25.A.01 7,9 7,5 26.A.01 2,8 27.A.01 25, A A.01 1,6 : mm, : o C

166 145 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 30.A A.01 1,7 7,2 01.O.02 13,4 3,3 02.O.02 1,7-4,4 03.O.02-9,5 04.O.02 10,1-7,9 05.O ,3 06.O.02 1,8-6,1 07.O.02 0,1-7,5 08.O.02 2,9-3,8 09.O O O.02 0,1-8,9 12.O.02-11,2 13.O.02 0, O.02 0,2-9,1 15.O.02 0,1-8,8 16.O.02-8,6 17.O.02 0,1-9,1 18.O.02 0,6-5,5 19.O.02-0,9 20.O.02 0,3-1,5 21.O.02 4, O.02 0,1 0,8 23.O.02-1,1 24.O.02-4,9 25.O.02-3,1 26.O.02-1,4 27.O.02 0, O.02 0,3-5,6 29.O.02 0,3-2,3 30.O.02 0,2-2,2 31.O.02 0, Ş.02 0,3-2,8 02.Ş.02 0,3-3,2 03.Ş.02 0,2-3,6 04.Ş.02 0,2-1,6 05.Ş Ş.02 1,8 07.Ş.02 1,2 08.Ş.02 0,8 09.Ş.02 1,6 10.Ş.02 0,1 3,4 11.Ş Ş.02 0,3 2,5 13.Ş Ş.02 7,8 15.Ş.02 5,9 16.Ş.02 1,6 17.Ş.02 1,6 18.Ş.02 2,5 19.Ş.02 5,9 20.Ş.02 7,6 21.Ş.02 7,1 22.Ş.02 7,6 23.Ş.02 8,4 24.Ş Ş.02 3, Ş.02 1,6 27.Ş.02 5,3 28.Ş.02 8,5 01.M.02 8,2 02.M.02 9,6 03.M.02 10,4 04.M.02 11,5 05.M.02 8,9 06.M.02 11,9 07.M.02 13,8 08.M.02 14,4 09.M.02 8,5 10.M.02 12,2 11.M.02 15,5 12.M.02 12,4 13.M.02 9,7 14.M M.02 8,2 16.M.02 0,1 10,2 17.M.02 8,1 18.M.02 0,1 7,5 19.M.02 7,4 20.M.02 3,1 6,3 21.M.02 4,1 3,2 22.M M.02 11,1 6,9 24.M.02 5,3 4,8 25.M ,6 26.M.02 0,4 2,1 27.M M.02 0,1 2,4 29.M.02 0,1 2,1 30.M M.02 0,4 6,2 01.N.02 8,1 7,8 02.N.02 2,1 6,9 03.N.02 9,2 04.N.02 2,2 6,8 05.N.02 19,3 10,8 06.N.02 2,7 9,6 07.N.02 0,3 7,7 08.N.02 3,2 09.N.02 3,1 10.N.02 9,1 11.N ,1 12.N.02 0,1 13,6 13.N.02 3,6 13,8 14.N.02 15,9 15.N N.02 10,5 11,9 17.N.02 0,1 11,5 18.N.02 12,4 19.N.02 8,5 9,3 20.N.02 11,2 21.N.02 10,8 22.N.02 9,1 23.N.02 9,9 : mm, : o C

167 146 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 24.N.02 6,5 9,8 25.N.02 9,5 26.N.02 10,6 27.N.02 10,6 28.N.02 14,1 29.N.02 5,6 11,5 30.N.02 12,9 01.M.02 1,7 12,6 02.M.02 15,1 03.M.02 14,8 04.M.02 15,6 05.M.02 12,8 06.M.02 14,4 07.M.02 14,4 08.M.02 14,6 09.M.02 14,7 10.M.02 12,6 11.M.02 16,5 12.M.02 16,3 13.M.02 6,7 14,6 14.M.02 4,2 13,4 15.M.02 14,8 16.M M.02 16,8 18.M.02 17,6 19.M.02 17,2 20.M.02 18,6 21.M.02 1,6 17,6 22.M.02 2,3 13,9 23.M.02 7,4 11,7 24.M.02 16,6 25.M.02 20,1 26.M.02 21,7 27.M.02 19,5 28.M.02 17,2 29.M.02 20,3 30.M ,8 31.M.02 0,2 13,7 01.H.02 14,2 02.H.02 15,4 03.H.02 0,4 18,1 04.H H.02 0,2 14,8 06.H.02 18,1 07.H.02 22,3 08.H.02 25,3 09.H.02 26,4 10.H.02 26,4 11.H ,9 12.H.02 0, H.02 18,6 14.H.02 20,1 15.H H H.02 22,1 18.H.02 18,6 19.H.02 16,1 20.H.02 17,6 21.H.02 19,4 22.H.02 22,7 23.H.02 24,6 24.H.02 25,1 25.H.02 0,2 26,9 26.H.02 23,4 27.H.02 1,1 21,2 28.H ,6 29.H.02 22,8 30.H.02 24, ,4 24, ,8 20, , , , , , , ,1 22, , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,8 26, , , A.02 26,9 02.A A.02 24,2 04.A.02 22,9 05.A.02 24,7 06.A.02 2,5 22,2 07.A.02 23,1 08.A.02 21,9 09.A A.02 23,4 11.A.02 24,1 12.A.02 28,3 13.A A.02 23,5 15.A.02 21,4 16.A.02 21,7 : mm, : o C

168 147 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 17.A.02 22,2 18.A.02 22,8 19.A A.02 0,2 20,5 21.A ,4 22.A.02 20,9 23.A.02 22,4 24.A.02 23,3 25.A.02 22,2 26.A.02 21,2 27.A.02 18,6 28.A.02 17,9 29.A.02 19,2 30.A.02 21,4 31.A.02 23,2 01.E.02 20,3 02.E.02 20,4 03.E.02 4,1 18,8 04.E.02 2,2 19,5 05.E.02 18,8 06.E.02 18,8 07.E.02 19,2 08.E.02 20,2 09.E.02 18,7 10.E.02 18,4 11.E ,6 12.E.02 17,2 13.E.02 17,6 14.E.02 0, E.02 3,6 17,3 16.E.02 16,2 13,8 17.E.02 14,8 18.E E.02 11,8 20.E.02 15,1 21.E.02 17,1 22.E.02 17,2 23.E.02 20,2 24.E.02 21,5 25.E.02 22,8 26.E.02 22,3 27.E.02 18,7 28.E 02 18,3 29.E.02 17,4 30.E.02 0,2 19,6 01.E.02 17,5 02.E.02 12,9 03.E.02 12,6 04.E.02 12,6 05.E.02 14,8 06.E.02 15,1 07.E.02 1, E.02 15,8 09.E.02 15,9 10.E.02 15,5 11.E.02 16,8 12.E.02 19,3 13.E.02 16,7 14.E.02 10,3 16,5 15.E.02 0,6 14,2 16.E.02 13,7 17.E.02 14,6 18.E.02 17,1 19.E.02 16,8 20.E.02 0,1 10,6 21.E.02 8,3 22.E E.02 14,3 24.E.02 15,5 25.E.02 14,2 26.E.02 11,6 27.E E.02 10,8 29.E.02 6,8 30.E.02 3,2 31.E.02 6,6 01.K.02 9,7 02.K.02 8,1 03.K.02 11,2 04.K K.02 10,9 06.K.02 2,4 10,2 07.K.02 13,8 08.K.02 13,2 09.K.02 2,6 13,1 10.K.02 5,4 10,4 11.K.02 5,8 6,2 12.K.02 5,6 13.K.02 4,4 14.K.02 5,6 15.K.02 8,6 16.K.02 9,1 17.K.02 8,6 18.K.02 8,2 19.K.02 6,9 20.K.02 7,7 21.K.02 8,6 22.K K.02 10,6 7,8 24.K.02 6,8 25.K.02 4,4 26.K.02 0, K K K.02 1,4 30.K.02 1,2 01.A.02 0,5 02.A.02 1,2 03.A.02 8,5 04.A.02 10,1 05.A.02 6,7 9,6 06.A.02 7,6 07.A.02 0,2 6,4 08.A.02 3,5 6,3 09.A.02 0,2-0,8 : mm, : o C

169 148 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 10.A A.02-4,8 12.A A.02-4,6 14.A.02 5,9-1,8 15.A.02 1,2-4,1 16.A.02 0,7-7,8 17.A.02 0,3-9,1 18.A.02 0,4-8,2 19.A ,5 20.A.02 0,7-3,7 21.A.02-8,4 22.A A.02-6,3 24.A.02-4,1 25.A.02-7,1 26.A A.02-9,8 28.A.02-3,4 29.A.02 2,8 30.A ,8 31.A.02 0,4 4,6 01.O.03 6,4 02.O.03 2,7 5,6 03.O.03 0,2 5,3 04.O.03 8,1 6,5 05.O.03 6,1 7,3 06.O.03 1,4 9,5 07.O O.03 9,1 09.O.03 8,5 10.O O.03 9,7 12.O.03 9,6 13.O.03 0,5 1,4 14.O.03 0,2-0,3 15.O O.03 1,4 17.O O ,4 19.O.03 1,3 20.O.03 5,4 1,6 21.O.03 3,1 2,8 22.O.03 1,4 2,8 23.O.03 2,1 5,2 24.O.03 1,1 6,6 25.O.03 1,8 5,5 26.O.03 0,2 4,8 27.O.03 3,8 28.O.03 3,6 29.O.03 4,8 30.O.03 9,3 31.O.03 0,1 8,7 01.Ş.03 1,9 5,2 02.Ş.03 6,6 6,8 03.Ş.03 14,5 0,9 04.Ş.03-0,5 05.Ş.03 4,6 06.Ş.03 5,8 07.Ş.03 13,9 5,5 08.Ş.03 5, Ş.03-3,8 10.Ş.03-2,8 11.Ş.03-1,8 12.Ş Ş Ş.03 1,4-0,4 15.Ş.03 0,7-1,8 16.Ş.03 0,3-2,6 17.Ş.03-0,3 18.Ş ,4 19.Ş.03 1,3-2,1 20.Ş.03 1,1-3,5 21.Ş.03 1,7-4,2 22.Ş.03 0,4-6,3 23.Ş.03-4,6 24.Ş.03 2,1-3,3 25.Ş.03 2,8-2,4 26.Ş.03 0,3-3,7 27.Ş Ş.03-2,4 01.M.03-3,2 02.M.03 0,1-0,6 03.M.03 1,1 1,8 04.M.03 0,1 3,6 05.M.03 6,9 06.M.03 2,7 5,7 07.M.03 0,5 5,5 08.M M.03 14,3 3,8 10.M.03 0,4 1,9 11.M.03 2,5 12.M M.03 7,6 14.M.03 6,2 15.M.03 2,2 5,2 16.M.03 2,8 17.M.03 8,4 2,5 18.M.03 0,9 1,9 19.M.03 0,2-0,7 20.M.03-0,6 21.M M.03 2,3-3,8 23.M M.03-2,4 25.M.03 2,4 26.M.03 2,4 27.M.03 1,9 28.M.03 3,2 29.M.03 4,4 30.M.03 5,3 31.M.03 6,8 01.N.03 9,8 02.N.03 0,3 6,9 03.N.03 3,4 10,1 : mm, : o C

170 149 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 04.N.03 11,4 05.N.03 0,1 12,1 06.N.03 7,4 07.N.03 0,2 8,8 08.N.03 7,6 09.N.03 5, N.03 6,6 11.N.03 11,8 12.N.03 14,1 13.N.03 15,1 14.N.03 0,3 12,9 15.N.03 0,1 12,2 16.N.03 9,2 17.N.03 9,3 18.N.03 1,1 8,1 19.N ,4 20.N.03 7,6 5,5 21.N.03 5,9 21.N.03 7,7 22.N.03 0,5 7,7 23.N.03 9,8 11,2 24.N.03 4,7 8,6 25.N.03 11,4 26.N.03 1,5 9,5 27.N.03 8,5 28.N.03 10,3 29.N.03 12,8 30.N.03 13,8 01.M.03 15,6 02.M.03 17,8 03.M M M M.03 17,1 07.M.03 14,9 08.M M.03 18,2 10.M M M.03 20,6 13.M.03 19,6 14.M.03 11,3 20,8 15.M M.03 18,5 17.M.03 18,8 18.M.03 5,4 17,6 19.M.03 3,1 19,9 20.M.03 17,4 21.M.03 1,6 18,7 22.M.03 0, M.03 0,2 20,6 24.M.03 18,7 25.M.03 0,8 15,2 26.M.03 0,8 13,2 27.M.03 15,9 28.M M.03 10,5 16,9 30.M.03 0,5 15,5 31.M.03 0,3 18,2 01.H.03 0,2 17,9 02.H H.03 19,6 04.H H.03 6,7 17,1 06.H.03 18,9 07.H H H.03 24,4 10.H.03 24,1 11.H.03 23,2 12.H.03 23,8 13.H.03 23,1 14.H.03 23,6 15.H.03 23,8 16.H.03 25,6 17.H.03 24,6 18.H.03 20,4 19.H.03 22,7 20.H.03 23,4 21.H.03 23,7 22.H.03 21,6 23.H H.03 21,5 25.H.03 25,6 26.H H H.03 23,5 29.H.03 23,2 30.H , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,9 : mm, : o C

171 150 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri , ,9 21, , , ,9 01.A.03 27,6 02.A.03 28,1 03.A.03 29,1 04.A.03 26,8 05.A.03 22,7 06.A.03 22,4 07.A.03 24,7 08.A.03 24,9 09.A.03 22,7 10.A.03 0, A.03 3,1 20,4 12.A ,3 13.A.03 19,2 14.A.03 21,6 15.A.03 22,4 16.A.03 24,8 17.A A.03 26,1 19.A.03 22,8 20.A.03 21,9 21.A.03 23,4 22.A.03 23,4 23.A.03 23,2 24.A.03 22,6 25.A.03 24,4 26.A A.03 25,8 28.A.03 28,4 29.A.03 26,9 30.A.03 26,4 31.A.03 26,5 01.E.03 26,9 02.E E E.03 16,8 05.E.03 24,1 11,7 06.E.03 5,1 13,4 07.E E.03 15,2 09.E E.03 21,4 11.E.03 20,1 12.E.03 24,1 19,2 13.E.03 19,6 14.E.03 20,5 15.E.03 19,3 16.E E.03 14,3 18.E.03 15,4 19.E.03 15,2 20.E.03 14,9 21.E.03 16,2 22.E E.03 18,3 24.E.03 19,2 25.E.03 19,6 26.E.03 19,1 27.E E E.03 19,5 30.E.03 19,8 01.E.03 1,4 14,8 02.E.03 2,3 15,2 03.E E.03 16,3 05.E E.03 21,8 07.E.03 20,4 08.E.03 20,5 09.E.03 15,4 10.E.03 10,6 11.E.03 10,4 12.E E.03 10,6 14.E E.03 13,3 16.E.03 14,8 17.E.03 15,4 18.E.03 14,4 19.E.03 15,3 20.E.03 17,1 21.E.03 1,2 19,6 22.E.03 17,7 23.E.03 21,8 24.E.03 2,1 19,8 25.E.03 1,2 17,1 26.E.03 11,4 27.E.03 8,4 28.E.03 2,2 3,5 29.E.03 0,1 0,9 30.E.03 3,9 31.E.03 3,3 11,6 01.K.03 4,4 11,4 02.K.03 6,5 12,4 03.K.03 14,4 04.K.03 13,9 05.K.03 11,9 06.K K.03 14,4 08.K.03 3,7 9,9 09.K.03 6,9 10.K.03 4,8 11.K.03 3, K.03 2,6 13.K.03 3,8 14.K.03 3,8 15.K.03 2,9 16.K.03 3,6 17.K.03 4,4 18.K.03 7,1 : mm, : o C

172 151 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 19.K.03 2,4 3,6 20.K.03 5,7 21.K.03 6,6 22.K.03 6,7 23.K.03 5,6 24.K.03 5,3 25.K.03 8,1 26.K.03 5,8 27.K.03 5,5 28.K.03 5,8 29.K.03 4,3 30.K.03 5,2 01.A.03 5,2 02.A.03 3,8 03.A.03 3,6 04.A.03 0,1 3,7 05.A.03 0,8 06.A.03 2,2 07.A.03 3,2 08.A.03 2, A.03 3,4 3,5 10.A A.03 0,5 12.A.03 2,6 13.A A.03 6,9 2,4 15.A.03 4,6 16.A.03 2,1 6,1 17.A.03 6,8 0,7 18.A.03 7, A.03 0,1-4,4 20.A.03 0, A.03 0,4-1,7 22.A.03-1,6 23.A.03-0,2 24.A.03 1,7 25.A.03 3,7 26.A.03 3,6 2,5 27.A.03 7,5 2,6 28.A.03 2,3 29.A.03-1,8 30.A.03-1,5 31.A.03-1,4 01.O.04 0,9 02.O.04 0,6 2,9 03.O.04 0,4 4,7 04.O.04 2, O.04 0,6 3,4 06.O.04 4,1-2,5 07.O.04 4,9-7,3 08.O.04-10,4 09.O.04-9,4 10.O.04-7,1 11.O.04 0,5-1,2 12.O.04 0,7 0,8 13.O.04 0,3 1,5 14.O.04 2,6 15.O O.04 3,3 17.O.04 8,7-2,1 18.O.04-3,4 19.O.04-2,4 20.O O.04 1, O.04 6,8 5,2 23.O.04 2,7-5,8 24.O.04 0,5-8,5 25.O.04-4,3 26.O.04 1,9 27.O.04 1,8-1,7 28.O.04 0,4 2,3 29.O.04 5,6 30.O.04 3,1 31.O.04 2,6 1,8 01.Ş.04-0,9 02.Ş.04-0,1 03.Ş.04 1,4 04.Ş.04 0,4 05.Ş.04 0,4 06.Ş.04 5,9 07.Ş.04 7,6 08.Ş.04 10,2 09.Ş Ş.04 1,5 11.Ş.04-3,5 12.Ş.04 2,2 13.Ş.04 7,2-5,4 14.Ş.04 3,2-10,9 15.Ş.04-8,8 16.Ş.04 0,2-4,8 17.Ş.04-4,2 18.Ş.04-1,6 19.Ş.04-0,9 20.Ş.04 0,6 21.Ş.04 0,4-5,6 22.Ş.04-4,1 23.Ş.04-1,7 24.Ş.04 1,4 4,2 25.Ş.04 8,1 26.Ş.04 9,2 27.Ş.04 11,2 28.Ş.04 0,8 13,9 29.Ş.04 12,9 01.M M.04 7,8 03.M.04 7,8 04.M M ,2 06.M.04 0,8-2,5 07.M.04 0,4-3,8 08.M.04-0,5 09.M.04 5,6 10.M.04 4,4 11.M.04 7,8 1,7 12.M.04 0,1 3,4 : mm, : o C

173 152 EK 2 (Devam) Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri 13.M.04 3,8 14.M M.04 2,6 16.M.04 5,6 17.M.04 5,4 18.M.04 4,2 19.M.04 0,1 3,7 20.M.04 7,5 21.M M.04 12,2 23.M.04 13,6 24.M.04 14,2 25.M.04 11,5 26.M.04 11,3 27.M.04 14,5 28.M.04 0,5 17,4 29.M.04 0,1 7,7 30.M.04 0,8 5,4 31.M.04 6,4 01.N.04 9,2 02.N.04 2,6 7,3 03.N.04 2,2 04.N.04 0,8 05.N N.04 10,2 07.N.04 11,4 08.N.04 13,3 09.N.04 13,2 10.N.04 16,2 11.N.04 18,9 12.N.04 21,6 13.N N.04 14,4 15.N.04 5,5 16.N.04 0,3 6,4 17.N.04 9,4 18.N.04 0,2 12,4 19.N.04 3,1 10,4 20.N.04 0,7 12,2 21.N.04 0,3 11,2 22.N.04 16,2 8,4 23.N.04 3,6 8,4 24.N.04 10,7 25.N.04 11,8 26.N N.04 13,2 28.N.04 6,3 10,5 29.N.04 0,6 11,8 30.N.04 13,1 01.M.04 16,4 02.M.04 14,8 03.M.04 14,8 04.M.04 2,9 15,6 05.M.04 17,6 06.M.04 4,5 18,8 07.M.04 0,5 19,2 08.M.04 17,7 09.M.04 16,6 10.M.04 0,1 15,2 11.M.04 2,3 12,2 12.M.04 1,5 12,8 13.M.04 16,8 14.M.04 0, M.04 1,8 11,1 16.M ,7 17.M.04 14,4 18.M.04 1,1 10,1 19.M.04 1,2 12,4 20.M.04 13,6 21.M.04 16,6 22.M.04 19,6 23.M.04 18,8 24.M.04 21,5 25.M.04 15,2 26.M.04 11,5 27.M.04 0,4 15,6 28.M.04 17,7 29.M.04 18,8 30.M.04 0,6 16,6 31.M.04 4,8 13,6 01.H.04 5, H.04 0,2 16,6 03.H.04 7,4 15,2 04.H.04 0,2 18,6 05.H.04 20,8 06.H H.04 2,5 20,2 08.H.04 0, H.04 0,2 17,6 10.H.04 17,2 11.H.04 17,2 12.H H.04 23,3 14.H.04 24,5 15.H.04 22,2 16.H.04 22,4 17.H.04 22,2 18.H.04 21,9 19.H.04 0,4 21,2 20.H.04 0,1 21,6 21.H.04 0,2 22,4 22.H.04 0,1 22,3 23.H.04 15,5 24.H.04 1,8 17,3 25.H.04 5,1 20,2 26.H.04 23,4 27.H H.04 0, H.04 20,5 30.H , , , ,2 : mm, : o C

174 153 EK 2 Araştırma havzasına ait toplam yağış ve sıcaklık verileri Çizelge lük toplam yağış ve ortalama sıcaklık değerleri , , , , , , , , , ,6 15, , ,8 18, , , , , , , , , , , , , ,8 01.A.04 26,6 02.A.04 23,7 03.A.04 22,7 04.A.04 22,8 05.A.04 24,4 06.A.04 26,2 07.A.04 25,4 08.A.04 25,8 09.A.04 27,1 10.A.04 25,2 11.A ,5 12.A.04 19,9 13.A.04 20,1 14.A.04 23,8 15.A.04 24,9 16.A.04 22,3 17.A.04 6,2 21,7 18.A.04 20,8 19.A.04 20,6 20.A A.04 22,3 22.A.04 25,3 23.A.04 22,9 24.A.04 18,6 25.A.04 20,8 26.A.04 22,4 27.A.04 24,7 28.A.04 22,8 29.A.04 20,1 30.A.04 21,1 31.A.04 22,5 01.E E.04 23,2 03.E.04 22,7 04.E.04 21,4 05.E.04 18,3 06.E.04 16,8 07.E E.04 17,6 09.E.04 16,6 10.E E ,1 12.E.04 9,2 12,9 13.E.04 14,5 14.E.04 17,7 15.E.04 18,3 16.E.04 20,6 17.E.04 18,5 18.E.04 17,7 19.E.04 17,5 20.E.04 20,3 21.E.04 22,6 22.E.04 23,1 23.E.04 21,8 24.E.04 21,8 25.E l E.04 20,1 27.E.04 21,4 28.E.04 22,2 29.E.04 22,3 30.E.04 22,8 : mm, : o C

175 154 EK 3. Göl ve derelerin konumu Şekil 3.1 Araştırma havzasındaki göllerin ve derelerin konumu (Google Earth)

176 155 EK 4 Araştırma havzasına ait ölçülen ve uyarlanan hidrograf Şekil 4.1. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf ( su yılları) Şekil 4.2. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf ( su yılları)

177 156 EK-4 (Devam) Araştırma havzasına ait ölçülen ve uyarlanan hidrograf Şekil 4.4. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf (1991 su yılı) Şekil 4.5. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf ( su yılları)

178 157 EK-4 (Devam) Araştırma havzasına ait ölçülen ve uyarlanan hidrograf Şekil 4.6. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf ( su yılları) Şekil 4.7. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf (2000 su yılı)

179 158 EK-4 (Devam) Araştırma havzasına ait ölçülen ve uyarlanan hidrograf Şekil 4.8. azarözü deresi ölçülen ve uyarlanan hidrograf ( su yılları)

180 159 EK-5. Hidrojeoloji haritası Harita 6.1. Cihanbeyli Yeniceoba ve Kulu ovaları hidrojeoloji haritası [33]

YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ (IHACRES); KONYA KAPALI HAVZASI, KOZANLI VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI ÖRNEĞİ

YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ (IHACRES); KONYA KAPALI HAVZASI, KOZANLI VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI ÖRNEĞİ YAĞIŞ AKIŞ MODELLEMESİ (IHACRES); KONYA KAPALI HAVZASI, KOZANLI VE SAMSAM GÖLLERİ HAVZASI ÖRNEĞİ İbrahim Gürer 1, Murat Öncü 2 Özet Konya Kapalı Havzası, kuraklık tehlikesi nedeniyle, su kaynaklarının

Detaylı

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA)

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) Tunç Emre TOPTAŞ Teknik Hizmetler ve Eğitim Müdürü, Netcad Yazılım A.Ş. Bilkent, Ankara, Öğretim Görevlisi, Gazi Üniversitesi,

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT HİDROJEOLOJİ 3.Hafta Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-terleme Yağış Yüzeysel akış Yeraltına süzülme ve

Detaylı

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN 1-1 YARDIMCI DERS KİTAPLARI VE KAYNAKLAR Kitap Adı Yazarı Yayınevi ve Yılı 1 Hidroloji Mehmetçik Bayazıt İTÜ Matbaası, 1995 2 Hidroloji Uygulamaları Mehmetçik Bayazıt Zekai

Detaylı

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3 Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir

Detaylı

Yüzeysel Akış. Havza Özelliklerinin Yüzeysel Akış Üzerindeki Etkileri

Yüzeysel Akış. Havza Özelliklerinin Yüzeysel Akış Üzerindeki Etkileri Oluşumu Yeryüzünde belli bir alan üzerine düşen yağışın, sızma ve evapotranspirasyon kayıpları dışında kalan kısmı yüzeysel akışı meydana getirir. Dere, çay, ırmak, nehir gibi su yollarıyla akışa geçen

Detaylı

HİDROLOJİ DERS NOTLARI

HİDROLOJİ DERS NOTLARI Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü umutokkan@balikesir.edu.tr HİDROLOJİ DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN Hidrolik Anabilim Dalı Ders Kapsamında Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar Balıkesir

Detaylı

YÜZEYSULARI ÇALIŞMA GRUBU

YÜZEYSULARI ÇALIŞMA GRUBU 1/23 HEDEFLER Mühendislerimiz ve akademisyenlerimiz ile birlikte gelişmiş yöntem ve teknikleri kullanarak; su kaynaklarımızın planlama, inşaat ve işletme aşamalarındaki problemlere çözüm bulmak ve bu alanda

Detaylı

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard 1. ÖZET... 1 1.1. YÖNETİCİ BİLGİLENDİRME FORMU... 1 1.2. PROJENİN YERİ... 3 1.3. PROJENİN HAVZADAKİ DİĞER TESİSLERLE İLİŞKİSİNİ GÖSTERİR ŞEMATİK PLAN... 3 1.4. TEKLİF EDİLEN TESİSLER... 4 1.5. PROJE KARAKTERİSTİKLERİ...

Detaylı

İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3. 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3. 3.2 Göletlerde Su Temini... 3

İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3. 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3. 3.2 Göletlerde Su Temini... 3 İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3 2 KAPSAM... 3 3 ÇALIŞMA KONULARI... 3 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3 3.2 Göletlerde Su Temini... 3 3.3 Regülatörlerde Su Temini... 3 3.3.1

Detaylı

Ders Kitabı. Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/

Ders Kitabı. Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/ HİDROLOJİ Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/ Ders Kitabı Hidroloji Mehmetçik Bayazıt Birsen Yayınevi 224 sayfa, 3. Baskı, 2004 Yardımcı

Detaylı

İçerik. Türkiye de Su Yönetimi. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları

İçerik. Türkiye de Su Yönetimi. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları İçerik Türkiye de Su Yönetimi İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları 2 Türkiye nin Su Potansiyeli Yıllık Yağış : 501 milyar m 3 Yıllık Kullanılabilir Yerüstü Suyu : 98 milyar m 3 Yıllık

Detaylı

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 Teslim tarihi: 30 Mart 2009 16:30 1. Yüzey alanı 40 km 2 olan bir gölde Haziran ayında göle giren akarsuyun ortalama debisi 0.56 m 3 /s, gölden çıkan suyun ortalama debisi 0.48 m

Detaylı

Hidrograf. Hiyetograf. Havza. Hidrograf. Havza Çıkışı. Debi (m³/s) Zaman (saat)

Hidrograf. Hiyetograf. Havza. Hidrograf. Havza Çıkışı. Debi (m³/s) Zaman (saat) Hidrograf Analizi Hidrograf Hiyetograf Havza Debi (m³/s) Havza Çıkışı Hidrograf Zaman (saat) Hidrograf Q Hiyetograf Hidrograf t Hidrograf Gecikme zamanı Q Pik Debi Yükselme Eğrisi (kabarma) A B C Alçalma

Detaylı

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ Dr. Bülent SELEK, Daire Başkanı - DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı, ANKARA Yunus

Detaylı

İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye

İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 271 İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ Burak AYDOĞAN baydogan@yildiz.edu.tr Berna AYAT bayat@yildiz.edu.tr M. Nuri ÖZTÜRK meozturk@yildiz.edu.tr

Detaylı

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI Hydrau-Tech Inc. 33 W. Drake Road, Suite 40 Fort Collins, CO, 80526 tarafından hazırlanmıştır

Detaylı

Entegre Su Havzaları Yönetimi

Entegre Su Havzaları Yönetimi 2018 Entegre Su Havzaları Yönetimi RAPOR NO: 13 Yazan 1 Hydropolitics Academy 19.5.2018 H. Yaşar Kutoğlu Meteoroloji Y. Müh. Mühendislik Hidrolojisi M.Sc., DIC SPD Hidropolitik Akademi Merkezi Bu yayının

Detaylı

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Hayreddin BACANLI Araştırma Dairesi Başkanı 1/44 İçindekiler Karadeniz ve Ortadoğu Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi. Gayesi. Model Genel Yapısı.

Detaylı

Türkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları

Türkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları Türkiye Su Bütçesinin Belirlenmesi Çalıştayı 16 20 Mart 2015 / İstanbul A.Deniz

Detaylı

MATERYAL VE YÖNTEM...

MATERYAL VE YÖNTEM... 2 İÇİNDEKİLER 1 GİRİŞ...6 2 MATERYAL VE YÖNTEM...8 2.1 MATERYAL...8 2.1.1 KURAKLIK VE ÇEŞİTLERİ...8 2.1.2 ÇALIŞMA ALANI VE ÇALIŞMADA KULLANILAN VERİLER...10 2.2 YÖNTEM...12 2.2.1 STANDART YAĞIŞ İNDEKSİ

Detaylı

ÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır.

ÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır. ÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır. 2017 Dünya Su Günü Bildirisi 2016 yılı, ilk kayıtların tutulduğu 1880 yılından bu yana en sıcak yıl olarak kayda geçti. 2 yüzyıl, dünya ortalama

Detaylı

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ Mahmut ÇETİN Ç. Ü. Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Adana E-Mail: mcet64@cu.edu.tr T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ

Detaylı

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış. 2.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış. 2.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT HİDROJEOLOJİ 2.Hafta Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-terleme Yağış Yüzeysel akış Yeraltına süzülme

Detaylı

Hidroloji Disiplinlerarası Bir Bilimdir

Hidroloji Disiplinlerarası Bir Bilimdir HİDROLOJİ KAPSAM Hidrolojik Çevrim ve Elemanları Hidrolojik Değişkenlerin Ölçülmesi ve Analizi Yağış Buharlaşma Terleme Sızma Analizleri Akım Ölçümleri ve Verilerin Analizi Yüzeysel Akış Yağış-Akış İlişkisi

Detaylı

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ Dr. ġevki DANACIOĞLU Dersin içeriği Havza ve havza yönetimi tanımı, tarihsel gelişimi ve coğrafya bilimiyle ilişkisi

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (1) 43-50 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Yılmaz İÇAĞA 1, Yalçın BOSTANOĞLU 2, Erhan KAHRAMAN 1 1 Afyon Kocatepe

Detaylı

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN VE KURAKLIK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ Prof. Dr. Erdem GÖRGÜN Dr. Bertan BAŞAK

Detaylı

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir.

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir. DERS 2 Yeraltısuları Türkiye'de yeraltısularından yararlanma 1950den sonra hızla artmış, geniş ovaların sulanmasında, yerleşim merkezlerinin su gereksinimlerinin karşılanmasında kullanılmıştır. Yeraltısuları,

Detaylı

Akarsu Ekosistemlerinde Ekolojik Etki Analizi (Hidroelektrik Santral Uygulamaları)

Akarsu Ekosistemlerinde Ekolojik Etki Analizi (Hidroelektrik Santral Uygulamaları) T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Hassas Alanlar Dairesi Başkanlığı Sulak Alanlar Şube Müdürlüğü Akarsu Ekosistemlerinde Ekolojik Etki Analizi (Hidroelektrik

Detaylı

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012 Yüzeysel Akış Giriş Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi ve bir noktaya ulaşması süresince

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim Değişikliği 1. Ulusal Bildirimi,

Detaylı

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü)

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) HAVZA SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 1

ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 1 UYMANIZ GEREKEN ZORUNLULUKLAR HİDROLOJİ DR. SEMİH EDİŞ UYMANIZ GEREKEN ZORUNLULUKLAR NEDEN BU DERSTEYİZ? Orman Mühendisi adayı olarak çevre konusunda bilgi sahibi olmak Merak etmek Mezun olmak için gerekli

Detaylı

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,

Detaylı

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1 İstatistik 1 Yığın ve Örnek; Tümevarımcı ve Betimleyici İstatistik 1 Değişkenler: Kesikli ve Sürekli 1 Verilerin Yuvarlanması Bilimsel Gösterim Anlamlı Rakamlar

Detaylı

BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü

BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü GÜNDEM Büyük Melen Havzası nın Konumu ve Önemi Büyük Melen Havzası ndan İstanbul a Su Temini Projesi

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan,

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ...

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... v GİRİŞ... 1 1. İSTATİSTİK İN TARİHÇESİ... 1 2. İSTATİSTİK NEDİR?... 3 3. SAYISAL BİLGİDEN ANLAM ÇIKARILMASI... 4 4. BELİRSİZLİĞİN ELE ALINMASI... 4 5. ÖRNEKLEME... 5 6. İLİŞKİLERİN

Detaylı

3. Ulusal Taşkın Sempozyumu, 29-30 Nisan 2013, İstanbul

3. Ulusal Taşkın Sempozyumu, 29-30 Nisan 2013, İstanbul 3. Ulusal Taşkın Sempozyumu, 29-30 Nisan 2013, İstanbul Taşkınların Sebepleri, Ülkemizde Yaşanmış Taşkınlar ve Zararları, CBS Tabanlı Çalışmalar Taşkın Tehlike Haritaları Çalışmaları Sel ve Taşkın Strateji

Detaylı

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008)

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008) Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Türkiye Su Havzaları geodata.ormansu.gov.tr Türkiye havzaları Yıllık ortalama akış Ortalama yıllık verim Yağış alanı Nehir Havzası Adı (km²)

Detaylı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye Çevre Durum Raporu 2011 www.csb.gov.tr/turkce/dosya/ced/tcdr_20 11.pdf A3 Su ve Su Kaynakları 3.4 Kentsel

Detaylı

USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi

USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi USBS YAPISI 08.12.2014 Su Yönetimi Genel Müdürlüğü İzleme ve Su Bilgi Sistemi Dairesi Başkanlığı Su Bilgi Sistemi Şube Müdürlüğü 1 Sunum Planı Geçmiş Süreçler Gelecek

Detaylı

Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi

Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2002, 39(3): 113-120 ISSN 1018-8851 Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi Y. Ersoy YILDIRIM 1 Summary Drought Analysis for Irrigation in Salihli Region The amount

Detaylı

Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon Tahmini

Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon Tahmini DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA ve BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI ARAŞTIRMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon i 2008-2009 Kış Dönemi (Ekim, Kasım, Aralık,

Detaylı

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır ili Türkiye nin en kurak ili olup yıllık yağış miktarı 250 mm civarındadır (Meteoroloji kayıtları). Yağan yağış ya da

Detaylı

Tablo 4.2 Saat Yağış yüksekliği (mm)

Tablo 4.2 Saat Yağış yüksekliği (mm) Soru-) 97 yılının ayları boyunca Dicle Barajı havzasında hesaplanan potansiyel evapotranspirasyon miktarları ve ölçülen aylık yağış yükseklikleri Tablo. de verilmiştir. Zeminin tutabileceği maksimum nemin

Detaylı

Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması. Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü

Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması. Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Kapsam Ayak izi kavramı Türkiye de su yönetimi Sanal su Su ayak izi ve turizm Karbon ayak

Detaylı

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout Su seviyesi = h a in Kum dolu sütun out Su seviyesi = h b 1803-1858 Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy nin deney seti (1856) 1 Darcy Kanunu Enerjinin yüksek olduğu yerlerden alçak olan yerlere doğru

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI

TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI Tuğçehan Fikret GİRAYHAN Orman ve Su İşleri Uzmanı 17.11.2015- ANTALYA İÇERİK Taşkın Kavramı ve Türkiye

Detaylı

ÇOK ZAMANLI UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE CBS İLE ALİBEYKÖY BARAJI VE YAKIN ÇEVRESİNİN ARAZİ KULLANIMI ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

ÇOK ZAMANLI UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE CBS İLE ALİBEYKÖY BARAJI VE YAKIN ÇEVRESİNİN ARAZİ KULLANIMI ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ ÇOK ZAMANLI UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE CBS İLE ALİBEYKÖY BARAJI VE YAKIN ÇEVRESİNİN ARAZİ KULLANIMI ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Yasemin Özdemir, İrfan Akar Marmara Üniversitesi Coğrafya Bölümü Marmara Üniversitesi

Detaylı

Impact of Climate Change on Yalova Gokce Dam Water Level. İklim Değişikliğinin Yalova Gökçe Barajı Su Seviyesine Etkisi

Impact of Climate Change on Yalova Gokce Dam Water Level. İklim Değişikliğinin Yalova Gökçe Barajı Su Seviyesine Etkisi 2017 Published in 5th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science 29-30 September 2017 (ISITES2017 Baku - Azerbaijan) Impact of Climate Change on Yalova Gokce Dam Water

Detaylı

UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME

UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME SU DENGESİ YÖNTEMİYLE BUHARLAŞMA HESABI Ortalama yüzey alanı 00 km olan bir göl üzerindeki yıllık yağış miktarının 70 cm, göle giren akarsuların yıllık ortalama debisinin

Detaylı

HİDROLOJİ DERS NOTLARI

HİDROLOJİ DERS NOTLARI Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü umutokkan@balikesir.edu.tr HİDROLOJİ DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN Hidrolik Anabilim Dalı Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Bölüm

Detaylı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar

Detaylı

BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ

BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ Güneş Günü Sempozyumu 99-28 Kayseri, 2-27 Haziran 1999 BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ Hüsamettin BULUT Çukurova Üni. Müh.

Detaylı

Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4

Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4 Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4 Pakistan Meteoroloji Bülteni. Sayı:2, Yayın:4, Kasım, 2005 Özet 2003 yılı

Detaylı

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının

Detaylı

Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri

Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri Ömer Lütfi Şen Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Mercator-İPM Araştırma Programı & Katkıda bulunanlar: Ozan Mert Göktürk Deniz Bozkurt Berna

Detaylı

İSTANBUL DERELERİNİN TAŞKIN DEBİLERİNİN TAHMİNİ ESTIMATION OF FLOOD DISCHARGE IN ISTANBUL RIVERS

İSTANBUL DERELERİNİN TAŞKIN DEBİLERİNİN TAHMİNİ ESTIMATION OF FLOOD DISCHARGE IN ISTANBUL RIVERS SAÜ. Fen Bilimleri Dergisi, 16. Cilt, 2. Sayı, s. 130-135, 2012 29.05.2012 İlk Gönderim 14.06.2012 Kabul Edildi İstanbul Derelerinin Taşkın Debilerinin Tahmini O. SÖNMEZ İSTANBUL DERELERİNİN TAŞKIN DEBİLERİNİN

Detaylı

CBS DESTEKLİ TAŞKIN ALANLARININ BELİRLENMESİ: KAVAKÖZÜ DERESİ ÖRNEĞİ GIS AIDED DETERMINATION OF FLOOD AREAS: KAVAKÖZÜ CREEK CASE STUDY

CBS DESTEKLİ TAŞKIN ALANLARININ BELİRLENMESİ: KAVAKÖZÜ DERESİ ÖRNEĞİ GIS AIDED DETERMINATION OF FLOOD AREAS: KAVAKÖZÜ CREEK CASE STUDY CBS DESTEKLİ TAŞKIN ALANLARININ BELİRLENMESİ: KAVAKÖZÜ DERESİ ÖRNEĞİ Ü. TONBUL 1 1 Devlet Su İşleri 5. Bölge Müdürlüğü, Harita Mühendisi, Çorum, umittonbul@dsi.gov.tr Özet Bu çalışmanın amacı, Osmancık

Detaylı

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace)

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace) Ocak 2010 Cilt:18 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 227-232 TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR Özet Duran AYDINÖZÜ Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Kastamonu

Detaylı

Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları

Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları Akif ÖZKALDI DSİ Genel Müdür Yardımcısı II. Ulusal Taşkın Sempozyumu/Afyonkarahisar

Detaylı

Sorun Analizi (Sorunların Sektörlere Ayrılarak Belirlenmesi)

Sorun Analizi (Sorunların Sektörlere Ayrılarak Belirlenmesi) 1.1 Sorun Analizi I. Beş Yıllık Yönetim planı sürecinde oluşturulan sorun analizi, II. Beş Yıllık Yönetim Planı sürecinde gerçekleştirilen anket ve saha çalışmaları, ayrıca yönetim planı hazırlama sürecinde

Detaylı

EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI. Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi

EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI. Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi Havza Veritabanının Oluşturulması (ArcHydro) Baraj ve gölet gibi

Detaylı

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanı Havza? Hidrolojik olarak; Bir akarsu tarafından parçalanan, kendine

Detaylı

ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR

ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR vii ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ Murat ÇAĞLAR Yüksek Lisans Tezi, Tarım Makinaları Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Saadettin YILDIRIM 2014, 65 sayfa

Detaylı

Türkiye de Havza Su Bütçesi Hesaplamalarında Uzaktan Algılama ve Evapotranspirasyon Haritalama Tekniklerinin Kullanılma Olanakları

Türkiye de Havza Su Bütçesi Hesaplamalarında Uzaktan Algılama ve Evapotranspirasyon Haritalama Tekniklerinin Kullanılma Olanakları Türkiye de Havza Su Bütçesi Hesaplamalarında Uzaktan Algılama ve Evapotranspirasyon Haritalama Tekniklerinin Kullanılma Olanakları Eyüp Selim Köksal Ersoy Yıldırım Türkiye Su Bütçesinin Belirlenmesi Çalıştayı

Detaylı

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ 3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ O K A N Ç A Ğ R I B O Z K U R T D R. N U R İ M E R Z İ DR. Z U H A L

Detaylı

İSTATİSTİKSEL PROSES KONTROLÜ

İSTATİSTİKSEL PROSES KONTROLÜ İSTATİSTİKSEL PROSES KONTROLÜ ZTM 433 KALİTE KONTROL VE STANDARDİZASYON PROF: DR: AHMET ÇOLAK İstatistiksel işlem kontrolü (İPK), işlemle çeşitli istatistiksel metotların ve analiz sapmalarının kullanımını

Detaylı

22.03.2012. Tuzlu Sular (% 97,2) Tatlı Sular (% 2,7) Buzullar (% 77) Yer altı Suları (% 22) Nehirler, Göller (% 1)

22.03.2012. Tuzlu Sular (% 97,2) Tatlı Sular (% 2,7) Buzullar (% 77) Yer altı Suları (% 22) Nehirler, Göller (% 1) Yer altı Suyu Yeraltı Suyu Hidrolojisi Giriş Hidrolojik Çevrim Enerji Denklemleri Darcy Kanunu Akifer Karakteristikleri Akım Denklemleri Akım Ağları Kuyular Yeraltısuyu Modellemesi 1 Su, tüm canlılar için

Detaylı

Su Yapıları II Aktif Hacim

Su Yapıları II Aktif Hacim 215-216 Bahar Su Yapıları II Akif Hacim Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversiesi Mühendislik Mimarlık Fakülesi İnşaa Mühendisliği Bölümü Yozga Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversiesi n aa Mühendisli

Detaylı

İzmir ve Ege Bölgesinde Kuraklık Alarmı. Şebnem BORAN. Küresel ısınma korkutmaya devam ediyor.

İzmir ve Ege Bölgesinde Kuraklık Alarmı. Şebnem BORAN. Küresel ısınma korkutmaya devam ediyor. 2007 MART BÖLGESEL İzmir ve Ege Bölgesinde Kuraklık Alarmı Şebnem BORAN Küresel ısınma korkutmaya devam ediyor. 22. yüzyılın kuraklık yüzyılı olacağı, küresel ısınmanın birçok ülkede tarım faaliyetlerinin

Detaylı

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET Bu çalışmada, Celal Bayar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin

Detaylı

TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ

TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ Dr. Osman ŞİMŞEK ANTALYA 7-10 MART 2013 TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ Tarım atmosfer şartlarında çalışan bir fabrikadır.

Detaylı

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR TUCBS TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA TÜGEM TAGEM TRGM KKGM COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM ANKARA 2010 1 TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR 1-1/25 000 Ölçekli

Detaylı

Hazne Hacminin Belirlenmesinde Farklı Yöntemlerin Değerlendirilmesi: Afyonkarahisar Sandıklı Kızılca Barajı Örneği

Hazne Hacminin Belirlenmesinde Farklı Yöntemlerin Değerlendirilmesi: Afyonkarahisar Sandıklı Kızılca Barajı Örneği Hazne Hacminin Belirlenmesinde Farklı Yöntemlerin Değerlendirilmesi: Afyonkarahisar Sandıklı Kızılca Barajı Örneği Emin TAŞ, Murat KİLİT Afyon Kocatepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi A. N. S. Kampüsü

Detaylı

HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği

HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği Prof. Dr. Osman Nuri Özdemir Gazi Üniversitesi-Mühendislik Fakültesi-İnşaat

Detaylı

AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI

AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI *Mehmet YÜCEER, **Erdal KARADURMUŞ, *Rıdvan BERBER *Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Tandoğan - 06100

Detaylı

ÖRNEK SAYILARININ BELİRLENMESİNDE SEKTÖR VE SAHALARA GÖRE FARKLI YAKLAŞIMLAR

ÖRNEK SAYILARININ BELİRLENMESİNDE SEKTÖR VE SAHALARA GÖRE FARKLI YAKLAŞIMLAR ÖRNEK SAYILARININ BELİRLENMESİNDE SEKTÖR VE SAHALARA GÖRE FARKLI YAKLAŞIMLAR Burak DEVECİ Genel Müdür, Jeoloji Müh. T. +90 312 442 8939 M. +90 532 151 2276 burak.deveci@bcagroup.com.tr Ön İnceleme Örnekleme

Detaylı

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir. 2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası

Detaylı

1-Diyarbakır ve Bölgesinde Kuraklık

1-Diyarbakır ve Bölgesinde Kuraklık 1-Diyarbakır ve Bölgesinde Kuraklık Kuraklık Kuraklık "Yağışların, kaydedilen normal seviyelerinin önemli ölçüde altına düşmesi sonucu, arazi ve su kaynaklarının olumsuz etkilenmesine ve hidrolojik dengenin

Detaylı

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YERALTI SUYU KORUMA ALANLARI

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YERALTI SUYU KORUMA ALANLARI T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YERALTI SUYU KORUMA ALANLARI SU KALİTESİ YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI YERALTI SULARI KALİTE ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Haziran 2014 Sunu İçeriği Koruma

Detaylı

FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI

FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI V. ULUSAL HİDROLOJİ KONGRESİ Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara 5 7 Eylül 2007 FIRAT HAVZASI AKIMLARINDA GÖRÜLEN TRENDLERİN NEDENLERİNİN ARAŞTIRILMASI Kasım Yenigün 1, Veysel Gümüş 2 1 Harran Üniversitesi

Detaylı

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDEKİ HİDROMETRİK ÇALIŞMALAR

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDEKİ HİDROMETRİK ÇALIŞMALAR FORUM 2009 Doğu Karadeniz Bölgesi Hidroelektrik Enerji Potansiyeli ve Bunun Ülke Enerji Politikalarındaki Yeri, 13-15 Kasım 2009, Trabzon DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDEKİ HİDROMETRİK ÇALIŞMALAR İmdat KARAMAN

Detaylı

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI METEOROLOJI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 Aylık Bülten www.mgm.gov.tr METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 YAĞIŞ

Detaylı

TRAKYA DA DEĞER SINIFLARINA GÖRE YAĞIŞ DAĞILIMI PRECIPITATION DISTRIBUTION IN TRAKYA (THRACE) ACCORDING TO SELECTED RAINFALL CATEGORIES

TRAKYA DA DEĞER SINIFLARINA GÖRE YAĞIŞ DAĞILIMI PRECIPITATION DISTRIBUTION IN TRAKYA (THRACE) ACCORDING TO SELECTED RAINFALL CATEGORIES Ekim 2008 Cilt:16 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi 615-622 TRAKYA DA DEĞER SINIFLARINA GÖRE YAĞIŞ DAĞILIMI Duran AYDINÖZÜ Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, 37200, Kastamonu. Nihat

Detaylı

Doç. Dr. Ahmet APAYDIN DSİ 5. Bölge Müdürlüğü Jeotek. Hiz. ve Yeraltısuları Şube Müdürü

Doç. Dr. Ahmet APAYDIN DSİ 5. Bölge Müdürlüğü Jeotek. Hiz. ve Yeraltısuları Şube Müdürü Doç. Dr. Ahmet APAYDIN DSİ 5. Bölge Müdürlüğü Jeotek. Hiz. ve Yeraltısuları Şube Müdürü 1 Sunum İçeriği 1- DSİ Planlama Kademesi Hidrojeolojik Havza Etütleri 1970-1985 Dönemi ve sonraki dönem Yeşil Raporlar

Detaylı

BÖLÜM 3 BUHARLAŞMA. Bu kayıpların belirlenmesi özellikle kurak mevsimlerde hidrolojik bakımdan büyük önem taşır.

BÖLÜM 3 BUHARLAŞMA. Bu kayıpların belirlenmesi özellikle kurak mevsimlerde hidrolojik bakımdan büyük önem taşır. BÖLÜM 3 BUHARLAŞMA 3.1. Giriş Atmosferden yeryüzüne düşen yağışın önemli bir kısmı tutma, buharlaşma ve terleme yoluyla, akış haline geçmeden atmosfere geri döner. Bu kayıpların belirlenmesi özellikle

Detaylı

TÜRKİYE ULUSAL HİDROLOJİ KOMİSYONU YÜRÜTME KURULU TOPLANTISI ve ÇALIŞTAYI

TÜRKİYE ULUSAL HİDROLOJİ KOMİSYONU YÜRÜTME KURULU TOPLANTISI ve ÇALIŞTAYI TÜRKİYE ULUSAL HİDROLOJİ KOMİSYONU YÜRÜTME KURULU TOPLANTISI ve ÇALIŞTAYI UZAKTAN ALGıLAMA VE BILGI TRANSFERI ÇALıŞMA GRUBU ODTU PROF. DR. ZUHAL AKYÜREK 10-11.02.2014 DSI-Ankara UZAKTAN ALGıLAMA VE BILGI

Detaylı

16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28

16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28 16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28 2/28 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 167 Sayılı Yeraltısuları Hakkında Kanun 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 1053 sayılı

Detaylı

ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Burak ARICAK Arş. Gör. Erhan ÇALIŞKAN Öğrt. Gör. Dr. Selçuk GÜMÜŞ Prof. Dr. H.Hulusi ACAR KAPSAM Giriş Orman yollarının

Detaylı

Akarçay Sinanpaşa Alt Havzası Akım Verilerinin Yağış Parametresine Bağımlılık Haritası

Akarçay Sinanpaşa Alt Havzası Akım Verilerinin Yağış Parametresine Bağımlılık Haritası Akarçay Sinanpaşa Alt Havzası Akım Verilerinin Yağış Parametresine Bağımlılık Haritası Yılmaz İÇAĞA, Emin TAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi A. N. S. Kampüsü Afyonkarahisar/Merkez 03000

Detaylı