V. SAĞLIK HUKUKU KURULTAYI
|
|
- Süleyman Özbilgin
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 V. SAĞLIK HUKUKU KURULTAYI 1-2 KASIM 2013 ANKARA Editörler Avukat Cahid DOĞAN Avukat Pınar AKSOY GÜLASLAN Ankara
2 ISBN: ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞI Adliye Sarayı Kat: 5 Sıhhiye/ANKARA Tel: (0.312) Faks: (0.312) ankarabarosu@ankarabarosu.org.tr ABEM ANKARA BAROSU EĞİTİM VE KÜLTÜR MERKEZİ Ihlamur Sk. No: 1 Kızılay/ANKARA Tel: (0.312) GÖLBAŞI AVUKAT ÖZDEMİR ÖZOK SOSYAL TESİSLERİ Gazi Osman Paşa Mah. Sahil Cd. No: 46 Gölbaşı /ANKARA Tel : (0.312) ANKARA BAROSU GELİNCİK MERKEZİ Ihlamur Sk. No: 1 Kızılay/ANKARA Tel: (0.312) Grafik Tasarım: Ali Kemal ÇERŞİL (Ankara Barosu) Baskı: Salmat Bas. Yay. Amb. San. ve Tic. Ltd. Şti. Sebze Bahçeleri Cad. (Büyük Sanayi 1. Cad.) Arpacıoğlu İşh. No: 95-1 İskitler/ANKARA Tel: (0312) Faks: (0312)
3 İÇİNDEKİLER ANKARA BAROSU V. SAĞLIK HUKUKU KURULTAYI 1 KASIM 2013, I. GÜN Sunuş Editörler: Avukat Cahid DOĞAN - Avukat Pınar AKSOY GÜLASLAN...8 Avukat Sema AKSOY Ankara Barosu Başkanı...12 I. OTURUM GEBELİĞİN SONLANLANMASI (KÜRTAJ, KÜRETAJ, RAHİM TAHLİYESİ) Avukat Sema GÜLEÇ UÇAKHAN Oturum Başkanı...16 Doç. Dr. AHMET ACIDUMAN Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı TIP ETİĞİ AÇISINDAN KÜRTAJ...17 Doç. Dr. İsmail DÖLEN Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinataloji Derneği Etik ve hukuk Kurulu Başkanı TIBBÎ AÇIDAN FETÜS, EMBRİYO, KÜRTAJ VE DÜŞÜK (ABORTUS) NEDİR?...35 Avukat Müslüme ÜYE Ankara Barosu Sağlık Hukuku Kurulu Başkan Yardımcısı CENİNİN (FETÜSÜN) VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ ÜZERİNDEKİ KİŞİLİK HAKLARININ KORUNMASI Soru-Cevap
4 II. OTURUM HUKUKÎ BOYUTLARIYLA ORGAN YA DA DOKU NAKLİ Avukat Pınar AKSOY GÜLASAN Oturum Başkanı Prof. Dr. Adnan ATAÇ GATA Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Muharrem UÇAR GATA Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ORGAN AKTARIMLARI VE DAĞITIMI İLE İLGİLİ TEMEL ETİK SORUNLAR Doç. Dr. Yıldız ABİK Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi CANLIDAN (SAĞLARARASI) ORGAN VE DOKU NAKLİ Avukat Arzu BATUR ÖZÇETİN Sağlık Bakanlığı Hukuk Müşavirliği KOMPOZİT DOKU NAKLİNİN (YÜZ, KOL, BACAK) ÜLKEMİZDEKİ UYGULANMASI VE YASAL DURUMLAR Prof. Dr. Selahattin ÖZMEN Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi A.D. Öğretim Üyesi (Konferans sırasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi A.D. Öğretim Üyesi) YÜZ VE KOMPOZİT DOKU NAKİLLERİ Prof. Dr. Osman İLHAN Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hemotoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Hücresel Tedavi Derneği Başkanı UYGULAMADA KÖK HÜCRE ÇALIŞMALARI Soru-Cevap Prof. Dr. iur. Dr. h.c. Hakan HAKERİ İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Hukuku Araştırmaları Birimi Başkanı KADAVRADAN ORGAN NAKLİ VE HUKUKİ SORUNLAR
5 Prof. Dr. Mustafa PAÇ Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Yöneticisi/ Yüksek İhtisas Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı ÜLKEMİZDE ORGAN VE DOKU NAKLİ, UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR Doç. Dr. Erdal YÜZBAŞIOĞLU İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Uzmanı ve Hukukçu KORNEA NAKLİNDE HUKUKİ SORUNLAR Avukat Cahid DOĞAN T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Hukuk Müşaviri. Türkiye Barolar Birliği Sağlık Hukuku Eğitim Koordinatörü. KSENOTRANSPLANTASYON (HAYVANDAN İNSANA ORGAN YA DA DOKU NAKLİ) ANKARA BAROSU V. SAĞLIK HUKUKU KURULTAYI 2 KASIM 2013, İKİNCİ GÜN I. OTURUM SAĞLIK HUKUKUNDA UZLAŞMA Avukat Sema GÜLEÇ UÇAKHAN Oturum Başkanı Prof. Dr. Süha TANRIVER Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medenî Usûl ve İcra- İflâs Hukuku Ana Bilim Dalı Başkanı GENEL OLARAK ARABULUCULUK VE UZLAŞTIRMA KAVRAMLARI VE ARALARINDAKİ TEMEL FARKLILIKLAR
6 Yrd. Doç. Dr. Erdal YERDELEN Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Öğretim Üyesi TIP CEZA HUKUKUNDA UZLAŞMA PROF. DR. RAMAZAN ÇAĞLAYAN Kırıkkale Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi SAĞLIK HİZMETLERİNDEN KAYNAKLANAN İDARÎ UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE YARGI DIŞI YÖNTEMLER (TAHKİM, SULH, UZLAŞTIRMA) Soru-Cevap Prof. Dr. Dr. h. c. Yener ÜNVER Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı CEZA HUKUKU YÖNÜNDEN GEBELİĞİN SONLANDIRILMASINDAN KAYNAKLANAN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞU Soru-Cevap II. OTURUM GEN HUKUKU Avukat Ali YILMAZ Oturum Başkanı Prof. Dr. Timur GÜLTEKİN Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Bölümü Öğretim Üyesi/ Ankara Üniversitesi Beypazarı Meslek Yüksekokulu Müdürü GENETİK İLE TARİHİ ANLAMAK Prof. Dr. Mustafa Fadıl YILDIRIM Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı, Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi GENETİK ANALİZLER VE KİŞİLİK HAKLARININ KORUNMASI ÖZELLİKLE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN BİLMEME HAKKININ İHLALİ Avukat Berna ÖZPINAR Ankara Barosu Sağlık Hukuku Kurulu Üyesi İNSAN EMBRİYOSU ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR VE HUKUK
7 Prof. Dr. Çağlar ÖZEL Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Ar. Gör. Günhan GÖNÜL Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı GEN ANALİZLERİ VE KİŞİLİK HAKLARININ KORUNMASI Prof. Dr. AYDIN BAŞBUĞ Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Bölümü Öğretim Üyesi İŞÇİNİN GENETİK ÖZELLİKLERİ VE İŞ HUKUKU Avukat Pınar AKSOY GÜLASLAN Ankara Barosu Sağlık Hukuku Kurulu Başkanı GENETİK BİLGİLERİN TİCARİLEŞTİRİLMESİ Avukat Nuray ÖZGÜNEY YENER Ankara Barosu Sağlık Hukuku Kurulu Üyesi, Yüksek İhtisas Üniversitesi I. Hukuk Müşaviri GENETİK BİLİMİNE CİNSİYETÇİ YAKLAŞIMLAR Soru-Cevap
8 SUNUŞ Ankara Barosu Sağlık Hukuku Kurulu 2007 tarihinden beri 4 defa Sağlık Hukuku Kurultayı gerçekleştirip tebliğleri yayınlamış bulunmaktadır. Kurultaylarda hukukçular yanında, tıp tarihi ve etik, adlî tıp, sağlık idaresi, hemşirelik gibi diğer sağlık disiplinlerinden de konuşmacılar tebliğ sunmuştur. Sağlık hukuku; insanın ebeveyn olma isteminden başlayarak, çocuğun anne rahmine düşmesi, doğması, yaşaması ve ölme süreçlerinde karşılaştıkları sağlık sorunları hatta yaşadığı çevre, aldığı gıda, oturduğu konut gibi sağlığı doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen tüm unsurları kapsamaktadır. Ankara Barosu V. Sağlık Hukuku Kurultayı konuları, tıp hukukunun temel ve güncel konularındandır. Gebeliğin sonlanması (Kürtaj) konusu, down sendromu vs. engelli çocuk istememe, tecavüz, evlilik dışı münasebet, fazla çocuk istememe gibi durumlarda istenilmeyen gebeliklerin sonlandırılmak istenmesi ve hangi zamanlarda sonlandırılacağı etik değerler ve hukuk kuralları açısından günümüzde tartışılmaktadır. Kurultay konuları konularında uzman öğretim üyeleri ve Avukatlarımız tarafından sunulmuştur. Organ ya da doku nakli, sağlığın geliştirilmesi sebebiyle önemli konu olmuştur. Organ ya da doku donörlerinin etik değerler açısından bağışlamalarının önemi hususunda toplumsal bilinç oluşturulması gerekmektedir. Organ ya da doku nakli bekleyen hastaların ve donörlerin hukukî olarak korunması irdelenmiştir. Sağlık hukukunda uzlaşma ile 659 ve 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen düzenlemelerle neler amaçlandığı, uzlaştırma müessesesinin nasıl işlediği ve uygulama da karşılaşılacak problemlerin çözümü hususları tartışılmıştır. Gen hukuku hakkında mevzuatlarımızda yeterli düzenlemeler yapılmamıştır. Toplumsal bilinçlenmenin olmadığı; gen, genetik epigenetik konularına dikkat çekerek toplumsal algı oluşturmak, kişilerin gelişimi üzerinde genlerin ve çevrenin her ikisinin birlikte tesirleri olduğunu göstermek, genetik bilgileri bilme ya da bilmeme hakkı, genetik bilgilerin ticarîleşmesi, genetik bilimine cinsiyetçi yaklaşım, 8
9 iş ve sigorta alanında gen analizlerinin yapılması, gen analizleri ve şahsiyet haklarının korunması gibi konular incelenmiştir. Sağlık Hukuku Kurultay kitaplarımız, felsefe, sağlık ve hukuk disiplinlerinde çalışma yapan araştırmacılara referans olmakta, sağlık/tıp hukuku derslerinde de öğrencilere ders kitabı olarak okutulmaktadır. Editörler Avukat Cahid DOĞAN Avukat Pınar AKSOY GÜLASLAN 9
10
11 ANKARA BAROSU V. SAĞLIK HUKUKU KURULTAYI 1-2 KASIM 2013, I. GÜN Sunucu- Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu üyelerimiz, Baro Başkanımız ve yönetim kurulumuz üyeleri, değerli hocalarımız, değerli konuşmacılar ve saygıdeğer katılımcılar; hoş geldiniz. Ankara Barosu nun düzenlemiş olduğu 5 nci Sağlık Hukuku Kurultayı nı bugün açıyoruz. Öncelikle kısa bir süre önce büyük bir coşkuyla kutlamış olduğumuz Cumhuriyet Bayramımızın 90 ncı Yılını bir kez daha hatırlayalım ve bugünleri borçlu olduğumuz Ulu Önder Atatürk ve şehitlerimiz için 1 dakikalık saygı duruşu için sizlerin ayağa kalkmasını rica ediyorum. (Saygı Duruşu) Teşekkür ediyorum. 5 nci yapılan Sağlık Hukuku Kurultayı nın bu yılki konusu; gebeliğin sonlanması, organ ve doku nakli, gen hukuku ve sağlık hukukunda uzlaşmadır. İki gün sürecek olan kurultayımızda, her iki günde de ikişer oturum üzerinden konuşmalar planlanmış olup, bugünkü ilk oturumumuzu başlatacağız. Değerli konuşmacılarımız bizlere çok değerli bilgiler verecek, siz katılımcıların da değerli bilgilerden azami oranda faydalanacağınızı umuyorum ve açılış konuşmasını yapmak üzere Ankara Barosu Başkanı Sayın Sema Aksoy u kürsüye davet ediyorum. 11
12 Avukat SEMA AKSOY Ankara Barosu Başkanı Kıymetli meslektaşlarım, Türkiye Barolar Birliği nin çok değerli Başkan yardımcısı, değerli yöneticileri, Türkiye nin her yerinden, üniversitelerden gelen değerli konuklarımız, değerli hekimler; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Ben bugün hasta yatağımdan kalkıp geldim, ama Büyük Önder Atatürk ün dediği gibi, beni Türk hekimlerine emanet edin demiş, burada nasıl olsa çok hekim var bir şey olmaz. Efendim, Ankara Barosu Sağlık Hukuku Kurultayı her yıl yapılmak suretiyle geleneksel hale geldi. Bugün 5 ncisini düzenliyoruz. Bu Kurultay da sağlık hukuku sorunları hakkında sunulan tebliğler, konular üzerinde yapılan tartışmalar, sağlık hukuku alanında hepimize yol gösterici olmaktadır. Kurultay da tebliğ sunanlar sırf avukatlar olmayıp, hekimler, öğretim üyeleri ve hâkimler vesaire değişik meslek gruplarından sunumlar yapmaktadırlar. Sağlık hizmetlerinden doğan hukuki problemler her geçen gün daha da artmaktadır. Sağlık hizmetlerinin yaygınlaşması, modernleşmesi, 12
13 bu hizmetlerden kaynaklanan yeni hukuki problemleri de beraberinde getirmektedir. Sağlık hizmetlerine harcanan paranın artması vatandaşın beklentilerini de yükseltmekte, hasta, hastane, sağlık personeli, hastane ilişkilerine yeni boyutlar kazandırmaktadır. Sağlık hizmetlerinden yararlananların zamanla daha da bilinçlenmesi de bu süreci etkileyen faktörlerdendir. Tıp biliminde ve ilaç sanayinde her geçen gün görülen olağanüstü gelişmeler nedeniyle geleneksel ilişkiler yerini yeni sorulara ve yeni hukuki problemlere bırakmaktadır. Ulusal ve uluslararası alanda karşılaşılan sorunlarla ilgili hukukçuların, hekimlerin, hastane ve ilaç firması yöneticilerinin bilgilenme zorunluluğunun bulunduğu çok açık olup, sorunların tespiti, analizi ve çözüm yolları konusunda hep birlikte yapılacak çalışmaların hepimizi geliştireceği de çok açıktır. Sağlık mensupları mesleklerini icra ederken adli, hukukî, idarî ve meslekî soruşturmalara uğrayabilmekte ve ne yazık ki, son yıllarda sıkça rastladığımız gibi görevini yaparken dahi şiddete maruz kalmaktadır. Bu arada ayrıca kimi tıbbi ve cerrahi işlemlerin hasta üzerinde oluşturduğu riskler nedeniyle hastalar, hekimler ve sağlık kuruluşları pek çok hukuki sorunla karşı karşıya kalmaktadır. Tıpta hatalı uygulama tartışılan konular arasında hep yerini almıştır. Sağlık sektöründeki gelişmelere paralel olarak sağlık sigortasının da önemli bir tartışma konusu olacağı da görülmektedir. Kısaca çerçevesini çizmeye çalıştığım tüm bu ve benzeri konulara ışık tutması dileğiyle Sağlık Hukuku Kurultayımızı açıyor, Sağlık Hukuku Kurulumuza bu önemli çalışmayı beş yıldır gerçekleştirdiği için sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum. Saygılarımla. 13
14 Sunucu- Kurultayımızın ilk gününde iki oturum düzenlenecek olup, birinci oturumun konusu gebeliğin sonlanması, kürtaj ve rahim tahliyesidir. İlk oturumu başlatmadan önce izninizle ben bir hususu hatırlatmak istiyorum. Konuşmacıların süresi 20 dakika, misafirlerimizin eğer soruları olursa bunları yazılı olarak salon görevlilerine iletmelerini istiyoruz. Bu şekilde planlandı Kurultayımızın işleyişi. Şimdi müsaadenizle ilk oturumda katılımcıları konuşma sırasıyla takdim etmek istiyorum, kürsüye davet edeceğim. Ankara Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalından Doçent Doktor Sayın Ahmet Acıduman. Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği Etik Hukuk Kurulu Başkanı Doçent Doktor Sayın İsmail Dölen. Ankara Barosu Sağlık Hukuku Komisyon Başkan Yardımcısı Sayın Avukat Müslüme Üye. Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dr. Yener ÜNVER, Oturum Başkanı Ankara Barosu Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Avukat Sema Güleç Uçakhan; buyurun efendim. 14
15 I. OTURUM GEBELİĞİN SONLANLANMASI (KÜRTAJ KÜRETAJ, RAHİM TAHLİYESİ) Oturum Başkanı : Konuşmacılar : Avukat Sema GÜLEÇ UÇAKHAN Doç. Dr. Ahmet ACIDUMAN Doç. Dr. İsmail DÖLEN Avukat Müslüme ÜYE Prof. Dr. Yener ÜNVER 15
16 Avukat Sema GÜLEÇ UÇAKHAN (Ankara Barosu Yönetim Kurulu Üyesi/ Oturum Başkanı)- Sayın misafirlerimiz, öncelikle iki gün sürecek olan Kurultayımıza katıldığınız için hepinize teşekkür ediyoruz; hoş geldiniz diyorum. Tanrı, kadını iki yönlü yaratmıştır; bir yönüyle doğurgan ve güçlü, diğer yönüyle erkek egemenliği karşısında naif ve edilgen. Bu iki kişilik zaman zaman çatışsa da kadın istemeden gebe kalmışsa bedeni üzerinde hak sahibi midir, kürtaj hak mıdır, zorunluluk mudur? Tıp etiği açısından ne kadar doğrudur? Hem bunların tartışılması, hem de tüm bu eylemlerde kadının ve doktorların sorumluluğunun değerlendirileceği bu oturumda çok değerli hocalarımız bizleri aydınlatacaklar. Şimdi izninizle tıp etiği açısından kürtaj konusunda Sayın Doçent Doktor Ahmet Acıduman a sözü bırakıyorum; buyurun lütfen. 16
17 TIP ETİĞİ AÇISINDAN KÜRTAJ Doç. Dr. Ahmet ACIDUMAN Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı TIP ETİĞİ AÇISINDAN KÜRTAJ Sayın Başkan ben teşekkür ederim, bana böyle bir olanak verildiği için. Bu Sağlık Hukuk Kurultayı nda ikinci konuşmam. Daha önce de bir kez Diş Hekimliği Kurultayı nda bir konuşma yapmak üzere burada görev aldım. Bundan da çok memnunum. Daha önce tarihsel konularda konuşmalar yaptım, bugün biraz daha demir bir leblebi üzerinde konuşmaya çalışacağım. Biraz antrenmanlıyım. Geçen sene Sayın Doç. Dr. İsmail Dölen Hocamızın ve ekibinin düzenlediği bir toplantıda buna benzer bir konuşma yapmıştım, [1] ondan da yararlandım. Ama bir şeyler daha ekleyerek bir derleme yapmaya çalıştım. Hem hukuki boyutu, hem etik boyutu, hem sosyolojik boyutu, hem de toplumsal boyutu ya da kültürel boyutuyla çok yönlü bir kavram, kürtaj ya da abortus. Tabi tanımlar üzerinde de çok kolay anlaşılamıyor belki; ya da bizim konuştuğumuz tanımlar karşımızdakine nasıl gidiyor? Bu tanımların da çok iyi yapılması lâzım; ihtimal ki onu da Sayın İsmail Hocam yapacaktır diye düşünüyorum. Tıp etiği açısından kürtaj ismi, Sayın Avukat Cahid Doğan tarafından önerildi. Belki bana kalsaydı ben abortus der miydim? Ama kürtaj daha vurucu, daha anlaşılır olduğu için çok da itiraz etmedim açıkçası. Ben izninizle başlamak istiyorum. Şimdi gebelik ve doğum insanoğlunun,-insanoğlu deyince bazen insankızı yok mu diye cinsiyetçi bir bakış açısı olarak da değerlendirilebiliyor, o yüzden belki insan türü demek daha uygun olacak-yeryüzündeki [1] Ahmet Acıduman, Gebelik ve doğumda etik karar vermek, Gebelik ve Doğumda Etik ve Yasal Boyut Kongresi, 28 Nisan 2012, 1. Oturum: Etik. (Oturum Başkanları: Prof. Dr. Lügen Cengiz, Prof. Dr. Filiz Yanık, Op. Dr. Mehmet Uludoğan. Konuşmacılar: Doç. Dr. Ahmet Acıduman, Prof. Dr. Fehmi Yazıcıoğlu, Prof. Dr. Sermet Sağol, Prof. Dr. Oktay Kadayıfçı), 28 Nisan
18 Doç. Dr. Ahmet ACIDUMAN varlığını sürdürmesini sağlayan en önemli olgulardan bir tanesi. Öyle olmuş ki gebe kalınmak için yapılmayan hiçbir şey yok, ama zamanı gelince gebelikten kurtulmak için de yapılmayan hiçbir şey yok gibi. Ben bu konuşmayı daha önce bir toplantıda duymuştum, ama fazlasıyla benimsediğim için midir nedir, paylaşma ihtiyacı duydum. Hem çareler aramışlar, hem de engellemeye uğraşmışlar. Demek ki, tam yerinde ve tam zamanında diye bir beklenti var insanoğlunda. Ancak o zaman değerli. Bu konuda yasal, etik ve tıbbi pek çok belge var, Mısır Papirüsleri ne kadar uzanılabiliyor. Çeşitli papirüslerde bu konuyla ilgili bilgiler var. [2] Hammurabi Kanunları, [3] Orta Assur Kanunları [4] yasal metinler arasında sayılabilir. Yine Hipokrat-ki hiçbir toplantıda anmadan geçemiyoruz- Andı nda [5] bazı şeyler var bu konuda. Yine önemli hekimlerden Soranus un birinci yüzyılda yazdığı Kadınların Hastalıkları Üzerine adlı eserinde [6] -ki en az Galen in eserleri kadar bu konuda etkili olmuş-benzer bilgiler bulunuyor. Tarihimize baktığımızda da bazı eserlerde, [7] kanun [2] Aydın Sayılı, Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp, 3. Baskı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara, 1991, s [3] Hammurabi Kanunları, Madde Bkz. Mebrure Tosun ve Kadriye Yalvaç, Sumer, Babil, Assur ve Ammi-Şadoqua Fermanı, 3. Baskı, Atatürk Kültür, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2002, s [4] Orta Assur Kanunları, Madde Bkz. Tosun ve Yalvaç, a.g.e., s [5] Yasemin Oğuz, Hekim andı ve benzeri metinler (Eleştirel bir yaklaşımla), içinde: Berna Arda, Yasemin Oğuz, Serap Şahinoğlu Pelin, Deontoloji (Genişletilmiş 2. Baskı), Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Antıp A.Ş. Yayınları, Ankara, 1999, s. 5. [6] Soranus of Ephesus, Soranus Gynecology, translated with an introduction by Owsei Temkin: with the assistance of Nicholson J. Eastman, Ludwig Edelstein, and Alan F. Guttmacher, reprint, Softshell Books edition, 1991, pp [7] On tokuzuncı vasiyyet. Tabîb olan zât sefk-i dimâ dan be-gâyet mücânebet eyleyüb, ıskât-ı cenîn ve tesmîm-i mâdde -i rediyyelerden dahı ihtirâz eyleye. Bkz. Hayrullah Efendi, Makâlât-ı Tıbbiyye, 1259 [1843], s
19 TIP ETİĞİ AÇISINDAN KÜRTAJ metinlerinde [8] ve mahkeme kararlarında [9] konu ile ilgili örneklerin bulunduğunu gösteren kayıtları bulmaktayız. Hipokrat And ında, Benden zehir isteyene onu vermeyeceğim gibi, kimseye ölümün yolunu göstermeyeceğim diyor. Yaşamın sonu ile ilgili bir şey söylemiş. Bir de hemen arkasından, Bunun gibi gebe bir kadının çocuk düşürmesi için ilaç vermeyeceğim diye bir bilgi var. [10] Peki, bunları niye yazmış? Şöyle araştırmış tarihçiler, diyorlar ki; bu and aslında o dönemin hukuk ve tıp pratiğini yansıtmıyor, aslında o dönemde hastaya acısını dindirmek için çok kolaylıkla zehir verilebildiği gibi, uygun olmayan ilişkiler sonucu ortaya çıkan çocuklar için de rahatlıkla kürtaj yapılabiliyor veya öldürülebiliyor. Sonuç olarak Hipokrat Andı, dönemin yaygın tıp uygulamalarına karşı yazılmıştır ve bir reform hareketi gibi de değerlendirilebilir deniyor. [11] Şimdi, mesela bu metin değişikliğe uğramıştır; yasal gerekler dışında kimseye çocuk düşürtmeyeceğim [12] diye günümüze uyarlanmıştır. Kısaca bazı tanımlardan da bahsetmek gerek. Abortus ya da düşük, fetüsün ana rahmi dışında yaşama yeteneğini kazanmadan gebeliğin sonlanması ya da sonlandırılması olarak adlandırılıyor. Kendiliğinden [8] Bozok Kanunnâmesi nde Eger bir avratı vurub ya korkudub vaz -ı hamil itdürse sekiz altun alına diye bir madde olduğu görülmektedir. Bkz. Ömer Lütfi Barkan, XV. ve XVI. Asırlarda Osmanlı İmparatorluğunda Zirai Ekonuminin Hukuki ve Mali Esasları, Burhaneddin Matbaası, İstanbul, 1943, s Burada geçen vaz -ı haml: doğurma anlamına gelmektedir. Bkz. Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Eski ve Yeni Harflerle, 18. Baskı, (Yayına Hazırlayan: Aydın Sami Güneyçal), Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara, 2001, s Bununla birlikte, gebelik süresi belirtilmediği için, buradaki eylem düşük ya da erken doğum olarak değerlendirilebilir. [9] Bâb Mahkemesi 3 Numaralı Sicil, Kayıt No: 700 ve 799. Bkz. İstanbul Kadı Sicilleri Bâb Mahkemesi 3 Numaralı Sicil (H / M ), hazırlayan: Rıfat Günalan, Arapça metin: Mehmet Akman, kontrol eden: Mustafa Oğuz, koordinatör: Mustafa Küçükaşcı, proje yönetmeni: M. Âkif Aydın, editör: Coşkun Yılmaz, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM), İstanbul 2011, s ; ve İstanbul Mahkemesi 18 Numaralı Sicil, Kayıt no:194. Bkz. İstanbul Kadı Sicilleri İstanbul Mahkemesi 18 Numaralı Sicil (H / M ), hazırlayan: Salih Kahriman, Fuat Recep, Sabri Atay, Hüseyin Kılıç, Yılmaz Karaca, Rasim Erol, Arapça metin: Mehmet Akman, kontrol eden: Fikret Sarıcaoğlu, koordinatör: Mümin Yıldıztaş, proje yönetmeni: M. Âkif Aydın, editör: Coşkun Yılmaz, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM), İstanbul 2010, s [10] Yasemin Oğuz, Hekim andı, s. 5. [11] Serap Şahinoğlu Pelin, Hekim andının evrimi, T Klin Tıbbi Etik 1994; 2 (1): 5. [12] Berna Arda, Ekler-Hekim Andı (3), içinde: Berna Arda, Yasemin Oğuz, Serap Şahinoğlu Pelin, Deontoloji (Genişletilmiş 2. Baskı), Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Antıp A.Ş. Yayınları, Ankara, 1999, s
20 Doç. Dr. Ahmet ACIDUMAN düşük (spontaneous abortion) herhangi bir müdahale olmaksızın gebeliğin sonlanması; isteyerek düşük (induced abortion) ya da bugünkü anlamıyla abortus dediğimiz olay-ki daha çok onun için kullanılıyor-bir müdahaleyle gebeliğin sonlandırılması. [13] Belki bu kavramlar biraz daha açılmaya ihtiyaç duyuyor. Kürtaj dediğimiz şey, bir vücut boşluğunda yer alan, sağlıksız veyahut fazla dokuların teşhis ya da tedavi amacıyla kazınmasıdır. Kürtaj gebeliğin söz konusu olmadığı durumlarda da kullanılır. [14] Benim hatırladığım, kadın doğum derslerinde probe küretaj diye bir kavram vardı, tanı koymak amacıyla yapılırdı. Ama günümüzde, şu anki kullanımda kürtaj eşittir abortus gibi veya o anlamda. İsteğe bağlı abortuslar bizim buradaki konumuz. Tıbbi, hukuki, etik sorunları oluşturan, kafamızı karıştıran ve merkezde olan konu bu: İsteğe bağlı abortuslar. Bu konudaki temel sorular, sorunlar nelerdir? Bunlar bütün kaynaklarda benzer şekilde yazıyor ve ben de aynı şekilde alıp koydum buraya. Önce deniyor ki abortus nasıl bir ahlaki eylemdir? Fetüs ne zaman insan varlık olabilir? Erken ya da geç abortus arasında bir fark var mıdır? Abortus kararı bir kadın hakkı olarak mı kabul edilmelidir ya da edilebilir mi? Abortus konusunda babanın bir seçme hakkı olabilir mi? Abortusla ilgili olarak hekimin rolü nedir? Abortus bir aile planlaması veya bir doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilebilir mi? Abortusun yasaklanması ya da abortusa izin verilmesi ne gibi sonuçlara yol açabilir? Abortusun yasal düzenlemelerle hak olarak tanımlanması etik açıdan da doğru olduğu anlamına gelir mi? [15] Buradan cinsiyet seçimine kadar da gidebilirsiniz. Esasında pek çok sorun var; ben burada çok da fazla dağılmadan tıp etiği bağlamında, kullandığımız değerler bağlamında bir çerçeve sunmaya çalışacağım. [13] Şefik Görkey, Gebeliğin sonlandırılmasında karşılaşılan etik sorunlar, içinde: Hüsrev Hatemi, Hanzade Doğan (ed), Medikal Etik 3 (Doğum, Ölüm Süreçleri ve Yaşamın Anlamı), Yüce Reklam/Yayım/Dağıtım A.Ş., İstanbul, 2001, s. 80. [14] Saliha Altıparmak, Meltem Çiçekoğlu ve Gülay Yıldırım, Abortus ve etik, Cumhuriyet Tıp Derg 2009; 31: 85. [15] Hafize Öztürk, Abortus ve etik sorunlar, içinde: Etik Bunun Neresinde (yayına hazırlayan: Ankara Tabip Odası Etik Bürosu), Ankara Tabip Odası Yayınları, Ankara, 1997, s. 77; Altıparmak ve ark., Abortus ve etik, s
21 TIP ETİĞİ AÇISINDAN KÜRTAJ Abortus nasıl bir ahlaki eylemdir? Eğer saldırgan değilse, bir başka kişiyi öldürmek pek çok ahlaki toplumda korkunç ya da kötü bir eylem olarak tanımlanmış ve bu tür eylemlere karşı hem hukuksal hem de ahlaki olarak büyük yasaklar ve yaptırımlar ortaya konmuştur. [16] Yine herkesin ahlaki ve yasal olarak yaşama hakkının olduğu ahlaki kabulü ile bu tür bir eyleme karşı kişilerin korunmasının sağlanması da kabul edilmiştir. [17] Fetüs açısından baktığımız zaman, yeni döllenmiş bir yumurtadan başlayarak pre-embriyoya, embriyoya, fetüse, oradan yeni doğana, sonra açık bir şekilde ahlaki bir varlık, yetişkin ve otonom bir kişi ya da bireye doğru gelişecek olan ve en azından saldırgan değilse ahlaki ve yasal olarak öldürülmeme hakkı olan insan varlığının durumu nedir? [18] Böyle bir temel soru var. Fetüsün moral statüsü var mıdır sorusunu getiriyor bu beraberinde ya da varsa bu nedir? İnsan yaşamı ne zaman başlar ya da insan ne zaman birey olur ya da döllenmeden doğuma kadar olan sürecin neresinde insan oluruz? soruları da [19] beraberinde geliyor. Onun için çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Bir görüş diyor ki; döllenme anından başlayarak insan yaşamı başlar. [20] Bir başka görüş de yaşam bir sürekliliktir, yaşam döllenme anında ortaya çıkmaz, zaten ovum ve sperm canlıdır, o halde bunlar bir araya gelir, burada yeni başlayan şey yaşam değil, yeni bir bireydir demekte. [21] Bir başka görüş diyor ki; tamam döllenme oldu, ama ne zaman ana rahminin duvarına tutunur o zaman başlar [22] -ki 6. gün diye biliyorum ben. [23] Bir başka görüş, döllenmeden sonraki günde primitif çizginin oluşmasını [24] kabul ediyor. Embriyonun insana özgü bazı ayırıcı fiziksel özellikleri kazandığı [25] ya da beyin korteksinin oluşmasını temel [16] Raanan Gillon, Is there a new ethics of abortion? J Med Ethics 2001; 27 (Suppl) 2:ii5. [17] Gillon, a.g.e., s. ii6. [18] Gillon, a.g.e., s. ii5. [19] Görkey, a.g.e., s. 86. [20] Öztürk, a.g.e., s. 78. [21] Görkey, a.g.e., s. 88. [22] Aksoy, a.g.e., s. 14. [23] Ahmet Acıduman, Önder İlgili ve Şehriyar Şems, Voluntary induced abortion in Turkey: Why 10 weeks? İçinde: Berna Arda B, Vardit Rispler-Chaim (eds), Islam and Bioethics, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 2011, p [24] Öztürk, a.g.e., s. 80; Şahin Aksoy, Kürtaj sadece tıbbî bir karar olabilir mi? T Klin Tıbbi Etik 1996; 4: 14. [25] Aksoy, a.g.e., s
22 Doç. Dr. Ahmet ACIDUMAN alıp, beynin elektriksel faaliyetlerinin başladığı 8. hafta [26] diyenler var. Bir başka görüş; kadının rahmindeki fetüsün hareketlerini hissetmesini-ki bu ilk gebeliklerde hafta, sonraki gebeliklerde biraz daha erkenkabul ediyor. [27] Bu aslında ruhun üflenmesi gibi bir dinsel kavramla da açıklanıyor, Hıristiyanlıkta da, [28] İslâm da [29] da böyle bir görüş var, ama teolojik bahse çok girmek istemiyorum, konum da değil zaten ve yanlış bir şeyler söyleyebilirim. Fetüsün uygun yoğun bakım şartlarında, ana rahmi dışında bağımsız olarak yaşayabilme yeteneğini yani viyabiliteyi kazanmasından sonra başlar diyenler var ve aslında bu durum teknolojiyle de çok yakından ilgili. [30] Gelişmiş ülkelerde bu gebeliğin 24. Haftası olarak kabul ediliyor. [31] Doğum, pek çok toplumda insan fetüsünün yasal olarak bir insan kabul edildiği andır. [32] Aslında bir bebek doğum anında da henüz bir birey değildir, birey olmak onun kendinin farkında olma kapasitesine, kendisine değer verme kapasitesine, hatta özerk düşünebilme kapasitesine bağlıdır diyerek, olayı doğumdan sonraki aylara, belki de yıllara taşıyanlar var. Bir insanın, bireyin tam moral statüsü için gerekli şart, aslında sosyal kabuldür; eğer, böyle bir sosyal kabul yoksa insan varlığın gelişmesinin herhangi bir aşamasında tam bir moral statü ve kişi hakları yoktur diyenler var. [33] Şimdi malpraktis konusundan da hatırladığım bir kavram var. Hekimlerin sağlık hizmetinde yer aldıkları ateş hattı. [34] Benzer bir yaklaşımla, abortus konusunda annenin ve fetüsün ateş hattında olduğu görülürken, babanın sanki biraz daha geride olduğu fark edilmektedir. Şimdi, ateş hattında olduklarına göre, bu konuda kadınlar ya da kadın hakları açısından durum nedir? [26] Görkey, a.g.e., s. 88. [27] Gillon, a.g.e., s. ii6. [28] Görkey, a.g.e., s [29] Acıduman ve ark., a.g.e., p [30] Öztürk, a.g.e., s. 80; Görkey, a.g.e., s. 87. [31] Frank A. Chervenak and Laurence B. McCullough, Ethics in obstetrics and gynecology: an overview, Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 1997; 75 (1): 92. [32] Gillon, a.g.e., s. ii6. [33] Gillon, a.g.e., s. ii6. [34] Yasemin Oğuz, Ethical reflections on the malpractice regulations of Turkey: In defense of a new approach, İçinde: Ayşegül Demirhan Erdemir, İlter uzel, Öztan Öncel, Yasemin Oğuz, Şahin Aksoy, Serap Şahinoğlu, Selim Kadıoğlu, Nüket Örnek Büken, Hanzade doğan, Müge Yetener, Elif Atıcı (eds), Uluslararası Katılımlı 3. Ulusal Tıp Etiği Kongresi Kongre Kitabı, Cilt 1, Türkiye Biyoetik Derneği, Bursa, 2003, s
23 TIP ETİĞİ AÇISINDAN KÜRTAJ Kadın hakları ve kadının kendi bedeni üzerindeki hakları bağlamında gebelik aslında kadınla fetüs arasında kurulan özel bir ilişkidir deniyor. [35] Bu durum-biraz ağır bir benzetme olarak da algılanabilir ama-temelde parazit ile konak arasındaki ilişkiye benzetiliyor. Nasıl bir parazitten kurtulmak istiyorsunuz, o zaman kurtulabilirsiniz. [36] Evet, çarpıcı bir örnek! Çünkü fetüs geçici bir süre annesinin bedeninde ve onunla bağlantılı olarak yaşıyor, döllenmiş yumurta uygun koşullar sağlandığı zaman insan olma potansiyeline sahip. O halde uygun koşullar ise kadın bedeninden bağımsız düşünülemez. Koşullar yoksa o zaman ilerideki birey de yok. O zaman doğuma kadar bedenin bir parçası olarak gelişimini sürdüren fetüsün geleceğine ilişkin kararlar da o bedenin sahibi olan kadına ait olmalıdır [37] deniyor. Embriyo ve fetüsün yaşam hakkı vardır, ama bununla birlikte kadının da kendi bedeni üzerinde olacaklara karar verme hakkı vardır. O halde bir canlının hayatının söz konusu olması sonucu değiştirmez; çünkü hiç kimse bir başkası için, onu hayatta tutma adına dahi olsa bu kadar büyük fedakârlıklara katlanmak zorunda değildir, [38] deniyor. Hatta abortusun bir çeşit öz savunma olduğu ileri sürülürken, istenmeyen bir gebelikte fetüsün durumu da bir dereceye kadar saldırganlık olarak görülebiliyor. Fakat burada şöyle bir şey var: Kadın mağdur bile olsa, saldırgan ya da suçlu fetüs müdür? sorusuna çok da cevap veremiyor. [39] Sosyal açıdan bakanlar türün devamı konusunda evlilik kurumu ve toplum tarafından baskılanan kadının riskli bir cinsel yaşam biçimine zorlandığını, bu yüzden abortusun da bir kadın hakkı olması gerektiğini savunuyorlar. [40] Bir görüş ise üreme sürecinde ve bu sürecin sonlanma/sonlandırılma yöntemlerinden birisi olan kürtajda kadını bir kurban olarak değerlendiriyor. [41] Gebeliğin sürmesinde ya da sonlandırılmasında anne-babaya ait bir sorumluluk olduğu, ama gebeliğin kadın bedeninde gerçekleşmesi nedeniyle, çocuğun dünyaya [35] Öztürk, a.g.e., s. 81. [36] Öztürk, a.g.e., s. 81; Aksoy, a.g.e., s. 13. [37] Öztürk, a.g.e., s. 81. [38] Aksoy, a.g.e., s. 13. [39] Öztürk, a.g.e., s. 81. [40] Öztürk, a.g.e., s. 81. [41] Serap Şahinoğlu, Türkiye de kürtaj olgusunun feminist biyoetik açıdan değerlendirilmesi, içinde: Ayşegül Demirhan Erdemir, İlter uzel, Öztan Öncel, Yasemin Oğuz, Şahin Aksoy, Serap Şahinoğlu, Selim Kadıoğlu, Nüket Örnek Büken, Hanzade doğan, Müge Yetener, Elif Atıcı (eds), Uluslararası Katılımlı 3. Ulusal Tıp Etiği Kongresi Kongre Kitabı, Cilt 1, Türkiye Biyoetik Derneği, Bursa, 2003, s
YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ VE ETİK SORUNLAR 12/11/2009
YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ VE ETİK SORUNLAR 1 12/11/2009 Yardımcı üreme teknikleri bir açıdan kadının infertilite problemine ışık tutarken diğer yandan birçok riski ve problemi beraberinde getirmektedir.
DetaylıDİŞ HEKİMLİĞİ KARAR VERME SÜREÇLERİNDE ETİK
Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Asistan Etik Eğitimi 20-21 Şubat 2015 DİŞ HEKİMLİĞİ KARAR VERME SÜREÇLERİNDE ETİK Yrd Doç Dr FUNDA GÜLAY KADIOĞLU ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi Tıp
DetaylıKlinik ve Araştırmada Etik. Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN
Klinik ve Araştırmada Etik Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN Klinik Etik Klinik etik tıbbi uygulamaların içsel bir yönüdür. Her klinik vakada etik boyut vardır. Etik Karar Verme Karar alırken bilimsel ve teknik
DetaylıTıp Tarihi ve Etiği Anabilim Dalı 20 Yaşında
Tıp Tarihi ve Etiği Anabilim Dalı 20 Yaşında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi nde Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı (http://www.deontoloji.hacettepe.edu.tr/index.php), Deontoloji adıyla 1998 yılında
DetaylıPrenatal Tanının Etik ve Hukuk Yönleri
Prenatal Tanının Etik ve Hukuk Yönleri Dr. İsmail Dölen Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinataloji Derneği IX. Ulusal Kongresi 24-27 Eylül 2014, İstanbul Prenatal Test Çeşitli metotlarla embrio/fetusun
DetaylıOrgan Naklinde Güncel Hukuki Sorunlar Sempozyumu. 3 Kasım 2016 Perşembe Sağlık Bilimleri Üniversitesi Konferans Salonu İstanbul
Organ Naklinde Güncel Hukuki Sorunlar Sempozyumu 3 Kasım 2016 Perşembe Sağlık Bilimleri Üniversitesi Konferans Salonu İstanbul Sempozyum Programı AÇILIŞ 09:00-09:30 Hülya BİLGİN, Türk Anesteziyoloji ve
DetaylıTÜRK MEDENİ HUKUKUNDA ORGAN VE DOKU NAKLİNE İLİŞKİN BAZI HUKUKİ SORUNLAR
Dr. Selin SERT - Alİ Hulkİ CİHAN LL. M. TÜRK MEDENİ HUKUKUNDA ORGAN VE DOKU NAKLİNE İLİŞKİN BAZI HUKUKİ SORUNLAR Üzerine Bir Deneme İstanbul 2013 Yayın No : 3006 Hukuk Dizisi : 1472 1. Baskı - Aralık 2013
DetaylıPerinatoloji Pratiğindeki İnvaziv Girişimlerde Etik Sorunlar. Prof.Dr. Sermet Sağol EÜTF
Perinatoloji Pratiğindeki İnvaziv Girişimlerde Etik Sorunlar Prof.Dr. Sermet Sağol EÜTF Etik Etik ya da etik analiz, açık, net bir soru ile başlar: hangi etkinlikler doğru ya da yanlıştır, iyi ya da kötüdür,
DetaylıYorumluyorum. Ceza Hukuku Perspektifinden Güncel Olaylara Bakış
Yorumluyorum Ceza Hukuku Perspektifinden Güncel Olaylara Bakış Ceza Hukuku Perspektifinden Güncel Olaylara Bakış Ersan ŞEN Hukuk Kitapları Dizisi: 1062 ISBN 978 975 02 1394 6 Birinci Baskı: Ocak 2011
DetaylıPERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ. Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği
PERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği Perinatoloji Yüksek riskli gebelik Maternal ve fetal sağlığı tehdit eden, mortalite ve morbidite olasılığını
DetaylıKök Hücre Çalýþmalarý ve Hukuki Boyutu
Kök Hücre Çalýþmalarý ve Hukuki Boyutu KÖK HÜCRE ÇALIÞžMALARI VE HUKUKÝ BOYUTU Hakan Hakeri ÖZET Kök hücre çalä±åÿmalarä± tä±p alanä±nda yeni uygulamalardan biri olarak görülmektedir. Her ne kadar bu çalä±åÿmalar
DetaylıDr. SALİH OKTAR. TÜRK CEZA KANUNUNDA ÇOCUK DÜŞÜRTME VE ÇOCUK DÜŞÜRME SUÇLARI (TCK. m )
Dr. SALİH OKTAR TÜRK CEZA KANUNUNDA ÇOCUK DÜŞÜRTME VE ÇOCUK DÜŞÜRME SUÇLARI (TCK. m. 99-100) İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII SUNUŞ... XI İÇİNDEKİLER...XIII KISALTMALAR...XXI GİRİŞ...1 Birinci Bölüm Genel Bilgiler
DetaylıSalih AKYÜZ Hasta ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Derneği Başkanı
Salih AKYÜZ Hasta ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Derneği Başkanı Hak Kavramı Herhangi bir varlığın, kanuni veya ahlaki gerekçelerle, sahip olması veya yapabilmesi olağan şeyler.. Hak Kavramı Kazanımlara
DetaylıAVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ
ANKAR A BAROSU AVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ 0.0.0-3..0 Ankara Barosu Yönetim Kurulu nun..03 gün ve 63/ sayılı kararı ile kabul edilerek, meslektaşlarımıza tavsiye niteliğinde duyurulmasına
DetaylıAlp Üçok Haldun Soygür
Alp Üçok Haldun Soygür Bilimsel Çalışma Birimleri Dizisi No: 12 Şizofreni Tedavi Kılavuzu Türkiye Psikiyatri Derneği (Tanıtım için yapılacak alıntılar dışında Türkiye Psikiyatri Derneği nin yazılı izni
DetaylıISBN: Editörler: Alp Üçok Haldun Soygür. Seri Editörü: Doğan Yeşilbursa Türkiye Psikiyatri Derneği Genel Başkanı
Şizofreni Tedavi Kılavuzu Türkiye Psikiyatri Derneği (Tanıtım için yapılacak alıntılar dışında Türkiye Psikiyatri Derneği nin yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz.) ISBN: 978-9944-5835-7-2
DetaylıHacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi nde. Lisans Düzeyinde Etik Eğitimi
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi nde Lisans Düzeyinde Etik Eğitimi Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar; Öğr. Gör. Dr. Müge Demir Prof. Dr. Nüket Örnek Büken Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi
DetaylıHEMŞİRELER İÇİN ETİK İLKE VE SORUMLULUKLAR. Prof. Dr. Lale Büyükgönenç
HEMŞİRELER İÇİN ETİK İLKE VE SORUMLULUKLAR Prof. Dr. Lale Büyükgönenç Nasıl Bir Süreç İzledik? 2003: HEMAR-G Etik Komisyonu 2004-Ocak: Hemşirelik Deontoloji Tüzüğü Yazılmasına Karar Verilmesi 4-5 Haziran
Detaylıhamilelik ayrılma Aile arabuluculuk evlilik boşanma yasal birlikte yaşam eş çocukların karşılanması doğum
evlilik ayrılma arabuluculuk yasal birlikte yaşam eş çocukların karşılanması hamilelik doğum boşanma Aile Biz birlikte yaşıyoruz ama evlenmek istemiyoruz. Bu mümkün müdür? Evet. Belçika da, birçok çift
DetaylıAVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ
ANKAR A BAROSU AVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ 0.0.0-3..0 Ankara Barosu Yönetim Kurulu nun 03..0 gün ve / sayılı kararı ile kabul edilerek, meslektaşlarımıza tavsiye niteliğinde duyurulmasına
DetaylıHekim, Tıp Fakültesinden mezun olarak, diploma sahibi olan kişidir.
UZMANLIK ÖĞRENCİLERİNİN TIBBİ MÜDAHALE YETKİSİ ve HUKUKİ SORUMLULUKLARI Uz.Dr. Ziya T. GÜNEŞ-Sağlık Hukuku Yüksek Lisans Programı Tıbbi Müdahale; Meslek icrasına yetkili bir sağlık personeli tarafından,
DetaylıETİK.
ETİK Etik nedir? Doğruyla yanlışı, haklı ile haksızı, iyi ile kötüyü, adil ile adil olmayanı ayırt etmek, doğru, haklı, iyi ve adil olduğuna inandığımız şeyleri yapmaktır. sokrates(ks).pps Etik, neyin
DetaylıCanlı vericiden yapılan böbrek nakli mi kadavra vericiden yapılan böbrek nakli mi daha başarılıdır?
BÖBREK NAKLİ Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Böbrek nakli modern tıbbın en büyük başarılarından birisidir ve böbrek yetmezliği olan hastalarda tercih edilen tedavi şeklidir. Hastalar böbrek nakli olsa bile yaşamlarının
DetaylıAV. VEDAT CANBOLAT AV. ELİF CANBOLAT GÖKTEPE
AV. VEDAT CANBOLAT AV. ELİF CANBOLAT TIBBİ MÜDAHALEDE KÖTÜ UYGULAMA Tıbbi müdahale; tıp mesleğini icraya yetkili bir kişi tarafından, doğrudan veya dolaylı olsa da tedavi amacına yönelik olarak gerçekleştirilen
DetaylıCinsel haklar / üreme hakları insan haklarıdır.
halk için Cinsel haklar / üreme hakları insan haklarıdır. Bu haklar varolusumuzdan, ileri gelir. Tüm cinsel haklar / üreme hakları yasalarla koruma altına alınmıstır., Hazırlayan : Eylem Karakaya. Illüstrasyonlar
DetaylıCEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA EĞİTİMİ SORU BANKASI
Editör-Yazar Doç. Dr. Erdal YERDELEN CEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA EĞİTİMİ SORU BANKASI (Tamamı Çözümlü 586 Soru) Editör-Yazar Doç. Dr. Erdal YERDELEN CEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA EĞİTİMİ SORU BANKASI
DetaylıEK-2 CUMHURĠYET ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ PLASTĠK REKONSTRÜKTĠF VE ESTETĠK CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI DERS BĠLGĠLERĠ FORMU
EK-2 CUMHURĠYET ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ PLASTĠK REKONSTRÜKTĠF VE ESTETĠK CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI DERS BĠLGĠLERĠ FORMU Bölüm Yıl/yarıyıl 2010-2011 Dersin adı Ders düzeyi (önlisans, lisans,vb) Dersin türü
DetaylıHÜTF Asistan Etik Eğitimi. Dr. Nüket Büken Dr. Müge Demir Dr Aslıhan Akpınar
HÜTF Asistan Etik Eğitimi Dr. Nüket Büken Dr. Müge Demir Dr Aslıhan Akpınar Etik, bir eğitim konusu mudur? E#k eği#minde, üç hareket göze çarpmaktadır;! Değerlerin netleşmesi ve kendine saygı geliş#rme
DetaylıİSTANBUL BAROSU SAĞLIK HUKUKU MERKEZİ
1 İSTANBUL BAROSU SAĞLIK HUKUKU MERKEZİ FAALİYET RAPORU (Eylül 2014 Haziran 2015) 1.) İstanbul Barosu Yönetim Kurulu nun 15.01.2015 tarihli Kararı ile; Sağlık Hukuku Merkezi Başkanlığı görevine Av. Ümit
DetaylıYENİ TIBBİ YÖNTEMLERİN HUKUKA UYGUNLUĞU
Dr. MEHMET EMİN ÖZGÜL Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Hukuk Bilimleri Anabilim Dalı Öğretim Elemanı YENİ TIBBİ YÖNTEMLERİN HUKUKA UYGUNLUĞU
DetaylıAVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ
ANKAR A BAROSU AVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ 01.01.2018-31.12.2018 2018 Ankara Barosu Yönetim Kurulu nun 13.12.2017 tarih ve 64/18 sayılı kararı ile kabul edilerek, meslektaşlarımıza
DetaylıXVIII. TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ KURULTAYI
TTB- DERNEKLERİ EŞGÜDÜM KURULU 22 Aralık 2012 TTB-UDEK Çalışma Grupları Genel Kurulu 22-23 Aralık 2012 Tıpta Uzmanlık Eğitimi Kurultayı Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Derslikler Grubu Kurucu Öğretim
DetaylıPrenatal Tanının Etik Yönleri
Prenatal Tanının Etik Yönleri Dr. İsmail Dölen Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinataloji Derneği Fetal Tıp ve Prenatal Sempozyumu 13-15 Haziran 2014 İstanbul Prenatal Tanı Çeşitli metotlarla embrio/fetusun
DetaylıT.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi
T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 12.1.2017 Diploma Program Adı : HUKUK, LİSANS PROGRAMI, (ÖRGÜN ÖĞRETİM) Akademik Yıl : 2016-2017 Ders Adı SAĞLIK
DetaylıODÜ TIP FAKÜLTESİNİN YENİ ÖĞRENCİLERİ BEYAZ ÖNLÜKLERİNİ GİYDİ
ODÜ TIP FAKÜLTESİNİN YENİ ÖĞRENCİLERİ BEYAZ ÖNLÜKLERİNİ GİYDİ 29.11.2016 Üniversitemiz Tıp Fakültesine 2016-1017 eğitim-öğretim döneminde yeni kayıt yaptıran öğrenciler için Beyaz Önlük Giyme töreni gerçekleştirildi.
Detaylı07.11.2014. Ana Sağlığını Etkileyen Faktörler ve Alınacak Önlemler
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 2. Hafta ( 22 26 / 09 / 2014 ) 1.) KADIN ve ANASAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ve ALINACAK ÖNLEMLER 2.) KADIN ve ANA SAĞLIĞI İLE İLGİLİ ÖLÇÜTLER Slayt No: 2
DetaylıSAĞLIK HUKUKU VE MEVZUATI. Ders 5. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluğu. Öğr. Gör. Hüseyin ARI
SAĞLIK HUKUKU VE MEVZUATI Ders 5 Tıbbi nin Hukuka Uygunluğu Tıbbi Tıbbi müdahale; kişinin bedensel ve ruhsal açıdan meydana gelen araz ve hasarların eksikliğini gidermeye yönelik teşhis, tedavi ve bakım
DetaylıProf. Dr. Recep ŞAHİNGÖZ Bozok Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Yozgat/2013. viii
SUNU Zaman, sınır ve mesafe kavramlarının ortadan kalktığı, bir hızlı değişim ve akışın olduğu, metaforların sürekli değiştiği, farklılık ve rekabetin önemli olduğu yeni bir bin yılın içerisindeyiz. Eğitim
DetaylıNİĞDE ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 1 DERS KURULU 1
NİĞDE ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 1 DERS KURULU 1 Amaç Bu ders kurulu sonunda Dönem 1 öğrencileri; davranış bilimleri ile ilgili temel kavramları, normal insan psikolojisi ile insanın
DetaylıTürkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)
Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de
DetaylıDTİK TÜRK GİRİŞİMCİLER KURULTAYI. Açış Konuşması. Ömer Cihad Vardan, DEİK Başkanı. 26 Mart 2016, İstanbul
DTİK TÜRK GİRİŞİMCİLER KURULTAYI Açış Konuşması Ömer Cihad Vardan, DEİK Başkanı 26 Mart 2016, İstanbul Sayın Başbakan Yardımcılarım; Bakanlarım; Saygıdeğer Protokol; Çok Değerli Başkanlar; Dünyanın dört
DetaylıANKARA BAROSU FAALİYET RAPORU
ANKARA BAROSU FAALİYET RAPORU 13 MART 2011 31 EKİM 2011 ANKARA BAROSU YAYINLARI Ankara Barosu Başkanlığı, 2011 Tüm hakları saklıdır. ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞI Adliye Sarayı Kat: 5 Sıhhiye/ANKARA Tel: (0.312)
DetaylıSağlık Personeline Karşı İşlenen Suçlar. Dt. Evin Toker
Sağlık Personeline Karşı İşlenen Suçlar Dt. Evin Toker dtevintoker@gmail.com Şiddet Nedir? Dünya Sağlık Örgütü (WHO) şiddeti; fiziksel güç veya iktidarın kasıtlı bir tehdit veya gerçeklik biçiminde bir
DetaylıAVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ
ANKAR A BAROSU AVUK AT - İŞ SAHİBİ ARASINDAKİ EN AZ ÜCRET ÇİZELGESİ 01.01.2016-31.12.2016 2016 Ankara Barosu Yönetim Kurulu nun 23.12.2015 gün ve 73/26 sayılı kararı ile kabul edilerek, meslektaşlarımıza
Detaylı18-24 Mart Yaşlılar Haftası münasebetiyle Üniversitemiz Tıp Fakültesi ve Karabük Alzheimer Derneği organizasyonluğunda üniversitemiz ev sahipliğinde Yaşlılık-Bunama ve Alzheimer Hastalığı Tanıtım ve Bilinçlendirme
DetaylıUludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi. TIP TARİHİ ve ETİK ANABİLİM DALI
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi TIP TARİHİ ve ETİK ANABİLİM DALI Tıp Tarihi ve E,k AD Öğretim üyeleri Prof.Dr. M. Murat CİVANER Doç.Dr. Elif ATICI Yrd.Doç.Dr. Sezer KAFA Öğrenciler 9 Yüksek Lisans ve
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015 2016 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I 6. DERS KURULU PROGRAMI TIP VE İNSAN
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015 2016 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I 6. DERS KURULU PROGRAMI TIP VE İNSAN Dönem Koordinatörü Koordinatör Yardımcısı Ders Kurulu Sorumlusu : Doç. Dr. Erkan YURTCU :
DetaylıONKOLOJİ HEMŞİRELİĞİ VE ETİK. Prof. Dr. Nermin Ersoy Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı
ONKOLOJİ HEMŞİRELİĞİ VE ETİK Prof. Dr. Nermin Ersoy Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Etik Nedir? Felsefenin insanlar arası ilişkilerini ve sorunlarını konu edinen dalı;
DetaylıUZMANLIK DERNEKLERİ ETİK KURULLAR KILAVUZU. TTB-UDEK- Etik Çalışma Grubu
UZMANLIK DERNEKLERİ ETİK KURULLAR KILAVUZU TTB-UDEK- Etik Çalışma Grubu 31 Ekim 2009 TTB-UDEK Etik Çalışma Grubu UZMANLIK DERNEKLERİ ETİK KURULLARI GENEL OLARAK ETİK KURULLAR Etik Kurullar: Tanım Etik
DetaylıAKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SAĞLIK VE TIP ALANINDA BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR SEMPOZYUMU DAVET
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SAĞLIK VE TIP ALANINDA BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR SEMPOZYUMU Değerli Meslektaşlarımız, DAVET Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırmaları Geliştirme Komisyonu nun Akdeniz
DetaylıDünya Hekimler Birliği, Hasta Hakları Bildirgesi 1
Dünya Hekimler Birliği, Hasta Hakları Bildirgesi 1 34. Dünya Hekimler Toplantısı nda kabul edilmiş (Lizbon, Portekiz, Eylül/Ekim 1981), 47. Dünya Hekimler Birliği Kurultayı nda değişikliğe uğramış (Bali,
Detaylı16. Ulusal Halk Sağlığı Kongresinin Ardından
16. Ulusal Halk Sağlığı Kongresinin Ardından Değerli üyelerimiz, değerli kongre katılımcıları... Bu sene 16. Ulusal Halk Sağlığı Kongresini Antalya da yaptık. Kongrenin planlanması ve yapılmasında enerjisini
DetaylıDEPRESYON SAĞALTIM KILAVUZU KAYNAK KİTABI. Editörler. Olcay Yazıcı E. Timuçin Oral Simavi Vahip. Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları
DEPRESYON SAĞALTIM KILAVUZU KAYNAK KİTABI Editörler Olcay Yazıcı E. Timuçin Oral Simavi Vahip Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları Olcay Yazıcı E. Timuçin Oral Simavi Vahip Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları
DetaylıBİLİMSEL PROGRAM. Kongre Düzenleme Kurulu Eş Başkanları. Prof. Dr. YENER ÜNVER. Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı. Prof. Dr. İ.
BİLİMSEL PROGRAM Kongre Düzenleme Kurulu Eş Başkanları Prof. Dr. YENER ÜNVER Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İ.HAMİT HANCI Adli Bilimciler Derneği Başkanı. Ankara Ü. Adli Bilimler
DetaylıRUH SAĞLIĞI ALANINDA ÇALIŞAN MESLEKLER
RUH SAĞLIĞI ALANINDA ÇALIŞAN MESLEKLER Sağlık Dünya Sağlık Örgütü tanımlaması Biyolojik, ruhsal ve sosyal iyilik hali. Tıp Özgül bir kurama ve bu kuramdan biçimlenen yöntemle belirlenen uygulamalarla biyolojik,
DetaylıCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın, Saray Engelsiz Yaşam, Bakım ve Rehabilitasyon Merkezini Ziyareti
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın, Saray Engelsiz Yaşam, Bakım ve Rehabilitasyon Merkezini Ziyareti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan eşi Emine Erdoğan ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur
DetaylıBiyoetik ve Sinema MY CHILD. Arş. Gör. Dr. Onur Naci KARAHANCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı
Biyoetik ve Sinema MY CHILD Arş. Gör. Dr. Onur Naci KARAHANCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Biyoetik? Etik? Warren Reich, Encyclopedia of Bioethics, 1978 Toplumsal
DetaylıKadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul.
KİTAP TANITIM VE DEĞERLENDİRMESİ Devrim ERTÜRK Araş. Gör., Mardin Artuklu Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü. Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. Beden konusu, Klasik
DetaylıKadın sağlığı konusunda küçük bir rehber
Kadın sağlığı konusunda küçük bir rehber Skåne deki Temel Bakımda bulunan Ebe muayenehaneleri (Barnmorskemottagningarna) NEREYE BAŞ- VURABILIRIM? IKIZLERIM OLUR MU? BENİM İÇİN UYGUN MU? NORMAL MI? KAÇA
DetaylıTürkiye Futbol Federasyonu nun Türk Hukukundaki Yeri
Türkiye Futbol Federasyonu nun Türk Hukukundaki Yeri Aytaç ÖZELÇİ TÜRKİYE FUTBOL FEDERASYONU NUN TÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ Spor ve Hukuk Türk Spor Yönetiminin Tarihsel Gelişimi Bir Spor Dalı Olarak Futbol
DetaylıYard. Doç. Dr. SEVTAP METİN İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi BİYO-TIP ETİĞİ VE HUKUK
Yard. Doç. Dr. SEVTAP METİN İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi BİYO-TIP ETİĞİ VE HUKUK İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...vii İÇİNDEKİLER...ix GİRİŞ...1 A. Temel Kavramlar: Biyo-Etik, Biyo-Tıp Etiği...1
DetaylıTürk Hukuku nda ve Karşılaştırmalı Hukukta Vicdani Ret
Türk Hukuku nda ve Karşılaştırmalı Hukukta Vicdani Ret Yasemin SEMİZ TÜRK HUKUKU NDA VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA VİCDANİ RET Ankara 2010 Türk Hukuku nda ve Karşılaştırmalı Hukukta Vicdani Ret Yasemin Semiz
DetaylıAKSARAY ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DEKANLIĞI
AKSARAY ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DEKANLIĞI AİLE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ (Sertifika Proğramı) Programın Amacı: 04 Eylül 2012 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Aile Danışmanlığı Yönetmeliği
DetaylıORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME ANKETİ
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME ANKETİ* Sayın katılımcı bu anket, bölümümüzdeki araştırma görevlilerinin uzmanlık eğitim programları hakkındaki duygu ve düşüncelerini
DetaylıTÜRKİYE BÖLGESEL HEMOFİLİ SEMPOZYUMU
TÜRKİYE BÖLGESEL HEMOFİLİ SEMPOZYUMU 23 OCAK 2017 - ANTALYA T ürkiye Hemofili Derneğinin (TRHD) düzenlediği Türkiye Bölgesel Hemofili Sempozyumlarının dördüncüsü; Antalya İl Sağlık Müdürlüğü ve Akdeniz
DetaylıULUSAL TRAVMA VE ACİL CERRAHİ DERNEĞİ 2. İÇ ANADOLU BÖLGESİ TRAVMA VE ACİL CERRAHİ TOPLANTISI SONUÇ RAPORU
ULUSAL TRAVMA VE ACİL CERRAHİ DERNEĞİ 2. İÇ ANADOLU BÖLGESİ TRAVMA VE ACİL CERRAHİ TOPLANTISI SONUÇ RAPORU Değerli meslektaşımız, Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derneği tarafından 2018 yılı itibariyle organize
DetaylıDr. Ayşe KÖME AKPULAT İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı İŞ MAHKEMELERİNDE YARGILAMANIN ÖZELLİKLERİ
Dr. Ayşe KÖME AKPULAT İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı İŞ MAHKEMELERİNDE YARGILAMANIN ÖZELLİKLERİ İçindekiler Sunuş...VII Önsöz... IX İçindekiler...XIII
DetaylıGÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016
GÜVENLİ ANNELİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 Bu sunum; Arş. Gör. Dr. Tuğçe Şanver, Arş. Gör. Dr. Can Keskin ve Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış tarafından hazırlanmıştır.
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi Değerli Hekim Arkadaşımız, Bu anket ülkemizdeki farklı eğitim kurumlarınca uygulanan örnekler temel alınarak UÜTF Tıp
DetaylıCumhuriyet Tıp Dergisi Cumhuriyet Tıp Derg 2009; 31: Cumhuriyet Medical Journal Cumhuriyet Med J 2009; 31: 84-90
Cumhuriyet Medical Journal Cumhuriyet Med J 2009; 31: 84-90 Abortus ve etik Abortus and ethics Saliha Altıparmak, Meltem Çiçeklioğlu, Gülay Yıldırım Sağlık Yüksekokulu (S. Altıparmak, Öğretim Görevlisi),
DetaylıEditörler Doç.Dr. Özgür Sarı & Doç.Dr. Hicran Yıldız SAĞLIK SOSYOLOJİSİ
Editörler Doç.Dr. Özgür Sarı & Doç.Dr. Hicran Yıldız SAĞLIK SOSYOLOJİSİ Yazarlar Doç.Dr. Hicran Yıldız Doç.Dr. Özgür Sarı Yrd.Doç.Dr.Hakkı Kalaycı Yrd.Doç.Dr.Hasan Yavuzer Yrd.Doç.Dr.Hurigül Eken Yrd.Doç.Dr.İsmail
DetaylıHUKUKSAL ETİK (LEGAL ETHICS) DERS NOTLARI
Prof. Dr. A. Can TUNCAY Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi HUKUKSAL ETİK (LEGAL ETHICS) DERS NOTLARI İstanbul 2013 Yay n No : 2902 Hukuk Dizisi : 1427 1. Baskı - Nisan 2013 İSTANBUL ISBN 978-605 -
DetaylıDr. Atıl YÜKSEL İstanbul Tıp Fakültesi KHD AD, Perinatoloji BD. Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği
Dr. Atıl YÜKSEL İstanbul Tıp Fakültesi KHD AD, Perinatoloji BD Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği Vakanın tanımlanması, nedeninin belirlenmesi, sonraki gebeliklere hazırlık yapılması. Doğum
DetaylıAnkara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO. Adalet Programı Adalet Meslek Etiği Dersleri
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO Adalet Programı Adalet Meslek Etiği Dersleri Ders: Adalet Meslek Etiği Dersin Kodu: ADA105 Dersin Sorumlu Öğretim Elemanı: Yrd. Doç. Dr. Hakan FURTUN Kredisi:
DetaylıULUSLARARASI KATILIMLI TIP HUKUKU ARAŞTIRMALARI BİRİMİ
2-5 Eylül 2015 / BODRUM YASMİN RESORT HOTEL Interdisziplinäres Wissenschaftliches Zentrum Medizin-Ethik-Recht www.tiphukukukongresi2015.org Ufuk ÜLKER Yönetim Kurulu Başkanı Tel.: 0 242 243 85 00 - Fax:
DetaylıTÜRKİYE BÖLGESEL HEMOFİLİ SEMPOZYUMU 28 SUBAT 2016 PAZAR - RİZE
28 SUBAT 2016 PAZAR - RİZE Türkiye Hemofili Derneği (TRHD) nin düzenlediği 3.Türkiye Bölgesel Hemofili Sempozyumu 28 Şubat 2016 Pazar günü 10:00-17:30 saatleri arasında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
DetaylıKALÇA ARTROSKOPİSİ YENİLİKÇİ, TARTIŞMALI VE İNTERAKTİF CANLI CERRAHİ KURSU (25 OCAK 2019)
KALÇA ARTROSKOPİSİ YENİLİKÇİ, TARTIŞMALI VE İNTERAKTİF CANLI CERRAHİ KURSU (25 OCAK 2019) Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi nde Kalça Artroskopisi Yenilikçi, Tartışmalı ve İnteraktif Canlı Cerrahi Kursu
DetaylıKlinik Araştırma Etiği ve Klinik Araştırma Başvuru Dosyalarının Etik Kurullarda Değerlendirilmesi
ve Ankara Tabip Odası İşbirliği ile Klinik Araştırma Etiği ve Klinik Araştırma Başvuru Dosyalarının 28-29 MART 2015, ANKARA Yer:Ankara Tabip Odası 25 Haziran 2014 tarihli ve 29041 sayılı İlaç ve Biyolojik
DetaylıLENFÖDEM MELTEM DALYAN PINAR BORMAN F. FIGEN AYHAN
LENFÖDEM MELTEM DALYAN PINAR BORMAN F. FIGEN AYHAN 2017 LENFÖDEM ISBN: 978-605-9160-48-3 Tüm hakları saklıdır. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası gereği; bu kitabın basım, yayın ve satış
DetaylıTERMİNASYONLA İLGİLİ GERİ ÇEKİLEN YASA TASLAĞI ve DEĞERLENDİRİLMESİ
TERMİNASYONLA İLGİLİ GERİ ÇEKİLEN YASA TASLAĞI ve DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Mehmet Tayyar Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. Nüfus planlaması hakkında kanun (K.Nu.2827,
DetaylıŞanlıurfa Eğitim Seminerine büyük ilgi!
Şanlıurfa Eğitim Seminerine büyük ilgi! Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi konferans salonunda gerçekleştirilen Radyoteknoloji Eğitim Semineri açılış konuşmalarında; Harran Üniversitesi Rektör Yardımcısı
DetaylıAKSARAY ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DEKANLIĞI
AKSARAY ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DEKANLIĞI AİLE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ (Sertifika Proğramı) Programın Amacı: 04 Eylül 2012 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Aile Danışmanlığı Yönetmeliği
DetaylıİLAÇ DIŞI KLİNİK ARAŞTIRMALARI BAŞVURU FORMU
A. BAŞVURUNUN YAPILDIĞI YER Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ve Etik Kurula yapılacak olan başvurular için aynı form kullanılmalı ve ilgili kutu işaretlenmelidir. A.1. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu
DetaylıYrd.Doç.Dr. Zülfü ARIKANOĞLU
Yrd.Doç.Dr. Zülfü ARIKANOĞLU ORGAN NAKLİ NEDİR? Vücutta görevini yerine getiremeyen bir organın yerine, canlı vericiden veya ölüden alınan yeni ve sağlam bir organın cerrahi yöntemlerle nakledilmesi işlemidir.
DetaylıÖZGEÇMİŞ I.KİŞİSEL BİLGİLER
ÖZGEÇMİŞ I.KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı : Ayşe Kuzu Doğum Tarihi: 22.04.1976 Ünvanı: Öğretim Görevlisi İş Adresi: Bülent Ecevit Üniversitesi Ahmet Erdoğan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Kozlu/ZONGULDAK
DetaylıMesleki Deneyim. Eğitim Bilgileri. Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU. Profesör Marmara Üniversitesi Doçent Marmara Üniversitesi
Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU Mesleki Deneyim Profesör Marmara Üniversitesi - 2011 Doçent Marmara Üniversitesi - 2003 Eğitim Bilgileri Doktora Marmara Üniversitesi SBE - 1997 Yüksek Lisans Marmara Üniversitesi
DetaylıTürkiye de Uluslararası Koruma Arayan Kişiler İçin SAĞLIK HİZMETLERİ
Türkiye de Uluslararası Koruma Arayan Kişiler İçin SAĞLIK HİZMETLERİ SORULAR & YANITLAR MÜLTECİLER İÇİN ÜCRETSİZ HUKUKİ DESTEK Şubat 2016 Güncellemesi Türkiye ye sığındım. Sağlık hizmetlerinden ücretsiz
DetaylıNÖROŞİRÜRJİ HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ 14. BİLİMSEL KONGRESİ KONGRE PROGRAMI SÖZEL VE POSTER BİLDİRİ SUNUMLARI
NÖROŞİRÜRJİ HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ 14. BİLİMSEL KONGRESİ KONGRE PROGRAMI SÖZEL VE POSTER BİLDİRİ SUNUMLARI Nöroşirürji Hemşireliği Derneği 14. Bilimsel Kongre Programı NÖROŞİRÜRJİ HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ YÖNETİM
DetaylıDÜNYADA DİN EĞİTİMİ UYGULAMALARI
HOŞGELDİNİZ DÜNYADA DİN EĞİTİMİ UYGULAMALARI Prof. Dr. Mehmet Zeki AYDIN Marmara Üniversitesi EMAİL:mza@mehmetzekiaydin.com TEL:0506.3446620 Problem Türkiye de din eğitimi sorunu, yaygın olarak tartışılmakta
DetaylıBiyoetik İhtisas Komitesi Prof. Dr. Meral Özgüç
Biyoetik İhtisas Komitesi Prof. Dr. Meral Özgüç UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yönetim Kurulu Üyesi, Temel Bilimler ve Biyoetik Komiteleri Başkanı Komite Başkanı: Prof. Dr. Meral ÖZGÜÇ Temel Bilimler ve
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 Eğitim Yılı
2015-2016 Eğitim Yılı Dönem I. 1. Ders Kurulu Hekimlik ve Toplum Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü Dönem Koordinatörü Koordinatör Yardımcısı Ders kurulu başkanı :Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN :Prof.
DetaylıSağlık Yönetiminde Etik
SKY 408 Sağlık Yönetiminde Etik 2017-2018 Bahar Yarıyılı 1 Yararlanılan Kaynaklar Arslan, M. (2012). İş ve Meslek Ahlakı, Dünya ve Türkiye Örnekleri. Siyasal Kitabevi, 3. baskı, Ankara. Aydın, İ. (2012).
DetaylıTürkiye Bilişim Derneği. 5. Uluslararası İZMİR. Bilișim Hukuku Kurultayı Kasım. Sponsorluk Dosyası
1971 İZMİR 5. Uluslararası Bilișim Hukuku Kurultayı 2018 2-3 Kasım Sponsorluk Dosyası 2018 3 1971 BİLİŞİM ve HUKUK, Bilişim Teknikbilimini Ulusal Bir Kalkınma Aracı Olarak Kullanma hedefiyle bilişimde
DetaylıUlusal Travma ve Acil Cerrahi Derneği 7nci İç Anadolu Bölgesi Travma ve Acil Cerrahi Toplantısı ANKARA
Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derneği 7nci İç Anadolu Bölgesi Travma ve Acil Cerrahi Toplantısı ANKARA SBÜ Keçiören EAH Konferans Salonu 08 Eylül 2018 Cumartesi TOPLANTI SONUÇ RAPORU Ulusal Travma ve Acil
DetaylıDers Yılı Dönem-III
2018 2019 Ders Yılı Dönem-III HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK DERS KURULU 22.04.2019 27.05.2019 HALK SAĞLIĞI, BİYOİSTATİSTİK, TIP TARİHİ VE ETİK DERS KURULU 22.04.2019 27.05.2019 Dersler
DetaylıANKARA BAROSU FAALİYET RAPORU
ANKARA BAROSU FAALİYET RAPORU 10 Ekim 2010-12 Mart 2011 ANKARA BAROSU YAYINLARI Ankara Barosu Başkanlığı, 2011 Tüm hakları saklıdır. İLETİŞİM ADRESİ ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞI Adliye Sarayı Kat: 5 Sıhhiye/ANKARA
Detaylı5 soru-cevap:layout 1 4/28/11 12:14 PM Page 201 CEVAPLAR VE PARALEL OTURUM I SORULAR 201
4/28/11 12:14 PM Page 201 PARALEL OTURUM I SORULAR VE CEVAPLAR 5 soru-cevap:layout 1 201 5 soru-cevap:layout 1 4/28/11 12:14 PM Page 202 202 5 soru-cevap:layout 1 4/28/11 12:14 PM Page 203 IX. türkiye
DetaylıÖğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2
Öğretmenlik Meslek Etiği Sunu-2 Tanım: Etik Etik; İnsanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları, doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaksal açıdan
DetaylıDİNÎ SÖYLEMİN ÖNEMİ. Tartışmalı İlmî Toplantı PROGRAM - DAVETİYE 16/18 EKİM 2015 TOPLUMSAL BİRLİĞİN GÜÇLENDİRİLMESİNDE
TOPLUMSAL BİRLİĞİN GÜÇLENDİRİLMESİNDE DİNÎ SÖYLEMİN ÖNEMİ Tartışmalı İlmî Toplantı PROGRAM - DAVETİYE 16/18 EKİM 2015 CUMA-CUMARTESİ-PAZAR GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ KONGRE ve KÜLTÜR MERKEZİ KAMPÜS / GAZİANTEP
Detaylı