LibreOffice - 9. Sistemi izlemek ve tahlil etmek için önemli bir dizin: /proc. Puppet

Transkript

1

2 Yıl: 3 Sayı: 48 Aralık, İ çin d ekiler Dergi Ekibi Aysel Aksu Bahadır Demircioğlu Barış Can Ceren Çalıcı LibreOffice - 9 Deniz Özibrişim FCM'den çevirdiğimiz yazı dizisi devam ediyor. Erkan Esmer Onur Altıntaşı 14 Semetey Coşkun Sistemi İzleme Merkezi /proc Tasarım Ekibi 23 Elif Sunğur Ömer Yatğın Sistemi izlemek ve tahlil etmek için önemli bir dizin: /proc Puppet Poyraz Karahan Sistem yöneticilerinin başyardımcısı olan IT otomasyon yazılımı Puppet'i tanıyalım. 18 Android Kütüphane Projesi Android Kütüphane Projesi nedir? Nasıl 11 geliştirilir? Kimin, ne için işine yarar? Robin Hood: The Legend of Sherwood Bilimsel Araştırmalar İçin Kullanılan Süperbilgisayarlarda İşletim Sistemi Olarak Linux 16 Açık Kaynak Öğrenme Yönetim Sistemi Ctrl + Alt + T Oyun Performansını Nasıl Artırabiliriz? Linux Haberler 26 Ed itörd en Yeni Sayı, Yeni SUDO web: e-posta: sudo@ubuntu-tr.net Merhaba, biz geldik! "Yatay mı, dikey mi; olsun mu, olmasın mı; yaptık, yok olmadı, bir daha yapalım; şusu şöyle busu böyle olsun; o da olmaz, bir daha bakalım" gibi gibi bir sürü tartışma ve yorumdan sonra yeni tasarımımızla karşınızdayız. Amacımız her geçen gün daha da gelişen, büyüyen, okuyucularına hem yararlı makaleler sunan hem de keyif veren bir dergi olabilmek. Bunun için bütün çabamız. Umarız hedeflerimize ulaşma çabamızın yanında SUDO okuyucularının beklentilerine de yanıt verebiliyoruzdur. Dergimizi sadece biçim olarak değil, içerik olarak da gün geçtikçe geliştiriyoruz. Bu konuda desteğe de ihtiyacımız yok değil. Aklınızın bir köşesinde bulunsun isteriz. Dergimizin tasarımıyla ilgili yorumlarınızı bekliyor, keyifli okumalar diliyoruz. Kullanılan Programlar Scribus Gimp Inkscape Ceren ÇALICI

3 Bahadır Demircioğlu coolbye.deviantart.com Bilimsel Araştırmalar İçin Kullanılan Süperbilgisayarlarda İşletim Sistemi Olarak Linux Son verilere göre dünyada kullanılan 500 süperbilgisayardan 462'sinde,oranlarsak %94.2'sinde, işletim sistemi olarak Linux kullanılıyor. Sizin için bilimsel alanda kullanılan bu süperbilgisayarlardan bazılarını inceledik. Duyduğunuz doğru; Linux sadece karşımıza bir masaüstü işletim karmaşık araştırmalar yapmak için kurulmuştur. Bu bilgisayarın sistemi olarak değil, aynı zamanda ağır ve karmaşık matematiksel öncelikli kuruluş amacı nükleer silah simülasyonu yapmaktır. Diğer hesaplar gerektiren araştırmalarda kullanılan süperbilgisayarların amaçları ise astronomi, enerji, insan gen araştırmaları ve iklim işletim sistemi olarak da önde gelmektedir. Bu yazıda Linux'un bir değişikliği alanında araştırmalar yapmaktır. Sequoia; 96 raftan, 98 işletim 304 bilgi işlem düğümünden, 1,6 milyon çekirdekten ve 1,6 sistemi olarak bazı üst düzey bilimsel araştırma bilgisayarlarındaki potansiyelini göstermeye çalışacağım. petabaytlık bellekten oluşuyor ve bu süperbilgisayarın üzerinde koşan işletim sistemi Linux'tur. Top 500 listesinin tepesindeki 1 0 bilgisayardan ilk sekizi araştırmalar için, diğer ikisi ise akademik çalışmalar için kullanılmaktadır. 2- Pleiades: NASA (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi)'nın sahip olduğu süperbilgisayardır. Top 500 sıralaması içinde 1 1. sırayı almaktadır. Adını bir yıldız takımından almaktadır. Tahmin edilebileceği gibi uzay araştırmalarındaki karmaşık hesaplamaları 1 - Sequoia: Dünyanın en iyi süperbilgisayarı olarak gösterilen Sequoia, IBM tarafından ABD Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi için 3

4 Bahadır Demircioğlu yapmak için kullanılmaktadır. Sistem; 1 82 raftan, toplam Spor, Bilim ve Teknoloji bakanlıklarının desteğini alarak K işlemci, GPU çekirdek, 233 TB RAM ve 9,3 PB depolama bilgisayarını yapmışlardır. K bilgisayarının adı Japoncada 'kei' yani alanından on katrilyondan gelmektedir. oluşmaktadır. Üzerinde SUSE işletim sistemi koşmaktadır. K bilgisayarının, küresel iklim araştırmaları ve meteorolojiden afet 3- K-1 0: NASA'nın Linux temelli akıllı robotu, NASA'nın Ames önleme ve tıp alanına kadar birçok alanda çığır açıcı bir etkisi Araştırma Merkezi'nde Akıllı Robotik Grubu (IRG) tarafından olması beklenmektedir. Süperbilgisayar; adet 8 çekirdekli geliştirildi. K-1 0 robotu gelecekte Ay ve Mars taki robotik işlemci, 864 kabin ve her işlemci için 1 6 GB RAM'den oluşmaktadır. görevlerde kullanmak üzere keşif araçları inşa edecek bir projenin Unutmadan; bu sistemde su soğutma kullanılmaktadır. Tabii ki parçası olarak geliştirildi. K-1 0, NASA nın söylediğine göre, geniş sistemde Linux temmelli özel geliştirilmiş bir işletim sistemi kullanıcı tabanı ve uygulama uyumluluğu sebebiyle seçilen Red Hat koşmaktadır. Linux çalıştırıyor ve Linux un esnekliği ve ölçeklendirilebilmesi kolayca cihaz ekleme, çıkarma ya da genişletme yapabilmeye olanak sağlıyor. 5- CERN: CERN'in adını artık bütün haber bültenlerinde duymaktayız. Peki "Nedir bu CERN?" dersek; dünyanın en büyük "parçacık fiziği laboratuarı" olarak tanımlayabiliriz. Buradaki deneyler sürekli yapılamamaktadır. Bunun nedeni soğutma gereksinimleri ve açığa çıkan büyük datalar. Küçük bir hesaplamayla büyük hadron çarpıştırıcısında 1 sn'de açığa dört milyon DVD yazmaya yetecek büyüklükte data çıkmaktadır. Bu 4- The K Supercomputer: RIKEN (Hesaplamalı Bilimler Gelişmiş verinin anlaşılması ve araştırılması için çok büyük bir hesaplama ve Enstitüsü) ve Fujitsu; ortaklaşa çalışarak, Yüksek Performanslı Bilgi data gücüne ihtiyaç vardır. Dolayısıyla CERN süperbilgisayarını İşlem Altyapısı (HPCI)'nın bir parçası olarak, Japon Eğitim, Kültür, kurmuştur. Bu süperbilgisayar diğerlerine göre farklı bir yapıya sahiptir. Bu fark ise sistemin çoğunun dağınık olmasıdır. Yani kullanılan hesaplama düğümleri sisteme dahil olan 33 farklı ülke ve 7000 farklı araştırmacının bilgisayarlarıdır. Bu sistemde CERN tarafından geliştirilen Linux temelli Scientific Linux işletim sistemi koşmaktadır. 4

5 Bahadır Demircioğlu 6- The Mira Supercomputer: Mira süperbilgisayarı, IBM tarafından 9- FermiLab: Karanlık Enerji Araştırması (DES) dahilinde evrenin "Büyük Patlama (Big Bang)"dan sonra 1 3 milyar yıl boyunca tüm genişlemesi, büyük ölçekli yapısının büyümesi ve büyüme evrenin simülasyonunu çalıştırmak için oluşturulmuştur. Bu dinamikleri araştırılmaktadır. FermiLab Dark Enerji Kamerası ve süperbilgisayar, birbiri ile çarpışan ve etkileşimde bulunarak bununla ilişkili 4m teleskop ve karmaşık parçalar Linux ile çalışan birleşen sayısız parçacığın hareketini simule etmeye çalışıyor. Bu da bilgisayarlar tarafından kontrol edilmektedir. Ekipmanlardan gelen çok büyük bir hesaplama gereksinimi gerektirmektedir. Bunun için bütün veriler bu Linux sunucular üzerinde depo edilmektedir. Mira'da 768 bin çekirdek, 768 TB RAM bulunmakta. Bu sayede de saniyede 1 0 katrilyon işlem yapabilmektedir. Mira'ya Argonne 1 0- UHEM : Birazcık da reklam yapayım. :) Ulusal Yüksek Başarımlı Ulusal Laboratuvarı ev sahipliği yapmaktadır. Mira, şu an Top 500 Hesaplama Merkezi Türkiye'de hesaplamalı bilim ve mühendislik sıralamasında 3. sırada bulunmaktadır. alanlarında farkındalık yaratmayı, bilimsel araştırma ve AR-GE faaliyetlerinde yeterli hesaplama altyapısı sağlamayı temel hedef edinmektedir. Ulusal Yüksek Başarımlı Hesaplama Merkezi Projesi (UHEM) ulusal yenilik (inovasyon) sistemimize yüksek başarımlı hesaplama ve veri depolama alanında hizmet sunmak ve bu alanlarda bir sinerji merkezi oluşturmak amacıyla 2004 yılında DPT desteği ile başlatılmıştır. UHEM bünyesinde iklim araştırmaları, yer bilimi, nano-teknoloji, hesaplamalı kimya, yüksek enerji fiziği, hesaplamalı akışkanlar mekaniği ve yaşam bilimleri hakkında hesaplamalar yapılmaktadır. Lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri UHEM kaynaklarını 2500 cpu-saat ile cpu-saat arasında ücretsiz olarak kullanabilmektedi 7- SCIAMA: Portsmouth Üniversitesi'nde, Gravitasyon ve Kozmoloji Enstitüsü'nde bulunan, ismini Dennis William Sciama'dan alan ve Dell tarafından yapılan bu süperbilgisayar, dünyaya teleskoplardan gelen verilerin analizi için bilim adamları ve araştırmacılar tarafından kullanılmaktadır. Bilgisayar, evren hakkındaki kullanarak yapmaktadır. mevcut büyük teorileri simülasyonlar Süperbilgisayarda Scientific Linux koşmaktadır. Karadeniz hesaplama sunucu sistemi: 51 2 çekirdek, GB RAM 8- The Internet Archive: Internet Archive, "tüm bilginin evrensel Anadolu hesaplama sunucu sistemi: çekirdek, 3050 GB RAM erişim" misyonu ile kâr amacı gütmeyen bir dijital kütüphanedir. Trakya hesaplama sunucu sistemi: 64 çekirdek, 1 28 GB RAM Örgütün amacı araştırmacılar, tarihçiler, bilim adamları ve halk için Ege hesaplama sunucu sistemi: 840 çekirdek, GB RAM dijital formatta mevcut tarihsel koleksiyonlara kalıcı erişim vermektir. Internet Archive'nin arşivinde web siteleri, müzik, Sistemlerde CentOS koşmaktadır. hareketli görüntüler, dijital materyaller ve 3 milyona yakın lisansı açık kitap bulunmaktadır. Internet Archive, aynı zamanda 2009 yılından bu yana tüm TV haberlerini de arşivlemektedir. Bu da çok büyük bir depolama, aynı zamanda arşivleme gerektirir. Bu arşiv içinden aranılan bir şeyi bulup çıkarmak tıpkı samanlıkta iğne aramaya benzemektedir. Bunun için Internet Archive, üzerinde Linux koşan yüzlerce sunucuyu aynı anda kullanmak zorunda sudo@sudo-ubuntutr:~$ 1 Bilgisayarınızın daha az elektrik harcamasını istiyorsanız kutucukları takip edin :) kalmıştır. 5

6 Emre Güntekin Robin Hood: The Legend of Sherwood Zenginden çalıp fakirlere dağıtan ve bir zorba olan Notthingam şerifine karşı çıkan kahraman Robin Hood'un yerine geçmek nasıl olurdu acaba? Robin Hood: The Legend of Sherwood, taktik oyunlarını sevenler için -kısmen de olsa- bu deneyimi yaşama fırsatı sunuyor. Bilgisayarcının camı tıklanır. Ne oldu? gibisinden kafa sağa sola -Kernel 2.2 sallanır. İçerideki adam, Hayır anlamında kafasını yukarı kaldırır -Glibc2.1 ve cık anlamında dudaklarını büker. Hayal kırıklığı ile yurda geri -Pentium 500 işlemci dönülür. Bu, günde üç öğün gidilerek Abi, Commandos 2 geldi MB ana bellek mi? diye sorulan ve bezdirilen bilgisayarcı ile aramda sık geçmiştir. -8 MB ekran kartı -OSS uyumlu ses kartı Eidos'un Commandos oyununu bitirdikten sonra, ikincisi için -1 GB disk alanı bilgisayarcıları arşınladığım zamanlarda, aradığım oyun çıkana kadar oyalanacak Desperados diye bir oyun bulmuştum. Bunlar taaa 2001 senesinde cereyan etmişti. Ancak geçenlerde, Desperados'u yapan ekibin yapmış olduğu bir başka eş zamanlı taktik oyunu olan Robin Hood:The Legend of Sherwood oyununu, GNU/Linux platformu için bulunca gerçekten çok sevindim. Edebiyat literatüründe Robin Hood, zenginden çalıp fakirlere dağıtan ve bir zorba olan Notthingam şerifine karşı çıkan kahraman olarak karşımıza çıkar. Oyunda Robin, Kral Arslan Yürekli Richard ile Haçlı Seferi'ne çıkmış Loxley Lordu'nun oğludur. Döndüğünde ise İngiltere'de Kral Richard'ın öldüğü dedikoduları yayılmıştır; Oyunun ana menüsü basit. Sol tarafta oyuncu profilimizin adını ve kralın yokluğundan istifade eden bazı bölge lordları, halkı ezmeye oyunumuzla ilgili bilgileri görüyoruz. İlk açılışta buradaki tüm başlamışlardır. Robin'in yaşadığı yer olan Notthingam'ın şerifi de değerler sıfır oluyor. Sağ taraftaki menüden Play oyuna bunlardan biridir. Şerif, Robin'in yokluğunda ölen babasının tüm başlamamızı sağlıyor. İlk açılışta buraya girdiğimizde, oyun bizden mallarına ve topraklarına da el koymuştur. Bu yüzden de genç bir kullanıcı profil adı ve zorluk derecesi belirtmemizi ister. Zorluk Robin'in savaştan sağ dönmesi hiç hoşuna gitmemiştir. derecesi seçtiğinizde, aynı profil için zorluk derecesini sonradan değiştiremezsiniz. Eğer birden fazla oyuncu profilimiz varsa, burada Oyun; Windows, MAC ve GNU/Linux platformları için mevcut. Kapalı otomatik olarak, en son kayıt yaptığınız yerden oyuna başlarsınız. kodlu ve ticari lisansa sahip oyunun GNU/Linux sürümü, $1 5 Burası yükleme yapmaktan farklı olarak, kaldığınız bölümün en karşılığında Desura oyun yöneticisinden alınabilir. Oyun, 32 bit başından oyuna başlar. Load, önceden kaydettiğiniz oyunun, GNU/Linux bit kayıt ettiğiniz yerden başlmasını sağlar. Select Player birden fazla sorunlarla oyuncu profili oluşturmuşsanız, bunlar arasında geçiş yapmanızı için kullanıcılarının, mevcut. ses başta Denememekle olmak üzere, beraber, bazı 64 karşılaşmaları mümkün. Oyunun asgari sistem ihtiyaçları şöyle: sağlar. Options seçenekler penceresini açar. Buradan grafik ayarlarını, ses düzeyini ve kısayol tuşlarını ayarlayabilirsiniz. Show 6

7 Emre Güntekin Movies oyunun sinematiklerini izleyebilirsiniz. Credits oyunu verdiğiniz herhangi bir komutu, planlayabilirsiniz. Hareket yapan ekibi tanımanızı sağlarken, Quit oyunu kapatır. etmelerini istediğimiz karakterlerin hareketlerini planladıktan sonra, hareket planlama ikonunun hemen sağındaki borazan ikonuna basarak, karakterlerimizin hareketlerine başlamalarını sağlarız. Bu ikon, karakterlerin tümünün planladığınız hareketlere aynı anda başlamalarını hareketlerin tümünü karakterlerinizin ayrı sağlar. Karakterlerimiz, planlanan yaptıktan ayrı sonra hareket dururlar. etmelerini Eğer istiyorsanız, karakterin portresi üzerinde beliren planlanmış hareket ikonuna basmanız yeterli. Diğer karakterler harekete geçmeden, sadece seçtiğiniz karakter hareketine başlayacaktır. Benim, oyunda gerçekten çok kullanışlı ve faydalı bulduğum bir özellik. Mesela bir ya da iki adamınız, bir nöbetçi grubunun dikkatini çektiğinde, diğerlerinin nöbetçilerin arkalarından ya da bakmadıkları yönden geçmeleri gibi hareketlerde oldukça işinize yarayacaktır. Oyunumuz, iki boyutlu eş zamanlı taktik oyunların standart grafik Ekranın sol alt köşesinde ise, çömelme ve ayağa kalkma ikonlarımız tipi olan izometrik grafiğe sahip. Oyun ekranımızı tanıyacak var. Anlayacağınız üzere karakterimizin çömelmesini ve ayağa olursak, sol üst köşede Robin'in sahip olduğu para miktarını kalkmasını sağlar. Çömelmek, karakterimizin daha zor fark görebilirsiniz. Yakaladığımız konvoylardan ekibimizin elde ettiği edilmesini ve sütre arkasına saklanmasını sağlar. Ayrıca çömelerek ganimetler, paramızı arttırır. Altında ise ekibimizin topladığı yonca hareket etmek, duyulmanızı da zorlaştırır. Mesela uyuyan yapraklarının (clover) sayısını görebilirsiniz. Bu yonca yaprakları, nöbetçilerin yanından, onları uyandırmadan geçebilmek için iyileştirme üyelerini çömelerek geçmeniz gerekecektir. Yine çömelmek, okçulara daha iyileştirmelerini sağlar. Haritalardaki yan görevleri yapmak, bazı zor hedef olmanızı sağlayacaktır. Karakterinizin bir yere hızla sivillerle konuşmak, bazı dilencilere para vermek ve öldürdüğünüz gitmesini istiyorsanız çift tıklayarak koşmasını sağlayabilirsiniz. yeteneğine sahip üyelerin, ekip bazı şövalyeler, ekibinize yonca yaprağı kazandırır. Ekranın altında ise, ekbimizde bulunan karakterlerimizin portreleri Sağ üstteki göz ikonu ise, düşman askerlerinin görüş alanını yer alıyor. Buradan karakterlerimizi seçerek, yapabilecekleri görmenizi sağlar. Yeşil alan, düşmanın alarm durumunda hareketleri görebiliyor ve bunları yapmalarını sağlayabiliyoruz. olmadığını gösterir. Alan sarı ise, düşman bir şeylerden Portrenin üst kıvrımı ise, karakterin gücünü gösteriyor. Bu güç sola şüphelenmiş, olan biteni anlamaya çalışıyor demektir. Kırmızı alan doğru azalıyor ve biterse karakterimiz ölüyor. Oyundaki başlıca ise, düşman sizi görmüş ve alarma geçmiş demektir. Alarma geçmiş karakterlerimiz: bir düşman, saf dışı edilmeden sizi aramayı bırakmaz. -Robin Hood: Oyunumuzun baş kahramanı. Hızlı ve becerikli olan Göz ikonunun altındaki katlanmış harita ise, mini haritayı açmanızı karakterimiz. Robin, ok atma ve kılıç kullanmada usta. Ayrıca sağlar. Buradan ekip üyelerimizi, düşmanları, yerdeki bilgi akrobasi yeteneği ile de erişilmesi güç yerlere gidebiliyor. Sarmaşık notlarını, sivilleri ve gideceğimiz yerleri görebiliriz. sarılı duvarlara da tırmanabilen Robin, yakın dövüş silahı olarak, Sherwood ormanlarındaki pusu görevlerinde uzun bir sopa, diğer Hemen yanındaki kale şeklindeki ikonlarımız ise, haritayı görevlerde ise kılıç kullanıyor. Robin, arkadan yaklaşıp düşmanı yakınlaştırıp uzaklaştırmamızı sağlıyor. Ancak ne yazık ki oyunda bayıltabiliyor. bir çizgisel grafik filtresi ya da anti-aliasing (AA) özelliği yok. Haritayı yakınlaştırırsanız, piksel sayıları değişmeyeceğinden -Stuteley: Robin'in yokluğunda Notthingam şerifine karşı duran pikseller büyüyecek ve görüntü bozulacaktır. birkaç asiden biri. Yaşlı ama yetenekli bir karakter olan Stuteley, düşman askerlerine ağ fırlatabiliyor. Baygın askerleri bağlayabilen Sağ alt kısımda ise hareket planlama ikonumuz var. Ekibimizdeki Stuteley, kilitli kapıları da açabiliyor. Ancak Keşiş Tuck ekibe her bir eleman için üç adet hareket tasarlayabilirsiniz. Sağ alttaki katılınca, bu karaktere pek gerek kalmıyor. kâğıt ikonuna bastığımızda, seçili karakterimizin portresinin üzerinde planlanan hareket belirecektir. Karakterimize, oyunda -Maid Marian: Ekibimizin kadın elemanı. Düğünden kaçırdığımız komut verir gibi komut vererek, üç hareket belirtebiliriz. Oyunda görevden (A Wedding and A Funeral) sonra ekibe katılan ve 7

8 Emre Güntekin Robin'in aşkı olan Marian, casus karakterimiz. Notthingam yanında savaşmak için Sherwood ormanına gelen asiler ya da şerifinden haberler taşıyan Marian, oyunda ise diğer karakterleri oyundaki adıyla Merry Men. Bu asiler, Robin'in tamamladığı iyileştirebilme yeteneğine sahip. Keskin kulakları da bir konuşmayı önemli görevlerden sonra, görevdeki başarı ve davranışlarınız ile daha uzaktan dinlemenizi ya da yaklaşan askerleri daha uzaktan doğru orantılı olarak, Robin'e katılıyorlar. Robin Hood bir halk fark edebilmenizi sağlıyor. kahramanı. Görevlerde de ona göre davranması gerekiyor elbette. Yani askerlerle dalga geçmek, onları çok zorunda kalmadıkça -Will Scarlet: Robin'in bir kılıç dövüşçüsü. öldürmemek, göğüs göğüse savaş ile halkı korkutmak yerine Oyunumuzda ise sapan ile düşmanları bayıltabiliyor. Ancak ne var görünmeden taktik hareketlerle görevi tamamlamak gibi. Oyunda ki sapanla nişan almak biraz zor ve mesafesi çok uzun değil. Yakın tüm dövüşte boğarak bırakabilirsiniz. Ama bunu kesinlikle tavsiye etmeyeceğim. Bunu öldürebiliyor. Ancak Robin'in bir ünü var. Bu yüzden Scarlet'in yaparsanız, bir kasabaya girdiğinizde, halk size yardımcı olmak özelliklerini çok fazla kullanmayın. yerine, kaçışarak askerlere haber vereceklerdir. Yine Robin'e -Little John: Robin ile kavga ederek tanışan ve sonrasında en yakın "Merry Men" katılımı bitecek, hatta ayrılmaya başlayacaklardır. dostu olan Küçük (!) John, takımın kas gücü. Elindeki kocaman Kısaca oyunda savaşmak yerine, taktik hareketleri tercih edin sopası derim. oldukça (odunu) usta ile yeğeni. olan birden Usta Scarlet, fazla düşmanları düşmanı aynı anda askerleri öldürüp de arkanızda ölü asker dağları havalandırabiliyor. Robin gibi, düşmanı yumrukla bayıltabiliyor. Ancak Robin, subayları, şövalyeleri ve siyah üniformalı askerleri tek Yukarıda saydığım baş rol karakterlerinden herhangi birinin ölmesi yumrukla bayıltamazken, Küçük John için ikinciyi vurmaya hiç üzerine oyun biter. "Merry Men" asilerinin ölmesi ise oyunu gerek kalmıyor. Küçük John, ölü ya da baygın askerleri de bitirmez. Ancak yine de adamlarınızın ölmemesine dikkat edin. rahatlıkla taşıyabiliyor. Fazla adam kaybederseniz, asiler yine ayrılmaya başlayacaklardır. Robin, bir kahraman ve iyi yürekli birisi; bir kasap değil. Bu, oyunda -Frair Tuck: Marian'ın günah çıkarttığı Keşiş Tuck, Stuteley ile aynı gerçekten dikkat etmeniz gereken bir unsur. karakter sayılır. Stuteley gibi, kilitli kapıları açabiliyor ve baygın askerleri bağlayabiliyor. Ayrıca elindeki asası da askerleri Sherwood Ormanı bayıltmakta bire bir. Keşiş Tuck ekibe katılınca, Stuteley'e ihtiyaç duymayacaksınız. "Merry Men" katılımı unsurundan sonra, oyunun kendine has ikinci unsuru Sherwood Ormanı. Burası, Stuteley tarafından, Sherwood Baş rol karakterlerimiz bunlar. Baş rol diyorum, çünkü bu Ormanı'nın içlerinde kurulmuş bir asi kampıdır. İkinci görevden karakterlerden sonra Robin, Stuteley ile buraya geliyor ve Robin'e kampı anlatıyor. başka ekibimizde kullanabileceğimiz diğer karakterlerimiz de olacak. Şerifin baskısından kaçan ve Robin'in 8

9 Emre Güntekin uçlarını keskinleştirip tüylerini düzelttikleri bir atölye. Buraya sadece okları olan okçuları gönderin, yoksa boşu boşuna adam görevlendirmiş olursunuz. Haritayı sağa kaydırdığınız zaman, ortada dikilen Robert'i göreceksiniz. Eski bir asker olan Robert, sizlerle görevlere gelmiyor ama kamptaki, asileri yakın dövüş konusunda eğitiyor. Hemen onun sağında ise, ok atış alanımız var. Burası da elemanlarımızın okçuluk yeteneklerini geliştirecekleri alanımız. Ekibimize en fazla beş adam alabiliyoruz. Daha az alabiliriz, ancak daha fazla alamayız. Ormanda kalan adamlarınızı ise, kampın bu Sherwood Ormanı, görevlerimizden sonra "Merry Men" asilerinin bize katıldıkları yer. Görevi başarıp da buraya geldiğinizde, yeni katılımlarla ilgili bir mesaj alıyorsunuz ve yeni katılan asileri burada görebiliyorsunuz. "Merry Men" asileri de farklı farklı özelliklere sahipler. Bazıları ok kullanmada usta ve çevikler. Bazıları Küçük John ile benzerlik gösteriyorlar. Bazıları ise, iyileştirme yeteneğine ve yakın dövüş becerisine sahipler. Ancak Sherwood Ormanı kampınızda, adamlarınızı yakın dövüş ve ok kullanımı konularında eğitebiliyor, yeteneklerini daha da geliştirebiliyorsunuz. seçmenizi sağlayacak bir haritayı önünüze getiriyor. Haritamızda Lincoln, Nottingham, Derby, York ve Leicester isimlerinde beş farklı kent ve elbette Sherwood Ormanı var. Taktiksel ya da önemli görevlerimizi bu beş farklı kentlerde oynarken, Sherwood Ormanı'nda ise, konvoy ya da askerlere pusu kurmak gibi görevler alıyoruz. Görev seçiminden sonra, harita yakınlaştırma simgesinin yanında, yeşil bir ok simgesi belirecektir. Bu simge, seçili karakterimizi görev için oluşturacağımız ekibe dahil etmemizi sağlar. Buna basınca, seçili karakter hızla, ekranın en sağ üst köşesinde bulunan çıkış noktasına gider ve orada bekler. Ekranın sağ ortasında bulunan onay işareti, seçtiğimiz görevi başlatırken, red işareti ise, farklı bir görev seçmemiz için bizi haritaya geri götürür. yayıp oturmuyorlar. Kampımızda çalışma yerleri ve eğitim bölgeleri oldukları bölgeler buraları gösteriyor. Üst kısımda sol tarafta, kese yapım atölyemiz var. Burada, Robin'in kullanımı için deriden para keseleri yapabiliyoruz. Sağ taraftaki atölye ise, askerlere fırlatmamız için ağ yapmamızı çalışmalarını sağlayabilirsiniz. götürmektir. Elemanınızın üstünde kısa bir süre sonra, bulunduğu yerin görev ikonu çıkacaktır. Sonraki dönüşünüzde, eğitim alanları gelişmiş; toplayıcılar, avcılar ve bir şeyler yapanları da işlerini yapmış olarak bulacaksınız. Bizim tarafımız bu şekilde. Biraz da düşman tarafında bahsetmek istediğim küçük püf noktaları var. Öncelikle hemen fark edeceğiniz, düşmanlarımız çeşitli sınıf askerlerden oluşuyor: Mızrakçılar, komutanlar. Şövalyeler, süvariler ve komutanlar oldukça güçlüler. Komutanlar ayrıca, çevrelerindeki diğer askerleri organize etme yetisine sahipler. İkinci olaraksa, üniformlarının farklı renklerde olduklarını fark edeceksiniz. Bu renkler: -Mavi: Deneyimsiz ve yeni askerleri gösterir. Oldukça kolay avdırlar. -Sarı: Düşük deneyimli ve rütbesiz askerleri gösterir. -Turuncu: Eğitimli ve deneyimli askerleri gösterir. Tehlikelidirler. -Kırmızı: Yüksek eğitimli askerleri gösterir. Bunlarla dövüşürken Seçtiğiniz ekip, seçtiğiniz göreve gittiği zaman arkada kalanlar da sağlıyor. Zeminde üst kısımda bulunan alan, karakterlerimizin güçlerini doldurup dinlenmelerini sağlıyor. Alt kısımdaki yanan ateş ise, yiyecek için ava adam göndermemizi sağlıyor. En soldaki atölyemiz, okçularımızın daha etkili ok atabilmeleri için, oklarının görevlendirerek Yapmanız gereken bir adamı seçerek, atölyenin bulunduğu bölgeye okçular, kılıç ve kalkan dövüşçüleri, şövalyeler, süvariler ve Kampa geldiğiniz zaman, oyundaki mini harita ikonu, burada görev var. Yerdeki mesaj rulolarının alanlarında dikkatli olun. -Siyah: Seçilmiş askerlerdir. Bunlardan uzak durun ve dövüşmekten mümkün olduğunca kaçının. Dövüşmek zorunda kalırsanız da teke tek dövüşmeyin. -Yeşil: Bu askerler, Robin'in babasının arkadaşları olan Lord Godwin ve Lord Ranulph'un askerleridir. İlk karşılaşmada sizinle dövüşeceklerdir. Ancak onları öldürmez ve Robin'in ününe zarar verecek davranışlardan kaçınırsanız, eninde sonunda tarafınıza geçeceklerdir. sizin 9

10 Emre Güntekin Yine askerlerin üzerinde bazı işaretler göreceksiniz. Bunlar: -Soru İşareti: Asker, bir şeylerden şüphelenmiş ancak neler olduğunu anlayamamıştır. Soru işaretinin büyüklüğü, askerin şüphe oranını göstermektedir. -Ünlem İşareti: Asker, ekibinizden birini görmüş ve alarma geçmiş demektir. -Güneş: Asker, ilgisini çekecek bir şeyler görmüş demektir. Mesela yere attığınız para kesesi gibi. -Fırtına Bulutu: Asker, bir şeylerden dolayı sinirlenmiş demektir. Mesela bir yabanarısı tarafından rahatsız edilmek. -Yağmur Bulutu: Asker, kendisini ilgilendirmeyecek bir şeyler görmüş demektir. -Z: Asker uyuyor demektir. Uyuyan biri herhangi bir şey göremez. Ama yakınında fazla gürültü yaparsanız, uyanır. -Spiral: Asker sarhoş demektir. Alarm düzeyi çok düşük olur ve sarsakça dövüşür. -Dönen Yıldızlar: Asker baygın demektir. Bayılttığınız askerler, oyun boyunca baygın kalmaz, bir süre sonra ayılırlar. Ayılan askerin tepesinde bir soru işareti çıkar ve şüphelenmeye başlar. Baygın askerin üstündeki yıldız sayısı, ayılma zamanı hakkında size ipucu verir. Üç yıldız, askerin yeni bayılmış; iki yıldız, bir süre baygın olduğunu; tek yıldız ise ayılmak üzere olduğunu gösterir. Oyunun bahse değecek üçüncü unsuru ise, yakın dövüş kısmı. Karakterinizin yakın dövüş yeteneği ne kadar yüksekse, kendi başına o kadar iyi dövüşecek demektir. Ancak bu dövüş kısmına müdahale etmeyeceğiniz anlamına gelmiyor. Oyunun dövüş kontrolü bana, "Die By The Sword" oyunundaki VSIM kontrollerini hatırlattı. Yön tuşları ile karakteri kontrol ederken, kılıç tutan eli numerik tuş takımı ile kontrol ederdik. "Robin Hood: The Legend of Sherwood" oyununda da -DBTS'teki kadar detaylı olmasa da- benzer bir kontrol var. Ekibinizden birisi, bir askerla kavgaya tutuştuğu zaman, portresinin üzerinde kırmızı çerçeve içinde çapraz iki kılıç belirecektir. Adamınızı bırakabilir ya da dövüşe müdahale edebilirsiniz. Bırakırsanız, dövüşen karakterler, yakın dövüş becerilerine göre birbirlerinden güç götüreceklerdir ve daha iyi dövüşen, diğerini öldürecektir. Müdahale etmeniz durumunda ise, dövüşen karakteri seçerek, sol fare tuşu ile saldırırken, sağ fare tuşu ile de savunma yaparsınız. Peki enteresanlık neresinde bunun? Saldırmak için, sol fare tuşuna basılı tutup farenizle ekrana sarı bir çizgi çiziyorsunuz ve karakteriniz, kılıcını sizin çizdiğiniz çizgi şeklinde düşmanına savuruyor. Mesela, fare sol tuşuna basılı tutarak fareyi yukarıdan aşağı çekerek düz bir çizgi çektiniz. Adamınız, dövüştüğü askere, yukarıdan aşağı doğru kılıcını ya da sopasını savurmak suretiyle saldıracaktır. Aynı şekilde soldan sağa, sağdan sola ya da çaprazlara savurabiliyorsunuz. Tam bir daire çizerseniz, karakterinizi kendi etrafında dönerek kılıcını savuracaktır. Yine çizmiş olduğunuz çizgini boyu da kılıcı (sopayı) savurma hızını etkileyecektir. Elbette düşmana isabet etmesi durumunda vereceği hasar da az ya da fazla olacaktır. İlginç değil mi? Mesela Küçük John ile dönerek yapacağınız bir vuruş, Küçük John'un etrafındaki tüm askerleri uçuracaktır. Yalnız kendi adamlarınıza da vurabilirsiniz, dikkat edin. Yine yakın dövüşte, düşmanınızın dışında bir alan tıklamak, adamınızın oraya doğru yönelmesini sağlar. İleri geri ya da yanlara adımlar atarak karşınızdaki askeri şaşırtmak, vurabilmeniz için size fırsat sağlayacaktır. Yine teke tek dövüşmek zorunda değilsiniz. Mesela adamlarınızın biri bir askerle dövüşürken, diğer bir adamınız, askere fark ettirmeden arkadan yaklaşarak askeri bayıltabilir. Böylece dövüşü çabuk ve kansız bitirmiş olursunuz. Yalnız dikkat, aynı şeyi düşman askerleri de yapabilirler. Oyunun grafikleri oldukça iyi ve herhangi bir hata barındırmıyor. Şehirlerin ve karakterlerin tasarımları oldukça iyi yapılmış. Gecegündüz, sis efektleri oldukça yeterli. Oyun, açık alanlar olduğu kadar, evlerin içinde ve dehlizlerde de geçiyor. Ancak, yukardaki paragraflarda da belirttiğim gibi, haritayı yakınlaştırmak grafikte bozulmaya sebep oluyor. İkinci olaraksa, hata mı yoksa bilerek mi yapılmış anlayamamakla birlikte, oynanışı biraz zorlaştıran bir unsur daha var. Mesela haritayı istediğiniz gibi kaydırabiliyorsunuz, ancak karakterleriniz belli noktaları geçmeden, ekran karakter ile birlikte kaymıyor. Bu da bazı askerler ya da olaylarla birden burun buruna kalmanıza sebep olabiliyor. Ekranı, kısayol tuşu ile ortalayarak biraz durumu kurtarabilyorsunuz, ancak oyun bunu otomatik yapsa daha iyi olurdu. Müzikler yere ve bulunduğunuz duruma göre değişklik gösteriyor ve oldukça iyiler. Karakterlerin seslendirmeleri de güzel yapılmış. Ancak çevre sesler biraz şişirilmiş. Sürekli aynı sesler bir süre sonra baymaya başlıyor. Devedeki kulak hataları ile, zaten fazla bir seçeneğe sahip olmayan bu tür için eğlenceli bir oyun olduğunu söyleyebilirim rahatlıkla. Sonraki sayıya dek herkese iyi eğlenceler. 10

11 Semetey Coşkun Android Kütüphane Projesi Android geliştiricileri, bir Android Kütüphane Projesi'ni nasıl geliştirebileceğinizi merak ediyorsanız okumaya devam edin! Merhabalar, bu yazıda Android geliştiricilerinin işine yarayacak bir kotarabilirsiniz, evet. Görsel birimleriniz dahil tüm işlemlerinizi konuya değineceğim. Yani makale daha çok Android geliştiricileri dinamik olarak hâllediyorsanız, belki işinizi.jar dosyası ile için anlamlıdır diyebilirim. Konumuz Eclipse üzerinden Android görebilirsiniz bile. Birimleri dinamik olarak oluşturmaktan kastım Kütüphane Projesi geliştirmek olacak. ise; kaynaklara (resource) hiç bulaşmadan uygulamayı kotarma işlemi. Yani View.findViewById() metoduna elinizi bile sürmeniz Mobil uygulama geliştirirken birçok bileşen hemen her uygulamaya gerekmiyor ya da en basitinden Context.getString(). Çünkü entegre mobil yaptığım dün denemelerde.jar dosyalarında aşağıdaki hataları uygulamaların birçoğu GPS'i destekliyor, yani lokasyon bazlı olarak alıyorum ve araştırdığım kadarı ile herkes aynı hatayı alıyor (Hatayı yazılıyor ya da yazılan bir uygulamadaki "kişi senkronizasyonunu almamak adına bir hack/ipucu vs yakalayanlar varsa SUDO'nun ilgili işlemi" istenilen uygulamaya entegre edilebilecek nitelikte başlığına geçerse yeni bir yol olarak başka bir sayıda da bunu sayılabilir, çünkü bunlar mobil uygulama dünyasında beynelmilel anlatabiliriz.): edilebilecek durumda olabiliyor. Örneğin sayılabilecek bileşenlerdir (component). * java.lang.classnotfoundexception Bu şekildeki genel birimleri ayrı birer sınıf olarak tasarlayabilirsiniz,.jar hâline getirebilirsiniz hatta en uygunu * Static Field Not Found *... sınıflarınızı.jar'larda saklayabilirsiniz. Fakat bu durumlarda mutlaka bir pürüz çıkıyor; örnek olarak bileşenlerimizi salt sınıf Bunun gibi türlü türlü Java hataları döndürülüyor. Gerçekten.jar olarak yazdığımızda (.java uzantılı metin dosyasında) mutlaka dosyasının içeriğini açtığınızda ise kaynaklarda bulunan hiçbir bileşeni kullanacak olduğumuz projeye kopyala - yapıştır yapmamız alanın.jar dosyasına gerçekten de eklenmediğini görebilirsiniz. gerekiyor. Sınıfta bir değişiklik olduğunda, teker teker bu bileşenlerin kullanıldığı projelerde tekrar kopyala - yapıştır vs. "Eeee ne olacak ki, dinamik olarak kodlayıveririz biz de." diye işlemi yapmamız gerekiyor (Nesne yönelimli programlama girişi düşünürseniz şu işlemleri de programatik olarak kotarmanız yapıyor gibi hissettim kendimi.). gerekli: Kopyala - yapıştır işlemi, Java'da biraz sakil kalıyor açıkçası. Bu * nedenle sınıflarınızı barındıran.jar dosyalarına yönelebilirsiniz..jar kullanamıyorsunuz dosyasını içsel ya da dışsal olarak tanımlayabilirsiniz. İçsel.jar'lar değiştirildiğini de programatik olarak algılayarak bunları da için lib(s) (Belirli bir SDK'ya kadar "lib" imiş, sonra "libs" dizini "destek vereceğiniz dil sayısı * yerelleştirilen uyarı/mesaj/başlıklar" olarak güncellenmiş.) dizini oluşturmanız gerekiyor, bu dizin kadar "bellekte tutmuş olduğunuz" alandan seçerek kullanıcıya varsayılan olarak oluşturulmuyor çünkü. Ya da dışsal olarak göstermeniz gerekli. Gerçekten geliştirme olarak maliyetli bir iş. Yerelleştirme; kaynak kullanmayacağınız demektir, hâli ile için telefonun R.string dilinin tanımladınız varsayalım vs vs vs... * Cursor (veri tabanı işlemlerinde kullandığınız) sınıfından Yani iki paragraftır anlatmak istediğim, bu işlemi Java tarafında beslenen bir AdapterView kullanma. Bu işlemi programatik olarak 11

12 Semetey Coşkun kotarma ihtimali var mı ayrıca bir araştırma konusu, fakat Daha sonra açılan menüden aşağıdaki resimde olduğu gibi mavi ok kotarılacak olsa bile gerçekten bu da geliştiriciye ayrıca bir yük ile gösterilen Android sekmesinden, kırmızı ok ile gösterilen getirecek bir işlem. Örneğin SimpleCursorAdapter sınıfının "int bölüme yani "is Library" opsiyonuna tik koyuyoruz ve onaylayarak layout" parametresine gereksinim duymayan bir yapıcı metodu kapatıyoruz. yok. * layout, string, drawable vs. gibi dizinlerin kolaylıkları; örneğin ekran çözünürlüğüne göre Drawable nesneleri kullanma, ekran dizilimini otomatik olarak yapma... şeklinde daha birçok özellik sayılabilir. Java & Android birleşimi ile bu sorunlar "bypass" edilebilir mi diye kendime sorduğumda; mutlaka edilebilir diye düşünüyorum. Örneğin Activity'nin oncreate() Bundle'ını yerelleştirme Stringleri ile doldururak yerelleştirme işlemini yine üst sınıflara bırakabiliriz, layout* ve drawable* dizinlerini ekran boyutunu elde ederek bir şekilde kendimiz hâlledebiliriz, bir ihtimal. İşin güzel yanı ise bunları düşünmeye gerek olmaması. Kodumuzu tekrar kullanılabilir (reusable) istediğimiz zaman Örnek olarak oluşturduğum kütüphanede bir Activity bulunuyor. önerilen yöntem; Android Kütüphane Projesi yani orijinal Kaynak kullanımına örnek olması açısından Activity'nin Layout [Geliştirme ortamıdaki (SDK) ismi] ismi ile "Android Library birimini R.layout ile alıyorum. Ayrıca values-tr ve values-en olarak Project". Bu opsiyonun güzelliği şu: Normal bir proje yapar gibi iki tane Values dizini kullanıyorum, böylece telefonun dili projemizi tamamlıyoruz. Projeyi geliştirme ortamı ayarlarından; değiştirildiğinde kaynaklar sayesinde kütüphanenim de dilininin "Android Library Project" olarak belirliyoruz ve daha sonra bu değişeceğinin garantisini vermiş oluyorum. kütüphaneyi kullanmak istediğimiz projelerden, bu kütüphane projesine referans veriyoruz. Durum bundan ibaret. Kütüphane projesinin Activity tanımının da Manifest dosyasında yapıldığına dikkat edin. Proje'yi "is Library" tikini koyma dışında Yazıldığında karışık gibi duran işlem aslında aşağıdaki adımlardan tamamen normal bir projeymiş gibi oluşturuyoruz, Manifest dosyası ibaret: da dahil. Yani bir Service kullanmış olsaydım bunu da Manifest'te tanımlayacaktım. Android resmî sitesinde bu şekilde önerilmiş. Öncelikle tekrar kullanılacak olan kodunuz yani kütüphane olarak Daha sonra kütüphaneyi kullanacak olan istemci projelerde de derleyeceğiniz kodunuz için normalde olduğu gibi proje oluşturun ayrıca bu tanımları yapmak gerekecek, bu da Android resmî (New -> Project -> Android Project... vs.). Projeyi oluşturduktan sitesinde belirtilen bir durum. Yalnız kütüphane projesini sonra aşağıdaki resimde olduğu gibi projenizi sağ tıklayarak çalıştıramayacağınızı belirtmiş olayım, kütüphaneyi bir uygulama özellikler (Properties) menüsünü açın. Ben örnek olması açısından olarak çalıştırmayı denediğinizde "kütüphane çalıştırılamaz" basit bir proje oluştururak ismine "AndroidSUDOLibProject" ismini tarzında bir hata alırsınız. verdim. Şimdi istemci bir projemiz olsun. Oluşturduğumuz kütüphaneyi kullanan yani test eden; AndroidSUDOLibProjectTest isimli bir proje yaratalım. Test projesinde res dizinini olduğu gibi boşalttım, altında herhangi bir alt dizin ya da dosya bulunmuyor. Çünkü kullanıcıya göstereceğim Activity'yi kütüphaneden alma niyetindeyim ve kütüphanem zaten kendine gerekli olan kaynakları (res dizinini) içsel olarak barındırıyor. Yukarıdaki ilk resimde olduğu gibi AndroidSUDOLibProjectTest projesini sağ tıklayarak özelliklerine giriyoruz ve yukarıdaki ikinci resimde olduğu gibi Android tabına gidiyoruz. Kütüphane projesi 12

13 Semetey Coşkun olarak işaretlemek için "is Library" olarak işaretlediğimiz bir Bu şekilde tanımlama yapmazsak, Android kütüphane içerisindeki opsiyon vardı. Bu sefer bu opsiyona dokunmuyoruz ve aşağıdaki Activity'yi bulamayacaktır. resimde olduğu gibi Add butonuna (yeşil ok ile gösterilen button) basıyoruz, burası az önce oluşturduğumuz kütüphaneye referans Test projesinde yaptığımız tek bir şey var, o da kütüphane vermek için yapacağımız konfigürasyonu sağlayacak bölüm. içerisindeki Activity'yi çağırmak. Activity kütüphanemizden geliyor, Layout kaynaklarından main.xml okunarak Activity dolduruluyor. Ayrıca kaynak kontrolü yapabilmek için İngilizce ve Türkçe destekli yapmıştık kütüphanemizi. Uygulamayı bir kere cihazınıza yükledikten sonra cihaz dilini Türkçe veya İngilizce olarak değiştirdiğinizde, SUDO kütüphane test projeniz sistem dili ile açılacaktır. Aşağıdaki resimlerde olduğu gibi. Yukarıdaki resimde gösterildiği gibi Add butonunu tıklayınca, aşağıdaki gibi kütüphane projelerini listeyelen bir açılır pencere gelecek karşımıza: NOT: Kaynak kodları dergi eki olarak verilecektir, bu ek dosyalardan test ve kütüphane projesi kaynak kodlarını edinebilirsiniz. NOT 2 : "Neden test uygulamasından çıkmak için iki kere geri (back) tuşuna basmam gerekiyor?" diyen arkadaşlar için gelsin: Uygulamada iki Activity açılıyor aslında. İlki kütüphaneyi test ettiğimiz uygulamamızın Activity'si. İkincisi ise ilk Activity içerisinden çağırdığımız ve kütüphanemizde Buradan istediğimiz kütüphaneyi seçtikten sonra (tıkladıktan sakladığımız Activity. İlk geri tuşu kütüphaneden gelen Activity'yi sonra) OK deyip çıkıyoruz. Ve artık Properties menüsündeki sonlandırıyor, ikincisi ise ana test uygulama Activity'sinin sonlandırıyor. Android tabımız aşağıdaki görünümü almalı, yani referans Yani aslında sadece test amaçlı olarak yapılan ve üzerinde çalışma ihtiyacı ettiğimiz projeyi tanımış olmalı: olmayan bir proje olduğu için böyle. Dileyen Manifest dosyasından ya da Acitivty.startActivityForResult() metodunu çağırarak, onactivityresult() metodunu geçersiz kılarak, burada finish() metodunu kullanarak tek tuş ile çıkmayı sağlayabilir (Açıklayana kadar yapsam daha iyi olacakmış diyeceğim ama kastıtlı olarak örnek kodu olabildiğince sade tutmak istediğim için bu durum oluştu.). İyi çalışmalar diyerek sonlandıralım. Kaynak: eclipse.html#settinguplibraryproject sudo@sudo-ubuntutr:~$ Onaylayıp çıkıyoruz. 2 Kablolu bağlantı ile başlatmayı (Wake On Lan) devre dışı Şu an elimizde bir projemiz ve projemiz içerisinde kullandığımız bir bırakın. kütüphanemiz var. Altını çizmek istediğim nokta, kütüphaneyi test ethtool -s eth0 wol d ettiğimiz projenin Manifest dosyasındaki Activity tanımları olacak. 13

14 Bahadır Demircioğlu uberdiablo-pixels.deviantart.com LibreOffice - 9 Geçen sayımızda Calc'da ön hazırlık yapmak için hücre biçimlendirmeleri üzerinde durmuştuk. Bu sayımızda ise Calc'ın gerçek işi olan hesaplama işi üzerinde duracağız. Calc, gücünü içinde fonsiyonlardan fonksiyonları almaktadır. kullanarak barındırdığı Sizin temel isteğiniz işlemlerinizin matematiksel üzere sonuçlarını Calc, Hücre Referansları bu ortaya koyacaktır. Calc'ın hesaplama yeteneklerinin gücünü ortaya çıkarmak için tablo verilerine referans vermek gereklidir. Hücre referansları, hesaplamalarımızda bize tablo içinden verileri kullanmamıza Sadece biraz formül ve fonksiyon bilgisi, Calc'ı güçlü bir veri analiz olanak sağlayacaktır. Referans verirken hücrelerin sütun harfine ve aracı hâline getirmektedir. Calc fonksiyonları bize önceden satır numarasına başvurulur. Örneğin; ilk sütununun ilk hücresine hesaplama ve karar verme yetisi vermektedir. A1, ilk sütunun ikinci hücresine A2, ikinci sütunun ilk hücresine B1 ve ikinci sütunun ikinci hücresine B2 referansı verilecektir. Eğer biz Her şeye başlamadan önce şunları kesinlikle bilmek zorundayız: Bir A1 hücresine 5 ve B1 hücresine 6 değerini verirsek ve herhangi bir hücreye bir formül veya işlev girerken, formül veya işlev eşittir(=), hücreyi seçip denklem satırına =A1 +B1 yazıp Enter'a basarsak artık eksi(-) ya da artı(+) ile başlamalıdır. o hücreye A1 ve B2 nin toplamının değerini atayacaktır. Dolayısıyla bizim işlemimizde 1 1 değerini alacaktır. Aritmetik Operatörler Bazı fonksiyonlarda ise sizden tek bir hücre yerine bir hücre aralığı Calm 5 temel aritmetik operatöre sahiptir. isteyecektir. Hücre aralığını belirtmek için ise iki noktayı (:) Artı (+) iki sayıyı toplar. kullanmaktayız. Örneğin; B2 ile B9 arasını bir hücreye referans Eksi (-) iki sayıyı çıkarır ya da sayının negatif olduğunu niteler. olarak atamak istiyorsak referansını vereceğimiz hücreye =B2:B9 Çarpı(*) iki sayıyı çarpar. yazıyoruz. "Birden fazla satır ve sütuna referans vermek için ne Bölü (/) İki sayıyı böler. yapacağız?" dediğinizi duyar gibiyim. Bunu bir blok gibi Üssü (^) Sayı üs değeri kadar kendi ile çarpar. düşüneceğiz. Bloğun ilk hücresi ile başlayacağız ve son hücresi ile bitireceğiz. Örneğin; ilk 5 satır ve sütunu seçelim. Bunun için Gerçek hayattaki matematikte olduğu gibi daha karmaşık işlemler sadece =A1 :E5 yazmamız yeterlidir. yapmak için parantezleri kullanabilirsiniz. Örneğin; =5-2*3 işlemi sonucunda Calc size -1 değerini verecektir. Eğer bu Matematiksel Fonsiyonlar işlemi =(5-2)*3 şeklinde yapsaydık 9 sonucunu alacaktık. Buradan da anlaşıldığı gibi Calc hesaplama yaparken belli kurallara uyar ve Calc fonsiyonları işlerimizi ciddi manada kısaltacaktır. Calc, bu kurallar matematiksel hesaplamalar için gerçek hayattaki matematik kurallarındaki işlem trigonometrik verilen hücreleri fonksiyonlara kadar toplayan önceliğine sahiptir. Önce parantez içi, sonra (*) ve (/) en son ise (+) fonksiyonlardan ve (-) gelir. fonksiyon içermektedir. Bu fonksiyonlar sizin formül girmekle birçok kaybedeceğiniz zamanı en aza indirmek için tasarlanmıştır. 14

15 Bahadır Demircioğlu SUM() fonksiyonu sanırım en çok kulanacağımız matematiksel <> (Eşit değil.) fonksiyondur. Dolayısıyla fonksiyon çubuğunda kendine ait bir butonu bulunmaktadır. SUM() fonsiyonunda parantezler arasına 30 Karşılaştırma operatörlerine ek olarak kadar sayı veya referans yazılabilmektedir. SUM(), verdiğimiz satır fonksiyonlarını da kullanabilmekteyiz. NOT() ve AND() veya sütun aralığını kolaylıkla hızlı bir şekilde hesaplayacaktır. Bu fonksiyonu kullanırken parantez içine çoklu sayılar, hücre AND() fonksiyonunu birden fazla koşulu eklemek için, NOT() referansları veya hücre aralıkları bir noktalı virgül (;) ile ayrılır. fonksiyonunu ise sağlanmayan durumları eklemek için kullanabiliriz. SUM() Örnekleri =SUM(A1 ;C2;D5)-----> Seçilen 3 hücreyi toplar. Örneğin; =SUM(2;A1 ;C5)------> 2 sayısı ve seçilen 2 hücreyi toplar. =IF(AND(NOT(A1 =0);NOT(B2=0)); A1 /B2; Sıfıra bölüm yok..! ) =SUM(A1 :A5)------> A1 'den A5 hücresine kadar (A5 dahil) gördüğü tüm sayıları toplar. Burada AND() iki koşulu bağlıyor ve yapılmak istenen şey, eğer A1 =SUM(A1 :A5;C1 :C5)---> A ve C sütunlarındaki ilk 5 hücreyi toplar. ve B2 "sıfır" a eşit değilse A1 'i B2'ye böl, bu koşullar sağlanmazsa hücreye "Sıfıra bölüm yok..!" yaz. Calc'in birçok matematiksel fonsiyon içerdiğini daha önce söylemiştim. Bunun tam listesini merak edenler LibreOffice Calc =IF(AND(A1 >0;B2>0);A1 /B2; Sıfıra bölüm yok..! ) dokümanlarına bakabilirler. Burada yapılmak istenen şey ise A1 ve B2 sıfırdan büyükse A1 'i Şartlı Hesaplamalar B2'ye böl, eğer koşul sağlamazsa hücreye Sıfıra bölüm yok..! yaz. Bazen bazı şartlar sağlandığı takdirde hesaplamanın yapılmasını Bu yazımızda yüzeysel olarak Calc fonksiyonları ve formülleri ile istediğimiz neler yapabileceğimizi zamanlar oluyor. Örneğin bir sayıyı sıfıra böldüğümüzde hata alırız. Dolayısıyla bundan kaçınmalıyız. Bunun fonksiyonların için en kolay olarak koşul fonksiyonumuz olan IF() fonksiyonu uygulayacağız. gördük. pratik kullanımları Bir sonraki yazımızda bu ile ilgili örnekler verip yardımımıza yetişiyor. IF() fonksiyonunun temel yazımı şu şekildedir: Yazan: Elmer Perry IF(test;testi doğrularsa değeri;testi doğrulamazsa değeri) Örneğin A1 'i B2'ye bölmek istiyoruz ama B2 "sıfır" ise bu işlemin Çeviri: Bahadır Demircioğlu (Bu yazı FCM'nin 55. sayısından alınmıştır.) yapılmasını istemiyoruz. Bunun için yazmamız gereken fonksiyon şu şekilde olacaktır: =IF(B2>0;A1 /B2; Sıfıra bölüm yok..! ) Bu bize şunu söylemekte: Eğer B2 sıfırdan büyük ise A1 'i B2'ye böl. Yok eğer B2 sıfırdan büyük değil ise "Sıfıra bölüm yok." çıkışını ver. Buradan da anlayacağımız gibi koşullu hesaplamalar hata almamızın önüne geçmek için bize yardımcı olacaktır. Karşılaştırma Operatörleri Calc 6 farklı karşılaştırma operatörü içermektedir. = (Eşittir.) > (Büyüktür.) < (Küçüktür.) sudo@sudo-ubuntutr:~$ 3 Kullanmadığınız ekran çıktı kanallarını kapatın: xrandr --output Kanal_Adı --off >= (Büyük ya da Eşit.) <= (Küçük ya da Eşit.) 15

16 Ceren Çalıcı Açık Kaynak Öğrenme Yönetim Sistemi (Learning Management Systems) Bilişim teknolojilerindeki gelişmeler "eğitim" ve "öğrenme" kavramlarına da yeni bir bakış açısı getirdi. Bireysel öğrenmeyi ön plana çıkaran bu gelişmeler, özellikle uzaktan eğitimden besleniyor. Bu şekilde bir öğrenme biçimini sağlayan unsur ise "Öğrenme Yönetim Sistemleri". "Uzaktan Eğitim"in yaygınlaşmasıyla öğreten ile öğrenen En İyi 6 Açık Kaynak Öğrenme Yönetim Sistemi arasındaki iletişimi, etkileşimi sağlayacak, öğretim içeriklerinin paylaşılabileceği ve bu içeriklerle ilgili ölçme-değerlendirme Şu an piyasada oldukça fazla sayıda ÖYS bulunuyor. Bunlar arasında çalışmalarının bir seçim yapmak güçleşebilir. Aşağıda en popüler ÖYS'lerden yürütülebileceği ortamların gerekliliği bizi "Öğrenme Yönetim Sistemleri"ne (ÖYS) götürür. 6'sının özelliklerini anlatıyoruz. Kullanılacak ÖYS'nin bazı özelliklere sahip olması gerekir: Moodle 1 ) İşlevsellik Moodle, 2) Öğretim Tasarımı ve İçerik Environment in kısaltmasıdır. Türkçesi için; "Modüler Nesne 3) Destek Araçları Tabanlı Dinamik Öğrenme Ortamı" diyebiliriz. Ağustos 2002'de 4) Teknik Altyapı hayata geçirilen projenin yaratıcısı Martin Dougiamas. Moodle'nin Modular Object-Oriented Dynamic Learning özelliklerini şöyle sıralayabiliriz: Tabii ki bizi bu noktada ilgilendiren açık kaynak ÖYS'ler. Açık kaynak ÖYS'lerin bu özellikleri karşılayıp karşılamadığına bakalım. 1 ) İlk kez kullananlar için bile kullanımı çok kolaydır. 2) PDF belgelerini yönetmek çok kolaydır. Öncelikle açık kaynak bir Öğrenme Yönetim Sistemi'ni kullanırsanız 3) Hızlı bir şekilde kurs oluşturulabilir. bir sorunla karşılaştığınızda teknik desteği daha kolay alırsınız. 4) Ödevlerin ve sınavların notlarını bir sayfa görüp bunu sunum dosyası Çünkü bunlar üzerinde çalışan birçok geliştirici vardır ve bu olarak indirmeyi sağlar. geliştiriciler sürekli test ederler, böcekleri düzeltirler. 5) Öğreticiler, sürükle-bırak yöntemi ile birden çok dosyayı kolayca ekleyebilirler. Açık kaynak ÖYS'ler; şirketler, okullar, üniversiteler ve enstitüler için daha kullanışlıdır. İçeriği sunma konusunda açık kaynak.lrn sistemlerin bir adım daha önde olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca özelleştirilebilme özelliği de onları daha işlevsel kılar. Bir de işin.lrn (nokta "learn") aslında MIT'de geliştirilmiş ve 1 8 ülkede 500 maddi boyutu var tabii ki. Açık kaynak teknolojilerde bir ÖYS'yi 000 kişinin eğitim almasına olanak sağlamış bir sistemdir. ücret ödemeden deneyip kullanmaya başlayabilirsiniz. Özellikleri ise şöyledir: Açık kaynak ÖYS'ler, sosyal öğrenme platformlarına da çevirilebilir. 1 ) Öğrenci izleme verileri dışa aktarılabilir. ÖYS'yi kullanarak bir topluluk oluşturabilir ve öğrenenlerin sohbet 2).LRN sınıflarında farklı roller için destek mevcuttur; öğrenciler, edebileceği, günce tutabileceği bir ortam yaratabilirsiniz. öğretmenler, yöneticiler gibi. 3).LRN birden çok dilde ve zaman diliminde destek verir. 16

17 Ceren Çalıcı efront efront, sitesinden indirilebilen modülleriyle yükseltilebilen bir sistemdir. "Basic version"dan daha üst versiyonlara geçilebilir böylece. efront'un böyle bir yol izlemesindeki temel düşünce ise şu: Kullanıcılar yeni şeyler öğrenmeli, sistemi nasıl kullanacağını öğrenerek zaman kaybetmemeli. Genel özelliklerine gelirsek; 1 ) Görsel olarak oldukça şık bir arayüze sahiptir. 2) Unicode, LDAP ve SCORM desteği verir. gezinme izlerini takip edebilirler, tabii öğrenciler de kendi hareketlerini takip edebilirler. Özellikleri: 1 ) Tartışmaların ya da notların çıktısını alabilme özelliği sunar. 2) SCORM ve IMS paketleri ithal edilebilir. 3) Kurs oluşturmak çok kolaydır. 4) Kolay ulaşılabilir ve uyumludur. 5) Dosya saklama özelliğinin, değişiklikleri ve taslakları izlemek için bir sürüm kontrol özelliği vardır. 3) Çoklu dil seçeneği vardır. 4) Yüksek güvenlik karakteristiğine sahiptir. Dokeos Üç farklı versiyonu olan Dokeos'un orijinal versiyonu açık kaynaktır. Özellikleri: 1 ) Ofis belgelerini "Eğitim Dizileri"ne çevirme şansı verir. 2) İçerik yazma araçlarına sahiptir. 3) Video konferans araçları vardır. 4) Sertifikaları yazdırma olanağına sahiptir. Sakai Sakai, üniversiteler tarafından yine üniversitelerde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Sakai, grup projeleri için uygun bir sistem olmayı hedeflemiştir. Özellikleri: 1 ) Site listesi barındırır. 2) Site kullanım istatistiklerini görüntüler. 3) Harici web sayfalarını görüntüler. 4) Önceden yüklenmiş araçlarla şablonlardan yeni Sakai sitelerinin oluşturulmasını sağlar. 5) Portfolyo tabanlı etkinlikler için araçlar içerir. Sakai'nin Java üzerine kurulmuş bir sistem olması bazı problemlere neden olabiliyor. Özellikle de tarayıcıların eski sürümleri kullanılıyorsa... sudo@sudo-ubuntutr:~$ ATutor 4 ext4 bölümlerini için noatime ya da relatime parametresi ATutor, diğer sistemlerden biraz farklıdır. ATutor, aslında bir kullanın. "Learning Content Management System (LCMS)" yani "Öğrenme İçeriği Yönetim Sistemi"dir. Öğreticiler, öğrencilerin istedeki 17

18 Çağrı Emer Puppet Puppet, sistem yöneticilerinin kaynakların provizyonundan, yama yönetimine kadar altyapıyı kontrol etmesine yardımcı olan bir IT otomasyon yazılımıdır. Puppet sayesinde ister işletmenizdeki ister buluttaki, kaynaklardaki tekrarlı işleri kolayca otomatikleştirebilir, bu kaynaklarda kritik uygulamalarınızı hızlıca yayına alabilir, binlerce sunucudaki değişiklik ve ölçekleme işlemlerini proaktif bir şekilde rahatlıkla yönetebilirsiniz. Puppet hem ticari hem de açık kaynaklı bir yazılım olarak -Uygula: Otomatik olarak istenen yapılandırmayı uygula böylelikle sunulmaktadır. Bu ikisi arasındaki temel farklar şunlardır: Açık yapılandırmadaki küçük değişikliklerin önüne geç. kaynak versiyon, grafik kullanıcı arayüzü ile gelmez. VMWare sanal -Raporla: İstenen ve mevcut durum arasındaki farkları ve istenen makinelerinin provizyonunu yapamaz. Keşif ve Kopyalama [1 ] duruma getirilmek için uygulanan değişiklikleri rapor et. özelliği yoktur. Kullanıcı hesapları tanımlanamaz. Görev otomasyonu yapılamaz. Denetleme ve standartlara uyum için bir aracı yoktur. RBAC[2] Yapılandırma ayarları nerede bulunur? desteği yoktur. Bütün bileşenlerini içeren platformun bağımsız tek bir yükleyicisi yoktur. Servis sözleşmesi ve Puppet'i geliştiren firma olan Puppet Labs'in [3] PuppetForge [4] adını destek yoktur. Puppet Labs mühendisleri verdiği tarafından test sistem 600'den fazla hazır yapılandırma modülü edilmemiştir. Ticari versiyondan bütün bu eksiklerine rağmen açık içermektedir. Buna ek olarak eğer özel ihtiyaçlarınız varsa kaynak Puppet yeterince güçlü bir araçtır. Puppet'in yapılandırma dilinde kendi modülünüzü de yazmanıza olanak tanımaktadır. Bir kere yazıldıktan sonra bu modülleri ister Nasıl Çalışır? fiziksel ister sanal sunucularda, isterseniz de bulut sunucu hizmet sağlayıcılarında kullanabilirsiniz. Dahası, ortak ayarlar içeren bütün Puppet IT otomasyonunda model tabanlı, tanımlayıcı yaklaşımı bir uygulama yapılandırmasını değişik yapılandırma modüllerini kullanır. birleştirerek oluşturabilirsiniz de. -Tanımla: Altyapının arzu edilen yapılandırmasını Puppet'ın yapılandırma dili ile tanımla. -Simüle et: Yapılandırma değişikliklerini uygulanmadan önce simüle et. 18

19 Çağrı Emer Elleri Kirletme Vakti Bu yazıda Örneğin yukarıdaki sorgu benim bilgisayarımda şu sonucu basitçe sunucu/istemci modelinde çalışmaktansa sunucuya ihtiyaç duymayan Puppet manifestoları nasıl yazılır anlatmaya ve böylelikle Puppet'a genel bir giriş yapmaya döndürmektedir; user { 'www-data': ensure => 'present', çalışacağım. Kaynaklar ve RAL (kaynak soyutlama katmanı) nedir comment => 'www-data', tanımlayarak başlayalım. Bir sistem hayal edin. Bu sistemdeki gid dosyalar, kullanıcılar, paketler, çalışan servisler, zamanlanmış home => '/var/www', görevler hatta tek bir kabuk komutu bile kaynak olarak tanımlanır shell => '/bin/sh', Puppet gözlükleri ile baktığımızda. Her kaynağın bazı özellikleri vardır. Örneğin her dosya bir dosya yoluna ve dosya sahibine, her kullanıcı bir isime, bir kullanıcı numarasına ve bir gruba sahiptir. Bu da demek oluyor ki benzer kaynaklar bazı türler/modeller altında toplanabilir. Daha da ötesi, işletim sistemlerinin bu kaynakların kullanımını/yönetimini implemente etme şekli farklı olsa dahi konsept olarak aynı işi yaparlar. Örneğin, yum ınstall httpd ve apt-get ınstall apache2 komutlarının ikisi de Apache web sunucusunu kurma işini yaparlar. Fakat bu işi yapma şekilleri değişiktir. İşte az önce değinilen implementasyon farkı budur. Puppet'in RAL'ını oluşturan iki temel işte bu türler ve platforma özgü işlemlerdir. RAL sayesinde kaynakları işletim sisteminin ne olduğundan bağımsız şekilde yönetebilir ve kullanabiliriz. "title" ile nitelenir. Türün belirlediği özelliklere "attribute" sahiptir ve bu özelliklerin bir değeri "value" vardır. Puppet dili bir kaynağı şu şekilde ifade eder: } Eğer puppet resource'a verilen türe ait bir özellik ve o özelliğe ait değer argüman olarak verilirse o kaynağın o özelliği değiştirilecek ya da yaratılacaktır. Örneğin sisteme üstteki sudodergi kullanıcısı eklemek için şöyle bir komut verilebilir. puppet resource user sudodergi ensure=present shell="/bin/bash" home="/home/sudodergi" managehome=true Çekirdek Türler "notify", "file", "package", "service", "exec", "cron", "user" ve "group". Puppet belgelendirmesi bu türler için bir de "kopya kâğıdı"na sahiptir.[5] Bu kopya kâğıdı sayesinde türleri ve özelliklerini ezberlemenize gerek kalmayacaktır. Derinlemesine bilgi almak için yine tür belgelendirmesine bakılabilir. [6] Puppet manifestoları yazarken dilinizin ucunda olan fakat çıkaramadığınız user { 'sudodergi': ensure => present, shell => '/bin/bash', home => '/home/sudodergi', managehome => true, } Puppet, puppet resource adı verilen bir araç ile gelir. RAL'ı kullanan bu kabuk sayesinde sisteminiz hakkında bilgi edinebilir ve değişiklikler yapabilirsiniz. Puppet resource aracının ilk argümanı türdür. Eğer başka bir argüman almadan şu komut çalıştırılırsa; puppet resource user => '33', modüllere eklenebilir. İlk aşamada aşina olunacak türler şunlardır: Puppet'ta her kaynak, bu kaynağı sağlayan türün bir örneğidir ve sistem user türündeki kaynaklar için sorgulanacak ve o türe ait olan tüm bilgiler gösterilecektir. İkinci argümanı ekleyerek spesifik bir kaynağı sorgulamak mümkündür. uid Puppet'in birkaç öntanımlı türü vardır ve yeni türler dağıtılan Bir Kaynağın Anatomisi puppet resource user www-data => '33', özellikleri de puppet describe -s <tür> komutu yardımıyla uçbirimden hızlıca kontrol edebilirsiniz. puppet help komutu da yardım alabileceğiniz başka bir komuttur. Manifestolar Puppet programlarına "manifesto" adı verilir ve.pp dosya uzantısını kullanırlar. Yazılmış bir manifestoyu şu şekilde sisteminize uygulayabilirsiniz: puppet apply cok_guzel_dosyalar_yarat.pp Şimdi bu isminden ne yapacağı hiç anlaşılmayan çok_güzel_dosyalar_yarat manifestosunu yazalım. file {'/tmp/cok': ensure => present, content => "Merhaba", 19

20 Çağrı Emer } file {'/tmp/guzel': ensure => directory, mode => 0644, } file {'/tmp/dosyadedimamalinkbu': ensure => link, target => '/tmp/cok', } Eğer bu manifestoyu çalıştırırsanız tmp dizininde çok dosyası, güzel dizini ve dosyadedimamalinkbu isimli çok dosyasını gösteren bir link oluşturulacaktır. Bütün türlerin özelliklerine daha önce de söylediğim üzere puppet describe -s ile ulaşmak mümkün. Ardından bu özellikleri [6] 'dan inceleyip ne yapacağını çıkarttığınızda Puppet manifestolarınızı rahatlıkla yazabilirsiniz. Puppet'a giriş yapmaya çalıştığım bu yazı umarım aklınızdaki soru işaretlerini yanıtlamanıza yardımcı olmuştur. [1 ] Sunuculardaki kaynakları otomatik olarak bulabilir ve yapılandırmaları kopyalayabilir. [2] Role Başed Access Control (RBAC) değişik yetkilere sahip kullanıcıların tanımlanmasına izin verir. [3] [4] [5] [6] sudo@sudo-ubuntutr:~$ 5 Geriyazma süresini uzatın: echo "vm.dirty_writeback_centisecs = 1 500" sudo tee /etc/sysctl.d/dirty_writeback.conf 20

21 Ceren Çalıcı mmesantos1.deviantart.com Ctrl + Alt + T Geçen sayıda sisteminizde kullanabilceğiniz belli başlı komutları vermiştik. Bu sefer "apt" komutu üzerinde duracağız. sunucudaki değişiklik ve ölçekleme işlemlerini proaktif bir şekilde rahatlıkla yönetebilirsiniz. 47. Sayı'da başladığımız Ctrl+Alt+T yazımıza devam ediyoruz. Bildiğiniz ya da tahmin edeceğiniz gibi İnternet aslında Linux komutları açısından bir derya. Google'de yapacağınız küçük bir aramada milyonlarca veriye ulaşabilirsiniz. Ama biz elinizin altında Türkçe kaynağın olmasını istedik. Geçen sayıda sisteminizde kullanabileceğiniz belli başlı komutları vermiştik. Bu sefer apt komutu üzerinde duracağız. Önceden sadece tar.gz paketleri vardı ve GNU/ Linux sistemleri #3. Eğer aynı anda birden fazla paketi yüklemek isterseniz; yüklemek istediğiniz paketlerin isimleri arasında bir boşluk bırakmanız yeterli. apt-get install <paket_adı_1 > <paket_adı_2> <paket_adı_3> Eğer komutu -s parametresini kullanırsanız komutu uyguladığınızda paket ile ilgili nasıl bir değişiklik olacağını görebilirsiniz. kullanıcılarının bir paketi sistemlerine yüklemek için derleme yapmaları gerekiyordu. Tahmin edebileceğiniz gibi bu pek de kullanışlı bir yöntem değil. Hızlı, pratik ve etkili bir yöntemin gerekliliği, geliştircileri Advanced Packaging Tool (gelişmiş paketleme aracı), yani APT'ye götürür. apt-get komutlarına geçmeden önce bir noktaya değinmekte fayda var. Komutun işlevini yerine getirebilmesi için sistemde yetkili kullanıcı yani root olmak ve komuttan önce "sudo"yu kullanmak gerekiyor. Bakım Komutları #1. apt-get update Bu komutu " /etc/apt/sources.list" ya da " /etc/apt/preferences" üzerinde yapacağınız değişikliklerden sonra kullanmanız gerekiyor. Komutu periyodik olarak kullanmanız kaynak listesini güncellemenizi sağlar. #2. apt-get upgrade Yükleme Komutları #1. apt-get install <paket_adı> Bu komut yeni bir paket yüklemenizi sağlar. #2. apt-get build-dep <paket_adı> Bu komutla depolarda arama yapabilir ve paket_adı için bağımlılıkları yapılandırabilirsiniz. Eğer aradığınız paket depolarda Daha önce yüklediğiniz paketleri yükseltmenizi sağlayan bu komut, Synaptic'teki "Tüm Yükseltmeleri İşaretle" ile aynı işlevi görür. #3. apt-get check Bu komut ile paket listelerini ve geçersiz bağımlılıkları kontrol edebilirsiniz. #4. apt-get -f install bulunamazsa bu komut hata döndürür. 21

22 Ceren Çalıcı Eğer karşılanmamış bağımlılıklardan şikâyet ediyorsanız bu komutu Başka paketlerle birlikte yüklenen, ama artık ihtiyaç duyulmayan kullanabilirsiniz. Synaptic'teki Düzen-> Bozuk Paketleri Düzelt ile paketleri siler. yapacağınız işlemi, bu komutla gerçekleştirebilirsiniz. apt-get autoremove <paket_adı> #5. apt-get autoclean Bu komut ile kurulan paketleri ve bağımlılıkları silebilirsiniz. Bu komutla sisteminizdeki artık yüklenmeyen.deb paketlerini silebilirsiniz. Komut /var/cache/apt/archives içindeki kullanılmayan Bir de apt-cache komutu vardır apt ile kullanılan. Bu komutu paketleri silerek diskinizi temizler. kullanırken "sudo"ya gerek yok. Komutun temel işlevinin "arama/bilgi alma" olduğunu söyleyebiliriz. Paket önbelleğinin bulunduğu yer: /var/cache/apt/archives #1. apt-cache search paket_ismi du -sh /var/cache/apt/archives Bu komut depoda bir paketin, uygulamanın olup olmadığını Bu komutla önbellekteki paketlerin ne kadar yer kapladığını gösterir. Varsa eşleşen isimler listeliyor. Sadece paket isimlerine de görebilirsiniz. bakmıyor, açıklamalara da bakıyor. İngilizce kullanarak güzel aramalar yapılabilir fakat büyük/küçük harf hassasiyeti var. #6. dpkg-reconfigure <paket_adı> Örneğin: Söz konusu paketi yeniden yapılandırmayı sağlar. apt-cache search "irc client" ile apt-cache search "IRC client" Mesela; farklı şeyler getirir. dpkg-reconfigure fontconfig-config #2. apt-cache show paket_ismi komutu, Ubuntu'daki fontları yapılandırmaya yarar. Komutun "sudo" ile kullanılması gerektiğini ekleyelim. Bu komut da depodaki bir paketin/uygulamanın bilgilerini getiriyor. İsmi, tanımı, kategorisi, bölümü, geliştirici bilgisi, sürüm bilgisi, bağımlılıkları, kurulum boyutu gibi bilgileri bu komutla Silme Komutları öğrenebilirsiniz. #1. apt-get remove <paket_adı> #3. apt-cache policy paket_ismi Kurduğunuz bir paketi silmenize yarayan bu komutla, yapılandırma Bu komut, bilgi alınmak istenen paketin/uygulamanın hangi dosyalarına dokunmazsınız. Yani paketi silseniz bile paketle ilgili depoda olduğunu gösterir. Eğer birden fazla depoda bulunuyorsa dosyalar sisteminizdeki yerini koruyacaktır. tüm bilgileri basar. Paketin kurulu olup olmadığını ve bir de kurulum adayı bilgisini verir. Yüksek sürüm ve önceliğe sahip olan #2. apt-get purge <paket_adı> aday olur. Bu komut ise sisteminizdeki paketi ve onunla ilgili bütün dosyaları #4. apt-cache depends paket_ismi silecektir. Bu komut da paketin/uygulamanın ana bağımlılıklarını listeler. Eğer aynı anda bir paketi silip başka bir paket yüklemek isterseniz Fakat alt bağımlılıkları yani ilk paketin bağlı olduğu paketlerin de bunun için + kullanmalısınız. bağımlılıklarını göstermez. Onun için depolardan ek bir paket kurmak lazım: apt-rdepends. apt-get purge remove <paket_adı_1 > <paket_adı_2>+ #3. apt-get autoremove 22

23 Erkan Esmer Sistemi İzleme Merkezi / proc /proc dizini sistemi izleme ve tahlil yapma anlamında çok önemli bir yerdir. Hâlihazırda çalışan uygulamaları inceleyebileceğimiz ve müdahale edebileceğimiz gibi sistemin sabit özellikleri hakkında da bilgilere erişebiliriz. Merhaba. Bu sayıdaki konumuz /proc dizini olacak. Yazımızda /proc klasöründen ve işlevlerinden bahsedeceğiz. Sistemin tanımını bir cümle ile yapmak kolay değildir lakin temel olarak sistem, birtakım görevler ve bunlardan doğan işlemler bütünüdür. Her görevin ve beraberinde işlemin bir süreci vardır. İşlemler bütünü olması ve bu işlemlerin merkezi olmasından dolayı sistemi izlemek, durum tahlili yapmak ve gerekirse müdahale etmek çok önemlidir. Linux sistemlerde sistemin durumunu inceleme, kayıtlarını izleme, sistem hakkında bilgiler edinebilme ve çalışan programların bilgilerini öğrenebilmemiz için özel dosyalar Top komutunun çıktısında gördüğümüz soldaki kolon, işlem numarasını belirtir. /proc dizininin altında her işlemin numarası ile adlandırılmış işlemin ve sürecinin detaylarını barındıran klasörlerdosyalar yer alır. Şöyle ki /proc klasörü altında numaralardan oluşan klasörleri ve sistem hakkında bilgiler içeren diğer dosyaları görebiliriz. barındıran sistem klasörünün adı /proc'dur. Sistemdeki yolu da /proc şeklindedir. /proc klasörü içindeki dosyalar, okunmaya çalışıldığında içerdiği fonksiyon tarafından bir değer üretir. Bu dönen değer, yapılan izlemenin ve tahlilin sonucudur. Bizim /proc klasörü içinden çağırıp okumaya çalıştığımız her dosya aslında sonuç dönmek üzere bir çağrıdır, diyebiliriz. /proc aslında dosya sistemi olmadığı hâlde geçici bellekte oluşturulan sanal bir dosya sistemidir ve diskte yer kaplamaz. /proc dizini de yerel bir aygıtmış gibi sisteme eklenir. Eklendiği yol bizim de üzerinde çalıştığımız /proc yoludur. /proc dizinini fstab dosyası, sistemin açılışında yükler ve sisteme bağlar. (/etc/fstab) Yukarıda da tarif ettiğimiz gibi /proc dizininden hâlihazırda çalışan programların bilgilerine ulaşmak mümkündür. Örneğin top komutu ile çalışan uygulamalara bir bakalım. Örneğimizden devam edecek olursak, 1 7 numaralı işlemin dizini olan 1 7 isimli klasörün içine baktığımızda o işleme ait dosya ve klasörleri görürüz. Buradaki cwd, exe, root dosyaları asıl dosyalarına kısayoldur. Cwd işlemin çalıştığı asıl klasörü temsil eder. Exe işleme ait olan çalıştırılabilir dosyaları temsil eder. Root ise işlemin ana dizinini temsil eder. 1 7 isimli dizinin diğer dosyalarına baktığımızda, mesela cat status dediğimizde gelen çıktıda, migration/3 gözlemliyoruz. isimli işlemin beklemede olduğunu Aynı şekilde 1 7 isimli işlem için oluşan dizin dışında diğer dosyalar ile başka işlemlerin ve durumların bilgisini alabiliriz. Şimdi /proc 23

24 Erkan Esmer dizini altındaki dosyalara görevleri ile birlikte değinelim. /proc/loadavg Sistemin ortalama yükünü gözlemleyeceğimiz dosyadır. Sistemin o an ne kadar çalıştığını gösterir. /proc/1 Örneğini yukarıda verdiğimiz gibi 1 isimli sürecin dizinidir. Bu dizinin içinde sürece ait durum bilgisi alabileceğimiz dosyalar /proc/meminfo Sistemin bellek kullanımının dökümünü veren mevcuttur. Yine yukarıda örnek verdiğimiz 1 7 isimli süreç ve dizini dosyadır. Çıktısında toplam bellek miktarını kullanılmayan bellek gibi. miktarını ve takas alanını gözlemleyebiliriz. /proc/cpuinfo Sistemin işlemcisinin üreticisini, modelini, hızını ve /proc/net teknik detaylarını öğrenebileceğimiz dosyadır. gözlemleyebileceğimiz bir proc dizinidir. İçeriğinde dosyalar ve Ağ bilgilerini alabileceğimiz ve durumunu dizinler mevcut olup ağ bağlantıları, protokoller, mesajlar ile ilgili /proc/iomem Geçici bellek için inceleyebileceğimiz dosyadır. Geçici bilgi alabiliriz. bellek (RAM) adreslerinin nerelere ayrıldığını gözlemleyebiliriz. Yandaki çıktıda örneğin Video Rom için ayrılan adres aralığını, /proc/diskstats Disk durumlarını tutan bir dosyadır. önceden rezerv edilmiş adres aralıklarını görmekteyiz. /proc/uptime Sistemin ne kadar zamandır çalıştığını tutan dosyadır. /proc/version Sistemin çekirdek versiyonunu tutan dosyadır. Görüldüğü üzere /proc dizinine direkt ulaşarak ve yukarıdaki gibi kullanarak bilgiler edinebilir ve /proc dizininin hizmetinden yararlanabiliriz. Bunlarla beraber ayrıca birtakım komutlar da bize /proc/devices Sistemde o an çalışan aygıt sürücülerinin listesini /proc dizinine bakmadan bilgi alma imkânı verir. Tabii ki /proc görürüz. dizinini kullanarak. Buna birkaç örnek verecek olursak; /proc/filesystems - Sistemde tanımlı olan, kullanılabilen dosya #free komutu sistemlerini görürüz. Ayrıca bu tür durum bildirmeyip ayar tutan /proc/meminfo dosyasını okur ve çıktıda bize kullanılmayan bellek dosyalarda değişiklikler yapabiliriz. miktarını belirtir. /proc/interrupts Sistemde o an kullanılan ve beklemede olan #uptime komutu kesmeleri gösterir. /proc/uptime ve loadavg dosyalarını okur ve çıktısında bize saati, sistemin çalıştığı süreyi ve sistemin ortalama yükünü verir. /proc/ioports Sistemde kullanılan giriş/çıkış portlarını gösterir. #mount komutu /proc/mounts Sisteme bağlı olan aygıtların listesini tutan /proc/mounts dosyasını okur ve sisteme bağlı aygıtların listesini dosyadır. verir. /proc/kcore Sistemdeki fiziksel belleğin bir görüntüsünü verir. Yazımızda /proc dizinini ve içerdiği dosyaları incelemeye ve tarif Aldığımız çıktı, gerçek belleğin görüntüsüdür, gerçek bellek etmeye çalıştık. Buraya kadar izah etmeye çalıştıklarımızla da değildir. İlgili dosyayı incelemek root yetkisindedir anlaşılacağı üzere /proc dizini sistemi izleme ve tahlil yapma anlamında çok önemli bir yerdir. Hâlihazırda çalışan uygulamaları inceleyebileceğimiz ve müdahale edebileceğimiz gibi sistemin sabit özellikleri hakkında da bilgilere erişebiliriz. Sistemi sağlıklı şekilde ayakta tutmak ve çalıştırmak görevinde /proc dosyası uğranılacak ilk adrestir. /proc/kmsg Sistem mesajlarını tutan dosyadır. Dosyayı incelemek root yetkisindedir. Yoğun bir dosya olduğundan, dosya çağrıldığında cevap vermesi uzun sürebilir. 24

25 Ceren Çalıcı Ubuntu 'da Oyun Performansını Nasıl Artırırız? Oyun konusu, Linux sistemlerinin en çok eleştirildiği nokta olmuştur hep. Ama Compiz'de yapacağınız birkaç değişiklikle sisteminizin oyun performansını artırmanız mümkün. Ubuntu ve Unity, oyun performansı açısından epey eleştirildi. Bunun için de geliştiricilerin oldukça geçerli nedenleri var. Hatta bu konuda kullanıcılar, 3B oyunlar için Gnome Shell, Unity 2B ve Klasik Gnome gibi farklı masaüstü ortamlarına yöneldiler. Glxgears ile sisteminizde FPS'yi test etmeniz mümkün. "Unredirect Fullscreen Windows" özelliğini etkinleştirmeden önce ve sonra Ama Unity ve Compiz geliştiricileri, Ubuntu 'da oyun Glxgears'ta deneyerek aradaki farkı gözlemleyebilirsiniz. performasını artırmaya izin veren birtakım değişiklikler yaptılar. Bu gelişme ile 3B oyunlarda FPS (frames per second = saniyede "Unredirect Fullscreen Windows"ta yapacağınız bu değişikliği oynayan kare sayısı) üzerinde değişiklik yaparak sistemin oyun 'te denemeyin. Özelliği etkinleştirseniz bile performans performasını anlamında bir kazancınız olmayacaktır. artırmamız mümkün. Eğer Ubuntu'da oyun oynamayan biriyseniz bu değişiklikleri yapmanıza gerek yok. Zira sisteminizi farklı açılardan etkileyebilir bunları yapmak. Ama Compiz Config Ayar Yöneticisinde yapacağınız bir diğer değişiklik "oyuncu" denilebilecek biriyseniz bu değişiklikler işe yarayacaktır. ise 'Sync to Vblank'ta olacak. Sync to vblank FPS'yi ve monitörünüzün yenilenme hızını sınırlar. Compiz Config Ayar Yöneticisi altında "Composite" bölümü altında 'Unredirect Fullscreen Windows' diye bir ayar göreceksiniz. "Sync to vblank"i Compiz Config Ayar Yöneticisinde kapatıp, grafik sürüsünün kontrol panelinde de kapatarak vblank_mode=0 line in ~/.bashrc ekleyip dışa aktarın. Eğer bu özelliği etkinleştirirseniz taslak doğrudan ekrandaki yerini alacaktır. Bu özellik sadece tam ekran oyunlarda FPS'yi artırmayı sağlar. "Sync to vblank"ta da gerekli değişiklikleri yapmadan önce ve yaptıktan sonra Glxgear'da FPS'yi test edebilirsiniz. "Unredirect Fullscreen Windows" özelliği, bazı sürücü ve compiz ile ilgili sorunlardan dolayı 'da etkin olarak gelmez. Bu sorunlar Bu değişiklikleri yapmanız sisteminizi 3B oyunlarda dilediğiniz çözülene kadar da bu özellik etkin olarak gelmeyecek Ubuntu'da. performansa getirmenizi sağlayacaktır. 25

26 Ubuntu 'te Yenilenecek Simgeleri Şimdiden Deneyin 'te denemiş olacaksınız. Ama bu simge temasını Nautilus, Ubuntu Yazılım Merkezi ve Yazım seçtiğinizde sadece Ubuntu Yazılım Merkezi ve Güncelleyicinin Yazılım Güncelleyicinin simgeleri değişmeyecek, Ubuntu Türkiye'nin duyurmuştuk. aracılığıyla anasayfasında simgelerinin Bu şimdiden simgeleri değişeceğini gnome-look.org deneyebilirsiniz. Simge simge setinin barındırdığı tüm simgeleri kullanmaya başlayacaksınız. temasının adı ise 'My-humanity'. Bu simge setini buradan indirebilirsiniz. My-humanity simgeleriyle yeni simgeler böyle İndirdiğiniz arşiv dosyasından "my-humanity"i görünecek. çıkarıp ~/.icons dosyasına kopyalayın ("Ev" dizininde gizli olabilir bu dosya.). Sonra da Ubuntu Tabii bu simgeler Ubuntu 'te öntanımlı olarak Tweak ya da Unsettings gibi bir uygulama gelecek. Şu anda sadece My-humanity ile bunları yardımıyla simgeleri kullanmaya başlayabilirsiniz. Unity PHP Merceği ile Resmî PHP Manual'de Arama Yapmak Seçke; bir resim dosyasını, çalan bir müzik sağlayabilmektir. eşlenen manualler 'Başlık' ve açıklama olarak parçasını ya da bir metin dosyasını açıp Geliştiriciler karşımıza bu sefer PHP merceği gelecektir. Bu, kullanıcıya aradığını bulması üzerinde değişiklikler yapabilmemize olanak ile gelmektedir. Merceği açtığımızda otomatik için sağlamaktadır. Bunlara ek olarak çevrimiçi olarak Sonuçlardan verilere de Seçke sayesinde erişebilmekteyiz. manualler gelmektedir. Kullanıcı buradan ya manueli Bunlara örnek vermek gerekirse Ubuntu One da arama yaparak istediği manuale ulaşabilir. kolaylıkla açabilmekteyiz. Aslında bu arama Müzik mağazasındaki albümler ve klipleri Özellikle PHP'ye yeni başlayanlar bu şekilde PHP Manuel İnternet sitesi üzerinden PHP söyleyebiliriz. manuelleri tek tek araştırarak yeni bilgiler Merceği kullanılarak yapılmaktadır. karşımıza hemen hemen bütün bir kolaylık daha ihtiyacımız kendi İnternet sağlamaktadır. olana tıklayarak tarayıcımız ile edinebilirler. Seçke, mevcut zengin bir varsayılan paket için Unity PHP merceği yüklemek için yapısı ile karşımıza gelmekte. Ama bununla aşağıdaki komutları uçbirimde yürütmeniz yetinmeyen geliştiriciler Seçke için üçüncü yeterli: parti mercekler oluşturmaktadırlar. sudo add-apt-repository ppa:asimlqt22/ppa Bilindiği gibi PHP (Hypertext Preprocessor) sudo apt-get update Web geliştirme için yaygın olarak kullanılan ve sudo apt-get install unity-lens-php takdir gören açık kaynak bir betik dilidir. Arama PHP'nin ana hedefi, web programcılarına web aradığımız bilgi ile alakalı bir kelime yazmamız Bilgisayarı açıp kapattığınızda PHP merceği sayfalarını yazarken güçlü ve hızlı bir yapı yeterlidir. Bu işlem sonucunda karşımıza Seçkeye eklenmiş olacaktır. Uçbirimi Terra İle Hareketlendirin uygulama. Ubuntu'da sayısız özelliğe sahip, kullanışlı bir uçbirim olan GNOME Uçbirimi öntanımlı olarak geliyor. Kullanıcıların ihtiyaçlarına fazlasıyla yanıt veren uçbirim, normal bir uygulama gibi davranıyor. Terra Uçbirim Öykünücüsü ise ilginç bir yapmak için İlginç ise arama özelliklere alanına sahip bu öykünücü, bir yandan Guake'ye bir yandan da Terminator yapılandırma uçbirimine benziyor. seçenekleriyle Sayısız yeteneklerini birleştiriyor. Terra, öntanımlı olarak ekranın üst bölümünde açılıyor. Göster/sakla butonu da 26

27 kullanıcıların uygulamayı kullanmasını oldukça kullanışlı. Uçbirimi ikiye ayırmak, kolaylaştıryor. Terra'daki bir diğer çarpıcı kullanıcıya iki farklı ekran veriyor. Kullanıcı özellik de uçbirimin yatay ve dikey olarak ikiye girdiği komutların neler döndürdüğünü aynı ayrılabilmesi. Sağ tık -> Split Vertical, uçbirimi anda görmek isterse bunu kolayca yapabiliyor. dikey; Sağ tık -> Split Horizontal, uçbirimi yatay olarak ikiye ayırıyor. Uçbirimde sayfalara isim vermek de çok kolay. Sağ tıklayıp name-> rename diyerek aldığınız Söz konunu olan bu uçbirimi ayırma özelliği sonuçları kaydedebilirsiniz. Unity Cevap (Answers) Merceği ile Ubuntu'yu Daha Zeki Yap! fırında pasta pişirebilir misin? sorabiliyorsun Merak etmeyin, bu bir sınav değil ama sorudaki veriyor(eğer ve sana bulabilirse). cevapları Ama bunu örnekler hayatımın birçok noktasında beni destekleyen şey ne? Cevapları nereden buluyor? Google a götüren sorulardır. Objektif arama ve sorgulama için Şimdi Ubuntu nun Unity Masaüstü için yeni bir automatton.org API kullanılıyor. API ile güçlendirilmiş İnternet sitesi, ağ üzerinden Özellikler Mercek, bütün Answers, şu şekilde çalışıyor: bilgileri toplar (Yahoo! Wikipedia, What-is- Seçke'yi what.com,chacha vb.) ve en iyi uyuşan cevap açıyorsunuz, çubuğa (sonunda soru işareti merceğe aktarılarak bilgilerinize sunuluyor. olacak şekilde) bir soru giriyorsunuz. Eğer bir cevap bulunursa ekranda görünecektir Fikir orijinal ve Mark Shuttleworth un Seçke ile ilgili planlarının ve tek durak olan her şeyi, her yerde bulma fikrinin bir yankısı. tuşu tıklayarak cevaplar üzerinde kolayca kurulumu sağlamaktadır. sudo add-apt-repository ppa:scopes-packagers/ppa sudo apt-get update && sudo apt-get install unitylens-answers Mercek özelliğini aktif hâle getirmek için, Üzücü bir şekilde bu sihir kusursuz değil. Daha kurulumdan sonra oturumu kapatıp tekrar göze çarpıyor. Bunun dışında cevap bulunamadığında hiçbir şey göstermemesi anlaşılması kolay bir şey değil. Üzgünüz veya Sonuç yok yazmıyor. Cevap bulunamadı- Google da aratılsın mı? daha kullanıcı dostu bir seçenek olurdu. açmanız gerekiyor. sudo apt-get install terra 4 Aralık akşamı Ubuntu On Air'deki Ubuntu Development Hangout'ta Daniel Holbach'ın konuğu Canonical Mühendislik Departmanının Başkan Yardımcısı Rick Spencer idi. Google Hangout üzerinden gerçekleşen etkinlikte üzerinden sorabiliyorlar. Dün akşam da Rick Spencer'a ilginç sorular geldi. Çok eleştirilen Amazon merceğinden yola çıkılarak sorulan merceklerle ilgili bir soru için Spencer, Seçkeyi (Dash) bir nevi arama motoru hâline getirmek istediklerini, zaten çevirimiçi çalışan bir ögeyi daha kullanışlı hâle getirmek için çalıştıklarını söyledi. Merceklerin oldukça kullanışlı kullandığını, kullanıcıların istekleri doğrultusunda da bu mercekleri sisteme öntanımlı hakkında geniş bilgileri görmenize olanak gerçekleyebilirsiniz: çok soru sordukça, cevapsız soruların fazlalığı sudo apt-get update severek Ubuntu ile birlikte sunulmuş olan "Unity Aşağıdaki komutları kopyalayıp yapıştırarak sağ sudo add-apt-repository ppa:ozcanesen/terra-terminal olduğunu, birçok kullanıcının pek çok merceği için Unity Mercek Kurulumu Önizleme", komutlar şöyle: kullanıcılar, geliştiricilere merak ettiklerini IRC mercek, sorularınızın cevaplarını bulmanızda inanılmaz kolaylık sağlıyor. Quantal ve Raring için geçerli olan bu Canonical Yetkilisi Rick Spencer'den Açıklamalar Ubuntu nedir? Dalek nereden geldi? Mikrodalga Sorgunun Sihri Soru Terra'yı PPA'dan ekleyebilirsiniz. Precise, olarak eklediklerini dile getiren Spencer, mercekler konusunda geniş bir yelpaze sunan "One Hundred Scopes" projesini önemsediklerini de belirtti. İleriki sürümlerde daha çok merceğin Ubuntu'da öntanımlı olarak yer alacağı da vurgulandı için neler planladıklarına ilişkin gelen bir soru içinse Spencer, birçok plan yaptıklarını, bunun için çok da çalıştıklarını belirtti; Unity'de kaliteyi artırmak istediklerini, hızlı, kararlı ve yüksek performans sergileyen bir Unity için uğraştıklarını, bunun için sürekli testler ("tests, tests, tests, tests") yaptıklarını da ekledi. Juju, Valve gibi konularda da bilgi veren Rick Spencer, "Raring Ringtail" tişörtünü de Ubuntuseverlere göstermeyi ihmal etmedi. Ubuntu Developers Hangout takip etmek için: 27

28 Ömür Alçin Ubuntu-tr Karikatür 5 NMI watchdog'u önyükleme sonrası iptal edin: echo "kernel.nmi_watchdog = 0" sudo tee /etc/sysctl.d/disable_watchdog.conf 28

29 if PekWM teması: Case -> GTK2 teması: Dyne -> Bmpanel teması: Case -> Simge teması: Humanity Calors Dark Blue ile [url0http://art.gnome.org/themes/icon/1 051 ]Iris[/url] simge temalarının karışımı. Temel olarak Humanity'yi kulandım, dosyaları vs. Iris'ten aldım. Nasıl yaptığımı anlatmak epey zor o yüzden hazırını veriyorum -> Conky: 70.msg395995#msg Bashrc ve Xresources: Duvar Kağıdı: Simge temasını burada [1 ] anlattığım şekilde değiştirebilirsiniz. [1 ] 29