Süleymaniye Kütüphanesi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Süleymaniye Kütüphanesi"

Dilara Karakoç
8 yıl önce
İzleme sayısı:

2 Süleymaniye Kütüphanesi Süleymaniye Kütüphanesi, Kanunî Sultan Süleyman ın emriyle Saray Başmimarı Koea Sinan a yaptırılmış ve 1557 de hizmete açılmış olan Süleymaniye Külliyesinde, Birinci ve İkinci Medreselerle, Sıbyan Mektebi ve Müderris evlerinin bulunduğu bölümlerde yer alır. Padişahların, Valide Sultanlarla Sadrazamların, Vezirlerle Devlet adamlarının, bilim ve din adamlarının değerli vakıf koleksiyonlarını, kuruldukları zamanki ad ve eser numaralarıyla, bünyesinde bulundurmaktadır. Dünyada tek ve en eski nüshalarla, sanat değeri yüksek, tezhibli, minyatüıiü, fevkalâde ciltli, her bilim dalında yazma ve eski taş basması veya ilk matbaaların eski baskılarının toplandığı bu kütüphane, eşsiz bir araştırma merkezi olarak tanınmaktadır. Süleymaniye Kütüphanesi koleksiyonlarını teşkil eden değerli eserlerin büyük bir kısmı önce Osmanlı Sarayında toplanmış, daha sonra Sultanlar taralından halkın istifadesine açılmıştır. Sarayda toplanıp, sonradan adlarını taşıyan Cami kütüphanelerine nakledilen (Ayasofya, Fatih, Sultanahmet, Süleymaniye, Şehzade Mebmed), İlanım Sultanların vakıflarında yer alan (Gülnuş Valide Sullan, Ismihau Sultan, Mihrişah Sultan, Pertcvniyal Sultan, Turhan Valide Sultan), devlet büyüklerinin (Sadrazam Daınad İbrahim Paşa, Kılıç Ali Paşa, Şehid Ali Paşa, Şeyhülislâm Esad Efendi) koleksiyonları, bugün diğerleriyle birlikte Süleymaniye Kütüphanesi nde yer almaktadır. Ayrıca, tekke ve zaviyelerdeki yazma eserler (Hasip Efendi Tekkesi, Nasuhi Dergâhı, Sütlüce Elif Efendi Dergâhı, Şazeli Tekkesi, Uşşakî Tekkesi) ile Anadolu nun muhtelif il ve ilçelerinden gelen eserler de (Antalya Tekelioğlu, Denizli, Erzincan, Giresun, Harput, İzmir, Muğla Hoca Mustafa Efendi, Yozgat) Süleymaniye Kütüphanesinde bulunmaktadır.

Padişahların, Valide Sultanlarla Sadrazamların, Vezirlerle Devlet adamlarının, bilim ve din adamlarının değerli vakıf koleksiyonlarını, kuruldukları zamanki ad ve eser numaralarıyla, bünyesinde

3 Mikrofilm ve Fotokopi Servisi : 1950 yılında Türkiye de ilk olarak Süleymaniye Kütüphanesinde kurulmuş olan serviste muhtelif sebeplerden harap olmaya haşlayan kıymetli ve tek nüsha eserlerin mikrofilmleri alınmış, daha fazla yıpranmaları önlenmiştir. Doğu ve Batı ülkeleriyle mübadele esası üzerine mikrofilm alış verişi yapılmakta ve servisin arşivi günden güne zenginleşmektedir. Mikrofdm ve Fotokopi Servisinde, yerli ve yabancı araştırmacılara «Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Eserlerden Faydalanma Usul ve Esasları Hakkında Tüzük» hükümlerine göre ve Kültür Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü nün izinleri doğrultusunda mikrofilm ve fotokopi hizmeti verilir. Cilt ve Patoloji Servisi : 1962 yılında kurulmuş olan serviste, tamire muhtaç, özellikle çeşitli kitap kurtları tarafından dantel hâline getirilmiş, nem ve çeşitli faktörlerin tesiriyle dağılmış ve kırılmış eserlerin yaprakları itina ile onarılmaktadır. Onarılmış yapraklar bir araya getirilip şirazesi örüldükten sonra, devrinin özelliklerine uygun olarak klâsik tarzda ciltlenmektedir. Serviste her çeşit deri, ebru, lâke ve kumaş kaplı kapaklar tamir edilmekte, gerektiğinde yeni ciltler de yapılmaktadır. TÜYATOK : Türkiye deki yazmaların kataloğunu hazırlamakta olan Türkiye Yazmaları Toplu Kataloğu İstanbul Bürosu, 1979 yılında Süleymaniye Kütüplıanesi nde hizmete girmiştir. Burada, Süleymaniye Kütüphanesi Giresun, Ali Nihat Tarlan, Amcazade Hüseyin Paşa, Seyyid Nazif Efendi, Antalya Tekelioğlu ve Aşir Efendi koleksiyonlarındaki yazmalar kataloglanmış; Ayasofya, Bağdatlı Vehbi, Beşir Ağa, Muğla Hoca Mustafa Efendi yazmaları fişlenmeye devam etmektedir. Yazma eserler bakımından oldukça zengin koleksiyonlara sahip olan Atıf Efendi, Hacı Selim Ağa, Köprülü, Nuruosmaniye ve Ragıp Paşa Kütüphaneleri Süleymaniye Kütüphanesine bağlı olarak hizmet vermektedir.

Mikrofdm ve Fotokopi Servisinde, yerli ve yabancı araştırmacılara «Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Eserlerden Faydalanma Usul ve Esasları Hakkında Tüzük» hükümlerine göre ve Kültür Bakanlığı

4 Çalışma saatleri : Süleynıaniye Kütüphanesi, resmî tatillerde ve Eylülden Hazirana kadar pazar, Hazirandan Eylüle kadar cumartesi - pazar günleri kapalı, diğer günler saatleri içinde okuyucuya açıktır. Bağlı kütüphaneler ise, resmî tatillerde ve Eylülden Hazirana kadar pazar - pazartesi, Hazirandan Eylüle kadar cumartesi - pazar günleri kapalı, diğer günler saatleri içinde okuyucuya açıktır. Üçüncü Müslüman Kütüphaneciler ve Bilgibilimciler Kongresi (COMLIS III) dolayısıyla Süleymaniye Kütüphanesi nde, en eski tarihlilerden başlayarak hat, tezhib, cilt örnekleriyle, meşhur hattatların levhaları, minyatürler, ebru çalışmaları ve yazı malzemesi sergilenmektedir.

Bağlı kütüphaneler ise, resmî tatillerde ve Eylülden Hazirana kadar pazar - pazartesi, Hazirandan Eylüle kadar cumartesi - pazar günleri kapalı, diğer günler 8.

5 Süleymaniye Library The Süleymaniye Library is located in the building of the Süleymaniye Külliye (complex) which were the First and Second Medreses, the Primary School and the residences of the Müderris (professors). The Külliye was built by Sinan, Chief Architect of the Palace upon the order o f Sultan Süleyman the Lawgiver, and opened in The Süleymaniye Library contains the valuable collections of books donated by the Sultans, Valide Sultans (mother o f the Sultan), Sadrazams (Grand viziers), statesmen, scientists and religious authorities. These books are kept in the library with their original titles and numbers. They include the oldest and unique copies of rare books, incunabula, manuscripts, lithographic works and books of high artistic value with miniatures, gildings and splendid bindings, in all fields o f science and knowledge. The library is known as such as a research centre for unequalled value. The collections found today in the Süleymaniye Library were kept, in the beginning, in the Ottoman Palace; later, the Sidtans opened them to the people. They were transferred to the libraries of the mosques bearing their name (Ayasofya, Fatih, Sultanahmet, Süleymaniye, Şehzade Mehmet), placed in the waqfs (foundations) of mothers, sisters and daughters of the Sultans (Giilnuş Valide Sultan, lsmihan Sultan, Mihrişah Sultan, Pertevniyal Sultan, Turhan Valide Sultan) or kept as statesmen s collections (Sadrazam Damat Ibrahim Paşa, Kılıç Ali Paşa, Şehid Ali Paşa, Şeyhülislam Esad Efendi). Today, all these collections are in the Süleymaniye Library, as well as the manuscript collections of the «tekke» and «zaviye»-lodges (Hasip Efendi Tekkesi, Nasuhi Dergâhı, Sütlüce Elif Efendi Dergâhı, Şazeli

The Süleymaniye Library contains the valuable collections of books donated by the Sultans, Valide Sultans (mother o f the Sultan), Sadrazams (Grand viziers), statesmen, scientists and religious

6 Tekkesi, Uşşakî Tekkesi) and manuscripts coming from various cities and towns of Anatolia (Tekelioğlu of Antalya, Denizli, Erzincan, Giresun, Harput, Izmir, Hoca Mustafa Efendi o f Muğla, Yozgat). Microfilm and photocopy services : The Süleymaniye Library was the first in Turkey to provide these services starting in With this facility, it has been possible to take microfilms of the unique and precious copies of works and protect the originals from being damaged. The microfilm archive grows continuously with new acquisitions made through exchanges with countries of the West and the East. Microfilm and photocopy services are also provided to Turkish and foreign researchers, in accordance with the «Regulation concerning the procedures and principles of using the properties of public institutions» and with the permission of the Ministry of Culture, General Directorate of Libraries and Publications. Binding and pathology section : This service was established in 1962 to carefully restore the books which are damaged and destroyed by bookworms, humidity and other factors. The restored pages are bound together with a cover in the classical style of the period in which the book was written. Work related to the restoration of bookbindings with leather, ebru, lacquered and cloth covers is also done in this section and new book covers manufactured when needed. TÜYATOK : The Istanbul office for the project aiming to prepare the Union Catalogue of Manuscripts in the libraries of Turkey (TtiYATOK) was established in 1979 within the Süleymaniye Library. This office completed the cataloguing work related to the manuscript collections of Giresun, Ali Nihat Tarlan, Amcazade Hüseyin Pasa, Seyyid Nazif Efendi, Tekelioğlu of Antalya and Aşir Efendi which are kept in the Süleymaniye Library; work concerning the collections of Ayasofya, Bagdath Vehbi, Beşir Ağa and Hoca Mustafa Efendi of Muğla is continuing.

With this facility, it has been possible to take microfilms of the unique and precious copies of works and protect the originals from being damaged.

7 On the other hand, A tıf Efendi, Hacı Selim Ağa, Köprülü, Nuruosmaniye and Ragıp Paşa Libraries which have rich manuscript collections are attached to the Süleymaniye Library. Working hours : The Süleymaniye Library is closed during official holidays, on Sunday from September to June and on Saturday and Sunday from June to September; otherwise, it is open to readers from 8.30 a.in. to S.OO p.m. Other libraries attached to the Süleymaniye Library and closed during official holidays, on Sunday and Monday from September to June and on Saturday and Sunday from June to September; otherwise, they are open from 8.30 a.m. to 5.00 p.m. On the occasion of the Third Congress of Muslim Librarians and Information Scientists (COMLIS III), the Süleymaniye Library organised an exhibition of calligraphy, gilding and bookbinding to display very valuable and rare manuscripts, centuries-old calligraphic masterpieces, miniatures, ebru works and writing material. Kişisel Arşivlerde Istanbul Belleği

Benzer belgeler

SÜLEYMAN İYE KÜTÜPHANESİ

SÜLEYMAN İYE KÜTÜPHANESİ By İLHAN AKBULUT* Photos SERHAT ÖZŞEN Kanuni Sultan Süleyman'ın emri ile 1549 yılında yapımına başlanan ve 1557 yılında hizmete açılan Süleymaniye Külliyesi, Mimar Sinan ın ölmez