II. ARAP-TÜRK SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ ATCOSS Devlet-Dışı Aktörler ve Ortadoğu nun Siyasi Dönüşümü. Kahire, Kasım 2011

Transkript

1 II. ARAP-TÜRK SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ ATCOSS 2011 Devlet-Dışı Aktörler ve Ortadoğu nun Siyasi Dönüşümü Kahire, Kasım 2011 Ortadoğu bölgesindeki kültürel çeşitlilikleri ve bu alandaki çalışmaları temel alan Birinci Arap-Türk Sosyal Bilimler Kongresi (ATCOSS 2010) Arap ve Türk akademisyenler arasında kapsamlı bir diyalog için zemin oluşturmuştur. Bu bağlamda, Kongre akademik çalışmalarla kültür arasındaki ilişkiyi farklı perspektiflerle tartışılmıştır. Kültürel etkileşim, medeniyet, toplumsal yönelimler ve bunların Ortadoğu daki etkisini inceleme fikri üzerine inşa edilen ATCOSS 2011; devlet-dışı aktörleri ve bu aktörlerin bölgedeki dönüşümlerde oynadıkları rolü ele almaktadır. Yerel, bölgesel ve uluslararası bakış açılarının kesiştiği ve bu kesişmelerin çeşitli gerilimler yarattığı Ortadoğu bölgesi, ortaya çıkan yeni meydan okumalar nedeni ile sosyal, ekonomik ve siyasi dönüşümlere tanık olmaktadır. Bu süreçle birlikte ulus-devlet bu tür dönüşümleri yöneten ve onlardan etkilenen tek aktör olmaktan çıkmıştır. Sosyo-ekonomik ve kültürel değişimlerde yönlendirme, engelleme ya da destekleme yoluyla devlet-dışı aktörler artan bir biçimde etkili olmaya başlamıştır. ATCOSS 2011 Ortadoğu da yaşananları pek çok farklı alanda ele almaktadır. Toplumsal alanda bu değişimler; kuşak değişimi, orta sınıf krizi, fakirlik ve mahrumiyet, sosyal sınıflar arası uçurumların genişlemesi, cehalet ve eğitim problemleri, işsizlik, şehir dönüşümleri ve ötekileştirme, kültürel yozlaşma, dil ve kimlik sorunları, entelektüel kutuplaşma, sanal dünyanın kontrol edilemeyen etkisi şeklinde tecelli edilmiştir. İktisadi alanda, ekonomi ve yönetim sistemlerinin problemli bir biçimde sermayelendirilmesi, uluslararası iktisadi sistemin toplumlar ve ekonomiler üzerinde makro ve mikro düzeyde etkilerinin değişmesi gibi pek çok konu ortaya çıkmaktadır. Buna ek olarak, yönetim ve işletmelerin sosyal sorumluluğu gibi yeni kavramların ortaya çıkması da 1

2 söz konusu olmaktadır. Ayrıca, devlet-dışı aktörlerin Ortadoğu toplumlarında daha iyi gelecek kurmayı hedeflemeleri doğrultusunda geliştirilen ekonomik ve sosyal girişimler görülmektedir. Siyasi alanda, devlet-dışı aktörler kamusal alanda önemli görevleri üstlenmektedir. Bu görevler; kamuoyunun açıklanması, toplumsal çıkarların gruplandırılması, hükümet faaliyetlerini insan hakları ve toplumun sosyal ve ekonomik hakları gibi alanlarda azaltılması ve ilerleme çabalarına katılmak gibi görevleri de içermektedir. Görüldüğü üzere var olan kurumlar ve aktif hareketlerle toplumlar Mısır ve Tunus ta olduğu gibi kitle devrimleri ile sonuçlanabilen önemli siyasi dönüşümler hayata geçirilmiştir. Aslında, devlet-dışı aktörlerin siyasi etkileri düzeylerde görülürken, önemli ve gözlemlenebilir etkileri olduğu ortaya çıkmaktadırbir. ATCOSS 2011, devlet-dışı aktörler ile iktisadi, sosyal ve siyasi değişimler arasındaki karşılıklı ilişkiler ile ilgilenmektedir. Amaç devlet-dışı aktörlerin bu değişiklikleri nasıl etkiledikleri, bu değişikliklerden nasıl etkilendiklerini ve bu aktörlerin benzeri hızdaki değişimlere tepkilerinin ve adaptasyonlarının derecesini incelemektir. Devlet-dışı aktörler, hükümet dışı kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları, sendikalar, vakıflar, yardım ve kalkınma kuruluşları, eğitim kurumları (okullar, üniversiteler, araştırma merkezleri ve düşünce kuruluşları), insan hakları örgütleri, siyasi partiler, öğrenci toplulukları, kabiliyet geliştirme kuruluşları (eğitim ve danışmanlık), özel sektör, işadamları dernekleri ve kitle iletişim araçları gibi oldukça geniş bir perspektiften bakılabilir. Bu değişken aktörler, sosyo-ekonomik ve siyasi dönüşümleri etkileyen aktörler ve belirleyiciler (bağımsız değişken) olarak ele alınabilir. Bu dönüşümlerin bir hedefi olarak da aktörler incelenebilir (bağımlı değişken). Devlet-dışı aktörler ve Ortadoğu da yaşanan bu dönüşümler arasında diyalektik bir ilişki bulunmaktadır. Dolayısıyla, bölgeye münhasır bir deneyimi açıklamak için şu üç önemli meseleyi incelemek gerekir: 1. Devlet-dışı aktörlerin tarihi geçmişleri; ortaya çıkışları, gelişimleri, çalışmaları, yok olmaları, vb. 2. Devlet-dışı aktörler ve dönüşümler arasındaki karşılıklı etki. 3. Toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel yapısı ile olan uyumluluğun derecesi. Düşünce ve tarihi ziyan ettikten sonra daha fazla enerji ve emek kaybına yol açabilecek tarihsel ve güncel ortak hatalardan kaçınabilmek amacıyla bu üç konuya odaklanmak kongre için yararlı olacaktır. Ek olarak, ATCOSS 2011 devlet-dışı aktörlerin kurulmasını teorik ve uygulamalı açıdan incelemeyi hedeflemektedir. Bu örnekler bölgede ortaya çıkan olaylarda fikir alışverişinde bulunulabilecek ve benzer durumlar için de emsal teşkil edebilecek gerçekçi örneklere dayanmalıdır. 2

3 Bu süreçte etkili olan dış faktörler de dikkate alınmalıdır. Aslında, devlet-dışı aktörler, sosyoekonomik ve siyasi değişimler arasındaki bağlantı iç politika ile sınırlandırılamaz. Küreselleşen günümüz dünyasının doğası gereği bölgesel ve küresel sınırların karşılıklı etkisi çakışmaktadır. Bu, Ortadoğu bölgesinin dışına yayılan daha geniş bir etki alanı yaratmaktadır. Dolayısıyla, dış faktörlerin rolü, devlet-dışı aktörlerin çalışma ve gelişmesinde kongrenin araştırma yazılarında değinilmesi gereken önemli bir noktadır. Metodolojik bağlamda, ATCOSS 2011 yeni yöntemler sunmayı amaçlamaktadır. Değişkenlerin karışıklığı, sosyo-ekonomik ve siyasi dönüşümlerin izlerinin çeşitliliği ve devlet-dışı aktörlerin rollerinin karmaşıklığı sebebiyle güncel aktörleri inceleyecek güncel yöntemlerin, yaklaşımların ve araçların geçerliliklerinin düzenli bir biçimde gözden geçirilmesini gerektirmektedir. Bu gözden geçirme; gerçeğin daha iyi kavranması ve sosyal, ekonomik ve iktisadi düzlemlerin uygun olanaklarının daha faydalı kullanımı adına; teori ve uygulama, araştırma ve gerçeklik arasındaki bağlantılı olma fikrinden ileri gelmektedir. Dolayısıyla, ATCOSS 2011 bu konulara iki düzeyde yaklaşmayı amaçlamaktadır; Teori ve metodoloji üzerine yoğunlaşan teorik düzey, Devlet-dışı aktörlerin saha deneyimlerine yoğunlaşan uygulama düzeyi. ATCOSS düzenleme komitesi konferansın iki ana eksende çeşitli soysal bilim disiplinlerinden ve uygulamalı bilimlerden araştırmacıları ve akademisyenleri çalışmalarını sunmaya davet etmektedir: 1. Ortadoğu daki devlet-dışı aktörlerin, oluşumları, doğaları, ulusal ya da bölgesel olarak sınıflandırılmaları, amaçları, araçları, ilişkilerinin bağlantıları, kapasiteleri, zayıf ve güçlü yanları, devlet ile olan ilişkileri, toplumla olan bağlantıları, ittifak şekilleri ve kaynak yaratma ve kullanma yöntemlerinin yanı sıra, faydalandıkları fırsatların aksine karşılaştıkları sorunlar, başarı ya da başarısızlıklarının göstergesi olan söylem stratejilerinin açıklanması. 2. Devlet-dışı aktörlerin rolleri: Kamu politikalarının oluşturulması ve uygulanması. Yönetim için kurumların oluşturulması. Ekonomik gelişme. Demokrasi ve insan haklarının savunulması. Şehir dönüşümleri. Eğitim, öğretim ve farkındalık. Sanat, edebiyat ve dil. Medya ve sanal dünya. Ortadoğu ile siyasi ve ekonomik ilişkiler. Siyasi değişimler (radikal ya da tedrici) Not: Kongre akademik komitesi Karşılaştırmalı çalışmalara öncelik verecektir. 3

4 Organizasyon Konuları 1-Katılım prosedürü Kongrenin ana hatları ve yukarıda bahsedilen çerçeve dâhilinde çalışmanın ana fikrini de içeren özet gönderilmelidir. Özetler 500 kelimeyi geçmemelidir (Gönderim formu eklidir). Özetlerin Kongrenin e-postası: a gönderilmesi için son tarih 30 Nisan 2011 dir. Yüksek lisans ve doktora öğrencileri kısa özgeçmişlerini göndermelidir. Özetlerin hakemliği kongrenin akademik komitesince yapılacaktır. Başvuranlar 30 Mayıs a kadar özetleri hakkında geri bildirim alacaklardır. Akademik komite özetleri kabul edebilir, katılımcılardan özetlerinde değişiklik yapmalarını isteyebilir ya da özetleri reddedebilir. Katılımlarının uygun bulunduğu bildirilen araştırmacılar 30 Eylül e kadar makalelerini göndermelidir. Akademik komite, makale özetlerinin dışında çalışmaların tamamlanması, düşük standartta olması, akademik araştırmanın temellerine uyulmaması ya da komitenin belirteceği bir başka neden sebebiyle reddetme hakkına sahiptir. 20 Ekim itibariyle araştırmacılar makalelerinin kabulleri hakkında bilgilendirilecektir. Akademik komite en seçkin makaleleri bir kitapta yayımlamak üzere seçecektir. Konferans ve makale dilleri: Arapça, Türkçe ve İngilizcedir. Konferans boyunca simültane çeviri olacaktır. 2-Kabul koşulları Makale konuları Kongrenin teması çerçevesinde yazılmalı ve kongrenin iki ana ekseninden birine uymalıdır. Araştırmacılar makalelerinin özgün olmasını gözetmelidir. Araştırma makalesi yazımı kriterlerine bağlı kalınmalıdır. Makaleler Türkçe ve İngilizce için Times New Roman, Microsoft Word 12 punto, Arapça için Simplified Arabic, 14 punto yazılmalıdır. Dipnotlar ve son notlar dâhil makaleler 8,000 kelimeyi geçmemelidir. 3-Mısırlı olmayanlar için ulaşım ve konaklama: Organizasyon komitesi Mısır dışından gelen katılımcıların ulaşım ve konaklama masraflarını karşılamayacaktır. Katılımcılara kongre boyunca uygun konaklama bulabilmeleri için idari destek verilecektir. Üniversite ve kurumlarından mali destek alamayacak akademisyenler için organizasyon komitesinin sınırlı bir bütçe ayırması da söz konusu olacaktır. 4

5 4- Kongrenin oturumlarına katılım: Kongre oturumları araştırma makaleleri olmayan katılımcılara açıktır. Katılım ücretleri aşağıdaki gibidir: Mısır vatandaşları: 100 Mısır Cüneyhi öğrenciler için 50 Mısır Cüneyhi. Mısır vatandaşı olmayanlar: 50 USD öğrenciler için 20 USD. 5- Önemli tarihler 30 Nisan 2011: Özetlerin gönderilmesi için son tarih 30 Mayıs 2011: Özetlerin geribildirimleri 30 Eylül 2011: Makalelerin son halinin gönderilmesi için son tarih 20 Ekim 2011: Kabullerin bildirimi Kasım 2011: Konferans oturumları 6- Organizasyon komitesi ile iletişim: Kongre hakkında daha detaylı bilgi almak için : elektronik posta göndermek için: congress@atcoss.org, Uygarlık Çalışmaları ve Kültürlerarası Diyalog Merkezi ni aramak için: Tel: (00202) Fax: (00202) KONGRE BAŞKANLARI Dr. Pakinam Elsharkawy Müdür, Uygarlık Çalışmaları ve Kültürlerarası Diyalog Merkezi, İ.İ.B.F., Kahire Üniversitesi Dr. Yasin Aktay Müdür, Stratejik Düşünce Enstitüsü, Ankara KOORDINATÖRLER Dr. Tarık Abdülcelil Müdür, Kahire Türk Araştırmaları Merkezi (KATAM) Dr. Ahmet Uysal SDE & Eskişehir Osmangazi Üniversitesi 5

6 Stratejik Düşünce Enstitüsü: Dr. Kaan Dilek Yusuf Sahin ORGANİZASYON KOMİTESİ Medeniyet Ars.Merkezi: Abdullah Erfan Aliaa Wagdy Eskişehir Osmangazi University: Dr. Cenap Cakmak Dr. Cengiz Dinc Dr. Ahmet Ozturk Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE), Ankara Medeniyet Araştırmaları Merkezi, Kahire Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü, İ.İ.B.F. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi 6