ASBANK LTD YILI MALİ RAPORU

Transkript

1 ASBANK LTD YILI MALİ RAPORU

2 ASBANK LİMİTED 2014 MALİ YIL HESAPLARI İÇİNDEKİLER Sayfa 1. Yönetim Kurulu ve Üst Yönetim 1 2. Yönetim Kurulu Raporu 2 3. Yönetim Kurulunun Hesaplarla İlgili Sorumlulukları 3 4. Denetçilerin Raporu Aralık 2014 Tarihli Bilanço Yılı Kâr ve Zarar Hesabı 8 7. Asbank Limited Konsolide Bilanço 9 8. Asbank Limited Konsolide Kar ve Zarar Hesabı Dipnot ve Açıklamalar I. Banka ve Mali Bünye ile İlgili Genel Dipnot ve Açıklamalar II. İç Sistemler ile İlgili Dipnot ve Açıklamalar III. Bilânço ve Nazım Hesaplara İlişkin Dipnot ve Açıklamalar IV. Kâr ve Zarar Cetveline İlişkin Dipnot ve Açıklamalar Ek Mali Tablolar 36-38

3 ASBANK LİMİTED YÖNETİM KURULU Altay Adademir Ozan Bekiroğlu Hasan Balman Taştan Altuner Hüsnü Duba Çağın Refik Erdal Güryay Serdar Saydam Başkan Üye Üye Üye Üye ve Şirket Sekreteri Üye İç Sistemlerden Sorumlu Üye Üye Üst Yönetim Bülent Berkay Mustafa Aksay Ercan Ayfer Genel Müdür Genel Müdür Yardımcısı Genel Müdür Yardımcısı İç Sistemler Hakan Ürem Gülşen Ergil Nagehan Umar Saydam Cem Savoğlu Teftiş Kurulu Başkanı Risk Yönetim Birimi Sorumlusu Uyum Birimi Sorumlusu İç Kontrol Birimi Sorumlusu Dış Denetciler Fikri & Co. Chartered Accountants 1

4

5 ASBANK LİMİTED YÖNETİM KURULUNUN HESAPLARLA İLGİLİ SORUMLULUKLARI Bankalar Yasası gereğince Yönetim Kurulu bankanın hesaplarını, yıllık bilânçoları ve kâr ve zarar cedvellerini Merkez Bankası tarafından hazırlanan tek düzen hesap planı, tek tip bilânço ve kâr ve zarar cedveli ile dipnotları, muhasebe ve değerleme esasları ile bunların uygulanma ve düzenlenme esaslarına ilişkin izahnameye uygun olarak tutmasından ve düzenlemesinden sorumludurlar. Şirketler Yasası Yönetim Kurulunun mali yıl sonu itibarıyle, Bankanın gerçek ve doğru bir şekilde mali durumunu gösteren Bilânço ile kârını veya zararını gösteren Kâr ve Zarar hesabını hazırlamalarını öngörmektedir. Yönetim Kurulu Bankanın mali durumunu gerçek ve doğru bir şekilde gösteren, işlemleri izah eden ve Bölüm 113, Şirketler Yasası tahdında gerekli bilgiyi veren defterleri usulüne göre tutmakla ve Bankanın aktiflerinin korunması ve dolayısı ile hile ve sair usulsüzlüklerin önlenmesi ve ortaya çıkarılması için makul her türlü tedbirin alınmasından sorumludurlar. Yönetim Kurulu adına, ALTAY ADADEMİR YÖNETİM KURULU BAŞKANI TAŞTAN ALTUNER YÖNETİM KURULU ÜYESİ HÜSNÜ DUBA YÖNETİM KURULU ÜYESİ VE ŞİRKET SEKRETERİ

6 ASBANK LİMİTED İN HESAP DÖNEMİNE AİT BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU 1. Asbank Limited in tarihi itibariyle hazırlanan bilançosunu ve aynı tarihte sona eren yıla ait gelir tablosunu, öz kaynaklar değişim tablosunu ve nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Mali tablolarla İlgili Olarak İşletme Yönetiminin Sorumluluğu 2. Yönetim Kurulu, Bankalar Yasası gereğince, mali tablolarını Merkez Bankası tarafından hazırlanan tek düzen hesap planı, tek tip bilanço, kar ve zarar cetveli ile dipnotları, muhasebe ve değerleme esasları ile bunların uygulanma ve düzenlenme esaslarına ilişkin izahnameye uygun olarak tutulmasından, düzenlenmesinden ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, mali tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu 3. Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu mali tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, uluslararası denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, mali tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. 4. Bağımsız denetimimiz, mali tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, mali tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, bankanın iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, banka yönetimi tarafından hazırlanan mali tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca banka yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve mali tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. 5. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. 4

7

8

9

10

11

12

13 ASBANK LİMİTED I. BANKA VE MALİ BÜNYE İLE İLGİLİ GENEL DİPNOT VE AÇIKLAMALAR A. Muhasebe İlkeleri: 1. Hesaplar mal oluş bedeli esasına gör e hazır lanmıştır. 2. Amor tismanlar yeni değer ler üzer inden aşağıdaki or anlar da ayr ılmıştır. Binalar %3 Mobilya mefr uşat ve bür o makineler i % 10 - % 20 - % 25 Taşıt araçları % Yabancı para cinsinden gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlardan, bilanço tarihindeki yabancı para cinsinden aktif ve pasifler ise yıl sonu kur lar ından Tür k Lir asına çevr ilmiştir. B. Car i Döneme ilişkin dipnot ve açıklamalar: 1. Bilançonun onaylanarak kesinleştiği tarih a. Bankanın Hukuki Yapısı Asbank Limited Şirketler Yasası Fasıl 113 tahdında tescil edilmiş, 39/2001 sayılı Bankalar Yasasına tabi, halka açık bir şirkettir. b. Bankanın sermaye yapısı ile %10 ve üzeri hisse oranına sahip olan hissedarlar hakkında bilgi Bilânço dipnotu II (17) e'de belirtilmiştir. c. Bankanın iç kontrol sisteminin güvenirliliğine dair Banka yönetiminin beyanı tatminkardır. d. Yönetim Kurulu ve üst düzey yöneticileri ile iç denetciler mali raporun 1. sayfasında belirtilmiştir. Üst düzey yöneticiler ve denetçilerde meydana gelen değişiklikler ; Yoktur. e. Banka Yöneticileri ile denetçilerinin nitelikleri 39/2001 Bankalar Yasasının öngördüğü şekildedir. 3. Muhasebe politikalarında yapılan değişiklikler ve bunun parasal etkileri. Yoktur 4. Muhasebenin temel var sayımlar ı olar ak nitelenen İşletmenin sür ekliliği, dönemsellik ve tutar lılık kavr amlar ının Banka için geçer liliği, Tamamen uyulmaktadır. 5. Bankada dönem sonuçlarının tespiti ile ilgili olarak uygulanan değerleme yöntemlerinde bir değişiklik yapılmışsa bu değişikliğin etkiler i, Yoktur -11-

14 6. Menkul Değerlerin (İştirakler, Bağlı Ortaklıklar, Bağlı Menkul Kıymetler dahil) değerlemesinde kullanılan yöntemlerinin aşağıda belirtilen düzene uygun olarak detaylı açıklanması Menkul değer ler elde etme maliyeti esasına gör e değer lendir ilmiştir. Kalkınma Bankası yabancı par a tahviller i yıl sonu Bankanın cari gişe döviz alış kurundan değerlendirilmiştir. Kullanılan amortisman yöntemi, cari dönem içinde yöntemde yapılan değişiklik ve bunun parasal etkisi Doğr usal amor tisman yöntemi kullanılmaktadır. Car i dönem içinde yöntemde değişiklik yapılmamıştır. 7. Yabancı para işlemlerden dolayı maruz kalınan kur riski ve korunma stratejilerinin nelerden oluştuğu açıklanmalıdır. Piyasanın volatilitesine ve bankamızın beklentiler ine gör e tesbit edilmiş yabancı par a açık pozisyon limitler i kullanılar ak yabancı para işlemlerinden doğan kur riski kontrol altında tutulmaktadır. 8. Bilânçonun hazırlanmasında esas alınan değerleme kuru ile bilanço tarihinden önceki son beş iş günü itibarıyle Bankaca ilan edilen ABD Dolar ı ve GBP gişe döviz alış kur lar ının dökümü. Bilânçonun hazırlanmasında esas TL TL alınan ABD Dolar ı değer leme kur u 2,3180 2,1270 Bundan önceki: 1. Günün Gişe Döviz Alış Kuru 2,3180 2, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 2,3110 2, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 2,3070 2, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 2,3070 2, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 2,3100 2,0680 Bilânçonun hazırlanmasında esas TL TL alınan GBP değerleme kuru 3,6220 3,5180 Bundan önceki: 1. Günün Gişe Döviz Alış Kuru 3,6120 3, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 3,5970 3, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 3,5940 3, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 3,6020 3, Günün Gişe Döviz Alış Kuru 3,6010 3, Aktif değerlerin toplam sigorta tutarları. Car i Dönem Defter Değeri Amortismanı Sigorta Tutarı TL TL TL Aktifler imiz Menkuller Gayri Menkuller Özel Maliyet Bedelleri Elden Çıkar ılacak Kıymetler Defter Değeri Amortismanı Sigorta Tutarı TL TL TL Aktifler imiz Menkuller Gayri Menkuller Özel Maliyet Bedelleri Elden Çıkar ılacak Kıymetler Belli bir öneme sahip olan, ancak tutar lar ı tahmin edilmeyen şar ta bağlı zar ar lar a ve kazançlar a ait bilgiler Yoktur -12-

15 11. Bankalarca bilanço tarihinde var olan bir durumla ilgili olarak bilanço tarihinden sonra yeni bir bilgi edinilmesi durumunda, bu dur umla bağlantılı olar ak açıklama yapılmalıdır. a) b) Bilanço sonrası hususlar ile ilgili henüz sonuçlandırılmamış işlemler ve bunların mali tablolara etkisi açıklanır. Bu çerçevede banka bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan hususlarda açıklama yapılır. Yoktur. Kurlarda bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan ve açıklanmaması mali tablo kullanıcılarının finansal tablolar üzerinde değerlendirme yapmasını ve karar vermesini etkileyecek önemlilikteki değişikliklerin yabancı para işlemler ile kalemlere ve mali tablolara olan etkisi açıklanır. Yoktur. 12. Bilânçoyu önemli ölçüde etkileyen ya da bilançonun açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gerekli olan diğer hususlar. Yoktur. 13. Banka Sermaye Yeterliliği Standart Oranı :% a) Risk Ağırlıklı Kalemlere İlişkin Bilgiler; 13,25 Risk Ağır. Varlık, Yüküm., Gnakdi Kredi Bilanço Kalemleri (Net) Nakit Değerler Merkez Bankasından Alacaklar Bankalararası Para Piy.İşl.Alacaklar Bankalardan Alacaklar Menkul Değerler Cüzdanı Mevduat Yasal Karşılıkları Ters Repo Alacaklar Krediler Takipteki Alacaklar Faiz ve Gelir Tah. Reeskontları İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar Bağlı Menkul Değerler Elden Çıkarılacak Kıymetler Sabit Kıymetler Diğer Aktifler Bilanço Dışı Kalemler Teminat Mektupları Akreditifler Diğer Gayri Nakdi Krediler, Yükümlülükler Taahhütler Döviz ve Faiz Haddiyle İlgili İşlemler Risk Ağırlığı Verilmemiş Hesaplar Toplam Risk Ağırlıklı Varlıklar Piyasa Riski+Operasyon Riski+Bankanın madde 11(2) çerçevesinde ayırmayı uygun gördüğü sermaye yükümlülükleri TOPLAM Risk Ağırlıkları 0% 20% 50% 100%

16 b) Özkaynak Kalemlerine İlişkin Bilgiler; 1-ANA SERMAYE TOPLAMI a.ödenmiş Sermaye b.kanuni Yedek Akçeler (Muhtemel Zararlar Karşılığı) c.ihtiyari ve Fevkalade Yedek Akçeler d.hesap Özetinde Yeralan Vergi Provizyonundan Sonraki Dönem Karı ve Geçmiş Yıllar Karı Toplamı e.hesap Özetinde Yeralan Dönem Zararı ve Geçmiş Yıllar Zararı Toplamı (-) 2-KATKI SERMAYE TOPLAMI a.genel Karşılık b.banka Sabit Kıymet Yeniden Değerleme Fonu c.tüfe ne göre Hesaplanan Yen.Değ.Tutarı (Yıl İçi) d.işt. ve Bağlı Ort.Sab.Kıy.Yen.Değ.Karş. e.alınan Sermaye Benzeri Krediler f.muhtemel Riskler İçin Ayrılan Serbest Karşılıklar g.menkul Değerler Değer Artış Fonu 3-SERMAYE TOPLAMI (1+2) 4-ORANA ESAS SERMAYE TOPLAMI (tebliğde öngörülen esaslar çerçevesinde) 5-SERMAYEDEN İNDİRİLEN DEĞERLER TOPLAMI a.mali İştirakler ve Bağlı Ort.İle Sermayesine Katılınan Diğer Mali Ort. İlişkin Tutarlar b.özel Maliyet Bedelleri c.ilk Tesis Giderleri d.peşin Ödenmiş Giderler e.işt.lerin, Bağlı Ort.,Serm.Katıl.Diğ.Ort.ve Sabit Kıy.Ray.Değ.Bil.Değ.Alt.ise Aradaki Fark f.kktc de Faaliyet Gösteren Diğer Bankalara Verilen Sermaye Benzeri Krediler g.şerefiye h.yasal Mevzuata Aykırı Krediler ve Kredilerdeki Limit Aşımları 6-ÖZKAYNAK (4) c) Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Özet Bilgi; Toplam Risk Ağırlıklı Varlıklar Özkaynak Özkaynak/RAV (SYSR (%)) TL, % TL, % ,25 12,07-14-

17 (14) Mali tabloları denetleyen Bağımsız Denetim Kuruluşu mevzuata uygun olarak görüşü: 39/2001 sayılı KKTC Bankalar Yasası nın 34(3) maddesi uyarınca KKTC Merkez Bankası nca yayımlanan ve Bankalarda Bağımsız Denetim Yapacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ in 12. maddesine göre verilmesi gereken bilgiler: (a) Asbank Limited, Bölüm 113 Şirketler Yasası tahtinde tescil edilmiş, 39/2001 Sayılı Bankalar Yasası na tabi, halka açık bir şirkettir. Banka hisseleri Kuzey Kıbrıs Menkul Kıymetler Borsası na kote edilmemiştir. (b) Bankanın sermaye yapısı ile %10 ve üzeri hisse oranına sahip olan hissedarlar hakkında bilgi bilanço dipnotu II (17) de verilmiştir. (c) 2014 mali yılı içerisinde, Yönetim Kurulu organlarında değişiklik olmamıştır. (d) Banka Yönetim Kurulu ve Üst Düzey Yöneticileri ile İç Sistemler Yöneticilerinin nitelikleri, kanaatimizce 39/2001 Bankalar Yasası nın öngördüğü şekilde uygun olduğu görülmüştür. (e) Banka, hesaplarını KKTC Merkez Bankası tarafından hazırlanan tekdüzen hesap planı, tek tip bilanço ve kar zarar cetveli ile dipnotları, muhasebe ve değerleme esasları ile bunların uygulanma ve düzenlenme esaslarına ilişkin izahnameye uygun olarak düzenlemiştir. Bankanın ayrıca Tek düzen hesap planına uygun kayıt tutma işlemlerini KKTC Merkez Bankası talimatları doğrultusunda uygulamaktadır. (f) Banka, Krediler ile Diğer Alacaklarının Nitelikleri ve Karşılıklar Tebliği ile ilgili 2013 yılı uygulamalarında yapmış olduğu kısmi değişiklikten, K.K.T.C. Merkez.Bankasının olumlu karşılamaması nedeniyle, 2014 yılında bu uygulamadan vazgeçmiş ve 2013 öncesi dönemlerinde tatbik ettiği %100 karşılık ayırma politikasını uygulamıştır. Banka Yönetim Kurulu 12 Ağustos 2014 tarih ve 11/2014/2012 sayılı kararı gereğince karşıklıklar politikasını yeniden değerlendirmiş ve 1 Ocak 2015 tarihinden geçerli olmak üzere Tebliğ e uygun bir politikanın hayata geçirilmesi hususunda karar üretmiştir. (g) 16 Aralık 2014 tarih ve 17/2014/01 sayılı kararın 2.nci maddesi gereğince, Banka Nisan 2015 Genel Kurul toplantısında Ödenmiş Sermaye tutarını TL artırma konusu dışında Bilanço döneminden sonra Bankanın durumunu etkileyecek bilgimiz dahilinde herhangi bir önemli değişiklik ve gelişme olmamıştır. (h) (i) (j) (k) (l) Bankanın İç Kontrol Sisteminin güvenirliğine dair Banka Yönetimi nin beyanı tatminkar bulunmuştur. Bankalar Yasası 39/2001, madde 34 (3) altında yayınlanan Tebliğin 12. maddesinin A fıkrası (f) bendi gereğince, Banka, Bankanın Finansal Tablolarının ve İlgili Dipnotların Teyid Edilmesi ile ilgili mektubumuza gerekli yanıtı vermiş bulunmaktadır. Yurt dışında bankalarda bulundurulan mevduatlar, mevzuata uygundur. Banka, mevzuatca belirlenen Kalkınma Bankası tahvilleri edinme mükellefiyetlerini yerine getirmiştir. Asbank Limited, 39/2001 Sayılı Bankalar Yasası altında yayınlanan Bankalarda İç Denetim Risk Yönetimi, İç Kontrol ve Yönetim Sistemleri Tebliği gereğince belirlenen usul ve esaslara uymuştur. Banka, yukarıda adı geçen Tebliğ gereğince İç Sistemlerini oluşturmuştur. Oluşturulan İç Sistemler; İç Denetim, Risk Yönetimi ve İç Kontrol ve Uyum Birimleri adı altında faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu birimlerde çalışanların nitelikleri Tebliğe uygundur. 15

18 İç Denetim Bu birimin çalışmaları Banka nın taşıdığı riskleri ve tüm bankacılık faaliyetlerini kapsamaktadır. Bu bağlamda, Banka nın iş süreçleri ve operasyonel faaliyetleri, mali yönleri yanında, dönemsellik ve süreklilik kavramını da içerecek şekilde planlanmış ve yürütülmüştür. Bu amaçla İç Denetim Birimi nin 2014 yılı ile ilgili İç Denetim Planı nın mevcut olduğu ve bu plana bağlı olarak etkin bir şekilde çalışmalarını sürdürdüğü gözlemlenmiştir. Ayrıca, 2015 yılı Denetim Planının varlığı da memnuniyetle görülmüştür ve bu denetimlerde çalışan müfettişlerin bilgi ve becerilerini geliştirmek amacıyla, Eğitim Programlarına katıldıkları da saptanmıştır. Banka, eğitim konusunda gerekli hassasiyeti göstermiş, bu hususta da çalışanların eğitimini aksatmaması için mali desteği de sağlamıştır. Denetim çalışmalarında söz konusu İç Denetim Biriminin denetim faaliyetlerini, Tebliğin belirlediği düzeyde daha etkin ve verimli yapabilmesi için kadro sayısı ve niteliğini takviye etmek suretiyle daha iyi bir konuma getirmişlerdir. Bu denetimler sonucu KKTC Merkez Bankası na düzenli raporlamalar yapılmaktadır. Bu raporlamaların makul bir düzeyde olduğu görülmüştür. -Banka kullandırdığı krediler hakkında değerlendirme ve risk analizi yapıp Merkez Bankası na raporlamıştır. -Banka, Tebliğin uygun gördüğü matriste taşıdığı risk kompozisyonlarını izlemekte ve değerlendirmektedir. -İç Denetim Birimi raporlarını, Tebliğe uygun olarak, İç Sistemlerden sorumlu üyeye sunmaktadır. Ancak sunulan bu raporlar her ne kadarda Yönetim Kuruluna bağlı Denetim Komitesinde değerlendiriliyorsada, Tebliğ, bu raporların Yönetim Kurulu düzeyinde görüşülmesini zorunlu kılar. Ayrıca İç sistemlerden sorumlu Yönetim Kurulu üyesinin İç Sistemlerle ilgili faaliyet raporunu 6 ayda bir sunmak suretiyle Merkez Bankasının bilgilendirilmesini amir kılar. Bu hususta İç Sistemlerden sorumlu Yönetim Kurulu üyesinin ve tarihli raporları görülmüştür. Saptanan zaafiyetlerin Yönetim Kurulu düzeyinde tartışıldığı bilgisi alınmış, ancak tutanaklarda bu hususu teyit eden raporlar görülmemiştir. Uyum Birimi Yayınlanan Tebliğe uygun olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu faaliyetlerle ilgili yıl içerisinde iki kez İç Sistemlerden sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi aracılığı ile Yönetim Kurulu na sunulan faaliyet raporları görülmüştür. Bankanın, yasal düzenlemelere uyumunun sağlanması için gerekli çalışmalar titizlikle yapılmaktadır. Bunlarla ilgili gerekli altyapının varlığının tespiti yapılmış ve uygun prosedürlerin gerçekleştirildiği görülmüştür. Birimin 04/2008 nolu Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası gereği muhtelif zamanlarda Şüpheli İşlem Bildirimleri, Nakit İşlemler Bildirimleri ve Gelen Giden Havale Bildirimleri hazırlayıp Ekonomi ve Enerji Bakanlığına bağlı Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı Dairesi ne rapor şeklinde sunduğu görülmüştür. Ayrıca, Güney Kıbrıs tan gelebilecek mevduatlar yanında risk unsuru taşıyan, özellikle üçüncü ülke öğrenci havale ve mevduatlarının yakın takibe alınması ve öğrenci profili ile bağdaşmayan para transferi ve/veya mevduat kabulünde yasal mevzuat ve kriterlere uyulması hususunda gerekli tedbirlerin alındığı görülmüştür. 16

19 İç Kontrol Tebliğin öngördüğü şekilde faaliyetlerini sürdürmektedir. -Bankanın yapısı ile uyumlu İç Sistem Birimleri oluşturulmuştur. -Bankacılık faaliyetlerine ilişkin strateji ve politikalar ile uygulama usulleri yazılı olarak belirlenmekle beraber, bazı yetkilerin iç kontrol prensiplerine ters, tek elde toplandığı hususunun bu teftiş döneminde de var olduğu müşahade edilmiş, bu nedenle de, uygulama ve işleyişin arzulanan etkin bir düzeyde olmadığı görülmüştür. Aynı kişinin hem fişi kesmesi, hem onaylaması, hem de işleme koyması uygulanmasına süratle son verilmesi ve hiçbir şahsa tek elden bir işlemi A dan Z ye kadar tamamlamasına izin verilmemelidir. -Bilgi sistemlerinin, bankanın faaliyetlerinin ve ürünlerinin niteliği ile uyumunun büyük ölçüde sağlandığı saptanmış olmakla birlikte, yazılım programının raporlamalarla ilgili yeterliliği konusunda tereddütlerimiz oluşmuştur. Buna karşın, bilgisayar sisteminde yer alan hesap sicillerinin Müşterini Tanı yaklaşımı çerçevesinde, müşteri bilgilerinin kayıt altına alındığı da görülmüştür. -İletişim yapısı ve iletişim kanalları etkin kullanım ve kontrol altındadır. -Acil ve beklenmedik durum planı ve beklenmedik gelişmeler karşısında alınacak tedbirlerle ilgili çalışmalar yapılmaktadır. -Banka etkin bir iç kontrol sistemine sahiptir.iç Sistemler kanaatimizce yeterli olup, bu yönde oluşturulan altyapı ile İç Sistemler Bankanın bünyesine uygun olmakla birlikte,görev yetki ve sorumlulukların tanımlama ve uygulamalarına daha titiz bir şekilde uyulması ve gereksinim duyulan insan kaynakları takviyesi ile etkinliğinin artırılması gerekmektedir. Risk Yönetimi -Banka Tebliğin öngördüğü çalışmaları, faaliyetlerine ilişkin strateji ve politikalar çerçevesinde sürdürmekte, bunlarla ilgili değerlendirme yapmakta ve raporlamalar hazırlamaktadır. -Bankaların taşıdığı Kredi Riski, Piyasa Riski, Faiz Oranı Riski, Likidite Riski, Operasyonel Risk, Mevzuat Riski, Finansal denge (stability) riski, bilgi işlem riski, sermaye yeterlilik riski ve Maturity-Mismatch Riski gibi riskler, Risk Matrisleri yardımı ile tanımlanarak kontrol edilmiştir. Birimin yapmış olduğu risk kategorileri incelendiği zaman, bankanın maruz kaldığı riskler içerisinde, en yüksek riskin Kredi Riski nin olduğu görülmüştür. 17

20 -Banka, faaliyetlerinden kaynaklanan riskleri, risk düzeyine göre takip etmiş, yönetmiş ve derecelendirmiştir.banka, alabileceği azami kabul edilebilir risk limitlerini yazılı olarak belirlemekle beraber, kullandırdığı kredilerle ilgili değerlendirme, uygun risk kategorilerine göre ayrıştırma yapmaktadır. Ancak, tahsilatta sorun yaşadığı, bazı kredi gruplarının sınıflandırma ve yönetiminde, sonuç almaya yönelik kararlar üretmekte, piyasa şartları nedeniyle, zorlanmakta olduğu görülmüştür. Riski artıran bu gibi kredilere, limit artırımı ve/veya yeniden yapılandırma yöntemi ile mevzuata uygun hale getirme çabalarına son verilmiş ve bu gibi sorunlu kredilerle ilgili mevzuata uygun tedbirler alınmış, bir kısım krediler ise yasal takibe alınmıştır. -Banka, Tebliğ gereği, bankanın stres testi, senaryo analizi ve risk matrisi çalışmalarını düzenli bir şekilde yapmakta ve raporlamalarını hazırlamaktadır. 18

21 İÇ SİSTEMLER İLE İLGİLİ DİPNOT VE AÇIKLAMALAR İç Sistemler: KKTC Merkez Bankası, 39/2001 sayılı Bankalar Yasası nın 15. maddesinin 3 fıkrasının kendisine verdiği yetkiyi kullanarak 15 Ağustos 2008 tarihinde Bankalarda İç Denetim, Risk Yönetimi, İç Kontrol ve Yönetim Sistemleri Tebliği ni yayınlamıştır. Bu Tebliğin, 4. maddesinin 1. fıkrasına göre bankalar maruz kaldıkları risklerin izlenmesi ve kontrolünün sağlanması amacıyle, Yönetim Kurulu na bağlı yeterli ve etkin bir İç Denetim, İç Kontrol ve Risk Yönetimi kurmak ve işletmekle yükümlüdürler. İlgi Tebliğin 4. maddesinin 2. fıkrasına göre Bankalar Yönetim Kurulları kendi aralarından bir veya birden fazla üyeyi, 1. fıkrada belirtilen sistemlerin kurulması, koordinasyonu, işleyişi ve uygulamalardan sorumlu üye olarak belirleyebilir. Nitekim, bu maddeye istinaden mevcut İç Sistemlerden Sorumlu Yönetim Kurulu üyesi değişmiş ve yeni atanan Yönetim Kurulu üyelerinden biri bu görevi üstlenmiştir. İç Sistemlerden Sorumlu Yönetim Kurulu üyesi atandıktan sonra, İç Denetim Birimi, Risk Yönetimi Birimi, İç Kontrol Birimi ve Uyum Birimi yönetmelikleri hazırlanmış ve Birim Sorumluları atanmıştır. Birim sorumluları, Bankalarda İç Denetim, Risk Yönetimi, İç Kontrol ve Yönetim Sistemleri Tebliği nde belirtilen niteliklere haizdirler. Birim Sorumluları, ilgi Tebliğ de belirtilen faaliyetlerini 2014 yılı içerisinde de sürdürmüşlerdir. İç Sistem Birimleri Sorumluları tarafından faaliyetleri hakkında hazırladıkları raporlar, İç Sistemler Sorumlusu tarafından periyodik olarak Yönetim Kurulu na sunulmakla birlikte saptanan zaafiyetlerin Yönetim Kurulu düzeyinde tartışıldığının tutanakları görülmemiştir. İç Denetim 39/2001 Sayılı Bankalar Yasası nın 15. Maddesinin 3. Fıkrası altında düzenlenen Bankalarda İç Denetim, Risk Yönetimi, İç Kontrol ve Yönetim Sistemleri tebliği çerçevesinde; Teftiş Kurulu Başkanlığı, banka yönetim kuruluna bağlı olarak denetim faaliyetlerini yürütmektedir. Teftiş Kurulu Başkanlığı, tüm birim ve şubelerde yürütülen faaliyetlerin yasa ve ilgili diğer mevzuat ile banka içi strateji, politika, ilke ve hedefler doğrultusunda yürütüldüğü, ve iç kontrol ve risk yönetimi sistemlerinin etkinliği ve yeterliliği hususunda makul bir güvence sağlamak için çalışmalarını sürdürmektedir. Teftiş Kurulu Başkanlığı; uluslararası kabul görmüş denetim prensiplerini, standartlarını, düzenlemelerini, değişiklik ve yenilikleri yakından takip etmekte ve Banka ya olan katkısını arttırmak için özel gayret göstermektedir. Teftiş Kurulu Başkanlığı kadrosunda; teftiş kurulu başkanı olmak üzere, 1 müffetiş ve 4 müfettiş yardımcısı bulunmaktadır. Teftiş Kurulu Başkanlığı, risk yönetim ve uyum birimleri dâhil olmak üzere diğer Genel Müdürlük Birimlerini ve tüm şubelerin yürüttüğü faaliyetleri denetlemektedir. Teftiş Kurulu Başkanlığı; iş süreçlerinin ve faaliyetlerinin yerinde denetlenmesine ek olarak; bilgi teknolojilerinden etkin bir şekilde yararlanılarak uzaktan denetimler gerçekleştirilmektedir. Özel denetimin gerektirdiği hallerde; ön araştırma, inceleme, soruşturma ve raporlama faaliyetlerini de yürütmektedir. Bununla birlikte, Genel Müdürlük bünyesinde yürütülen projelerde, Teftiş Kurulu Başkanlığı proaktif bir rol üstlenmektedir ve projelerin hayata geçirilmesinde son derece önemli bir rol oynamaktadır. Risk odaklı denetim programları neticesinde; saha denetimi, uzaktan denetim ve özel denetim faaliyetleri etkin ve verimli bir şekilde yürütülmektedir. İş süreçleri, önem ve öncelik sırasına göre denetlenmekte ve buna göre denetim raporları üst yönetime zamanında iletilmektedir. 19

22 Risk Odaklı bakış açısıyla faaliyetlerini planlayan ve yürüten Teftiş Kurulu Başkanlığı; 2014 denetim planı kapsamında, 10 şube ve 8 farklı genel müdürlük biriminin denetimini gerçekleştirilmiştir. Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde tespit edilen hata ve noksanlıklar yerinde düzeltilmeye çalışılmıştır. Banka iç kontrol sisteminden kaynaklanan eksiklikler ve zaafiyetler üst yönetimin bilgisine getirilmiştir. Teftiş Kurulu Başkanlığının faaliyetleri; iş süreçlerinin ve operasyonel faaliyetlerin devamlı surette mevzuat ve standartlara uygun, sağlıklı, etkin ve güçlü olması konusunda da önemli bir rol oynamaktadır. İç kontrol sistemine ait süreç ve faaliyetleri geliştirici çözümlerin hayata geçirilmesinde çok önemli katkıda bulunmaktadır mali yılında, risk esaslı bakış açısıyla bankanın kredi portföyünün önemli bir kısmı denetimden geçirilmiştir. Yoğun ve yüksek risk arz eden alanlar, süreç ve faaliyetler denetimden geçirilmiştir. Uzaktan yapılan denetimler yerinde yapılan denetimler ile desteklenmiştir. Yüksek riskli alanların denetimi üzerinde süreklilik sağlanmıştır. Hata ve noksanlıklara veya sorunlara hızlı bir şekilde müdahale edilmeye çalışılmıştır. 39/2001 Sayılı Bankalar Yasası nın 15. Maddesinin 3. fıkrası altında düzenlenen Bankalarda İç Denetim, Risk Yönetimi, İç Kontrol ve Yönetim Sistemleri tebliği gereği hazırlanan raporlar İç Sistemler Sorumlusuna iletilmektedir. Risk Yönetimi: Risk Yönetimi sisteminin öncelikli amacı, bankanın gelecekteki nakit akımlarının ihtiva ettiği riskgetiri yapısını, buna bağlı olarak faaliyetlerinin niteliğini ve düzeyini izlemeye, kontrol altında tutmaya ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik olarak belirlenen politikalar, uygulama usulleri ve limitler vasıtasıyla, maruz kalınan risklerin tanımlanmasını, ölçülmesini, izlenmesini ve kontrol edilmesini sağlamaktır. Öncelikle, Kredi Riski, Piyasa Riski, Faiz Oranı Riski, Kur Riski, Likidite Riski, Operasyonel Risk ve Mevzuat Riski gibi riskler, risk matrislerinin yardımıyla tanımlanmış ve kontrolleri sağlanmıştır. Buna göre risk kategorileri incelendiğinde geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da maruz kalınan risklerin en önemlisi Kredi Riski ve 2014 yılının 2.nci yarısında döviz kurlarında yaşanan yoğun artış ve spekülatif uygulamalar neticesinde doğan Kur Riski olmuştur. Kredi risklerinin bir parçası olan kredi kartı kredilerinin sistem üzerinde detaylı izlenememesi nedeniyle ek bir risk taşımaktadır. Kredi riski yanında, bu tür kredi kartı borçlarının karşılıklar tebliğine uygun bir şekilde tesbit, takip ve tasnifi de zorlaşmaktadır. Konu ile ilgili CS BINS programının geliştirilmesini öneririz. Ayrıca, Banka 100 Büyük nakdi kredi müşterisinin toplam kredi porföyünü yaklaşık %60 nın %50 ni oluşturan müşteri sayısının da 56 olması kredi riskini bir ölçüde daha da artırmaktadır. Gayri nakdi 100 büyük kredi müşterisinde ise toplam gayri nakdi kredi portföyünün içerisindeki payı %94 e yakın olması yanında bu riskin %50 nin 12 müşteri sayısında toplanması, gayri nakdi kredi riskini net bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu risk faktörünü aşağılara çekmek için, kredi dağılımında daha yüksek sayıda kişi veya kurumlara dağıtılmasını hedef olarak gözetilmesini tavsiye ederiz. Kur Riskleri ile ilgili Senaryo Analizleri ve Stres Testleri aracılığıyla Bankanın kur ve likidite riskleri sürekli olarak kontrol edilmeye çalışılmıştır. Bu testlere gore taşınan riskler ve bunların Banka karlılığı yanında Sermaye Yeterlilik Rasyosuna etkisi sürekli bir şekilde gözlem altında tutulmuştur. Bankanın Üst Yönetimi, risk yönetim sistemini sadece yasal bir raporlama gereksinimi olarak görmemekte, bu sistemi kurumsal yönetimin olmazsa olmaz hususlarından birisi olarak görmektedir. Bu nedenle risk yönetim sisteminin etkinliğini daha da artırmak için çalışmalarını devam ettirmektedir. 20