Yeni Gümrük Uygulamalarının Uluslararası Ticarete Sağladığı Faydalar

Transkript

1 Yeni Gümrük Uygulamalarının Uluslararası Ticarete Sağladığı Faydalar Marco L. Sorgetti / CLECAT AB Çin Uluslararası Gümrük Konferansı " Modern Gümrükler: Kurumları ve bireyleri koruyarak yasal ticaretin kolaylaştırılması için köprülerin kurulması AB-Belçika Pavyonu Şangay EXPO Şangay, 1 2 Eylül 2010

2 CLECAT ı Tanıyalım CLECAT Belçika da faaliyet gösteren uluslararası sivil toplum kuruluşudur. AB ve çevresindeki ülkelerden 26 ÜYESİ vardır. Forwarderlar, Lojistik & Gümrük Hizmet Üreticileri Ulusal federasyon ve Konfederasyonlar üyeleri arasındadır. Üye Firma Yapıları Küresel oyuncular KOBİ ve bölgesel işletmeler Küçük ve aile işletmeleri Politik misyonu : Ulaştırma, Lojistik sektörü ve Gümrüklerde AB yasal düzenlemeleri oluşturmaktır. Rakamlarla CLECAT Üyeleri, in üzerinde firma olup, 1 milyonun üzerinde çalışana sahiptir. Üyelerin Faaliyet Alanları: %90 ı Gümrükleri, %70 i denizyolunu, %90 ı havayolunu ve %50 si ise Avrupa da kara ve demiryolu taşımacılığını kapsamaktadır.

3 Ticareti Kolaylaştırıcı yönü ile Lojistik Hizmet Üreticileri nin (LHÜ) Rolü. Gümrük hizmetleri, lojistik hizmetleri oluşturan unsurlardan biridir. Forwarderlar ve LHÜ ler ticareti kolaylaştırırlar; Tüm taşıma modlarının sunduğu imkanları hizmet alana kurumlar için sonuna kadar kullanırlar, Artan verimlilik ve azaltılan maliyetlerle, üretim ve pazarlar arasında doğrudan bağlantı sağlarlar, Üretecilerin ticari ufuklarını genişleterek, KOBİ lerin en ücra pazarlara bile erişimlerine imkan sunarlar, LHÜ lerin hizmetlerinden yararlanmak isteyen müşterilere pratik bir Single Window-Tek Pencere erişimi sağlarlar. LHÜ ler enflasyona karşı olumlu etki yaratır ve göndericinin Yatırım / Kar dönüşümünü artırırlar. Lojistik hizmet üreticilerinden hizmet alan firmaların mal bedelleri üzerindeki %13-14 lük lojistik maliyetleri, son 25 yılda %5-7 oranlarına düşmüş bulunmaktadır.

4 Küresel Ticaretin İrdelenmesi Küreselleşme, gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi ve hızlandırılması gerekliliğini getirmiştir. Büyük İthalatçı Bölgeler (AB,ABD), zamanla artmakta olan bölgelerindeki sınır kontrol maliyetlerini düşürmek için, ihracattaki güvenliğin arttırılması gerektiğini savunmaktadır. Dünya Gümrük Örgütü, SAFE - Güvenlik Standartları Çerçevesini oluşturdu. Müşterilerin kendi aralarında ve Müşteri ile Sektör arasındaki işbirliği beş ana unsurdan oluşmaktadır. Bu unsurlar; Gelişmiş elektronik kargo bilgilendirme kullanımı, Tutarlılık / Risk Değerlendirme Uygulaması, Çıkışa dönük güvenlik muayeneleri, Risk değerlendirmesine dayanan müdahalesiz muayene teknolojileri, Taraflar arası oluşan faydalar. SAFE, tedarik zinciri güvenliğinin arttırılmasında ticaretin önemini kabul etmekte ve hükümetler ile ticaret arasındaki işbirliğinin her iki tarafın da faydasına olacağını savunmaktadır. Görünüşte SAFE in faydadan çok olumsuz yan etkileri olduğu düşünülse de, uygulamalar bir çok avantajı beraberinde getirmektedir. Esas konu kapasitenin yaratılmasıdır: Vazgeçilebilir maliyetler, kamu sektöründe Bilişim & İletişim Teknolojileri ve İnsan Kaynaklarına yapılan yatırımlara denk gelmelidir.

5 Yönetimsel Risk Alma Haziran 2008 de, SAFE çerçevesinin hem güvenlik, hem de kolaylaştırma amaçlarına dayanarak 21. Yüzyılda Gümrükler teması benimsendi. Hedeflerden bir tanesi de Risk yönetimi amacıyla yetkili idareler arasında bilgilerin derlenmesi, işbirliği oluşturulması ve bilgi alışverişinin sağlanmasıdır. Burada politik anlaşma gerekmektedir. Herhangi bir dayatma yapılamayacağı gibi, her iki taraf da avantajların bilincinde olmalıdır. Yetkilendirilmiş Yükümlü (AEO) programlarının gerçekten de başarılı olabilmesi için karşılıklı tanınma düzenlemelerine dayanması gerekmektedir. İkili iletişim ve güvenilir işletmelerin karşılıklı tanınma programları işlevsel değilse, sektöre fayda sağlamada sıkıntı oluşabilir.

6 En Çok Kimler Fayda Sağlıyor? OSCE CTN özel için Clecat Sekreterya makalesi (özet) Güvenlik konusu politika tartışmamızın merkezinde yer almaya başlamış olup, günlük çalışmalarımızda önemli bir yer tutmaktadır. Ana amaç, kurumların ve bireylerin güvenliği olmasından dolayı CLECAT, güvenlik programlarının önemi üzerinde titizlikle durmaktadır. Tedarik Zinciri Güvenliği aracılığı ile kurumların ve bireylerin güvenlik arayışı yan faydalar sağlayabilir. Buna örnek olarak; Hırsızlığın önlenmesi, daha düşük sigorta prim ödemeleri, kamuoyunda daha olumlu bir görüntü oluşturmayı verebiliriz. Ancak bunlar gümrük uygulamalarında basitleştirme işlemlerinin uygulanmamasına neden olacak kadar önemli fayda sağlamamaktadır. Basitleştirilmiş Uygulamalarda yetkililer daha fazla bilgi istemekle beraber, gümrük işlemlerini daha hızlı bir şekilde gerçekleştirirler. Bunu daha az muayene, daha az bilgi talebi ve daha az sıklıkta tek pencere taraması yaparak gerçekleştirirler. Risk değerlendirmesinde basitleşmenin faydalarına baktığınızda görülecektir ki, ülkeler basitleştirilmiş sistemi ne kadar hızlı uygulamaya alırlarsa, sevkiyatları o kadar hızlanır ve maliyetleri o oranda düşer. Sorulması gereken soru : NE ZAMAN dır? Tedarik zincirinin her iki tarafında da güvenlik incelemesine tabi olmama ticarette paha biçilemez bir avantaja dönüşmektedir.

7 AB Yasal Düzenlemesinin Sağladığı Faydalar Yetkilileri en çok memnun eden faydalar: 1) Şayet AEOC (Yetkilendirilmiş Yükümlü-Gümrük) veya AEOF(Yetkilendirilmiş Yükümlü/Gümrük ve Güvenlik) Gümrük basitleştirmeleri veya 14 madde kriterlerine tabi herhangi bir karar için baş vurulduğu takdirde, Gümrükler AEO(Yetkilendirilmiş Yükümlü) statüsünün verilme koşullarını yeniden gözden geçirmeyecektir; Olumsuz yan etkisi: de gözden geçirilecek olan tüm basitleştirmeler, muhtemelen daha sıkı olacak olan yeni kriterlere uygun olacaktır; Lojistik performansı etkileyebilecek faydalar: 2) Prensip olarak AEOS(Yetkilendirilmiş Yükümlü/Güvenlik) veya AEOF(Yetkilendirilmiş Yükümlü/Gümrük ve Güvenlik) lara muayene için seçilen kargo konusunda bildirim yapılacaktır. 7) Prensip olarak daha az muayene, muayene yapılacağı zaman öncelik tanınması ve muayene yeri hakkında seçim hakkı verilmesi söz konusu olacaktır. 8) Prensip olarak kesintiyi takiben daha hızlı yönlendirme yapılacaktır. Belirsiz avantajların sağlayacağı muhtemel faydalar: 3) & 4) karşılıklı tanıma şartlarını karşılamasa da, azaltılmış bilgi kümeleri (6), 5) kendi başlarına ihracat beyannamesi veren ihracatçıların AEOS veya AEOF(Yetkilendirilmiş Yükümlü/Gümrük ve Güvenlik) olmaları halinde isterlerse çıkış özet beyanı vermemeleri sektöre fayda sağlayacaktır.

8 Daha Fazla Fayda Ticaretteki tarafların yükünü azaltan faydalar: Sıkı kriterlere uymakta olan tüm AEO(Yetkilendirilmiş Yükümlü) ların garanti yükümlülüğünden feragat edilmesi, Güvenlik şartlarına uyum sicilinin düzgün olmasına bağlı olarak Gümrük garantilerinin azaltılması, Kamuoyuna açık bilgilerin yeniden kullanılması. Küresel Gümrük Ağı ile ilgili tüm bilgi kümelerinin, hatta risk derecelendirme bilgilerinin paylaşılması. Mevcut ihracat bilgilerinin yeniden kullanımı (hem güvenlik hem de Gümrük işlemleri için) ithalat tarafında ise; Tek pencere: lokal, ulusal, uluslararası? Basitleştirmenin çerçevesini sağlayacak araçlar: Çift Kayıt, Karşılıklı tanınmayı sağlayacak Dünya Gümrük Örgütü kuralları (SAFE düzenlemesinin 5.7 bölümünün kapsamının daha da genişletilmesi ) Bu tam olarak yeni bir olgu olmayabilir, ancak bu tam olarak aradığımızdır: Uluslararası Ticaret Topluluğu, gümrüklerle olan ilişkilerinde türdeşlik, tahmin edilebilirlik, şeffaflık ve etkinlik arar. (Stefan Aniszewski, Dünya Gümrük Örgütü Kurallara Uyma ve Kolaylaştırma Müdürlüğünde OSCE CTN Özel Teknik Yetkilisi)

9 Çift Kayıt! Ticari alışkanlıkların bize gösterdiğinin kapsamında yer almamaktadır: aksine, çift kayıt AB kuralları Ana konşimento düzeyinde beyanı (manifesto) vermekle yükümlü olan taraf taşıyıcı olup, çoğu durumda tüm istenen bilgiler verilmemektedir. Beyan, taşıyıcının gelen tüm eşyaya ilişkin bilgileri vermesini sağlamaya yönelik yükümlülüğünü ortadan kaldırmadan, bir başka tarafça da verilebilir. Buna bağlı olarak, bu taşıyıcının bilgisi ve onayı dahilinde olmalıdır. MCC nin 9.Maddesi (2) ye göre, Özet beyanı vermekle, beyanda, ihbarda veya uygulamadaki bilgilerin doğruluğu/eksiksiz olmaları bakımından bilgileri veren kişi sorumlu kılınır. Çift kayıt ile farklı taraflar, sahip oldukları bilgileri teyit ederler: Taşıyıcı için geçerli taşıma bilgileri taşıyıcı tarafından ibraz edilir. Ticari bilgiler, ithalatçı tarafından verilir. veya temsilcileri (LHÜ veya forwarder) Diğer taraflar neden özet beyan vermek isterler? Daha fazla fayda sağlamak için, Ticari bakımdan hassasiyeti olan bilgilerin gizli kalması için, Beyanın doğruluğunu oluşmaması için. garanti altına alıp ceza durumunun Ara konşimento düzeyindeki bilgilerin genelde ticari yönden hassasiyeti olup, risk analizi bakımından yanıltıcı olabilir. Çift kayıt bu ikileme bir çözümleme getirip, ticari alışkanlıkların alanına girmeden doğruluk ve gizliliği garanti edebilir. Çifte dosyalama lehinde oy veriyoruz!!

10 Sonuç Yeni gümrük uygulamaları, kurumların ve bireylerin korunması, risklerin değerlendirilmesi ve işlemlerin kolaylaştırması ile ticaretin desteklenmesi, hem tasarruf hem de etkinliğin arttırılması bakımından Gümrüklerin ve Özel sektörün yararınadır. Ticaret yapılacaksa, yükümlülükler ve faydalar yerine getirilmeli ve buna bağlı olarak hem donanım hem de insan kaynaklarına yatırım yapılmalıdır. Ticari taraflar oluşan faydalardan yararlanıyorsa, güvenilir ticari taraf anlayışı bir anlam ifade eder. Çerçeve şartları net ve ticaret dostu ise, en iyi uygulamalardan (Clecat ın en iyi uygulamalar el kitabı gibi) bahsetmek mümkün olabilecektir. İşletmelere sağlanacak faydalar, net, tahmin edilebilir, şeffaf ve mümkün olduğu zaman sağlanmalıdır. Mümkün olmadığı zaman ise engellemeye yönelik olmamalıdır.

11 Teşşekkür ederiz!