Analitik Bilanço Verilerine İlişkin Yöntemsel Açıklama

Transkript

1 Analitik Bilanço Verilerine İlişkin Yöntemsel Açıklama Muhasebe Genel Müdürlüğü Bilanço ve Hesapları İzleme Müdürlüğü

2 İÇİNDEKİLER I-AMAÇ...2 II-TANIM...2 III-SINIFLAMA...3 IV-YÖNTEM...5 V-YAYIMLAMA...5 VI-ERİŞİM...5 1

3 I- Amaç TCMB Bilançosu kalemlerinin toplulaştırılması ve netleştirilmesi yoluyla oluşturulan Merkez Bankası Analitik Bilançosu ile para politikasının TCMB Bilançosu üzerinden kolay bir şekilde izlenmesi amaçlanmıştır. II- Tanım Analitik Bilanço verileri: Analitik Bilanço, TCMB Bilançosu kalemlerinin belirli parasal büyüklükleri ifade etmek üzere toplulaştırılması ve netleştirilmesi yoluyla oluşan stok veri topluluğudur. Analitik Bilanço, Türk lirası olarak yayımlanmaktadır. Analitik Bilançoda aktifte Dış Varlıklar, İç Varlıklar ve Değerleme Hesabı kalemleri ile pasifte Toplam Döviz Yükümlülükleri ve Merkez Bankası Parası kalemleri yer almaktadır. Dış Varlıklar: Altın, TCMB şubelerinin kasalarındaki efektifler, yurtdışı bankalar nezdindeki döviz mevcudu ve diğer döviz alacaklarını içermektedir. İç Varlıklar: Hazine Borçları alt kalemi altında TCMB nin sahip olduğu menkul kıymetler, Bankacılık Sektörüne Açılan Nakit Krediler alt kalemi altında reeskont kredileri yer almaktadır. Diğer Kalemler alt kalemi ise TCMB nin kendi işlemlerinden kaynaklanan aktif ve pasif bilanço kalemlerinin netleştirilmesinden oluşmaktadır. Değerleme Hesabı: 1211 sayılı TCMB Kanunu nun 61. maddesi kapsamında oluşan gerçekleşmemiş kur farkları burada gösterilmektedir. Aktifteki Değerleme hesabı (+) işaretle, pasifteki Değerleme Hesabı ise (-) işaretle gösterilmektedir. Toplam Döviz Yükümlülükleri: TCMB nin döviz finansman kaynakları bu kalem altında yer almaktadır. Merkez Bankası Parası: Emisyon, bankalar mevduatı, fonlar, banka dışı kesimin mevduatı, kamu mevduatı ve TCMB nin açık piyasa ve bankalararası para piyasası işlemlerinden kaynaklanan borçları veya alacakları netleştirilmiş olarak gösterilmektedir. 2

4 III- Sınıflama Analitik Bilanço oluşturulurken Bilanço kalemleri 1 şu şekilde sınıflandırılmıştır 2 : AKTİF DIŞ VARLIKLAR A 1 Altın A 2 Yabancı Para Banknotlar A 3 Yurt Dışı Bankalar A 4 Rezerv Dilimi Pozisyonu A 7 Yurt İçi Bankalar (YP) A 8.2 Dış Krediler (YP) A 9 İştirakler (YP) A 12.1 Takipteki Alacaklar (YP) A 16.4 Diğer (YP) İÇ VARLIKLAR Hazine Borçları Menkul Kıymetler Diğer Bankacılık Sektörüne Açılan Nakit Krediler TMSF'ye Kullandırılan Krediler Diğer Kalemler A 5 Menkul Kıymetler P 7.1 Ödenecek Vergiler P 12.1 Hazine Altınları (Safi Gram) P 12.5 Diğer (TL) (Hazine) A 8.1 İç Krediler (TMSF harici) A Diğer Krediler (TMSF) A 7 Yurt İçi Bankalar (TL) A 11 Duran Varlıklar (Net) A 12.2 Takipteki Alacaklar Karşılığı (-) A 13 Ertelenmiş Vergi Varlığı A 15 Dönem Zararı A 16 Diğer Aktifler (TL) A 17 Geçmiş Yıllar Zararları P 7.2 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü P 8 Karşılıklar P 9 Sermaye ve İhtiyat Akçesi P 11 Dönem Kârı P 12.4 Gider Tahakkukları P 12.5 Diğer (TL) (Hazine hariç) Sayılı Basın duyurusunda yer almaktadır. 2 Analitik Bilanço Aktif altında yer alan aktif bilanço kalemleri (+) pasif bilanço kalemleri (-) işaretle gösterilmektedir. Analitik Bilanço Pasif altında yer alan pasif bilanço kalemleri (+) aktif bilanço kalemleri (-) işaretle gösterilmektedir. 3

5 DEĞERLEME HESABI A 14 Değerleme Hesabı P 10 Değerleme Hesabı PASİF TOPLAM DÖVİZ YÜKÜMLÜLÜKLERİ Dış Yükümlülükler İç Yükümlülükler Kamu ve Diğer Döviz Mevduatı Bankalar Döviz Mevduatı P İşçi Dövizleri P Uluslararası Kuruluşlar (IMF TCMB Borcu) P 4 Yurt Dışı Bankalar (YP) P 6 SDR Tahsisatı P 12.2 Akreditifler (YP) P 12.3 Alınan Krediler (YP) P 12.5 Diğer (YP) (Hazine harici) P 3.1 Kamu Sektörü Mevduatı (YP) P Fonlar (YP) P Diğer (YP) P 5 Rezerv Dilim İmkanı P 12.5 Diğer (YP) (Hazine) A 10 SDR Tahsisatı Nedeniyle Hazine Yükümlülüğü P 3.2 Bankacılık Sektörü Mevduatı (YP) MERKEZ BANKASI PARASI Rezerv Para Emisyon Bankalar Mevduatı Zorunlu Karşılıklar Serbest Mevduat Fon hesapları Banka Dışı Kesim Mevduatı Diğer Merkez Bankası Parası Açık Piyasa İşlemleri Kamu Mevduatı P 1 Tedavüldeki Banknotlar P Zorunlu Karşılıklar Bloke Hesabı (TL) P Yurt İçi Bankalar (TL) P Yurt Dışı Bankalar (TL) P Diğer (TL) P Fonlar (TL) P Uluslararası Kuruluşlar (TL) (TCMB IMF borcu harici) P Diğer (TL) P 2 Para Politikası İşlemlerinden Borçlar A 6 Para Politikası İşlemlerinden Alacaklar P 3.1 Kamu Sektörü Mevduatı (TL) 4

6 IV- Yöntem Veri kaynağı, vergi mevzuatına ve 1211 sayılı TCMB Kanunu na göre oluşturulan defter kayıtları ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu na uygun olarak hesaplanan verilerdir. Rayiç Değer: Türk Lirası ve yabancı para cinsinden menkul kıymetler ile altınlar ay sonlarında piyasa fiyatı üzerinden değerlemeye tabi tutulmaktadır. Döviz kuru: Yabancı para cinsinden varlık ve yükümlülükler TCMB günlük döviz ve efektif alış kurları üzerinden Türk lirasına çevrilmektedir. Değerleme: Türk parasının yabancı paralar karşısındaki değerinin ve uluslararası piyasalarda altın fiyatlarının değişmesi nedeniyle TCMB nin aktifindeki ve pasifindeki dövizlerin, efektiflerin ve yabancı para cinsinden diğer varlık ve yükümlülükler ile altınların değerlemesi sonucu oluşan aleyhte ve lehte değerleme farkları Değerleme Hesabı kaleminde takip edilmektedir. Netleştirme: TCMB Bilançosundan Analitik Bilanço yu oluştururken belli kalemlerde netleştirme yapılmaktadır. Bu netleştirmeler üç grupta toplanmaktadır: - TCMB nin açık piyasa ve bankalararası para piyasası işlemlerinden borcu ve alacağı Diğer Merkez Bankası Parası altında Açık Piyasa İşlemleri başlığında, - Türk parası diğer varlık ve yükümlülükler İç Varlıklar altında Diğer Kalemler başlığında, - SDR Tahsisatı Nedeniyle Hazine Yükümlülüğü İç Yükümlülükler altında Kamu ve Diğer Döviz Mevduatı başlığında netleştirilerek gösterilmektedir. V- Yayımlama Günlük olarak bir önceki günün Analitik Bilanço Verileri yayımlanmaktadır. VI- Erişim Merkez Bankası Analitik Bilançosu, - Elektronik Veri Dağıtım Sistemi nde TCMB Bilanço Verileri altında zaman serisi olarak, - Banka Hakkında/ Mali Tablolar ve Raporlar altında ise son üç gün olarak yayımlanmaktadır. 5