Malzeme Transferi ve Paketleme Neden Önemli? Doç. Dr. Aslıhan CANDEVİR ULU ÇÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, EKMUD, 2018

Transkript

1 Malzeme Transferi ve Paketleme Neden Önemli? Doç. Dr. Aslıhan CANDEVİR ULU ÇÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, EKMUD, 2018

2 Kullanım a amasından sterilizasyona ve tekrar kullanıma kadar geçen evreler

3 Giri Ta ıma Sterilizasyon kontamine aletlerin kullanım alanından transferiyle ba lar Paketleme i lemi Steril malzemeyi son kullanma tarihi ve kullanım anına kadar kontaminasyondan koruyarak her an kullanıma hazır bulunmasını sağlar

4 Standartlar EN -1 EN - EN - EN - EN - EN - EN - EN - TS EN

5 Transfer

6 Transfer Kullanılmı kontamine alet set ve malzemeler kapalı transfer arabası veya transfer masası ile MSÜ ye transfer edilir Çapraz kontaminasyonun önlenmesi Eğer ünite ve MSÜ arasında ayrı bir kirli koridor yada kirli asansör varsa transfer araçlarının kapalı olması gerekli değildir En kısa sürede transfer sağlanmalıdır

7

8 Transfer Ameliyathane ve diğer birimlerde kullanılan malzeme ve setlerin, tüm çöp ve sıvıları üretildiği yerde bo altılmalıdır Bisturi, iğne gibi delici kesici malzemeleri delici ve kesici tıbbi atık kovasına atılmalıdır

9

10

11 Transfer Her set içerisinde, mevcut olan aletlerin kayıtlı olduğu ve sayımlarının kaydedildiği bir liste bulundurulur Liste sayımı yapan ki iler tarafından doldurulur Barkodlama sistemi kullanılabilir

12 Transfer MSÜ Alet ve Malzeme teslim formu MSÜ ye set malzeme teslimi için teslim edilen malzemenin ne olduğu, sayısı, hangi servisten geldiği, ne zaman geldiği, kimin teslim ettiği, kimin teslim aldığı, ne zaman teslim edeceği

13 Transfer

14 Kuru Transfer Kuru transfer esnasında alet ta ıma kutusuna solüsyon konmaz Kullanılmamı aletler kullanılan aletlerle birlikte aynı kutuya konur. Avantajları Hafif Solusyon tüketimi az Korozyon riski az

15 Ön İ lemli (Islak) Transfer Aletler bu amaçla üretilmi deterjan dezenfektan solüsyonu olan bir kabın içerisine konur ve transfer edilir Bekleme ve ta ıma sırasında ön temizlik - dezenfeksiyon yapılmı olur Üreticisinin önerileri doğrultusunda solüsyon her seferinde uygun konsantrasyonda taze hazırlanır Dezenfektan artıklarının yıkama dezenfektör makinelerinde köpük etkisi olu turma ve cihaz deterjanı ile etkile me riskine dikkat edilmelidir Solüsyon içinde uzun süreli bekletme yapılmamalıdır

16 Paketleme

17 Paketleme Alet ve malzemelerin steril olarak muhafaza edilmesini sağlar Transferi sırasında kontamine olmasını engeller Malzemenin açılması sırasında sterilitesinin korunmasını sağlar

18 Paketleme Paketleme öncesinde alet ve malzemeler kurutulmalıdır Eklem yerleri i lemeyen aletlerin ek yerleri suda çözünen yağlarla yağlanmalıdır A ınma, korozyon, deformasyon ya da ba ka tür bir hasar görülen aletler kullanım dı ı bırakılmalıdır ISO e göre yeterli bariyer özelliğine sahip standardize edilmi özel dokumalar önceden belirlenmi sayıda yıkanarak kullanılabilir

19 Paketleme Malzemeleri ve Özellikleri Tekstil paketleme malzemesi kullanılacaksa kullanım öncesi yıkanmı olmalı Paketin bütünlüğü bozulmamı olmalı Yırtılmaya ve delinmeye dirençli olmalı Sterilizasyon metodu ile uyumlu olmalı Paket içindekileri hasardan korumalı

20 Paketleme Malzemeleri ve Özellikleri Sterilize edilecek tıbbi malzemeyi kontaminasyondan koruyacak etkili bir bariyer olu turmalı Toksik içeriği olmamalı Tüy (hav) bırakmamalı Havanın uygun ekilde bo almasına müsaade etmeli Üreticinin önerilerine göre kullanılmalıdır

21 Paketleme Malzemeleri Kuma örtüler Kağıt ve polipropilen paketleme malzemeleri Sterilizasyon po etleri Polipropilen po etler Konteyner sistemleri Steriliteyi sürdüren örtüler

22 Kuma Örtüler Sadece buhar sterilizatörde steril edilecek malzemeleri paketlemek için kullanılır Tekrar kullanılabilir özelliktedir Yeterli koruyucu etki çok katlı olmasıyla sağlanabilir

23 Kağıt ve Polipropilen Buhar, EO ve formaldehit sterilizatörde Hidrojen peroksit sterilizatörde ise selüloz içermeyen, polipropilen tipleri kullanılır Tek kullanımlıktır

24 Sterilizasyon Po etleri Bir tarafı kağıt, diğer tarafı effaf, ısı ile kapatılan, tek kullanımlık po etlerdir Plastik film iki veya daha fazla kattan olu malıdır Plastik katlar arasındaki bağ ayrılmamalı ve plastiğin effaflığını bozmamalıdır

25 Polipropilen Po etler Hammaddesi selülöz içermeyen tek kullanımlık po etlerdir

26 Konteyner Sistemleri Metal ya da plastik, filtreli kutulardır Neme dirençlidir İçinde su buharının birikmesine izin vermeyecek yapıda olmalıdır Sterilizanın konteyner içine nüfuz edebilmesi için filtreli bölümleri olmalıdır Filtreleri üretici firmanın önerisi doğrultusunda deği tirilmelidir

27 Konteyner Sistemleri

28 Steriliteyi Sürdüren effaf Plastik Örtüler Tozun pakete temasını engelleyen effaf plastik po etten yapılmı tır Sterilizasyondan sonra uygulanır Malzemenin sterilliğinin devamını sağlar ve korur

29 Paketleme Prensipleri Buhar sterilizatörde steril edilecek bohça ebatları 30x30x50 cm boyutlarından daha büyük olmamalıdır Zarf veya dikdörtgen usulü paketleme çift paketleme malzemesi ile yapılır Her kat ayrı paketlenir Paketlerin üzerinde sterilizasyon tarihi, paket içeriği, ki inin isminin ba harfleri ve yükleme numarası etiket/maruziyet bandına yazılır

30 Paketleme Prensipleri Sterilizasyon po etlerinde sterilizasyon tarihi, paket içeriği, ki inin isminin ba harfleri ve yükleme numarası po etin ısı ile kapatılan kısmının üst dı kısmına yazılır Her paket içine kimyasal indikatör konulur Paketlenmi alet setinin (tepsi, aletler ve bohçanın toplamı) ağırlığı 7kg ı geçmemelidir Paketlenecek alet ve malzemelerin temiz, kuru ve tam olarak çalı tığından emin olunmalıdır

31 Paketleme Prensipleri Buhar geçi ine izin veren delikli sterilizasyon tepsileri tercih edilir Cerrahi aletler tek di olarak kilitlenir Taslar iç içe konacaksa arasına havlu yerle tirilir Keten veya pamuklu bir havlu tek katlı ve tamamen açılmı olarak tepsi tabanına yerle tirilir Tepsiden ta an havlu aletlerin üzerine katlanır

32 Paketleme Yöntemleri Zarf yöntemi Dikdörtgen yöntemi Kağıt/plastik po etlerle paketleme yöntemi

33 Zarf Yöntemi Masa üzerine çift katlı 2 bez bohça/1 bohçanın üzerine medikal paketleme kağıdı veya çift medikal kağıt serilir Alet seti ortaya kö eli olarak yerle tirilir Önce geni taraftaki kö e alet setinin üzerine çevrilir ve uç kısmı kolay açılabilmesi için geriye kıvrılır

34 Zarf Yöntemi Sağ ve sol kö e uçları geriye kıvrılarak paketlenecek malzemenin üzerine katlanır Son olarak diğer geni taraf malzemenin üzerine katlanır Ucu paketin içinden çekilebilecek ekilde sıkı tırılır İkinci kat örtü de aynı yöntemle kapatılır ve bantlanır

35 Zarf Yöntemi

36 Zarf Tekniği ile Paketleme

37 Dikdörtgen Yöntemi Masa üzerine çift katlı 2 bez bohça/1 bohçanın üzerine medikal paketleme kağıdı veya çift medikal kağıt serilir Malzeme kenarlara paralel olarak yerle tirilir Önce geni taraf malzemenin üzerine katlanır, bir kısım geri çevrilir Diğer geni taraf aynı ekilde üzerine katlanır Sağ ve sol taraf aynı tarzda sırayla katlanır İkinci kat örtü de aynı yöntemle kapatılır

38 Dikdörtgen Yöntemi

39 Dikdörtgen Paketleme Tekniği

40 Kağıt/Plastik Po etlerle Paketleme Yöntemi Paketlenecek malzemeye uygun büyüklükte kağıt/plastik po et seçilir Makine yardımı ile kağıdın bir tarafı yapı tırılarak malzeme içine yerle tirilir, daha sonra diğer taraf yapı tırılır Paket ağırsa veya birden fazla alet paketlenecekse çift kat paketleme yapılır

41 Kağıt/Plastik Po etlerle Paketleme Yöntemi Çift kat paketlemede içteki paketin bir tarafı kapatılır, diğer tarafı effaf kısma doğru kıvrılır Paket yapılan aletin özelliğinin kapatılmamasına dikkat edilir Üst paketi yaparken içteki paketin açık olan kısmının paketin açma yönüne gelmesine dikkat edilir Paket yapıldıktan sonra iyi yapı ıp yapı madığı kontrol edilir

42 Kağıt/Plastik Po etlerle Paketleme Yöntemi Paketin ısı ile yapı tırılan bölümün dı kısmına tarih atılır Paket üzerine direk olarak yazı yazılmaz Barkotlar ve etiketler kağıt kısmına değil, po et kısmına yapı tırılır Havanın geni lemesine ve paketin yırtılmasına yol açabileceği için po et içerisindeki hava, paket ısı ile kapatılmadan önce bo altılabildiği kadar bo altılır

43 Kağıt/Plastik Po etlerle Paketleme Yöntemi

44 Paketleme Malzemeleri ve Uygun Sterilizatör Seçimi

45 Paketleme Makinesi Sterilizasyon po etleri ısı ile güvenli kapatma özelliği olan paketleme makineleri ile kapatılmalıdır Paketleme makinesi ile paketi olu turan ki inin isim/isim soyisim ba harfleri ve paketleme tarihi yazılabilmelidir Po et kapatma ısısını uygulamak için makine ve po et üreticisinin bilgileri kullanılmalıdır Po et kapatma ısısı kağıt + plastik po etlerde 180⁰C, polipropilen po etlerde 120⁰C olmalıdır

46 Paketleme Makinesi Paketleme makinesi haftada bir kez seal check ile kontrol edilmelidir Paket üzerine paket içeriğini tanımlayan bilgiler yazılacaksa po etin ısı ile kapatılan kısmının üst dı kısmına yazılmalıdır Kullanılacak kalemler çıkmayan, akmayan, silinmeyen, sızdırmayan olmalı, toksik olmamalıdır

47 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Aletler paketlemeden önce iyice kurutulmadan paketlenebiliyor temiz ve kuru olmalı Aletler paketlemeden önce tüm kontroller yapılamıyor aydınlatılması iyi olan bir ortamda kontrol edilmeli

48 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Arızalı ve problemli aletler kullanıldığı birimde ayrılmadığı için tekrar paketlenebiliyor i aretlenmi, ayrılmı ve arıza bilgisi kaydedilmi olmalı Tekstil paketleme materyalleri yıkanmadan tekrar paketlemede kullanılabiliyor her kullanım öncesi yıkanmalıdır

49 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Yırtık, delik, yamanmı ve yıpranmı tekstiller kullanılabiliyor Hava geçi ine izin vereceğinden sterilizasyon sonrası kontaminasyona neden olabilir, Tekstiller yırtık delik açısından kontrol edilmeden paket yapılabiliyor ı ıklı masada kontrol edilmelidir

50 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Tekstiller ile tek kat paketleme yapılabiliyor iki kat olmalı. İki ayrı bariyer sağlayarak mikroorganizma geçi ini engeller Tekstil ve tek kullanımlık malzemelerle paketleme rastgele yapılıyor geni bo luk bırakılmadan, ne çok sıkı, ne de çok gev ek olmayacak tarzda emniyetli olarak sarılmalıdır

51 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Standart ebatlar göz önünde bulundurulmadan paketleme yapılıyor bohça ebatları ve ağırlığı göz önünde bulundurulmalıdır Bohça setlerinde kimyasal indikatör farklı yerlere konabiliyor bohça setlerinde ortada, alet setlerinde metale temas etmeyecek bir yere konmalı

52 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Alet setlerinin yoğunluğu, alet ebatları ve büyüklüğü göz önünde bulundurulmuyor 7kg ı geçmemelidir Konteynerlar üst üste, tekstil paket malzemesi ile paketlenebiliyor sterilan maddenin geçi ine engel olmaktadır

53 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Po etler üretici talimatlarına göre kullanılmayabiliyor üretici talimatına uyulmalıdır Po etler kapatıldıktan sonra kapanıp kapanmadığı kontrolü her zaman yapılmıyor sterilizasyon öncesi kontrol edilmelidir

54 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Sterilizasyon sırasında patlamı, ağzı açılmı paketler makine ile kapatılıp tekrar sterilizatöre konabiliyor paketler açılıp yeniden paket yapılmalı tekrar steril edilmelidir Po et sterilizasyonunda çoğu zaman tek paket kullanılıyor birden fazla ve ağır malzemenin steril edileceği paketler çift olmalıdır

55 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Po etlerin açılı yönü göz önünde bulundurulmuyor paket açılı yönü dikkate alınarak paketleme yapılmalı Po etle paketleme tekniğinde iç paket yerle iminde hata yapılabiliyor sterilan ajanın havanın ve nemin geçi ine müsaade edecek ekilde kağıt kısım kağıda paralel olacak tarzda yerle tirilir

56 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Filtrelerin her kullanımında deği mesi gerektiği çoğu kez unutulabiliyor veya filtre temin edilmediği için deği tirilemiyor üretici firma önerisi dikkate alınmalıdır Konteyner dekontaminasyonu her kullanım sonrası yapılmayabiliyor kullanılmasa bile kontamine kabul edilip her kullanım sonrası dekontamine edilmelidir

57 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Kimyasal indikatör kullanımı her zaman rutin uygulanmıyor sterilizasyon yöntemine uygun kimyasal indikatör her pakette kullanılmalıdır Alet setleri ve bohçalar gazlı bez, flaster ve iplerle kapatılabiliyor proses (maruziyet) bandı ile kapatılmalıdır

58 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Proses bantları sterilizasyonun kanıtı olarak dü ünülebiliyor paketin i leme girdiğinin bir kanıtıdır Proses bantları set açılırken üzerinden çıkarılmıyor yapı kan bir alan olu masına neden olarak daha çok toz ve hav toplanmasına yol açar

59 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Etiketleme i lemi, içermesi gereken bilgileri içermeyebiliyor sterilizasyon ile ilgili bütün bilgileri açık olmalı Po et kapatma ısısı bazen yetersiz kalabiliyor veya ısı fazla gelip po eti yakabiliyor üretici firma önerilerine uyulmalı

60 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Etiketler po etlerde kağıt kısmın üzerine yapı tırılıyor po etin ısı ile kapatılan kısmının üst dı kısmına yazılmalıdır Cerrahi aletler üç di i kapatacak ekilde kilitleniyor tek di olarak kilitlenmelidir

61 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Sıvı kapları, rastgele paketlenebiliyor iç kısmı kağıda bakacak ekilde paketlenmelidir

62 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Kesici, delici, sivri uçlu aletlerin kesiciliğini korumak, paketin delinmesini engellemek için her zaman koruyucu takılamıyor koruyucular kullanılmalıdır

63 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Alet özelliklerine göre yağlama ve bu i lem sonrası yapılması gerekenler uygulanamıyor vidaları sertle mi, açılıp kapanmasında zorluk çekilen aletler medikal yağ ile yağlanmalıdır

64 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Düz deliksiz tepsiler kullanılabiliyor Buharın veya sterilizanın bo almasına engel olabilir

65 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Her setin listesi olmayabiliyor her setin içine alet listesi konmalıdır Optikler; kutu olmaksızın po et/set içine, fiber optik kablokordonları; küçük po etlere/set içine konabiliyor Kılıf/kutusuna yerle tirilerek paket yapılmalıdır Hassas kablolar paketlenirken keskin ekilde kıvrılmadan, büyük po etlere (en az 30cm çapta olacak tarzda) yerle tirilmelidir

66 Uygulamada Kar ıla ılan Sorunlar Tromel uygulaması hala kullanılıyor kapağın her açılımı sırasında içinden malzeme alım i lemi kontaminasyona neden olabilir

67 Neden Önemli Çapraz kontaminasyon Çevresel kontaminasyon Kesici delici alet yaralanması Sterilizasyonun/dezenfeksiyonun sağlanması Alet ve malzemelerin steril olarak muhafaza edilmesi Malzemenin açılması sırasında sterilitesinin korunması

68 Te ekkürler Hem. Pelin Gündoğdu Hem. Derya Gürel