TÜRKIYE DE TOPLUMSAL CİNSİYET VE KADIN ALGISI ARAŞTIRMASI Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi

Transkript

1 TÜRKIYE DE TOPLUMSAL CİNSİYET VE KADIN ALGISI ARAŞTIRMASI 2016 Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Çalışmaları Araştırma Merkezi

2 Genel Çerçeve Amaç Amaç : Türkiye de kamuoyunun toplumsal cinsiyet ve kadın ile ilgili konulara yaklaşımlarını saptanmıştır. Yöntem Araştırma Yöntemi Veri Toplama Tekniği : Kantitatif araştırma : Önceden hazırlanmış soru formuna bağlı yüz yüze görüşmeler Örneklem Evren İller Örneklem : Güven Düzeyi : %95 Hata Payı : ±3,0 : Türkiye genelinde 18 yaş üstü bireyler : Adana, Ağrı, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van, Zonguldak

3 Demografi

4 Cinsiyet Dağılımı Yaş Dağılımı Yaş Ortalaması 39,1 100% 90% 80% 70% 9,5 11,1 15,9 65 Yaş ve üzeri Yaş 60% Yaş ; 50,0 ; 50,0 50% 40% 20, Yaş 30% 23, Yaş 20% 10% 20, Yaş 0% Baz : 1200

5 Hane Geliri Hanedeki Kişi Sayısı 100% 90% 1,6 2,8 7, TL ve üzeri 100% 90% 4,5 10,1 6 Kişi ve üzeri Gelir Ortalaması 2.663,8 80% 70% 60% 50% 22, TL TL TL 80% 70% 60% 50% 31,0 5 Kişi 4 Kişi Ortalama Kişi Sayısı 3,3 40% 22, TL 40% 25,1 3 Kişi 30% 20% 10% 0% 19,9 0, TL TL altı 30% 20% 10% 0% 17,5 11,8 2 Kişi 1 Kişi %23,2 lik kısım belirtmek istememiştir. Baz : 1200

6 Sosyo Ekonomik Statü Dağılımı Eğitim Durumu A 3,8 İlköğretim 44,5 B 9,8 Lise 36,8 C1 25,8 C2 34,2 Üniversite 18,4 D 19,3 Lisansüstü 0,3 E 7,2 Baz : 1200

7 Meslek Dağılımı Çalışma Durumu Meslekler n % Kendi Hesabına Çalışanlar % 9,0 Ücretli Çalışanlar %51,4 Çalışmayanlar %39,6 Tek başına çalışan, dükkan sahibi, esnaf 65 5,4 İşyeri sahibi- 1-5 çalışanlı 15 1,3 Serbest nitelikli uzman 9 0,8 Seyyar - Kendi işi 7 0,6 Çiftçi (kendi başına/ailesiyle çalışan) 6 0,5 İşyeri sahibi çalışanlı 3 0,3 İşyeri sahibi çalışanlı 2 0,2 İşyeri sahibi - 20'den dazla çalışanlı 1 0,1 İşçi/hizmetli - düzenli işi olan (maaş) ,8 Yönetici olmayan memur / teknik eleman / uzman vs. 98 8,2 İşçi/hizmetli - parça başı işi olan (yevmiye) 86 7,2 Ücretli Nitelikli uzman (avukat, doktor, mimar, mühendis vs) 8 0,7 Ustabaşı/kalfa - kendine bağlı işçi çalışan 6 0,5 Yönetici (20'den fazla çalışanı olan) 6 0,5 Ordu mensubu (uzman er, astsubay, subay) 3 0,3 Yönetici (1-5 çalışanı olan) 2 0,2 Yönetici (11-20 çalışanı olan) 2 0,2 Öğrenci ,5 Ev kadını - düzenli ek gelir var ,4 Ev kadını - ek gelir yok, yardım alıyor 72 6,0 İşsiz - şu an çalışmıyor - düzenli ek gelir var 42 3,5 İşsiz - şu an çalışmıyor - ek gelir yok, yardım alıyor 31 2,6 Emekli 7 0,6 Toplam ,0

8 Aile Kurum Süreçleri

9 Medeni Durum Medeni durumunuzu karta bakarak beyan eder misiniz? Evlilik Süresi Ne kadar zamandır evlisiniz /evliydiniz? 100 Evli 49, ,8 33 yıl ve üstü Bekâr 43, , yıl yıl Ortalama Evlilik Süresi 22 yıl 50 19,9 Boşanmış - Eşi vefat etmiş Birlikte yaşıyor 0,3 7, ,0 9,7 10, yıl 4-8 yıl 4 yıl ve altı Baz 1200 Baz 679

10 Eş ile Tanışma Şu anki / eski eşinizle nasıl tanıştınız? Evlilik Öncesi Tanışma Süresi Evlenmeden önce eşinizi ne kadar süre tanıyordunuz? 100 Aile bireyleri 45, ,6 41 ay ve üstü Eşlerin kendileri Arkadaşlar 9,9 23,1 %14,0 ının diğer sosyal ortamlarda, %6,0 ının işyerinde, %3,1 inin okulda tanıştığı belirlenmiştir ,2 12,2 32, ay ay Ortalama Tanışma Süresi (Yıl) 2,5 40 Akrabalar 7, ay Komşular 3, ,7 10 ay ve altı 0 Baz 679 Baz: 679

11 Evlilik Kararı Evlilik kararını kim verdi? İkimiz ortak verdik, ailelere bildirdik 36,1 İkimiz ortak verdik, ailelere bildirdik 36,1 37,1 35,2 İkimiz ortak verdik, ailelere bildirdik 80,0 46,7 32,5 Görücü usulüyle 33,6 Görücü usulüyle 33,6 34,6 32,7 Görücü usulüyle 10,0 17,5 38,2 Eşim verdi, ben kabul ettim 12,4 Eşim verdi, ben kabul ettim 12,4 2,2 21,2 Eşim verdi, ben kabul ettim 10,0 21,2 10,2 Ben verdim, eşim kabul etti 10,5 Ben verdim, eşim kabul etti Ailem karar verdi 10,5 20,3 1,9 7,1 5,7 Ailem karar verdi Ben verdim, eşim kabul etti 1,5 12,4 8,6 10,2 Ailem karar verdi 7,1 8,2 25 yaş altı yaş 36 yaş ve üstü Genel %7,1 in altındaki değerler grafiğe dahil edilmemiştir. Baz: 679 %7,1 in altındaki değerler grafiğe dahil edilmemiştir. Baz 25 yaş yaş altı yaş ve üstü

12 Çocuk Yapma Kararı Çocuk yapmaya nasıl karar verdiniz? Eşimle birlikte karar verdik 74,6 77,7 Plansız biçimde çocuk yaptık 11,5 13,0 Ben kendim karar verdim 6,3 5,0 Eşim istedi 5,2 2,4 Aile büyükleri istedi 2,4 1, Baz

13 Çocuk Sayısı Çocuğunuz var mı? Varsa kaç çocuğunuz var? Cinsiyetlere Göre Okula Gitme Durumları* (%) Her bir çocuğun okula gidip gitmediğini belirtir misiniz? Lütfen en küçük çocuğunuzdan başlayarak cevaplayınız? 100 6,9 Ortalama Çocuk Sayısı 2, ,7 48,8 4 çocuk ve Üstü 3 çocuk Okula gidiyor 48,9 42, çocuk 51,1 30 Okula gitmiyor 20 30,6 1 çocuk 57,1 624 kişi çocuğu olmadığını belirtmiştir çocuk Kız çocuk. Baz: 581 Kız Baz* * Çalışma kapsamında görüşülen kişilerin toplam erkek ve kız çocuklarının oranları bildirilmiştir.

14 Mutluluk ve İlişkiler

15 Hayattan Memnuniyet Genel olarak hayatınızdan ne derece memnunsunuz? Net Memnuniyet Skoru: %53,3 Çok memnunum 20,6 %67,5 Memnunum 46,9 Ne memnunum ne memnun değilim 18,3 Memnun değilim 8,8 %14,2 Hiç Memnun Değilim 5,4 Baz: 1200

16 10,4 4,0 3,4 4,1 2,7 3,1 8,0 0,9 0,1 2,4 0,2 0,2 Çocuk, Eş ve Aile ile İlişkiden Memnuniyet Sizin ve eşinizin ailesinden memnuniyet düzeyinizi 1-5 arasında bir puan vererek belirtir misiniz? 2016 Mean Line : %90,2 Pozitif Değerler Toplamı Baz Çocuktan memnuniyet 58,7 38,5 97,2 576 Arkadaştan memnuniyet 31,8 59,2 91, Eşinizden memnuniyet 45,9 44,2 90,1 679 Eşinizin ailesinden memnuniyet 31,2 51,2 82,4 679 Çok memnunum Ne memnunum ne memnun değilim Kesinlikle memnun değilim Memnunum Memnun değilim

17 Ev İçi Hayat Paylaşımı

18 Babanın Evdeki İşlere Katkısı Eşiniz /siz evdeki işlere ne kadar katkı sağlamaktadır ya da sağlamaktaydı, lütfen karta bakarak belirtiniz. Siz evdeki işlere ne kadar katkı sağlamaktasınız ya da sağlamaktaydınız, lütfen karta bakarak belirtiniz. Evdeki tamirat ve bakım işleri 48,2 35,5 16,3 Ev için alışveriş yapmak 45,7 35,1 19,3 Çocuklarla ilgilenmek 34,6 40,1 25,3 Evi toplamak 12,5 35,5 52,0 Yemek yapmak 12,1 41,1 46,8 Temizlik yapmak 11,0 27,5 61,4 Çamaşır yıkamak 11,0 15,9 73,0 Bulaşık yıkamak 10,2 23,7 66,1 Düzenli olarak Arada sırada Hiç Baz: 679

19 Babanın Çocukların Bakımına Katkısı Eşiniz /siz çocuklarınızın bakımına ne kadar katkı sağlamaktadır ya da sağlamaktaydı lütfen karta bakarak belirtiniz. Siz çocuklarınızın bakımına ne kadar katkı sağlamaktasınız ya da sağlıyordunuz, lütfen karta bakarak belirtiniz. Beraber gezme 37,5 42,3 20,2 Oyun oynama 23,5 50,1 26,4 Kreş/okul sorunlarıyla ilgilenme 18,5 39,9 41,6 Ders çalışmak 14,5 42,1 43,4 Kitap okuma 10,4 33,7 56,0 Yemek yedirme 8,1 46,8 45,1 Uyutma 7,4 44,2 48,4 Yıkama 5,9 30,4 63,7 Alt değiştirme 4,7 19,3 76,0 Düzenli olarak Arada sırada Hiç Baz: 579 Türkıye de Toplumsal Cinsiyet ve Algısı Araştırması 2016

20 Algılar ve Tutumlar

21 ların Toplumda Yaşadığı Sorunlar Genel olarak değerlendirdiğinizde, kadınların toplumda yaşadığı en büyük sorunlar size göre nelerdir? Şiddet erkek eşitsizliği Sokakta baskı ve taciz Eğitimsizlik İşsizlik Çevre baskısı Aile baskısı 41,5 50,5 37,5 44,3 31,6 40,3 30,6 38,7 29,9 43,1 25,9 47,3 77,8 86,6 Şiddet erkek eşitsizliği Sokakta baskı ve taciz Eğitimsizlik Çevre baskısı İşsizlik Aile baskısı İş yerinde baskı ve taciz 41,2 41,8 37,7 37,3 28,3 34,8 29,2 30,7 30,8 30,3 25,3 26,5 18,2 15,2 79,8 75, %41, %43, %41, %57,8 İş yerinde baskı ve taciz 16,7 39,9 Politik baskı ve şiddet 8,3 6, Baz

22 18 Yaşından Küçük Çocukların Evlendirilmesi 18 yaşından küçük çocukların evliliğinin Türkiye deki yaygınlığı hakkında düşüncelerinizi lütfen karta bakarak belirtiniz. Çok yaygın 13,9 43,4 Kız çocuk: %86,4 çocuk: %49,8 Yaygın 43,0 35,9 Nadiren görülüyor 13,6 Kız çocuk: %13,6 çocuk: %50,2 50,2 Kız çocuk çocuk Baz

23 18 Yaşından Küçük Çocukların Evlendirilmesi-2 18 yaşından küçük çocuklar evlendirilmesi hakkında size sayacağım ifadeleri onaylayıp onaylamadığınızı lütfen kız çocuk-erkek çocuk olma durumuna göre belirtiniz? Mean Line : %26,4 Hayır, hiçbir şart altında evlendirilmemeliler Kız çocuk çocuk 76,8 74,8 23,2 25,2 Ailelerinin onayı ile ve kendi rızaları alınarak evlendirilebilirler Kız çocuk çocuk 19,4 20,4 80,6 79,6 Mahkeme kararı ile evlendirilebilirler Kız çocuk çocuk 5,3 5,2 94,7 94,8 Ailelerinin onayı ile kendi rızaları sorulmadan evlendirilebilirler Kız çocuk çocuk 4,7 4,3 95,3 95,7 Onaylıyorum Onaylamıyorum Baz

24 Aile İçi Şiddet ve Boşanma Mean Line : %35,8 Pozitif Değerler Toplamı Aile içi şiddet boşanma için yeterli sebeptir 27,2 36,1 21,0 9,4 6,3 63,3* Boşanmış bir kadının iffeti eski kocasını ilgilendirmez 21,1 30,8 25,8 13,3 9 51,9 Boşanma sonrası çocuklar anneleri ile kalmalıdır 14,5 35,5 36,9 9,8 3,3 50,0 Ailenin devamı için gerekirse aile içi şiddet görmezden gelinmelidir 2,1 15,8 12,3 20,9 48,9 17,9 Evli bir çift, hiçbir şart altında boşanmamalıdır 4,7 12,6 25,6 29,8 27,3 17,3* Bir erkek ailesinin dirlik ve düzeni için zaman zaman şiddete başvurabilir 3,0 11,4 14,1 23,4 48,1 14,4 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz: 1200

25 Aile İçi Şiddet ve Boşanma Cinsiyete Göre Aile içi şiddet boşanma için yeterli sebeptir 24,2 30,2 Mean Line : %35,8 35,0 37,2 21,2 20,8 13,7 5,2 6,0 6,7 Pozitif Değerler Toplamı 59,2* 67,4* Boşanmış bir kadının iffeti eski kocasını ilgilendirme 18,0 24,2 28,0 33,5 28,3 23,3 16,3 10,3 9,3 8,7 46,0* 57,7* Boşanma sonrası çocuklar anneleri ile kalmalıdır 10,0 19,0 30,8 40,2 41,2 32,7 14,2 3,8 40,8* 5,32,8 59,2* Evli bir çift, hiçbir şart altında boşanmamalıdır 5,5 3,8 14,5 10,7 23,8 27,3 31,3 28,3 24,3 30,3 20,0* 14,5* Ailenin devamı için gerekirse aile içi şiddet görmezden gelinmelidir 2,7 1,5 17,7 13,8 10,8 13,8 20,2 21,7 44,2 53,7 20,4 15,3 Bir erkek ailesinin dirlik ve düzeni için zaman zaman şiddete başvurabilir 4,0 13,0 2,0 9,8 10,2 18,0 23,2 23,7 41,3 54,8 17,0 11,8 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz Türkıye de Toplumsal Cinsiyet ve Algısı Araştırması 2016

26 15 Yaş Altı Çocuklar Neler Yapabilir? Size çocukların yapabileceği bir takım davranışlar okuyacağım. Bunların 15 yaşından küçük kız ve erkek çocuklar için ne derece uygun olduğunu karta bakarak değerlendirir misiniz? Bisiklete binmesi 71,9 10,8 3,8 13,4 Sokakta/mahallede oynaması 67,7 10,8 3,3 18,3 Tek başına bakkala/markete gitmesi 64,8 10,3 2,8 22,2 Arkadaşları ile gezmeye gitmesi 53,6 9,9 3,6 32,9 Tek başına toplu taşıma kullanması 46,9 6,3 3,9 42,8 Tüm gün sadece oyun oynaması 35,8 7,9 5,1 51,3 Evin temizlik işlerine yardım etmesi 33,7 4,7 21,3 40,3 Düzenli olarak kardeşine bakması 25,5 4,8 18,2 51,6 Yemek pişirmesi 20,1 4,4 20,8 54,8 Ev dışında bir işte çalışması 15,5 14,3 4,6 65,7 Her ikisi için de uygun 15 yaşından küçük kız çocuğu için daha uygun Çocuk için uygun değil 15 yaşından küçük erkek çocuğu için daha uygun Baz: 1200

27 İş Hayatı ve lar

28 ve Çalışma Mevcut Çalışma Durumu Şu an para kazandığınız herhangi bir işte çalışıyor musunuz? Şuan 1/3 çalışıyor Geçmişte Çalışma Durumu Daha önce hiç çalıştınız mı? %45 Hiç çalışmamış Çalışmayı İsteme Durumu Çalışmak ister miydiniz? Evet; 35,2 Hayır, çalışmadım; 70,2 Hayır, istemezdim; 72,2 Hayır; 64,8 Evet, çalıştım; 29,8 Evet, isterdim 27,8 Baz 600 Baz 389 Baz 273

29 Çalışmak İçin Sağlanacak İmkanlar Hangi imkanlar sağlanmış olsaydı çalışabilirdiniz? Lütfen çalışmanız için en gerekli 3 ünü karta bakarak belirtiniz. Baz Baba/eş/aile izni 47,9 27,1 25,0 48 Eğitim 41,5 31,7 26,8 41 Güvenli iş ortamı 27,9 45,6 26,5 68 İş bulursam 24,4 24,4 51,2 41 Çocuk bakım desteği 24,0 36,0 40, İmkan 2.İmkan 3.İmkan Toplam Baz: 76

30 İş Hayatında Fırsat Eşitliği Sizce, Türkiye toplumunda şu anda kadın ve erkekler eşit hak ve imkanlara sahip midir? 2016 yılı 25,0 75,0 Evet, fırsat eşitliğine sahiptir Evet, fırsat eşitliğine sahiptir 21,0 29,0 33,1 66,9 Hayır, fırsat eşitliğine sahip değildir Hayır, fırsat eşitliğine sahip değildir 79,0 71,0 Baz

31 19,4 17,6 8,5 6,9 10,7 6,1 3,5 3,3 1,3 3,8 2,3 2,0 ların İş Hayatındaki Yeri. Çalışma arkadaşını fiziksel olarak taciz eden biri işten atılmalı Çalışma arkadaşını sözlü olarak taciz eden biri işten atılmalı ların çalışma hayatına katılımı ülkenin refahı açısından gerekli Çocuk hastalandığında babalar da işten izin alarak çocuğun bakımını üstlenmeli Çalışan bir erkek çocuklarına yeterli vakit ayırabilir Doğum sonrasında babalar da doğum izni alabilmeli ve erkekler iş ararken eşit şartlara sahipler ların duygusal olmaları iş hayatını olumsuz etkiler Babalar da anneler kadar sık çocuk altı değiştirmelidir İşsizlik arttığında, erkekler kadınlardan daha önce işe alınmalı ların 4 aya kadar ücretli doğum izni almaları işverenler için bir yüktür Bir iş yerinde emzirme odası bulunması gereksizdir Mean Line : %48,1 44,8 43,4 27,6 28,7 19,4 20,9 23,2 45,1 22,1 14,8 11,0 11,8 41,7 43,0 41,2 31,5 30,3 31,0 13,8 31,4 26,5 22,3 8,9 9,0 9,5 27,9 26,8 25,8 29,9 35,9 32,4 22,6 21,3 23,8 7,1 4,8 20,2 16,1 23,8 28,8 31,4 30,9 6,3 4,8 5,8 10,8 12,5 12,5 Pozitif Değerler Toplamı 72,4 72,1 68,3 56,5 54,0 53,0 45,2 36,8 35,8 35,3 27,3 20,9 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz: 1200

32 Cinsiyet Bazında ların İş Hayatındaki Yeri Mean Line : %48,1 Pozitif Değerler Toplamı * Çalışma arkadaşını fiziksel olarak taciz eden biri bu sebeple işten atılmalıdır 40,3 49,2 30,7 24,5 21,3 17,5 6,01,7 71,0 6,52,3 73,7 Çalışma arkadaşını sözlü olarak taciz eden biri bu sebeple işten atılmalıdır 39,2 47,7 31,2 26,2 21,5 20,3 5,72,5 70,3 3,8 2,0 73,8 ların çalışma hayatına katılımı ülkenin refahı açısından gereklidir 21,2 25,2 42,8 47,3 23,3 20,8 8,0 4,7 64,0 3,73,0 72,5 * Çocuk hastalandığında babalar da işten izin alarak çocuğun bakımını üstlenmelidir 13,8 15,7 40,0 43,3 33,2 29,8 11,7 1,353,8 10,01,259,0 Çalışan bir erkek çocuklarına yeterli vakit ayırabilir 10,3 11,7 41,7 44,3 31,2 29,3 12,8 4,0 52,0 12,2 2,5 56,0 * Doğum sonrasında babalar da doğum izni alabilmelidir 11,8 11,8 39,7 42,7 32,8 29,2 13,5 2,2 51,5 11,5 4,8 54,5 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz

33 Cinsiyet Bazında ların İş Hayatındaki Yeri Mean Line : %48,1 Pozitif Değerler Toplamı ve erkekler iş ararken eşit şartlara sahipler 13,2 14,3 35,2 27,7 26,0 27,0 24,8 19,7 5,0 7,2 48,3 42,0 ların duygusal olmaları iş hayatını olumsuz etkiler 10,5 7,3 23,3 32,5 27,3 32,5 27,7 17,5 7,0 14,3 43,0 30,7 İşsizlik arttığında, erkekler kadınlardan daha önce işe alınmalıdır 12,2 6,8 23,2 28,5 31,0 33,8 27,3 20,2 5,3 11,7 40,7 30,0 Babalar da anneler kadar sık çocuk altı değiştirmelidir 6,5 11,5 25,5 28,2 37,7 34,2 21,2 21,5 9,2 4,7 32,0 39,7 ların 4 aya kadar ücretli doğum izni almaları işverenler için bir yüktür 7,8 6,3 18,3 22,0 21,0 26,5 33,8 29,0 14,7 20,5 29,8 24,7 Bir iş yerinde emzirme odası bulunması gereksizdir 4,8 4,7 18,3 13,8 24,0 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum 33,7 35,0 26,8 16,3 22,5 23,2 18,5 Baz

34 Kürtaj

35 Kürtaj Kararı Sizce, kürtaj yaptırma kararını kim vermelidir? Baz: 1200

36 Kürtaj Hakkında Değerlendirmeler ların kürtaj olmasıyla ilgili sizin düşüncelerinizi aşağıdaki ifadeler ne derece tanımlar? Mean Line : %43,3 Pozitif Değerler Toplamı 2016 yılı 2015 yılı 56,9* 51,5 43,8 43,6* 53,9* 41,6* 40,4* 36,3 32,2 Baz: 1200

37 Feminizm Ne Demek?

38 Feminizm İfadesini Duyup Duymama Durumu Feminizm ifadesini daha önce duydunuz mu? Evet; 50,0 Hayır; 50,0 Baz: 1200

39 Feminizmin Tanımı 2016 Mean Line : %35,1 Pozitif Değerler Toplamı Feminizm kadın erkek eşitliğini savunur 27,5 28,2 14,7 18,5 11,2 55,7 Feminizm kadın egemenliğini savunur 20,8 28,3 25,3 16,3 9,2 49,1 ler feminist olamaz 13,7 30,3 27,0 19,8 9,2 44,0 Feminizm erkeklerden nefret etmektir 10,8 25,0 19,7 22,7 21,8 35,8 Feminist kadınlar çoğunlukla çirkindir 3,0 10,7 17,8 30,0 38,5 13,7 Feminist kadınlar çoğunlukla lezbiyendir 4,0 8,3 20,0 30,3 37,3 12,3 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz: 600

40 Feminizmin Tanımı Mean Line : %35,1 Pozitif Değerler Toplamı 32,1 30,4 11,6 16,7 9,2 62,5* Feminizm kadın erkek eşitliğini savunur 23,1 26,1 17,6 20,2 13,0 49,2* Feminizm kadın üstünlüğünü savunur 22,2 19,5 29,7 27,0 22,5 28,0 17,1 15,6 8,5 9,8 51,9 46,5 ler feminist olamaz 11,9 15,3 29,7 30,9 23,9 30,0 24,6 15,3 9,9 8,5 41,6 46,2 Feminizm erkeklerden nefret etmektir 5,8 15,6 26,3 23,8 14,7 24,4 25,9 19,5 27,3 16,6 32,1 39,4 1,07,8 Feminist kadınlar çoğunlukla çirkindir 4,9 10,6 13,4 24,8 32,8 27,4 47,8 29,6 8,8* 18,3* 1,45,1 Feminist kadınlar çoğunlukla lezbiyendir 6,5 14,0 11,4 25,7 35,8 25,1 43,7 31,3 6,5* 17,9* Kesinlikle Katılıyorum Ne Katılıyorum Ne Katılmıyorum Kesinlikle Katılmıyorum Katılıyorum Katılmıyorum Baz

41 Feminizmin İçeriği: Cinsiyet Eşitliğine Yaklaşım Mean Line : %48,5 Pozitif Değerler Toplamı 73,9 65,4 60,9 58,6 53,0 33,4 25,0 17,5 Baz: 1200

42 ve Politika

43 1 Kasım Seçiminde Oy Verilen Partiler 1 Kasım seçimlerinde hangi partiye oy verdiğinizi öğrenebilir miyim? Bugün Seçim Yapıldığında Oy Dağılımı Bu haftasonu seçim yapılsa hangi partiye oy vereceğinizi öğrenebilir miyim? AKP 49,4 AKP 49,9 CHP 25,2 CHP 25,4 MHP 11,9 MHP 12,1 HDP 10,8 HDP 10,9 Diğer 2,7 %14,8 i oy kullanmadığını belirtmiştir. Diğer 1,7 %15,8 i, oy kullanmayacağını belirtmiştir. Baz: 1200

44 Siyasi Kimlik Kendinizi siyasi açıdan nasıl tanımlarsınız? Muhafazakar 19,8 Cumhuriyetçi / Kemalist 18,3 Dindar 16,8 Milliyetçi 12,9 Sosyal Demokrat 5,3 Sosyalist 3,3. Ulusalcı 3,0 Baz: 1200

45 Siyasal Partilerin Politikalarının Seçime Etkisi Siyasal partilerin kadınlara yönelik politikalarının oy vermeniz üzerinde etkisi var mıdır? Kesinlikle etkiler 15,3 %49,7 Etkiler 34,4 Ne etkiler ne etkilemez 31,8 Etkilemez 13,0 %18,5 Kesinlikle etkilemez 5,5 Baz: 1200

46 Cinsiyete Göre Politikalarının Seçime Etkisi Kesinlikle Etkiler 12,2 18,5 : %54,7 : %44,9 Etkiler 36,2 32,7 Ne Etkiler Ne Etkilemez Etkilemez 9,7 16,3 33,3 30,2 : %25,0 : %12,0 Kesinlikle Etkilemez 2,3 8,7 Baz

47 TBMM de Milletvekili Sayısı Sizce şu anda Türkiye Büyük Millet Meclisi nde kaç kadın milletvekili var? Ortalama Milletvekili Sayısı % 90% 5,6 101 ve üstü 80% 70% 60% 45, % 40% % 20% 10% 0% 25,7 13, Baz: 1200

48 TBMM de Milletvekili Yeterliliği Sizce şu anda Türkiye Büyük Millet Meclisi nde yeterince kadın milletvekili var mı? Hayır, yeterli değil 56,3 69,3 Evet, yeterli 30,7 43,7 Baz: 1200 Baz

49 ın Siyasetteki Yeri siyasetçiler kadın hakları konusuna öncelik vermelidir 25,8 Mean Line : %55,9 47,0 20,5 Pozitif Değerler Toplamı 4,32,3 72, ların siyasete katılımı toplumda olumlu etki yapar 21,7 43,3 26,8 6,61,6 65,0 Siyasi partilerde daha fazla kadın siyasetçi olmalı 22,2 36,5 29,2 10,0 2,2 58,7 ların siyasete katılımının artması kadına yönelik şiddeti azaltır 20,6 34,3 32,1 9,3 3,7 54,9 66,1 Politika erkeklerin işidir 9,1 18,8 27,1 24,8 20,3 27,9 18,3 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz :1200 Türkıye de Toplumsal Cinsiyet ve Algısı Araştırması 2016

50 6,0 2,7 ın Siyasetteki Yeri Şimdi size bazı ifadeler sayacağım. Bu ifadelere katılıp katılmadığınızı, lütfen karta bakarak 1 Kesinlikle katılmıyorum ile 5 Kesinlikle katılıyorum arasında değerlendiriniz. Mean Line : %55,9 Pozitif Değerler Toplamı siyasetçiler kadın hakları konusuna öncelik vermelidir 30,3 21,3 47,7 46,3 18,8 22,2 1,8 2,8 76,6 69,0 ların siyasete katılımı toplumda olumlu etki yapar 23,3 20,0 42,3 44,3 26,7 27,0 5,0 0,7 8,2 2,5 67,6 62,3 Siyasi partilerde daha fazla kadın siyasetçi olmalı 18,0 26,3 35,7 37,3 31,7 26,7 8,5 1,2 11,5 3,2 63,6 53,7 ların siyasete katılımının artması kadına yönelik şiddeti azaltır 23,8 17,3 33,7 35,0 34,7 29,5 8,0 10,7 3,7 3,7 58,8 51,0 Politika erkeklerin işidir 5,7 15,5 25,2 28,2 25,5 21,2 12,5 22,0 29,0 21,3 15,2 34,5 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum *Cinsiyet kriteri bakımından hükümetin kadın politikaları algısı istatistiksel açıdan anlamsızdır. Baz

51 AB Üyeliği ve Haklarına Etkisi 2016 Mean Line : %47, Mean Line : %43,0 Pozitif Değerler Toplamı ,1 45,3 28,4 4,4 2,8 64,4 Avrupa Birliği üyeliği kadın hakları yönünden faydalıdır ,2 46,1 23,9 5,63,2 67,3 Türkiye Avrupa Birliği ne üye olursa kadınların statüsü yükselir ,4 21,2 41,3 43,3 33,2 26,4 5,4 2,8 6,32,8 58,7 64,5 Avrupa Birliği adaylığı olmasa Türkiye de kadın hakları daha da kötüleşirdi ,8 7,8 19,9 28,8 35,1 38,3 26,2 14,4 5,8 11,0 41,6 27,7 Avrupa Birliği üyeliği kadınların aile içindeki rolünü tehlikeye sokar ,5 2,7 9,8 21,3 30,7 35,7 40,5 23,2 14,4 16,3 26,8 12,5 Kesinlikle katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Katılıyorum Katılmıyorum Baz Türkıye de Toplumsal Cinsiyet ve Algısı Araştırması 2016

52 Toplumsal Cinsiyet Algısı

53 Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği Altınova ve Duyan (2013)* Pozitif Değerler Toplamı Mean Line : %43,7 Mean Line Genel : %43,5 Mean Line : %43,3 Genel Evlilik, kadının çalışmasına engel olmaz 29,8 36,8 19,7 9,3 4,5 66,6 72,5 60,7 siyasetçiler de başarılı olabilir lar yönetici olabilir 28,4 28,2 33,0 32,6 26,1 25,6 10,02,5 61,4 68,7 54,2 11,12,6 60,8 67,3 54,2 lar erkekler tarafından her zaman 26,3 31,9 25,7 9,6 6,6 58,2 55,5 60,8 Çalışan kadın da çocuklarına yeterince zaman 18,2 38,1 25,0 14,2 4,6 56,3 60,2 52,3 Bir ailenin gelirini erkekler sağlamalıdır 18,8 33,4 27,2 14,6 6,0 52,3 47,5 57,0 Çalışan bir kadın hayattan daha çok zevk alır 19,0 31,0 32,4 13,4 4,2 50,0 56,5 43,5 Çalışma hayatı kadının işlerini aksatmasına 14,4 35,1 30,8 15,2 4,5 49,5 58,2 40,8 Kız çocuklarına da erkek çocuklar kadar 24,3 24,3 33,8 12,8 4,8 48,7 53,8 43,5 her zaman evin reisi olmalıdır 17,8 29,6 31,5 12,9 8,3 47,3 39,2 55,5 Çalışan bir kadın çocuklarına daha iyi bir anne 13,8 30,5 34,1 14,9 6,8 44,3 50,2 38,3 kocasından yaş olarak daha küçük 11,7 31,0 32,1 18,2 7,1 42,7 41,7 43,7 ların birinci görevi ev işlerini üstlenmektir 11,9 28,6 34,1 17,3 8,2 40,5 35,5 45,5 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz * Altınova, H.H. ve Duyan, V. (2013). Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24 (2), 9-22.

54 Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği Altınova ve Duyan Mean Line : %43,7 Mean Line Genel : %43,5 Mean Line : %43,3 Kocası izin vermiyorsa kadın çalışmamalıdır 13,8 26,5 30,5 16,8 12,5 Pozitif Değerler Toplamı Genel 40,3 35,3 45,2 Bir kadın kendi haklarına sahip olabilmesi için gerekirse kocasına karşı çıkabilmelidir sadece ailesinin ekonomik sıkıntısı varsa çalışmalıdır ler de çamaşır bulaşık gibi ev işlerini yapmalıdır 11,8 11,5 12,4 28,3 28,0 25,1 32,8 26,6 32,4 19,0 18,8 21,2 8,2 15,2 8,9 40,1 46,7 33,5 39,5 35,2 43,8 37,5 43,5 31,5 Ailedeki önemli kararları erkekler vermelidir 12,3 25,2 36,1 16,4 10,1 37,4 30,5 44,3 Kocasız kadın sahipsiz eve benzer 10,7 26,2 28,4 18,9 15,8 36,8 31,2 42,5 Bir kadın kocasından fazla para kazanmamalıdır 9,1 25,8 28,6 19,8 16,8 34,8 32,3 37,3 Toplumun liderliği genellikle erkeklerin elinde olmalıdır 11,7 22,0 35,9 16,3 14,2 33,7 25,3 42,0 lar anne olduktan sonra çalışmamalıdır 5,5 23,0 27,0 27,2 17,3 28,5 23,7 33,3 Çalışan bir kadın kazandığı geliri eşine vermelidir 5,4 22,5 35,0 20,4 16,7 27,9 24,8 31,0 lar kendi başına ticarethane gibi yerler açmamalıdır 7,8 20,1 30,8 20,9 20,4 27,9 26,2 29,7 lar evlendikten sonra çalışmamalıdır 7,2 16,9 27,1 27,5 21,3 24,1 21,0 27,2 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Baz

55 Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği Altınova ve Duyan arası puanlama Puan yükseldikçe Toplumsal Cinsiyet Algısı eşitlikçi oluyor. Ortalama Puan Standart Sapma 78,72 7,802 76,09 7,549 Toplam 77,40 7,785

56 Teşekkürler! Araştırma Ekibi Doç. Dr. Mary Lou O Neil - Toplumsal Cinsiyet ve Çalışmaları Merkezi Prof. Dr. Banu Baybars Hawks İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü Prof. Dr. Şule Toktaş İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Yard. Doç. Dr. Aslı Çarkoğlu İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Psikoloji Bölümü Yard. Doç. Dr. Suncem Koçer İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü İletişim İçin Kadir Has Üniversitesi Kadir Has Caddesi, Cibali, İSTANBUL Tel: +90 (212) Khasedutr Khasedutr