ORTAK PİYASA DÜZENİ (OPD) VE PAZARLAMA STANDARTLARI

Transkript

1 Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir This project is co-financed by the European Union and the Republic of Turkey Ortak Piyasa Düzeni (OPD) Gerekliliklerine Uyum için Strateji Geliştirilmesi Teknik Yardım Projesi ORTAK PİYASA DÜZENİ (OPD) VE PAZARLAMA STANDARTLARI ak Piyasa Dü ze Ort n is tra i tejis M t ke ar gy te Comm on Orga nisation St ra Technical Assistance for Development of a Strategy for Alignment with Common Market Organisation (CMO) Requirements CMO AND THE MARKETING STANDARDS

2 AB pazarlama standartlarına giriş AB pazarlama kuralları pazarlama zincirinin her aşamasında uygulanmaktadır. Bu kuralların amacı, tüketiciye sunulan taze ürünlerin düzgün şekilde etiketlendiğini, kabul edilebilir kalitede olduğunu ve tatmin edici olmayan ürünlerin piyasa dışında bırakıldığını güvence altına almaktır. Örneğin, AB pazarlama standartları meyve-sebze ürünleri için minimum kalite şartlarını, bir başka deyişle sağlam, düzgün ve pazarlanabilir ürünlerin neler olduğunu tanımlamaktadır. Gerek spesifik gerekse genel pazarlama standartlarına ilişkin minimum kalite şartları uyarınca ürünler el değmemiş, sağlam (yani hasarsız), temiz, zararlılardan arı ve meyvenin etli kısmını yarattığı hasarların bulunmadığı, meyve etini etkileyen zararlı böceklerin hasarlarından hemen hemen arınmış, dışarıdan kaynaklanan anormal nemden arınmış, yabancı koku veya tattan arınmış ve yeterince gelişmiş/olgun olmalıdır. Introduction to the EU marketing standards EU marketing rules are applied at all stages of the marketing chain. They are intended to make sure that fresh produce offered to the consumer is accurately labelled, of acceptable quality and that unsatisfactory produce is kept off the market. For instance, EU marketing standards define minimum quality requirements for fresh horticultural produce, which means it defines what is sound, fair and marketable. The minimum quality requirements for both the specific and general marketing standards state that products must be intact, sound (i.e. not damaged), clean, practically free from pests, practically free from damages caused by pests affecting the flesh, free of abnormal external moisture, free of foreign smell or taste and sufficiently developed/ripe.

3 Standartlar yalnızca AB de pazarlanan ürünler, bir başka deyişle serbest dolaşıma sokulan ürünler (ithalat veya ihracata konu olanlar dâhil) için geçerlidir. Standartlar sınıflandırmayı, sunumu, etiketlemeyi, paketlemeyi, depolamayı ve hatta nakliyeyi etkileyebilir. Standartlar hayvan ve bitki sağlığına ilişkin gerekliliklerin yerine geçmemektedir. Üreticilerin tabi tutulabileceği kuralların yegâne kaynağı OPD ye dayalı pazarlama standartları değildir. Örneğin Üretici Örgütleri kendi kalite sistemlerini devreye sokabilir. Tarımsal ticarete, sözleşmelere dayalı olarak geliştirilen kurumsal standartlar egemendir ve dolayısıyla kamusal düzeyde genel standartlar oluşturma eğilimine, özel sektör düzeyinde ise özelleştirilmiş uygulamalar geliştirilmesine yol açmaktadır. Piyasa müdahalesinin kapsamı daraldıkça AB, spesifik pazarlama standartlarının sayısını azaltmaya devam etmektedir. Standards apply only to products that are marketed in the EU, i.e. to products brought into free circulation (including at import or export). They may affect classification, presentation, labelling, packaging, storage and even transport. They do not replace veterinary and phyto-sanitary requirements. CMO based marketing standards are not the only source of rules possibly imposed on producers. Producer Organisations - for instance - may introduce their own quality systems. Contractually developed corporate standards dominate the agricultural trade, thus creating a trend of general standards at public level and specialization at private level. EU continues to decrease the number of specific marketing standards as the scope of market intervention narrows. Marketing standards may be applied as obligatory rules and as optional reserved terms. Pazarlama standartları zorunlu kurallar ve isteğe bağlı saklı koşullar şeklinde uygulanabilir.

4 AB pazarlama standartları kapsamına giren ürünler AB pazarlama standartları meyve-sebze ürünlerinin çoğuna uygulanmaktadır. Neredeyse tüm taze ürünlerin, ürüne ilişkin minimum kalite ve olgunluk şartlarını, tolerans marjlarını ve menşe işaretini kapsayan genel pazarlama standartlarını karşılaması gerekmektedir. Aşağıda belirtilen ürünler daha spesifik pazarlama standartlarının kapsamına girmektedir: elma, turunçgiller (portakal, yumuşak turunçgiller ve limon dâhil), kivi, marul (kıvırcık ve geniş yapraklı acı marul dâhil), şeftali ve nektarin, armut, çilek, tatlı biber, sofralık üzüm, domates. İsteğe bağlı saklı tutulan şartlar, üreticilerin katma değer yaratan özellikleri pazara daha kolay sunmasına imkân veren şartlardır; örneğin: ile beslenmiş, serbest dolaşan, taze, ilk soğuk işleme, soğuk ekstraksiyon, acı, hafif. Standartların geçerli olabileceği diğer sektörler arasında zeytinyağı ve sofralık zeytin, muz, şerbetçiotu ve canlı bitkiler, işlenmiş meyve ve sebze ürünleri, insan tüketimine mahsus sürülebilir yağlar, yumurta ve kanatlı eti yer almaktadır. Endüstriyel işlemeye, hayvan yemlerine veya diğer gıda dışı kullanımlara yönelik meyve ve sebzelerde pazarlama standartlarına uygunluk şartı aranmaz. Products covered by the EU marketing standards The EU marketing standards are applied to most fresh horticultural produce. Almost all fresh products must meet the general marketing standard which covers minimum quality and maturity requirements, tolerance and marking of origin of produce. The following products are covered by the more particular specific marketing standards: apples, citrus fruit (including oranges, soft citrus and lemons), kiwi fruit, lettuces (including curled and broadleaved endives), peaches and nectarines, pears, strawberries, sweet peppers, table grapes, tomatoes. Optional reserved terms are the terms which allow producers to communicate value-adding characteristics easier on the market, e.g.: fed with, free range, fresh, first cold processing, cold extraction, bitter, light. Other sectors where standards may apply includes olive oil and table olives, bananas, hops and live plants, processed fruit and vegetable products, spreadable fats intended for human consumption, eggs, poultry meat. Fruit and vegetables intended for industrial processing, animal feed or other non-food use do not have to conform with the marketing standards.

5 AB de pazarlama standartlarının uygulanması AB pazarlama standartları her bir Üye Devlette uygulanmaktadır. Dağıtımın tüm aşamalarında, ulusal denetçiler dağıtımın standartlara uygun olarak yapıldığından emin olmak için ürünleri denetlemektedir. Ürün bu standartları karşılamıyorsa, ürünün sahibi veya sorumlu kişi ürünün bu standartları karşılamasını sağlamak için düzeltici adımları atmak zorunda olacaktır. Bu adımlar arasında satıştan kaldırma, yeniden etiketlendirme, yeniden tasnif etme, ürünü sınai işleme ya da hayvan yemi olarak kullanıma göndermek veya evde işlemenin sağladığı istisnalardan faydalanmak yer alabilir. Alıcılar başlangıçta bazı temel parametrelere sahip ve belirli hacimdeki ürünleri aramaktadır. Satıcıların alıcıların ihtiyaçları ile eşleşen ürünler sunması durumunda, taraflar ürünlerin ilave özellikleri konusunda pazarlık yapmakta ve teslimat anlaşmasının tarafları lojistik konular, mali şartlar ve ilave kalite güvencesi konularında anlaşmaya varmaktadırlar. Tüketiciler teslimat aşamasında taraf değildir, ancak bilinçli tercihler yapmakta ve özellikleri karşılayacak kaliteyi beklemektedir. İdareler, gözetmen gibi hareket etmektedir ve kamu sağlığını vb.yi Implementation of marketing standards across the EU The EU marketing standards are applied in each Member State. At all stages of distribution, national inspectors check produce to make sure it meets the requirements of the standards. If it does not, the owner or responsible person will need to take remedial action to make sure the produce does meet these standards. This may involve, for example, removal from sale, re-labelling, re-sorting, sending it for industrial processing, for animal feed or taking advantage of the home processing derogation. Buyers initially seek products of certain basic parameters and volumes. In the case sellers offer products matching buyers needs, they deal with further characteristics of products. Parties of a delivery deal agree upon logistics, financial terms and further quality assurance. Consumers are not part in delivery, but make informed choices and expect quality to correspond to description. Authorities act as supervisors and need to provide for baseline standard to guarantee public health etc. National inspectors visit premises where products covered by the EU marketing standards are traded or

6 güvence altına almak için temel standartları sağlamalıdır. Ulusal denetçiler, AB pazarlama standartlarına tabi ürünlerin ticaretinin veya dağıtımının yapıldığı tesisleri (limanlar, havaalanları, yetiştiricilerin arazileri, paketleme yerleri, dağıtım depoları, süpermarketlerin dağıtım depoları, toptancılar, süpermarketler, manavlar, perakende piyasaları ve çiftlik dükkânları da dâhil) ziyaret etmektedir. Bu ziyaretler risk temelli bir yaklaşım uyarınca yapılmaktadır; başka bir deyişle AB pazarlama standartlarını düzenli olarak karşılayan tesisler daha nadiren ziyaret edilmektedir. Bazı meyve ve sebzeler için, Üye Devletler bir tacir veri tabanı oluşturmak zorundadır. Söz konusu veri tabanı temel olarak uygunluk kontrollerini daha etkin şekilde gerçekleştirmek için kullanılmalıdır. distributed, including ports, airports, growers holdings, pack-houses, distribution depots, supermarket distribution depots, wholesalers, supermarkets, greengrocers, retail markets and farm shops. These visits are made according to a risk based approach, which means that those who regularly meet the EU marketing standards requirements receive fewer visits. With regard to certain fruit and vegetables, Member States are bound to set up database on traders, which should be primarily used to perform conformity checks more efficiently.

7 Faydalı linkler Useful links

8 Kalite, Rekabet, Sürdürülebilirlik Ortak Piyasa Düzeni Stratejisi Common Market Organisation Strategy Quality, Competitiveness, Sustainability Bu yayın Avrupa Birliği nin mali desteği ile hazırlanmıştır. Yayının içeriğinden yalnız Niras IC Sp z o.o. liderliğindeki konsorsiyum sorumlu olup, yayın hiçbir şekilde Avrupa Birliği nin görüşlerini yansıtmamaktadır. This publication was developed with the financial assistance of the European Union. The content of this publication is the sole responsibility of the Consortium led by NIRAS IC Sp. z.o.o and can in no way be taken to reflect the views of the European Union.