Fonksiyonlar. <? print "Ekrana yaziyorum.. "; $a=print "Ben de... "; print $a;?> Bu kodun ciktisi: Ekrana yaziyorum.. Ben de...

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Fonksiyonlar. <? print "Ekrana yaziyorum.. "; $a=print "Ben de... "; print $a;?> Bu kodun ciktisi: Ekrana yaziyorum.. Ben de..."

Özgür Baykara
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Fonksiyonlar Dr. Hakki Ocal'in deyimiyle fonksiyonlar bilgisayar programlarinin kalbidir. Fonksiyonlar bir kere tanimlanir ve programin ihtiyac duyuldugu noktalarinda cagrilirlar. Genellikle bir is yada hesaplama yaparlar ve sonuc olarak yeni bir deger dondururler. Ornegin bir online alis veris sitesine ait urunlerin isimlerinin ve fiyatlarinin oldugu bir (yada birden fazla) tablo olusturmamiz gerektigini farzedelim. Urunlerin fiyat degerleri, uzerlerinde aritmetik islem yapilabilmesi icin " " ya da " " gibi saf halde tutulmalidir. Fakat ziyaretcilerin gorecegi tabloda fiyatlari " TL" ya da " TL" gibi ayrac karakterleri ile gostermemiz gerekir. Bu donusturme islemini tablonun satirlarini olusturdugumuz dongunun icine koyarak her defasinda satir satir yazmaktan kurtulmus olabiliriz. Ama bu sadece bizi o sayfa icin kurtarir. Olmasi gereken; bu donusturme islemini bir fonksiyon seklinde yazmak ve programimiz cercevesinde hangi sayfada kullanmak lazim geliyorsa o sayfada fonksiyonu cagirmak. Hatta baska benzer PHP projelerinde de bu fonksiyonu rahatlikla kullanabiliriz. Ornekten de anlasilacagi uzere fonksiyonlar bir (yada daha fazla) deger alip (bu giris degerlerine fonksiyonun parametresi denir) uzerinde islem yapar ve yeni bir deger geri dondurur. Hic parametre almayan fonksiyonlar da olabilecegi gibi geriye deger dondurmeyip cagrildigi anda dogrudan isini yapan (mesela ekrana yazan) fonksiyonlar da tanimlanabilir, phpinfo() bu tur fonksiyonlara iyi bir ornektir. PHP'nin phpinfo() gibi yuzlerce hazir fonksiyonu vardir. Bunlardan en cok kullanilanlarindan biri suphesiz ekrana yazdirmaya yarayan print() fonksiyonudur. Print fonksiyonu parametre olarak verilen degeri dogrudan tarayici ekranina yazar. Bu islemi basarili bir sekilde yaptiginda geriye 1 degerini dondurur. print "Ekrana yaziyorum.. "; $a=print "Ben de... "; print $a; Bu kodun ciktisi: Ekrana yaziyorum.. Ben de... 1 PHP fonksiyonlari asagidaki sekilde tanimlanir. function FonksiyonAdi(parametre1,parametre2,...) fonksiyonun yapacagi islemler 1/7

2 Geriye deger dondurme return ifadesi ile yapilir. Ornek PHP'de mutlak deger alan fonksiyon abs() olarak tanimlanmistir ama pratik yapmak icin ilk ornegimizde biz kendi mutlak deger alan fonksiyonumuzu yazalim. (Mutlak deger fonksiyonunun calisma prensibi: Verilen deger negatifse eksi ile carpilir, 0 yada pozitifse aynen korunur.) function Mutlak($sayi) $sonuc=$sayi<0? -$sayi : $sayi; // Kisa switch ifadesi (Bkz. Program Denetimi) return $sonuc; print "-3'un mutlak degeri: ".Mutlak(-3)." "; print "0'in mutlak degeri: ".Mutlak()." "; print "12'nin mutlak degeri: ".Mutlak(12); //Ayni fonksiyonu daha kisa olarak su sekilde de yazabiliriz: function Mutlak2($sayi) return $sonuc=$sayi<0? -$sayi : $sayi; // ya da function Mutlak3($sayi) return $sayi<0? -$sayi : $sayi; /* Bir PHP programinda ayni adli birden fazla fonksiyon bulunamaz. O nedenle diger fonksiyonlarin isimlerini Mutlak2 ve Mutlak3 olarak verdik. */ Bu kodun ciktisi: -3'un mutlak degeri: 3 0'in mutlak degeri: 0 12'nin mutlak degeri: 12 2/7

3 Bir web sayfasinda cok rastlanan unsurlardan biri baglantilaridir. Bilindigi uzere bu baglantilar HTML'in anchor (A) etiketi ile asagidaki gibi yapilir. <a Bu kodun ciktisi yine bilindigi uzere su sekildedir: Simdi bir fonksiyon hazirlayalim ve kendimizi bu kucuk ama cok sik tekrarlandiginda yorabilen dertten kurtaralim. Fonksiyonumuza parametre olarak adresi verelim ve o bizim icin bunu baglanti sekline getirsin. function elink($ ) print "<a href="mailto:".$ ."">".$ ."</a>"; print "Iste benim adresim:"; elink("hcivelek@kuzen.net"); print " Bu da Sefa'nin adresi:"; elink("sefa@kuzen.net"); Farkettiginiz gibi baglantiyi olusturmak icin bir nebze olsun zahmetten kurtulduk ama bu kez de ekrana yazacagimiz diger metinleri surekli bolmek zorunda kaldik. Bunun nedeni hazirladigimiz fonksiyonun geriye deger dondurmeksizin yaptigi islemi direkt ekrana basiyor olmasidir. Halbuki baglantiyi olusturan ifadeyi yazdirmadan geriye dondurse biz bu degeri daha rahat kullanabiliriz. Asagidaki ornegimizde fonksiyonumuzun yeni seklini goruyoruz. function elink($ ) return "<a href="mailto:".$ ."">".$ ."</a>"; print "Iste benim adresim:".elink("hcivelek@kuzen.net")." Bu da Sefa'nin adresi:".elink("sefa@kuzen.net"); 3/7

4 Fonksiyonlari kullanirken parametreleri (eger secimlik degillerse) muhakkak belirtmek zorundayiz. Aksi halde program hata verecektir. Sayfa basina geri don.. Ontanimli (secimlik) Parametreler Bazi fonksiyonlarda parametrelerden bir yada bircogu surekli olarak ayni degerleri alabilir. Bu tur durumlarda programci bu degeri fonksyionu tanimlarken ontanimli (varsayilan) deger olarak belirtebilir. Ontanimli olarak belirtilen bu parametrelerin fonksiyonu kullanirken yazmak zorunlulugu ortadan kalkar. Yani yazilmazsa ontanimli deger islem gorur yazilirsa bu kez yazilan deger islem gorur. Secimlik yapilmak istenilen parametrelere bir deger atamak zorunlu degildir. Ontanimli deger olarak bosluk ("") verilebilir. Bir sitenin hemen hemen tum sayfalarinda sayfa basligi (title etiketinin degeri) aynidir. Cok nadir degistirilir. Tabi ki bir web sayfasinin baslik kisminda (head) sadece sayfa basligi yer almaz. Sayfanin icerdigi karakterlerin tarayici tarafindan dogru yorumlanabilmesi icin karakter seti tanimlamalari, arama motorlarinin kullanabilmesi icin sayfanin (yada sitenin) icerdigi anahtar kelimelerin tanimlanmasi da bu alanda yapilir. Daha baska tanimlamalar da mevcuttur. Sayfanin bu baslik kisminda bu son saydiklarimiz hemen hemen site icindeki her sayfa icin aynidir. En cok degisme ihtimali sayfa basligi (title) etiketi icin gecerlidir ki o da nadir. O halde sitemizdeki her sayfada rahatlikla kullanabilecegimiz bir fonksiyon yazalim. Bu fonksiyon parametre olarak sadece sayfa basligi (title) degiskenine sahip olsun. Bu degiskeni ontanimli olarak site adini icerecek sekilde belirleyelim. Boylece fonksiyon kullanilirken baska deger belirtilmedigi muddetce her sayfanin sayfa basligi site adi olacaktir. Fonksiyon, sayfa basliginin site icin kullanacagimiz tum baslik (head) ogelerini de icerecektir. Boylece her sayfa icin bu kismi tekrar tekrar yazmaktan ve olasi bir degisiklikte tum siteyi guncellemekten kurtulmus olacagiz. 4/7

5 /* n ifadesi sayfanin HTML kodunun duzgun gorunmesi icin kullanilmaktadir. Zorunlu degildir. */ function Baslik($title="KUZEN.NET") print "<head>n"."<title>".$title."</title>n"."<meta http-equiv="content-type" content="text/html;charset=iso ">n"."<meta http-equiv="content-type" content="text/html;charset=windows-1254">n"."</head>n"; Bu konunun ilk orneklerinde hazirladigimiz baglantisi yapmaya yarayan fonksiyonda ufak bir degisiklik yapalim. Fonksiyonumuza ikinci bir parametreyi secimlik olarak ekleyelim ve bu parametre girilmisse baglantimizin web sayfasinda gorunecek olan kisminda bu ifade yazsin. Eger ikinci parametre bos birakilmissa baglantinin gorunecek olan kismina eskiden oldugu gibi birinci parametre olarak girilmesi zorunlu olan adresi gelsin. function elink($ ,$isim="") $isim=$isim? $isim : $ ; // Kisa switch ifadesi /* isim degiskeni ontanimli olarak bos birakilmis. Bu kisa switch ifadesinde eger isim degiskeni, fonksiyon cagrilirken girilmis ise bu deger yine isim degiskeni uzerinde muhafaza edilsin, aksi halde isim degiskeninin degeri degiskeninin degeri ile ayni olsun denmektedir.*/ return "<a href="mailto:".$ ."">".$isim."</a>"; print "Bana atmak icin ".elink("hcivelek@kuzen.net","benim Adresim")."'e tiklayin.. "."bu da Sefa'nin adresi:".elink("sefa@kuzen.net"); //Gordugumuz gibi secimlik parametrenin girilmesi zorunlu degil.. 5/7

6 Bu kodun ciktisi : Bana atmak icin Benim Adresim 'e tiklayin.. Bu da Sefa'nin adresi: sefa@kuzen.net Sayfa basina geri don.. Global ve Statik Degiskenler Bir fonksiyonu olustururken parametre olarak tanimladigimiz degiskenler birer ara elemandirlar. Fonksiyon her calistirildiginda giris parametrelerini bu degiskenler karsilar ve fonksiyon icindeki islemlerde bu degiskenler kullanilir. Islemler tamamlandiktan sonra yani fonksiyonun gorevi bittiginde bu ara degiskenler bellekten silinir. PHP ana programimizdaki diger degiskenleri dogrudan fonksiyonlarin icinde kullanamayiz. Bunun icin global ifadesini kullanmamiz gerekmektedir. Bu ifadenin yaninda yer alan degiskenler ana programdan cagrilacaktir ve uzerlerinde yapilacak herhangi bir degisiklik dogrudan kabul gorecektir. function azaltnormal($icdeger) $icdeger--; print "Fonksiyonun icinden bir ses--> Ic Deger: ".$icdeger." "; function azaltglobal() global $anaprogramdegiskeni; $anaprogramdegiskeni--; print "Fonksiyonun icinden bir ses--> Ana Program Degiskeni: ". $anaprogramdegiskeni." "; $anaprogramdegiskeni=100; print "Ana Program Degiskeni: ".$anaprogramdegiskeni." "; print "Ic Deger: ".$icdeger." "; print "azaltnormal() 12 parametre degeri ile calistiriliyor... "; azaltnormal(12); print "Ana Program Degiskeni: ".$anaprogramdegiskeni." "; print "Ic Deger: ".$icdeger." "; print "azaltglobal() calistiriliyor... "; azaltglobal(); print "Ana Program Degiskeni: ".$anaprogramdegiskeni." "; print "Ic Deger: ".$icdeger." "; 6/7

7 Bu kodun ciktisi: Ana Program Degiskeni: 100 Ic Deger: azaltnormal() 12 parametre degeri ile calistiriliyor... Fonksiyonun icinden bir ses--> Ic Deger: 11 Ana Program Degiskeni: 100 Ic Deger: azaltglobal() calistiriliyor... Fonksiyonun icinden bir ses--> Ana Program Degiskeni: 99 Ana Program Degiskeni: 99 Ic Deger: Fonksiyonlarin icindeki degiskenler fonksiyonun gorevi tamamlandiginda bellekten silinir. Eger fonksiyonun elde ettigi deger daha sonra tekrar kullanilacaksa bu silinmeyi engellemek icin fonksiyonun icinde o degiskeni static olarak tanimlamak gerekir. function OnArtir() static $i=10; $i++; print $i." "; OnArtir(); OnArtir(); OnArtir(); Bu kodun ciktisi: Kaynak Site: Ismail KIRBAS ile Web Sitesi Tasarimi Belge Adresi: 7/7

Benzer belgeler

Javascript. 1) Notepad++ aşağıdaki kodları yazıp deneme.html olarak kaydedelim. 2) Biraz önceki sayfa sadece html kodların içeriyordu.

Javascript. 1) Notepad++ aşağıdaki kodları yazıp deneme.html olarak kaydedelim. 2) Biraz önceki sayfa sadece html kodların içeriyordu. Javascript Html sayfalarının içine yazılarak, sayfayı daha etkileşimli hale getirir. click olayları, uyarı mesajları gibi hareketlerle sayfayı daha dinamik hale getirir. Javascript olmadan yazılan html

Fonksiyonlar. <? print "Ekrana yaziyorum..<br>"; $a=print "Ben de...<br>"; print $a;?> Bu kodun ciktisi: Ekrana yaziyorum.. Ben de...