Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum)
|
|
- Ilhami Meric
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum) ﺓ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﺪﺍرﺱ ﺍﻟ ﺪﻳﻨﻴﺔ ﺓ ﻗﻠﻴﺪ ﻱ ﺍﻟﺖ ﺍإﻟﺴﺎﻟﻤﻲ ﺍﻟﻤﺆﺗﻤﺮ ﺍﻟﺪوﻟﻲ ﻟﻠﻌﻠﻮﻡ ﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺻﺮﺓ ﺍﺕ ﺍﻟ ﺪﻳﻨ ﻲ وﺍﻟﻜﻠ ﻲ Islamic Sciences at the Crossroad of Madrasah and Theology (International Symposium) 29 Haziran - 1 Temmuz June 1 July Cilt Editör Yrd. Doç. Dr. İsmail NARİN Bingöl Üniversitesi Yayınları 2013
2 Din Eğitimi Alanında Hizmet Veren Müesseselerle, Medreselerin Eğitim-Öğretim Açısıdan Mukayesesi (Muş Örneği) Adem EFE 1 - Ercan ÇELİK 2 Giriş Eğitim, insan olarak doğamızı geliştirmek ve yetkinleştirmek için yaptığımız ve başkaları tarafından bize yapılan her şeyi kapsar. Daha dar bir çerçeve içinde ise eğitim, insanın gelişim sürecini, sistematik bir tarzda aktarılan bilgi aracılığıyla yönlendirme ve etkileme sürecine karşılık gelir. Buna göre eğitim, toplumun sahip olduğu bilgi ve beceri birikimiyle, ahlak sisteminin yeni kuşaklara aktarılması, bu amaçla okul gibi kurumlarda gerçekleştirilen öğretim ve yetiştirme etkinliği olarak tanımlanmaktadır (Cevizci, 1997: 231). Temel bir kurum olarak din, diğer kurumların düzen ve sürekliliğinde olduğu gibi eğitim ile de yakından ilgilenmiştir. Büyük bir ihtimalle ilk formal eğitim, din kurumu tarafından gerçekleştirilmiştir. Esasen dinin ikinci türden işlevlerinden birisi eğitimdir. Yüzyıllar boyu toplumlar din tarafından eğitilip olgunlaştırılmışlardır. Şüphesiz kurumsallaşmış bir eğitimin din üzerindeki etkisi büyüktür. Dinin sistemli bir biçimde öğretilmesi eğitime bağlıdır. Bu etki bazen kendini daha ileri boyutlarda da gösterir, belli eğitim yapılanmaları zaman içinde kendine has bir din anlayışı doğurur. Medrese, bu eğitimsel din anlayışına verilebilecek örneklerdendir (Aydın, 2000: 210). Eğitim-öğretim sistemi, bir toplumun yükselmesi veya alçalmasında en büyük faktör olduğundan (Aydın, 1987: 324) İslam dini ilk dönemlerinden itibaren eğitime 1 Doç. Dr., Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi / ISPARTA [ademefe45@yahoo.com]. 2 Doktora Öğrencisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü [ercanveeren@hotmail. com].
3 46 Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER büyük önem vermiştir, Oku (Alak, 96/1) emri ile başlayan Kutsal Kitaba sahip olan İslam da eğitim bir zorunluluk olarak görülmüştür. Hz. Peygamber (sav) bir hadisinde; "İlim tahsili her müslüman için bir görevdir" buyurmuş, bir başka hadisinde ise; "Beşikten mezara kadar ilmi arayınız" tavsiyesinde bulunmuştur (Yazıcı, 1998: 279). Daha Mekke de iken sahabeden Erkam ın evinde Kur an öğretimiyle, eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlayan Hz. Muhammed (sav), hicretten iki yıl önce Medine ye bir Kur an öğreticisi göndermiş, 622 de Hicretinde ise ilk iş olarak burada bir mescid tesis etmiş ve bunun bir bölümünü eğitim ve öğretim merkezi (Suffa) haline getirmişti. Medine deki bu eğitim ve öğretim merkezi, bundan sonra tesis edilen cami içi ve dışı eğitim müesseselerine model olmuştur (Baltacı, 1976; 3). Medrese, sözlükte okumak, anlamak, bir metni öğrenmek ve ezberlemek için tekrarlamak anlamına gelen (dirâse) kökünden bir mekan ismi (DİA, c:28, Medrese md) ve talebenin kendisinde ilim öğrendiği yer manasında olup, umumi olarak ilköğretim üstünde eğitim ve öğretim yapılan orta ve yüksek tahsil müesseselerine işaret etmektedir (Baltacı, 1976: 23; Hızlı, 2008: 26). Başlangıç tarihi konusunda bazı tartışmalar varsa da medreselerin 459/1066 ya doğru Büyük Selçuklu veziri Nizamü l-mülk (1018/1092) tarafından kurulduğu ve bir devlet politikası olarak hızlı bir biçimde geliştikleri kabul edilmektedir (Yazıcı, 1998: 109). Bundan dolayı Nizamü l-mülk, medreselerin ilk kurucusu olarak gösterilir (Gül, 1997: XIV). Aslında daha öncede medreselerin varlığı tarihçiler tarafından ortaya konduğuna göre Nizamü l-mülk ü, medreseyi sistemleştirmiş, düzene sokmuş (Aydın, 2000: 322) bir devlet adamı olarak kabul edebiliriz. Böylece medreseler zamanla hemen hemen bütün İslam ülkelerinde kuruldular (Yazıcı, 1998: 283). İslam dünyasında eğitimin dar anlamda kurumsallaşması (okullaşması) bir hayli gecikmeyle onbirinci yüzyılda medreselerle başladı ve ortalama altıyüzyıl başarı gösterdi. 16. Yüzyıldan itibaren toplumsal yapılardaki düşüşe paralel olarak gerileyerek hem şekil, hem muhteva yönünden bozulmaya başladı ve günümüzde (modern kültürün de etkisiyle) kendine has özelliklerini büyük çapta kaybetti (Aydın, 2000: ). 1. Amaç Medreseler, İslami kültürün ortaya çıkardığı ve tarihsel arka planı çok derin olan eğitim kurumlarıdır. Ancak modernleşmeyle birlikte çağın ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kalışları ve Tevhidi Tedrisat Kanunu ile kesintiye uğramaları medrese geleneğine ağır darbeler indirmiştir. Din eğitimi alanında oluşan boşluğu doldurmak için kurulan müesseseler ise medrese geleneğinden oldukça farklı uy-
4 Adem EFE - Ercan ÇELİK 47 gulamalar ortaya koymaktadır. Günümüzde din eğitimi alanında hizmet veren müesseseler resmî olarak ilâhiyat fakülteleri, imam hatip liseleri, Diyanet İşleri Başkanlığı ihtisas eğitim merkezleri ve Kur an kursları; sivil kanatta ise medreseler olarak devam etmektedir. Kadim bir gelenek olan medrese ile modern dönem din eğitimi hizmeti veren kurumlardan olan Kur an kursları, imam hatip liseleri, ilahiyat fakülteleri ve DİB ihtisas eğitim merkezlerini bir bütün olarak değerlendirmenin tebliğ sınırlarını fazlasıyla aşacağı gerçeğinden hareketle bu çalışmada spesifik olarak DİB ihtisas eğitim merkezleri ile Muş ilinde eğitim-öğretime devam eden medreseler eğitim programları ve içerik açısından değerlendirmeye alınmıştır. 2. Yöntem Çalışmada örneklem olarak Muş ta öne çıkmış olan medreseler ele alınmıştır. Medreseler belirlenirken bazı kriterler göz önünde bulundurulmuştur. Görüşmelerde mülakat ve soru-cevap yöntemi uygulanmış, hocalar ve öğrencilerle ayrı ayrı görüşülmüş, ayrıca medreselerde gözlem yapılmıştır. Böylece ihtisas eğitim merkezleri ile medreseler, okutulan kitaplar, program, yöntem açısından karşılaştırılmış ve bir neticeye ulaşılmaya çalışılmıştır. 3. Dib İhtisas Eğitim Merkezleri Diyanet İşleri Başkanlığı, kurulduğu ilk yıllardan itibaren tekâmül kursları, 1973 yılından itibaren de muhtelif illerde eğitim merkezlerinde hizmet içi ve hizmet öncesi eğitim faaliyetleri yürütmektedir (Akşit, 1997: 28). Din görevlilerinin temel İslâmî bilimlere hâkimiyetinin yeterli olmaması nedeniyle bu alanda hizmet edeceklerin temel dini kaynaklardan kolaylıkla faydalanmalarını, Arapça klâsik metinleri okuyup anlamalarını, fıkıh, tefsir ve hadis alanlarında bilgilerini arttırmalarını sağlamak için DİB bünyesinde ihtisas kursları kurulmuştur (Yıldız, 2007: 56). Şu an Diyanet İşleri Başkanlığı na bağlı 18 eğitim merkezi bulunmakta ve bunlardan altı tanesi İhtisas Eğitim Merkezi olarak faaliyet göstermektedir. Bu bölümde, diğer on iki eğitim merkezini konu dışında bırakıp, ihtisas eğitim merkezlerini değerlendirmeye çalışacağız. İhtisas eğitim merkezlerine katılabilmek için dini yüksek öğrenim görmüş olmak, Diyanet İşleri Başkanlığı nda görevli bulunmak ve bu maksatla açılan yazılı ve sözlü sınavlarda başarılı olmak gerekmektedir. İhtisas eğitim merkezlerine ilâhiyat mezunu kursiyerlerin sınavla alınması, buradaki eğitimin ve mezun olacakların daha kaliteli olacağı beklentisini doğurmaktadır.
5 48 Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER İhtisas eğitim merkezlerinin ilk 9 ayında sadece Arap dili grameri ve Kur an-ı Kerim dersleri okutulmaktadır. Arap dilinden Sarf Nahiv dersleri ile Arapçayı pratik konuşmaya yönelik Muhâdese dersleri bulunmaktadır. Ayrıca Belağat yani Beyan, Meâni ve Bedii dersleri okutulur. Kalan 21 aylık ihtisas döneminde de Tefsir, Hadis, Hadis Usulü, Fıkıh, Fıkıh Usulü, Feraiz, Akaid gibi temel İslamî ilimler üzerinde durulur (Akşit, 1997: 30-31). Medreselerde ilk dönemlerde okutulan Emsile, Bina, Maksud, İzzi Eğitim Merkezlerinin hazırlık bölümünde aynen okutulmaktadır. Nahivde İbn Hişam ın Katrü n-neda ile yine aynı müellife ait Kavaidü l-irab adlı eseri okutulmaktadır. Bu kitaplar çalışma evrenimizdeki medreselerde de okutulan kitaplardır. Belağat ilmi de Eğitim Merkezleri ile medreselerde okutulan ortak derslerdendir. Bununla Kur an-ı Kerim deki ayetlerin manalarına vukufiyet amaçlanmaktadır. İhtisas döneminde tefsir dersinden Nesefi, Beydavi, İbn Kesir, Keşşaf, Kurtubi, Saffetü t-tefasir vb. tefsirlerden belli sureler seçilerek okutulmaktadır. Medreselerde ise bu tefsirlerden sadece Celâleyn tefsiri ile Beyzavi tefsirinin okutulduğu, bunun dışında farklı tefsir okunmadığı görülmüştür. Tefsir metinlerini tanıma açısından Eğitim Merkezlerindeki uygulama daha isabetli görülmektedir. Her iki eğitim müessesinde de tefsir usulü konularının tefsir dersi içinde verildiği, müstakil bir ders olarak okutulmadığı anlaşılmaktadır. İhtisas eğitim merkezlerinde hadis dersinde dönem dönem farklı eserler tercih edilmekle beraber (Akşit, 1997: 105) Buhari ve Müslim in Sahihlerinden bölümler okutulmaktadır. Medreselerde ise genellikle et-tac, et-terğib ve t-terhib veya Riyazü s-salih in okutulduğu ifade edilmiştir. Okutulan eserler göz önünde bulundurulduğunda Eğitim Merkezlerinde masadır-ı asliye kaynakları, medreselerde ise masadır-ı gayr-ı asliye eserlerinin tercih edildiği görülmektedir. Eğitim merkezlerinde okutulan eserler sahih kaynakları tanıma ve onlara ulaşma açısından daha isabetli bulunmaktadır. Eğitim Merkezlerinde hadis usulünde modern bir eser olan Mahmud Tahhan ın Usulü d-tahriç ve Dirâsetü l-esânid adlı eserinin takip edildiği, Hadis tahrici, cerh ve tadil hususunda uygulamalı eğitim verildiği belirtilmektedir. Medreselerde ise hadis usulü dersinin olmadığı, özellikle hadis tahrici, cerh ve tadil hususlarında herhangi bir eğitimin verilmediği, sadece yukarıda belirtmiş olduğumuz et-tac, Riyâyü s-sâlihin vb. kitaplardan belli bölümler dahilinde hadis okutulmakla yetinildiği görülmüştür. Bu da muhtemelen medreselerde branşlaşmanın olmaması, hadis usulü ile hadis tahricinin daha teknik bir konu olması hasebiyle okutacak mütehassısın olmamasından kaynaklandığı söylenebilir.
6 Adem EFE - Ercan ÇELİK 49 Eğitim merkezlerinde fıkıhtan İmam Mevsıli nin el-ihtiyar adlı kitabının muamelat kısmı ile Merğınani nin el-hidaye adlı kitabından belli bölümler okutulmaktadır. Eğitim merkezlerinde Hanefi ağırlıklı bir eğitim tercih edilmektedir. Şafi yoğunluklu bir bölge olduğu için medreselerde ise daha çok Şafi fıkhına ait İmam Nevevi in Muğni l-muhtac adlı eseri tercih edilmektedir. Her iki eğitim müessesesinde de fıkıh usulü okutulmaktadır. Eğitim merkezlerinde Abdülkerim Zeydan a ait el-veciz ile Tahhan a ait Usulü l-fıkıh adlı modern bir metin, medreselerde ise Tâceddin es-sübkî ye ait olan Cem u l-cevâmi adlı kitap takip edilmektedir. Cem u l-cevâmi asırlardır medreselerde okutulan eserlerdendir. Son dönemlerde yazılan el-veciz adlı kitabın tercih edilmesi ise Eğitim Merkezlerinde güncel eserlerin takip edildiğini göstermektedir. Eğitim Merkezlerinde ayrıca fıkıh usulünü tamamlayıcı mahiyette fetva usulü dersi okutulmaktadır ki medreselerde böyle bir ders mevcut değildir İhtisas Eğitim Merkezlerinde, medreselerde okutulan mantık, siyer ve İslam tarihi derslerinin okutulmadığı görülmektedir. Yapılan bir araştırmada kursiyerlerin bu konudaki eksikliği dile getirdikleri ve bu alanda programa dersler konması gerektiği ifade edilmiştir (Akşit, 1997: 118). Oysa medreselerde bu dersler okutulmamaktadır. Medreseler kitap geçmenin esas alındığı (Baltacı, 1976: 45) bir sistemdir. Oysa ihtisas merkezlerinde eğitim dersler üzerinden yürütülmektedir. Her üç ayda bir sınav yapılmakta ve bu arada dersler/takip edilen kitaplar değişmektedir. Dolayısıyla medrese örneğinde olduğu gibi, bir kitabın bitirilmesi değil, dersin başarıyla verilmesi esastır. Bunun sonucu olarak da kitapların belli bir bölümünün okutulması öne çıkmaktadır. Medreselerde dersler hep aynı hocalar tarafından verilmekte (Saran, 2010: 207) ve ihtisaslaşmaya gerek duyulmamaktadır. Bir hoca, medresede okutulan bütün ilimleri okutmakta, dolayısıyla öğrenci, bir hocadan okumaya başlayınca, her dersi ondan okuyarak diploma (icazet) alabilmektedir. Hoca, tekrar yeni öğrencileri diploma verene kadar okutabilmekte, haliyle kendini yenileme ihtiyacını duymaz hale gelmektedir (Şevki Aydın, 1987: 330). Oysa Osmanlının son dönemine doğru medrese geleneğinde her ders, mütehassısı tarafından verilmekte, branş öğretmenliği önem kazanmaktaydı (Yazıcı, 1998: 120). İhtisas eğitim merkezlerini günümüz medrese geleneğinden ayıran hususiyet her dersin branş öğretmeni tarafından verilmesidir. Bu da başarıyı arttıran bir husus olarak görülmektedir. Eğitim merkezlerindeki derslerin isimleri ve içerikleri incelendiğinde, daha önce
7 50 Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER II. Meşrutiyet döneminde açılan, Medresetü l-vaizin, Medresetü l-eimme ve l-huteba, Medresetü l-irşad ve Darü l-hilafeti l-aliye de okutulan derslerle aynı (Akşit, 1997: 81) ve yoğunluklu olarak temel İslami ilimlere ait dersler olduğu görülmektedir. Bu yönüyle İhtisas Eğitim Merkezleri Osmanlı dan günümüze uzanan medreselerin modernleşme çabalarının başarılı bir örneği olarak görülebilir. 4. Medreseler Çalışma evreni olarak Muş merkeze bağlı Yücetepe (Derik) köyü Kur an Kursu, Hasköy Kâzımiye Kur an Kursu, Merkez Camii medresesi ve Zeki EKİCİ nin müderrisliğini yaptığı medrese olmak üzere dört medrese seçilmiştir. Bu medreseler öğrenci mevcudu, yatılı öğrencilerinin olması, eğitim-öğretim faaliyetlerinin medrese geleneği içerisinde düzenlilik arz etmesi ve yörede tanınmış olmaları dolayısıyla tercih edilmişlerdir. Medreseler resmi engelleri aşabilmek için bazen DİB bağlı Kur an Kurs u olarak açılmakta, burada Kur an Kursu faaliyeti ile medrese eğitimi aynı anda verilmektedir. 28 Şubat sürecinde iki medresenin askerler tarafından basılması ve bunların daha sonra resmi Kur an Kursu olarak yeniden faaliyete başlamaları, ve iki medresenin isminin Kur an Kursu olarak geçmesi bunun bir ifadesidir. Çalışma evrenimizdeki medreseler tarihte örneklerinin olduğu gibi, vakfeeleri olan, eğitim öğretimin yapıldığı binalardan müteşekkil külliye tarzı yapılar olmadığı, daha çok Camiilerin altında 2-3 odalı yerler olduğu, fiziki açıdan çok yetersiz oldukları görülmüştür. Sadece bir medresenin müstakil binası olduğu, bağımsız bir kütüphanesinin mevcut, ancak içerik olarak yetersiz olduğu, diğerlerinde ise böyle bir imkanın olmadığı görülmüştür. Bütün medreselerde öğrenci mevcudunun az olduğu müşahede edilmiştir. 5. Müfredat Medrese tarihinde eğitim-öğretim faaliyetleri, devlet tarafından sınırları ve muhtevası net olarak belirlenmemiş, daha çok geleneğin yönlendirdiği biçimde yürütülmüştür (Hızlı, 2008: 28). Bundan dolayı hemen hemen her medrese bağımsız hareket etmiştir. Okutulan dersler/kitaplar daha çok müderris tarafından belirlenmiştir. Okutulan ilimlere ve kitaplara baktığımızda geleneğin belirleyiciliği Muş taki medreselerde olanca gücüyle devam etmektedir. Çalışma evrenimizdeki dört medresede verilen dersler/kitaplar ve bunların okutuluş sırası çok büyük bir oranda aynıdır. Bu gelenek, okutulacak kitap seçiminde de belirleyici olmakta ve İslam eğitim tarihinde klasikleşmiş çok sayıda müracaat kitabı tercih edilmektedir. Bir fikir edinmek üzere onlar arasından en çok kullanılmış, izlenmiş olanlardan bir
8 Adem EFE - Ercan ÇELİK 51 kaçını saymak mümkündür. Gramerde İbn Malik'in Elfiye'si, Tefsir de Kadı Beyzavi, Şafii ağırlıklı bir bölge olduğu için Fıkıh ta İmam Nevevi nin Muğni l-muhtacı nı belirtebiliriz. Medreselerde okutulan kitaplardan bazılarının ezberlenmesi istendiği için İslam dünyasında okutulan ders kitaplarının bir çoğu nazım haline getirilmiş (Hızlı, 2008: 40; Saran, 2010: 204) ve öğrenciler bunları ezberlemekle sorumlu tutulmuştur. Mesela İbn Malik in Elfiye si bunların en başta gelenidir. Ayrıca Hadis ilminde Beykuniye, Feraiz ilminde yazılmış manzum eser olan Şeyh Alaaddin e ait Cilâu l- Ayn ı sayabiliriz. Hatta medrese eğitiminin ilk dönemlerinde sarf ilminde okutulan Emsile, Bina, İzzi, ve nahiv ilminden Muğni, Katrü n-neda gibi kitaplar medreselerde öğrencilerden ezbere istenmektedir. Elbette bu yöntemin faydadan hali olduğu söylenemez. Ancak bu konuda aşırı bir hassasiyetinde eğitim bilimleri açısından tartışıldığı aşikardır. Medreselerde en önemli husus, eğitimin belli kalıplar içinde dondurulmamış olmasıdır. Sınıf yerine ders esası vardır. Bir öğrenci, istediği hocadan, istediği dersi alır, bütün öğrenimini tek bir medresede başlayıp bitirmesi de gerekmez. Herhangi bir ders sahasında başka bir yerde çok meşhur olmuş bir hoca varsa, oraya giderek o dersi o hocadan okuyabilir. Böylece, son derece verimli bir akademik rekabet esası getirilmiştir (Güngör, 1984: 43). Yapılan görüşmelerde öğrencilerin eğitimlerini çeşitli medreselerde ve farklı hocalardan tamamlamaya çalıştıkları, özellikle feraiz vb. herhangi bir ilimde öne çıkmış müderris var ise bu ilmi ondan almaya gayret ettiklerini ifade etmişlerdir. 6. Eğitim Metodu İlk defa okumak üzere müracaat eden talebelerin evvela Kur an ı-kerim i yeteri kadar yüzünden okuyup okuyamadıklarına dikkat edilir, öğrenci yeterli değilse öncelikli olarak Kur an-ı Kerim i öğrenip öyle gelmesi istenir. Kur an-ı Kerim i okumasını bilen öğrenci medreseye kabul edilir. Ancak medresedeki öğrenimleri boyunca hiç Kur an-ı Kerim dersi görmemektedirler. Son zamanlarda Diyanet İşleri Başkanlığı nın yapmış olduğu Mesleki Yeterlilik Sınavında başarı gösterebilmek için asıl program dışında tecvit dersinin verildiği fakat bu derslerin teorik planda kaldığı, uygulamada çok yetersiz kaldıkları ifade edilmiştir. Sonuçta dini ilimlerle mücehhez ama Kur an-ı Kerim i okumakta çok sıkıntılı olan öğrenciler mezun olmaktadır ki, bu medreselerin eleştirildiği konuların başında gelmektedir. İlk defa derse başlayanlar sırasıyla Emsile, Bina ve Maksud okur, daha sonra Nahiv ve Avamil i öğrenir (Saran, 2010: 227). Medreselerde ilk okutulan dersler Arap-
9 52 Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER ça dil bilgisinden sarf ve nahiv gibi, dini içerikli olmayan derslerdir. Bu dersleri okumak seneleri alır. Dini dersler bundan sonraki yıllarda okutulur. Dolayısıyla yoğun olarak, yabancı bir dilin kural ve kaidelerinin yıllarca öğretildiği bir eğitim sisteminin öğrenciye dini kültür verdiğini söylemek oldukça zordur (Atay, 1981: 23). Oysa ihtisas eğitim merkezlerinde hem öğrencilerin sınavla alınması, hem de alınan öğrencilerin dini yüksek tahsil mezunu olmaları dolayısıyla, dokuz aylık Arapça hazırlık döneminden sonra, geriye kalan yirmi bir ay boyunca sadece dini ilimleri görmeleri dini bilgi ve kültürün kazandırılması açısından daha isabetli görülmektedir. Öğrenciler Arapça öğreniminde belli bir merhale kat ettikten sonra pratiklerinin geliştirilmesine yardımcı olmak üzere çeşitli dini kitaplardan bölümler okurlar. Mesela Nahivden Şerhu Katrü n-neda yı okuyan bir öğrenciye Fıkıhtan İmam Nevevi nin Muğni l-muhtac ı okutulmakta ve bu, eğitimin sonuna kadar devam etmektedir. Mülakatlarda yöre halkının Şafii olduğu için Şafii fıkhının okutulduğu, Hanefi yoğunluğunun olduğu yörelerde ise Fıkıh tan Haleb-i sağir, Nuru l-izah, Mülteka l-ebhur un takip edildiğini (Saran, 2010: 235) görüyoruz ki bu da medreselerde yörenin ihtiyaçlarına göre bir farklılığın bulunduğunu göstermektedir. İhtisas eğitim merkezlerinde ise el-ihtiyar, Hidâye gibi Hanefi fıkhına dair eserler takip edilmektedir. Ancak bu safhada, bir kitap baştan sona okunmaz, farklı kitaplardan belli bölümler okutulur, ıstılahları öğretilir, başka bir kitaba geçilir (Saran, 2010: 227). Medresede öğrencilere hem Arapça gramerinin geliştirilmesi, hem de dini bilgilere etraflıca nüfuz edilmesi bakımından fıkıh kitaplarının yanı sıra, Celâleyn ve bunun şerhleri olan Savi veya Cemel ya da Kadı Beyzavi gibi belli başlı tefsir kitaplarından bölümler okutulur (SARAN, 2010: 228). Eğitim merkezlerinin ihtisas döneminde de her üç aylık dönemde farklı tefsirlerden belli bölüm veya sureler okutulur. Bunlar arasında Celaleyn, Kadı Beyzavi, Nesefi, Keşşaf, Tefsiru l-kebir gibi eserleri sayabiliriz. Medreselerde Siyerden Muhammed Rıza ya ait Muhammed Rasulullah veya Nuru l-ebsar, İslam Tarihinden ise genelde Tarihu l-hulefa adlı eser tercih edilmektedir. Eğitim merkezlerinde ise Siyer veya İslam Tarihine dair bir dersin mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Medreselerde ayrıca Vad ilmi okutulmaktadır. Bu yönüyle Eğitim Merkezleri sadece temel İslami ilimlerden tefsir, hadis, fıkıh ile bunların usullerinin okutulduğu müesseselerdir. Bu ise Eğitim Merkezlerinin yönetmelikle çizilen çerçevenin dışına çıkamamalarından kaynaklandığı ifade edilebilir. Zamanla medreselerde okutulan dersler ve kitaplar tekrarlanmaya başlanmış, bunun da medreselerin gerilemesi sürecine tesir eden faktörlerden birisi olduğu savunulmuştur (Hızlı, 2008: 41). Mülakatlarda hocalar yüzyıllardır medreselerde pek
10 Adem EFE - Ercan ÇELİK 53 değişiklik yapılmadan aynı kitapların okutulduğunu, bunun ise bir eksiklik olduğunu ifade etmişlerdir. Yine bölge medreselerinde okutulan Şerhu l-akaid adlı eserin Maturidi bir bakış açısına sahip olduğu, okutan ve okuyanların ise genelde Eşari oldukları belirtilmiştir. Bu durum medreselerde yüzyıllardır devam eden geleneğin pek değişmediğini, zamanın şartlarına uygun eser seçmede titiz davranılmadığını göstermektedir. Bazı müderrisler tarafından asırlardır neden aynı eserlerin okutulduğu sorgulanmakta, fakat uygulama, geleneğin baskısıyla aynen devam etmektedir. Sonuçta medreseler eskinin tekrar edildiği yerler haline gelmiştir (Güngör, 1984: 48). Medrese öğrencilerinde dikkati çeken diğer bir husus ise, hemen hemen bütün öğrencilerin medrese eğitimi yanında açık lise, ilahiyat ön lisans, ilahiyat fakültesi vb. resmi eğitim kurumlarına da devam ediyor olmalarıdır. Öğrenciler medreselerin önündeki resmi engelleri bu şekilde aşmaya çalışmaktadırlar. Ayrıca resmi kurumlardan da mezun olmaları, hocaları tarafından teşvik edilmektedir. Mülakatlar neticesinde müderrislerin ve medresede öğrenim gören öğrencilerin imam-hatip liseleri ve ilahiyat fakültelerini Arapça öğrenimi açısından yetersiz buldukları anlaşılmaktadır. Fakat usül dersleri ve modern ilimler açısından medreselerin yetersiz oldukları, bu yüzden imam-hatip liselerini ve ilahiyat fakültelerini bitirmeleri hususunda teşvik ettiklerini ifade etmişlerdir. Burada bir müderrisin: Medrese eğitimim esnasından hocamız Mu tezile nin görüşlerini anlatırken Mu tezile nin bir mezhep mi, fırka mı, ne olduğunu bilmiyordum sadece okuyorduk, oysa ilâhiyat ön lisansta okurken Mu tezile nin ne olduğunu o zaman öğrendim şeklindeki ifadesi çok manidardır. Medrese geleneğinde müderrisler halk içinde irşat hizmetlerinde daha aktif rol alabilmektedirler (Saran, 2010: 224). Bazı müderrisler aynı zamanda imamlık-müftülük görevlerini de ifa ettikleri için eğitimin dışında taziye, düğünler, özellikle doğu bölgelerinde çok önem verilen kavgalı ailelerin barıştırılması faaliyetlerinde etkin rol almaktadırlar. Halkın, medrese ve müderrislere olan güvenlerinden dolayı, bazen aralarındaki çekişmezliklerin çözümü için de müderrislere müracaat ettikleri vâkidir. Oysa Eğitim Merkezlerinde görevli olan eğitim elemanları bu tür faaliyetlere pek katılmamaktadırlar. İhtisas merkezlerinde eğitim sabah saatlerinde başlamakta ve öğlene kadar devam etmektedir. Öğleden sonra ise öğrenciler kendi aralarında derslerini müzakere etmektedirler. Ayrıca Ramazan ayında kursiyerler farklı yerlerde bir ay süresince vaaz ve irşat hizmetlerinde geçici olarak istihdam edilmektedirler. Bu uygulamanın medresede de mevcut olan (Çelik, 2011: 9) bir gelenek olduğunu ifade edebiliriz. Bu yönüyle ihtisas merkezleri medrese geleneğini anımsatmaktadır.
11 54 Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER Sonuç ve Teklifler Cumhuriyetle birlikte eğitimde modern yapılanma hedeflendi. Ne var ki bu yapılanma, eski eğitim kurumlarının analizine dayanmayan alternatif bir oluşumdu. Mesela medresenin niçin işlevini yitirdiğinin cevabı verilmedi. Taklitçi bir yolla değişik Batı ülkelerinden sistem ithal edildi, ama istenilen hedefler tutturulamadı. Osmanlı yıkıldığı zaman eğitim seviyesi, dünyada ilk bir düzine ülke içinde yer alıyordu. 21. Yüzyılın eşiğinde Türkiye (genel fikri düzey, araştırma seviyesi vb. bakımından) ilk iki düzine ülkenin içine girememekte ve gerçekten devletin içinden çıkmakta zorlandığı bir yığın probleme sahip bulunmaktadır. Bütçesinin beşte birini eğitim giderlerine ayırmasına (ve genel bazı başarılar elde etmesine) rağmen sonuç budur (Aydın, 2000: 213). II. Meşrutiyet ten itibaren medreseler, modern eğitim kurumları ile yarışabilecek çalışmalar içine girmiş (Zengin, 2002: 308), ancak Tevhidi Tedrisat Kanunu nun yayınlanması ile bu süreç sonlanmış ve medreselerin resmî alanın dışına itilmesi onları arkaikleştirmiştir. Medreseler maddi imkansızlıklar içinde hizmetlerini yürütmektedirler. Bu da buralarda verilen eğitimin kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Medreselerde eğitim kitap endeksli yürütülmektedir. Oysa sınıf veya kur sistemi verimi daha arttırabilir. Mevcut şartlara göre Diyanet İşleri Başkanlığı nın ilahiyat fakültesi mezunu personeline uyguladığı ihtisas programı kanaatimizce son derece yerinde bir uygulamadır. Ancak buradaki programlarda temel İslami ilimlerin doyuruculuğu yanında diğer yan dallardan dersler konularak daha iyi bir program ortaya konması yararlı olacaktır. Tevhid-i Tedrisat Kanunu nun yürürlüğe girmesi ve medreselerin kapatılmasından sonra gerek dönemin Milli Eğitim Bakanı Vasıf Bey tarafından verilen beyanatta gerekse konunun TBMM de tartışılması esnasında faal durumdaki 479 ilmiye medresesinin kapatıldığı söz konusu edilmektedir (Zengin; 2002: 308). Buna rağmen geçen sürece baktığımızda kökleri mazinin derinliklerine dayanan medrese geleneğinin önündeki bütün zorluklara rağmen, halk tarafından yaşatılmaya gayret edildiği ve halkın medreselere sevgi ve bağlılıklarının devam ettiği (Zengin, 2002: 307) görülmektedir. Tevhid-i Tedrisat Kanunu medreselere büyük darbe indirmiş, ıslahı mümkün iken şimdi eğitim faaliyetinin gönüllü olarak yürütüldüğü kurumlar haline getirmiştir. Resmi ideolojinin dışında kalması medreselerin kendini yenileme imkanını ortadan
12 Adem EFE - Ercan ÇELİK 55 kaldırdığı gibi sorunlarını da kalıcı hale getirmiştir. İhtisas merkezleri, okutulan dersler ve takip edilen kitaplar açısından modern manada medrese geleneğinin bir devamı olarak kabul edilebilir ve medreselerin ıslah edilmesi noktasında ihtisas merkezleri bizlere farklı bir bakış açısı sunabilir. Kaynakça Akşit, Vehbi, İstanbul Haseki ve Konya Selçuk Eğitim Merkezlerindeki Derslerin Program Yönünden Değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi), Konya Atay, Hüseyin, Medreselerin Gerilemesi, AÜİFD, C.:XXIV., Ankara Aydın, Muhammed Şevki, Medreselerin Gerileyiş Sebepleri Üzerine, EÜİFD, Sayı:4, Kayseri Aydın, Mustafa, Kurumlar Sosyolojisi, Vadi Yay., 2. Baskı, Ankara Baltacı, Cahit, XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri, İrfan Matbaası, İstanbul Cevizci, Ahmet, Felsefe Sözlüğü, Ekin Yay., Ankara Çelik, Ercan, Vaizlerin Eğitim ve Yetişme Süreçlerinin Değerlendirilmesi, Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara Gül, Ahmet, Osmanlı Medreselerinde Eğitim-Öğretim ve Bunlar Arasında Dâru l-hadislerin Yeri, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara Güngör, Erol, İslam ın Bugünkü Meseleleri, Ötüken Yay., İstanbul Hızlı, Mefail, Osmanlı Medreselerinde Okutulan Dersler ve Eserler, UÜİFD, 2008, C.17, S.1. Koç, Ahmet, Etkili İletişim Ve Öğretim Teknikleri Açısından Vaaz, I. Din Hizmetleri Sempozyumu, Ankara Saran, Ali Kemal, Omuzumda Hemençe, Cumhuriyet Devrinde Bir Medrese Talebesinin Hatıraları, Kurtuba Yay., Ankara Yazıcı, Nesimi, Osmanlı Son Dönemi Medreselerinde Fen Bilimlerinin Tedrisatı Konusunda Bazı Düşünceler, AÜİFD, 1988, C.XXXVIII. Yıldız, İlhan, Cami Hizmetlerindeki Sorunlar Bağlamında Din Görevlisi Yetiştirmeye Yönelik Çabalar, I. Din Hizmetleri Sempozyumu, Ankara Zengin, Zeki Salih, Kurtuluş Savaşı Döneminde ve Cumhuriyet in Başlarında Türkiye de Medreseler ve Din Eğitimi, AÜİFD, 2002, C. XLII, Sayı:2.
İmam - hatip liseleri, imamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek
2014 ADANA İmam - hatip liseleri, imamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek amacıyla dini eğitim veren hem mesleğe, hem
DetaylıRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (2016), ss
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (2016), ss.197-201. Adnan Demircan Türkiye nin İlahiyat Sorunu İstanbul: Beyan Yayınları,1.Baskı, 2015, 160 s. Yüksek Din Öğretimi ve bu öğretimin
Detaylı1. BÖLÜM DİN HİZMETLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...9 1. BÖLÜM DİN HİZMETLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Zeki Salih Zengin Giriş...13 1. İlk Dönemlerde Din Hizmetleri...14 2. Osmanlılar Döneminde Din Hizmetleri...17 3. Tanzimat Sonrasında
DetaylıMedrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum)
Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum) ﺓ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﺪﺍرﺱ ﺍﻟ ﺪﻳﻨﻴﺔ ﺓ ﻗﻠﻴﺪ ﻱ ﺍﻟﺖ ﺍإﻟﺴﺎﻟﻤﻲ ﺍﻟﻤﺆﺗﻤﺮ ﺍﻟﺪوﻟﻲ ﻟﻠﻌﻠﻮﻡ ﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺻﺮﺓ ﺍﺕ ﺍﻟ ﺪﻳﻨ ﻲ وﺍﻟﻜﻠ ﻲ Islamic Sciences at the Crossroad
Detaylıİmam - hatip liseleri, imamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek
İmam - hatip liseleri, imamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek amacıyla dini eğitim veren hem mesleğe, hem de yüksek öğrenime
DetaylıTefsir, Kıraat (İlahiyat ve İslâmî ilimler fakülteleri)
ARAŞTIRMA ALANLARI 1 Kur an İlimleri ve Tefsir Kur an ilimleri, Kur an tarihi, tefsir gibi Kur an araştırmalarının farklı alanlarına dair araştırmaları kapsar. 1. Kur an tarihi 2. Kıraat 3. Memlükler ve
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : TÜRK KÜLTÜRÜNDE HADİS (SEÇMELİ) Ders No : 0070040192 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim
DetaylıİLAHİYAT FAKÜLTESİ I. VE II. ÖĞRETİM FORMASYONLU İLAHİYAT MÜFREDATI (ILY)
İLAHİYAT FAKÜLTESİ I. VE II. ÖĞRETİM FORMASYONLU İLAHİYAT MÜFREDATI (ILY) 1.YIL / 1. YARIYIL 1.YIL / 2. YARIYIL ILY101 Kur'ân-ı Kerîm (Tashîh-i Hurûf)-I 2 0 2 3 Z ILY102 Kur'ân-ı Kerîm (Tashîh-i Hurûf)-II
DetaylıYÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERİSTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ HAZIRLIK SINIFLARI (NORMAL VE İKİNCİ ÖĞRETİM) GÜZ MAZERET SINAV PROGRAMI
YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERİSTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ HAZIRLIK SINIFLARI (NORMAL VE İKİNCİ ÖĞRETİM) GÜZ MAZERET SINAV PROGRAMI 13.00-14.15 Sarf ve Nahiv 13.00-14.15 İmla İnşa ve Okuma 1-A-B-C SINIFLARI (NORMAL VE
DetaylıYÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ GÜZ DÖNEMİ SINAV PROGRAMI
BİRİNCİ SINIF İN ADI 05 KASIM-13 KASIM 26 ARALIK-06 OCAK 16 OCAK-27 OCAK ILILA505 AKAİD ESASLARI 05.11.2016 08:30:09:30 26.12.2016 08:30:09:30 16.01.2017 08:30:09:30 ILILA503 UZAKTAN EĞİTİM LERİ 07.11.2016
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : İSLAM FELSEFE TARİHİ I Ders No : 0070040158 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili
Detaylıilam AKADEMi Aziz Mahmûd Hüdâyi Vakfı İlmi Araştırmalar Merkezi
ilam AKADEMi Aziz Mahmûd Hüdâyi Vakfı İlmi Araştırmalar Merkezi İlimden İrfana... 0216 428 39 60 www.ilam.org.tr İLAM AKADEMİ Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı bünyesinde açık öğretim ilahiyat destek seminerleri
DetaylıİLAHİYAT FAKÜLTESİ I. VE II. ÖĞRETİM HAZIRLIKSIZ İLAHİYAT MÜFREDATI
İLAHİYAT FAKÜLTESİ I. VE II. ÖĞRETİM HAZIRLIKSIZ İLAHİYAT MÜFREDATI 1.YIL / 1. YARIYIL 1.YIL / 2. YARIYIL ILA101 Kur'an Okuma ve Tecvid-I 2 0 2 2 ILA102 Kur'an Okuma ve Tecvid-II 2 0 2 2 ILA103 Arap Dili
DetaylıAKADEMİK YILI
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi 2017-2018 AKADEMİK YILI Hazırlık Sınıfı 1. Dönem Adı Z / S Teo. Uyg Toplam Arapça Zorunlu Hazırlık (Arapça Dilbilgisi (Sarf) I) Z 4 0 4 4 4 Arapça Zorunlu Hazırlık (Arapça
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : TÜRK DİLİ I Ders No : 00700400 : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi Ön Koşul
Detaylı2.SINIF (2013 Müfredatlar) 3. YARIYIL 4. YARIYIL
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı 1.ve 2.Öğretim (2010 ve Sonrası) Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK) KODU DERSİN ADI T U Kredi AKTS İLH001 ARAPÇA 26 0 26 26 Konu
DetaylıAYP 2017 ÜÇÜNCÜ DÖNEM ALIMLARI
ALANLAR ve ÖNCELİKLER AYP 2017 ÜÇÜNCÜ DÖNEM ALIMLARI 1- Kur an İlimleri ve Tefsir Kur an ilimleri, Kur an tarihi, tefsir gibi Kur an araştırmalarının farklı na dair araştırmaları 1. Kur an tarihi 2. Kıraat
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS İSLAM EĞİTİM TARİHİ ILA323 5 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Seçmeli Dersin
DetaylıDİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞINCA DÜZENLENEN EĞİTİM FAALİYETLERİNDE UYGULANACAK DERS VE EK DERS SAATLERİNE İLİŞKİN KARAR (*)
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞINCA DÜZENLENEN EĞİTİM FAALİYETLERİNDE UYGULANACAK DERS VE EK DERS SAATLERİNE İLİŞKİN KARAR (*) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Karar Tarihi: 14/07/2009 Karar Sayısı:
DetaylıFakülte Kurulunun tarih ve 2018/02 1 sayılı karar eki İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İSLAM VE DİN BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İSLAM VE DİN BİLİMLERİ FAKÜLTESİ EK.1 İSLAM VE DİN BİLİMLERİ-ULUSLARARASI İLAHİYAT PROGRAMI (2016-2017 AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN KAYITLI VE PEDAGOJİK FORMASYON
DetaylıYENİDEN YAPILANMANIN EŞİĞİNDE KUR AN KURSLARI
YECDER KİTAPLARI 4 YENİDEN YAPILANMANIN EŞİĞİNDE KUR AN KURSLARI YECDER IV. ULUSAL DİN GÖREVLİLERİ SEMPOZYUM BİLDİRİLERİ (27 NİSAN 2013 - İSTANBUL) YECDER / YENİDEN YAPILANMANIN EŞİĞİNDE KUR AN KURSLARI
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ Eğitim Öğretim Yılı 1.ve 2.Öğretim (2010 ve Sonrası) Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK)
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 01-014 Eğitim Öğretim Yılı 1.ve.Öğretim (010 ve Sonrası) Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK) KODU DERSİN ADI İLH001 ARAPÇA 0 Konu Başlıkları (Yıllık) T Sözlü
DetaylıDeğerli İlim Talibi, Kadın erkek her Müslüman ın hayatını İslamin kuralları çerçevesinde idame ettirerek ebedi saadete yelken açması, İslam dininin
Değerli İlim Talibi, Kadın erkek her Müslüman ın hayatını İslamin kuralları çerçevesinde idame ettirerek ebedi saadete yelken açması, İslam dininin itikat, ibadet ve ahlak konularında yeterli bilgiye sahip
DetaylıPaydaşlarına Göre İMAM-HATİP ORTAOKULLARINDA DİN EĞİTİMİ
Paydaşlarına Göre İMAM-HATİP ORTAOKULLARINDA DİN EĞİTİMİ Eserin Her Türlü Basım Hakkı Anlaşmalı Olarak Ensar Neşriyat a Aittir. ISBN : 978-605-4036-86-8 Kitabın Adı: Paydaşlarına Göre İMAM-HATİP ORTAOKULLARINDA
DetaylıÜniversitemiz Senatosunun tarih ve 2018/19 2 sayılı karar eki
İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İSLAM VE DİN BİLİMLERİ FAKÜLTESİ İSLAM VE DİN BİLİMLERİ-ULUSLARARASI İLAHİYAT PROGRAMI (%30 Arapça) (2016-2017 AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN KAYITLI VE PEDAGOJİK
DetaylıEditör. Din Eğitimi. Yazarlar Doç.Dr. Hacer Aşık Ev. Doç.Dr. Hasan Dam
Editör Doç.Dr. Hasan Dam Din Eğitimi Yazarlar Doç.Dr. Hacer Aşık Ev Doç.Dr. Hasan Dam Yrd.Doç.Dr. Adem Güneş Yrd.Doç.Dr. Ayşe İnan Kılıç Yrd.Doç.Dr. Banu Gürer Yrd.Doç.Dr. Fatih Çakmak Yrd.Doç.Dr. Gülsüm
DetaylıÜnite 1. Celâleyn Tefsiri. İlahiyat Lisans Tamamlama Programı TEFSİR METİNLERİ -I. Doç. Dr. Recep DEMİR
Celâleyn Tefsiri Ünite 1 İlahiyat Lisans Tamamlama Programı TEFSİR METİNLERİ -I Doç. Dr. Recep DEMİR 1 Ünite 1 CELÂLEYN TEFSİRİ Doç. Dr. Recep DEMİR İçindekiler 1.1. CELÂLEYN TEFSİRİ... 3 1.2. CELALÜDDİN
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ BAHAR YARIYILI OKUTULACAK MATERYAL LİSTESİ TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2018-2019 BAHAR YARIYILI OKUTULACAK MATERYAL LİSTESİ TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ Öğretim Bilim Okutacağı Ders ve Derste Takip Edilecek Materyaller Ali KAYA Hadis
DetaylıÜniversitemiz Senatosunun tarih ve 2018/19 2 sayılı karar eki
İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İSLAM VE DİN BİLİMLERİ FAKÜLTESİ İSLAM VE DİN BİLİMLERİ-ULUSLARARASI İLAHİYAT PROGRAMI (%30 Arapça) (2017-2018 AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN 2.,3.,4. SINIF ÖĞRENCİLERİNE
DetaylıYALOVA ÜNİVERSİTESİ - SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TEMEL İSLAM BİLİMLERİ TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI FİNAL SINAVI TAKVİMİ TARİH SAAT DERSİN ADI SALON ÖĞRETİM ÜYESİ Mukayeseli Adab ve Erkanı Prof. Dr. Tahir YAREN Kıraat Farklılıklarının Manaya Etkisi Aşere,Takrib,Tayyibe
DetaylıT.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİ İSLAMİ İLİMLER BÖLÜMÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM PROGRAMI
Z/S K/ Z/S K/ EK-1 T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİ İSLAMİ İLİMLER BÖLÜMÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM PROGRAMI ARAPÇA HAZIRLIK SINIFI PROGRAMI Hazırlık 1. Yarıyıl İİH001 Arapça Dilbilgisi
DetaylıKTÜ RİZE İLAHİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNE İLİŞKİN RAPORDUR.
KTÜ RİZE İLAHİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNE İLİŞKİN RAPORDUR. A-2004-2005 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI: 1-KURULUŞ VE GELİŞME: 03.07.1992 gün ve 3837 Sayılı Kanunla Karadeniz Teknik Üniversitesine
DetaylıVAAZ VE VAİZLİK SEMPOZYUMU II. (17-18 Aralık 2011) ANKARA
VAAZ VE VAİZLİK SEMPOZYUMU II (17-18 Aralık 2011) ANKARA VAAZ VE VAİZLİK SEMPOZYUMU II.indd 3 08.07.2013 11:18:16 Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları / 936 İlmi Eserler / 146 Tashih İsmail DERİN Kapak
DetaylıKTÜ RİZE İLAHİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNE İLİŞKİN RAPORDUR.
KTÜ RİZE İLAHİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNE İLİŞKİN RAPORDUR. A-2002-2003 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI: 1-3837 Sayılı Kanunla Karadeniz Teknik Üniversitesine bağlı olarak kurulan Rize
DetaylıSUAT YILMAZ OKUL MÜDÜRÜ
Okulumuz 2012-2013 yılında Kevenli İmam Hatip Lisesi olarak Eğitim Öğretime başlamış ancak 2014 yılında yapılan teklifle Said Nursi Anadolu İmam-Hatip Lisesi olarak isim değişikliği yapılmıştır.okulumuz
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS KELAM VE İSLAM MEZHEPLERİ ILH
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS KELAM VE İSLAM MEZHEPLERİ ILH 210 4 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Lisans Yüz Yüze / Zorunlu Dersin
DetaylıESOGÜ İLAHİYAT FAKÜLTESİ HAZIRLIKLI İLAHİYAT 2010 YILINDAN İTİBAREN UYGULANAN PROGRAM DERSLERİ I.ÖĞRETİM I. DÖNEM
ESOGÜ İLAHİYAT FAKÜLTESİ HAZIRLIKLI İLAHİYAT 2010 YILINDAN İTİBAREN UYGULANAN PROGRAM DERSLERİ I.ÖĞRETİM 1 I. DÖNEM 181111005 Türk Dili I Z 2 0 2 0 2 181111006 İngilizce I Z 2 0 2 0 2 181111007 Atatürk
DetaylıKTÜ RİZE İLAHİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNE İLİŞKİN RAPORDUR.
KTÜ RİZE İLAHİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNE İLİŞKİN RAPORDUR. A-2003-2004 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI: 1- FİZİKİ DURUM: 2003-2004 Eğitim-Öğretim Yılı içerisinde Rektörlüğümüzce yapılan
DetaylıT.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ENSTİTÜ KURULU TOPLANTI TUTANAĞI
T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ENSTİTÜ KURULU TOPLANTI TUTANAĞI Sayı : 47 Tarih : 04.09.2012 Toplantıda Bulunanlar : 1. Yrd. Doç. Dr. Süleyman TURAN, Müdür V. 2. Prof.
Detaylıss de yayımlanmıştır. 1 Bu yazı, Dünden Bugüne Türkiye de Din Eğitimi, Kamuda Sosyal Politika, Ankara 2014, yıl:8, sayı:29,
DÜNDEN BUGÜNE TÜRKİYEDE DİN EĞİTİMİ 1 Prof.Dr. Mehmet Zeki AYDIN 2 Giriş Cumhuriyetten önce din eğitimi camiler, medreseler, tekkeler, enderun, sıbyan mektepleri, rüştiye, idadi ve sultaniler gibi çeşitli
DetaylıAKDENİZ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DEKANLIĞI EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DERSLER KATALOĞU. Dersin Optik. Kredi AKTS. Ulus.
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DEKANLIĞI 2016-2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DERSLER KATALOĞU ZORUNLU ARAPÇA HAZIRLIK SINIFI HAZIRLIK SINIFI 1. YARIYIL HAZIRLIK SINIFI 2. YARIYIL İLA011
DetaylıİLKOKULLAR, ORTAOKULLAR VE BÜTÜN ORTAÖĞRETİM KURUMLARI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİ
İLKOKULLAR, ORTAOKULLAR VE BÜTÜN ORTAÖĞRETİM KURUMLARI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİ (Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Kur'an-ı Kerim, Peygamberimizin Hayatı, Temel Dini Bilgiler ve Arapça) Katılımcılar
DetaylıTEMEL İSLAM BİLİMLERİ
TEMEL İSLAM BİLİMLERİ ARAB DİLİ VE BELAGATİ Arap Dili ve Belagati Anabilim Dalı, İslâm dininin temel kaynaklarını doğrudan anlayabilmek, temel İslâm bilimleri ve kültür tarihi alanlarında yazılmış olan
DetaylıMedrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum)
Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum) ﺓ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﺪﺍرﺱ ﺍﻟ ﺪﻳﻨﻴﺔ ﺓ ﻗﻠﻴﺪ ﻱ ﺍﻟﺖ ﺍإﻟﺴﺎﻟﻤﻲ ﺍﻟﻤﺆﺗﻤﺮ ﺍﻟﺪوﻟﻲ ﻟﻠﻌﻠﻮﻡ ﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺻﺮﺓ ﺍﺕ ﺍﻟ ﺪﻳﻨ ﻲ وﺍﻟﻜﻠ ﻲ Islamic Sciences at the Crossroad
DetaylıT.C. KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ İlâhiyat Fakültesi Dekanlığı. REKTÖRLÜK MAKAMINA (Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı)
T.C. KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ İlâhiyat Fakültesi Dekanlığı Sayı : 34394187-399- 24/04/2015 Konu : Lisans Öğretim Programı Değişiklik Önerisi REKTÖRLÜK MAKAMINA (Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı)
DetaylıNECMETTĠN ERBAKAN ÜNĠVERSĠTERSĠ. ÇĠFT ANADAL PROGRAMINA BAġVURU, KABUL VE KAYIT KOġULLARI
-08 EĞĠTĠM-ÖĞRETĠM YILI NECMETTĠN ERBAKAN ÜNĠVERSĠTERSĠ ÇĠFT ANADAL PROGRAMINA BAġVURU, KABUL VE KAYIT KOġULLARI - Öğrencinin çift anadal programına baģvurabilmesi için baģvurduğu döneme kadar anadal lisans
Detaylıİçindekiler. Giriş Konu ve Kaynaklar 13 I. Konu 15 II. Kaynaklar 19
Önsöz Kur an tefsirleri üzerine yapılan araştırmalar bir hayli zenginleşmesine karşın, yüzlerce örneğiyle sekiz-dokuz asırlık bir gelenek olan tefsir hâşiyeciliği, çok az incelenmiştir. Tefsir hâşiye literatürü;
DetaylıTOKAT IN YETİŞTİRDİĞİ İLİM VE FİKİR ÖNDERLERİNDEN ŞEYHÜLİSLAM MOLLA HÜSREV. (Panel Tanıtımı)
TOKAT IN YETİŞTİRDİĞİ İLİM VE FİKİR ÖNDERLERİNDEN ŞEYHÜLİSLAM MOLLA HÜSREV (Panel Tanıtımı) Mehmet DEMİRTAŞ * Bir şehri kendisi yapan, ona şehir bilinci katan unsurların başında o şehrin tarihî ve kültürel
DetaylıİLAHİYAT LİSANS PROGRAMI (YENİ, VE SONRASI)
İLAHİYAT LİSANS PROGRAMI (YENİ, 15.08.2013 VE SONRASI) İLAHİYAT LİSANS DERSLERİ I. Yarıyıl 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 4. SINIF II. III. IV. V. VI. VII. Yarıyıl Yarıyıl Yarıyıl Yarıyıl Yarıyıl Yarıyıl Kur'an
DetaylıTürk Eğitim Tarihi. Program İçeriği Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Türk Eğitim Tarihi Program İçeriği Dr. Ali Gurbetoğlu İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sunu İçeriği: A. Program Akışı B. Derslerin İşlenişi C. Başlıca Kaynaklar D. Değerlendirme Esasları
DetaylıKELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
7. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI 7.1. KELAM DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI Kelam; naslardan hareketle inanç esaslarını ve insanın düşünce yapısına ilişkin temel
DetaylıDersin Optik Kodu. Ders Dur. (Z/S) Kredi AKTS. Ulus. Kredi. Dersin Optik Kodu. Kredi AKTS. Ulus. Kredi. Ders Dur. (Z/S) Dersin Adı
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DEKANLIĞI 2017-2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DERSLER KATALOĞU ZORUNLU ARAPÇA HAZIRLIK SINIFI HAZIRLIK SINIFI 1. YARIYIL HAZIRLIK SINIFI 2. YARIYIL Ders Adı
DetaylıSELÇUK ÜNİVERSİTESİ İSLÂMÎ İLİMLER FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI 1. Yıl / I. Dönem Ders. Kur'an Okuma ve Tecvid I
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ İSLÂMÎ İLİMLER FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI 1. Yıl / I. Dönem 3801101 3802101 Kur'an Okuma ve Tecvid I 3801111 3802111 Arapça Dil Bilgisi I 2 2 3 3 3801112 3802112 Arapça Okuma-Anlama
DetaylıDiN BiLiMLERİ ÖÖRETİMİ SEMPOZYUMU
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ ilahiyat FAKÜLTESi Yayın Noı3'5 YÜKSEKÖÖRETİMDE DiN BiLiMLERİ ÖÖRETİMİ SEMPOZYUMU 21-23 Ekirtı 1987. 1 ~ SAMSUN. 1988 İL~HİYAT FAKÜLTELERİNDE -HADiS ögretimi I. Gayesi : Dr.
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI OSMANLI TÜRKÇESİNDE KOLAY METİNLER KURS PROGRAMI
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM ALANI OSMANLI TÜRKÇESİNDE KOLAY METİNLER KURS PROGRAMI Ankara, 2016 İÇİNDEKİLER PROGRAMIN ADI......1 PROGRAMIN DAYANAĞI...
DetaylıKİŞİSEL BİLGİLER. İlyas CANİKLİ. Yrd. Doç. Dr. Temel İslam Bilimleri
KİŞİSEL BİLGİLER Adı-Soyadı: İlyas CANİKLİ Unvan: Yrd. Doç. Dr. Doğum Yeri ve Yılı: Samsun-Terme/ 1966 Bölüm: Temel İslam Bilimleri Tel: 0530 9576891 E-Posta: icanikli@mynet.com; ilyascanikli@gmail.com
DetaylıHADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI DİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI 46 5. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI 5.1. HADİS DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ TEMEL FELSEFESİ VE GENEL AMAÇLARI Hadis; Peygamberimizin söz,
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ Eğitim-Öğretim Yılı 1.ve 2. Öğretim Eğitim Planları
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı 1.ve 2. Öğretim Eğitim Planları HAZIRLIK SINIFI (YILLIK) KODU DERSİN ADI Kredi İLH001 ARAPÇA 26 0 26 26 Konu Başlıkları (Yıllık) T
DetaylıHARRAN Ü. İLAHİYAT FAK AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ FİNAL VE BÜTÜNLEME SINAV TAKVİMİ
İLH1 1. Türk Dili Yabancı Dil I (İngilizce) İnkılâp Tarihi İLAHİYAT FAKÜLTESİ 1. SINIFLAR (ÖRGÜN VE İKİNCİ ÖĞRETİM) HADİS TARİHİ 301 3. DİN PSİKOLOJİSİ I 250 4. İSLAM İNANÇ ESASLARI 272 5. ARAPÇA DİLBİLGİSİ
DetaylıHAKKARİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT LİSANS MÜFREDAT PROGRAMI
HAKKARİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT LİSANS MÜFREDAT PROGRAMI 1. SINIF 1. YARIYIL İLH101 KURAN OKUMA VE TECVİD I 4 0 4 4 İLH103 ARAP DİLİ VE BELAGATI I 4 0 4 4 İLH105 AKAİD ESASLARI 2 0 2 2
Detaylı1-Anlatım 2-Soru ve Cevap 3-Sunum 4-Tartışma
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS ARAP DİLİ VE EDEBİYATI I İLH 103 1 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu
DetaylıİLAM AKADEMİ NİÇİN İLAM AKADEMİ?
İLAM AKADEMİ İLAM Akademi programı 2005 yılından itibaren Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı bünyesinde Arapça, İslami İlimler, İmamet ve Hitabet Seminerleri vermektedir. Lisans dönemi öğrencilerine yönelik İslami
DetaylıGiresun/Bulancak Sarayburnu Camii
GİRESUN 2014 İslami İlimler Fakültesi; 08 Eylül 2012 tarih ve 28405 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu nun 25 Temmuz 2012 tarih ve 2012/3527 Sayılı Kararı ile Giresun Üniversitesi
DetaylıDers Adı : SEÇ.III: TÜRK EĞİTİM TARİHİ I Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 6. Ders Bilgileri.
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : SEÇ.III: TÜRK EĞİTİM TARİHİ I Ders No : 0310440238 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 6 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...9 GİRİŞ...11
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...9 GİRİŞ...11 BİRİNCİ BÖLÜM İLK TÜRK DEVLETLERİNDE EĞİTİM 1.1. HUNLARDA EĞİTİM...19 1.2. GÖKTÜRKLERDE EĞİTİM...23 1.2.1. Eğitim Amaçlı Göktürk Belgeleri: Anıtlar...24 1.3. UYGURLARDA
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS KURAN IKUMA VE TECVİD II İLH
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS KURAN IKUMA VE TECVİD II İLH 102 2 4+0 4 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu
DetaylıHARRAN Ü. İLAHİYAT FAK AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ FİNAL VE BÜTÜNLEME SINAV TAKVİMİ
İLH1 1. Türk Dili Yabancı Dil I (İngilizce) İnkılâp Tarihi İLAHİYAT FAKÜLTESİ 1. SINIFLAR (ÖRGÜN VE İKİNCİ ÖĞRETİM) HADİS TARİHİ 301 3. DİN PSİKOLOJİSİ I 250 4. İSLAM İNANÇ ESASLARI 272 5. ARAPÇA DİLBİLGİSİ
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Okul adı Yıl. İlkokul Misak-ı Millî İlkokulu 1985 Lise İskilip İmam Hatip Lisesi 1991
ÖZGEÇMİŞ KİMLİK BİLGİLERİ Adı Soyadı Doğum yeri Doğum tarihi Görev yeri : RECEP ARDOĞAN : İskilip/Çorum : 01.09.1973 : KSÜ İlahiyat Fak. ÖĞRENİM DURUMU Derece Okul adı Yıl İlkokul Misak-ı Millî İlkokulu
DetaylıT.C. BAŞBAKANLIK DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI EĞİTİM HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İLE
T.C. BAŞBAKANLIK DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI EĞİTİM HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İLE T.C. GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI YÜKSEK ÖĞRENİM KREDİ VE YURTLAR KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NE BAĞLI YURTLARDA KUR AN EĞİTİM VE
DetaylıHİTİT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2007 VE SONRASI MÜFREDAT PROGRAMI AKTS KODU
HİTİT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAÜLTESİ 2007 VE SONRASI MÜFREDAT PROGRAMI T U : Teorik ders saati : Uygulamalı ders saati : Dersin redisi : Avrupa redi Transfer Sistemi 1.SINIF 1.SINIF ODU I. YARIYIL/GÜZ
DetaylıT.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ENSTİTÜ KURULU TOPLANTI TUTANAĞI
T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ENSTİTÜ KURULU TOPLANTI TUTANAĞI Sayı : 54 Tarih : 03.01.2013 Toplantıda Bulunanlar : 1. Prof. Dr. Salih Sabri YAVUZ, Müdür 2. Doç. Dr.
DetaylıDeğerli öğrencilerimiz, Fakültemiz hazırlık sınıflarının 2. vize, diğer sınıfların final ve bütünleme sınav programının son hali sunulmuştur.
Değerli öğrencilerimiz, Fakültemiz hazırlık sınıflarının 2. vize, diğer sınıfların final ve bütünleme sınav programının son hali sunulmuştur. Daha önce size sunulan taslak programda kısmî değişiklikler
DetaylıTEMEL İSLAM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS DERSLERİ DERSİN KODU VE ADI TEZ 5000 Yüksek Lisans Tezi TİB 5010 Seminer UAD 8000 Uzmanlık Alan
TEMEL İSLAM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS DERSLERİ TİB 5010 Seminer UAD 8000 Uzmanlık Alan Dersi I UAD 8001 Uzmanlık Alan Dersi-II TİB 5660 Hadiste Sened ve Metin Tenkidi TİB 5190 Mukayeseli Hadis
DetaylıMerkez / Bitlis Temel İslam Bilimleri /Tasavvuf Ana Bilim Dalı.
Adı Soyadı Ünvan Doğum Yeri Bölüm E-posta : Bülent AKOT Doç. Dr. Merkez / Bitlis Temel İslam Bilimleri /Tasavvuf Ana Bilim Dalı. bulentakot@hotmail.com EĞİTİM BİLGİLERİ Derece Bölüm Program Üniversite
DetaylıBÜTÜNLEME HAZİRAN 2018 DERSİN KODU VE ADI TARİH SAAT YER TARİH SAAT YER TARİH SAAT YER TARİH SAAT YER
Z.AITB1000 Atatürk İlk. Ve İnk. Tar - II 11.04.2018 13:00 23.05.2018 11:00 30.05.2018 13:00 20.06.2018 11:00 Z.AITB1000 Atatürk İlk. Ve İnk. Tar - II (2.Ö) 11.04.2018 14:00 23.05.2018 11:00 30.05.2018
DetaylıÖZGEÇMİŞ HARRAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ HARRAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
ÖZGEÇMİŞ ADI SOYADI: ÖMER FARUK HABERGETİREN DOĞUM YERİ VE TARİHİ: ŞANLIURFA/03.04.1968 ÖĞRENİM DURUMU: DOKTORA DERECE ANABİLİM DALI/BİLİM DALI 1 LİSANS SELÇUK İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2 YÜKSEK LİSANS 3 DOKTORA
DetaylıLisans Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi 1994. Y. Lisans S. Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler /Temel İslam Bilimleri/Hadis 1998
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı ve Soyadı :Muammer BAYRAKTUTAR 2. Ünvanı : Yrd. Doç. Dr. 3. Görevi : Öğretim Üyesi/Dekan Yrd. 4. Görev Yeri : Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi 5. İletişim : muammerbayraktutar@hotmail.com
DetaylıT.C. YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DEKANLIĞI FAKÜLTE KURULU KARARI
Toplantı Tarihi: 0. 06. 04 Toplantı Sayısı : 04/05 Fakültemiz Fakülte Kurulu, Dekan Prof. Dr. Abdulbaki GÜNEŞ Başkanlığında 0.06.04 tarihinde toplanarak aşağıdaki kararları almıştır. KARAR: -04-05 Eğitim
DetaylıArapça Tefsir metinleri müzakere ve münakaşa edilecektir.
Dersin Adı Tefsir IV İLH407 Tefsir IV DERS İZLENCESİ Prof. Dr. Ahmet Nedim SERİNSU Üniversite Adresi/ Bilgileri Dersin web sitesi Ders Kodu Ders hakkında bilgi Süre Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : SOSYALLEŞME VE İLETİŞİM (SEÇMELİ) Ders No : 0070040181 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü
Detaylıİmam Hatip Dersleri Ortak Zorunlu ve Seçmeli Dersler
İmam Hatip Dersleri Ortak Zorunlu ve Seçmeli Dersler İmam Hatip Liselerinde ve Anadolu İmam Hatip Liselerinde 9. 10. 11. ve 12. sınıflarda okutulacak ortak ve seçmeli ders listesi. İMAM HATİP LİSELERİNDE
DetaylıİHL'yi Ne Kadar Tanıyoruz?
On5yirmi5.com İHL'yi Ne Kadar Tanıyoruz? İmam Hatip Liseleri Son günlerin en gözde hedefi Katsayı, Danıştay, ÖSS ve başörtüsüyle oluşan okun saplandığı tam 12 noktası. Kimilerinin ötekileri Yayın Tarihi
DetaylıİSMAİL TAŞ, MEHMET HARMANCI, TAHİR ULUÇ,
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : İSLAM AHLAK ESASLARI VE FELSEFESİ Ders No : 0070040072 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 4 Ders Bilgileri Ders Türü
DetaylıAmerika da Üniversite Eğitimini Kimler Alablir?
Amerika da Üniversite Eğitimini Kimler Alablir? Üniversite eğitimi almak için Amerika gerçekten de çok iyi bir seçimdir. Amerikan Üniversiteleri dünyaca tanınmış bir kaliteye sahip olmakla beraber dünyadaki
DetaylıD.Ü. İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DKAB BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ DERS MÜFREDATI (17.09.2013)
1_2013 Güz Dönemi Dersleri (DKAB) D.Ü. İLAHİYAT FAKÜLTESİ 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DKAB BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ DERS MÜFREDATI (17.09.2013) DKAB 1. SINIF (ZORUNLU) I. YARIYIL(GÜZ) D.Kodu O.Kod Branşı Dersin
DetaylıİMAM HATİP LİSESİ HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ
İMAM HATİP LİSELERİ VE ANADOLU İMAM HATİP LİSELERİ 2014-2015 YILINDA 11. SINIFLARDA UYGULANACAK HAFTALIK DERS ÇİZELGELERİ ORTAK DERSLER İMAM HATİP LİSESİ HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERSLER 11. SINIF DİL VE
DetaylıMİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Din Öğretimi Genel Müdürlüğü ANADOLU İMAM HATİP LİSELERİ HUTBE OKUMA YARIŞMASI UYGULAMA ESASLARI
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Din Öğretimi Genel Müdürlüğü ANADOLU İMAM HATİP LİSELERİ HUTBE OKUMA YARIŞMASI UYGULAMA ESASLARI A. Amaç Milli eğitimin amaçlarına uygun olarak Anadolu imam hatip lisesi öğrencilerinin;
DetaylıMedrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum)
Medrese ve İlahiyat Kavşağında İSLÂMÎ İLİMLER (Uluslararası Sempozyum) ﺓ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﺪﺍرﺱ ﺍﻟ ﺪﻳﻨﻴﺔ ﺓ ﻗﻠﻴﺪ ﻱ ﺍﻟﺖ ﺍإﻟﺴﺎﻟﻤﻲ ﺍﻟﻤﺆﺗﻤﺮ ﺍﻟﺪوﻟﻲ ﻟﻠﻌﻠﻮﻡ ﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺻﺮﺓ ﺍﺕ ﺍﻟ ﺪﻳﻨ ﻲ وﺍﻟﻜﻠ ﻲ Islamic Sciences at the Crossroad
DetaylıKURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ
KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ Kur an-ı Kerim : Allah tarafından vahiy meleği Cebrail aracılığıyla, son Peygamber Hz. Muhammed e indirilen ilahi bir mesajdır. Kur an kelime olarak okumak, toplamak, bir araya
DetaylıÖZGEÇMİŞ /1322;
ÖZGEÇMİŞ rege@ankara.edu.tr +90 312-2126800/1322; +90 312 221 01 91 Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Programını Okulöncesi
DetaylıDerece Alan Okul Üniversite Yıl İlköğretim Kahramanmaraş (Merkez) İnönü İlkokulu 1973 Ortaöğretim K.Maraş Merkez Ortaokulu
1. Adı Soyadı : MUSTAFA CAN 2. Doğum Tarihi : 10.01.1963 3. Doğum Yeri : Kahramanmaraş-Merkez 4. Unvanı : Yrd. Doç. Dr. 5. Öğrenim Durumu: Derece Alan Okul Üniversite Yıl İlköğretim Kahramanmaraş (Merkez)
DetaylıDin Eğitimi El Kitabı
Din Eğitimi El Kitabı Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Eyüp Baş Editörler Prof. Dr. Recai Doğan Doç. Dr. Remziye Ege Yazarlar Prof. Dr. Zeki Salih Zengin Doç. Dr. Yıldız Kızılabdullah Prof. Dr. Muhiddin Okumuşlar
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...13
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...13 1. BÖLÜM İSLAM DİN EĞİTİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ: İSLAM DA EĞİTİM VE ÖĞRETİM Zeki Salih Zengin 1.1. İslam Öncesi Arap Toplumunda Eğitim...19 1.2. Hz. Peygamber Döneminde Eğitim...20
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : KELAM TARİHİ Ders No : 0070040093 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü *BE5FBY8BV* Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı Başkanlığı Sayı :27306776/100/ 10770 30/01/2018 Konu :Eğitim - Öğretim İşleri (Genel)
Detaylıİçindekiler. Kısaltmalar 13 GİRİŞ I. ÇALIŞMANIN KONUSU VE AMACI 15 II. İÇERİK VE YÖNTEM 16 III. LİTERATÜR 17
İçindekiler Kısaltmalar 13 GİRİŞ I. ÇALIŞMANIN KONUSU VE AMACI 15 II. İÇERİK VE YÖNTEM 16 III. LİTERATÜR 17 BİRİNCİ BÖLÜM MUHAMMED EBÛ ZEHRE NİN HAYATI, İLMÎ KİŞİLİĞİ VE ESERLERİ I. MUHAMMED EBÛ ZEHRE
DetaylıDers Adı : DİN PSİKOLOJİSİ Ders No : Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 4. Ders Bilgileri. Ön Koşul Dersleri
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : DİN PSİKOLOJİSİ Ders No : 00004003 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 4 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS SİYER II İLH 114 2 2+0 2 2 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu Dersin Koordinatörü
DetaylıHARRAN Ü. İLAHİYAT FAK AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ FİNAL VE BÜTÜNLEME SINAV TAKVİMİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ 1. SINIFLAR (ÖRGÜN VE İKİNCİ ÖĞRETİM)
S. N. HARRAN Ü. İLAHİYAT FAK. 2016 2016 AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ FİNAL VE BÜTÜNLEME SINAV TAKVİMİ 1. HADİS TARİHİ 2. TÜRK DİLİ DERSİN ADI İLAHİYAT FAKÜLTESİ 1. SINIFLAR (ÖRGÜN VE İKİNCİ ÖĞRETİM) FİNAL
DetaylıADANA İL MÜFTÜLERİ (1924 2009) GÖREVDEN AYRILDIĞI TARİH Mehmet Hüsnü EREN Adana, 1870 Medrese 1923-1130 01.06.1920 28.03.1952
ADI SOYADI DOĞUM YERİ VE TARİHİ ADANA İL MÜFTÜLERİ (1924 2009) ÖĞRENİMİ SİCİL NO GÖREVE BAŞLADIĞI TARİH GÖREVDEN AYRILDIĞI TARİH Mehmet Hüsnü EREN Adana, 1870 Medrese 1923-1130 01.06.1920 28.03.1952 Abdullah
Detaylı