Ölçüm Cihazı ile RENK Analizi Çalışması

Transkript

1 1 Ölçüm Cihazı ile RENK Analizi Çalışması Dr.Nalan TÜRKÖZ KARAKULLUKÇU

2 2 Genel Bakış Renk

3 Rengi Algılama 3 Rengi algılamamız için 3 ana öğe gerekmektedir: ışık, nesne ve gözlerimiz Eğer ışık yoksa göremeyiz. Eğer nesne yoksa görülecek bir şey yoktur. Gözlerimiz olmadan ışığı ve nesneyi algılayamayız.

4 Algılamanın Değişmesi... 4 Bu arabanın rengi nedir? Her birimiz farklı algılarız. Kırmızı Hmm.Ateş Kırmızısı Açık Kırmızı Bordo

5 Görsel Değerlendirmeyi Etkileyen Faktörler 5 1)Işık Kaynağı 2)Bakış Açısı 3)Ebat 4)Arka plan 5)Gözlemci 6)Hafıza

6 1)Işık Kaynaklarına Göre Farklılıklar 6 Gün ışığı Floresan SarıIşık Güneşli Bulutlu Yağmurlu Sabah Öğleden sonra Akşam

7 Gerçek Hayattan Örnekler 7 Et Reyonu Eve getirdiğimizde

8 2)Bakış Açısına Göre Farklılıklar 8 Rengin nasıl göründüğü, ışığın rengin üzerine hangi açıdan düştüğüne göre değişir. Yarı-saydam görüntüye sahip nesnelerde renk, gözlem açısına göre değişebilir. Metalik boyalar, baktığımız gözlem açısındaki küçük farklılıklarda bile değişir.

9 9 Işık Kaynağı Bordo Metalikboya

10 3)Ebata Göre Farklılıklar 10 Renkteki "Alan Etkisi" Aynı renk, farklı ebatlarda ise büyük olanın rengi küçük olanınkinden daha açık ve daha canlı görülür.

11 11

12 12

13 4)Arka Plana Göre Farklılıklar 13 Rengin Kontrast Etkisi" Bir nesnenin rengine, beyaz ve siyah arka plan üzerinde bakılırsa, beyaz arka plan üzerindeki renk siyah arka plan üzerindekine göre daha açık görülür.

14 14 Z 14

15 15 Z 15

16 5)Gözlemciye Göre Farklılıklar 16 Her insandaki göz hassaslığı farklıdır. Yaş ilerledikçe göz hassasiyeti değişir. Hatta insanın fiziksel veya duygusal durumu da rengi ayırt etmeyi etkiler.

17 Renk Ölçüm Cihazlarının Görsel Değerlendirmeye Göre Avantajları 17 1.Denetleme koşullarının sabit tutulması Görsel denetlemenin belirsizliğinin elimine edilmesi Örneğin gözlemciye, ortam parlaklığına, gözlem açısına göre farklılıklar gibi. 2.Rengin numeric olarak değerlendirilmesi Doğru tanımlamayı, iletişimi, kaydı ve arşivlemeyi sağlar.

18 18 Işık Işık, insan gözüyle görülebilir dalga boylarındaki elektromanyetik radyasyon enerjisidir. Dalga boyu, iki dalga piki arasındaki mesafedir ki genellikle nanometre (nm), bazen angstrom (A o ) ve milimikron (mµ) olarak ifade edilir.

19 19 Spektroskopi Spektroskopi, elektromanyetik ışımanın ve bazı parçacıkların bir cisim tarafından; saçılması, yansıtılması, soğrulması veya salınması ile ilgilenen fen bilimi dalıdır. Spektrofotometreler, madde renginin yoğunluğunun ölçülmesiyle madde miktarının veya konsantrasyonunun bulunmasını sağlayan cihazlardır. Temel mantığı, hazırlanan çözeltiden belirli spektrumlarda ışık geçirilmesi ve bu ışının ne kadarının çözelti tarafından absorblandığını (soğurulduğunu) bulması esasına dayanır.

20 20 Çözeltinin içerdiği madde miktarı ne kadar fazla ise daha fazla ışın, çözelti tarafından soğurulur. Spektrofotometre, çözeltinin içinden geçebilen ışığın yoğunluğunu tespit ederek çözelti içeriğindeki aranan maddenin miktarı hakkında kantitatif bilgi verir. Spektrofotometre Cihazının Yapısı ve Çalışma Prensibi

21 21 Işık kaynağı (source): Solusyon üzerine düşürülecek ışığın üretildiği lamba. Genellikle kullanılan tungsten veya döteryum lambalardır. 20 nm ile 700 nm dalga boyları arasında ışık üretir. Giriş yarığı (slit): Sisteme sadece ışık kaynağından gelen ışığın ince bir hüzme hâlinde girmesini sağlayan küçük geçiş aralığıdır. Monokromatör: Sadece belli dalga boyundaki ışığın küvet üzerine düşürülmesini sağlar. Çıkış yarığı (slit): Diğer dalga boylarındaki ışığın küvete ulaşmasını engelleyen geçiş aralığıdır. Küvet: Renkli solusyonun konduğu özel tüp Dedektör: Küvet tarafından geçirilen ışığı ölçen birim Metre: Ölçülen ışık miktarının sayısal olarak ifade edilmesini sağlayan kısımdır.

22 22 Görünür bölge ve mor ötesi (UV-VIS) spektroskopisi moleküllerdeki elektronik geçişlerin verdiği spektrumları konu alır ve ikisi birden elektronik spektroskopi olarak adlandırılır. Elektronik spektrum nm aralığını kapsar; nm aralığı Vakum UV nm aralığı UV (veya yakın UV) ve nm aralığı görünür bölgedir. Bir bileşik görünür bölgede absorbsiyon yaparsa renklidir ve absorbladığı rengin tamamlayıcı renginde görünür. Örneğin, viyolede absorpsiyon yapan bir bileşik yeşildir.

23 23

24 24

25 Mor ötesi ve görünür bölge spektrofotometrelerinde cam veya kuvars prizma bulunur ve kullanırken ışığın herhangi bir frekanslı UV veya görünür bölgesi seçilir. Işık örnekten (veya örnek çözeltisinden) geçtikten sonraki absorbsiyonu (soğurganlığı) veya geçirgenliği okunur. UV bölgesinde en uygun ışık kaynağı hidrojen deşarj tüpü ve görünür bölgede tungsten lambasıdır. Otomatik spektrofotometreler, frekansı düzgün olarak değiştirir. 25

26 Renk Ölçümünün Işık Kaynakları 26 Standart Aydınlatıcı D65 Standart Aydınlatıcı C Floresan Aydınlatıcı F8 vb... Aydınlatıcı Nesne Sensör = (Tayf güç dağılımı) (Tayf yansıması) (Renk eşleşme fonksiyonları)

27 Renk Ölçümünün Işık Kaynakları 27 Standart Aydınlatıcı D65 Standart Aydınlatıcı C Floresan Aydınlatıcı F8 vb... Aydınlatıcı (Tayf güç dağılımı) Renk Ölçümünün Işık Kaynakları (fromcie) CIE Standart Işık Kaynağı A 2856K Tipik tungsten ışık kaynağı CIE Standart Işık Kaynağı D K de günışığı İlave Işık kaynakları CIE Standart D50, D55, D75 D50 daha çok baskı endüstrisinde kullanılır CIE Standart Işık kaynağı C (UVbölge dahil olmayan günışığı)

28 Renk Ölçümünün Işık Kaynakları 28 Standart Aydınlatıcı D65 Standart Aydınlatıcı C Floresan Aydınlatıcı F8 vb. Aydınlatıcı (Tayf güç dağılımı) F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F10 F11 F12 Tipik FloresanAydınlatıcılar Description Daylight Cool white White Warm white Daylight Cool white Simulated D65 Simulated D50 Cool white deluxe Three-component simulated D50 Three-component A Three-component warm white CIE* *Recommended forusebycie

29 Renk Ölçümünün Işık Kaynakları 29 Tipik Floresan Aydınlatıcılar Standart Aydınlatıcı D65 Standart Aydınlatıcı C Floresan Aydınlatıcı F8 vb.. Aydınlatıcı (Tayf güç dağılımı)

30 Bu İki Rengin Farklı Görünmesinin Sebebi 30 Gün ışığında, çantalar aynı renk gibi görünüyor fakat, içerde niçin farklı renkte görünüyorlar? Çantalar Aynı renk. Huh?Şimdi Renkler farklı!

31 31 Metamerizmin birden çok açıklaması vardır: Birincisi bir rengin farklı ışık kaynakları altında farklı renk ve tonlarda gözükmesidir. İkinci açıklama ise iki farklı rengin belli bir tipteki ışık kaynağının altında aynı renkte gözükmesidir. Bir diğer açıklama da iki renk örneğinin belli bir ışık kaynağı altında farklı renk algısı yaratmasıdır. Bu açıklamalar altında metamerizm bir renk algılama hatası olarak görülmektedir. Aslında bu bir hata değil bir fizik yasasıdır. Aydınlatma kaynağı da denilen ışık kaynaklarının 400 nm ile 700 nm arasında bir reflektans eğrisi (cismin rengini gösterir) vardır. D50, D65 gibi standart ışık kaynaklarında bu eğri genel bir denge içindedir. Ancak florasan ve tungusten flamanlı (ev ampulü) gibi ışık kaynaklarında bu eğri farklılıklar gösterir. Reflektans eğrisi bir ışık kaynağının yaydığı enerji miktarının hangi dalga boylarında fazla olduğunu gösterir. A tipi ışık kaynağında nm ye karşılık gelen dalgaboylarında ışıma daha fazla olduğundan bu ışık kaynağının ışıması sarı-kırmızı olarak görülür.

32 Metamerizm İndeksi(MI) 32 Aydınlatıcı D65 intayf Dağılım Grafiği Aydınlatıcı A nıntayf Dağılım Grafiği (nm) (nm) MI=3.64 Aynı renk Farklı renk

33 33 İçerisinde organik moleküller bulunan bir çözeltiden UV-görünür bölge ışınları geçerse, çözelti bu ışınların bir kısmını seçimli olarak soğurur (absorpsiyon), diğerlerini ise çok az soğurur veya olduğu gibi geçirir (transmisyon). Bir küvet içine konmuş renkli bir çözeltiden çıkan ışık şiddeti (I), çözeltiye giren ışık şiddetinden (Io) daha küçüktür. Çözeltiden çıkan ışık şiddetinin çözeltiye giren ışık şiddetine oranı (I/Io), transmittans (T) olarak tanımlanır. Transmittans, genellikle % Transmittans (%T) olarak ifade edilir.

34 34 Transmittansın tersinin logaritması Absorbans (Optik dansite, A) olarak tanımlanır ki bu, çözeltinin içinden geçen ışığın ne kadarının absorbe edildiğinin (soğurulduğunun) ifadesidir. Kolorimetrik ölçümde, konsantrasyonu ölçülecek çözeltinin rengi değişik konsantrasyonlardaki standartların rengiyle karşılaştırılarak değerlendirilir. Bir çözeltide çözünmüş olan maddenin miktarı veya konsantrasyonu ile %Transmittans (%T) arasında doğrusal olmayan bir ilişki olduğu halde Absorbans (A) arasında doğrusal bir ilişki vardır. Çözelti içindeki madde miktarını çözeltinin renginden faydalanarak ölçme işlemine kolorimetri, bu tip ölçümde kullanılan cihazlara da kolorimetre denir.

35 35 Çözelti içindeki madde miktarını çözeltiden geçen veya çözeltinin tuttuğu ışık miktarından faydalanarak ölçme işlemine fotometri, bu tip ölçümde kullanılan cihazlara da fotometre denir. Fotometrik ölçümde, renksiz çözeltilerin konsantrasyonu da ölçülebilir. Analiz edilen örnek üzerine ışık demetinin bir kısmını filtreler kullanarak ayıran ve gönderen aletler kolorimetre veya fotometre olarak adlandırılırken, yarıklar ya da prizmalar aracılığı ile bu seçiciliği yapan aletler spektrofotometre olarak adlandırılırlar. Spektrofotometrelerde konsantrasyonu bilinen bir standart çözeltinin absorpladığı ışık miktarı (absorbans, optik dansite) ile konsantrasyonu bilinmeyen çözeltinin absorpladığı ışık miktarı karşılaştırılır.

36 36 Renk Spektrofotometresinin Kullanım Alanları Biyoteknoloji Seramik, Metal, Madencilik Gıda Klinik Araştırmalar, Adli Tıp Makine, Otomotiv Elektronik Petrokimya, Kimya Çevre İlaç

37 Renk Birimleri 37 L*a*b*renk birimi ve E*ab renk farkı Renklerin ve renk farklılıklarının sayısal olarak ifade edilmesi

38 Rengin Birimi 38 Uzunluk Renk Ağırlık

39 Renk, Üç Öğenin bileşimidir 39 Açık Parlak Açıklık Aydınlık Renk RenkTonu Chroma Parlaklık Koyu Mat Rengin üç karakteri

40 40 CIE LAB Üç Nokta Ölçüm Yöntemi Bitkisel materyal renk ölçümlerinde genellikle Uluslararası Aydınlatma Komisyonu (CIE) tarafından geliştirilen CIE L* a* b*(cielab) veya Hunter Lab olarak adlandırılan renklerin zıtlığı ölçüm yöntemi kullanılmaktadır.

41 41 CIELAB L*, a* b* parametrelerinin hesaplanmasında CIE XYZ değerlerinin küp kökünü kullanırken, Hunter Lab L, a, b parametrelerinin hesaplanmasında CIE XYZ değerlerinin kareköklerini kullanır. CIELAB parametreleri daha kesin olması ve koyu renklerde daha etkili olması nedeniyle öne çıkmaktadır.

42 42 Renk ve renk farklılığının enstrümantal olarak genellikle Uluslararası Aydınlatma Komisyonu tarafından geliştirilen yönteme göre değerlendirilmesi yaygın bir hale gelmiştir. Bu yöntem CIE L*, a*, b* CIELAB üç nokta ölçüm yöntemi olarak bilinmektedir.

43 Renk Ölçüm Cihazlarından Değerler 43 En çok kullanılan renk birimi L*a*b*: L*:57.21 a*:32.11 b*:5.67 L*a*b* renk birimi 1976 yılında CIE (International Commissionon Illumination) tarafından tanımlandı.

44 44

45 L*a*b*Renk Birimi =Beyaz +=Sarı L* a -=Yeşil +=Kırmızı * b * 0=Siyah -=Mavi

46 L*C*h Renk Birimi 46 L*a*b* L*C*h 90 Yellow Hue a*=50.00 b*=20.00 C*=53.85 h= ed 0 R h (Hue): Renk açısı 270

47 47 Genel Bakış Renk Farkı

48 Renk farklarının ifade edilmesi 48 Hedef ve numunenin L*a*b* değerleri ölçülür. A:Hedef renk Açıklık/Koyuluk farkı L* olarak gösterilir. B:Numunenin rengi Renk farkı E*ab olarak tanımlanır, bu da L*, a*, ve b*, veya c ve h hesaplanarak bulunur.

49 Renk Farkı E*ab 49 Renk E ab L* 2 a* 2 b* 2 A E*ab Ba* L* A b* A:Hedefin rengi B:Ölçülen numunenin rengi

50 50 L, değeri (L 0=siyah, L 100=beyaz) arasında değerler alarak nesnenin renginin parlaklığını gösterir. a pozitif değerlerde kırmızıya doğru (a 0), negatif değerlerde yeşili göstermekte (a 0), b ise pozitif değerlerde sarıya doğru (b 0), negatif değerlerde maviye (b 0), işaret etmektedir.

51 Renk Farkı E*ab nin Kullanımı 51 Renk Farkı( E*ab) 0,1 e kadar İnsan gözünün algılaması Renkler arası görülebilir bir farklılık yok 0,1-0,2 Renk uzmanı tarafından fark edilebilme aralığı 0,2-0,4 Normal bir insan tarafından fark edilebilme aralığı 0,4-0,8 Yoğun fark kontrolü yapıldığında kullanılan aralık, özellikle parçalar birbirine değiyorsa 0,8-1,5 Ürünlerin renk kontrolünde sıkça kullanılan aralık 1,5-3,0 3,0 dan büyük 12 den büyük Renkler yana yana konulduğunda (birbirlerine değmeden) renklerin aynı görüldüğü aralık Renk şikayetlerinin başladığı aralık Başka bir renk

52 52 Genel Bakış Renk Ölçüm Cihazları

53 Renk Ölçüm Cihazları 53 Farklı uygulamalar için farklı renk ölçüm cihazları mevcuttur.

54 Renk Ölçüm Cihaz Çeşitleri 54 Cihazlar: Genel Bakış d/0: Küresel aydınlatma / 0 gözlem Tayf Çeşidi CM-5 CM-3600/ 3610d CM-3700d Sensör Tristimulus (Yok) 0/d: 0 aydınlatma / küresel gözlem (Yok) (Yok) d/d: Küresel aydınlatma / Küresel gözlem (Yok) (Yok)

55 Renk Kontrol Sistemleri 55

56 56 Uygulamalar Plastik &Lastik Boya&Kaplama Spektrofotometreler Otomotiv Renk Reflektans& Transmittans Seramik Paketleme Tekstil Kozmetik Chromameter İlaç YapıMateryalleri Gıda

57 Masaüstü Spektrofotometreler CM-5 57 Reflektans ve Transmittans ölçümleri d:8 SCI/SCE Geometrisi Dahili otomatik beyaz kalibrasyon Tüm renk birimlerinin ve indekslerinin + Gardner, Iodine, Hazen (APHA), EuropeanPharmacopoeia ve US Pharmacopeia gibi özel indekslerin kullanımı Geniş ve renkli LCD ekran USB ile kullanım

58 58 Katı maddelerden toz halindeki maddelere, granüllerden hamura, sıvı maddelerden opak, yarı saydam ya da saydam maddelere kadar numune formlarının çok çeşitliliğinden dolayı; gıda, katkı maddeleri, tat ve kokular, içecekler, ilaçlar, kozmetik ürünleri ve temel kimyasal maddelere yönelik renk ölçümü özellikle gerekli olmuştur. Konica Minolta Masaüstü Spektrofotometre CM-5, laboratuvarda ve üretim kontrolünde hızlı rutin ölçümlere olanak tanıyabilmek amacıyla ölçüm metodolojisi açısından, daha da önemlisi kullanım kolaylığı ve minimum numune hazırlama süresi açısından gereksinimleri karşılayan bir cihazdır.

59 Üst kapağın kaydırılmasıyla, Transmitans modunda folyo ya da cam levha gibi her türlü saydam sıvı ya da katı maddenin ölçülmesini sağlayan büyük transmitans bölmesi açılmaktadır. Sıvılar için ise opsiyonel adaptör kullanılması durumunda 12.5 mm standart cam hücreler dahil olmak üzere, 60 mm kalınlığa sahip cam ya da plastik hücreler kullanılabilmektedir. 59

60 60 Yansıma değerleri, tüm renk sistemleri ve GEÇER/ KALIR değerlendirmeleri dahil olmak üzere ölçüm sonuçları sayısal ya da grafiksel olarak büyük renkli LCD ekranda görüntülenmektedir. İşletimi kolaylaştırmak amacıyla; Operation Wizard (İşletim Sihirbazı) sayesinde 7 ayrı dilde mükemmel bir adım adım kullanıcı kılavuzluğu sağlanır. CM-5 in birden fazla kişi tarafından paralel olarak kullanılabilmesi amacıyla ölçüm verileri ve cihaz ayarları USB hafıza çubuğuna kaydedilebilmektedir. CM-5, klasik kolorimetrik değerlendirme sistemlerinin yanı sıra, sıvılara ait ölçüm sonuçlarının, Gardner, Iodine, Hazen (APHA), European ve US Pharmacopeia gibi sektöre özel indeksler açısından değerlendirilebilmesini de sağlamaktadır.

61 61 RENK ÖLÇÜM CİHAZININ BAZI ÖZELLİKLERİ 1. Geniş dalga boyu aralığına sahip son model spektrofotometre 2. Yansıma ölçümlerine yönelik üst port konsepti 3. Sıvılar ve katı maddeler için büyük Transmitans bölmesi 4. LCD Ekran ve Yazılım ile Tek Başına Çalışma fonksiyonu 5. Sektöre özel indekslerin de ölçülmesi 6. Kullanıcı ayarlarının ve verilerin USB hafıza çubuğuna depolanması 7. Ekranda görüntülenen gerçek zamanlı kullanıcı kılavuzu içeren Operation Wizard (İşletim Sihirbazı) 8. 7 ayrı dilde yazılım 9. Otomatik kalibrasyon ile son derece kolay işletim 10. Kompakt, hafif ve fonksiyonel Tasarım

62 62 Yazılım SpectraMagicNX

63 Yazılım 63 Spectra MagicNX Cihaz Durum Bilgisi Seçilebilen Veri&Yazı Sınıflandırması Ölçüm Verileri Bilgi Ekranı Seçilebilen Grafik Çeşitleri Numune Resmi Renk Önizlemesi

64 Yazılım 64 Renk Eşleştirme Yazılımı: Colibri TM Sonnesilrenk eşleştirmeyazılımı. Boya,plastikve mürekkep uygulamalarında reçete hazırlama için kullanılır.

65 65 MISIR İÇİN RENK ANALİZİ ÇALIŞMASI SpektraMagix NX yazılım programında, İnstrument CommunicationSetup ile port COM 5 seçilerek program çalıştırılır. Numune ölçüm alanı ile uyumlu TargetMask ın cihaza takılı olduğundan emin olduktan sonra İnstrument İnstrumentSettings seçeneğinde reflectance ve 3 mm seçilerek ayar yapılır. İnstrument Calibration (F2) seçeneği ile ilk önce Zero Calibration sonra White Calibration yapılır. Tüm bu işlemlerden sonra cihazımız mısır tanesinin rengini ölçmeye hazır hale gelmiştir. Target olarak kullanılacak olan mısır tanesi, targetmask a yerleştirilerek İnstrument MeasureTarget (F3) ile target ölçümü alınır. Sonra rengi ölçülecek mısır tanesi targetmask a yerleştirilerek İnstrument MeasureSample (F4) ile numune ölçümü alınır. Bu işlem istenilen sayıda mısır tanesi için uygulanabilir. Ölçümlerimiz 1 adet target ve 10 adet numune mısır taneleri ile gerçekleştirdi. Toplamda 11 olan ölçüm sonuçları, sağ tuş ile seçilerek tool averageile mean (ortalama) değerleri alındı. Yapılan işlemlerin 3 boyutlu olması açısından, aynı mısır tane için; sırt, embriyo, dik ve toplu konumları için ayrı ayrı ölçüm işlemleri gerçekleştirildi. Mısır tanelerinin toplu halde ölçümü yapılmadan öncepetridish ile uyumlu target mask, cihaza yerleştirildikten sonra İnstrument İnstrumentSettings Petridish seçilerek ayar yapılır ve calibration (F2) tekrarlanır.bu şekilde cihaz, mısır tanelerinin petridish e yerleştirilerek toplu halde ölçüm yapılma durumuna gelmiştir.

66 ÖRNEK VERİ: şeffaf poşet-embriyo Target No. Judgement L*(D65) a*(d65) b*(d65) dl*(d65) da*(d65) db*(d65) de*ab(d65) Data Name Target1 ( :37:45) ,9 3,94 29, ( :38:22) ,24 0,89 20,47 5,34-3,05-8,75 10,69 2 ( :38:50) ,69 2,23 22,94-0,21-1,7-6,28 6,51 3 ( :39:07) ,32 1,49 23,29 4,42-2,45-5,93 7,79 4 ( :39:41) ,17 3,86 30,16 1,26-0,08 0,94 1,58 5 ( :39:59) ,68 12,33 48,54-10,22 8,4 19,32 23,42 6 ( :40:13) ,94 2,76 21,12-5,96-1,18-8,09 10,12 7 ( :40:27) ,62 1,6 22,26 5,72-2,34-6,96 9,31 8 ( :40:42) ,9 2,32 23,32 4-1,61-5,89 7,31 9 ( :40:58) ,38 2,48 23,93 3,48-1,46-5,29 6,5 10 ( :41:14) ,44 1,46 22,33 4,54-2,47-6,88 8,61 Mean11 ( :41:50) ,4 2,89 24,67 1,5-1,05-4,55 4,9 şeffaf poşet-sırt Data Name Target No. Judgement L*(D65) a*(d65) b*(d65) dl*(d65) da*(d65) db*(d65) de*ab(d65) Target2 ( :58:07) ,52 1,47 25, ( :59:12) ,61 8,74 34,34-17,91 7,27 8,63 21,17 2 ( :59:24) ,28 12,44 46,63-14,24 10,98 20,92 27,58 3 ( :01:41) ,08 10,7 36,04-16,44 9,24 10,33 21,5 4 ( :02:00) ,22 9,52 31,36-16,3 8,06 5,65 19,04 5 ( :02:18) ,46 8,66 31,17-9,06 7,19 5,46 12,79 6 ( :02:41) ,26 12,18 32,66-18,27 10,72 6,95 22,29 7 ( :03:04) ,16 9,44 35,35-17,36 7,98 9,64 21,4 8 ( :03:21) ,31 8,27 34,65-12,21 6,81 8,95 16,6 9 ( :03:45) ,27 9,91 40,67-12,25 8,45 14,96 21,1 10 ( :03:59) ,82 8,54 36,25-14,7 7,07 10,54 19,43 66

67 Mean11 ( :04:26) ,75 9,8 35,7-14,78 8,34 9,99 19,69 şeffaf poşet-dik Data Name Target No. Judgement L*(D65) a*(d65) b*(d65) dl*(d65) da*(d65) db*(d65) de*ab(d65) Target3 ( :06:49) ,15 3,92 28, ( :07:36) ,08 9,73 60,94 4,93 5,82 32,43 33,32 2 ( :08:18) ,31 5,38 55,83 9,16 1,46 27,32 28,85 3 ( :08:42) ,45 10,86 76,12 7,3 6,94 47,62 48,67 4 ( :09:17) ,73 6,33 56,9 5,57 2,41 28,39 29,03 5 ( :09:40) ,28 8,3 36,11-27,88 4,38 7,6 29,22 6 ( :10:17) ,8 9,37 45,39-5,36 5,45 16,88 18,53 7 ( :19:44) ,25 8,51 67,96 7,1 4,59 39,46 40,35 8 ( :20:06) ,17 6,06 51,43 2,01 2,15 22,93 23,12 9 ( :20:23) ,31 6,55 43,7 0,16 2,64 15,19 15,42 10 ( :20:37) ,14 10,57 49,8-15,02 6,66 21,3 26,9 Mean11 ( :20:59) ,26 7,95 54,98 0,11 4,04 26,47 26,78 toplu Data Name Target No. Judgement L*(D65) a*(d65) b*(d65) dl*(d65) da*(d65) db*(d65) de*ab(d65) 1 ( :24:05) ,02 8,33 30, ( :24:17) ,15 8,35 29, Mean3 ( :24:57) ,59 8,34 29,