GERÇEK K fi LERCE, MART 2008 AYINDA BEYAN ED LMES GEREKEN VE GEREKMEYEN GEL RLER Mehmet KORKUSUZ. Dünya dan Vergi Haberleri Hatice pek AYDIN

Transkript

1 ERNST & YOUNG MART/MARCH Ernst & Young All Rights Reserved. Ernst & Young is a registered trademark. stanbul Merkez Ofis Büyükdere Caddesi Beytem Plaza fiiflli stanbul Tel : (pbx) Fax : istanbul.office@tr.ey.com Ankara Ofis Reflit Galip Cad. No:53 D:3-4 Gaziosmanpafla Ankara Tel : Fax : ankara.office@tr.ey.com zmir Ofis Akdeniz Mah. Halit Ziya Bulvar No:74 K:2 Yap Kredi Sigorta fl Merkezi Alsancak zmir Tel : Fax : izmir.office@tr.ey.com Bursa Ofis Kükürtlü Cad. Tan fl Merk. No:67 B Blok D: Bursa Tel : Fax : bursa.office@tr.ey.com GERÇEK K fi LERCE, AYINDA BEYAN ED LMES GEREKEN VE GEREKMEYEN GEL RLER Mehmet KORKUSUZ Dünya dan Vergi Haberleri Hatice pek AYDIN English Translation Resmi Gazete den... Mustafa ÖZEN Sirküler ndeks Vergi Takvimi Vergi Hakk nda Concerning Tax

2 VERG DE GÜNDEM GERÇEK K fi LERCE, AYINDA BEYAN ED LMES GEREKEN VE GEREKMEYEN GEL RLER I. G R fi Mehmet KORKUSUZ Her y l n Mart ay öteden beri, kiflisel gelirlerin tabi oldu u gelir vergisi ile ilgili y ll k beyannamenin verildi i ve verginin ilk taksidinin ödendi i ayd r. Bu ay n toplumda yayg n olarak kullan lan bir baflka ad da vergi ay d r. Kanunkoyucu, Gelir Vergisi Kanunu nun (GVK) ilk maddesinde vergiye tabi geliri gerçek kiflilerin bir takvim y l nda elde ettikleri kazanç ve iratlar n safi tutar olarak tan mlad ktan ve hemen onu izleyen ikinci maddesinde de, bu kazanç ve iratlar n neler oldu unu hükme ba lad ktan sonra, Gelirin toplanmas ve beyan bafll n tafl yan 85 inci maddesinde de, Kanunun ikinci maddesinde yaz l kaynaklardan bir takvim y l nda elde edilen kazanç ve iratlar n, Kanunda aksine bir hüküm olmad kça y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesini kararlaflt rm flt r. flte, vergiye tabi gelirlerin y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesine iliflkin aksine hükümlerden biri de Toplama yap lmayan haller bafll alt nda GVK nun 86 nc maddesine konulmufltur. Bu maddede, y ll k beyanname verilmeyecek veya baflka gelirler dolay s yla beyanname verilse de bu beyannameye dahil edilmeyecek gelirler say lm flt r. GVK nun gelirlerin beyan na iliflkin genel kural n aksine hükümler içeren bir di er maddesi de, menkul k ymet gelirlerinin beyan ve vergilendirilmesine iliflkin hükümlerin yer ald Geçici 67 nci maddesidir. Bu maddede, y llar aras nda elde edilecek ve tevkifata tabi tutulacak menkul k ymetlerden ve di er sermaye piyasas araçlar ndan sa lanan gelirler için, baz istisnalar d fl nda y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmemesi ve baflka gelirler dolay s yla beyanname verildi i durumlarda bu gelirlerin beyannameye dahil edilmemesi benimsenmifltir. Bu sebeple, 2007 y l nda gelir elde eden kiflilerin, önce gelirlerinin vergiye ve beyana tabi olup olmad n yukar da belirtilen hükümlerden hareketle belirlemeleri ve daha sonra da vermeleri gerekiyorsa Mart 2008 ay nda (1-25 Mart 2008) beyannamelerini ilgili vergi dairelerine teslim etmeleri veya posta ile göndermeleri (376 s ra numaral Vergi Usul Kanunu Genel Tebli i uyar nca, ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden dolay gerçek usulde vergilendirilen Gelir Vergisi mükellefleri hiçbir hadle s n rl olmaks z n Y ll k Gelir Vergisi Beyannamesini elektronik ortamda göndereceklerdir) gerekmektedir. Bu yaz m zda, Mart ay n n y ll k gelirlerin beyan edildi i bir ay olmas n da dikkate alarak, önce, beyana tabi olmayan gelir ve kazançlar ; daha sonra da, vergiye tabi kazançlardan y ll k beyanname ile beyan zorunlu olanlar, türleri itibar yla aç klayaca z. II. YILLIK GEL R VERG S BEYANNAMES LE BEYAN ED LMEYECEK GEL RLER Gelir Vergisi Kanunu nun 86 nc maddesinde, 2007 y l nda elde edilen afla daki gelirler için y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmemesi, baflka gelirler dolay - s yla beyanname verildi i durumlarda da bu gelirlerin beyannameye dahil edilmemesi hükme ba lanm flt r. a) Gerçek usulde vergilendirilmeyen ziraî kazançlar, Çiftçilerin elde ettikleri zirai kazançlar, GVK nun 94 üncü maddesine göre has latlar üzerinden tevkifat yap lmak suretiyle vergilendirilmektedir. Ayn Kanunun 54 üncü maddesinde yaz l iflletme büyüklü ü ölçülerini aflan çiftçiler ile bir biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yafl na kadar ikiden fazla traktöre sahip olan çiftçilerin kazançlar gerçek usulde tespit olunarak vergilendirilmektedir. Kazançlar gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler bu kazançlar için beyanname vermemektedirler. b) Tüzel kiflili i haiz emekli sand klar, yard m sand klar ile emeklilik ve sigorta flirketleri taraf ndan, tarihinden sonra düzenlenmifl poliçelere istinaden, on y l süreyle prim, aidat veya katk pay ödemeden ayr lanlara yap lan ödemeler, on y l süreyle katk pay ödemifl olmakla birlikte bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakk kazanmadan ayr lanlar ile di er sand k ve sigortalardan on y l süreyle prim veya aidat ödeyenlere ve vefat, malûliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayr lanlara yap lan ödemeler ve bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakk kazananlar ile bu sistemden vefat, malûliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayr lanlara yap lan ödemeler, Bu gelirler üzerinde GVK nun 94 üncü maddesine göre gelir vergisi tevkifat yap lmakla birlikte, tutar ne olursa olsun y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmemektedir. c) Kazanç ve iratlar n istisna hadleri içinde kalan k sm (Örne in, 2007 y l nda, YTL yi aflmayan konut kira gelirleri, YTL yi aflmayan iflyeri kira gelirleri, safi tutar ,16 YTL yi aflmayan Hazine Bonosu ve Devlet Tahvili faiz gelirleri ile al m sat m kazançlar, YTL yi aflmayan ar zi kazançlar vb.,) d) Tek iflverenden al nm fl ve tevkif suretiyle vergilendirilmifl ücretlerle, birden fazla iflverenden al nm fl olmakla birlikte birden sonraki iflverenden al nan tevkif suretiyle vergilendirilmifl ve tutar YTL yi aflmayan ücretler, Uygulamada, takvim y l içinde birden fazla iflverenden ücret alan çal flan, bunlardan birini, serbestçe ilk iflveren olarak belirlemekte ve di er iflverenlerden ald ücretlerin brüt tutarlar toplam n n 2

3 YTL yi afl p aflmad na bakmaktad r. e) Vergiye tâbi gelir toplam n n YTL yi aflmamas kofluluyla, Türkiye de tevkifata tâbi tutulmufl olan menkul sermaye iratlar ve gayrimenkul sermaye iratlar, GVK nun 22 nci maddesinde, kar paylar n n yar s gelir vergisinden istisna edilmifltir. Bu sebeple, bir menkul sermaye irad olarak hisse senetlerinden 2007 y l nda elde edilen kar paylar n n tevkifat öncesi tutar n n yar s n n YTL lik beyan s n r n afl p aflmad na bak lmakta, afl yorsa y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmektedir. f) Bir takvim y l içinde elde edilen ve toplam 900 YTL yi aflmayan, tevkifata ve istisna uygulamas na konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar K y bankac l ndan elde edilen faiz gelirleri, Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemifl kuponlar n n sat fl ndan elde edilen gelirler, fltirak hisselerinin sahibi ad na henüz tahakkuk etmemifl kar paylar n n devir ve temliki karfl l nda al nan para ve ay nlar, Her nevi alacak faizleri, Her çeflit senetlerin iskonto edilmesi karfl l nda al nan iskonto bedelleri, Yurt d fl nda elde edilen di er menkul sermaye iratlar g) GVK nun Geçici 67 nci maddesi hükümleri çerçevesinde tevkifata tabi tutulan menkul k ymet gelirleri ile di er sermaye piyasas araçlar ndan sa lanan gelirler (Hazine Bonosu faizleri ve al m sat m kazançlar, menkul k ymet yat r m fonu kar paylar, mevduat ve döviz tevdiat hesaplar na ödenen faizler, repo kazançlar, hisse senedi al m sat m kazançlar ) h) 1998 ve daha önceki hesap dönemlerine iliflkin kurum kazançlar n n da t lmas ndan sa lanan hisse senedi kar paylar. Kanunkoyucu, GVK na ekledi i Geçici 62 nci madde hükmü ile, veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen kazançlar n da t lmas halinde, bu kazançlar gerçek kifliler yönünden gelir vergisinden istisna etmifltir. Bu düzenleme, o dönemlerde, kurum kazançlar n n, da t ls n ya da da t lmas n kurumlar vergisinden sonra bir de tevkifata tabi tutulmufl olmas ndan kaynaklanmaktad r. Mükerrerli in önlenmesi amac ile Kanuna Geçici 62 nci madde hükmü konulmufltur III. YILLIK GEL R VERG S BEYANNAMES LE BEYANI ZORUNLU OLAN GEL RLER III.1 Ticari kazançlar GVK nda, maden, tafl ve kireç ocaklar, kum ve çak l istihsal yerleri ile tu la ve kiremit harmanlar n n iflletilmesinden, coberlik ifllerinden, özel okul ve hastanelerle benzeri yerlerin iflletilmesinden, gayrimenkullerin al m, sat m ve infla iflleriyle devaml olarak u raflanlar n bu ifllerinden, kendi nam ve hesaplar na menkul k ymet al m-sat m ile devaml olarak u raflanlar n bu faaliyetlerinden, sat n al nan veya trampa suretiyle iktisap olunan arazinin iktisap tarihinden itibaren (5) y l içinde parsellenerek bu müddet içinde veya daha sonraki y llarda k smen veya tamamen sat lmas ndan ve difl protezcili inden elde edilen kazançlar da dahil olmak üzere, her türlü ticari ve s nai faaliyetlerden do an kazançlar olarak tan mlanan ticari kazançlar, tutar ne olursa olsun, y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmek zorundad r. Buna, tasfiye halinde bile olsa kollektif flirketlerin ortaklar ile komandit flirketlerin komandite ortaklar da dahildir. Ticari kazanc n elde edilmesi tahahkkuk esas na yani miktar ve mahiyet itibar yla kesinleflmesine ba lanm flt r. Bunun bir baflka türlü ifadesi de, kazanc n vergilendirilmesi için tahsil edilmifl olmas gerekmemektedir. Ticari ifllemin tamamlanm fl olmas yeterli say lmaktad r. Gelir Vergisi Kanunu, ticari kazanc, basit usul ve gerçek usul olmak üzere iki farkl yöntemle vergilendirmektedir. Ancak Kanunda belirtilen koflullar sa layan mükelleflerin tabi olabilecekleri basit usulde, gerçek usulden farkl olarak, defter tutulmamakta, muhtasar beyanname verilmemekte, tevkifat yap lmamakta, geçici vergi ödenmemektedir. Ayr ca, basit usulde vergilendirilen ticari kazanç mükelleflerinin teslim ve hizmetlerinde katma de er vergisi hesaplanmamaktad r. Gerçek usulde vergilendirilen ticari kazanç sahibi mükellefler de tuttuklar defterler bak m ndan, birinci ve ikinci s n f tacirler olarak iki farkl gruba ayr lmaktad rlar. Gerçek usulde vergilendirilen ticari kazanc n beyana esas safi tutar n n hesaplanmas s ras nda, has lattan GVK nun 40 nc maddesinde belirtilen afla daki giderlerin indirilmesi mümkün olabilmektedir. Ticari kazanc n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yap lan genel giderler; Hizmetli ve iflçilerin ifl yerinde veya ifl yerinin müfltemilat nda iafle ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidat, 27 nci maddede yaz l giyim giderleri; flle ilgili olmak flartiyle, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar, flle ilgili ve yap lan iflin ehemmiyeti ve geniflli i ile mütenasip seyahat ve ikamet giderleri, Kiralama yoluyla edinilen veya iflletmeye dahil olan ve iflte kullan lan tafl tlar n giderleri, flletme ile ilgili olmak flart yla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayr lan amortismanlar, flverenlerce, Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar, flverenler taraf ndan ücretliler ad na bireysel emeklilik sistemine ödenen katk paylar, Fakirlere yard m amac yla g da bankac l faaliyetinde bulunan dernek ve vak flara Maliye Bakanl nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ba fllanan g da, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli. Kanunkoyucu, ticari kazanc n safi tutar n n hesaplanmas s ras nda has lattan 3

4 VERG DE GÜNDEM indirilebilecek giderleri saymakla yetinmemifl, indirimi mümkün olamayacak giderleri de GVK nun 41 inci maddesinde tek tek saymak suretiyle aç klam flt r. Buna göre; Teflebbüs sahibi ile eflinin ve çocuklar n n iflletmeden çektikleri paralar veya aynen ald klar sair de erler, Teflebbüs sahibinin kendisine, efline, küçük çocuklar na iflletmeden ödenen ayl klar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar, Teflebbüs sahibinin iflletmeye koydu u sermaye için yürütülecek faizler, Teflebbüs sahibinin, eflinin ve küçük çocuklar n n iflletmede cari hesap veya di er flekillerdeki alacaklar üzerinden yürütülecek faizler, Her türlü para cezalar ve vergi cezalar ile teflebbüs sahibinin suçlar ndan do an tazminatlar, Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklâm giderlerinin % 50 si, Kiralama yoluyla edinilen veya iflletmede kay tl olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava tafl tlar ndan iflletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanlar n giderleri ile amortismanlar, ve, Bas n yoluyla ifllenen fiillerden veya radyo ve televizyon yay nlar ndan do acak maddî ve manevî zararlardan dolay ödenen tazminat giderlerinin ticari kazanc n safi tutar n n tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün de ildir. Kanunkoyucu, ticari kazançlar n safi tutar n n hesaplanmas ve beyan ile ilgili yukar daki hükümleri Gelir Vergisi Kanunu na koyduktan sonra sosyal ve ekonomik sebeplerle, ticaret ve sanat erbab n n bir k sm n vergiden muaf tutmufltur. Vergiden muaf tutulan bu grupta, motorlu nakil vas talar kullanmamak flart ile gezici olarak veya bir ifl yeri açmaks z n perakende ticaret ile ifltigal edenler, bir ifl yeri açmaks z n gezici olarak ve do rudan do ruya müstehlike ifl yapan hallaç, kalayc, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkab tamircisi, kundura boyac s, berber, nalbant, foto rafç, odun ve kömür k r c s, çamafl r y kay c s ve hamallar gibi küçük sanat erbab, köylerde gezici olarak her türlü sanat iflleri ile u raflanlar ile ayn yerlerde ayn iflleri bir ifl yeri açmak suretiyle yapanlar, nehir, göl ve denizlerde ve su geçitlerinde toplam 50 rüsum tonilatoya kadar makinesiz veya motorsuz nakil vas talar iflletenler; hayvanla veya bir adet hayvan arabas ile nakliyecilik yapanlar, ziraat ifllerinde kulland klar hayvan, hayvan arabas, motor, traktör gibi vas talar veya sandallarla nakliyecili i mutat hale getirmeksizin ara s ra ücret karfl l nda eflya ve insan tafl yan çiftçiler, hariçten iflçi almamak, muharrik kuvvet kullanmamak kay t ve flart ile oturduklar evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarflaf, çorap, hal, kilim, dokuma mamülleri, örgü, dantel, her nevi nak fl ifllerini ve her nevi turistik eflya, has r, sepet, süpürge, paspas, f rça, yapma çiçek, ip ve urganlar dükkân açmaks z n satanlar bulunmaktad r. Kanunda ayr ca, esnaf muafl ndan faydalananlar n faaliyetleri ile ilgili olarak sat n ald klar mallara ve giderlerine iliflkin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden ald klar belgeleri saklamak zorunda olduklar hükme ba lanm flt r. III.2 Zirai kazançlar Gelir Vergisi Kanunu nda, arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bak m, üretme, yetifltirme ve slah yollar yla veyahut do rudan do ruya tabiattan istifade etmek suretiyle nebat, orman, hayvan, bal k ve bunlar n mahsullerinin istihsalini, avlanmas n, avc lar ve yetifltiricileri taraf ndan muhafazas n, tafl nmas n, sat lmas n veya bu mahsullerden sair bir flekilde faydalan lmas olarak tan mlanan zirai faaliyetten elde edilen gelirler, zirai kazanç olarak adland r lmaktad r. Kanunkoyucu, zirai kazançlar n vergilendirilmesinde stopaj yoluyla vergilendirmeyi benimsemifl, ancak, GVK nun 54 üncü maddesinde yaz l olan iflletme büyüklü ü ölçülerini (hububat ziraaatinde 600 dönüm, bakliyat, afyon, susam, keten ve kendir ziraatinde 300 dönüm, pamuk ziraaatinde 300 dönüm, patates, so an ziraatinde 200 dönüm vb.) aflan çiftçiler ile bir biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yafl na kadar ikiden fazla traktöre sahip olan çiftçilerin kazançlar n n gerçek usulde (zirai iflletme hesab veya diledikleri takdirde bilanço esas na göre) tespit olunarak vergilendirilmesini hükme ba lam flt r. Kazançlar gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler, bu kazançlar için beyanname vermemektedirler. Ancak, gerçek usulde vergilendirilmeyen ve bu sebeple y ll k gelir vergisi beyannamesi vermeyen mükelleflerin, diledikleri takdirde gerçek usulde vergilendirilmeleri sa lanmaktad r. Gerçek usulde vergilendirilen ve bu sebeple Mart 2008 ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi verecek olan zirai kazanç mükelleflerinin, kazançlar n n safi tutar n n hesaplanmas s ras nda, has lattan afla daki giderleri indirebilmeleri mümkündür. flletme ile ilgili olarak tohum, gübre, fide, yem, ilaç ve benzeri maddelerin tedariki için yap lan giderler; Sat lmak üzere sat n al nan hayvanlar n, zirai mahsullerin ve di er maddelerin bedelleri; flletmelerde çal flt r lanlara ücret, prim ve sair namlarla hizmet mukabili yap lan ödemeler; flçilerin iafle, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri; Zirai tesisat, makina, aletler ve tafl tlar n çal flt r lmas ve bak m için yap lan giderler (Yak t, ya, elektrik, yedek parça vesaire) ve tamir giderleri; Vergi Usul Kanunu na göre ayr lan amortismanlar; Kira ve ücret mukabili kullan lan istihsal vas talar için yap lan ödemeler; Zirai kazanc n elde edilmesi ve idamesi için yap lan genel giderler ( flletme için al nan ve iflletme için harcanan borç paralar n faizleri, iflletme ile ilgili olmak flart ile ödenen ayni vergi, resim ve harçlar, iflletme ile ilgili ve yap lan iflin önemi ve geniflli i ile mütenasip seyahat ve ikamet giderleri, iflletme ile ilgili olarak ödenen kira bedelleri ve genel mahiyetteki sair giderler) flletme ile ilgili olmak flartiyle, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar; 4

5 Amortismana tabi iktisadi k ymetlerin sat lmas halinde Vergi Usul Kanunu nun 328 inci maddesine göre hesaplanan zararlar; flletmeye dahil olup, ayn zamanda zatî veya ailevî ihtiyaçlar için de kullan lan tafl tlar n amortismanlar n n tamam ile giderlerinin yar s. III.3 Ücretler Gelir Vergisi Kanunu nda iflverene tabi ve belirli bir iflyerine ba l olarak çal flanlara hizmet karfl l verilen para ve ay nlar ile sa lanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerin toplam olarak tan mlanan ücretlerin vergilendirilmesinde tevkifat esas benimsenmifltir. Y l içinde tek iflverenden ücret alan ve bu ücretleri üzerinden tevkifat yap lmak suretiyle vergi kesilen ücretlilerin de bu gelirleri için y ll k gelir vergisi beyannamesi vermemeleri ve baflka gelirler dolay s yla verdikleri beyannameye bu gelirleri dahil etmemeleri benimsenmifltir. Ancak, Kanunkoyucu, bu genel kural n bir istisnas na GVK nun 86 nc maddesinde yer vermifl ve ayn takvim y l içinde birden fazla iflverenden ücret alan ve birden sonraki iflverenden ald ücretlerinin toplam, YTL yi (2007 y l için) aflan ücretlilerin, bu gelirlerinin tamam n gelirin elde edildi i y l izleyen y l n Mart ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmelerini hükme ba lam flt r. Özetle, 2007 y l nda tek iflverenden ücret alan ve bu ücretleri üzerinden gelir vergisi kesintisi yap lan çal flanlar, ücretlerinin tutar ne olursa olsun Mart 2008 ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi vermeyeceklerdir. Ayn y l içinde birden fazla iflverenden ücret alan (ayn anda veya ayn y l içinde farkl tarihlerde) çal flanlar ise, önce, y l içindeki çal flma s ras na bakmaks z n, serbestçe, bu iflverenlerden birini ilk iflveren olarak belirleyecekler, daha sonra da, di er iflveren ya da iflverenlerden ald klar ve üzerinden gelir vergisi kesintisi yap lan ücretlerinin gayrisafi (brüt) tutarlar n n toplam n n YTL yi afl p aflmad na bakacaklard r. Afl yorsa, 2007 y l nda elde ettikleri ücretlerinin tamam n 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edeceklerdir. Beyan edilen bu gelir, vergi tarifesine gore vergilendirilecek ve beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden y l içinde tevkif suretiyle ödenen vergi mahsup edilecektir. Aflm yorsa, ücret gelirlerinin y ll k beyanname ile beyan gerekmeyecektir. Ücret gelirinin, belirlenen koflullar tafl yor olmas sebebiyle y ll k beyanname ile beyan edildi i durumlarda, beyanname üzerinde gösterilen gelirden, gelirin %10 unu aflmamas, Türkiye de yap lmas ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kiflilerden al nacak belgelerle tevsik edilmesi flart yla, mükellefin kendisi, efli ve küçük çocuklar na iliflkin olarak yap lan e itim ve sa l k harcamalar indirilebilecektir. III.4 Serbest meslek kazançlar Gelir Vergisi Kanunu nda sermayeden ziyade flahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olm yan ifllerin iflverene tabi olmaks z n flahsi sorumluluk alt nda kendi nam ve hesab na yap lmas olarak tan mlanan serbest meslek faaliyetinden do an kazançlar serbest meslek kazanc olarak kabul edilmifltir. Serbest meslek kazançlar n n, tutar ne olursa olsun, y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. Serbest meslek kazanc, bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karfl l olarak tahsil edilen para ve ay nlar ve di er suretlerle sa lanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolay s yle yap lan ve afla da say lan giderlerin indirilmesinden sonra kalan farkt r. Görüldü ü gibi, serbest meslek kazançlar n n vergilendirilmesinde tahakkuk esas de il tahsil esas kabul edilmifltir. Yani hizmet yap lm fl olsa bile bedeli tahsil edilmedikçe bu kazanç beyan edilmeyecektir. ndirilebilecek giderler: Mesleki kazanc n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler, Hizmetli ve iflçilerin ifl yerinde veya ifl yerinin müfltemilat ndaki iafle ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatlar ile giyim giderleri, Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri, Mesleki faaliyette kullan lan tesisat, demirbafl eflya ve envantere dahil tafl tlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayr lan amortismanlar, Kiralanan veya envantere dahil olan ve iflte kullan lan tafl tlar n giderleri, Al nan mesleki yay nlar için ödenen bedeller, Mesleki faaliyetin ifas için ödenen mal ve hizmet al m bedelleri, Serbest meslek faaliyetleri dolay s yla emekli sand klar na ödenen girifl ve emeklilik aidatlar ile mesleki teflekküllere ödenen aidatlar, Mesleki kazanc n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen meslek, ilan ve reklam vergileri ile ifl yerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar, Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar Ancak, Gelir Vergisi Kanunu nun 18 inci maddesi hükümleri do rultusunda, müellif, mütercim, heykeltrafl, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programc s ve mucitlerin ve bunlar n kanuni mirasç lar n n fliir, hikaye, roman, makale, bilimsel araflt rma ve incelemeleri, bilgisayar yaz l m, röportaj, karikatür, foto raf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortam, radyo, televizyon ve videoda yay nlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlar n satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklar n devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri has lat Gelir Vergisinden istisna edilmifltir. 5

6 VERG DE GÜNDEM III.5 Gayrimenkul sermaye iratlar (kira gelirleri) Gelir Vergisi Kanunu nda; Arazi, bina, maden sular, menba sular, madenler, tafl ocaklar, kum ve çak l istihsal yerleri, tu la ve kiremit harmanlar, tuzlalar ve bunlar n mütemmim cüzileri ve teferruat ; Voli mahalleri ve dalyanlar; Gayrimenkullerin, ayr olarak kiraya verilen mütemmim cüzileri ve teferruat ile bilumum tesisat demirbafl eflyas ve döflemeleri; Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar; Arama, iflletme ve imtiyaz haklar ve ruhsatlar, ihtira berat, alameti farika, marka, ticaret unvan, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantlar, sanayi ve ticaret ve bilim alanlar nda elde edilmifl bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakk veya kullanma imtiyaz gibi haklar, Telif haklar, Gemi ve gemi paylar ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye vas talar ; ve, Motorlu nakli ve cer vas talar, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat ile bunlar n eklentilerinin sahipleri, mutasarr flar, zilyedleri, irtifak ve intifa hakk sahipleri veya kirac lar taraf ndan kiraya verilmesinden elde edilen gelirler, gayrimenkul sermaye irad olarak tan mlanm fl ve belirli koflullarla beyana ve vergiye tabi k l nm flt r. Gayrimenkul sermaye irad n n beyan nda tahsilat esas geçerlidir. Mal ve haklar kiraya verilmifl olsa bile kira bedeli tahsil edilmedikçe, beyana tabi olmayacakt r. Gayrimenkul sermaye irad nda safi irat, gayrisafi has lattan irad n sa lanmas ve idamesi için yap lan giderler indirildikten sonra kalan müspet farkt r. Geçmifl y llara ait kiralar n 2007 y l nda toplu halde tahsil edilmifl olmas durumunda, tahsil edilen tutar 2007 y l n n geliri olarak beyan edilecektir. Ancak, 2007 y l nda, gelecek y llara, örne in, y llar n kapsayan döneme ait kiran n peflin tahsil edilmesi halinde, bu gelirin ancak 2007 y l na ait k sm, Mart 2008 ay nda (beyan için aranan koflullar sa l yorsa) y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Kanunkoyucu, indirilebilecek giderler konusunda mükelleflere iki farkl yöntemden birini tercih etme hakk vermifltir. Bunlardan götürü gider usulünde, herhangi bir belge ibraz na gerek olmaks z n, kira gelirinin istisna düflüldükten sonra kalan k sm n n 1/4 ü gider olarak has lattan indirilebilmektedir. Örne in, 2007 y l nda elde edilen (tahsil edilen) kira gelirleri toplam YTL ise bu tutardan once istisna tutar olan YTL düflülecek, sonra da kalan tutar n 1/4 ü götürü gider olarak indirilecektir = : 4 = YTL (götürü gider) Di er yöntem olan gerçek gider usulünde ise, Kanunun 74 üncü maddesinde say lan afla daki giderlerin yap ld n n (giderin ödenmifl olmas önemli de ildir) belgelendirilmesi kofluluyla indirimine izin verilmifltir. Ancak, indirim konusu yap lacak giderin tutar, toplam giderlerin, gelirin istisnadan sonra kalan tutar na isabet eden k sm kadar olacakt r. Kiraya veren taraf ndan ödenen ayd nlatma, s tma, su ve asansör giderleri; Kiraya verilen mallar n idaresi için yap lan ve gayrimenkulün ehemmiyeti ile mütenasip olan idare giderleri; Kiraya verilen mal ve haklara müteallik sigorta giderleri; Kiraya verilen mal ve haklar dolay s yla yap lan ve bunlara sarf olunan borçlar n faizleri ile konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap y l ndan itibaren befl y l süre ile iktisap bedelinin % 5 i Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve flerefiyelerle kiraya verenler taraf ndan ödenmifl olmak flart yla belediyelere ödenen harcamalara ifltirak paylar ; Kiraya verilen mal ve haklar için ayr lan amortismanlar; Kiraya verenin yapt onar m giderleri; Kiraya verilen mal ve haklara ait bak m ve idame giderleri; Kiralad klar mal ve haklar kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve di er gerçek giderler; Sahibi bulunduklar konutlar kiraya verenlerin kira ile oturduklar konutun kira bedeli Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili olarak mukavelenameye kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar. Örne in, kira geliri YTL, indirimine izin verilen ve belgelendirilen gider toplam YTL ise, bu giderin ancak = YTL ye isabet eden k sm ; (8.700 : ) x = 3.954,54 YTL olacakt r. Bu durumda, vergi matrah, gayrisafi has lattan once istisna tutar n n daha sonra da gider tutar n n düflülmesi suretiyle hesaplanacakt r. Kanunkoyucu, gayrimenkul sermaye iratlar n n vergilendirilmesi ile ilgili olarak Gelir Vergisi Kanunu na koydu u ve Emsal Kira Bedeli Uygulamas ad verilen otokontrol müessesesi ile, beyan edilecek kira gelirinin, baz istisnalar (bofl kalan gayrimenkullerin muhafazalar maksadiyle bedelsiz olarak baflkalar n n ikametine b rak lmas, binalar n mal sahiplerinin usul, füru veya kardefllerinin ikametine tahsis edilmesi 3. Mal sahibi ile birlikte akrabalar n da ayn evde veya dairede ikamet etmesi, Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile di er kamu kurum ve kurulufllar nca yap lan kiralamalar) d fl nda, kiraya verilen gayrimenkulün emlak vergisine esas de erinin % 5 inden daha az olamayaca n hükme ba lam flt r. Bu s n r n alt nda beyan edilen gelirlerle ilgili vergi tarhiyat, bu s n r üzerinden yap lmaktad r. Gayrimenkul sermaye iratlar n n vergilendirilmesi ile ilgili bir di er önemli uygulama da istisna uygulamas d r. Kanunkoyucu, binalar n mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim y l içinde elde edilen has lat n YTL sini (2007 y l gelirleri için) gelir vergisinden istisna k lm flt r. ( stisna tutar 2008 y l nda elde edilecek gelirler için YTL olarak 6

7 belirlenmifltir.). Bir gayrimenkule birden fazla kiflinin ortaklafla sahip olduklar durumda, her bir ortak istisna tutar ndan ayr ayr yararlanabilmektedir. Geliri istisna tutar n aflmayan mükelleflerin y ll k gelir vergisi beyannamesi vermelerine gerek bulunmamaktad r. Ancak, ticari, zirai veya mesleki kazanc n y ll k beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar ile gelirleri bunlar taraf ndan bildirilecek olanlar n istisnadan yararlanmalar mümkün de ildir. Öte yandan, Kanunkoyucu, 2007 y l için, binalar n, baflkaca beyan edilecek geliri olmayan gerçek kifliler taraf ndan mesken olarak kiraya verilmesinde, beyan s n r olarak istisna tutar olan YTL yi; iflyeri olarak kiraya verilmesinde, beyan s n r olarak YTL yi kabul etmifltir. Ayr ca, binalar n iflyeri olarak kiraya verilmesinden sa lanacak gelirler üzerinden, kiray ödeyen taraf ndan % 20 oran nda gelir vergisi tevkifat yap lmas n hükme ba lam flt r. Bu tevkifat kiran n brüt tutar üzerinden yap lmaktad r. Kira gelirinin y ll k beyanname ile beyan edildi i durumlarda bu tevkifat y ll k beyaname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu nda, bu tevkifat yapmakla yükümlü olanlar, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret flirketleri,ifl ortakl klar, dernekler, vak flar, dernek ve vak flara ait iktisadi iflletmeler, kooperatifler, yat r m fonu yönetenler, ticaret ve meslek erbab, gerçek usulde vergilendirilen zirai kazanç mükellefleri olarak say lm flt r. Yukar daki aç klamalar n bir özeti olarak, gerçek kifliler taraf ndan, iflyeri olarak kiraya verilen binalardan 2007 y l nda elde edilen brüt (tevkifat öncesi tutar) kira tutar YTL yi, mesken olarak kiraya verilen binalardan 2007 y l nda elde edilen kira geliri YTL yi aflm yorsa, bu gelirler Mart 2008 ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecektir. Baflka gelirler dolay s yla beyanname verildi i durumlarda da bu kira gelirleri y ll k beyannameye dahil edilmeyecektir y l nda hem iflyeri ve hem de mesken kira geliri bulunan bir gerçek kifli, bunlardan birinin belirtilen tutar aflmas halinde o gelirini, her ikisinin de aflmas halinde her iki gelirini de y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edecek ve beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, iflyeri kira bedeli üzerinden y l içinde tevkif suretiyle ödenen gelir vergisini mahsup edecektir. Her iki gelirin de belirtilen tutarlar aflmamas halinde ise, bu gelirler için y ll k beyanname verilmeyecektir. III.6 Menkul sermaye iratlar Bu bölümde, menkul seermaye iratlar n n beyan ile ilgili yükümlülükler, gelir türleri itibar yla aç klanmaktad r. Konunun bütünlü ü sebebiyle baz menkul k ymetlerin al m-sat m ndan elde edilen gelirler de bu bölümde ele al nmaktad r. III.6.1 Hisse senedi kar paylar Gerçek kiflilerce 2007 y l nda elde edilen hisse senedi kar paylar n n beyan nda, kar pay n n dayana olan kurum kazanc n n hangi y la ait kazanç oldu u önem arzetmektedir. Daha aç k bir ifade ile, Kanunkoyucu, ne zaman da t l rsa da t ls n, tarihine kadarki kurum kazançlar ile bu tarihten sonraki hesap dönemlerine ait kurum kazançlar n n gerçek kifli ortaklar n elinde vergilendirilmesini farkl iki yönteme ba lam flt r. a ve sonraki y llara iliflkin kurum kazanc n n da t lmas halinde E er, kiflilerin 2007 y l nda elde ettikleri kar pay n n dayana 2003 ve sonraki y llara iliflkin kurum kazanc ise, bu takdirde, kar pay n n yar s vergiden istisna edilecek, kalan yar s n n da varsa tevkif suretiyle vergilendirilmifl bulunan di er menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar ile birlikte toplam n n YTL yi afl p aflmad na bak lacakt r. Aflmas halinde bu tutar, Mart 2008 ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, kar pay n n da t lmas s ras nda da tan kurum taraf ndan yap lan % 15 oran ndaki tevkifat n tamam mahsup edilecektir. Örne in, orta oldu u anonim flirketten 2007 y l Eylül ay nda brüt YTL kar pay alan bir gerçek kifli, tutar n yar s n n ( YTL), beyan s n r olan YTL yi aflm yor olmas sebebiyle Mart 2008 ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmeyecektir. b ve önceki y llara iliflkin kurum kazanc n n da t lmas halinde GVK nun Geçici 62 nci maddesi hükmü gere ince, a) veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerine ait kazançlar n da t lmas halinde, bu kazançlar elde eden gerçek kifliler yönünden gelir vergisinden istisna edilmifltir. Bu kazançlar n da t lmas halinde kar pay n elde eden gerçek kifli ortak beyanname vermeyecektir. b) tarihlerini kapsayan dönemde sona eren hesap dönemlerine ait olup kurumlar vergisinden istisna edilen kurum kazançlar n n ve c) GVK nun Geçici 61 inci madde kapsam nda tevkifata tâbi tutulmufl kurum kazançlar n n da t lmas halinde, bu kar paylar üzerinden gelir vergisi tevklifat yap lmayacakt r. Gerçek kiflilerce elde edilecek kar pay n n tutar na, bu tutar n 1/9 u eklendikten sonra, bulunan tutar n yar s vergiye tâbi gelir olarak dikkate al nacak, bu tutar n YTL yi aflmas halinde y ll k beyanname verilecektir. Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden de beyan edilen tutar n 1/5 i mahsup edilecektir. Örne in, orta oldu u anonim flirketin 2001 y l nda kurumlar vergisinden istisna edilmifl bulunan kazanc n n 2007 y l nda da t lmas sonucunda YTL kar pay elde eden (bu kar paylar üzerinden tevkifat yap lmamaktad r) bir gerçek kifli, once bu tutara 1/9 unu ekleyecek sonra da buldu u tutar n yar s n n beyan s n r n afl p aflmad na bakacakt r ( : 9) = : 2 = YTL nin 2007 y l için beyan s n r olan YTL yi afl yor olmas sebebiyle bu tutar Mart 2008 ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan 7

8 VERG DE GÜNDEM edilecektir. Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi olan YTL den beyan edilen gelirin 1/5 i (7.000 YTL) düflülecektir. Bu durumda ortak taraf ndan ödenecek gelir vergisinin tutar 745 YTL olacakt r. III.6.2 Hisse senedi al m sat m kazançlar Gerçek kifliler taraf ndan 2007 y l nda elde edilen hisse senedi al m sat m kazançlar n n beyan nda, hisse senedinin iktisap tarihi ve IMKB de ifllem görüp görmemesi önemli olmaktad r. Daha aç k bir ifade ile, tarihinden önce iktisap edilen ve MKB de ifllem görenlerden üç aydan fazla süre elde tutulanlar n sat fl ndan sa lanan kazançlar tutar ne olursa olsun, de er art fl kazanc say lmamaktad r ve beyana tabi de ildir. Üç ayl k sure, MKB de ifllem görmeyen ve fakat tam mükellef kurumlara ait olan hisse senetleri için bir y l olarak dikkate al nacakt r. Yani, tarihinden önce iktisap edilen, tam mükellef kurumlara ait olan hisse senetlerinin ( MKB de ifllem görmeyen) bir y ldan fazla süre elde tutulduktan sonra 2007 y l nda sat fl ndan sa lanan kazançlar da yine tutar ne olursa de er art fl kazanc say lmamakta ve beyana tabi bulunmamaktad r. Belirtilen bu sürelerden k sa sure elde tutulan hisse senetlerinin sat fl ndan sa lanan kazançlar ise YTL yi aflmas halinde sadece aflan tutar de er art fl kazanc olarak beyana tabi bulunmaktad r. Kazanc n safi tutar n n YTL yi aflmamas halinde ise y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir. Kazanc n beyana tabi olan safi tutar n n hesaplanmas nda, elde tutuldu u sure içinde meydana gelen ÜFE art fl oran dikkate al narak endeksleme yap labilecektir. Sat fl için ödenen komisyonlar ve di er masraflar da, kazanc n safi tutar n n hesaplanmas s ras nda dikkate al nabilecektir. Ancak, dikkate al nacak masraf ve komisyonlar, sadece, beyan gereken gelirlerle ilgili masraf ve komisyonlar olacakt r. Yani, belirtilen sürelerden fazla süre elde tutulan ve bu sebeple kazanc beyana ve vergiye tabi olmayan bir hisse senedi için yap lan masraflar ve ödenen komisyonlar, beyana ve vergiye tabi bir al m sat m kazanc n n safi tutar n n tespitinde dikkate al namayacakt r tarihinden sonra iktisap edilen ve yine 2007 y l nda bankalar ve arac kurumlar vas tas yla elden ç kar lan hisse senetlerinin sat fl ndan sa lanan kazançlar üzerinden GVK nun Geçici 67 nci maddesine göre % 10 oran nda (Dar mükellefler için % 0) tevkifat yap lmaktad r. Bu flekilde tevkif suretiyle vergilendirilen kazançlar için, tutar ne olursa olsun, Mart 2008 ay nda, ayr ca y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir. Ancak, 2007 y l içinde yapt hisse senedi al m sat m ifllemlerinden zarar eden ve bu zarar n ayn y l içinde gideremeyen mükelleflerin 2008 y l Mart ay nda ihtiyari beyanname vermeleri ve kazanç ve zararlar n birbirine mahsup edebilecekleri bu beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden de y l içinde tevkif suretiyle ödedikleri vergiyi mahsup edebilmeleri mümkün bulunmaktad r. III.6.3 Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobond faiz gelirleri a) Hazine taraf ndan tarihinden önce ve TL cinsinden ihraç edilmifl olan Hazine Bonosu ve Devlet Tahvillerden 2007 y l nda elde edilmifl faiz gelirlerinin % 37,7 si, indirim oran uygulamas kapsam nda düflülerek gelirin safi tutar hesaplanacak ve kalan tutar n YTL yi afl p aflmad na bak lacakt r. Aflmas halinde, indirim oran uygulamas ndan artakalan tutar 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Örne in, 2000 y l nda TL cinsinden ihraç edilmifl olan Devlet Tahvilinden 2007 y l nda YTL faiz geliri elde eden bir kimse, önce, indirim oran uygulamas yla, gelirinin safi tutar n hesaplayacak, ( x % 37,7) = YTL Daha sonra da hesaplanan bu tutar n YTL lik beyan s n r n afl yor olmas sebebiyle tamam n 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. b) Hazine taraf ndan tarihinden önce ve yabanc para cinsinden ya da dövize, alt na veya baflka bir de ere endeksli olarak ihraç edilmifl Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobondlardan 2007 y l nda elde edilen faiz gelirlerinin YTL yi afl p aflmad na bak lacakt r. Aflmas halinde, gelirin tamam 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Bu gelirler için indirim oran uygulamas söz konusu de ildir. Örne in, 2000 y l nda USD cinsinden ihraç edilmifl olan Eurobond lardan 2007 y l nda YTL faiz geliri elde eden bir kimse, bu tutar n tamam n, 2007 y l için belirlenmifl olan YTL lik beyan s n r n aflmas sebebiyle, 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edecektir. c) Hazine taraf ndan tarihleri aras nda Türk paras cinsinden ihraç edilmifl olan Hazine Bonosu ve Devlet Tahvillerinden 2007 y l nda elde edilmifl olan faiz gelirlerinin, önce % 37,7 si indirim oran uygulamas kapsam nda düflülecek, daha sonra da bulunan tutardan ,16 YTL istisna tutar indirilecektir. stisna sonras kalan tutar n YTL yi aflmas halinde, istisna uygulamas ndan artakalan tutar - 25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Örne in, 2002 y l nda TL cinsinden ihraç edilmifl olan Hazine Bonosundan 2007 y l nda YTL faiz geliri elde eden bir kimse, önce bu gelirin safi tutar n hesaplayacakt r ( x % 37,7) = YTL kinci aflamada, bulunan safi tutardan istisna tutar düflülecektir ,16 = ,84 YTL 8

9 Son aflamada ise istisna sonras kalan tutar n YTL lik beyan s n r n afl p aflmad na bak lacakt r. Örne imizde istisna sonras bulunan tutar (30.745,84 YTL) beyan s n r n n üzerinde oldu u için bu faiz geliri 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. d) Hazine taraf ndan tarihleri aras nda sonra yabanc para cinsinden ya da dövize, alt na veya baflka bir de ere endeksli olarak ihraç edilmifl Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobondlardan 2007 y l nda elde edilen faiz gelirlerinden ,16 YTL istisna tutar düflülecek ve kalan tutar n YTL yi afl p aflmad na bak lacakt r. Aflmas halinde, gelirin istisnadan sonra kalan k sm 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Bu gelirleri için indirim oran uygulamas yap lmas mümkün de ildir. Örne in, 2004 y l nda USD cinsinden ihraç edilmifl olan Hazine Bonosundan 2007 y l nda YTL faiz geliri elde eden bir kimse, önce bu gelirinden istisna tutar n düflecek, ,16 = ,84 YTL Daha sonra ise, bulunan tutar n YTL lik beyan s n r n afl p aflmad na bakacakt r. Örne imizde istisna sonras bulunan tutar (44.005,84 YTL) beyan s n r n n üzerinde oldu u için kifli 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. e) Hazine taraf ndan tarihi ve sonras nda YTL ve yabanc para cinsinden ihraç edilen Hazine Bonosu, Devlet Tahvillerinden 2007 y l nda elde edilen faiz gelirleri üzerinden % 10 oran nda tevkifat uygulamas yap lmaktad r. Bu oran dar mükellef gerçek kifli ve kurumlara ödenenler için % 0 d r. Bu flekilde tevkif suretiyle vergilendirilmifl gelirler için y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmeyece i gibi baflka gelirler dolay s yla verilen beyannamelere de bu gelirler dahil edilmeyecektir. f) tarihinden itibaren ihraç edilen Eurobondlardan 2007 y l nda elde edilen faiz gelirleri için tevkifat uygulamas yap lmamaktad r. Bunlar n YTL karfl l n n YTL yi afl p aflmad na bak lmakta, afl yorsa tamam 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmektedir. hraç tarihi tarihleri aras nda olan Eurobondlardan 2007 y l nda elde edilen faiz gelirleri için ise ,16 YTL tutar nda istisna uygulamas yap lmaktad r. Ancak, yabanc para cinsinden ihraç edilmifl olmalar dolay s yla bu gelirler için indirim oran uygulamas yap lmas mümkün bulunmamaktad r tarihi ve öncesinde ihraç edilmifl olan Eurobondlardan 2007 y l nda elde edilen faiz gelirleri için isitisna uygulamas yap lmas da söz konusu de ildir. III.6.4 Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobond al m-sat m kazançlar a) Hazinece tarihinden önce ihraç edilmifl Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobond lar n vadesinden önce sat fl ndan, gerçek kiflilerce 2007 y l nda sa lanan kazançlar n safi tutar n n (endekslemeden sonra bulunan tutar) YTL yi aflmas halinde, sadece aflan k sm n 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi zorunlu bulunmaktad r. Eurobondlar n ve yabanc para cinsinden ya da yabanc paraya endeksli olarak ihraç edilmifl di er menkul k ymetlerin tam mükellef gerçek kiflilerce elden ç kar lmas ndan do an kazanc n, elden ç karma karfl l nda elde edilen yabanc para tutar n n Türk Liras karfl l ndan, bunlar n al m nda ödenen yabanc para tutar n n Türk Liras karfl l ve varsa sat fl giderlerinin düflülmesi sonucu hesaplanmas gerekmektedir. b) 4710 say l Kanunla Gelir Vergisi Kanununa eklenen Geçici 59 uncu madde hükmü ile, tarihleri aras nda ihraç edilen Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobond faizleri ve al m sat m kazançlar, belirli s n rlar içinde, 2007 y l sonuna kadar gelir vergisinden istisna edilmifltir y l nda elde edilen söz konusu faiz gelirleri ve al m sat m kazançlar n n toplam için uygulanacak istisna tutar, ,16 YTL dir. Al m sat ma konu olan Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Eurobond un tarihleri aras nda ihraç edilmifl olmas halinde, elde edilen kazanc n safi tutar ndan ,16 YTL düflülecektir. Ancak, bu durumda, bir önceki paragrafta belirtilen YTL lik istisna tutar n n ayr ca düflülmesi mümkün de ildir. c) tarihi ve sonras nda ihraç edilen Hazine Bonosu ve Devlet Tahvillerinin vadesinden önce sat fl ndan 2007 y l nda elde edilen al m-sat m kazançlar üzerinden % 10 oran nda tevkifat uygulamas yap lmaktad r. Bu oran dar mükellef gerçek kifli ve kurumlara ödenenler için % 0 d r. Bu flekilde tevkif suretiyle vergilendirilmifl gelirler için y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmeyece i gibi baflka gelirler dolay s yla verilen beyannamelere de bu gelirler dahil edilmeyecektir. Ancak, bu sat fltan zarar do mufl ve zarar 2007 y l nda telafi edilememifl ise mükelleflerin ihtiyari beyanname verme haklar bulunmaktad r. Bu beyannamede y l içinde yap lan sat fllardan sa lanan net kazanç beyan edilecek ve kazanc n elde edildi i tarihte geçerli olan tevkifat oran nda vergi hesaplanacakt r. Bu flekilde hesaplanan vergiden de y l içinde tevkif suretiyle ödenen vergi mahsup edilecektir. Mahsup edilemeyen tutarlar da mükellefe iade edilecektir. d) tarihinden itibaren ihraç edilen Eurobondlardan elde edilen al msat m kazançlar üzerinden tevkifat uygulamas yap lmamaktad r. Bunlar için 2007 y l nda bir istisna uygulamas da yap lmamaktad r. Bu sebeple de kazanc n YTL karfl l n n, elde tutma süresi içinde ÜFE art fl oran n n % 10 u aflmas halinde endeksleme sonras tutar, 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. 9

10 VERG DE GÜNDEM hraç tarihi tarihleri aras nda olan Eurobondlardan 2007 y l nda elde edilen al m-sat m kazançlar için ise ,16 YTL tutar nda istisna uygulamas yap lmaktad r tarihi ve öncesinde ihraç edilmifl olan Eurobondlardan 2007 y l nda elde edilen al m-sat m kazançlar için istisna tutar YTL dir. III.6.5 Mevduat faizleri, repo kazançlar, özel finans kurumu kar paylar GVK nun Geçici 67 nci maddesi hükümleri gere ince, tam mükellef gerçek kiflilerin 2007 y l nda elde ettikleri, Mevduat faizleri (TL ve Döviz Tevdiat Hesaplar na Ödenen), Repo gelirleri, Özel finans kurumlar n n ödedikleri kar paylar Üzerinden % 15 oran nda tevkifat yap lm flt r. Bu flekilde tevkif suretiyle vergilendirilen gelirler y ll k beyanname ile beyan edilmeyecektir. III.6.6 Menkul k ymet yat r m fonu kar paylar Bilindi i gibi, GVK nun 75 inci maddesinin 1 numaral f kras nda, Sermaye Piyasas Kanunu na göre kurulan yat r m fonlar n n kat lma belgelerine ödenen kar paylar n n da, kar pay oldu u hükme ba lanm flt r. Menkul k ymet yat r m fonu kat lma belgelerinin fona iadesinden sa lanan kazançlar, tarihinden itibaren tam mükellefler için % 10, dar mükellefler için ise % 0 oran nda tevkifata tabidir. Sürekli olarak portföyünün en az % 51 i MKB de ifllem gören hisse senetlerinden oluflan yat r m fonlar n n, bir y ldan fazla süreyle elde tutulan kat lma belgelerinin elden ç kar lmas ndan sa lanan kazançlar üzerinden tevkifat yap lmamaktad r. Ancak, yine GVK nun Geçici 67 inci maddesinde (8 numaral f kra) menkul k ymet yat r m fonu veya ortakl klar n n kat lma belgelerinin ilgili fona iadesinden elde edilen gelirler ile hisse senetlerinin al m sat m ndan elde edilen kazançlar için y ll k beyanname verilmeyece i, di er gelirler dolay s yla beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyece i hüküm alt na al nm flt r. Ticarî iflletmeye dahil olan bu nitelikteki gelirler, bu f kra kapsam d fl nda b rak lm flt r. Bu nedenle, gerçek kiflilerce 2007 y l nda menkul k ymet yat r m fonu kat lma belgelerinin fona iadesinden elde edilen gelirler için y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir. III.6.7 Alacak faizleri Alacak faizleri, önce indirim oran uygulamas na tabi tutularak % 37,7 si düflülecek kalan k sm n 900 YTL yi afl p aflmad na bak lacakt r. Aflmas halinde, indirim oran uygulamas ndan sonra bulunan tutar n tamam 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. III.6.8 Yurt d fl ndaki bankalardan elde edilen mevduat faizleri Yurt d fl ndaki bankalardan elde edilen mevduat faizi gelirlerinin 900 YTL yi afl p aflmad na bak lacakt r. Aflmas halinde tutar n tamam 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. III.7 Di er kazanç ve iratlar Kanunkoyucu, Gelir Vergisi Kanunu nda, di er kazanç ve iratlar bafll alt nda, iki farkl türde geliri, belirli koflullar alt nda beyana ve vergiye tabi k lm flt r. Bunlardan biri, de er art fl kazançlar, di eri ise ar zi kazançlard r. III.7.1 De er art fl kazançlar Gelir Vergisi Kanunu nda, afla da belirtilen mal ve haklar n elden ç kar lmas ndan (sat lmas, bir ivaz karfl l nda devir ve temliki, trampa edilmesi, takas, kamulaflt r lmas, devletlefltirilmesi, ticaret flirketlerine sermaye olarak konulmas ) do an kazançlar de er art fl kazanc olarak tan mlanm flt r. vazs z olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki y ldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul k ymetlerin veya di er sermaye piyasas araçlar n n elden ç kar lmas ndan sa lanan kazançlar. Arama, iflletme ve imtiyaz haklar ve ruhsatlar, alameti farika, marka, ticaret unvan, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantlar, sanayi ve ticaret ve bilim alanlar nda elde edilmifl bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakk veya kullanma imtiyaz gibi haklar n elden ç kar lmas ndan do an kazançlar, Telif haklar n n ve ihtira beratlar n n müellifleri, mucitleri ve bunlar n kanunî mirasç lar d fl nda kalan kimseler taraf ndan elden ç kar lmas ndan do an kazançlar, Ortakl k haklar n n veya hisselerinin elden ç kar lmas ndan do an kazançlar, Faaliyeti durdurulan bir iflletmenin k smen veya tamamen elden ç kar lmas ndan do an kazançlar, ktisap flekli ne olursa olsun (ivazs z olarak iktisap edilenler hariç), arazi, bina, maden sular, menba sular, madenler, tafl ocaklar, kum ve çak l istihsal yerleri, tu la ve kiremit harmanlar, tuzlalar ve bunlar n mütemmim cüzileri ve teferruat, voli mahalleri ve dalyanlar, gayrimenkul olarak tescil edilen haklar, gemi ve gemi paylar ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye vas talar n n, iktisap tarihinden bafllayarak dört y l içinde elden ç kar lmas ndan do an kazançlar. Kanunkoyucu, vergiye tabi de er art fl kazançlar n n çerçevesini bu flekilde çizdikten sonra, yine ayn Kanunda, çeflitli sosyal ve ekonomik sebeplerle, afla daki belirtilen durumlarda de er art fl kazanc n n hesaplanmayaca n ve vergilendirilmeyece ini hükme ba lam flt r. 10

11 Ferdi bir iflletmenin sahibinin ölümü halinde, kanunî mirasç lar taraf ndan iflletmenin faaliyetine devam olunmas ve mirasç lar taraf ndan iflletmeye dahil iktisadî k ymetlerin kay tl de erleriyle aynen devir al nmas, Kazanc bilanço esas na göre tespit edilen ferdi bir iflletmenin bilançosunun bir sermaye flirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde devrolunmas, devir alan flirketin bilançosuna aynen geçirilmesi ve devredilen ferdi iflletmenin sahip veya sahiplerinin flirketten, devir bilançosuna göre hesaplanan öz sermayesi tutar nda ortakl k pay almas, Kollektif ve adi komandit flirketlerin bir önceki bentte yaz l koflullar alt nda nev i de ifltirerek sermaye flirketi haline dönüflmesi. Kanunkoyucu, de er art fl kazanc n n safi tutar n n hesaplanmas s ras nda, elden ç karma karfl l nda al nan para ve ay nlarla sa lanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutar ndan, elden ç kar lan mal ve haklar n maliyet bedelleri ile elden ç karma dolay s yla yap lan ve sat c n n uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçlar n indirilece ini ve kur fark ndan do an kazançlar n hesab nda da, menkul k ymet veya ifltirak hisselerinin iktisab na tahsis edilen yabanc sermayenin bu k ymet veya hisselerin iktisap tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas döviz al fl kuruna göre hesaplanan Yeni Türk Liras karfl l ile bu k ymet veya hisselerin elden ç kar lmas tarihindeki ayn miktar yabanc sermayenin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas döviz al fl kuruna göre hesaplanan Yeni Türk Liras karfl l aras ndaki fark n esas al naca n hükme ba lam flt r. Ayr ca, mal ve haklar n elden ç kar lmas nda iktisap bedeli, art fl oran n n % 10 ve üzerinde oldu u durumlarda, elden ç kar lan mal ve haklar n, elden ç kar ld ay hariç olmak üzere Devlet statistik Enstitüsünce belirlenen toptan eflya fiyat endeksindeki art fl oran nda art r larak tespit edilebilecektir. Öte yandan, 2007 y l nda elde edilen de er art fl kazanc n n YTL lik k sm, gelir vergisinden istisna edilmifltir. Bu sebeple, yukar da say lan mal ve haklar n 2007 y l nda elden ç kar lmas ndan sa lanan kazançlar n YTL yi aflmamas halinde, bu kazançlar için Mart 2008 ay nda y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmeyecek; aflmas halinde ise sadece aflan k s m y ll k beyanname ile beyan edilecektir. III.7.2 Ar zi kazançlar Gelir Vergisi Kanunu nda, Ar zî olarak ticarî muamelelerin icras ndan veya bu nitelikteki muamelelere tavassuttan elde edilen kazançlar, Ticarî veya ziraî bir iflletmenin faaliyeti ile serbest meslek faaliyetinin durdurulmas veya terk edilmesi, henüz bafllamam fl olan böyle bir faaliyete hiç giriflilmemesi, ihale, art rma ve eksiltmelere ifltirak edilmemesi karfl l nda elde edilen hâs lat, Gayrimenkullerin tahliyesi veya kirac l k hakk n n devri karfl l nda al nan tazminatlar ile pefltemall klar, Ar zî olarak yap lan serbest meslek faaliyetleri dolay s yla tahsil edilen hâs lat, Gerçek usulde vergiye tâbi mükelleflerin terk ettikleri iflleri ile ilgili olarak sonradan elde ettikleri kazançlar (zarar yaz lan de ersiz alacaklarla, karfl l k ayr lan flüpheli alacaklar n tahsili dahil). Dar mükellefiyete tâbi olanlar n Türkiye ile yabanc memleketler aras nda ar zi olarak yapt klar ulaflt rma ifllerinden elde ettikleri kazançlar. vergiye tâbi ar zi kazanç olarak tan mlanm fl ve bu kazançlar n vergiye tabi safi tutar n n, sat fl bedelinden maliyet bedeli ve sat fl dolay s yla yap lan giderler indirilmesi veya elde edilen hâs lattan tevsik edilmek kayd yla yap lan giderler indirilmesi suretiyle hesaplanmas hükme ba lanm flt r. Kanunkoyucu, ayr ca, yukar da vergiye tabi ar zi kazanç olarak ilk dört s rada say lan kazançlar n, 2007 y l için, YTL sini vergiden istisna k lm flt r. Bu sebeple, 2007 y l nda elde edilen söz konusu kazançlardan YTL yi aflmayanlar için y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmeyecek, baflka gelirler dolay s yla beyanname verildi i durumlarda bu kazanç beyannameye dahil edilmeyecektir. Aflmas halinde ise sadece aflan tutar y ll k beyanname ile beyan edilecektir. IV. YILLIK GEL R VERG S BEYANNAMES ÜZER NDE YAPILAB LECEK ND R MLER Kanunkoyucu, GVK nun 89 uncu maddesinde yer alan hükümlerle, gelir vergisi matrah n n tespiti s ras nda, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden afla da belirtilen indirimlerin yap labilmesini mümkün k lm flt r. 1. Beyan edilen gelirin % 10 unu (bireysel emeklilik sistemi d fl ndaki flah s sigorta primleri için, beyan edilen gelirin % 5 ini) ve asgarî ücretin y ll k tutar n aflmamak flart yla, mükellefin flahs na, efline ve küçük çocuklar na ait hayat, ölüm, kaza, hastal k, sakatl k, anal k, do um ve tahsil gibi flah s sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katk paylar 2. Beyan edilen gelirin % 10 unu aflmamas, Türkiye de yap lmas ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kiflilerden al nacak belgelerle tevsik edilmesi flart yla, mükellefin kendisi, efli ve küçük çocuklar na iliflkin olarak yap lan e itim ve sa l k harcamalar 3. Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen özürlülerin beyan edilen gelirlerine, 31 inci maddede yer alan esaslara göre hesaplanan y ll k indirim 4. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yarar na çal flan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tan nan vak flara y ll k toplam beyan edilecek gelirin % 5 ini (kalk nmada öncelikli yöreler için % 10 unu) aflmamak üzere, makbuz karfl l nda yap lan ba fl ve yard mlar. 5. Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere ba fllanan okul, sa l k tesisi ve yüz yatak (kalk nmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere ö renci yurdu ile çocuk yuvas, yetifltirme yurdu, huzurevi, bak m ve rehabilitasyon merkezi 11

12 VERG DE GÜNDEM inflas dolay s yla yap lan harcamalar veya bu tesislerin inflas için bu kurulufllara yap lan her türlü ba fl ve yard mlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yap lan her türlü nakdî ve aynî ba fl ve yard mlar n tamam. 6. Fakirlere yard m amac yla g da bankac l faaliyetinde bulunan dernek ve vak flara Maliye Bakanl nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ba fllanan g da, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamam. 7. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yarar na çal flan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tan nan vak flar ve bilimsel araflt rma faaliyetinde bulunan kurum ve kurulufllar taraf ndan yap lan ya da Kültür ve Turizm Bakanl nca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen projelere iliflkin harcamalar ile bu amaçla yap lan her türlü ba fl ve yard mlar n % 100 ü 8. Gençlik ve Spor Genel Müdürlü ünün Teflkilat ve Görevleri Hakk nda Kanun ile Türkiye Futbol Federasyonu Kurulufl ve Görevleri Hakk nda Kanun kapsam nda yap lan sponsorluk harcamalar n n; amatör spor dallar için tamam, profesyonel spor dallar için % 50 si. 9. Mükelleflerin, iflletmeleri bünyesinde gerçeklefltirdikleri münhas ran yeni teknoloji ve bilgi aray fl na yönelik araflt rma ve gelifltirme harcamalar tutar n n % 40 oran nda hesaplanacak Ar-Ge indirimi. V. YILLIK GEL R VERG S BEYANNAMES N N VER LMES VE VERG N N ÖDENMES Yukar da beyan edilmesi gerekti i belirtilen 2007 y l gelirleri için 1-25 Mart 2008 tarihleri aras nda y ll k gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekmektedir. (376) s ra numaral Vergi Usul Kanunu Tebli i ile, hiçbir hadle s n rl olmaks z n, ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden dolay gerçek usulde vergilendirilen Gelir Vergisi mükellefleri, y ll k beyannamelerini elektronik ortamda göndermekle yükümlü k l nm fllard r. Bu sebeple, otomasyona geçirilmifl vergi dairelerine kay tl gelir vergisi mükelleflerinin, 2007 y l na iliflkin y ll k gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda göndermeleri gerekmektedir. Henüz otomasyona geçirilmemifl malmüdürlüklerine kay tl mükellefler ise y ll k beyannamelerini ka t ortam nda vereceklerdir. Aileyi vergileme birimi olarak dikkate alan aile reisi beyan uygulamas kald r ld ndan, aile bireyleri 2007 y l nda elde ettikleri gelirlerini kendileri ayr ayr beyan edeceklerdir. Ancak, henüz reflit say lmayan çocuklar n gelirleri ile ilgili beyanname, velileri taraf ndan verilecektir. Beyannamede gösterilen gelir üzerinden gelir vergisinin hesaplanmas s ras nda, 2007 y l nda geçerli olan ve afla daki tabloda gösterilen vergi tarifesi uygulanacakt r. Gelir Dilimi Oran (%) Ayr ca, beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, ilgili y l içinde tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir. Ticari kazanç sahibi mükellefler ile serbest meslek erbab n n y l içinde üçer ayl k dönemler halinde ödedikleri geçici vergiler de yine ayn flekilde, beyanname üzerinde hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir. Bu flekilde mahsup edilemeyen vergiler, Gelir Vergisi Kanunu nda belirtilen kurallar çerçevesinde mükellefe iade edilecektir. Verilecek beyannameler üzerinden ilgili vergi dairesince tarh edilecek gelir vergisi, ilki Mart 2008 ay sonuna kadar ikincisi Vergi YTL ye kadar YTL nin YTL si için YTL, fazlas YTL nin YTL si için YTL, fazlas YTL den fazlas n n YTL si için YTL, fazlas 35 Temmuz 2008 ay sonuna kadar olmak üzere iki eflit taksitle ödenecektir. Vergiler, vergi dairesi veznelerine (beyannamenin verildi i vergi dairesi olmas gerekli de ildir) ödenebilece i gibi Maliye Bakanl taraf ndan tahsile yetkili k l nm fl bankalara da ödenebilecektir. 12

13 Dünya dan Vergi Haberleri Hatice pek AYDIN Polonya Yat r mc lar, Vergi Borçlar n Yeniden Yap land r yor Son dönemde uygulamaya konulan Bakanlar Kurulu Karar kapsam nda, ekonomik durumu iyi olmayan yat r mc lar vergi borçlar n n yeniden yap land r lmas n talep ederek vergi ertelemesine sahip olabiliyor. Yeni düzenleme ile birlikte yat r mc lara afla da s ralanan üç seçenek sunuluyor: Vergi borcunun ertelenmesi Vergi borcunun taksitlendirilmesi Ödenmemifl vergi borçlar n n faizi ile birlikte tamamen silinmesi Yeni düzenlemeden yararlanmak isteyen mükelleflerin söz konusu f rsatlardan yararlanabilmeleri için en k sa zamanda baflvurmalar ve baflvurular n tamamlamalar gerekiyor. Uygulamadan yararlanabilecek mükelleflerin afla da yer alan flartlar tafl malar gerekiyor: Giriflimcilere ait iflletmelerin Polonyal bir sermaye grubuna ait olmamalar Giriflimcilerin ekonomik s k nt da olduklar n kan tlamalar Vergi yap land rmas na iliflkin düzenlemeden yararlanmadan önce belirli bir sektörde en az üç y l süre ile devaml faaliyette bulunulmas Son on y l içerisinde benzeri vergi yap land rmas hükümlerinden yararlan lmam fl olunmas Düzenlemeden yararlanmak isteyen mükelleflerin, baflvuru yapacaklar s rada yeniden yap land r lacak borçlar na iliflkin bir plan da haz rlam fl olmalar gerekiyor. Son olarak yeni düzenleme kapsam nda yard m alacak mükelleflerin yeniden yap land rma dönemi süresince kapasite art fl nda bulunmamalar gerekiyor. Vietnam Vietnam Meclisi, Gelir Vergisi Kanunu nda De ifliklik Yapan Yasay Onaylad Vietnam Millet Meclisi, gelir vergisine iliflkin yeni düzenlemelerin yer ald kanunu onaylad. Söz konusu Kanun uyar nca, ayl k gelir vergisinden istisna kazanç tutar hem Vietnam halk hem de yabanc lar için 4 milyon VND ($250) olarak belirlendi. Bununla birlikte, gelir vergisi oranlar da asgari %5 ve azami %35 olmak üzere yeni kanunla hüküm alt na al nd. Yeni Kanun 1 Ocak 2009 dan itibaren yürürlü e girecek ve ücret, temettü, miras, burs ve menkul ile gayrimenkul sat fl kazanc ndan do an kazançlar kapsayacak. Do al afet ya da kaza sonucu oluflan zararlar n gelir vergisi matrah ndan indirimi yap labilecek, ayr ca bakmakla yükümlü olunan her birey için 1.6 milyon VND ($100) gelir vergisi matrah ndan indirilecek. Di er taraftan, söz konusu gelir vergisi kanunu kapsam na kur farklar ndan elde edilecek gelirler dahil edilmeyecek. Önceki düzenlemeye göre, Vietnam da çal flan yabanc lar ayl k 8 milyon VND ($500) tutar n aflan gelirleri bulundu u takdirde gelir vergisine tabi tutuluyordu. Ancak yeni düzenleme kapsam nda belirlenen gelir vergisinden istisna tutar n n (4 milyon VND) hem Vietnaml lar hem de yabanc lar kapsamas ile birlikte daha fazla yabanc mükellef gelir vergisine tabi olacak. Öte yandan, flu anki düzenlemede yabanc lar n gelir vergisi tarifesi %10 ve %40 aras nda kademeli olarak de iflmekte iken yeni düzenleme ile yabanc lar da %5 ve %35 aras nda de iflen kademeli gelir vergisine tabi tutulacak. Gelir vergisi kanunu kapsam na girecek yabanc lar n tespit edilmesi s ras nda 183 günü aflan süre ile Vietnam da kal n p kal nmad tespit edilecek ve 183 günü aflan süre ile Vietnam da kalan yabanc lar gelir vergisine tabi tutulacak. Yeni Kanun uyar nca, Vietnam da 183 günden az kalan yabanc lar ise sadece %20 oran nda gelir vergisine tabi tutulacak ve bu oran güncel uygulama ile k yasland nda %5 lik bir vergi avantaj na iflaret ediyor. Kazakistan 2008 Hedefleri Halka Duyuruluyor Kazakistan Cumhurbaflkan N. Nazarbayev, 06 fiubat 2008 tarihinde Kazakistan Cumhuriyeti Parlamentosu iki kanad n n birleflik oturumunda, geleneksel 2008 y l n n Halka Seslenifli ni gerçeklefltirdi. Sesleniflte hedef olarak 2008 y l nda Kazakistan vatandafllar n n refahlar n n artt r lmas ve sosyal geliflimlerinin sa lanmas gösterilirken, bu hedef 2006 ve 2007 y llar nda dile getirilmifl olan Kazakistan toplumunun modernizasyonunu hedefleyen politikalar n devam niteli indedir. Cumhurbaflkan, günümüz Kazakistan ekonomisinin istikrarl büyümesi ve modernizasyonun gereklili inin alt n çizmektedir. Gündemde olan bir baflka konu da Kazakistan vergi sisteminin ülkenin yeni geliflim evresine cevap verecek flekilde yeniden yap land r lmas n n ve böylece ekonominin fleffafl a kavuflturulmas n n hedeflenmesidir. Yeni vergi kanunu uyar nca hammaddeye dayal olmayan üreticinin vergi yükü azalacakt r. Ülke politikas n n temel öncelikleri aras nda uluslararas piyasalar n Kazakistan ekonomisine olan güvenin güçlendirilmesi unsuru yer almaktad r. Bununla birlikte, finans sisteminin rekabet edilebilirlik kabiliyetinin ve gücünün artt r lmas n ve beklenmeyen durumlara karfl h zl tedbirlerin al nmas n sa lamak amac yla yap sal reformlar n sürdürülme kararl l belirtilmifltir. Kazakistan da 2010 y l na kadar uygulanmas beklenen, ekonomik iflbirli i, yeni teknolojiler ile yönetim tecrübelerinin ülkeye kazand r lmas ve hukuki altyap n n gelifltirilmesini hedefleyen "Avrupa Yolu" adl program oluflturuldu. 13

14 VERG DE GÜNDEM Makao 2008 Ekonomi Planlar Aras nda Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisine liflkin ndirimler Yer Al yor Makao Baflbakan n n vermifl oldu u demece göre; 2008 y l nda ekonomiyi güçlendirmek ve büyümeyi teflvik etmek amac yla bir dizi vergi indirimi yap lacak. Uygulamaya konulmas beklenen vergi düzenlemeleri aras nda Makao da mesleki vergi olarak da ifade edilen gelir vergisinin %25 oran nda azalt lmas ve gelir vergisinden istisna kazanç s n r n n da MOP den MOP ye art r lmas bulunuyor. Bununla birlikte, Makao da tamamlay c vergi olarak tan mlanan kurumlar vergisine iliflkin olarak da yeni düzenlemelere gidilecek olup, söz konusu düzenlemeler kapsam nda kurumlar vergisinden istisna kurum kazanc n n MOP den MOP ye yükseltilmesi en önemli de ifliklik olarak dikkatleri çekiyor. Baflbakan n yapt aç klamalara göre ilk kez ev alan Makao vatandafllar n n MOP de erini aflmayan ev al mlar damga vergisinden istisna tutulacak. Di er taraftan, kiralama amac yerine ikamet etme amac ile al nan apartmanlardan emlak vergisi al nmayacak ve kiralama amac ile al nan apartmanlardan al nan emlak vergisi de yar ya indirilecek. Yap lmas öngörülen vergi düzenlemeleri, 2007 y l nda uygulamaya konulan di er vergi teflvikleri kapsam nda yer al yor. Geçen y l yürürlü e giren söz konusu teflviklerin bafl nda kurumlar vergisi oran n n düflürülüp %3 ile %12 aras nda de iflen kademeli oran olarak uygulanmaya bafllamas yer almaktayd. Makao daki vergi sistemi esas itibar ile Portekiz örnek al narak teflkil edilmifl; ancak bölgenin 1999 y l nda Çin Halk Cumhuriyeti ne ba l idari bir bölge olarak kurulmas yla birlikte vergi sistemi de de iflikli e u ramaya bafllam flt r. fiuan turizm ve kumar oyunlar ndan elde edilen gelirler, bölgenin en önemli gelir kayna n oluflturmaktad r. Baflbakan n aç klad planlar n aras nda vergi d fl ndaki alanlarda da teflvikler bulunmakta olup, söz konusu teflviklerin bafl nda toplu konut say s nda art fl ve kamu çal flanlar n n ücretlerinde zam yer almaktad r. Bölgede süregelen ekonomik geliflmeye ra men, yolsuzluk ve enflasyon sorunlar ve refah düzeyinin herkese eflit yans mamas nedeni ile ülkede tepkili bir sendikac kesimi bulunmaktad r. Baflbakan, verdi i demeç s ras nda ülkede yaflanan sorunlar yak ndan takip ettiklerini ve uygulamaya konulmas planlanan düzenlemelerle birlikte tüm halka yard mc olmay amaçlad klar n ifade etti. Gana Yeni Vergi Tasla, Mobil Telefonlar Hedefliyor Gana 2008 y l bütçesine katk da bulunmak amac ile mobil telefonlar n vergilendirilmesine iliflkin de iflikli e gitmeyi planl yor. Gana da 2008 y l n n bafl ndan itibaren, yurtd fl ndan ithal edilen cep telefonlar na iliflkin olarak al nan gümrük vergisi ve katma de er vergisi kald r ld ve eski uygulaman n yerine dakika bafl konuflma ücreti üzerinden al nacak özel tüketim vergisi uygulamas bafllat ld. Hükümet yeni uygulama ile ilgili yapm fl oldu u aç klamalarda, yeni uygulama ile daha etkin bir mobil telefon vergilendirmesine ulaflacaklar n ifade etti. Gana Maliye Bakan Kwadwo Baah- Wiredu, yeni vergi düzenlemesi sonucu al nacak özel tüketim vergilerinin mobil telefonlardan görüflme hizmeti sa layan kurumlar taraf ndan devlete ödenece ini ve yeni uygulama ile birlikte Gana halk n n yüksek ithalat maliyetlerini ödemek zorunda kalmadan daha rahat bir flekilde mobil telefon sahibi olabilece ini belirtti. Çin Çin Vergi Gelirlerinde Büyük Art fl Gözleniyor... Son rakamlara göre Çin in vergi gelirleri son zamanlar n en yüksek seviyesine yükseldi. Vergi gelirleri geçen y la göre %27 artarak 2,500 milyar Yuan (305 Milyar Dolar) a ulaflt y l nda toplanan vergilerdeki art fl miktar 500 milyar Yuan (61 Milyar Dolar); 1994 y l nda ilk defa vergi reformunun ç kar ld zaman bütün y l boyunca toplanan brüt vergi miktar ndan daha fazla olarak gerçekleflmifltir. Vergi gelirlerindeki bu art fl n sebebi uzmanlar taraf ndan Çin ekonomisindeki h zl büyümeye ba lan yor y l nda gerçeklefltirilen kapsaml makro kontrol ölçümleri ile birlikte milli ekonomi sa l kl ve devaml bir momentuma sahip oldu. Her ekonomide oldu u gibi gayrisafi yurtiçi has lada meydana gelen büyüme; vergi gelirlerinde art fla sebep oldu. Özetle gayrisafi yurtiçi has la büyümesi vergi gelirlerinin kayna olmufltur. Bununla birlikte ekonomide oluflan h zl büyüme vergi gelirlerindeki art fla sa lam bir temel olufltururken, devletin vergi toplama büro ve organlar n n göstermifl oldu u gayretler de istenilen seviyeye ulafl lmas na katk da bulunmufltur. Vergi gelirleri, Çin in gayrisafi yurtiçi has las için tahmin edilen %9,2 lik büyüme oran n n çok üzerinde; %25,7 olarak gerçekleflmifltir. Vergi gelirlerindeki art fl oran n n gayrisafi milli has lan n art fl oran n n çok üzerinde gerçekleflmesinin nedeni, Çin vergilendirme birli i baflkan Yang Chongchun a göre; gayrisafi yurtiçi has las ile vergi miktar aras ndaki do rusal iliflkiye dayanmaktad r, ancak birisi di erine tam olarak eflit de ildir. Gayrisafi yurtiçi has ladaki büyüme vergilendirilebilir gelirlerde çok büyük art fla sebep olmufltur, bundan dolay vergi gelirleri oran daha yüksek ç km flt r. Sonuç olarak, uzmanlar Çin ekonomisinin yeni bir büyüme dönemine girdi ine inan yorlar. Son zamanlarda vergi gelirleri sürekli ve yükselen bir flekilde artmaktad r. Bu da ülkenin toplam ekonomik gücünü art rmaktad r. 14

15 Bulgaristan Sabit Vergi Oran Uygulanmaya Bafll yor 16 Kas mda Bulgaristan da yap lan aç klamaya göre sabit vergi oran n uygulayacak 7. AB ülkesinin Bulgaristan olaca görülmektedir. Sabit vergi rejimi 29 Temmuz da Bakanlar Kurulu taraf ndan teklif edilmiflti. Parlamento taraf ndan hiçbir de ifliklik yap lmadan öneri kabul edilmifltir y l nda kurumlar vergisi oran n %15 ten %10 a düflüren Bulgaristan, 2008 y l ndan itibaren de gelir vergisi oran n sabit %10 olarak uygulamaya bafllayacakt r. Geliflmifl vergi rejiminden sabit vergi rejimine geçmeyi planlayan son ülke olarak Bulgaristan flu anda gündemi korumaktad r. Ukrayna Yeni Vergi Yasalar na Seçimler Engel Oluyor Ekim ay nda Yanukoviç hükümeti taraf ndan sunulan yasa tasla katma de er vergisini %20 den %17 ye, tüzel kiflilerin gelir vergisini ise %25 ten %20 ye indirmeyi öngörmekteydi. Ancak taslak ile ilgili Ekonomi ve Siyasi Dan flmanl k Enstitüsü görevlisi Katerina P lkeviç in yapt yorumlarda, bu yasa tasla ile birlikte vergi ödeyenlerin sorumlulu u ve üzerlerindeki fiskal bask n n art belirtildi. Bununla beraber M kola Kater nçuk 2007 y l bafl nda bir vergi yasas tasla haz rlam fl, bu taslakta vergi ödeyenlerin üzerindeki fiskal bask n n azalt lmas na büyük özen gösterilmiflti. Örne in, katma de er vergisi ve gelir vergisi oranlar azalt lm flt. Katerinçuk yapt aç klamalarda ilgili projede katma de er vergisinin yerine Revers (Sorumlu S fat ile KDV) nin getirilmesi öngörüldü ünü, bunun katma de er vergisi gibi uygulanaca n, yolsuzlu u önlemek amaçl oldu unu ve günümüzde de AB ülkelerinin bu yolda ilerledi ini vurgulam flt r. Bunlarla beraber söz konusu vergi yasas n n 2008 y l yaz na kadar yürürlü e girmesi beklenmektedir. Kater nçuk, 2008 y l güz döneminde cumhurbaflkanl seçim kampanyalar n n bafllayaca n belirterek, seçim öncesi vergide yap lacak reformun gerçeklefltirilmesinin mümkün olmad n söyledi. Yap lan yorumlardan anlafl labilece i üzere vergi yasas 6 ay içinde oylanmal d r. O zaman 2009 y l ndan itibaren, vergi ödeyenlerin haklar ve sorumluluklar konulu yasan n genel k sm yürürlük kazanacak ve 2010 y l nda baz vergilerin idaresi konulu k sm n n çal flmas na bafllanacakt r. Yap lacak de iflikliklerin boyutunun büyük ve önemli olmas sebebiyle yasan n 2008 y l içerisinde onaylanmas halinde bile, tam anlam yla uygulanabilmesinin 2-3 sene gibi uzun bir süreden sonra mümkün olabilece i düflünülmektedir. srail Faiz Giderlerinin Kurumlar Vergisinden ndirimi çin Gerekli Olan fiartlar Yarg tay, geçti imiz günlerde ortaklara yap lacak olan ödemeler için finansman kayna oluflturacak borçlanmalar üzerinden iflletilen faizlerin, kurumlar vergisi matrah ndan indirilip indirilmeyece i hususunda görüfl verdi. srail mevzuat hükümlerine göre vergiye tabi bir gelir elde etmek yolunda yap lan tüm giderler kurumlar vergisinden indirilebilecek giderler aras nda say lmaktad r. Bunun tek flart, amac n gelir elde etmeye yönelik bir gider kalemi olmas d r. Ancak aç k gibi görülen ilgili kanun maddesi de iflik flekillerde yorumlanabilmektedir. K saca özetlenecek olursa temettü da t lmas finansman na iliflkin yap lan borçlanmalar üzerinden yürütülen faiz tutarlar n n indirim konusu yap labilmesi için: Kurumun da t lacak kar n n bulunmas ; Elde edilen karlar n vergilendirilebilir gelir oluflturmas amac yla kullan lmas ; Kurumun temettü da tmas, Bu tür durumlarda net olarak ekonomik durumun görülebilmesi gerekmektedir. Söz konusu flartlar ispat etmekle yükümlü olan taraf kurumlard r. Bu nedenle mükelleflerin bu konuda dan flmanl k hizmeti almas tavsiye edilmektedir. 15

16 VERG DE GÜNDEM English Translation I. INTRODUCTION March is the month when the annual return for the income tax levied over personal income is filed and first installment of the tax is paid. March is commonly known as tax month in the public. In the Income Tax Code, taxable income is defined as the net income and revenues derived by real persons in a calendar year and these income and revenues are enumerated; in Article 85 under the caption of Collection and Declaration of the Income it is stipulated that the income and revenues derived from the sources enumerated in the second paragraph in a calendar year shall be declared with annual income tax return unless otherwise provided in the Code. One of the exceptional provisions concerning the declaration of taxable income through annual income tax return is included in Article 86 of Income Tax Code under the caption of Conditions Where Collection is not Performed. In this Article the income for which annual return shall not be filed or which will not be included in the return although a return is filed for other income has been specified. Another article consisting provisions contrary to the general rule concerning the declaration of income is Temporary Article 67 of the same Code. It is adopted in this Article that annual income tax return shall not be filed for the income derived from marketable securities and other capital market instruments to be derived between the years and to be subjected to withholding with some exceptions. Therefore, the persons deriving income in 2007 are required to determine whether their income is subject to tax and declaration according to the provisions aforementioned and then if needed, submit or mail their returns to the relevant tax office within the first half of March 2008 (March 1-25, 2008). II. THE INCOME NOT TO BE DECLARED WITH ANNUAL INCOME TAX RETURN It is stipulated in the Income Tax Code that annual income tax return shall not be filed for the following income derived in 2007 and this income should not be included in the return when return is filed due to other income. a) Agricultural income not taxed on actual income method, b) Further to the policies issued by legal person pension funds, provident funds and retirement and insurance companies after , payments made to those leaving without paying any premium, fee or contribution for ten years; payments made to those leaving without being entitled to retirement from the private pension system although having paid contribution for ten years and those participating in other funds and insurances and paying premium or fee for ten years and those leaving due to imperative reasons such as death, disability or liquidation; and payments made to those entitled to retirement from the private pension system and to those leaving from this system due to imperative reasons such as death, disability or liquidation, c) The portion of the income and revenues within the limit of exception d) Wages obtained from one employee and taxed through withholding and wages deriving from more than one employer and obtained from the employer following the first and taxed through withholding and whose amount does not exceed TRY , e) Providing total taxable income does not exceed TRY , capital gains and income from immovable properties subjected to withholding in Turkey, f) Capital gains and income from immovable properties which are derived in a calendar year and do not exceed TRY 900 in total and are not subject to the application of withholding and exemption. g) Capital gains subjected to withholding within the framework of Temporary Article 67 of Income Tax Code and other capital market instruments (interests on Treasury Bills and capital gains, marketable securities investment fund profit shares, interests paid to the deposit and foreign exchange deposit accounts, repo gains and capital gains from marketable securities) h) Share certificate profit shares derived from the distribution of corporate profit pertaining to 1998 and previous accounting periods. III. THE INCOME TO BE DECLARED WITH ANNUAL INCOME TAX RETURN III.1 Commercial Income Commercial income described as income emerging from any commercial and industrial activities are to be declared with annual income tax return without regarding their amount. The shareholders of collective companies even in liquidation and commandite shareholders of the commandite companies are under this scope. Deriving commercial income depends on accrual basis; which means its becoming definite as of amount and nature. In other words, for an income to be taxed, it does not need to have been collected. Completion of the commercial transaction is deemed sufficient. Pursuant to the Income Tax Code, commercial income is taxed through two different methods; simple method and actual income method. However, in the simple method which the taxpayers fulfilling the conditions specified in the Code may be subject to, books are not maintained, withholding return is not filed, withholding is not performed and temporary tax is not paid; which is unlike actual method. Furthermore, value added tax is not calculated for the deliveries and services of commercial income taxpayers taxed in simple method. The taxpayers with commercial income taxed in actual method are also divided into two groups as first class and second class 16

17 merchants in terms of the books they maintain. During the calculation of the net amount of commercial income taxed in the actual method, which constitutes basis for the declaration, the expenses specified in Article 40 of Income Tax Code may be deducted from the income. Lawmaker not only specifies the expenses to be deducted from the revenue during the calculation of the net commercial income amount, but also explains the non-deductible expenses by enumerating them one after the other in Article 41 of the Income Tax Code. III.2 Agricultural Income In the Income Tax Code, agricultural income refers to the income derived from the production of plants, forests, animals, fish, and their products, on land, sea, lakes, and rivers, by means either of their sowing, planting, cultivation, propagation, breeding, and improvement or else by means of deriving benefit of them directly from nature, as well as their hunting, their maintenance by hunters or breeders, their transport, their sale, or the derivation of benefit in other ways from such products. Lawmaker adopts taxation through withholding for the taxation of agricultural income; however, it is stipulated that the income of the farmers whose operating size stated in the Article 54 of the Income Tax Code and the farmers who has a combine or a motor vehicle of similar nature or more than two tractors at most ten years old shall be determined on actual method and levied tax accordingly. The farmers whose income is not taxed on actual method do not file return for this income. However, the taxpayers who are not levied tax on actual method and do not file annual income tax return for this reason are taxed on actual method upon request. In the calculation of the net amount of the income derived by taxpayers of agricultural income who are taxed on actual method and are to file annual income tax return in March 2008 for this reason, the following expenses are deductible from the income. Expenses incurred for the procurement of seeds, fertilizers, seedlings, feeds, pesticides and similar materials for the business; Costs of animals, agricultural products and other materials purchased to be sold; Payments such as fee, premium and similar payments made to the employees against services; Food supplies, medical costs and insurance premiums; Expenses incurred for the operation, maintenance (fuel, lubricant, electricity, spare parts etc.) and repair of the agricultural facilities, machines, tools and vehicles; Depreciation set aside pursuant to the Tax Procedures Code; Payments made for production means used against rent and fee; General expenses for deriving and maintaining agricultural income (interest on loans obtained and expended for the business; taxes, duties and charges in kind paid providing these are related to the business; travel and dwelling expenses relating to the business and proportional to the significance and size of the business, rental expenses and other general expenses incurred due to the business) Losses and damages paid further to any contract, court decisions or law orders providing these are related to the business; Losses calculated according to the Article 328 of the Tax Procedures Code in the event that financial assets subject to depreciation are sold; Entire depreciation and half of the expenses pertaining to the vehicles belonging to the business and used for personal needs or needs pertaining to family. III.3 Wages The application of withholding is adopted for the taxation of the wages which are defined as money and goods given in compensation for services to those working subject to an employer and in association with a specific place of business, as well as benefits that are provided to them and are capable of representation in terms of money, in the Income Tax Code. It is also stipulated that the wage earners who are taxed through withholding over their wages shall not file annual income tax return for this income and this income shall not be included in the return they file for other income. However, an exception for this general rule is introduced in the Article 86 of the Income Tax Code and it is stipulated that the wage earners who receive wage from more than one within the same calendar year and whose wages total received from the employer other than the first amounts to TRY (for the year 2007) shall declare their entire income through annual income tax return in March of the year following the year when the income is derived. To summarize, employees receiving wage from one employer in 2006 and subject to income tax withholding over these wages shall not file annual income tax return without regarding their wage amounts. Employees receiving wages from more than one employer within the same year will firstly determine their first employer among these employers freely without depending on the order of work in the year and then will see if gross amount of these wages obtained from other employer(s) and over which income tax withholding is performed exceeds TRY If exceeds, they shall declare the wages derived in 2007 entirely through annual income tax return between the dates of 1-25 March The income declared as such will be taxed according to the tax tariff determined for the wages and the tax paid through withholding during the year will be deducted from the income tax calculated over the return. If it does not exceed, the wage income is not required to be declared with annual return. If the wage income is declared with annual return since the conditions specified are satisfied, education and health expenses incurred relating to the taxpayer, his spouse and underage children may be deducted from the income shown on the return providing that these expenses don t exceed 10% of the income, are performed in Turkey and substantiated with documents to be obtained from real or legal persons who are income or corporate taxpayers. III.4 Independent professional service income All income generating from independent professional service activities which are described as the conduct, without being subject to an employer, and under one's own personal responsibility and in one's own name and on one's own behalf, of work 17

18 VERG DE GÜNDEM which is not of a commercial nature and which is not so much dependent on capital as on personal effort, on practical or professional knowledge, or on one's specialization are accepted as independent professional service income in the Income Tax Code. Independent professional service income is to be declared with annual income tax return without regarding the amount. Independent professional service income is the difference remaining after expenses incurred owing to such activities have been deducted from money and goods which have been collected and from benefits capable of representation in terms of money which have otherwise been secured in compensation for independent professional service activities in a single fiscal period. As observed, the principle of collection instead of accrual principle is accepted in the taxation of independent professional service income. In other words, unless the service cost is collected, this income shall not be declared even though it has been performed. III.5 Income from immovable property (rental income) The income derived from the rental of the properties and rights listed in Article 70 of the Income Tax Code by their owners, by their possessors, by their holders, by those possessing the right of their easement and usufruct, or by their tenants are defined as income from immovable property and are subject to declaration and tax on certain conditions. The collection principle is effective in the declaration of the income from immovable properties. Unless rental fee is not collected even though the properties and rights are rented out, the income shall not be subject to declaration. Net income in income from immovable property is the positive difference remaining after the expenses incurred in deriving and perpetuation of the income are deducted from gross proceeds. In the event that the rents pertaining to the previous years are entirely collected in 2007, the collected amount shall be declared as income of However, if in 2007, the rent pertaining to the future years, let s say the period of is collected in advance, the portion of this income pertaining to 2007 shall be declared with annual income tax return in March 2008 (providing the conditions for declaration are satisfied), the income shall be declared with annual income tax return. Lawmaker allows for the application of two different methods concerning non-deductible expenses for the taxpayers. In the lumpsum method, _ of the rent income can be deducted from the revenue as expense without requiring the presentation of any documents. In the actual expense method, being the alternative method, the expenses enumerated in the Article 74 of the Law are deductible on condition that these are substantiated (it is not important whether or not the expense is paid in). However, the expense amount to be deducted shall be equal to the portion of total expenses corresponding to the income remaining after the exemption. With the Application of Equivalent Rental Value inserted in the Income Tax Code concerning the taxation of income from immovable properties, Lawmaker stipulates that the rental income to be declared may not be less than 5% of the value of the rented property basis to the property tax, other than some exceptions (entrustment of immovable property which is unoccupied for another's residence without compensation and for the purpose of its protection; allocation of buildings for the residence of the property owner's forebears and descendants or his siblings; residence of relatives with the property owner in the same house or apartment; leasings concluded by offices which are covered by the General Budget and by Annex Budget offices, by special regional administrations and municipalities, and by other public institutions and organizations). The tax assessment concerning the income declared to be under this limit is performed over this limit. Another important application regarding the taxation of income from immovable properties is the exemption application. Lawmaker exempts TRY (for the income of the year 2007) of the income derived from the rental of the buildings as dwelling in a calendar year, from the income tax. (The exemption amount is determined as TRY for the income to be derived in 2008.) Furthermore, it is stipulated that 20% income tax withholding shall be performed by the party paying the rent over the income to generate from renting the buildings out as workplace. As a summary of the explanations provided above, if the gross rental income of real persons (the amount before withholding) does not exceed, TRY obtained from the buildings rented as workplace in 2007, TRY obtained from the buildings rented as dwelling in 2007; this income shall not be declared with annual income tax return. In the event that returns are filed for other income, the rental income shall not be included in the return. III.6 Capital gains III.6.1 Share certificate profit shares In the declaration of the share certificate profit shares derived by real persons in 2007, the year which the corporate income constituting basis for the profit share belongs to is of significance. In other words, Lawmaker introduces two different methods for the taxation of corporate income derived until and corporate income after this date by real person shareholders without regarding the time of distribution. a. In the event that the corporate income pertaining to 2003 and following years is distributed If the basis of the profit share derived by persons in 2007 emerges from the corporate income pertaining to 2003 and following years; half of the profit share shall be exempted from the tax; then it will be taken into consideration whether or not the total of the remaining half and, if there is, other capital gains and income from immovables taxed through withholding exceeds TRY If it exceeds, this amount shall be declared with annual income tax return in March % withholding performed 18

19 by the corporation distributing the share profit shall be deducted from the income tax calculated on the return. b. In the event the corporate income pertaining to 2002 and previous years is distributed Pursuant to the Temporary Article 62 of the Income Tax Code, a In the event that the income pertaining to accounting periods terminating on or at a previous date, this income is exempted from the income tax for real persons deriving the income. In the event that this income is distributed, the real person deriving the profit share shall file a joint return. b) In the event that the corporate income pertaining to the accounting periods terminating in the period covering the dates of and the corporate income subjected to withholding under the scope of the Temporary Article 61 of the Income Tax Code are distributed, the net amount of profit share to be obtained by real persons will be added a 1/9 of the profit share obtained and half of the amount calculated will be taken into consideration as taxable income; if this amount exceeds TRY , annual return will be filed. 1/5 of the amount declared shall be deducted from the income tax calculated over the return. III.6.2 Capital Gains from Share Certificates In the declaration of the capital gains from share certificates derived by real persons in 2007, the date of acquisition of the share certificate and whether or not the share certificate transacts in Istanbul Stock Exchange are important. In more explicit words, gains generating from the sale of the share certificates which are acquired before and transacting in Istanbul Stock Exchange are not considered as capital gains and are not subject to declaration, without regarding their amount. The three-month period shall be considered as one year for the share certificates not transacted in Istanbul Stock Exchange and yet possessed by resident corporations. In other words, the gains generating from the sale of the share certificates acquired before and possessed by resident corporations (not transacting in Istanbul Stock Exchange) after being kept at hand for more than a year and then sold in 2007 are not considered as capital gains and are not subject to declaration, without regarding their amount. The gains derived from the sale of share certificates held at hand for less than the period specified are subject to declaration with only the portion exceeding TRY In the event that the net gains do not exceed TRY , return shall not be filed. In the calculation of the net income amount subject to declaration, an indexation may be performed by taking into account the Producer Price Index increase rate emerging during the period when the share certificate is held at hand. The commissions and other costs incurred for the sale may be taken into consideration during the calculation of the net income amount. On the other hand, the costs and commissions to be taken into account shall only be those related to the income which is to be declared. In other words, the costs and commissions incurred for a share certificate which is held at hand for more than the specified period and therefore whose income is not subject to declaration and tax cannot be taken into account in the determination of the net capital gains subject to declaration and tax. Pursuant to the Temporary Article 67 of the Income Tax Code, 10% withholding (0% for non-residents) is performed over the capital gains from share certificates which are acquired before and disposed in 2007 through banks and intermediary institutions. Separate return is not filed for the capital gains taxed through withholding as such. However, taxpayers who bear loss due to the share certificate purchases and sales transactions performed in 2007 and cannot record this loss as expense in the same year may file annual return in March, 2008 and deduct the tax they have paid through withholding during the year from the income tax calculated on the return over which profits and losses may be offset. III.6.3 Interest Income from Treasury Bills, Government Bonds and Eurobonds a) 37,7 % of the interest income derived in 2007 from the Treasury Bills and Government Bonds issued by the Treasury before in TL shall be deducted under the scope of the reduction rate application and the net amount of the income shall be calculated in order to see if the remaining amount exceeds TRY If it does exceed, the amount remaining after the application of reduction rate shall be declared with annual income tax return in March b) It shall be taken into account whether or not the interest income derived in 2007 from the Treasury Bills, Government Bonds and Eurobonds issued by the Treasury before in foreign currency or indexed to foreign exchange, gold or other values exceed TRY If it exceeds, entire income shall be declared with annual income tax return in March Reduction rate application or exemption application are not effective for this income. c) 37,7 % of the interest income derived in 2007 from the Treasury Bills and Government Bonds issued by the Treasury before in TL shall be deducted under the scope of the reduction rate application and then TRY ,16 exemption amount shall be deducted from this amount. In the event that the amount remaining after the exemption exceeds TRY ; the remaining amount after the exemption application shall be declared with annual income tax return in March d) TRY ,16 exemption amount shall be deducted from the interest income derived in 2007 from the Treasury Bills, Government Bonds and Eurobonds issued by the Treasury between the dates of in foreign currency or indexed to foreign exchange, gold or other values. In the event that the remaining amount exceeds TRY ; the portion of the income remaining after exemption shall be declared with annual income tax return in March e) 10% withholding is performed over the 19

20 VERG DE GÜNDEM interest income derived in 2007 from the Treasury Bills and Government Bonds issued by the Treasury in TRY and in foreign exchange as from This rate is 0% for those paid to non-resident real persons and corporations. Annual income tax return shall not be filed for the income taxed through withholding in such way and this income shall not be included in the returns filed for other income. f) Withholding application is not performed over the interest income derived from Eurobonds issued before If their value in TRY exceeds TRY , the income shall be declared entirely with annual income tax return in March TRY ,16 exemption is applied over the interest income derived in 2007 from the Eurobonds which were issued between the dates of and However, the reduction rate application is not valid for the income since the Eurobonds are issued in foreign exchange. Exemption application cannot be performed over the interest income derived in 2007 from Eurobonds issued on and before III.6.4 Capital Gains from Treasury Bills, Government Bonds and Eurobonds a) In the event that net income amount (the amount calculated after indexation) derived by real persons in 2007 from the sales prior to maturity of Treasury Bills, Government Bonds and Eurobonds issued by the Treasury before exceeds TRY ; the income is required to be declared with annual income tax return in March b) Pursuant to Temporary Article 59 inserted in Income Tax Code with the Law No. 4710, interest income and capital gains from Treasury Bills, Government Bonds and Eurobonds issued between are exempted from income tax until the end of 2007 under the limits specified. The total exemption amount to be applied over interest income and capital gains generating in 2007 is TRY ,16. In the event that Treasury Bills, Government Bonds and Eurobonds subject to purchase and sale are issued after , TRY ,16 shall be deducted from the net income derived. However, in such case, the exemption amount of TRY specified in the previous paragraph cannot be deducted separately. c) 10% withholding is performed over the capital gains derived in 2007 from the sale prior to maturity of the Treasury Bills and Government Bonds issued as of This rate is 0% for non-resident real persons and corporations. Annual income tax return shall not be filed for the income taxed through withholding as such and this income shall not be shown on the returns filed due to other income. d) Withholding is not applied over the capital gains from Eurobonds issued as of If their value in TRY exceeds TRY in 2007, these gains shall be entirely declared with annual income tax return in March For the capital gains derived in 2007 from Eurobonds issued between the dates of , TRY ,16 is exempted. TRY exemption application is performed over the capital gains derived in 2007 from the Eurobonds issued on and before III.6.5 Deposit interests, repo gains, private finance institution profit shares Pursuant to the provisions of the Temporary Article 67 of the Income Tax Code, 15% withholding is performed over the deposit interests (paid to TL and Foreign Exchange Deposit Accounts), repo gains and profit shares paid by private finance institutions and derived by resident real persons in The income taxed through withholding shall not be declared with annual return. III.6.6 Profit Shares from Marketable Securities Investment Fund The income derived from the return of the marketable securities investment fund participation shares to the fund are subject to 10% withholding for resident taxpayers and 0% for non-residents as from Withholding is not performed over the income derived from the disposal of the participation shares which are possessed by the investment funds %51 of whose portfolio transacts in Istanbul Stock Exchange on a continued basis and held at hand for more than a year. Annual return shall not be filed severally for the income taxed through withholding as such. III.6.7 Interest from Receivables If interest from receivables exceeds TRY 900, the amount calculated after the application of reduction amount shall be entirely declared with annual income tax return in March III.6.8 Deposit interest derived from banks abroad Deposit interest income in TRY derived from banks abroad shall be subjected to reduction rate application and 37,7 % shall be deducted. If the remaining amount exceeds TRY 900, the amount calculated after the application of the reduction rate shall be declared with annual income tax return in March In the event that the deposit interest income is in foreign exchange and its value in TRY exceeds TRY 900, this income shall be declared with annual income tax return in March III.7 Other income and revenues Lawmaker, subjects the different types of income to declaration and tax under the caption of other income and revenues within the scope of certain conditions. One of them is capital gains while the other is incidental income. III.7.1 Capital Gains The income derived from the disposal (purchase, transfer and conveyance in return for a consideration, exchange, expropriation, nationalization, insertion to trading companies as capital) of the goods and rights mentioned below are defined as capital gains in the Income Tax Code. Lawmaker stipulates that net amount of the capital gains shall be determined by means of deducting the cost of the properties and rights being disposed of together with expenses incurred on account of the disposal and remaining with the seller plus any taxes and charges paid, from the amount of any and all benefits secured as money and goods