Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 1

Transkript

1 Kod: ISG_TGE_05 SINIRLI ALAN GİRİŞLERİ GENEL AÇIKLAMA Bu bilgilendirme notu İSG İş Güvenliği Temel Eğitim Seti nin bir parçası olan Sınırlı Alan Girişleri konulu eğitim kapsamında hazırlanmıştır. Eğitimin CD üzerinde kayıtlı ya da uzaktan eğitim şeklinde internet üzerinden erişimli biçimlerini temin etmek, diğer eğitim, faaliyet ve yayınlarımıza dair bilgi edinmek için adresini ziyaret edebilirsiniz. Güvenli ve sağlıklı günler dileriz. Saygılarımızla, Mesut DEMİRTAŞ İş Geliştirme Yöneticisi İSG BAŞLIKLAR SINIRLI ALAN GİRİŞLERİ Giriş... 2 Sınırlı Alana Giriş İzin Programı... 2 Sınırlı Alana Giriş İzin Belgesi... 2 Kabul Edilebilir Giriş Koşulları... 3 Atmosfer Gereklilikleri... 3 Fiziksel Tehlikelere Karşı Tedbirler... 3 Koşulların İzlenmesi... 4 Giriş Prosedürleri... 4 Giriş Amirinin Sorumlulukları... 4 Giriş Yardımcı Personelinin Sorumlulukları... 5 Sınırlı Alana Giren İşçilerin Görevleri... 5 Sınırlı Alan Havalandırması... 5 Neden Havalandırma?... 6 Yerel Hava Tahliye Sistemi... 7 Egzoz Havalandırması... 7 Sınırlı Alanlarda Kurtarma... 7 Bitirirken... 8 Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 1

2 SINIRLI ALAN GİRİŞLERİ Giriş Bu bölümde girişlerin izne bağlı olarak yapıldığı sınırlı alanlar hakkında bilgi edineceğiz. Sınırlı alan izin prosedürleri, giriş ve izleme gereklilikleri, amirin, görevlinin ve giriş yapan personelin rolü, havalandırma gereklilikleri, kurtarma prosedürleri bilgi edineceğiniz konulardır. Sizi ve diğer çalışanları korumak için, bir tehlike arz eden tüm sınırlı alanlar izin gerektiren sınırlı alanlar olarak sınıflandırılmıştır. Bu durum, herhangi bir kimsenin sınırlı alanlara girmesine izin verilmeden önce bir giriş izninin tamamlanması gerektiği anlamına gelir. Bu giriş izni giriş işleminden önce tüm tehlikelerin kontrol altına alınmış olduğunu ve yalnızca eğitimli personelin alana gireceğini taahhüt eder. Bir izin işlemi, tamamlanmış ve imzalanmış bir izin belgesi ilgili birimlere verilmedikçe ya da gözden geçirilmek üzere hazır olmadıkça söz konusu sınırlı alana girilmemesini gerektirebilir. Sınırlı Alana Giriş İzin Programı Her bir giriş izni, sınırlı alanların tehlikelere ve diğer kabul edilebilir koşullara yönelik değerlendirilmiş olmasını gerektirir. Bu değerlendirme; giriş noktalarını ve ihtiyaç duyulan donanımı, fiziksel ya da atmosferik tehlikeleri, tehlikelerin nasıl kontrol edildiğini veya ortadan kaldırıldığını, atmosfer koşullarını izleme gerekliliklerini, belirli giriş prosedürlerini, havalandırma gerekliliklerini, etiketleme-kilitleme gerektiren donanımı, kurtarma prosedürlerini ve tüm diğer güvenlik prosedürlerini ayrıntılı bir şekilde belirtir. Sınırlı Alana Giriş İzin Belgesi Giriş izin belgesi şu bilgileri içerir: Amaç, giriş tarihi ve faaliyetin ne kadar süreceği Giriş yapanların, yardımcıların ve amirlerin isimleri İzin verilirken öngörülen tehlikeler İlk kez yapılan ve daha sonraki dönemsel testlerin sonuçları Alanı izole etmek için kullanılan yöntemler Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 2

3 Tehlikeleri kontrol etmek ya da ortadan kaldırmak için kullanılan metotlar Kabul edilebilir giriş koşulları Alanda kullanılacak donanım Kurtarma prosedürleri Kaynak işleri ya da diğer sıcak işler gibi süreçler için gerekli diğer ilave izin belgeleri Herhangi bir kimsenin sınırlı alana girmesine izin vermeden önce söz konusu izin belgesinin uygun bir şekilde doldurulduğunu ve ilgili yerlere teslim edildiğini taahhüt etmek giriş amirinin sorumluluklarından biridir. Kabul Edilebilir Giriş Koşulları Girişten önce mevcut olması gereken koşullar kabul edilebilir giriş koşulları olarak adlandırılır. Bu koşullar sorumlu giriş amiri tarafından saptanır ve girişten önce ilan edilir. Kabul edilebilir giriş koşulları söz konusu sınırlı alanla ilgili en güvenli fiziksel ve atmosferik koşulları tanımlar ve yeni bir izin yayınlanmadan değiştirilemez. Atmosfer Gereklilikleri Kabul edilebilir giriş koşullarının bir kısmı söz konusu sınırlı alandaki atmosferik koşulları içerir. Kabul edilebilir atmosferik koşullara bir örnek olarak; %19,5 ile %23,5 arasında değişen oksijen düzeyi, hiçbir patlayıcı gaz konsantrasyonunun mevcut olmaması, izin verilen düzeylerin üzerinde hiçbir zehirli duman ya da buhar birikiminin olmaması, havalandırma sisteminin tesis edilmesi ve işletilmesi verilebilir. İçeride çalışmalar devam ederken, sınırlı alandaki atmosferik koşullardan herhangi birinin hayati tehlike ya da sağlığa yönelik bir tehdit arz edecek düzeye çıkması ihtimaline karşılık bir sınırlı alan kurtarma ekibi sahada hazır bulunmalı ve kurtarma operasyonlarını gerçekleştirmeye hazır olmalıdır. Fiziksel Tehlikelere Karşı Tedbirler Kabul edilebilir giriş koşulları, mevcut olabilecek fiziksel tehlikeleri de göz önünde bulundurur. Kabul edilebilir fiziksel koşullara bir örnek olarak; sınırlı alanda çevresindeki nesneleri içine çeken, yutan herhangi bir malzeme olmaması, herhangi bir tehlikeli kimyasal ya da malzemenin bulunmaması, Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 3

4 alanının kurutulması ve daha sonra basınçlı suyla temizlenmesi, iç ısının 37 dereceden daha düşük olması, alandaki elektrikli ve mekanik bileşenlerin kilitlenmiş olması, alana bağlı olan tüm boruların bağlantılarının kesilmesi ya da kapatılması, bir kurtarma takımının hazır bulunması, bir yardımcının mevcut olması, giriş, izleme ve kurtarma için uygun olan tüm donanımın yerinde olması verilebilir. Koşulların İzlenmesi İnsanlar alana girmeden önce ve alanda bulundukları sürece, giriş yapanlara yardımcı olmakla görevli personel uzaktan kumandalı aygıtları kullanmak suretiyle koşulları sürekli olarak izlemelidir. İzleme altına alınan koşullar iç atmosfer, sıcaklık, aydınlatma ve içeri giren herkesin sağlık durumu olabilir. İzleme testleri, kabul edilebilir giriş koşullarının yerine getirilip getirilmediğinin saptanması ve sonraki iyileştirme çalışmaları için bir zemin oluşturur. Birçok gazın havadan daha ağır olması nedeniyle yalnızca giriş noktasında değil, sınırlı alanın her bölgesinde ve kademesinde hava kalite testi yapılmalıdır. Giriş Prosedürleri Belirli bir sınırlı alana ilişkin giriş prosedürü içeri giren herkesin güvenliğinin garanti altına alınması için uygulanmalıdır. Giriş sürecinin adımları şu şekildedir: Bir giriş izin belgesinin doldurulması, Bir giriş-öncesi bilgilendirmenin verilmesi, Tüm donanımın kullanıma hazır hale getirilmesi ve kontrol edilmesi, Kabul edilebilir giriş prosedürlerinin oluşturulması, Giriş öncesi hava kalitesi denetimi, Giriş yardımcı personelinin yerleştirilmesi, İç atmosferin sürekli izlenmesi, Yardımcı personel, işçiler ve kurtarma ekibi arasında iletişimin kurulması, Sınırlı alana giriş izin belgesinin alanın girişine asılması ve ilgili yerlere teslim edilmesi, Sınırlı alana girme, Herhangi bir sorunla karşılaşılması durumunda giriş süreci sonrası bilgi alma Giriş Amirinin Sorumlulukları İzin gerektiren sınırlı alanlara giriş sürecinde yer alan üç tür personel bulunur: giriş amiri, giriş yardımcı personeli ve içeri girecek olan işçiler. Giriş amiri şunlardan sorumludur: Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 4

5 Giriş sürecinin tüm yönlerini idare etme ve denetleme, Söz konusu alanının içerdiği tehlikeleri bilme, Giriş izin belgesinin doğruluğunu onaylama, Giriş süreci tamamlandığı zaman işlemi sonlandırma ve izni iptal etme, Kurtarma hizmetlerinin mevcut olduğunu doğrulama, Alanda operasyonların güvenli bir şekilde yapılmasını kontrol etme, Kabul edilebilir giriş koşullarının sağlandığını kesinleştirme Giriş Yardımcı Personelinin Sorumlulukları Giriş yardımcı personeli giriş noktasında, dışarıda konumlandırılmalı ve hiçbir koşul altında alana girmesine izin verilmemelidir. Giriş yardımcı personeli şunlardan sorumludur: Söz konusu sınırlı alanının tehlikelerini bilme, İzin verilen alanın giriş noktasını her an kullanıma hazır tutma, Giriş operasyonları süresince alanın dışında kalma, İçeri girenlerle ihtiyaç duyuldukça iletişim kurma, Alanın içinde ve dışındaki faaliyetleri izleme, Gerek olursa, kurtarma ekibini ve diğer acil durum hizmetlerini göreve çağırma, İçeri girmeksizin kurtarma işlemini gerçekleştirme ve yetkisi olmayan kişileri alanın dışında tutma Sınırlı Alana Giren İşçilerin Görevleri İçeri giren personel sınırlı alanın içine giren işçilerdir. Sahip oldukları sorumluluklar şunları kapsamaktadır: Söz konusu sınırlı alana özel tehlikeleri bilme Güvenli giriş için zorunlu olan donanımın uygun bir şekilde nasıl kullanıldığını bilme Giriş yardımcı personeliyle ihtiyaç duyuldukça iletişim kurma Herhangi bir değişiklik ya da yeni bir tehlike meydana geldiğinde giriş yardımcı personelini ikaz etme Koşulların değişmesi durumunda ya da giriş amiri veya giriş yardımcı personelinden gelen bir emir doğrultusunda alanı terk ederek dışarı çıkma Sınırlı Alan Havalandırması Havalandırma bazı sınırlı alanlarda güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak ve sürdürmek için son derece önemlidir. Sınırlı alan havalandırmasının temel bileşenleri şunları içermektedir: Havalandırma donanımını kullanmandan önce ilk atmosfer testlerini gerçekleştirme, Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 5

6 Tüm ateşleme kaynaklarını potansiyel olarak yanıcı olan atmosfer koşullardan uzak tutma, Sınırlı alana giren ya da sınırlı alandan çıkan ve şüpheli görülen tüm sızıntıları, akıntıları izleme ve rapor etme Eğer bir enerji kaynağına bağlı hava üfleyicilerin kullanılması gerekiyorsa girişten önce ve insanlar sınırlı alanda bulunduğu sürece alanı havalandırmalısınız. Üfleyiciden içeri gelen hava iletim hattı zeminden cm yükseltilmelidir ki bu sayede içeri aynı anda karbon monoksit gazının girmesi olasılığı azaltılmış olsun. Kirlenmiş havanın alanı hangi noktadan terk ettiğinin farkında olun. Dolaşımdaki havanın tekrar içeri girmesini önlemek için üfleyiciyi alan girişinden cm uzağa yerleştirin. Üfleyici hortumun ve büküm noktalarının uzunluğunu kısa tutun; ilave hortumlar ve ek yerleri gibi ara bağlantılar hava akımını azaltır. Havalandırma hortumunun ucunu sınırlı alanın yüzeyine yakın bir şekilde konumlandırın ve bu şekilde konumlandırıldığından emin olun. Sınırlı alandaki atmosferin zehirli olması ya da alanın çarpık bir yapıda olması durumunda ilk aşamadaki hava temizleme zamanını %50 arttırın. Havalandırma sisteminin içerideki havayı saat başına 20 kez değiştirebilmesi gerekir. İşçiler tarafından kullanılan alanlar için doğrudan hava tedariki sağlayan havalandırma şekillerini göz önünde bulundurun. Boyama işleminde ya da kaynaklamada ortaya çıkan buhar ve gazlar gibi havayı kirletici unsurlar için yerel hava tahliye sistemlerini kullanın. Neden Havalandırma? Giriş amiri, alana taze hava tedarik işlemi ya da yerel tahliye ile kullanılmış havanın alandan çıkartılması süreçleri ve bu süreçlerde kullanılacak donanım bileşenleri hakkında karar vermelidir. Hava tedarikine dayalı havalandırma yönteminin sahip olduğu üstünlükler şu noktaları içermektedir: İşçilerin teneffüs ettiği alanda direkt olarak hızlı ve yerel bir seyreltme işlemi Etkili hava karışım işlemi Hava akımını işçilerin kendilerini daha rahat hissedecekleri şekilde soğutma Hava tedarikine dayalı havalandırma yönteminin sahip olduğu eksiklikler şu noktaları içermektedir: tahliye işlemi sırasında, kirlenmiş havanın, üfleyici borunun sokulduğu sınırlı alan giriş noktasından kontrolsüz olarak çıkması Soğuk ortamlarda işçilerin gereğinde fazla ve tehlikeli bir şekilde serinletilmesi Tahliye işlemi sırasında tozların ve(veya sıvıların çevreye yayılması ve buharlaşması Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 6

7 Yerel Hava Tahliye Sistemi Yerel hava tahliye sistemine dayalı havalandırma yönteminin sahip olduğu üstünlükler şu noktaları içermektedir: Zararlı maddelerin sınırlı alan içinde yayılmaması/ dağılmaması Zararlı maddelerin sınırlı alan giriş noktasından uzaktaki bir noktada tahliyesi Zararlı maddelerin yerelleştirilmiş kontrol işlemi altında tutulması Hava akımının daha düşük hızlarda gerçekleşmesi ve bu sayede işçilerin bulunduğu ortamın soğultulmasının azaltılması Egzoz Havalandırması Yerel hava tahliye sistemine dayalı havalandırma yönteminin sahip olduğu eksiklikler şu noktaları içermektedir: Etkisiz hava karışım ve seyreltme işlemi Zararlı maddelerin işçilerin teneffüs ettiği bölgeye çekilmesi Hava kirleticilerin bir alanda yoğun bir şekilde bulunması (yerel kirlilik yoğunlaşmasının yükselmesi) olasılığı Sınırlı Alanlarda Kurtarma İzin gerektiren herhangi bir sınırlı alana giriş yapılmasına izin verilmeden önce bir kurtarma yöntemi belirlenmelidir. 3 tip sınırlı alan kurtarma prosedürü bulunmaktadır: kendi başına kurtulma, içeri girmeksizin kurtarma ve içeri giriş yaparak kurtarma. Eğer sınırlı alana giriş noktası sınırlı alanda iş görülen bölgeden daha aşağıdaki bir noktada yer almaktaysa kurtarma girişinin daha yüksekteki bir açılıştan yapılmasını sağlayacak bir yöntem sağlanmalıdır. Giriş koşullarının değişmesi, sınır değerlerin üzerine çıkarak tehlike arz eden bir koşulun saptanması, giriş yardımcı personelinden veya giriş amirinden emir gelmesi durumunda giriş yapan personelin sınırlı alanı hızla terk edilebilmesi ve kendi başına kurtulabilmesi için taşınabilir merdiven, tahliye halatı gibi gereçler sağlanmaktadır. İçeri girmeksizin kurtarma işleminde, giriş yardımcı personeline giriş yapan işçileri içeri girmeden alandan çıkarmayı sağlayacak vinç, kurtarma halatı, kablo gibi gereçler tedarik edilmelidir. Giriş yaparak kurtarma işlemi belirli bir sınırlı alanla ilgili kurtarma işlemlerinde deneyimli bir kurtarma ekibi tarafından gerçekleştirilir. Hayati ve sağlığa yönelik tehlikeler arz eden atmosfer koşullarının mevcut olduğu bir sınırlı alana yapılan girişlerde ve içeride geçen zaman süresince bir kurtarma ekibi her an müdahale edebilecek şekilde hazır bulunmalıdır. Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 7

8 Bitirirken Sınırlı alanlar tehlikeleri yerlerdir. İzin gerektiren herhangi bir sınırlı alana giriş yapmadan önce mevcut tehlikeleri, bunların nasıl ortadan kaldırıldığını ya da kontrol altına alındığını bildiğinizden emin olun. Bir sınırlı alana giren herhangi bir kimse içeri girme ve kurtarma prosedürlerine ilişkin izin almış olmalıdır. Giriş ve kurtarma donanımını nasıl kullanacağınızı da bilmelisiniz. Bir sınırlı alan içindeyken kendiniz ya da diğerlerinin güvenliği hakkında bir kuşkunuz varsa alanı hızla terk edin ve söz konusu tehlikeyi giriş yardımcı personeline ve giriş amirine rapor edin. Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/ Tandoğan Ankara 8