ENGELLİLERE SAĞLANAN HAKLAR

Transkript

1 ENGELLİLERE SAĞLANAN HAKLAR T.C. Efeler Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Yayını KASIM 2014

2 ENGELLİLERE SAĞLANAN HAKLAR Hazırlayan Ramazan KAYRAK Psikolog T.C. Efeler Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Yayın 6 KASIM 2014

3 M.MESUT ÖZAKCAN T.C. EFELER BELEDİYE BAŞKANI SUNUŞ Ülkemizin nüfusunun % 10 unu oluşturan engelli yurttaşlarımızın sorunlarının çözülmesi, yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve bunun için doğru politikalar, kalıcı çözümler üretmek hepimizin ortak sorumluluğudur. Efeler Belediyesi olarak misyonumuzda belirttiğimiz gibi, Toplumcu Belediyecilik anlayışının gereği olarak Katılımcı ilkemiz doğrultusunda engellilere kaliteli bir kentte yaşam sürdürebilmeleri, kendine yeterli, üretken bağımsız bireyler haline gelmeleri ve buna uygun hizmetler sunulması amaçlanmaktadır. Sunmakta olduğumuz hizmetlerin başında, engelliler alanında faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerinin desteklenmesi gelmektedir. Bu nedenle Efeler Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü tarafından hazırlanmış olan bu kitapçık engelli yurttaşlarımıza yönelik bir adım olarak daha güçlü bir toplum bilincine katkıda bulunmaya yardımcı olmayı amaçlamıştır Bu kitapçığın herkese yardımcı olması dileğiyle 1

4 ÖN SÖZ Dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi, ülkemizde de engelli bireylerin bulundukları konum ve yaşam standartları, en önemli toplumsal sorunlardan birisidir. Bilindiği gibi dünya nüfusunun yaklaşık %11 i ( milyon kişi) ülkemiz insanlarının ise yaklaşık %13 ü (9 milyona yakın insan) engelli bireylerden oluşmaktadır. Genel nüfus içinde engellilik oranı erkeklerde %11,10 iken, kadınlarda % 13,45 tir.ege bölgesinde engellilik oranı ise %11,86 dır. Ülkemizde bulunan yaklaşık 9 milyon engelliden ancak 350 bin kadarına özel eğitim ve rehabilite hizmeti verilebilmektedir. Evde bakım, engelli maaşı, iş ve rehabilite hizmetleri gibi olanaklardan yararlananların toplamı ise 670 bin dolayındadır. 9 milyon engelliden ne yazık ki ancak %7,2 sine ulaşılabilmiştir. Bu oranın ne kadar yetersiz olduğu, açıkça ortadadır. Engellilerle birlikte yaşayan anne baba ve eğitimcilerin, engelli bireyin özellikleri, kapasitesi ve sorunları konusunda bilinçli, bilgili ve donanımlı olmaları son derece önemlidir. Çünkü bilgi çağımızın en önemli gücüdür. Engelli bireyi eğitmek, yaşam koşullarını iyileştirmek, kendi kendine yetebilirliğini arttırmak, onu üretken ve verimli kılabilmek için, daha çok çabaya ve özel alan çalışmalarına gerek duyulmaktadır. Bu kitapçık, engelli çocuğu olan anne babalar ve onlarla birlikte çalışan eğitimcilerin yararlanabilmesi amacıyla temel bilgileri içeren bir kılavuz niteliğinde hazırlanmıştır. Yaşamı birlikte paylaşabilmek ve engelsiz kılabilmek umuduyla Ramazan KAYRAK Psikolog 2

5 1.ENGELLİ SAĞLIK KURULU RAPORU Engelli bireylere tanınan hak ve hizmetlerden yararlanabilmek için öncelikli olarak, engelli sağlık kurulu raporu vermekle yetkili,(tam teşekküllü) bir hastaneye başvurarak, Engelli Sağlık Kurulu raporu alınmalıdır. Engelli sağlık kurulu raporunda belirtilen tanı ve engellilik oranına göre, engelli birey, çeşitli haklara sahip olmaktadır Engelli Sağlık Kurulu Raporu Hangi Hakları Sağlar? Sağlık kurulu raporunda engel oranı en az %40 ve üzerinde olması kaydıyla, şu haklardan yararlanabilmenin önü açılmaktadır: Engelli kimlik kartı almak. Engelli maaşı almak. Bakım hizmetlerinden yararlanmak. Evde bakım maaşı almak. İşe yerleştirme haklarından yararlanmak. Özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmak(bu hizmetten yararlanabilmek için engel oranı en az %20 ve üzerinde olmalıdır.) Emlak, gelir, gümrük, motorlu taşıtlar, KDV gibi bazı vergilerden muaf olmak veya indirimden yararlanmak. Kaynaştırma eğitimi haklarından yararlanmak. Eğitimin tüm aşamalarında bazı özel haklardan yararlanmak. H sınıfı ehliyet almak. Araç alımında ÖTV den muaf olmak. Bazı özel araç ve gereçlerde KDV ve ÖTV den indirimli yararlanmak veya muaf olmak. Belediyelerin engellilere sağlamış olduğu çeşitli hak ve hizmetlerden yararlanmak. Ulaşım, telefon, internet, cep telefonu, su faturası vb. hizmetlerden indirimli ya da ücretsiz yararlanmak. Çeşitli sosyal yardımlardan yararlanmak. DİKKAT: Engelli Sağlık Kurulu Raporu olmayanlar, bu hak ve hizmetlerden yararlanamaz. 3

6 1.2. Engelli Sağlık Kurulu Raporu Nasıl Alınır? Sağlık kurulu raporu için bizzat engellinin kendisi veya aile yakınları (annebaba), sağlık kurulu raporu vermeye yetkili kılınmış bir hastaneye başvuruda bulunmalıdır. Sağlık kurulu raporu alabilmek için gerekli olan belgeler şunlardır: Başvuru dilekçesi (hastaneden alınacaktır) T.C. kimlik no.lu nüfus cüzdanı ve fotokopisi 4 adet vesikalık fotoğraf (engelli bireye ait) NOT: Sağlık Kurulu raporu, her il ve ilçedeki yetkili hastaneden alınabilir. 1.3.Engelli Sağlık Kurulu Raporuna İtiraz Etme Hakkı Var mıdır? Verilen sağlık kurulu raporuna itiraz etme hakkı vardır. İtiraz için, İl Sağlık Müdürlüğüne dilekçe ve raporun onaylı örneği ile başvuruda bulunmak gerekir. İtirazı değerlendirmek için farklı bir hastane görevlendirilir. Bu hastanenin vereceği, karar, ilk rapor sonucuyla aynı çıkarsa, sağlık kurulu raporu kesinleşmiş olur ve itiraz yolu kapanır. Ancak ilk rapor ile ikinci rapor sonucu farklı çıkarsa bu durumda engelli bireye en yakın bir başka hastane (hakem hastane olarak) görevlendirilir. Hakem hastanenin vereceği karar, kesin karardır ve itiraz edilemez. NOT: Engelli Sağlık Kurulu raporu, belirli bir süreliğine ya da süre sınırı olmaksızın sürekli şeklinde olabilmektedir. 2.ENGELLİ KİMLİK KARTI %40 ve üzerinde engelli olduğu, engelli sağlık kurulu raporu ile belgelenen bireylere kamunun ve özel sektörün sağlamış olduğu bir takım haklar mevcuttur. Bu durumda olan bireylerin sağlanmakta olan haklardan faydalanabilmeleri için Engelli Kimlik Kart ına sahip olmaları gerekmektedir. (nüfus cüzdanına engel derecesini işletmiş olanların engelli kimlik kartı almasına gerek yoktur.) 4

7 2.1.Engelli Kimlik Kartına Başvuru Nereden Yapılır ve Bu Karta Sahip Olmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir? Engelli Kimlik Kartına için başvurular, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne yapılmaktadır. Gerekli belgeler şunlardır : 1. Engelli sağlık kurulu raporunun aslı veya hastanece onaylı örneği 2. 1 adet kimlik fotokopisi 3. 2 adet vesikalık fotoğraf 4. Engelli bireyin kendisi başvuramayacak ise 1. dereceden yakını kimliği ile beraber başvuruda bulunabilir. 3.ENGELLİ AYLIĞI VE ENGELLİ YAKINI AYLIĞI Engelli Aylığı; 2022 sayılı Kanun un tarihli EK 1 maddesi gereğince bağlanan aylıktır Engelli Aylığı ya da Engelli Yakını Aylığı Kimlere Verilir? En az %40 engelli olduğuna dair sağlık kurulu raporu bulunan, Sosyal güvencesi bulunmayan Gelir tespiti sonucunda, her türlü gelirlerin toplamı (hane halkı gelirinin) kişi başına düşen değeri 2014 yılı ilk altı ayı için 255,22 TL nin altında olanlara verilir. Engelli birey 18 yaşını aşmış ise bu aylık Engelli Aylığı adıyla engelli bireyin kendisine verilir. Engelli birey 18 yaşını aşmamış ise Engelli Yakını Aylığı adıyla engelliye bakmakla sorumlu olan aile üyesine verilir Engelli Aylığı veya Engelli Yakını Aylığı İçin Nereye Başvurulur ve Başvuruda Gerekli Olan Belgeler Nelerdir? Engelli aylığından faydalanmak isteyenlerin Valilik /Kaymakamlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına başvurması gerekmektedir. %40 ve üzerinde engelli olduğunu gösteren sağlık kurulu raporu Kimlik fotokopileri (hane geliri tespiti yapılabilmesi için tüm hane üyeleri- 5

8 3.3. Engelli Aylığı ya da Engelli Yakını Aylığı Ne Zaman Verilir ve Ne Kadardır? Engelli aylığı veya engelli yakını aylığı 3 ayda bir (Mart, Haziran, Eylül, Aralık) ödenir yılı ilk 6 ayı için engel oranı %40 ve % 69 arasında olanlara 3 aylık 849,36 TL. Engel oranı %70 ve üzerinde olanlara ise yine 3 aylık 1.274,04 TL olarak ödenmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu ile PTT arasında yapılan protokol gereğince %70 ve üzeri engeli bulunanlar Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Vakfına başvurmaları halinde aylıklarının evlerinde ödenmesi sağlanmaktadır Engelli Aylığı veya Engelli Yakını Aylığı Ne Şekilde Kesilir? Engelli bireyin ölümü Engel oranının %40 ın altına düşmesi Engelli bireyin bir işte çalışması ve SGK priminin ödenmeye başlanması Hane halkı kişi başına düşen gelirin bu aylığı alma limitinin üstüne çıkması 4.BAKIM HİZMETLERİ ve EVDE BAKIM MAAŞI Ekonomik olarak yoksunluk çeken ailelere mensup bakıma muhtaç engelli bireylerin bakımları, hane içinde ya da Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Bakım Merkezleri ve bu kuruma bağlı özel bakım merkezlerince sağlanır. Engelli bireyin engel düzeyi ve yaşamakta olduğu hanenin fiziki koşulları engelli bireyin ihtiyaçlarının karşılanması konusunda yeterli ise engelli bireyin bakımı evinde sağlanır ve bu bakımı üstlenen kişiye Evde Bakım Maaşı verilir. 4.1.Bakım Hizmetlerinden Faydalanmak İçin Hangi Özellikleri Taşımak Gerekir? Engelli bireyin Sağlık Kurulu Raporu nda en az %50 engelli olduğu ve yine bu raporda Ağır Engelli ibaresinin yer alması. Gelir tespiti sonucunda her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamı kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kendilerine düşen ortalama aylık geliri bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3 ünden daha az olması. (2014 yılı ilk 6 ayı itibariyle bu değer 510,45 6

9 Engelli bireyin bakımını üstlenecek olan kişinin engelli birey ile akrabalık ilişkisi olması gerekmektedir. Eğer engelli bireyin bakımını üstlenebilecek bir akrabası yok ise mahkeme tarafından vasilik kararının çıkması gerekmektedir. 4.2.Başvuru Nereye Yapılır ve Evde Bakım Maaşı İçin Gerekli Belgeler Nelerdir? Bakım hizmetleri ve evde bakım maaşına başvurular Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlüğüne yapılmaktadır. Gerekli belgeler: 1. Sağlık kurulu raporu fotokopisi 2. Vukuatlı nüfus kayıt örneği 3. Engelli bireyin ve bakımı üstlenecek bireyin kimlik fotokopileri 4. Engelli bireyin 2 adet vesikalık fotoğrafı 5. Bakımı gerçekleştirecek kişinin engelli birey ile akrabalık ilişkisi yok ise mahkeme sonucunda verilen vasilik kararı belgesi. 4.3.Bakım hizmetlerine ayrılan pay ve evde bakım maaşı ne kadar? Yatılı bakım merkezlerinden, günde 24 saat süreyle bakım hizmeti alan bakıma muhtaç engelliler için iki aylık net asgari ücret tutarında, gündüz bakım merkezlerinden günde 8 saat süreyle tam gün hizmet alan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık asgari net ücret tutarında, akrabaları tarafından günde 24 saat süreyle evinde bakılan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücret tutarında ödeme yapılır. (Evde bakım maaşı 2014 yılı ilk 6 ayı için 765,67 TL ikinci 6 ay için ise 808,56 TL olarak belirlenmiştir.) 5. ÖZEL EĞİTİM ve REHABİLİTASYON HİZMETLERİNDEN YARARLANMA Ülkemizde 2013 yılı verilerine göre yaklaşık 350 bin engelli birey özel eğitim ve rehabilite hizmetlerinden yararlanabilmektedir. 9 milyon 200 bin dolayında engelli bireyin 240 bini özel kurumlardan, 110 bini ise devlet kurumlarından olmak üzere özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanabilir düzeydedir. Toplam engelli nüfusumuzun yaklaşık %3.8 ine özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerini ulaştırabilmekteyiz. Bu oranın yetersizliği ve daha yapılacak çok iş olduğu açıkça ortadadır. 5.1.Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Hizmetlerinden Nasıl Yararlanılır? Özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden sosyal güvencesi olsun olma- 7

10 1. Tam teşekkülü hastaneden Engelli Sağlık Kurulu Raporu alınmalıdır. 2. Sağlık Kurulu Raporu ile oturduğunuz il veya ilçedeki Rehberlik ve Araştırma Merkezine (RAM) başvurulmalıdır. DİKKAT: RAM a başvurabilmek için hastane sağlık kurulu raporunda engellilik oranının en az %20 ve üzerinde olması zorunludur Özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden ancak RAM raporuyla yararlanılabilir RAM Raporu Nasıl Alınır? RAM raporu için gerekli belgeler şunlardır: 1. Sağlık kurulu raporunun aslı veya aslı gibidir onaylı sureti. 2. Engelli bireyin velisinin ya da kayıtlı olduğu okul müdürlüğünün yazılı başvurusu. 3. Okula kayıtlı öğrenciler için okul yönetiminden alınacak gelişim raporu 4. T.C. Kimlik no.lu nüfus cüzdanı ve fotokopisi. 5. Engelli bireye ait 4 adet vesikalık fotoğraf. 6. Rehabilitasyon merkezine kayıtlı öğrenciler için merkezden alınacak aylık performans ve yılsonu değerlendirme raporu (rapor yenileme işleminde) DİKKAT: RAM raporu için ikamet ettiğiniz yerleşim alanındaki Rehberlik ve Araştırma Merkezine başvuruda bulunmanız zorunludur. RAM raporu sırasında ailenin ve gerekirse bireyin görüşü de dikkate alınır. RAM raporu süresi genellikle 1 yıldır ve her yıl yenilenmesi gereklidir. Mümkün olduğunca erken yaşta tanı ve erken yaşta özel eğitime yönlendirilme, son derece önemlidir RAM Raporu Hangi Hakları Sağlar? RAM raporu ile engelli bireye ayda 8 saat bireysel, 4 saat de grup eğitimi sağlanır. RAM raporu ile engelli bireye sağlanacak özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri, sosyal güvencesine bakılmaksızın tamamıyla ücretsiz olarak verilir Engelli bireyler için zorunlu eğitim, 37. aydan itibaren başlar ve 12. sınıfın sonuna dek devam eder. 8

11 Okula kayıt olduğu halde, gerekçe göstermeksizin okula devam etmeyen bireyler, özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanamazlar. Zorunlu eğitim çağında olup da bir okula kayıt olmayan veya okula devam etmeyen öğrencilere RAM raporu verilmez ve ayrıca ailelerine cezai işlem ve yaptırım uygulanır. RAM raporu ile maaş, vergi indirimi vb. diğer haklardan yararlanılamaz. RAM raporu, aynı zamanda öğrencinin zorunlu eğitim sürecinin de adeta sigortasıdır. Bu rapor ile öğrenci, okulunda bazı özel hak ve ayrıcalıklar elde etmiş olur. Akranlarıyla birlikte eğitimini sürdürebilir durumda olan öğrenciler, kaynaştırma eğitimi öğrencisi sayılır ve özel eğitim planı (BEP) doğrultusunda değerlendirilir. Akranlarıyla birlikte eğitimini sürdüremeyecek durumda olan engelli öğrenciler özel sınıf öğrencisi olarak eğitime alınır. RAM raporu olmayan ya da rapor süresi dolmuş olan öğrenciler, bu hak ve düzenlemelerden yararlanamazlar ay arasındaki engelli çocuklar için, okul öncesi eğitim zorunludur. Ailenin isteği doğrultusunda okul öncesi eğitim, bir yıl daha uzatılabilir. Engelli bireylerin ilgi, istek ve yetenekleri göz önüne alınarak ve ailesinin istemi doğrultusunda, RAM tarafından bu öğrencilerin bir mesleki beceri kazanmaları amacıyla en uygun kurum veya kuruluşa yönlendirilmeyerleştirilme hakları vardır. Bu amaç doğrultusunda Halk Eğitim, İş Eğitim Merkezi gibi kurumlara yerleştirilebilirler. Engelli bireyler, RAM raporu doğrultusunda Özel Eğitim Okulu, İş Eğitim Okulu, Eğitim Uygulama Okulu gibi okullarda eğitim alabilirler. Engelli bireyler yine RAM değerlendirme raporu doğrultusunda genel lise, mesleki lise veya yatılı okul bölümlerine özel kontenjan yoluyla sınavsız olarak yerleştirilme hakkı elde edebilirler. Eğitim-Öğretim kurumlarından yararlanamayacak durumda olan engelli bireylere, gereksinim duyulması ve RAM raporu doğrultusunda gerekirse evde eğitim hizmeti sağlanır RAM Raporuna İtiraz Edilebilir mi? Engelli bireyin kendisi veya velisi tarafından, bir kez olmak üzere RAM raporuna 60 iş günü içerisinde itiraz edilebilir. 9

12 Ayrıca engelli bireyin yerleştirildiği okul veya kurum tarafından, kuruma kayıt tarihini izleyen 70 iş günü içinde rapora itiraz edilebilir. 6.ENGELLİLERE SAĞLANAN İŞE YERLEŞTİRİLME HAKLARI İş arayan engellilerin, öncelikli olarak Türkiye İş Kurumunun herhangi bir şubesine kayıt yaptırmaları gerekmektedir. Engellilerin işe yerleştirilmesinde hem kamu hem de özel sektör için özel bir kota uygulanmaktadır. 50 ve üzeri personel çalıştıran kamu kurumlarında % 4, özel kurumlarda ise %3 engelli çalıştırması zorunluluğu vardır. Bu zorunluluğa uymayan kurum ve işverenlere idari para cezası uygulanır. %3 engelli kotasının üzerinde engelli çalıştıran özel iş yerlerinin fazladan çalıştırdıkları engelli personele ait sigorta primini devlet karşılar ve ayrıca çeşitli vergi indirimi sağlanır. Engellilerin yerleştirildiği iş, engellinin engel türüne uygun olmalıdır. Mesleği olanların, mesleğine uygun bir alanda çalıştırılması zorunludur. Engelliler, engel derecesini arttırıcı veya ek engel getirici işlerde kesinlikle çalışamazlar. AYRICA ÖSYM TARAFINDAN HER YIL YAPILAN ENGELLİ MEMUR SEÇ- ME SINAVI (EMSS) ARACILIĞIYLA, DEVLET KURUMLARINA ENGELLİ MEMUR ALIMI YAPILMAKTADIR. EMSS YE, ORTAÖĞRETİM VEYA YÜK- SEKÖĞRETİM KURUMLARINDAN MEZUN OLANLAR İLE SON SINIFTA OKUMAKTA OLANLAR BAŞVURUDA BULUNABİLMEKTEDİR. 7.ENGELLİLERE SAĞLANAN İNDİRİMLER ve EKONOMİK HAKLAR 7.1.Gelir Vergisi İndirimi Gelir vergisi indiriminden yararlanma hakkı olanlar: Engelli olarak sigortalı bir işte çalışan engelliler Meslek sahibi olup, kendi işinde çalışan engelliler Bakmakla yükümlü engellisi olanlar Gelir vergisi indiriminden yararlanmak isteyenlerden şu belgeler istenir: 1. Dilekçe 2. Sağlık kurulu raporu 3. Kimlik fotokopisi 4. 3 adet vesikalık fotoğraf 5. Bir işte çalışanlardan iş yerinden alacağı hizmet belgesi 10

13 DİKKAT: Sigortalı olarak bir işte çalışan engellilerin emekli olabilmeleri için, mutlaka vergi indirimi belgesine sahip olmaları gerekir Emlak Vergisinden Muaf Olma 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu nun 8. maddesi gereği 200 metrekareden küçük olması kaydıyla, tek konutu olan engelli bireyler emlak vergisinden muaf tutulmuşlardır. Aynı şekilde, engelli birey tek konutta hisse sahibi ise, hisselerine düşen oran için emlak vergisi ödemez. Başvuru sağlık kurulu raporu ile birlikte Belediye ye yapılır. Birden çok konutu olan ya da birden çok konutta hissesi olanlar bu haklardan yararlanamazlar Motorlu Taşıt Alımında İndirim Engelliler adına alınacak olan motorlu taşıt alımında iki tür indirim söz konusudur: Engel oranı %90 ve üzerinde olan engellilerin kullanımı amacıyla 3. Dereye kadar akrabaları tarafından alınacak olan araçlardan ÖTV alınmaz. Yılda iki kez ödenen MTV den de muaf tutulur. Bu aracı, 3. dereceye kadar yakını olanlar kullanabilir ve 5 yıl boyunca satılamaz veya değiştirilemez. %90 dan az engel oranı olanlar ise (H) sınıfı ehliyeti olmak ve kendisi kullanmak kaydıyla özel donanımlı araç alarak, kendileri kullanabilirler. Bu araçlar için ÖTV ve yılda iki kez alınan MTV ödenmez. Bu araçlar beş yıl boyunca satılamaz ve ya devredilemez. Taşıt alımında KDV muafiyeti söz konusu değildir. Taşıt alımında geçerli olan indirimler, yalnızca sıfır km. araç (0 km) için geçerlidir. 7.4.Ulaşım Hizmetlerinde Engelli İndirimi Demir Yolları ve Deniz Yolları Engelli İndirimi %40 ve üzerinde engel oranı bulunan bireylerin kendisi, %50 ve üzeri engel oranı ve sağlık kurulu raporunda ağır engelli ibaresi olan engelli bireyler ve kendisiyle beraber ona refakat eden bir kişi şehir içi ve şehirlerarası ulaşımdan ücretsiz olarak yararlanabilmektedir. Aynı şekilde 65 yaş ve üzeri kişiler de Seyahat Kartı edinmek koşuluyla şehir içi hatlarından ücretsiz, şehirlerarası hatlardan ise %50 indirimli olarak yararlanırlar Türk Hava Yolları Engelli İndirimi %40 ve üzerinde engelli oranı olan bireylere tüm iç ve dış hat uçuşlarında % 25 indirim uygulanır. 11

14 Şehir İçi Ulaşım Araçlarında Engelli İndirimi %40 ve üzeri engelli oranı bulunan bireyler ile 65 yaş ve üzeri olanlar, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, kurum ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi tüm toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanmaktadır yaş aralığındakiler için ücretsiz veya indirimli yararlanmaları doğrultusunda karar alınabilecektir. Ayrıca bağımsız hareket edemeyen ağır engellilerin refakatçisi de, bu ulaşım araçlarından ücretsiz olarak yararlanır. Engellilerin bu hizmetlerden yararlanabilmesi için Engelli Kimlik Kartını veya engel oranının belirtildiği nüfus cüzdanını göstermeleri yeterlidir. Engelliye refakat eden kişiden belge istenmez; refakatçının sözlü beyanı dikkate alınır Telefon ve İnternet Tarifelerinde Engelli İndirimi Cep telefonu şirketleri (Turkcell, Vodofone ve Avea) engelli bireyler için indirimli tarife ve özel hizmetler uygulamaktadır. %40 ve üzeri engel oranı olan engelliler için Türk Telekom tarafından, ev telefonlarında ( engelli birey üzerine kayıtlı olması kaydıyla ) özel indirim ve hizmet sağlanmaktadır. %40 ve üzeri engelli olanlara internet tarife ücretlerinde %25 indirim uygulanmaktadır Kredi ve Yurtlar Kurumu Engelli İndirimi %40 ve üzeri engel oranı olanlara, burs ve yurtlara yerleştirilmede öncelik tanınmaktadır Öğrenim ve katkı kredilerinin geri ödenmesinde, çalışamaz ibareli raporu olanların borçları tamamen silinmektedir. Diğer engellilerin öğrenim ve katkı kredisinin geri ödenmesinde, işletilen faizde %50 indirim uygulanır Devlet Tiyatroları Müze ve Ören Yerleri İçin Engelli İndirimi %40 ve üzeri engelli oranı olanlar, Devlet Tiyatroları ile müze ve ören yerlerine ücretsiz olarak giriş yapar. Engelliye eşlik eden bir refakatçisinden de ücret alınmaz. Çadır ve karavan alanlarına girişte ise %50 indirim uygulanır. Bunların dışında belediye meclislerinin alacakları kararlar doğrultusunda çeşitli hak ve indirimlerden (örneğin; su faturalarında indirim, sosyal destek veya yardımlardan yararlanma vb.) yararlanma da söz konusu olabilmektedir. ÖNYARGI EN BÜYÜK ENGEL DİR 12

15 T.C. Efeler Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Yayını ÜCRETSİZDİR KASIM 2014