Doç.Dr.Fahrettin YÜKSEL

Transkript

1 i

2 ii

3 iii

4 Doç.Dr.Fahrettin YÜKSEL iv

5 İÇİNDEKİLER ÇAĞRILI SUNUMLAR... 0 Türkiye de Balıklandırma Uygulamaları... 1 Restocking Practices in Turkey... 2 Crayfish plague in the lake Egirdir... 3 Introduction of adventive fish species to inland waters of Hungary and the effect of some invasive fish species on local ichtyofauna... 4 SÖZLÜ SUNUMLAR... 6 Doğal Balık Stoklarının Desteklenmesi ve Su Ürünleri Gen Kaynakların Korunması... 7 Enhancement of Native Fish Stocks and Conservation of Aquatic Gene Resources... 8 Balıklandırmalı mı?... 9 Do We Fish Introduction? IUCN Kriterleri Çerçevesinde Balıklandırmanın Esasları ve Korumaya Yönelik Bir Balıklandırma Örneği Principles of Fish Re-introductions according to IUCN Criteria and a Case Study for Conservation Purpose DSİ Genel Müdürlüğünce Yapılan Yavru Balık Üretimi ve Balıklandırma Çalışmaları DSİ Rezervuarlarında Balıkçılık Yönetimi Ah Bu Balık Geçitleri!!! Oh These Fish Passages!!! Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsünde balıklandırmanın son on yılı ( ) Last ten years ( ) of stock enhancement in Mediterranean Fisheries Research Production and Training Institute Yeni İnşa Edilen Rezervuarlara Sazan (Cyprinus carpio) Stoklamaları: Ekolojik Tehdit ya da Yabancı Tür Aşılamalarına Sebep mi? Common Carp (Cyprinus carpio) Stocking into Some Newly-Established Reservoirs: Ecological Threat or Pathway for Non-native Fish Introductions? Balıklandırma ve Yetiştiricilik Faaliyetlerinin Doğal Stoklara Olan Genetik Etkileri Genetic Effects of Fish Stocking and Aquaculture Activities on Natural Stocks İzmit Körfezi; Yapılan Çalışmalar ve Balıklandırma Projesi Balık Geçitleri Konusunda DSİ Çalışmaları Sürdürülebilir Su Yönetiminde Arıtma Tesislerinin Önemi (İstanbul) Importance of Treatment Plants in Sustainable Water Management (İstanbul) Rezervuarlarda Sedimentte Organik Zenginleşmenin Belirlenmesinde Sülfit ve Redoks Potansiyelinin Kullanılması v

6 Using of Sulfide and Redox Potential for Determining of Organic Enrichment in Sediment of Reservoirs İznik Gölü ve Bağlantılı Derelerde As ve Cu Düzeylerinin Araştırılması Investigation of As and Cu Levels in İznik Lake and Related Streams Karakaya Baraj Gölü nde Yaşayan Capoeta trutta (Heckel, 1843) nın Üreme Biyolojisi Reproduction Biology of Capoeta trutta (Heckel, 1843) Living in Karakaya Dam Lake Eğirdir Gölü (Isparta/TÜRKİYE) Eğirdir Otsazanı (Pseudophoxinus egridiri) Populasyonunun Büyüme Özellikleri The Growth Properties of Eğirdir Minnow (Pseudophoxinus egridiri) in Lake Eğirdir (Isparta/TÜRKİYE) Farklı Habitatlarda Yayılım Gösteren İnci Kefali (Alburnus tarichi, Güldenstädt, 1814) Populasyonlarının Yaş ve Büyüme Parametrelerinin Karşılaştırılması Comparison of Age and Growth Parameters of Tarek (Alburnus tarichi, Güldenstädt, 1814) Populations Inhabit in Different Habitats Siirt İli, Botan Çayındaki Vantuzlu Yayın Balığı (Glyptothorax kurdistanicus Berg, 1931) nın Boy- Ağırlık İlişkileri ve Kondisyon Faktörleri The Length-Weight and Conditon Factors of Sisord Catfish Specimen (Glyptothorax kurdistanicus Berg, 1931) Inhabiting Botan Stream in Siirt Province Karakaya Baraj Gölü nde Yaşayan Cyprinus carpio, Linnaeus, 1758 nun Üreme Biyolojisi Reproduction Biology of Cyprinus carpio, Linnaeus, 1758 Living in Karakaya Dam Lake Sazan Balığının (Cyprinus carpio) Tatlı Sulardaki Ekolojik Etkileri Ecological effects of common carp (Cyprinus carpio) in freshwaters Yeni Su Kaynaklarına Yerli ve Yabancı Tatlısu İstakozu Türlerinin Aşılanmasının Olumlu ve Olumsuz Yönlerinin Karşılaştırılması Comparison of the Positive and Negative Aspects of Introduction of the Indigenous and Nonindigenous Crayfish Species to the New Water Resources Küçük Bir Gölette (Ula Göleti, Muğla) Sazan (Cyprinus carpio) Stoklamaları ve Yabancı Tür Aşılamalarının Sonuçları Üzerine Bir Araştırma A Research on Impact of Carp (Cyprinus carpio) Stocking and Non-native Fish Species Introductions in a Small Reservoir (Ula Reservoir, Muğla) Sucul Türlerin İstilacılığını Belirleme Aracı (AS-ISK) nın Türkiye deki Uygulaması ve Kullanılabilirliği: Deniz, Acı ve Tatlısu Türleri İçin Genel Bir Tarama Aracı Implementation and adoption in Turkey of The Aquatic Species Invasiveness Screening Kit (AS- ISK): a generic screening tool for marine, brackish and freshwater species DSİ 5.Bölge Müdürlüğü Bolu-Gölköy Mersin Balığı Anaç Yönetimi ve Araştırma Merkezi Faaliyetleri DSİ 5.Regional Directorate Bolu-Gölköy Sturgeon Breeding and Research Center for Operations Management vi

7 Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Trabzon Şubesi, Doğal Alabalık Üretimi Yetiştirilmesi ve Ormaniçi Suların Balıklandırılması Projesi Kapsamında; Kuluçkahane Üretilen Doğal Alabalıkların Kaçkarlar da Markalanarak Salınımı, İzlenmesi ve Kontrolü: Trabzon Uzungöl Örneği Monitoring of The Behaviour of Tagged and Released of The Hatchery Reared Brown Trout Fryes into The Freshwater in Kaçkars, A Case Study of Uzungöl; A Project on Stock Enhancement in Freshwaters by Ministry of Forestry and Water Affairs, General Directorate of Nature Conservation and National Parks, Trabzon Branch Avrupa Tatlı Su Balık Tür Çalışmalarında Bağıl Ağırlığın Kullanımı: Bir Derleme Use of Relative Weight in the Study of European Freshwater Fish Species: A Review Doğu Karadeniz de Kalkan Balığı Stoklarının Zenginleştirilmesi: Markalama, Geri Yakalama, Göç, Büyüme ve Mide İçeriği Enrichment of the Turbot Stocks in the Eastern Black Sea: Marked, re-capture, Migration, Growth and Stomach Contents Karakaya Baraj Gölü nde Yaşayan Chondrostoma regium (Heckel, 1843) un Üreme Biyolojisi Reproduction Biology of Chondrostoma regium (Heckel, 1843) Living in Karakaya Dam Lake İç Sularımızda Doğal Balık Stoklarını Olumsuz Yönde Etkileyen (Baskı Oluşturan) Faktörler Factors Affecting Natural Fish Stocks Negatively (with Pressure) in Our Internal Waters Keban Baraj Gölü Kerevit (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Avcılığında Hedef Dışı ve Iskarta Av Oranlarının Belirlenmesi The Investigation of By-catch and Discard Rates in Crayfish (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) Catching in the Keban Dam Lake Su Ürünlerinde Melatonin Uygulamaları The Use of Melatonin in Aquaculture Marmara Nehir Havzası ndaki Bazı Su Kaynaklarında Balık Ölümleri Fish Deaths in Some Water Sources in Marmara Basin Fırnız Çayında yaşayan Capoeta angorae Türünün Kas Dokusu Yağ Asidi Bileşimi ve Ağır Metal Seviyelerinin Belirlenmesi Determination of the Muscle Fatty Acids Composition and Heavy Metal Levels of Capoeta angorae Living in Fırnız Stream Kılavuzlu Baraj Gölü ndeki alabalık işletmelerinden izole edilen Vagococcus salmoninarum da bakır toleransı ve antibiyotik duyarlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi The investigation of relationship between copper tolerance and antibiotic susceptibility of Vagococcus salmoninarum isolated from rainbow trout farms in Kılavuzlu Dam Lake Pullu Sazan (Cyprinus carpio) ın Bazı Dokularındaki Antioksidan Enzim Aktiviteleri ve Lipid Peroksidasyonu Üzerine Bor (B) un Etkilerinin Araştırılması Examination of Effects of Boron (B) on Antioxidant Enzyme Activities and Lipid Peroxidation in Some Tissues of Common Carp (Cyprinus carpio) Murat Nehrinin Bingöl bölgesinde yakalanan bazı balıkların bakteriyel analizleri vi

8 The bacterial analysis of some fishes at Bingol area of Murat River Beyşehir Sirazbalığı (Capoeta mauricii) nın Yayılış Alanı, Korunması ve Geliştirilmesine Yönelik Yaklaşımlar (*) Approaches towards Distribution Area, Protection and Population Development of Beyşehir Siraz (Capoeta mauricii) (*) Botan (Siirt) Çayında İstilacı Bir Balık Örneği: Gümüşi Havuz Balığı (Carassius gibelio Bloch, 1782) (Teleostei:Cyprinidae) An Invasive Fish Specimen in Botan (Siirt) Stream: Prussian carp (Carassius gibelio Bloch, 1782) (Teleostei:Cyprinidae) Yalova İli Tatlısu Balık Türlerinin Tespiti ve Su Kaynakları Üzerine Bir Ön Çalışma Identification of Freshwater Fishes Species and Preliminary StudyAbout Water Resources in Yalova Boztepe Recai Kutan Baraj Gölü (Malatya) Balık Faunası Fish Fauna of Boztepe Recai Kutan Dam Lake (Malatya) Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli) Ekonomik Balık Türlerinin Stok Tahmini Stock Estimation of Economic Fish Species of Uzunçayır Dam Lake Karakaya Baraj Gölü ne Dökülen Akarsular (Tohma-Sultansuyu Çayları ve Beyler Deresi) ın Balık Faunası Fish Fauna of Some Streams (Tohma, Sultansuyu and Beyler Streams) Flowing into Karakaya Dam Lake İzmit Körfezi Balıklandırma Projesi Fizibilite Raporunun Oluşturulması Projesi The Project of preparing the feasibility of Stock Enhancement Project in Izmit Bay Yangın Söndürme Havuz ve Göletleri Türkiye de Alternatif Kültür Üretim Ortamları Olarak Düşünülebilir mi? Potentiel Aquaculture Production Areas in Turkey: Fire Extinguishing Pools and Ponds? Su Kalitesinin Biyolojik Göstergesi Olarak Kerevit Kullanımı Using of Crayfish as Bioindicators of Water Quality Alternatif Bir Tür Olarak Yılan Balığı Yetiştiriciliği Eel Culture as an Alternative Fish Species Tatlı Su Balıklarından İzole Edilen Laktik Asit Bakterilerinin Probiyotik Potansiyelleri Probiotic Potential of Lactic Acid Bacteria Isolated From Freshwater Fish Eğirdir Gölü ndeki Tatlı Su Balıklarından İzole Edilen Laktik Asit Bakteri Florası Lactic Acid Bacteria Flora İsolated From Freshwater Fish of Lake Egirdir Türk Mutfağı nda Su Ürünlerinin Yeri Ve Önemi The Importance and Place of Seafood in the Turkish Cuisine Yetiştiriciliği yapılan Üç Farklı Tür Alabalığın Yağ Asitleri Bakımından Karşılaştırılması Comparing Fatty Acid Contents of Three Different Farmed Trout Species viii

9 Doğu Anadolu Bölgesi Su Ürünleri Üretim Miktarının Zaman Serileri ile Değerlendirilmesi Eastern Anatolia Evaluation of the Amount of Production of Fisheries with Time Series Ülkemizde Eti Yenilebilen Kurbağalarının (Ranidae) Biyolojisi, Ekonomisi, Avcılığı ve İhracatına Yönelik Yasal Mevzuatı The Biology, Economy, Hunting and Legislation of Edible Frogs (Ranidae) Intended for Export 106 Eğirdir Gölü Çevresinde Tıbbi Sülük (Hirudo verbana Carena, 1820) Popülasyonlarının Bulunduğu Bazı Habitatların Balık Çeşitliliği, Büyüklüğü ve Oransal Dağılımın Belirlenmesi Fish Diversity, Their Size and Proportional Distribution in the Some Medicinal Leech (Hirudo verbana Carena, 1820) Populations Habitats around the Lake Eğirdir, Turkey İskenderun Körfezi nden Kızıldeniz Göçmeni Barbun, Parupeneus forsskali (Fourmanoir &Guézé, 1976) nin İlk Kaydı Occurence of the Red Sea Goatfish Parupeneus forsskali (Fourmanoir & Guézé, 1976) from Iskenderun Bay Çanakkale Yöresinden Avlanan Kolyoz (Scomber japonicus Houttuyn, 1782), İstavrit (Trachurus trachurus (Linnaeus, 1758)) ve Sardalya (Sardınella aurıta Valenciennes, 1847) da Nematodların Araştırılması ''Investigation of Nematodes in Chub mackerel (Scomber japonicus Houttuyn, 1782 ), Horse mackerel (Trachurus trachurus (Linnaeus, 1758)) and Sardines (Sardinella aurita Valenciennes, 1847 ) Caught in Çanakkale Region'' Yayın Balığı (Silurus glanis L.) Üretiminde Testiküler Spermanın Kısa Süreli Muhafazası Short Therm Preservation of Testicular Sperm in European Catfish (Silurus glanis L.) Production Ermenek Baraj Gölü nün Su Ürünleri Çalışmaları İçin Değerlendirilmesi Doğal Populasyonları İyileştirme Amacı ile Yeşilırmak, Kızılırmak ve Sakarya Nehirlerine Bırakılan Kültür Orijinli, Markalı Yavru Mersin Balıklarının (Acipencer stellatus ve Acipencer gueldenstaedti) Denizel Ortamdaki Göç ve Büyümelerinin Takibi Göl ve Baraj Göllerinde Kafeslerde Alabalık Yetiştiriciliği İçin Çevresel Taşıma Kapasitesi Tahmininde Kullanılan Statik Modeller: Belirsizlik ve Hata Kaynakları, Araştırma Gereksinimleri Static Models for Carrying Capacity Estimation of Trout Cage Aquaculture in Lakes and Reservoirs: Uncertainty and Error Sources, and Research Needs Fosfor Bütçe Modeliyle Çat Baraj Gölü nün (Adıyaman) Kafeslerde Alabalık Yetiştiriciliği İçin Taşıma Kapasitesinin Ampirik Tahmini Empirical estimation of environmental carrying capacity for rainbow trout cage culture in Çat Reservoir (Adıyaman, Turkey) using by phosphorus budget model Özlüce Baraj Gölü (Bingöl) Su Kalitesinin Bazı Fiziksel ve Kimyasal Parametreler Açısından Değerlendirilmesi The Evaluation of Some Physical and Chemical Parameters of Water Quality in Özlüce Dam (Bingol) Lake Atatürk Baraj Gölü Yüzey Suyu Kalitesinin Değerlendirilmesi ix

10 Balık Paraz tler n n Taksonom k, zoocoğrafik Çalışmalarında Çekl st m yoksa Ver Tabanı mı daha ver ml d r? Checkl st or Onl ne Database: Wh ch one s More Effic ent About Taxonom c and Zoogeograph c on Stud es of F sh Paras tes?...134

11 Reproduction and Embryonic Development of Labyrinth Fish Gold Gourami (Trichogaster trichopterus, PALLAS, 1770) The Effect of CuSO 4 on Toxicity of Nano Zinc Oxide( N ZnO) in Carp Fish (Cyprinus carpio L.) POSTER SUNUMLARI Samsun İli İstilacı Balık Türleri Invasive Fish Species of Samsun Providence Adana İli Sınırları İçindeki Ceyhan Nehri Akarsu Balık Faunası The Fish Fauna of Ceyhan River Stream in the boundary of Adana Province Osmaniye İli İçsularında Tespit Edilen İstilacı Balık Türleri Invasive Fish Species Determined in Osmaniye Province Inland Water Ladik Gölü (Samsun) ndeki Turna Balığı (Esox lucius L., 1758) Populasyonunun Bazı Üreme Özellikleri Some Reproduction Properties of Pike (Esox lucius L., 1758) Population in Lake Ladik (Samsun) Atatürk Baraj Gölü nde Yaşayan Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 un (Pullu Sazan) Bazı Populasyon Parametreleri Some Population Parameters of Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 (Scaly Carp) Living in Atatürk Dam Lake Eğirdir Gölü ndeki Çakıl Balığı nın Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846) Beslenme Özellikleri The Feeding Behavior of the Topmouth Gudgeon Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846) in Lake Eğirdir Ladik Gölü (Samsun, Türkiye) ndeki Tahta Balığı, Blicca bjoerkna (L., 1758) nın Besin Kompozisyonu ve Mevsimsel Beslenme Alışkanlığı Food Composition and Seasonal Feeding Habits of White Bream, Blicca bjoerkna (L., 1758) from Lake Ladik, Turkey Türkiye de Bulunan Yabancı Bir Tatlısu Balığı, Çakıl Balığı Pseudorasbora parva nın Yaşam Döngüsü Özelliklerinin Doğal ve Yerel Olmayan Populasyonlarıyla Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Farklılıklar Kolonizasyon Başarısını Açıklayabilir mi? Life-history Traits of Non-native Freshwater Fish Topmouthgudgeon Pseudorasbora parva in Turkey Relative to Native and Introduced Populations: Can Differences Explain Colonization Success? Sakarya Nehrinde ki Clarias gariepinus (Burchell, 1822)'un Boy-Ağırlık İlişkisi Lenght-Weight relationship Clarias gariepinus (Burchell, 1822) in the Sakarya River Sakarya Nehrinde ki Oreochromis niloticus (Linnaeus, 1758) un Boy-Ağırlık İlişkisi Lenght-Weight relationship Oreochromis niloticus (Linnaeus, 1758) in the Sakarya River Atatürk Baraj Gölü nde Yaşayan Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 un (Aynalı Sazan) Bazı Populasyon Parametreleri xi

12 Some Population Parameters of Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 (Mirror Carp) Living in Atatürk Dam Lake Atatürk Baraj Gölü nde Yaşayan Barbus grypus Heckel, 1843 un Bazı Populasyon Parametreleri Some Population Parameters of Barbus grypus Heckel, 1843 Living in Atatürk Dam Lake Karakaya Baraj Gölü nde Yaşayan Squalius cephalus (Linnaeus, 1758) un Üreme Biyolojisi Reproduction Biology of Squalius cephalus (Linnaeus, 1758) Living in Karakaya Dam Lake Karakaya Baraj Gölü nde Yaşayan Capoeta umbla (Heckel, 1843) nın Üreme Biyolojisi Reproduction Biology of Capoeta umbla (Heckel, 1843) Living in Karakaya Dam Lake Keban Baraj Gölü Kerevitlerinin (Astacus leptodactylus, Eschscholtz, 1823) Bazı Morfometrik Özelliklerinin Belirlenmesi The Determination of Some Morphometric Characteristics of Crayfish (Astacus leptodactylus, Eschscholtz, 1823) in the Keban Dam Lake Seyhan Baraj Gölü nde Gümüş Havuz Balığı (Carassius gibelio (Bloch, 1782)) nın Bazı Populasyon Parametreleri Some Population Parameters of the Silver Crucian Carp (Carassius gibelio (Bloch, 1782)) in Seyhan Dam Lake Mogan Gölü Egzotik Balık Türlerinden Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846) nın Morfometrik ve Meristik Özellikleri Morphometric and Meristic Features of Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846) an Exotic Fish Species in Mogan Lake Mogan Gölü Ekonomik Balık Türlerinden Esox lucius (Linnaeus, 1758) un Morfometrik ve Meristik Özellikleri Morphometric and Meristic Features of Esox lucius (Linnaeus, 1758) an Economically Fish Species in Mogan Lake Mogan Gölü ndeki Tinca tinca (Linnaeus, 1758) nın Morfometrik ve Meristik Özellikleri Morphometric and Meristic Features of Tinca tinca (Linnaeus, 1758) in Mogan Lake Mogan Gölü Egzotik Balık Türlerinden Atherina boyeri Risso 1810 nin Morfometrik ve Meristik Özellikleri Morphometric and Meristic Features of Atherina boyeri Risso 1810 an Exotic Fish Species in Mogan Lake Balıkçı Gözüyle Eğirdir Gölü Balıkçılığında Hayalet Avcılık Ghost Fishing by Eye of The Fishermen in Eğirdir Lake Balıklandırma Çalışmalarında Yeni Bir Örnek: Ordu-Ulugöl A New Sample in Fish Stocking Studies: Ordu-Ulugöl Türkiye'de Su Ürünleri Sektörü: İlerideki Muhtemel ve Şu Anki Mevcut Durum The Aquaculture Sector in Turkey: Current Status and Future Prospective Bingöl İli Su Kaynaklarının Balıkçılık Amaçlı Kullanım İmkânları xii

13 Opportinities for Utilization in Purpose of Fishing and Aquaculture of Water Resources of Bingol Province Avlama Dönemi ve Eşey Farklılıklarının, Solungaç Ağı Seçiciliği Üzerine Etkileri: Manyas Gölü nde Carassius gibelio (Bloch, 1782) Örneği Effect of Fishing Season and Sex Differences on Gillnet Selectivity: Sample of Carassius gibelio (Bloch, 1782) in Manyas Lake Karacaören-I Baraj Gölü nde Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Avcılığında Solungaç Ağlarının Av Verimi ve Seçiciliğinin Belirlenmesi Determination of Gillnet Efficiency and Selectivity of Rainbow Trout Fishing (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) in Karacaören-I Dam Lake Balık Stoklarının Takviyesine Genetik Yaklaşım Genetic Approach to Supporting of Fish Stocks Türkiye-AB Uyum İlişkilerinde Balıkçılık Faslı Turkey- European Union Integration Process Fishery Chapter Türkiye Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) Üretim Miktarının Tahmini Prediction of the Amount of Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Production in Turkey Hirfanlı Baraj Gölü Balıkçılarının Sosyo-Ekonomik Özellikleri Socio Economic Analysis of Fisherman in Hirfanlı Dam Lake Körsulu Çayı Üzerine (Ceyhan Havzası) Kurulan Balık Geçitlerinin Yapısal Özellikleri Structural Properties of the Fish Passages in Körsulu Stream, River Ceyhan Elazığ İlindeki Su Ürünleri Avcılığının Mevcut Durumu The Currrent Status of Fisherıes Hunting In Elazığ Provice Gönen Çayı (Balıkesir) Lotik ve Lentik Biyotoplarının Su Kalitesi Water qualities of lotic and lentic biotopes of Gönen Stream (Balıkesir) Antalya İlindeki Ulusal Öneme Sahip Sulak Alanların Durumu, Yaşanan Problemler ve Çözüm Önerileri The distribution of Liza abu in the world and its introduction to the Ceyhan River system, Sır Reservoir, Turkey Eğirdir Gölü nün Mikrobiyojik Kirlilik Düzeyinin Belirlenmesi Determination of Levels Microbiological of Egirdir Lake Beyşehir Gölü Su Kalitesinin Trofik Durum İndeksiyle Belirlenmesi Determination with Trophic State Index of Water Quality in Beyşehir Gölü Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Sürdürülebilir Atık Yönetimi Sustainable Waste Management in Aquaculture Su Yönetimi ve Suyun Çevresel Sürdürülebilirliği Üzerine On Environmental Sustainability and Management of Water Kerevitlerle İlgili Yapılan Genetik Çalışmalar xiii

14 Genetic Studies on Crayfish Ekolojik = Ekonomik Bir Değer Olarak Su Water As an Ecological = Economical Resource Karanfilliçay Deresi nde Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yetiştiriciliğinden Kaynaklanan Azot-Fosfor Yükünün Tahmini Estimation of the Nitrogen-Phosphorus Load Caused by Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) in Karanfilliçay Stream Deniz Suyu Sıcaklık Değişimlerinin CBS Tabanlı Modellenmesi: Marmaris Körfezi Örneği GIS Modeling of Sea Water Temperature Changes: Case Study of Marmaris Bay (Mugla, Turkey) Tarımsal Alanlarda Kullanılan Pestisitlerin Su ve Su Ürünlerine Olan Etkileri Effects of Pesticides Used in Agricultural Areas on Water and Aquaculture Products Rezervuar Yönetimi ve Balıklandırmada Siyanotoksinler ve Su Ürünlerine Etkileri The Cyanotoxins in the Reservoir Management and Fish Introduction, And Effects on Fisheries Products Suğla Gölü (Seydişehir, Konya) Bentik Organizmaları Üzerine Bir Çalışma A Sudy on Benthic Organisms of Lake Suğla (Seydişehir, Konya) Tatlısularda, Sedimentteki İnorganik Kirliliğin Su Kalitesi ve Sucul Ekosisteme Etkisi In Fresh Waters, The effect of Inorganic Pollution in Sediment to Water Quality and Aquatic Ecosystem Erzurum Karasu Nehri ndeki Tatlısu Kefali (Squalius cephalus Linnaeus, 1758) nin Karyotip Analizi Karyotype Analysis of Chub (Squalius cephalus Linnaeus, 1758) from Karasu River, Erzurum Erzurum Karasu Nehri ndeki Tatlısu Kefali (Squalius cephalus Linnaeus, 1758) nin Çeşitli Dokularında Ağır Metal Birikiminin Araştırılması Assesment of Heavy Metal Bioaccumulation in Some Tissues of Chub (Squalius cephalus Linnaeus, 1758) from Karasu River, Erzurum Farklı Konsantrasyonlardaki Polen Ekstraktının Gökkuşağı Alabalığının (Oncorhynchus mykiss) Kalp Dokusundaki Etkileri The Effects of Pollen Extract in Various Concentrations on Heart Tissues of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss) İç Sularımızda Balık Aşılama Çalışmaları Fish Vaccination Studies in Domestic Water Ağlasun Göleti nde (Burdur-Türkiye) Gökkuşağı Alabalığında (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Görülen Lernaea cyprinacea İnfestasyonu Lernaea cyprinacea Infestation on Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Farm Founded on Ağlasun Dam Pond (Burdur-Turkey) Menzelet Baraj Gölü nde Yaşayan Capoeta erhani Türünün Bazı Metalik Elementleri Akümülasyon Oranlarının Değerlendirilmesi xiv

15 Evaluation of Some Metallic Element Accumulation Rates of Capoeta erhani Living in Menzelet Dam Lake Gökkuşağı Alabalığında (Oncorhynchus mykiss) Farklı Yem Maddelerinin Sindirim Düzeylerinin Belirlenmesi Apparent Digestibility of Various Feed Ingredients for Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) Beyşehir ve Çavuşçu Göllerindeki Toksik ve Karsinojenik Organik Kirliliğin Bu Göllerde Yaşayan Sazan Balığı(Cyprinus carpio L.,1758) Üzerine Etkilerinin Biyokimyasal Olarak İncelenmesi Investigate the effect of organic pollution of the CYP450 enzyme activity of Lake Carp (Cyprinus carpio L.,1758) in Beyşehir and Çavuşçu Lakes Eğirdir Gölü Sudak Balıklarının (Sander lucioperca, Linnaeus 1758) Solungaç, Kas ve Karaciğer Dokularındaki Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Karşılaştırılması Comparison of Some Heavy Metal Levels Gill, Muscle and Liver Tissue of Zander (Sander lucioperca, Linnaeus 1758) in Eğirdir Lake Eğirdir Gölü Kerevit (Astacus leptodactylus) Örneklerinde Lizozim Aktivitesi, Kortizol ve Serum Glukoz Düzeylerinin Araştırılması Investigation of Levels Lysozyme Activity, Cortisol and Serum Glucose in Crayfish (Astacus leptodactylus) Eğirdir Lake Timol ün Zebra Balığı (Danio rerio Hamilton, 1822) Embriyoları Üzerine Toksik Etkileri Embriyotoxicity of Thymol to the Early Life Stages of Zebrafish (Danio rerio Hamilton, 1822). 268 AB ve Türkiye de Su Ürünleri Sektöründe Gıda Güvenliği Food Safety In Turkey And European Union Kuzeydoğu Akdeniz de Hedef Dışı Avlanan Köpek Balığı Karaciğer Yağı Yağ Asitleri İçeriği The Fatty Acid Components of Liver Oil from by-catch Shark in Northeastern Mediterranean Türkiye Denizlerindeki Kırlangıç Türlerinin Dağılımı ve Bolluk Durumu Distribution and Abundance Status of Gurnard Species in Turkish Marine Waters Altınbaş Kefal (Liza aurata, Risso 1810) ve Dil (Solea solea, Quensel, 1806) Balıklarının Besin Komposizyonu ve Yağ Asit Bileşenleri Proximate Composition and Fatty Acid Profiles of Golden Grey Mullet (Liza aurata, Risso 1810) and Common Sole (Solea solea, Quensel, 1806) Lesepsiyen Balıklardan Benekli Sardalyanın (Herklotsichthys punctatus, Rüppell 1837) Yağ İçeriği ve Yağ Asit Bileşenleri Lipid level and Fatty Acid Profiles of a Lessepsian Fish, Spotback Herring (Herklotsichthys punctatus, Rüppell 1837) Karadeniz Bölgesinde Yakalanan İstavrit Balığı Etinin Yağ Asitleri Bileşenleri The Fatty Acid Compositions of Muscle Lipid of Mediterranean Horse Mackerel from the Black Sea xv

16 Türkiye'nin Kuzeydoğu Akdeniz (Mersin Bay) Kıyılarından Yakalanan ve Türkiye için nadir olarak Bilinen Üç Balık Türü, Sudis hyalina Rafinesque, Chlopsis bicolor Rafinesque, Squatina aculaeta Cuvier Three Fish Species Known to be Rare for Turkey, Captured from the Northeastern Mediterranean Coast of Turkey, Mersin Bay, Sudis hyalina Rafinesque, Chlopsis bicolor Rafinesque, Squatina aculaeta Cuvier İskenderun Körfezi (Kuzeydoğu Akdeniz) nden Heniochus intermedius Steindachner, 1893 un İlk Kaydı The occurrence of the bannerfish, Heniochus intermedius Steindachner, 1893 in Iskenderun Bay, (Northeastern Mediterranean, Turkey) Kara Salyangozu Yetiştiricilik Sistemlerine Genel Bir Bakış An Overview to the Culture Systems of Land Snail Elazığ İli Su Ürünleri Perakende Satış Yerleri ve Satışı Yapılan Balık Türleri Elazığ Fishery Retail Sale Places and Fish Species to Be Sold Aras Nehri (Erzurum) nde Kırmızı Listede Yer Alan Unio crassus un Koruma Altına Alınması. 289 Protection of Unio crassus in the Red List, located Aras River (Erzurum) Gaziantep Karkamış Barajı Malakofaunası Üzerine Bir Ön Araştırma A Prelimnary Research on Malacofauna of the Gaziantep Karkamış Dam Lake İskenderun Körfezi nde Yapay Resif Uygulaması Application of Artificial Reefs in The Gulf of İskenderun Karadeniz Kıyılarında Polychaeta Grubunun Derinliğe Bağlı Kantitatif Dağılımının Mevsimsel Haritalanması The Weight-Length Relationships of Four Scorpionfishes in the Saros Bay (Northern Aegean Sea, Turkey) Kurutma ve Haşlama İşlemlerinin Holothuria forskali (Delle Chiaje, 1823) nin Besin Bileşenlerine Etkisi The Effects of Drying & Boiling Process On Nutritional Components of Holothuria forskali (Delle Chiaje, 1823) Balık Etinin Yoğurtla Yenilmesi Ve Zehirlenme Consuming Fish With Yogurt And Poisoning Kütahya İli Baraj ve Göletlerinin Balık Faunası The Fish Fauna of Dams and Ponds of Kütahya Saros Körfezi nden (Kuzey Ege Denizi, Türkiye) Avlanan Dil Balığı (Solea solea Linnaeus,1758) nın Dağılımı ve Bolluğu Üzerine BirAraştırma xvi

17 ÇAĞRILI SUNUMLAR PLENARY SPEAKERS

18 Türkiye de Balıklandırma Uygulamaları Ramazan ÇELEBİ*, Semavi ÖNAL, Halime ERSOY, Şule Nur ÖZTÜRK Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü, ANKARA Amaç: Bu çalışmada Ülkemizde bütün balıkçılık faaliyetlerinde tek yetkili kurum Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü olarak balıklandırma faaliyetlerimiz ve bu faaliyetlerin daha verimli olması için ileriki dönemlerdeki hedeflerimizin ortaya konulması amaçlanmıştır. Metot: Ülkemizde günümüze kadar yapılmış tüm balıklandırma uygulamaları, kurumsal düzeydeki faaliyetler ile yürürlükte olan mevzuat hakkında kaynak araştırmaları eşliğinde durum değerlendirmesi yapılmıştır. Sonuçlar ve Tartışma: Balıkçılık ve su ürünlerinin geliştirilmesi amacıyla politikalar belirlenmesi, balıkçılık ve su ürünleri kaynaklarının korunması, verimliliğin arttırılması ve sürdürülebilir işletilmesinin temini, Enstitü Müdürlüklerimiz ve taşra teşkilatımız işbirliğinde uygulanmasının sağlanması ve takibine yönelik faaliyetlerin planlanması Genel Müdürlüğümüz görev ve sorumlulukları arasındadır. Ülkemizde balıklandırma konusunda uzun yıllardır yaşanan süreç, balıklandırma faaliyetlerimizin daha verimli sürdürülmesi amacıyla, sucul ortamın yeniden rehabilite edilmesi doğrultusunda, yerli türlerin gelişimine katkı sağlayacak bir yönetim modelinin geliştirilmesi ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu çerçevede Kurumumuzca, akarsular üzerinde yapılan barajlardan kaynaklı habitat değişikliklerine bağlı tür kayıplarının kısmen telafi edilmesi ve biyolojik çeşitliliğin korunması yanı sıra balıklandırma yapılan tür çeşitliliği ile verimliliğini arttırmaya yönelik, diğer doğal ve ekonomik türlerin de balıklandırma kapsamına alınabilmesi, dolaylı olarak da içsularda artan balık arzıyla bölge balıkçılarının gelirlerinin iyileştirilmesine katkı sağlanması amacıyla çeşitli çalışmalar yürütülmektedir. Anahtar Kelimeler: Doğal kaynak, balıklandırma uygulamaları, sucul ortam, tür çeşitliliği. 1

19 Restocking Practices in Turkey Ramazan ÇELEBİ*, Semavi ÖNAL, Halime ERSOY, Şule Nur ÖZTÜRK Republic of Turkey Ministry of Food, Agriculture and Livestock Directorate General of Fisheries and Aquaculture, ANKARA Objective: This study aimed to reveal current restocking practices and our objectives in future periods are to be more efficient at these activities in our country as the main competent Authority responsible from all fisheries activities, Republic of Turkey Ministry of Food, Agriculture and Livestock (MoFAL), Directorate General of Fisheries and Aquaculture (DGFA). Method: Assessment of the situation is carried out accompanied with research on literature for all restocking practices done to date, public activities and the legislation in force in our country. Results and Discussion: Determining policy in order to improve fisheries and aquaculture, conservation of fisheries and aquaculture resources, provided to increase the efficiency and the sustainable management, ensuring the implementation of the Institute Directorates in cooperation with our provincial organizations for these activities, and planning of activities to follow is among the duties and responsibilities of our General Directorate (DGFA). Process in many years in the restocking topic in our country has revealed the need for the development of a management model that will contribute to increase of native species in order to maintain in our restocking activities more efficiently in line with the rehabilitation of aquatic environment. In this context, for our Authority various activities are carried out intended for to compensate partly for the species losses depends on habitat changes induced of dams on rivers and as well as the conservation of biological diversity, to enhance restocking species variety and the efficiency, other natural and the economic species can be taken to be restocking scope, in order to contribute to the improvement of the income of fishermen, indirectly with increasing of the fish supply in inland waters. Keywords: Natural resources, restocking practices, aquatic habitat, species diversity. 2

20 Crayfish plague in the lake Egirdir Kozák Pavel, Kouba Antonín, Koca Seval Bahadir, Svoboda Jiří, Balcarová Kozubíková Eva, Petrusek Adam Faculty of Fisheries and Protection of Waters, South Bohemian Research Center of Aquaculture and Biodiversity of Hydrocenoses, University of South Bohemia in Cˇ eské Budeˇ jovice, Zátiší 728/II, Vodnˇ any, Czech Republic Many populations of the narrow-clawed crayfish Astacus leptodactylus in Turkey, including those inhabiting Lake Eg irdir, declined drastically in the mid-1980s due to introduction of crayfish plague Aphanomyces astaci. However, unlike many other localities, there has been some recovery in the A. leptodactylus population inhabiting this lake even though crayfish plague has been suspected to have persisted since then. In support of this, DNA from 5 of 34 healthy-looking crayfish sampled recently from the lake tested positive by both conventional and real-time PCR using species-specific primers targeting the rdna internal transcribed spacer region, and product sequence analysis confirmed the identification of A. astaci. This complies with other recent reports of coexistence of native European crayfish with this pathogen, and further research is now needed to identify the key mechanisms allowing it. We re-evaluated the host range of A. astaci by screening for the presence of A. astaci in freshwater crab Potamon potamios cohabiting with with the native population of the narrowclawed crayfish. The thirty Potamon individuals (14 males and 16 females; mean carapace length SD: 39 5 mm) were captured in May 2010 and kept for 10 days in a common tank before being killed and dissected. Selected body parts from each individual were preserved in 96% ethanol. Tissues from 13 of 30 individuals of P. potamios yielded qpcr results indicating A. astaci presence. Analyses of polymorphic microsatellite loci demonstrated that A. astaci strains in the crabs and in cohabiting crayfish belonged to the same genotype group, suggesting crayfish as the source for crab infection. The potential for A. astaci transmission in the opposite direction, from crabs to crayfish, and potential impact of this pathogen on populations of freshwater crabs require further investigations, because of possible consequences for crayfish and freshwater crab conservation and aquaculture. 3

21 Introduction of adventive fish species to inland waters of Hungary and the effect of some invasive fish species on local ichtyofauna Vilmos Jozsa National Agricultural Research and Innovation Center (NARIC) Research Institute for Fisheries and Aquaculture (HAKI), Hungary Many allochton fish species were introduced to Hungary in 20 th century. We will deal only with successfully introduced/penetrating fish species in this presentation. (Introduction was unsuccessful in case of 12 species.) Introduction of next species was successful: Salmo gairdneri Richardson (1885*), Mosquito fish (Gambusia affinis Baird et Girard -1939*), Goldfish (Carassius auratus auratus L s*), Prussian carp (Carassius auratus gibelio Bloch 1954*), Grass carp (Ctenopharyngodon idella Cuv. et Val. 1967*), Topmouth gudgeon (Pseudorasbora parva Schlegel 1967*), Silver carp (Hypophthalmichthys molitrix Cuv. et Val. 1967*), Bighead carp (Aristichthys nobilis Richardson 1967*), Bullhead catfish (Ameiurus nebulosus -1902*), Black bullhead (Ameiurus melas 1980 s*), Pumkinseed (Lepomis gibbosus L. 1905*), Largemouth Bass (Micropterus salmoides Lacépéde 1950 s*), Acipenser baeri, Brandt (1982*), Polyodon spathula Walbaum (1992*) (*year of introduction). Some species penetrated spontaneously, as Neogobio fluviatilis, Neogobius gymnotrachelus, Neogobius kessleri, Neogobius melanostomus, Proterorhinus marmoratus, Knipowitschia caucasica. According to Article 4 (2a) of directive European Union coming into force from January 2016, the criterion for introduction a fish into the List of Invasive Alien Species EU concerns that whether the given species is capable to establish viable population somewhere, and whether it can spreading in the environment. Under the current Hungarian regulations out of 86 fish species 24 species are considered as adventive, seven fish species are unambiguously classified as invasive. The list of adventive species includes silver carp, prussian carp and bullhead, which are economically the most significant in Hungarian inland waters. To increase the quantity of caught fish and control plankton blooms bighead and silver carps (Chinese craps;) were introduced to Lake Balaton in Later, to avoid natural reproduction, only hybrids were stocked. (The phenotypic examination of fish shows that over 90% of individuals has the characteristics of interspecific hybrids.) During the last decades several research projects examined the effect of silver carp on water quality and on natural food organisms. The biomass of Chinese carps is still high in the lake due to recruitment from undefined sources. The GSI value of fish varies between % (17.2±1.7; mean±sd). The calculated absolute fecundity varies between thousand eggs. Because of the risk of natural reproduction of Chinese carps in Lake Balaton, it is necessary to reduce the biomass as much as possible. Otherwise their presence will cause strong interspecific competitions between Chinese carps and native planktophage fish species. The ratio of adventive species, as silver carp, prussian carp, bullhead is as much as 60 % in the catch in River Tisza. Silver carp penetrated into this river in the ninetieth of last century from fish farm. This species established there a self-maintaining population. Though significant part of silver carp population died in 2000 as a consequence of strong cyanid pollution, the population regenerated during the next few years. Prussian carp (C. auratus gibelio) is one of the most aggressively spreading invasive fish species. It can reproduce gynogenetically in absence of males. However, from 1990 appearance of more and more males was observed in Hungary. Ratio of males in River Tisza before the spawning period is 35 % (n=154), in Lake Velencei 62% (n=100), in a drainage channel Hansagi 78% (n=100), in an irrigation channel Dunavolgyi-Fuzvolgyi 44% (n=89). The above data suggest that the spawning strategy of the Prussian carp population inhabiting the studied waters changed. This invasive species requires more attention in the future, because as a result of sexual reproduction it can increase its ratio in the fish fauna. However, this is a very unfavourable process, since the species is food competitor of juveniles of other fish species. The weight ratio of Prussian carp in the catch from River Tisza is between %. The GSI value of fish varies between % (11.5±2.25; mean±sd). The calculated absolute fecundity varies between thousand eggs. Bullhead and black bullhead spread spontaneously in River Tisza in 20 th century. The GSI value of fish varies between % (1.23±0.16; mean±sd. In bullhead population females dominate, with weight of g. The weight ratio of this species within the annual catch varies between %. 4

22

23 SÖZLÜ SUNUMLAR ORAL PRESENTATIONS

24 Doğal Balık Stoklarının Desteklenmesi ve Su Ürünleri Gen Kaynakların Korunması Tülin ARSLAN Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü Amaç: Bu sunumda, doğal balık stoklarını destekleme amaçlı stoklama faaliyetlerinin su ürünleri gen kaynakları üzerindeki etkileri bu tür programları bir asırdan uzun süredir yürüten Japonya, ABD, Kanada vb. ülkelerin tecrübeleri çerçevesinde değerlendirilecektir. Daha sonrada, bu tür stoklama faaliyetlerine yeni başlayan ülkemizin bu tecrübelerden nasıl faydalanabileceği tartışılacak ve ülkemiz için bir yol haritası belirlenmeye çalışılacaktır. Metot: ISI Web of Knowledge, SCOPUS ve PUBMED internet veri tabanları değerlendirme, doğal balık stoklarını destekleme ve kuluçkahane anahtar kelimeleri kullanılarak bilimsel yayınlar için tarandı. Taramalardan elde edilen yayınlar değerlendirilerek, bu tür stoklama faaliyetlerinin genetik etkileri, bu etkilerin nasıl değerlendirilmesi gerektiği, bu etkilerden kaçınmak için önerilen yavru üretim ve stoklama stratejileri konularında oluşan global bilgi birikimi tespit edilecektir. Tartışma ve Sonuç: Doğal balık stoklarını destekleme konusunda oluşan bu global tecrübe ve bilgi birikiminden ülkemizin nasıl faydalanabileceği tartışılacak ve ülkemiz için bir yol haritası belirlenmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Doğal balık stoklarını destekleme, genetik kaynakların korunması, genetik çeşitlilik, genetik sürüklenme 7

25 Enhancement of Native Fish Stocks and Conservation of Aquatic Gene Resources Tülin ARSLAN Muğla Sıtkı Koçman University, Faculty of Fisheries, Department of Aquaculture Objectives: In this presentation, the effects on aquatic gene resources of stocking activities aiming for enhancement of native fish stocks would be evaluated over the experiences of such countries; Japan, USA, Canada, that run this type of stocking programs more than 100 years. Afterwards, how our country which recently started this kind of stocking activities could benefit from their experiences will be discussed and attempts will be made to determine a route map for our country. Method: ISI Web of Knowledge, SCOPUS and PUBMED online databases were searched for peer reviewed publications by using evaluation, native fish stock enhancement and hatchery keywords. Publications obtained from screenings will be evaluated and knowledge accumulated on genetic effects of such stocking activities, how these genetic effects must be evaluated, proposed seed production and stocking strategies for avoidance from such effects will be determined. Results and Discussion: How our country could benefit from these globally accumulated knowledge and experience on enhancement of native fish stocks will be discussed and attempts will be made to determine a route map for our country. Keywords: Enhancement of native fish stocks, conservation of genetic resources, genetic diversity, genetic drift 8

26 Balıklandırmalı mı? Mehmet KOCABAŞ 1*, Nadir BAŞÇINAR 2, Filiz KUTLUYER 3 1 Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü, 61080, Trabzon. 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi, 61080, Trabzon. 3 Tunceli Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, 62000, Tunceli. *mkocabas@ktu.edu.tr Amaç: Kirletilen veya aşırı sömürülen su kaynaklarına, ortamda bulunan türü ya da başka kaynaklardan temin edilmiş, kültüre edilmiş ya da doğal kaynaklı belirli bir büyüklükteki veya dönemdeki balıkların salıverilmesi stok takviyesi ya da balıklandırma olarak adlandırılmaktadır. Balıklandırma, son 200 yıldır uygulanan bir metottur. Düşünce ve teorik olarak mantıklı olmasına karşın birçok yanlışı da beraberinde getirmektedir. Stoklama yapılan alanlar, deniz, göl, baraj, gölet, akarsu ya da lagün sahaları olabilir. Metot: Stoklama ile doğal kaynakların verimli hale getirilmesi ve sürdürülebilirliğin sağlanması amaçlanırken bunun yanında genetik korunumun da gözetilmesi hedeflenmiştir. Ancak doğal ortama katılacak kültür menşeli ya da egzotik başka bir kaynaktan gelen canlının ortamda oluşturacağı etki ve/veya baskısı farklı şekilde ortaya çıkacaktır. Balıklandırma ile ortama bırakılan yeni popülasyon var olanı içine alarak genetik harmanlanma ile güzel sonuçlar alınabileceği gibi mevcut olanların da yok olması söz konusu olabilir. Ülkemizde ve dünyada bunların örnekleri mevcuttur. Hedef ve sonuç çıktıları çok sağlam olmalı ve uzun değerlendirmelerle kaynaklara müdahale gerekmektedir. Günümüze kadar geçen zamanda yapılan uygulamaların son derece hatalı olduğu görülmüştür. Sonuçlar ve Tartışma: Çözüm olarak balıklandırmadan ziyade su kaynaklarının korunması, insanların bilinçlendirmesi ve doğaya saygının öğretilmesi yolu benimsenmelidir. Balıkların üreme zamanı ve alanları tam olarak bilinip su kaynakları korunursa, popülasyon yapısı hakkında sağlam veriler elde edilebilirse mevcut popülasyon daha hızlı bir şekilde kendini yenileyebilecektir. Balıklandırma yapılacaksa da balıklandırma yapılacak yerin balıklarından damızlık stok oluşturup çok evcilleştiremeden ve genetik yapıyı fazla değiştirmeyecek şekilde etkin anaç sayısına dikkat edilerek balıklandırma yapılmalıdır. Sonuç olarak balıklandırma teorik olarak mantıklı görünse de uygulamada ciddi ve içinden çıkılamayacak sonuçları da beraberinde getirebilir. Anahtar kelimeler: Balıklandırma, stok takviyesi, damızlık stok oluşturma, genetik kirlilik 9

27 Do We Fish Introduction? Mehmet KOCABAŞ 1*, Nadir BAŞÇINAR 2, Filiz KUTLUYER 3 1 Karadeniz Technical University, Faculty of Forestry, Department of Wildlife and Fisheries, Trabzon, Turkey. 2 Karadeniz Technical University, Faculty of Marine Sciences, Department of Fisheries Technology Engineering, 61530, Trabzon, Turkey 3 Tunceli University, Fisheries Faculty, 62000, Tunceli, Turkey. *mkocabas@ktu.edu.tr Objective: Releasing of fish, which are in the environment or other sources and cultured or natural origin, in the specific size or the term, to polluted or over-exploited water resources called as "stock enhancement or fish introduction". Stocking is a method implemented in the last 200 years. Although it is plausible ideationally and theoretically, it brings with many wrong. Stocking areas could be seas, lakes, ponds, rivers or lagoons. Method: Genetic conservation should be protected while it is aimed to efficient use of natural resources and ensuring the sustainability with stocking. But impact or suppress in the natural environment of the cultured origin or exotic fish will be occured in different ways. Released new population with fish introduction will involve in existing population and genetik variety will ocur. Results of genetik variety could be good besides that existing population could be disappeared. Examples of this stiuation are in the country and world. Outputs of objective and outcomes should be very strong and it is needed intervention to sources with long evaluation. Until now, applications are extremely bad about fish introduction. Results and Discussion: As a solution, water resources should be protected rather than fish introduction and, raise awareness and teaching respect for nature should be adopted. If the fish breeding areas and time are fully known and, protected water resources, population robust data can be achieved about the population structure, existing population will be renew itself more quickly. If fish introduction will be made, it must be made with fish breeding stock of habitat, not domesticate and destroying genetic structure, and considering active broodstock. Conclusion: Consequently, it could bring with serious and vague results, although fish introduction may be seem logical theoretically. Key words: Fish introduction, stock enhancement, constituting broodstock, genetic pollution. 10

28 IUCN Kriterleri Çerçevesinde Balıklandırmanın Esasları ve Korumaya Yönelik Bir Balıklandırma Örneği Baran YOĞURTÇUOĞLU*, F. Güler EKMEKÇİ* Hacettepe Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, Hidrobiyoloji A.B.D. Amaç: Bu bildiride IUCN kriterleri çerçevesinde balıkların yeniden aynı veya benzer ortama sokulmasının esasları kısaca özetlenmiştir. Bununla birlikte, Acıgöl de kritik düzeyde tehlike altında olan bir balık türünün korunmasına yönelik bir balıklandırma çalışmasının ilk sonuçları sunulmuştur. Metot: Balık yeniden taşıma ile ilgili dikkat edilmesi gereken noktalar IUCN nin hazırladığı Yeniden-aşılama ve Diğer Koruma Amaçlı Yer Değiştirme Kılavuzu ve yine IUCN yeniden-taşıma uzman grubunun yayımladığı Yeniden-sokma kılavuzu kaynakları baz alınarak özetlenmiştir. Yürütülen ön çalışmada, 250 Aphanius transgrediens bireyi el kepçeleri yardımıyla bol bulundukları bir kaynaktan alınarak, uzun zaman önce ortadan kayboldukları tarihsel dağılım alanı içerisindeki bir kaynağa taşınmıştır. Balıklar yakalandıktan sonra eşey tayini ve sayımları yapılarak toplandıkları habitatın suyu ile dolu olan 20 litrelik bir plastik kaba alınmışlardır. Kademeli su değişimi yapılarak sağlanan kısa süreli bir adaptasyon sürecinin ardından bireyler kapalı bir alıcı habitata bırakılmıştır. İzleme süreci sonunda elde edilecek sonuçlara göre göl çevresindeki diğer habitatlarda balıklandırma stratejileri geliştirilecektir. Ayrıca laboratuvar ortamında farklı ekolojik koşullardaki uyumu araştırılmıştır. Sonuçlar ve Tartışma: Çalışmada, yeniden-sokma, yer değiştirme ve takviye gibi terimlerin açıklamaları verilmiştir. Bir yeniden-sokma girişiminin başlıca amaç ve hedeflerinin ne olması gerektiği de açıklanmıştır. Kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve diğer paydaşların projelere dâhil edilmesini içeren multidisipliner yaklaşımın önemi ortaya konulmuştur. Projeye başlamadan önce, yeniden-sokmanın biyolojik, sosyoekonomik ve yasal gereksinimleri karşılanmalıdır. Biyolojik gereksinimler, alıcı ve verici habitatların uygunluğunun değerlendirilmesi ve doğal veya üretilen popülasyonun taksonomik, biyolojik ve genetik durumlarının değerlendirilmesi şeklinde iki ana başlık altında toplanabilir. Sosyoekonomik ve yasal gereksinimler, genelde projenin uzun süreli devamlılığını sağlayacak şekilde finansal ve politik desteğin garantiye alınması ile ilgilidir. Bununla birlikte yerel halkın yeniden-aşılama konusunda bilgilendirilmeleri gerekmektedir. Yeniden-aşılama veya diğer koruma amaçlı yer değiştirmelerin başarısı büyük oranda taşıma sonrası faaliyetlere bağlıdır. Taşınan bireylerin adaptasyonlarının izlenmesi ve gerektiği durumlarda birtakım önlemler alınması, popülasyonların uzun dönemler boyunca hayatta kalmaları açısından oldukça önemlidir. Yürüttüğümüz ön çalışmada kullandığımız alıcı habitat (İstilacılardan arındırılmış) yeniden-sokma amacına hizmet edecek şekilde tasarlanmamıştı. Taşıma işleminden iki ay sonra yaz sonunda, havuzun uygun olmayan su sirkülasyon özelliğinden dolayı makroalgler kontrolden çıkmıştır. Bu sebeple yerel yönetim ile stok geliştirmeye uygun yeni havuz veya havuzların yapılması konusunda anlaşmaya varılmıştır. Laboratuvar koşullarında farklı tuzluluk ve sıcaklıkta yumurta ve larva gelişiminin değişimi izlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Endemik tür, Koruma, Acıgöl dişlisazancığı, Aphanius transgrediens, Tehdit altındaki tür 11