Ġ Ç Ġ N D E K Ġ L E R

Transkript

1

2 Ġ Ç Ġ N D E K Ġ L E R DĠAGNOSTĠK LABORATUVAR ĠġLEMLERĠ 7 A -B- C-Ç- D -E-F -G- H-I-Ġ K 7-8 L-M-N-Ö -P-Q-R- S-T U-Ü-V-W-Y 9 MĠKROBĠYOLOJĠK TESTLER 10 B -E-F-G K L M-N-O-Ö P-Q-R S U-Ü-V-W-Y 10 ULUSAL VĠROLOJĠ REFERANS MERKEZ LABORATUVARI LERĠ 11 VĠROLOJĠK ARAġTIRMA LERĠ 11 A-B-C 12 D-E-F-G- 12 H-I-K-L-M-N-0-P-R S-T- U-Ü-V-W-Y VĠRAL KONTAMĠNASYON, VALĠDASYON VE KAN ÜRÜNLERĠ KONTROLLARI ULUSAL ENTERĠK PATOJENLER REFERANS MERKEZ LABORATUVARI LERĠ 18 LER ULUSAL PARAZĠTER HASTALIKLAR REFERANS MERKEZ LABORATUVARLARI LERĠ 22 DIġKI ÖRNEKLERĠNDE PARAZĠTOLOJĠK LER 23 ĠMMUNOLOJĠK LER (Serum, BOS, Vitroöz Aqua vb.) KAN, KEMĠK ĠLĠĞĠ, BĠYOPSĠ ve DĠĞER KLĠNĠK ÖRNEKLERDE PARAZĠTOLOJĠK LER 24 MOLEKÜLER PARAZĠTOLOJĠK LER 25 EKTOPARAZĠT, ÇEVRESEL ÖRNEKLERDE PARAZĠTOLOJĠK LERĠ VE DĠĞER HĠZMETLER DĠĞER LER ULUSAL YÜKSEK RĠSKLĠ PATOJENLER REFERANS MERKEZ LABORATUVARI LERĠ 28 YÜKSEK RĠSKLĠ PATOJENLER REFERANS LABORATUVARINA YÖNELĠK LER 29 DĠĞER LER ULUSAL BAKTERĠYOLOJĠ REFERANS MERKEZ LABORATUVARI LERĠ 32 AġI ĠLE ÖNLENEBĠLĠR BAKTERĠYEL HASTALIKLAR SEROLOJĠ LABORATUVARI 33 OTOANTĠKORLAR 33 CĠNSEL YOLLA BULAġAN HASTALIKLAR TANI LABORATUVARI 34 ULUSAL ANTĠMĠKROBĠYAL DĠRENÇ SÜRVEYANS LABORATUVARI LERĠ 35 REFĠK SAYDAM ULUSAL TĠP KÜLTÜR KOLEKSĠYONU BĠRĠMĠ VE SERUM BANKASI 36 SOLUNUM YOLU PATOJENLERĠ LABORATUVARI TEST LĠSTESĠ MĠKOLOJĠ LABORATUVARI TEST LĠSTESĠ 38-39

3 3 ULUSAL TÜBERKÜLOZ REFERANS MERKEZ LABORATUVARI LERĠ 40 TÜBERKÜLOZ ARAġTIRMA LERĠ ULUSAL MOLEKÜLER MĠKROBĠYOLOJĠ REFERANS MERKEZ LABORATUVARI LERĠ 44 MOLEKÜLER MĠKROBĠYOLOJĠ ARAġTIRMA LERĠ Ġġ SAĞLIĞI HEKĠMLĠĞĠ 46 TÜBERKÜLOZ TANI VE TEDAVĠYE YÖNELĠK ÇALIġMALAR 47 SU KALĠTESĠNE YÖNELĠK LER 48 SU KALĠTESĠNE YÖNELĠK LER MĠKROBĠYOLOJĠK LER ĠÇME KULLANMA- ĠÇME(Ambalajlı) ve KAYNAK SULARI 59 Tam Analiz 59 Denetim Ġzlemesi 60 Kontrol Ġzlemesi 60 HAVUZ SULARI Ġ 61 DOĞAL MĠNERALLĠ SULAR 61 KAPLICA SULARI 61 HEMODĠYALĠZ ÇÖZELTĠLERĠNĠN DĠLĠSYONUNDA KULLANILAN SU LERĠ ĠÇME SUYU AMAÇLI HAM SU LERĠ 64 YÜZME SULARI 64 TALASSOTERAPĠ AMAÇLI DENĠZ SUYU Ġ 64 KITA ĠÇĠ SULAR ( Nehir, Dere, Göl, vb.) 64 ATIKSU 64 BÖLÜM AÇIKLAMALARI GIDA, EġYA - LEVAZIM KONTROL VE ARAġTIRMA LERĠ 68 BESĠN DEĞERĠ KONTROLLERĠ 69 KĠMYASAL KONTROLLER 69 MĠKROBĠYOLOJĠK KONTROLLER 70 OYUNCAK LERĠ 71 ÇOCUK KULLANIM VE BAKIM EġYALARI ÇEVRE SAĞLIĞI ARAġTIRMA LERĠ 73 ORGANĠK GÜBRELERDE MĠKROBĠYOLOJĠK 74 HAVUZ SUYU KĠMYASALLARI LERĠ 74 YAKIT LERĠ TEMĠZLĠK MADDELERĠ LERĠ PELOĠD (KAPLICA ÇAMURLARI) 78 ÇEVRE VE YÜZEYSEL MĠKROBĠYOLOJĠK LER 78 BÖLÜM AÇIKLAMALARI 79 TOKSĠKOLOJĠK ARAġTIRMA LERĠ 80 KĠMYASAL ( ÖZELLĠKLĠ ) MADDELER Ġ TOKSĠKOLOJĠK LER KĠMYASAL TEHDĠTLER KAPSAMINDA YAPILAN LER 85 BĠYOSĠDAL ÜRÜN LERĠ BĠYOSĠDAL ÜRÜNLER BĠYOLOJĠK ETKĠNLĠK TESTLERĠ 88 BĠYOSĠDAL ÜRÜNLER MĠKROBĠYOLOJĠK ETKĠNLĠK TESTLERĠ 89 BÖLÜM AÇIKLAMALARI ENSTRÜMENTAL LER ENSTRÜMENTAL LER 91 92

4 4 DĠAGNOSTĠK ANTĠJEN, ANTĠSERUM VE KĠTLER ANTĠJENLER ANTĠSERUMLAR KĠTLER 96 SERUM-KAN, DENEY HAYVANI VE DENEYSEL ARAġTIRMA ÜCRETLERĠ 97 ĠMMÜN SERUMLAR 98 NORMAL SERUM VE KAN 98 DENEY HAYVANLARI 98 MERKEZ KALĠBRASYON LABORATUVARLARI 99 SICAKLIK KALĠBRASYONU 100 HACĠM KALĠBRASYONU 100 TERAZĠ KALĠBRASYONU 100 KÜTLE KALĠBRASYONU DĠĞER GENEL HUSUSLAR 101 EĞĠTĠM ÜCRETLERĠ 102 HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜKLERĠNCE VERĠLEN HĠZMETLERDEN 209 SAYILI KANUN GEREĞĠNCE ÜCRETLENDĠRĠLECEK OLANLARIN DÖKÜMÜ VE HĠZMET BEDELLERĠ KURUMCA VERĠLECEK HĠZMET BEDELLE ÇEVRE SAĞLIĞI DAĠRE BAġKANLIĞINCA VERĠLEN SERTĠFĠKA, RUHSAT VB. HĠZMETLERĠN ÜCRETLENDĠRĠLEBĠLMESĠ MALĠYE BAKANLIĞI ADINA YATIRILACAK ÜCRETLER 101

5 5 ÜCRETLERĠNĠN YATIRILACAĞI BANKA ġubesġ VE HESAP NUMARASI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Merkez Döner Sermaye ĠĢletmesi (ANKARA) Banka ve ġubesi : Türkiya Halk Bankası MithatpaĢa ġubesi Hesap Numarası : ĠBAN NO : TR VergiNo : (Dikimevi Vergi Dairesi) Bağlı Olduğu Döner Semaye Saymanlığı: Türkiye Halk Sağlığı KurumuDöner Sermaye Saymanlığı Santral No: (312) L1 TĠPĠ LABORATUVARLAR ADANA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI BANKA VE ġubesġ : Ziraat Bankası Stad ġubesi IBAN HESAP NO:TR VERGĠ DAĠRESĠ: ZiyapaĢa Vergi Dairesi SANTRAL NO: FAX NO: e-posta: adana.hsl@thsk.gov.tr ANKARA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI Banka adı ĢubesĠ: HALKBANKASI ULUS ġubesġ IBAN Hesap No: TR/ 8000/ Santral No: 0(312) Fax: :0(312) ankara.hsl@thsk.gov.tr ANTALYA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI BANKA VE ġubesġ : T.C Ziraat Bankası / Antalya ġubesi IBAN HESAP NO: TR VERGĠ DAĠRESĠ: Üç Kapılar Vergi Dairesi SANTRAL NO: FAX NO: e-posta:.antalya.hsl@thsk.gov.tr BURSA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI BANKA VE ġubesġ :TC ZĠRAAT BANKASI BURSA ġubesġ IBAN HESAP NO :TR VERGĠ DAĠRESĠ :OSMANGAZĠ V.D

6 6 VERGĠ NO : SANTRAL : /49---(0224) FAX NO :(0224) (0224) E-MAĠL ERZURUM HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI T. HALK BANKASI- ERZURUM ġubesġ IBAN Hesap No: TR Santral No : Fax: e-posta: DĠYARBAKIR HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI BANKA VE ġubesġ : Halk Bankası Diyarbakır Merkez ġubesi IBAN HESAP NO: TR VERGĠ DAĠRESĠ: Süleyman Nazif Vergi Dairesi SANTRAL NO: FAX NO: e-posta: diyarbakir.hsl@thsk.gov.tr SAMSUN HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI ZĠRAAT BANKASI SAMSUN ġubesġ IBAN NO: TR MAYIS VERGĠ DAĠRESĠ VERGĠ NO: SANTRAL NO: FAX NO: ĠSTANBUL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI Halk Bankası Cağaloğlu ġubesi (ġube kodu:758) IBAN Hesap no: TR TC Maliye Bakanlığı Ġstanbul Sağlık Kurumları 1.Nolu Döner Sermaye Saymanlığı Vergi Dairesi: BEYAZIT VERGĠ NO Santral no: Adres: 10. Yıl cad. Cinoğlu çıkmazı no: Zeytinburnu/ĠSTANBUL istanbul.hsl@thsk.gov.tr ĠSTANBUL 2 NO'LU HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI HALKBANK-Cağaloğlu ġubesi IBAN NO: TR Ġstanbul 1 No'lu Döner Sermaye Saymanlığı HOCAPAġA VERGĠ DAĠRESĠ VERGĠ NO: e-posta: istanbul2.hsl@thsk.gov.tr ĠSTANBUL 3 NOLU HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI BANKA VE ġubesġ : HALK BANKASI CAĞALOĞLU ġubesġ IBAN HESAP NO:TR VERGĠ DAĠRESĠ: SANTRAL NO: FAX NO: e-posta:..istanbul3.hsl@thsk.gov.tr. ĠZMĠR HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI

7 7 Ziraat Bankası Ġzmir Efes ġubesi IBAN NO:TR Fax: e-posta: izmir.hsl@thsk.gov.tr e-posta: Ģehir adı..hsl@thsk.gov.tr L2 TĠPĠ LABORATUVARLAR DĠAGNOSTĠK LABORATUVAR ĠġLEMLERĠ SUT PARAMETRE DĠAGNOSTĠK LABORATUVAR ĠġLEMLERĠ A ABO + Rh tayini (forward Gruplama)+ ABO reverse gruplama YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/ TĠPĠ Aynı gün ABO + Rh tayini (forward gruplama ) Landsteiner Yöntemi Aynı gün Alanin aminotransferaz (ALT) Fotometrik Aynı gün Albümin Fotometrik Aynı gün Alfa- feto protein (AFP) Kemilüminesans Aynı gün Alkalen fosfataz Fotometrik Aynı gün Anti sentromer IFA 1 hafta Anti Gliadin lgg 1 hafta Anti-HAV IgM Mikropartikül immün assay- MEIA veya benzeri 1 gün Anti-HBc IgG Mikropartikül immün assay- MEIA veya benzeri Anti-HBc IgM Mikropartikül immün assay- MEIA veya benzeri 1 gün 1 gün Anti-HBe Mikropartikül immün assay- MEIA veya benzeri Anti-HBs Mikropartikül immün assay- MEIA veya benzeri 1 gün 1 gün

8 Anti-HCV Mikropartikül immün assay- MEIA veya benzeri 1 gün Anti HIV Kemiluminesans veya benzeri 1 gün Anti-HCV CARD test 1 gün Anti-LC 1 Ġmmunblotting 1 hafta Liver kidney mikrozomal antikor IFA 1 hafta Anti Pariyetal Antikor (APA) IFA 1 hafta Anti-SLA/LP Ġmmunblotting 1 hafta Anti-tiroglobulin antikor Kemilüminesans Aynı gün Anti-TPO Kemilüminesans Aynı gün ASO Lateks aglutinasyon 1 gün ASO Nefelometrik 1 gün Aspartat transaminaz (AST) Fotometrik Aynı gün B Beta-hCG /Total hcg Kemilüminesans Aynıgün Bilirubin (total, direkt)(herbiri için) Fotometrik Aynı gün SUT C-Ç PARAMETRE YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/ TĠPĠ C 3 c Nefelometrik 1 gün C 4 Nefelometrik 1 gün CA-125 Kemilüminesans Aynı gün CA-15-3 Kemilüminesans Aynı gün CA-19-9 Kemilüminesans Aynı gün CRP Lateks 1 gün CRP Nefelometrik 1 gün D Demir (serum) Fotometrik Aynı gün Demir bağlama kapasitesi Fotometrik Aynı gün E-F Estradiol Kemilüminesans Aynı gün Ferritin Kemilüminesans Aynı gün Folat Kemilüminesans Aynı gün Fosfor (P) Fotometrik Aynı gün FSH Kemilüminesans Aynı gün G Gaitada gizli kan aranması Manuel Aynı gün Gaitada gizli kan aranması Otomatik Cihazla Aynı gün Gamma glutamil transferaz (GGT) Fotometrik Aynı gün Glikozile hemoglobin (Hb A1C) Fotometrik Cuma günü Glikozile hemoglobin (Hb A1C) HPLC Aynı gün Glukoz Fotometrik Aynı gün Glukoz Tolerans testi (Oral veya Intravenöz) Fotometrik 2 ay Glukometrik Analitik performans Değerlendirme H-I-Ġ HBe Ag Kemiluminesans veya benzeri 2,365,00

9 HBs Ag Kemiluminesans veya benzeri HBsAg CARD test HBsAg ELISA HIV Line Ġmmuno Blot Assay (LĠA) LĠA 4 ml kan HCV Line Ġmmuno Blot Assay (LĠA) LĠA 4 ml kan HDL kolesterol Fotometrik Hemoglobin elektroforezi HPLC Hemogram Hücre sayımı (vücut sıvıları) Manuel Ġdrar mikroskobisi Manuel Ġdrar tetkiki Strip Ġdrar tetkiki Strip ile, otomatik IgA Nefelometrik IgG Nefelometrik IgG indexi Nefelometrik IgM Nefelometrik K Kalsiyum (Ca) Fotometrik Kan üre azotu (BUN) (Üre) Fotometrik Kanama zamanı Duke Yöntemi Karsinoembriyonik antijen (CEA) Kemilüminesans SUT PARAMETRE YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/ TĠPĠ Klor (Cl) ISE Kolesterol Fotometrik Kreatinin Fotometrik L-M-N-O-Ö Laktik Dehidrogenaz (LDH) Fotometrik LDL kolesterol Fotometrik LüteinleĢtiren hormon (LH) Kemilüminesans P-Q-R MPO ANCA IFA Periferik yayma (formül lökosit) Manuel PıhtılaĢma zamanı Lee-White Yöntemi Post prandial kan Ģekeri (tokluk kan Ģekeri) Fotometrik Potasyum ISE Progesteron Kemilüminesans Prolaktin Kemilüminesans Prostat spesifik antijen (PSA) Kemilüminesans Protein (serum ve vucut sıvıları, herbiri) Protein ve albümin (ikisi birlikte) Fotometrik PSA (Serbest)/PSA (Complex) Kemilüminesans Pseudokolin esteraz Romatoid faktör (RF) Nefelometrik Romatoid faktör (RF) Lateks aglütinasyon S -T Sedimantasyon Westergren Yöntemi Serbest T3 Kemilüminesans Serbest T4 Kemilüminesans Sodyum (Na) (serum ve vücut sıvılarında, herbiri) ISE

10 Total lge Nefelometrik Total T3 (TT3) Kemilüminesans Total T4 (TT4) Kemilüminesans Trigliserid Fotometrik TSH Kemilüminesans U-Ü-V-W-Y Ürik asit Fotometrik Vit B 12 Kemilüminesans 2013 Mali Yılı Sağlık Uygulama Talimatı (SUT) yayınlanıncaya kadar 2012 yılı fiyat kitapçığındaki SUT fiyatları geçerlidir. SUT PARAMETRE MĠKROBĠYOLOJĠK TESTLER B Bakteri kültürü (Ġmmuno manyetik seperasyon yöntemi ile) (her biri) YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/ TĠPĠ Manuel Balgam Kültürü Manuel BOS Lateks Aglütinasyon Testi E-F-G Ġdrar Kültürü Manuel K Kulak kültürü Manuel L Legionella besiyeri (BCYE- Antibiyotiksiz) Legionella besiyeri (CCVC) Legionella besiyeri (DGVP) M-N-O-Ö Menenjit Paneli (olası Virüsler, bakteriler multipleks) PCR P-Q-R Paul-Bunnel Testi 400 µl Serum S Sitokin ölçümü (ELISA) (Herbir sitokin için) Solunum sekresyonlarının kantitatif kültürü Solunum Bakteri PCR Paneli 300

11 Solunum Virüs Paneli PCR U-Ü-V-W-Y Yara kültürü Kültür 2013 Mali Yılı Sağlık Uygulama Talimatı (SUT) yayınlanıncaya kadar 2012 yılı fiyat kitapçığındaki SUT fiyatları geçerlidir.

12 12 ĠLGĠLĠ BÖLÜMLER: Ulusal AIDS Doğrulama Merkezi ve Viral Hepatitler Ünitesi Tel No : Ulusal Döküntülü Hastalıklar ve Santral Sinir Sistemi Viral Enfeksiyonlar Ünitesi Tel No : Ulusal Ġnfluenza Merkezi ve Solunum Yolları Virüsleri Ünitesi Tel No : Ulusal Arbovirus ve Viral Zoonotik Hastalıklar Ünitesi Tel No : Ulusal Viral Kaynaklı Gastrointestinal Etkenler Ünitesi Tel No : viroloji@thsk.gov.tr SUT VĠROLOJĠK ARAġTIRMA LERĠ A-B-C YÖNTEM MĠKTAR SÜ RE FĠYATI Agaroz jel elektroforez RT PCR Analiz, PCR (2 primer) Analiz, PCR (4 primer) Anti-HAV IgG/total ELISA 4mL kan Anti-HAV IgM ELISA 4mL kan Anti-HBc IgG/total ELISA 4mL kan Anti-HBc IgM ELISA 4mL kan Anti-HBe ELISA 4mL kan Anti-HBs ELISA 4mL kan Anti-HCV ELISA 4mL kan Anti-Hepatit E (HEV) ELISA 4mL kan Anti-HIV 1/2 hızlı test 4mL kan 1 gün 1 gün 1 gün 1 gün 1 gün 1 gün 1 gün 1 gün 1 gün Anti-adenovirus IgG ELISA 4mL kan Anti-adenovirus IgM ELISA 4mL kan Anti-CMV IgG (ELISA) ELISA 4mL kan Anti-CMV IgM (ELISA) ELISA 4mL kan

13 Anti-HTLV I/II ELISA 4 ml kan Anti-RSV IgG ELISA 4mL kan Anti-RSV IgM ELISA 4mL kan Anti-rubella IgG (ELISA) (Kızamıkcık) ELISA 4mL kan Anti-rubella IgM (ELISA) (Kızamıkcık) BOS IgG (Tek bir viruse spesifik) BOS IgM (Tek bir viruse spesifik) ELISA ELISA ELISA 4mL kan 0,5 ml BOS ve 2 ml serum 0,5 ml BOS ve 2 m L serum Chikungunya Virus IgM (IFA) IFA 4mL kan Chikungunya Virus IgG (IFA) IFA 4mL kan CMV IgG avidite ELISA 4mL kan D-E-F-G Delta antijeni 4mL kan Delta antikoru 4mL kan 1 gün 1 gün Dengue Virus IgM (IFA) IFA 4mL kan Dengue Virus IgG (IFA) IFA 4mL kan Dengue Virus real time PCR Real time PCR 4mL kan DNA, Ġzolasyon, Kan DNA, Ġzolasyon, Doku Doku kültüründe Polio antikor nötralizasyon Testi (poliovirus tip 1, 2, 3) Manuel / Cihaz ile Ekstraksiyon Manuel / Cihaz ile Ekstraksiyon Nötralizasyon Testi 4 ml EDTA lı kan Doku Örneği 4 ml kan veya 2 ml serum EBV EA (ELISA) ELISA 4mL kan EBV EBNA IgG (ELISA) ELISA 4mL kan EBV VCA IgG (ELISA) ELISA 4mL kan EBV VCA IgM (ELISA) ELISA 4mL kan H-I HBeAg ELISA 4mL kan SUT VĠROLOJĠK ARAġTIRMA SÜ MĠKTAR LERĠ YÖNTEM RE FĠYATI HBsAg ELISA 4mL kan HBsAg Doğrulama ELISA 4 ml kan HBV RT PCR (Kantitatif, Viral Yük) Real Time PCR 6 ml EDTA lı kan HCV Genotiplendirme PCR 6 ml EDTA lı kan Hantavirus IgG (IFA) IFA 4mL kan Hantavirus IgM (IFA) IFA 4mL kan Hantavirus IgG (ELISA) ELISA 4mL kan Hantavirus IgM (ELISA) ELISA 4mL kan Hantavirus Dobrova RT PCR Hantavirus Puumala RT PCR RT PCR (Reverse Transkriptaz) RT PCR (Reverse Transkriptaz) HCV-RNA PCR (Kantitatif Viral Yük ) Real Time PCR Ġdrar, 4 ml EDTA lı kan Ġdrar, 4 ml EDTA lı kan 6 ml EDTA lı kan

14 Herpes simpleks tip 1/2 IgG ELISA 4mL kan Herpes simpleks tip 1/2 IgM ELISA 4mL kan HEV RT PCR RT PCR 4mL kan HIV Western blot Western blot 4 ml kan HCV Western blot Western blot 4 ml kan HIV antiretroviral Direnç Saptanması PCR 6 ml EDTA lı kan HIV p24 antijeni ELISA 4 ml kan HIV RIBA RIBA 4 ml kan HIV RNA PCR (Kantitatif, Viral Yük) Real Time PCR 6 ml EDTA lı kan Hücre Kültürü (1 flask 75 ml) 75 ml Ġmmünfloresan Mikroskopi (IFAT), bir Ġmmünfloresan 2 ml NFS 4 virüs için bir parametre Mikroskopi ml Kan Ġnfluenza A/B PCR Real Time PCR Solunum yolu Örnekleri Ġnfulenza A Real Time PCR ile Tiplendirme (H1, swh1, H3, H5) Real Time PCR Solunum yolu Örnekleri Ġnfulenza antikor titre tayini Hemaglutinasyon 4 ml kan (Hemaglutinasyon inhibisyon testi) inhibisyon Ġnfulenza virüs antijenik karakterizasyon (Hemaglutinasyon Hemaglutinasyon 4 ml kan testi) Japanese Encephalitis Virus IgM (IFA) IFA 4mL kan Japanese Encephalitis Virus IgG (IFA) IFA 4mL kan 55 K-L-M-N Kabakulak IgG (ELISA) (Mumps) ELISA 4 ml kan Kabakulak IgM (ELISA) (Mumps) ELISA 4 ml kan Kırım - Kongo Kanamalı AteĢi PCR Real Time PCR 1 ml KS Kırım - Kongo Kanamalı AteĢi ELISA ELISA 1 ml KS IgM Kırım - Kongo Kanamalı AteĢi ELISA ELISA 1 ml KS IgG Kırım - Kongo Kanamalı AteĢi ELISA ELISA 1 ml KS antijen Kırım - Kongo Kanamalı AteĢi IgM IFA 4mL kan (IFA) Kırım - Kongo Kanamalı AteĢi IgG IFA 4mL kan (IFA) Kızamık IgG (ELISA) (Measles) ELISA 4 ml kan SUT VĠROLOJĠK ARAġTIRMA SÜ MĠKTAR LERĠ YÖNTEM RE FĠYATI Kızamık lgm (ELISA) (Measles) ELISA 4 ml kan Kızamık RT, PCR (Reverse Transkriptaz) Kızamık,Parvovirus (Real Time mültipleks PCR)** HHV 6-7, Enterovirüs (Real Time mültipleks PCR)** Adenovirus, CMV, EBV (Real Time mültipleks PCR)** RSVA, RSVB, Rhinovirus (Real Time Multipleks PCR) ** Parainfluenza 1,2,3 (Real Time Multipleks PCR) ** PCR, RT Real Time PCR Real Time PCR Real Time PCR Real Time PCR Real Time PCR 4mL kan, Ġdrar,Sürüntü Ġdrar, boğaz burun sürüntüsü Ġdrar, boğaz burun sürüntüsü EDTA veya sitratlı kan,plazma Solunum yolu Örnekleri Solunum yolu Örnekleri

15 Coranavirus 43,63,229 (Real Time Multipleks PCR) ** Real Time PCR Solunum yolu Örnekleri Solunum yolu Örnekleri Influenza A; B, H.metapneumovirus (Real Time Multipleks PCR) ** Real Time PCR Norovirus I, Norovirus II Real Time PCR Gaita (Real Time Multipleks PCR) ** Rotavirus, Adenovirus, Astrovirus (Real Time Multipleks PCR) ** Real Time PCR HSV 1, HSV 2 (Real Time Multipleks PCR) ** Real Time PCR Mumps (Kabakulak), Enterovirus, VZV (Real Time Multipleks PCR) ** Real Time PCR Parainfluenza 4, Human Bocavirus, Solunum yolu Coronavirus HKU1 Real Time PCR Örnekleri (Real Time Multipleks PCR) ** Adenovirus, Enterovirus, Parechovirus, Solunum yolu FluA (H1N1)swl Real Time PCR Örnekleri (Real Time Multipleks PCR ) ** 0-P-R Parvovirus B19 IgG (ELISA) ELISA 4 ml kan Parvovirus B19 IgM (ELISA) ELISA 4 ml kan PCR, Multipleks PCR Muhtelif Örnek PCR, Real Time PCR Muhtelif Örnek PCR, RT (Reverse Transkriptaz) PCR Muhtelif Örnek Referans yöntemlerle virus araģtırması (enterovirus, ECHO, coxsackie, poliovirus, adenovirus, RSV, influenza, kızamık, CMV, HSV, vb.) Hücre Kültürü Gaita BOS,boğaz sürüntüsü BOS,boğaz sürüntüsü Gaita, BOS, solunum Yolu Örnekleri Rift valley fever virus IFA 4 ml kan (Rift vadisi ateģi) IgG Rift valley fever virus IFA 4 ml kan (Rift vadisi ateģi) IgM IgG avidite (rubella/ CMV) ELISA 4 ml kan S-T Sandfly Fever Virus IFA 4 ml kan (Tatarcık Humması) IgG Sandfly Fever Virus IFA 4 ml kan (Tatarcık Humması) IgM Sindbis virüs IgG IFA 4 ml kan Sindbis virüs IgM IFA 4 ml kan Tick Borne EnsefalitVirusu IgG ELISA 4 ml lı kan (ELISA) Tick Borne EnsefalitVirusu IgM ELISA 4 ml lı kan (ELISA) SUT VĠROLOJĠK ARAġTIRMA SÜ MĠKTAR LERĠ YÖNTEM RE FĠYATI Tick Borne EnsefalitVirusu IgG (IFA IFA 4 ml lı kan Tick Borne EnsefalitVirusu IgM (IFA) IFA 4 ml lı kan 55 U-Ü-V-W-Y Varicella zoster virus (VZV) IgG ELISA 4 ml kan Varicella zoster virus (VZV) IgM ELISA 4 ml kan Viral IgG Antikor Tayini (EIA) ELISA 4 ml lı kan Viral IgM Antikor Tayini (EIA) ELISA. 4 ml lı kan West Nile Virus (Batı Nil AteĢi Virusu) ELISA 4 ml lı kan IgG (ELISA) West Nile Virus (Batı Nil AteĢi Virusu) ELISA 4 ml lı kan IgM (ELISA) 250

16 West Nile Virus (Batı Nil AteĢi Virusu) IgG (IFA) West Nile Virus (Batı Nil AteĢi Virusu) IgM (IFA) West Nile Virus (Batı Nil AteĢi Virusu) IgG Avidite West Nile Virus (Batı Nil AteĢi virusu) Antikor West Nile Virus (Batı Nil AteĢi virusu) (Real time PCR) IFA IFA ELISA ELISA, IFA Real time PCR) 4 ml lı kan 4 ml lı kan 4 ml lı kan BOS 44 BOS, 4 ml EDTA lı kan BOS, 4 ml EDTA lı kan West Nile Virus (Batı Nil AteĢi virusu) RT PCR (Reverse (RT PCR) Transkriptaz) Yellow Fever Virus (Sarı Humma) IgG IFA 4 ml lı kan (IFA) Yellow Fever Virus (Sarı Humma) IgM IFA 4 ml lı kan (IFA) 55 VĠRAL KONTAMĠNASYON, VALĠDASYON VE KAN ÜRÜNLERĠ KONTROLLARI Final Ürün (anti-hcv, anti-hiv, Her lot için 3 HBsAg) viyal Plazma Pool (Nükleik Asit Tayini, Her lot için 5 herbir plazma havuzunun testi için) viyal 748 ** : Yöntem gereği grup olarak çalıģılmaktadır, (tek parametre veya tamamının çalıģılması durumunda da tek parametre fiyatı üzerinden faturalandırılacaktır.) 2013 Mali Yılı Sağlık Uygulama Talimatı (SUT) yayınlanıncaya kadar 2012 yılı fiyat kitapçığındaki SUT fiyatları geçerlidir. VĠROLOJĠ LABORATUVARI ÖRNEK ALMA VE GÖNDERME KOġULLARI HIV Ġncelenecek klinik örneklerin cinsi: HIV PCR testi sadece plazma örneklerinde çalıģılmaktadır. Antikor/antijen tespitine dayalı testler (doğrulama ve diğer EIA t estleri) serum veya PCR için alınmıģ plazma örneklerinde çalıģılabilmektedir. Bu nedenle örneğin PCR testine uygun olarak gönderilmesi halinde tüm testler bu örnek üzerinde uygulanabilecektir. Hastadan klinik örneklerin alınması: Serum: Hasta kanı sitratsız (antikoagülan içermeyen), tercihen vakumlu bir tüpe (Vacutainer TM) alınır. Santrifüj edilerek serum kısmı ağzı sızdırmaz kapaklı bir tüpe ayrılır (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz). Miktar: 2-3 ml Plazma: Hasta kanı antikoagülanlı (heparinden baģka), tercihen vakumlu bir tüpe (Vacutainer TM) alınır. Plazma kandan en geç altı saat içinde santrifüj ile ayrılmalı ( g, 20 dakika, oda sıcaklığında) ve en az 2 ml olacak Ģekilde tercihen vidalı kapaklı steril tüpe aktarılmalı, ağzı sıkıca kapatılmalıdır (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz). Heparin, PCR için inhibitör özellikte olduğundan antikoagülan olarak kullanılmamalıdır. Antikoagülan olarak EDTA tercih edilmelidir. Miktar: 2-3 ml Örneklerin laboratuvara gönderilmesi: Soğuk zincir kurallarına uygun olarak gönderilmelidir. Tüpe alınmıģ plazma örneği mümkün olduğunca erken sürede, en geç bir gün içinde, 2-8 C de (buz aküsü ile birlikte) gönderilmelidir. INFLUENZA Ġncelenecek klinik örneklerin cinsi: Hücre kültüründe izolasyon için: Boğaz sürüntüsü, nazofaringeal sürüntü, burun sürüntüsü, nazofaringeal aspirat Serolojik tanı için: Serum Hastadan klinik örneklerin alınması: Boğaz sürüntüsü: Boğaz iyice aydınlatılıp, dil basacağı ile dil bastırılırak posterior farinks, tonsiller ve inflamasyonlu bölgelere steril eküvyonun (dacron/polyester eküvyon) kuvvetlice sürtülmesi ile örnek alınır. Eküvyon hemen 7-10 ml kadar VTM (Viral Transport Medyum) içeren tüpe konur. Nazofarinks sürüntüsü: Alüminyum-vida Ģaftlı ve kolayca esneyebilir özellikte steril dacron eküvyon ile bir burun deliğinden girilir; anterior burun boģluğunun ötesine geçilir; nazal kavitenin tabanından nazikçe geçirilerek farinks duvarına ulaģılır. Herhangi bir engel ile karģılaģılıyorsa güç uygulanmaz. Diğer burun deliği denenir. Farinks duvarı hissedilince eküvyona 5 sn rotasyon yapatırılır ve geri çekilir; VTM içeren tüpe konur. Burun sürüntüsü: Esnek, ince saplı bir steril eküvyon ile (dacron/polyester eküvyon) bir burun deliğinden girilir. Sekresyonların yeterince emilmesi için 5 sn süreyle eküvyon içerde döndürülür, geri çekilir ve 7-10 ml kadar VTM içeren tüpe konur. Diğer burun deliğinden yeni bir eküvyonla iģlem tekrarlanır. Bir önceki eküvyonla aynı transport tüpüne konur. Nazofaringeal aspirat: Burundan ince bir kateterle nazofarinkse ulaģılır; Ģırınga yardımı ile aspirasyon yapılır. Eğer materyal aspire edilemiyorsa hastanın baģı geriye itilerek 4-7 ml VTM verilip aspire edilir ve steril bir tüpe aktarılır. Materyal <2 ml ise üzerine VTM eklenir. >2 ml ise ekleme yapmaya gerek yoktur. Miktar en az 2 ml *Serum: Miktar 1-2 ml Örneklerin laboratuvara gönderilmesi: Üst solunum yolu örnekleri: Eküvyonlar hemen VTM içeren tüpe konur. Tüp sızdırmaz, vida kapaklı olmalıdır (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz).

17 17 Serum: Sızdırmaz, vida kapaklı bir tüpe konur (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz). Örnekler 48 saat içinde, soğuk zincirde laboratuvara ulaģtırılır. Hücre kültüründe virus izolasyonu için süre: Tüpler 48. saatten itibaren okunur. 10. günde halen negatif bulunan kültürler 14. güne kadar izlenirler. Klinik örneklerde viral komponentlerin gösterilmesi için süre: Kullanılan teste/kite göre 20 dk.dan birkaç saate kadar değiģir. Serolojik testler için süre: Birkaç saat içinde sonuç alınır. KIZAMIK Ġncelenecek klinik örneklerin cinsi: Hücre kültüründe izolasyonu için: ÜSY örnekleri (boğaz sürüntüsü, nazofaringeal sürüntü, burun sürüntüsü), idrar Serolojik tanı için: Serum Hastadan klinik örneklerin alınması: Serum: Serum döküntülerin baģlamasından sonraki 3-28 gün içinde alınır. Miktar: 2-3 ml Ġdrar: Steril Ģartlarda steril bir tüp veya idrar kabına alınır. Miktar: En az 15 ml Boğaz sürüntüsü: Nazofarinks sürüntüsü: Burun sürüntüsü: Ġdrar ve ÜSY örnekleri döküntülerin baģlamasından sonraki 7 gün içinde alınmalıdır. Örneklerin laboratuvara gönderilmesi: Serum: Sızdırmaz, vida kapaklı steril tüpe alınır (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz). Üst solunum yolu örnekleri: Eküvyonlar 2-3 ml VTM içeren vida kapaklı tüpe konur. Soğuk zincirde, sızdırmazlık sağlanarak, en kısa sürede lab.a ulaģtırılır. Hücre kültüründe virus izolasyonu için süre: 2-3 hafta VĠRAL HEPATĠTLER Ġncelenecek klinik örneklerin cinsi: Serum veya plazma (serolojik testler için) Hastadan klinik örneklerin alınması: Serum: Miktar 2-3 ml Plazma: Hasta kanı antikoagülanlı, tercihen vakumlu bir tüpe (Vacutainer TM) alınır. Santrifüj edilerek plazma kısmı ağzı sızdırmaz kapaklı bir tüpe ayrılır (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz). Miktar 2-3 ml Örneklerin laboratuvara gönderilmesi: Serum/Plazma: Sızdırmaz kapaklı steril tüpe alınır (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz). <1 saat içinde, sızdırmazlık sağlanarak laboratuvara ulaģtırılır. Serolojik testler için süre: ~½ gün POLĠOMYELĠT Ġncelenecek klinik örneklerin cinsi: DıĢkı (hücre kültüründen virus izolasyonu için) Hastadan klinik örneklerin alınması: DıĢkı: Virus atılması değiģkenlik gösterebildiğinden saat arayla en az iki örnek alınmalıdır. Miktar en az 4-8 gr Rektal sürüntü: Hastanın dıģkı vermesinde güçlük olduğu hallerde tercih edilir. Virusun izolasyon Ģansı daha düģüktür. Laboratuvardan viral VTM istenmiģ olmalıdır. Steril (dacron/ polyester) eküvyon ile rektumdan girilerek 2-3 cm ilerlenir. Ġçerde bir rotasyon yaptırılarak geri çekilir. Örnekler hastalığın baģlangıcından sonraki 7 gün içinde alınmalıdır (maks. 14 gün içinde). Örneklerin laboratuvara gönderilmesi: DıĢkı: Steril veya temiz plastik, geniģ ağızlı, vida kapaklı, sızdırmaz kaba alınır. Rektal sürüntü: Eküvyon VTM içeren plastik vida kapaklı tüpe konur. Soğuk-zincirde, sızdırmazlık sağlanarak, en kısa zamanda laboratuvara ulaģtırılır. Hücre kültüründe virus izolasyonu için süre: Tüpler 24. saatten itibaren okunur. 7. günde halen negatif bulunan kültürler 14. güne kadar izlenirler. Önemli Not: POLĠO ġüphelġ ÖRNEK GÖNDERĠLMEDEN ÖNCE MUTLAKA ĠL HALK SAĞLIĞI BĠLDĠRĠM YAPILMALIDIR. MÜDÜRLÜKLERĠNE RUBELLA, CMV, HERPES 1,2, EBV, VZV, KIZAMIK, KABAKULAK, RSV, ADENOVĠRUS, PARVOVĠRUS B19, HHV-6 VE HHV-8 SEROLOJĠSĠ Ġncelenecek klinik örneklerin cinsi: Serolojik testler için: Serum, BOS (RSV, Adenovirus, Parvovirus B19 ELISA BOS ta çalıģılmaz) Hastadan klinik örneklerin alınması: Serum: Miktar 2-3 ml BOS: Ensefalitle komplike olduğu düģünülen vakalarda serum ile eģ zamanlı BOS örneği de alınır. Miktar en az 2 ml Örneklerin laboratuvara gönderilmesi: Serum/BOS: Sızdırmaz, vida kapaklı steril tüpe konur (asla ağzı pamuk veya flasterle kapatılmıģ tüpe konmaz). Soğuk zincirde, sızdırmazlık sağlanarak, en kısa sürede (<1 saatte) lab.a ulaģtırılır. Süre: ½ gün. KIRIM KONGO HEMORAJĠK ATEġĠ Ġncelenecek klinik örneklerin cinsi: Serum, Doku örnekleri Hastadan klinik örneklerin alınması: Serum: Miktar: En az 1.5 ml Tanı erken dönemde kan ve doku örneklerinde nükleik asitin PCR ile tesbiti ve 6. günden itibaren de serumda spesifik IgM ve IgG antikorlarının ELISA/IFA ile gösterilmesi ile konur. Örneklerin laboratuvara gönderilmesi: Örnekler soğuk zincir kurallarına uygun olarak (buz aküsü ile birlikte) laboratuvara gönderilir. Örnekler gönderilmeden önce Sağlık Bakanlığı'nın KKKA internet sitesinden vaka giriģi yapılmalı ve bilgiler doldurulmalıduktan sonra uygun biyogüvenlik kabı ile gönderilmelidir.

18 18 ĠletiĢim: Ulusal Viroloji Referans Merkez Laboratuvarı Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire BaĢkanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Sağlık Mah. Adnan Saygun Cad. No:55 F Blok Kat Sıhhiye ANKARA viroloji@thsk.gov.tr Ulusal AIDS Doğrulama Merkezi ve Viral Hepatitler Ünitesi Tel No : Ulusal Döküntülü Hastalıklar ve Santral Sinir Sistemi Viral Enfeksiyonlar Ünitesi Tel No : Ulusal Ġnfluenza Merkezi ve Solunum Yolları Virüsleri Ünitesi Tel No : Ulusal Arbovirus ve Viral Zoonotik Hastalıklar Ünitesi Tel No : Ulusal Viral Kaynaklı Gastrointestinal Etkenler Ünitesi Tel No :

19 19 ĠLETĠġĠM: Tel No : ueprl@thsk.gov.tr SUT LER YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/TĠPĠ Anaerob kültür Klinik materyal

20 Antibiyotik duyarlılık testi Disk Difüzyon Klinik izolat Minimal inhibitör konsantrasyonu (her E testi Klinik izolat biri) Antibiyotik kombinasyon etkinlik testi Manuel Klinik izolat Antibiyotik kombinasyon testi Manuel Klinik izolat Bakteri kültürü (Ġmmuno manyetik Manuel Klinik izolat seperasyon yöntemi ile) (her biri) Bakteri tanımlanması Manuel Klinik materyal Bakteri tanımlanması Otomatik sistem Klinik materyal Bakteri tanımlanması Yarı otomatik Klinik materyal Bakteri tanımlanması ve duyarlılık testi Otomatik sistem Klinik materyal Bakteri tanımlanması ve duyarlılık testi yarı otomatik Klinik materyal Boyalı mikroskopik inceleme (Gram, Manuel Klinik izolat M.mavisi, Wright, Ziehl-Neelsen, vb) Boyasız direkt mikroskobik inceleme Manuel Campylobacter ileri identifikasyon Kültür, tür ayırımı Klinik materyal paneli ve antibiyogram Campylobacter PCR Konvasiyonel Klinik materyal Campylobacter kültürü Gaita Clostridium difficile Antijeni (Glutamat ELISA 5g Gaita Dehidrogenaz) Clostridium difficile kültürü Gaita Clostridium difficile toxin-a ve B Gaita ELISA Clostridium difficile - doku kültürü toksin nötralizasyon testi SaflaĢtırma PCR, Real Time Gaita, Klinik izolat Clostridium difficile Real Time PCR 5g Gaita Clostrodium difficile Toksin B (Doku Gaita, Klinik Kültürü) izolat Clostridium difficile kültürü Clostridium difficile toxin-a ve B Clostridium ELISA difficile paneli Clostridium difficile Antijeni (Glutamat Dehidrogenaz) Clostridium difficile Antibiyogram e-test 10 strip Difteri Antikoru Doku Kültürü Doku Kültürü 500 µl Nötralizasyon Testi Doku Kültüründe Ġn vitro Difteri Doku Kültürü Serum Toksin Testleri Doku Kültüründe Ġn vitro Verotoksin Doku Kültürü Serum Testleri Doku Kültüründe Ġn vitro Toksin Doku Kültürü serum Testleri (Diğer) Diyarejenik E.coli Multipleks PCR Multipleks PCR Klinik izolat E.coli 0157 H7 kültürü E. coli O157 H7 (lateks aglütinasyon) E. coli Serotiplendirme Aglütinasyon E. coli ileri identifikasyon ve serotiplendirme paneli E.coli genotipik tiplendirme SUT LER Doğrulama, serotiplendirme, PCR, antibiyogram 205 YÖNTEM/ METOT PCR, ters hibridizasyon 125 NUMUNE MĠKTARI/TĠPĠ EHEC ELISA ELISA 50

21 ETEC Stabil Toksin araģtırılması ETEC Labil Toksin araģtırılması Gaita kültürü Boyasız direkt mikroskobik inceleme Bakteri tanımlanması Gaita Kültür Campylobacter kültürü Paketi E.coli 0157 H7 kültürü E.coli O157 H7 (lateks aglütinasyon) Vibrio cholerae kültürü GeniĢletilmiĢ spektrumlu beta laktamaz Disk Difüzyon (ESBL) GeniĢletilmiĢ spektrumlu beta laktamaz E test (ESBL) ve sinerji flask Hücre Kültürü Manuel PCR (In House) PCR Klinik materyal + Klinik izolat Kültür ve antibiyotik duyarlık testi Manuel Klinik izolat (KAHT) Listeria Serotiplendirme Listeria ileri identifikasyon paneli Kültür,serotiplendi 190 rme,antibiyogram Enterik Bakteri (Salmonella, Shigella, Camphylobacter, E.coli v.b) Paneli Multipleks PCR Multipleks PCR Mikroorganizma identifikasyon paneli Kültür ve Klinik izolat Biyokimyasal test Minimal bakterisidal konsantrasyon Klinik izolat (MBC) Minimal inhibitör konsantrasyonu (E Klinik izolat testi ile) PCR, multiplex PFGE (her bir enzim için; analiz ve raporlama dahil) Plazmit Profil Analizi Real Time PCR SaflaĢtırma, PCR Salmonella serotiplendirilmesi 1 Plak Klinik izolat Doğrulama,serotip lendirme, Salmonella ileri identifikasyon paneli antibiyogram Konvansiyonel Salmonella PCR PCR Shigella serotiplendirilmesi 1 Plak Klinik izolat Doğrulama,serotip lendirme, antibiyogram, Shigella ileri identifikasyon paneli PCR Shigella PCR SuĢ Teyidi Klinik izolat Verotoksin Tiplendirmesi PCR Klinik izolat Vibrio cholerae Kültürü Gaita, Klinik izolat Vibrio cholerae Toksin testi Gaita, Klinik izolat Vibrio cholerae Serotiplendirme Agglunitasyon Klinik izolat 80

22 22 SUT LER YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/TĠPĠ Kültür, serotiplendirme, Vibrio cholerae ileri identifikasyon toksin saptama, Klinik Örnek paneli PCR, antibiyogram E. coli 0157 H7 kültürü E. coli O157 H7 (lateks aglütinasyon) Verotoksijenik E. Coli ileri E.coli Serotiplendirme idetifikasyon Antibiyotik duyarlılık testi paneli EHEC ELISA 50 Gaita, Klinik Yersinia enterocolitica kültürü izolat Yersinia Enterocolitica Serotiplendirme Agglunitasyon Klinik izolat Kültür, serotiplendirme, antibiyogram Yersinia enterocolitica ileri identifikasyon paneli 2013 Mali Yılı Sağlık Uygulama Talimatı (SUT) yayınlanıncaya kadar 2012 yılı fiyat kitapçığındaki SUT fiyatları geçerlidir. 200 ĠletiĢim: Ulusal Enterik Patojenler Referans Merkez Laboratuvarı Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire BaĢkanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Sağlık Mah. Adnan Saygun Cad. No:55 E Blok Sıhhiye ANKARA Tel No : ueprl@thsk.gov.tr Faks:

23 23 Ġ iletġġġm Tel No : parazitoloji@thsk.gov.tr

24 24 PARAZĠTER HASTALIKLAR REFERANS LABORATUVARI LERĠ SUT DIġKI ÖRNEKLERĠNDE PARAZĠTOLOJĠK LER PARAMETRE YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/TĠPĠ Anal (Selofan) Bant Mikroskobi Anal sürüntü Aynı gün Gaitada Amib-Giardia Mikroskobi 5 gr Gaita Aynı gün aranması (Nativ, Lugol) Direkt parazit incelenmesi Mikroskobi 5 gr Gaita Aynı gün (manuel) Direkt parazit incelenmesi Mikroskobi 5 gr Gaita Aynı gün (cihazla) Gaitada konsantrasyon yöntemi ile parazit aranması (Yüzdürme ve/veya Mikroskobi 5 gr Gaita 1 gün çöktürme) Modifiye asit fast boyama (Cryptosporidium, Isospora, Mikroskobi 5 gr Gaita 1 gün Cyclospora) Trikrom boyama Mikroskobi 5 gr Gaita 1 gün (protozoonlar için) Modifiye trikrom boyama Mikroskobi 5 gr Gaita 1 gün (microsporidium için) Entamoeba histolytica Mikroskobi 5 gr Gaita 1 hafta (amip) adezin antijeni EIA Cryptosporidium antijeni DFA/ELISA 5 gr Gaita 1 hafta (DFA/ELISA) Giardia antijeni DFA/ELISA 5 gr Gaita 1 hafta (DFA/ELISA) Microsporidia IFA IFA 5 gr Gaita 1 hafta Kato-katz (helmint Mikroskobi 5 gr Gaita Aynı gün yumurtaları) Filtre kağıdı kültürü- Harada Mori yöntemi (Nematod Kültür 5 gr Gaita 1 hafta larvaları) Moleküler analizler için MOLEKÜLER PARAZĠTOLOJĠK LER kısmına bakınız ĠMMÜNOLOJĠK LER (Serum, BOS, Vitröz Aqua vb.) Sabin Feldman Dye testi (Toxoplasma) SFDT Anti-Toxoplasma IgG (ELISA) ELISA Anti-Toxoplasma IgM (Capture ELISA) ELISA Toxoplasma IgG ELISA avidite ELISA avidite Toxoplasma IgG (Kemiluminesans vb) Kemiluminesans 1 ml Serum/ BOS/Vitr öz aqua 0,5 ml Serum 0,5 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 hafta 1 hafta 1 hafta 1 hafta 1 hafta

25 Toxoplasma IgM (Kemiluminesans vb) Kemiluminesans Toxoplasma Ġmmünfloresan (IFAT)-IgG IFAT (Home made) Leishmania IFA IgG IFAT (Home made) Leishmania Dipstick Kromotografi Leishmania ELISA IgM+IgG ELISA Leishmania FAST/DAT Aglutinasyon SUT PARAMETRE YÖNTEM/ METOT 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum NUMU NE MĠKTA RI/TĠPĠ 1 hafta 1 hafta 3 gün 1 gün 3 gün 1 hafta Kist Hidatik (Echinococcus ) (ĠHA) IHA Kist Hidatik (Echinococcus ) ELISA IgG ELISA Kist Hidatik (Echinococcus ) IFAT IFAT (Home made) Kist Hidatik (Echinococcus ) Western Blot Immunoblot Echinococcus alveolaris ELISA ELISA Entamoeba histolyica (Amip) antikor (ĠHA) IHA Fasciola hepatica (Distamatoz) (IHA) IHA Schistosoma IHA IHA Ascaris IHA IHA Strongiloides ELISA IgG ELISA Toxocara canis ELISA IgG ELISA Trichinella spiralis ELISA IgG ELISA Taenia solium ELISA IgG ELISA Filaria (Wuchereria bancrofti) dipstick Kromotografi Plasmodium dipstick Kromotografi Plasmodium ELISA IgG ELISA Babesia IFAT IgG IFAT Babesia IFAT IgM IFAT 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum 1 ml Serum/K an 1 ml Serum/K an 1 ml Serum/K an 1 ml Serum 1 ml Serum 3 gün 1 hafta 1 hafta 1 hafta 1 hafta 3 gün 3 gün 3 gün 3 gün 1 hafta 1 hafta 1 hafta 1 hafta 1 gün 1 gün 1 hafta 1 hafta 1 hafta KAN, KEMĠK ĠLĠĞĠ, BĠYOPSĠ ve DĠĞER KLĠNĠK ÖRNEKLERDE PARAZĠTOLOJĠK LER

26 26 SUT PARAMETRE Plasmodium aranması (Kalın damlaperiferik yayma) YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/TĠPĠ Mikroskobi 1 ml Kan 2 gün Leishmania (yayma) Mikroskobi Kemik iliği / kan 2 gün yayması 1-2 ml kan, Leishmania kültürü Kültür kemik iliği 3 hafta aspiratı Trichomonas kültürü Kültür Ürogenital 2 hafta materyal Boyasız direkt mikroskobik inceleme Mikroskobi Klinik materyal 2 gün Diğer boyama yöntemleri ile parazit Mikroskobi Klinik materyal 2 gün aranması Mikrohematokrit santrifüj ile Mikroskobi Kapiller kan 2 gün konsantrasyon (QBC) Kan konsantrasyon yöntemi Mikroskobi 3mL kan 2 gün Duodenal sıvıda parazit aranması Mikroskobi 5 ml Duodenal 2 gün aspirat Ġdrarda parazit aranması (Direkt inceleme ve konsantrasyon) Ürogenital materyalde (Trichomonas ) parazit aranması Mikroskobi Ġdrar (24 saat) 2 gün Ürogenital materyal Mikroskobi 2 gün Gaitada parazit kültürü (Amip vb için) Kültür Klinik materyal 1 hafta Konjunktivada parazit kültürü Kültür Klinik materyal 1 hafta (Achantamoeba vb için) Beyin omurilik sıvısında (BOS) parazit kültürü (özel zenginleģtirme Kültür Klinik materyal 1 hafta ile) (Achantamoeba vb için) SUT MOLEKÜLER PARAZĠTOLOJĠK LER PARAMETRE YÖNTEM/ METOT NUMUNE MĠKTARI/TĠPĠ Leishmania spp Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Leishmania spp. PCR PCR Klinik materyal 1 hafta Toxoplasma gondii Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Toxoplasma PCR PCR Klinik materyal 1 hafta Plasmodium spp Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Plasmodium spp. multiplex realtime PCR, multiplex Klinik materyal 1 hafta PCR, Plasmodium spp. Nested PCR PCR Klinik materyal 1 hafta Babesia spp Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Entamoeba spp Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Giardia intestinalis Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Cryptosporidum spp Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Amip, Giardia, Cryptosporidium, PCR, multiplex Klinik materyal 1 hafta Dientomoeba multiplex realtime PCR Achantamoeba spp, Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Naegleria spp, Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Balamuthia spp Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Serbest yaģayan amipler (Achantamoeba spp, Naegleria spp, Multiplex realtime Balamuthia spp) multiplex realtime PCR Klinik materyal 1 hafta PCR

27 Encephalitozoon spp, Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta Enterocytozoon bieneusi Realtime Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta PCR Trichomonas vaginalis Realtime PCR Realtime PCR Klinik materyal 1 hafta EKTOPARAZĠT, ÇEVRESEL ÖRNEKLERDE PARAZĠTOLOJĠK LER VE DĠĞER HĠZMETLER Ektoparazit incelenmesi Klinik materyal 1 gün Ev tozu incelemesi Ev tozu 3 gün Hayvan inokülasyonu 1 ml Klinik materyal 2-3 hafta Besiyeri (parazit kültürleri için, NNN, Dobell vb) Tüp 2 gün Kalıcı preparat (Toxoplasma, Leishmania ) 5 adet 2 gün 5 DĠĞER LER ELISA (diğer paraziter hastalıklar için) IHA (diğer paraziter hastalıklar için) IFAT (diğer paraziter hastalıklar için) Dipstick (diğer paraziter hastalıklar için) SUT PARAMETRE YÖNTEM/ METOT 1 ml Klinik materyal/serum 1 ml Klinik materyal/serum 1 ml Klinik materyal/serum 1 ml Klinik materyal/serum NUMUNE MĠKTARI/TĠPĠ 1 hafta 40 1 hafta 40 1 hafta 1 hafta 40 1 ml Klinik 1 hafta Western Blot (diğer hastalıklar için) materyal/serum Dot blot Dot blot 200 µl Serum 1 hafta DNA, Ġzolasyon, Doku Manuel / Cihaz ile Ekstraksiyon Doku Örneği 1 gün Analiz, PCR (4 primer) PCR DNA Örneği 5 gün Agaroz jel elektroforez Elektroforez PCR ürünü 1 gün DNA, Ġzolasyon, Kan 4 ml EDTA lı 1 hafta kan DNA, Ġzolasyon, Doku Doku Örneği 1 hafta DNA, Ġzolasyon, amnion sıvısı* 1 hafta DNA, Ġzolasyon, CVS* 1 hafta Analiz, PCR (2 primer) 1 hafta Analiz, PCR (4 primer) 1 hafta Agaroz jel elektroforez 1 hafta Real Time PCR 1 hafta PCR, multiplex 1 ml Klinik 1 hafta materyal/serum Konvansiyonel PCR (in house PCR) 1 hafta PCR 2013 Mali Yılı Sağlık Uygulama Talimatı (SUT) yayınlanıncaya kadar 2012 yılı fiyat kitapçığındaki SUT fiyatları geçerlidir. 75

28 28 ULUSAL PARAZĠTER HASTALIKLAR REFERANS MERKEZ LABORATUVARI ÖRNEK ALMA VE GÖNDERME KOġULLARI 1. Örnekler tablolarda belirtildiği üzere örneğin özelliğine ve incelenecek yönteme uygun olarak alınır ve üçlü paketleme yöntemi ile yollanır. Emin olunmadığı durumlarda lütfen laboratuvarımızla temas kurunuz. 2. Hastaların ön tanısı, kısaca klinik özellikleri, yaģı, oturduğu yer, mesleği, benzer hastaların bulunup bulunmadığı gibi bilgilerin belirtilmesi değerlendirme açısından önem taģımaktadır. 3. Salgın Ģüphesinde Ġl Sağlık Müdürlüğü ile temas edilmeli ve örnekler resmi yazı ile Ġl Sağlık Müdürlüğü kanalıyla gönderilmelidir.

29 KAN, SERUM EriĢkinlerde en az 5 ml düz kan veya 1 ml serum, çocuklarda en az 2 ml kan veya 0.5 ml serum steril, kırılmaz, ağzı kapaklı bir tüpte 24 saat içinde soğuk zincir Ģartlarında laboratuvarımıza ulaģtırılmalıdır. DIġKI ÖRNEKLERĠ Ceviz büyüklüğündeki dıģkı, temiz, ağzı vidalı kapaklı bir kap içerisinde idrar ve su ile temas etmemiģ halde bir saat içinde laboratuvarımıza ulaģtırılmalıdır. Sağlıklı bir sonuç için incelemenin en az üç kez tekrarlanması ayrıca baģta çocuklar olmak üzere her hastaya anal bant uygulanması önerilir. Bir saat içinde laboratuvarımıza ulaģtırılamayacak örnekler %10 formol ya da bir fiksatif (SAF, PVA, vb) içerisinde gönderilmeldir. Ancak dıģkıda moleküler yöntemler uygulanması ya da antijen (özellikle E.histolytica) araģtırılması isteniyorsa fiksatifli dıģkı yanı sıra ayrı bir dıģkı örneği herhangi bir fiksatif koymaksızın soğuk zincir Ģartlarında yollanmalıdır. KAN, KEMĠK ĠLĠĞĠ, LENF BEZĠ ve DALAK ASPĠRASYON MATERYALĠ ĠNCELEMESĠ Lam üzerine uygun bir Ģekilde yayılan preparatlar havada kurutulduktan sonra, fikse edilmeden, kırılmayacak Ģekilde laboratuvarımıza yollanmalıdır. Kültür örnekleri steril koģullarda alınmalı ve laboratuvarımızdan temin edilecek NNN besiyerine steril Ģartlarda ekim yapılmalıdır. KARACĠĞER ve AKCĠĞER ASPĠRASYON MATERYALĠ ĠNCELEMESĠ Biyopsi örnekleri steril Ģartlarda, kurumayacak Ģekilde (gerekirse 0.5 cc steril serum fizyolojik eklenerek) ve soğuk zincir Ģartlarında 24 saat içerisinde laboratuvarımıza ulaģtırılmalıdır. Boya yöntemine uygun yaymaların hazırlanabilmesi ve preparatın tespiti için önceden laboratuvarımızla temas kurunuz. DUODENAL SIVI, ENTERO TEST ve SĠGMOĠDOSKOPĠ MATERYALĠ ĠNCELEMESĠ Direkt bakı için materyalin 1/2 saat içinde ulaģtırılması ya da %10 formolde saklanarak gönderilmesi gereklidir. Biyopsi örnekleri steril Ģartlarda, kurumayacak Ģekilde (gerekirse 0.5 cc steril serum fizyolojik eklenerek) ve soğuk zincir Ģartlarında 24 saat içerisinde laboratuvarımıza ulaģtırılmalıdır. Boya yöntemine uygun yaymaların hazırlanabilmesi ve preparatın tespiti için önceden laboratuvarımızla temas kurunuz. DERĠ, MUKOZA KAZINTISI ve KAS BĠYOPSĠ MATERYALĠ ĠNCELEMESĠ Biyopsi örnekleri steril Ģartlarda, kurumayacak Ģekilde (gerekirse 0.5 cc steril serum fizyolojik eklenerek) ve soğuk zincir Ģartlarında 24 saat içerisinde laboratuvarımıza ulaģtırılmalıdır. Lam üzerine uygun bir Ģekilde yayılan preparatlar havada kurutulduktan sonra, fikse edilmeden, kırılmayacak Ģekilde laboratuvarımıza yollanmalıdır. ÜROGENĠTAL AKINTI ve ĠDRAR ĠNCELEMESĠ Direkt bakı için örneğin 1/2 saat içinde ulaģtırılması ya da %10 formolde saklanarak gönderilmesi gereklidir. Lam üzerine uygun bir Ģekilde yayılan preparat havada kurutulduktan sonra, fikse edilmeden, kırılmayacak Ģekilde laboratuvarımıza yollanmalıdır. Schistosoma bakısı için 24 saatlik idrar toplanması veya saat arası alınan idrarın temiz bir kap içerisine toplanarak yollanması gereklidir. BALGAM, UYARILMIġ BALGAM ve BAL ĠNCELEMESĠ Direkt bakı için örneğin 1/2 saat içinde ulaģtırılması ya da %10 formolde saklanarak gönderilmesi gereklidir. Balgam ve BAL steril, kırılmaz, ağzı kapaklı bir tüpte, 24 saat içinde soğuk zincir Ģartlarında laboratuvarımıza ulaģtırılmalıdır. Lam üzerine uygun bir Ģekilde yayılan preparat havada kurutulduktan sonra, fikse edilmeden, kırılmayacak Ģekilde laboratuvarımıza yollanmalıdır. BOS ve KORNEA MATERYALĠ ĠNCELEMESĠ Direkt bakı için materyalin 1/2 saat içinde ulaģtırılması ya da %10 formolde saklanarak gönderilmesi gereklidir. Moleküler yöntemler için soğuk zincir Ģartlarında Lam üzerine uygun bir Ģekilde yayılan preparat havada kurutulduktan sonra, fikse edilmeden, kırılmayacak Ģekilde laboratuvarımıza yollanmalıdır. ĠletiĢim: Ulusal Parazitoloji Referans Merkez Laboratuvarı Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire BaĢkanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Sağlık Mah. Adnan Saygun Cad. No:55 F Blok Zemin Kat Sıhhiye ANKARA Tel: Faks: parazitoloji@thsk.gov.tr