BUSKĐ EMLAK BĐLGĐ SĐSTEMĐ

Transkript

1 TMMOB COĞRAFĐ BĐLGĐ SĐSTEMLERĐ KONGRESĐ Kasım 2009, Đzmir BUSKĐ EMLAK BĐLGĐ SĐSTEMĐ M.S. Ayık 1, M. Sancak 2, S. Akkar 3 1 BUSKĐ, Bursa Su ve Kanalizasyon Đdaresi, Emlak ve Đstimlak Daire Başkanlığı, Bursa, mayik@buski.gov.tr 2 BUSKĐ, Bursa Su ve Kanalizasyon Đdaresi, Emlak ve Đstimlak Daire Başkanlığı, Bursa, msancak@buski.gov.tr 3 BUSKĐ, Bursa Su ve Kanalizasyon Đdaresi, Emlak ve Đstimlak Daire Başkanlığı, Bursa, sakkar@buski.gov.tr ÖZET BUSKĐ Genel Müdürlüğünde BURSA CBS projesiyle başlayan bilgi sistemi çalışmaları; Kanalizasyon, Yağmursuyu, Đçmesuyu ve Abone Coğrafi Bilgi Sistemi, Araç Takip Sistemi, Emlak Bilgi Sistemi, Abone Bilgi Sistemi başta olmak üzere diğer projeler ile geliştirilmeye ve güncel tutulmaya devam etmektedir. BUSKĐ Genel Müdürlüğü altyapı ve üstyapı hizmetleri için kamulaştırma ve irtifak işlemleri ile elde edinilen bütün taşınmazların ve irtifak haklarının takibi için BUSKĐ Emlak Bilgi Sistemi kurulmuştur. BUSKĐ Genel Müdürlüğü ne ait taşınmazlar uydu görüntülerinden elde edilen mevcut durumlarına göre onaylı veya onaysız imar planları da göz önünde bulundurularak araştırmak kaydı ile takip edilmekte ve gerekli değişiklikler arazi kontrolü de yapılarak ilgililere bildirilmektedir. Anahtar Sözcükler: BUSKĐ, Emlak, CBS, Sorgu, Analiz. ABSTRACT BUSKĐ REAL ESTATE INFORMATION SYSTEM Buski develops and updates information system applications, that are started with Bursa CBS project, by sewerage, rain water, drinking water, subscriber gis, vehicle tracking system, real estate information system, subscriber information system project. Buski has established the Real Estate Information System in order to follow all the real estates, expropriation and easement processes. The real estates that are belong to Buski are followed using the satellite image. The images are also compared with the ground plan and the changes are reported. Keywords: BUSKĐ, Real Estate, GIS, Query, Analysis. 1. GĐRĐŞ Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kamu kurum ve kuruluşları özellikle de yerel yönetimler bilgi ve iletişim teknolojilerinden giderek daha fazla yararlanmak suretiyle karar destek sistemlerini güçlendirmek, iş süreçlerini hızlandırmak, etkinliği arttırmak ve harcamalarında tasarruf sağlayabilmek için proje ve uygulamalar geliştirmektedirler. Bu amaç doğrultusunda BUSKĐ Genel Müdürlüğünde BURSA CBS projesiyle başlayan bilgi sistemi çalışmaları; Kanalizasyon, Yağmursuyu, Đçmesuyu ve Abone Coğrafi Bilgi Sistemi, Araç Takip Sistemi, Emlak Bilgi Sistemi, Adres Bilgi Sistemi başta olmak üzere diğer projeler ile geliştirilmeye ve güncel tutulmaya devam etmektedir. Söz konusu bilgi sistemleri içinde 2004 yılında oluşturulan Emlak Bilgi Sistemi, Coğrafi (konumsal) tabanlı en önemli projelerden biridir. Bilindiği üzere Đdareler, kanunlarla yapmak yükümlülüğünde bulundukları kamu hizmetlerinin veya teşebbüslerinin yürütülmesi için gerekli olan taşınmaz malları, kaynakları ve irtifak haklarını; bedellerini nakden veya peşin olarak veya kanunda belirtilen hallerde eşit taksitlerle ödemek suretiyle kamulaştırma yapabilirler. Dolayısıyla, idareler yapacakları yatırımlar nedeni ile ihtiyaç duydukları çeşitli taşınmazları kamulaştırmakta veya taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı kurmaktadırlar. Söz konusu işlemler hem bürokrasiyi hem de yargıyı içine aldığından uzun sürmekte, bunun sonucunda maliyetler de kimi zaman yüksek olduğundan kurumlara ayrıca külfet getirmektedir. Özellikle altyapı kuruluşlarının yatırımlar için gerekli olan taşınmazları sadece kamulaştırma yapmak suretiyle elde etmeleri kurumları Đdari ve mali açıdan zora sokmakta; bu işler için bütçelerde büyük paylar ayrılmaktadır. Buraya kadar özetlemeye ve önemini anlatmaya çalıştığımız işlemler sonucunda çoğu zaman edinilen taşınmazlar ya da irtifak hakları ile ilgili olarak kurumun elinde sadece tapu senedinden ve mevzuatlardan arta kalan yazışmalar v.b belgelerden başka bilgi olmamakla birlikte güncelleme sistemi olmadığı için eş zamanlı takip edilememektedir. Bu durumda karar verme sürecindeki yöneticiler taşınmazların konumsal bilgilerine ulaşamamakta ya da karar vermelerine yardımcı olacak sağlıklı bilgilerden ve çeşitli tematik haritalar ile konumsal sorgulamalardan mahrum kalmaktadırlar. Bu eksikliği gidermek amacıyla Genel Müdürlüğümüzde Coğrafi tabanlı Emlak Bilgi Sistemi kurulmuştur.

2 BUSKĐ Emlak Bilgi Sistemi 2. BUSKĐ EMLAK BĐLGĐ SĐSTEMĐ BUSKĐ Genel Müdürlüğü altyapı (içmesuyu, kanalizasyon, yağmursuyu) ve üstyapı (su deposu, baraj v.b) hizmetleri için kamulaştırma ve irtifak hakkı işlemleri ile elde edinilen bütün taşınmazların ve irtifak haklarının takibi için kurulan BUSKĐ Emlak Bilgi Sistemi Emlak ve Đstimlak Daire Başkanlığı tarafından tasarlanarak geliştirilmiş ve halihazırda güncellenerek yürütülmektedir. Sistemde Access, Oracle ve Geomedia programları kullanılmakta olup bu üç program arasındaki ilişkiler kullanılarak sistemin çalışabilirliği sağlanmaktadır. Sistemde metinsel veri girişi için Access programında oluşturulan tablolar, formlar ve raporlar kullanılmaktadır. Şekil 1: Emlak Bilgi Sistemi Programı Giriş Ekranı Microsoft Access programında oluşturulan bu arayüzde kullanıcı yetkisine göre farklı ekranlar açılmaktadır. Ekranlar veri giriş personeli ekranı ve veri sorgulama personeli ekranı olarak ikiye ayrılmaktadır. Şekil 2: Emlak Bilgi Sistemi Programı Veri Giriş Personeli Ekranı ve Veri Sorgulama Personeli Ekranı Ekranların farklılaştırılmasındaki amaç, personelin yapacağı işe göre sadece yeterli sayıda menü ile çalışmasını sağlamaktır.

3 Ayık, Sancak ve Akkar Görüldüğü gibi ekranlar son derece basit yapıda hazırlanmış olup sadece yapılan işe göre özelleştirilmişlerdir. Böylece personelin hangi tuşa basacağı arayışı en aza indirgenirken Türkçe olması ve kullanacak personelle görüşerek ihtiyaca göre yazılmış olması büyük avantajdır. Sistemde metinsel verilerin girişi ve sorgulanması için Access programının kullanılmasının sebebi, tablo, form ve rapor hazırlamanın kolay olması ve kullanıcıların büyük çoğunluğunun bu programı kullanmayı bilmesidir. Kurumda her bilgisayarda Access kurulu olduğundan ek lisans maliyeti de ortadan kalkmaktadır. Ayrıca Access programında kodlama yapmakta kolaydır. Access programına girilen veriler sadece veri giren operatörler ve sistem yöneticisi tarafından görülmektedir. Çünkü Access programı aynı anda belirli sayıda bağlantıyı kaldırabilmektedir. Bu nedenle Access programına girilen metinsel veriler tüm kurum tarafından kullanılan Oracle programına aktarılmakta ve konumsal veriler de Geomedia Professional 6.1 programı kullanılarak yine Oracle veritabanına girilmektedir. Böylece kullanıcı sınırlaması ortadan kaldırılmakta ve veriler kurumda üretilen diğer coğrafi bilgi sistemleri verileri ile ortak bir yapıya kavuşturulmaktadır. Veri Giriş Personeli Ekranı incelendiğinde bir kamulaştırma ve irtifak işlemleri için gereken sürecin bütün adımlarının izlenebileceği, sorgulanabileceği ve raporlanabileceği görülmektedir. Burada asıl önemli olan kamulaştırma ve irtifak işlemleri bittiğinde verinin coğrafi bilgi sistemine aktarılması işlemidir. Bunun için ana menü üzerinde Đrtifak Bilgi Giriş ve Emlak Bilgi Giriş tuşları kullanılarak açılan form üzerinde ORACLE A AKTAR bölümü kullanılmaktadır. Şekil 3: Emlak Bilgi Sistemi Programı Veri Giriş Personeli Ekranı Şekil 4: Emlak Bilgi Sistemi Programı Đrtifak Bilgi Giriş ve Emlak Bilgi Giriş Ekranları

4 BUSKĐ Emlak Bilgi Sistemi BUSKĐ Genel Müdürlüğü bünyesinde bütün CBS çalışmaları Oracle 10g Spatial veritabanında yer almaktadır. Bu nedenle Access veritabanında yer alan bu bilgiler Oracle 10g Spatial veritabanına aktarılmaktadır. Aktarma mantığında öncelikle emlak ve ya irtifak bilgileri girilecek olan parsel yada parsellerin çeşitli kaynaklardan elde edilen konumsal bilgileri Geomedia 6 Professional programı ile Oracle veritabanına girilmektedir. Girilen her parsele sistem tarafından otomatik ve benzersiz bir taşınmaz numarası (id) verilmektedir. Kullanıcı, parselin girişini yaptıktan sonra parsele verilen bu otomatik numarayı Şekil 3 te yer alan arayüzlerdeki Taşınmaz Numarası bölümüne girerek ORACLE A GÖNDER tuşuna basmaktadır. Bu şekilde ilgili veriler CBS veritabanına ilişkisel olarak gönderilmekte, bilgilerde herhangi bir değişiklik olduğu zaman da ORACLE GÜNCELLE tuşu kullanılarak veriler güncellenmektedir. Şekil 5: Geomedia Programı Đle Girilmiş Parsel Verisi Şekil 6: Geomedia Programı Đle Girilmiş Parsel Verisi ve Access Arayüzünden Aktarılmış Öznitelik Verileri Metinsel raporları almak için yine Access programında geliştirilen arayüzlerden faydalanılmaktadır.

5 Ayık, Sancak ve Akkar Şekil 7: Access Arayüzü Đle Oluşturulmuş Emlak Genel Sorgu Formu Bu arayüz yardımı ile 8 kritere göre sorgulama yapılarak sonuçlar Excel programına gönderilebilir. Ayrıca sadece tek tuşa basarak o anki güncel verilere ilişkin grafik raporları almak da mümkündür. Şekil 8: Access Arayüzü Đle Oluşturulmuş Đlçelere Göre Emlak Sayıları Grafik Raporu 3. SONUÇ BUSKĐ Genel Müdürlüğünde özkaynak ile gerçekleştirilen Emlak Bilgi Sistemi Projesindeki en önemli nokta bütün bu tasarımın ve kodlamanın kurum personeli tarafından yapılmış olmasıdır. BUSKĐ Genel Müdürlüğü çalışma anlayışında,

6 BUSKĐ Emlak Bilgi Sistemi coğrafi tabanlı projelerin mümkün olduğunca kurum kaynakları kullanılarak oluşturulması ve geliştirilmesi temel prensip olarak kabul edilmiştir. Bunun en önemli nedenlerinden biri projeyi oluşturan ekip değişse bile projeye ait dokümanlar ile kaynak kodların kurumda mevcut olması ve buna bağlı olarak kurum dışı bağımlığının ortadan kalkmasıdır. Bu şekildeki yaklaşım projenin devamlılığı ve geliştirilmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Bu projede de aynı prensiple çalışılmıştır. Şu an kuruma ait bütün taşınmaz ve irtifak hakkı bilgileri sisteme girilmiş olup, BUSKĐ adına tescil edilen her yeni taşınmaz ve irtifak hakkı bilgisi de sisteme girilmektedir. Ayrıca sistemdeki bilgilerde meydana gelen her türlü değişiklik hemen güncellenmektedir. Sisteme giriş yapan kullanıcılar sistemin güncelliğinden sorumludurlar. Sistemi belirli dönemlerle inceleyerek eksiklikleri ve hataları bulup sorumlulara ileten sistem yöneticisi de mevcuttur. BUSKĐ Emlak Bilgi Sistemi içerisinde bulunan veriler kullanıcı hakları çerçevesinde bütün kullanıcılara açılmış olup istenilen her türlü sorgulama ve tematik harita (Kullanım amacı, Mülkiyet, Nitelik, Proje Adı, Edinme Sebebi v.b.) yapılabilmektedir. Şekil 9: Geomedia Programı ile Hazırlanmış, Emlak Verileri için Mülkiyet Bilgisine Göre Tematik Harita Şekil 10: Geomedia Programı ile Hazırlanmış, Emlak Verileri için Kullanım Amacı Bilgisine Göre Tematik Harita