Meslek Lisesi 10. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Öğretim Programındaki Bazı Kavramları Algılama Düzeyleri ve Kavram Yanılgıları

Transkript

1 108 Meslek Lisesi 10. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Öğretim Programındaki Bazı Kavramları Algılama Düzeyleri ve Kavram Yanılgıları Yılmaz GEÇİT Rize Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Çayeli/Rize e-posta: Gülşah GENÇER Rize Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Çayeli/Rize ÖZET Obje ve olguların insan zihnindeki tasavvuru olarak da nitelendirilen kavramların coğrafya disiplini içerisinde çok sayıda yer alması bu dersle ilgili ezber riskini doğurmaktadır. Bu açıdan yapılandırmacı öğrenme anlayışı doğrultusunda hazırlanan yeni coğrafya öğretim programında kavram öğretimi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmadaki amaç; meslek lisesi öğrencilerinin 10. sınıf coğrafya öğretim programı Türkiye öğrenme alanı içerisinde yer alan bazı kavramları anlama düzeylerini saptayarak, daha etkin kavram öğretimi ile ilgili çeşitli önerilerde bulunmaktır. Araştırmanın örneklemini Trabzon il merkezinde eğitim-öğretim yılında öğrenim gören sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Betimsel nitelikli olan bu çalışmada tarama modeli uygulanmıştır. Uygulanan anket çalışmaları sonucunda elde edilen verilerin frekans ve yüzdeleri alınarak istatistiksel değerlendirmeler yapılmıştır. Sonuçta öğrencilerin birçok kavramla ilgili yeterli bilgi birikimine sahip olmadıkları tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler: meslek lisesi öğrencileri., coğrafya, coğrafyada kavram öğretimi, coğrafyada kavram yanılgıları, GİRİŞ Aile ve okul ortamı, sosyal çevre, ders kitapları ve öğretmenlerin önemli etkisiyle öğrencilerin zihinlerinde yer edinen kavramlarla ilgili çok çeşitli ancak benzer tanımlamalara rastlamak mümkün. Türk Dil Kurumu Sözlüğü nde (2010) kavramlar, bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımı olarak tanımlanırken, Yel (2007) benzer, geçişken ve ayırıcı özelliklerine göre oluşturulmuş varlık ve düşünce gruplarına verilen isimler olarak nitelendirmektedir. Senemoğlu (2009) ise kavramlarla ilgili olarak şu değerlendirmeleri yapmaktadır: Kavramlar, bireyin düşünmesini sağlayan zihinsel araçlardır. Bunlar, fiziksel ve sosyal dünyayı anlamamızı ve anlamlı iletişim kurmamızı sağlar. Kavramlara sahip olmayan bir yetişkinin düşünmesi, bir bebeğin düşünmesi gibi duyusal algılamalarıyla sınırlıdır. Aklı ile diğer canlılardan ayırıcı özellik kazanan insanın düşünce yapısı kavramlarla şekillenip sembollerle dile dönüşmektedir. Sembollere dönüştüğü oranda bir anlam kazanıp yeni düşünce biçimlerinin oluşmasına katkı sağlamaktadır. Bu nedenle öğretim sürecinde öğrencilerin istenilen düzeyde öğrenmeyi gerçekleştirebilmeleri belli ölçüde karşılaştıkları kavramlara doğru anlam vermelerine bağlıdır (Yılar, 2007, s.32). Eğitim öğretim süreçlerinde özellikle bilişsel öğrenme ve bilişsel gelişimin devamı için kavram öğretimi büyük önem taşımaktadır. Öğrencilerin hem soyut hem de somut düşünme yetilerinin gelişmesi ve dolaysıyla öğrenmeleri, kavram öğretimiyle anlamlı bir paralellik gösterir. Kavramlar zihinde yer alan düşünceleri sıralar ve farklı sınıflandırmalarla ortaya çıkarır. Okulda öğrenme süreçlerinde kavramlar öğrenilirken yanlış, eksik ya da yetersiz şekilde öğrenilebilir ve öğrenci zihnine bu şekliyle yerleşebilir. Bu yanlışlıkta ortaya çıkan durumlardan biri kavram yanılgısıdır. Öğrenciler küçük yaşlarda fiziksel ve sosyal dünyayı kendi deneyimleri ile tanıyarak, zihinlerinde gerçek bilimsel düşüncelerden farklı bir düşünce süreci oluştururlar. Onların zihinlerinde nesnelere ve olaylara ait oluşturdukları kavramlar, bilimsel olarak kabul görmüş kavramlardan farklılık gösteriyorsa bu kavramlara, kavram yanılgıları (misconception) adı verilir (Ekiz ve Akbaş, 2005). Demir de (2008) bu tanımlamaya yakın bir anlayışla kavram yanılgılarını bilimsel gerçeklere aykırı olan ve bilim tarafından gerçekliği kanıtlanmış kavramların öğretilmesini ve öğrenilmesini engelleyici bilgiler olarak ifade etmektedir.

2 109 Kavram yanılgısının yanı sıra öğrencilerde sıklıkla rastlanan bir diğer durumda kavram kargaşasıdır. Öğrencilerin çevreden, aileden veya bir şekilde öğrendikleri zihinlerindeki sözcükleri, yeni öğrendikleri kavramlar ile mantıklı bir şekilde bütünleştirememe veya değiştirememe durumu olarak ifade edilebilir (Yazıcı ve Samancı, 2003). Kavram kargaşalığı olaydan çok sözcükten oluşan bir benzerlik olarak görülmektedir. Okullarda gösterilen hemen her derste kavram öğretimi ve öğrenimi özellikle bilişsel alanda oldukça fazla yer almaktadır. Özellikle sosyal bilgiler ve fen bilimleri arasında bir geçiş konumunda olan ve bazı özellikleriyle sosyal bazı özellikleriyle fen bilimleri dalında yer alan coğrafya dersinde de öğrenilmesi gereken kavramlar mevcuttur. Bazı coğrafya konularının öğrenciye anlaşılır hale getirilmesinde güçlüklerle karşılaşılması bilinen bir gerçektir. Bu güçlükler daha çok soyut kavramların yoğun olduğu konularda yaşanmaktadır (Coşkun, 2003, s.148). Tüm bu nedenlerden dolayı coğrafya derslerinde eğitim öğretimin hangi basamağında olursa olsun kavramların öğreniminde kavram yanılgılarına ya da kavram kargaşalarına rastlamak mümkündür. Önemli olan yanılgı ve kargaşanın kalıcı olmasını engellemek ve bireylerin zihinlerinde doğru bilgilerin oluşumuna yardımcı olmaktır. AMAÇ Obje ve olguların insan zihnindeki tasavvuru olarak da nitelendirilen kavramlar, öğrenme sürecinin sağlıklı gerçekleşmesi için büyük önem taşımaktadır. Sosyal ve fen bilimleri arasında bir köprü konumunda olan coğrafyada çok sayıda kavramın yer alması ezber riskini doğurmaktadır. Bu açıdan yapılandırmacı öğrenme anlayışı doğrultusunda hazırlanan yeni coğrafya öğretim programında (CDÖP 2005) çeşitli coğrafi beceriler ve değerler yanında kavram öğretimi de büyük önem taşımaktadır. İşte bu çalışmadaki temel amaç; genel olarak diğer lise türlerinden akademik başarı düzeyleri daha düşük olan meslek lisesi öğrencilerinin coğrafi kavramlara yönelik bilgi düzeylerini tespit etmektir. Bu şekilde 10. sınıf coğrafya öğretim programı Türkiye öğrenme alanı içerisinde yer alan bazı kavramları anlama düzeylerini saptayarak, hangi kavramlara ne kadar doğru cevap verebildiklerini belirlemek daha etkin ve doğru kavram öğretimi ile ilgili çeşitli önerilerde bulunmak amaçlanmıştır. YÖNTEM Araştırmanın Modeli Bu araştırmada mevcut olan bir durumun tespitine yönelik bir çalışma söz konusu olduğundan araştırmanın modeli tarama modeli olarak nitelendirilebilir. Evren ve örneklem Bu araştırmanın evrenini Trabzon ilinde bulan 10. sınıf meslek lisesi öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemi ise Trabzon il merkezinde bulunan Kız Teknik ve Meslek Lisesi nde öğrenim gören sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Örneklem ilk merkezindeki meslek liseleri arasından random (tesadüfî) yöntemiyle seçilmiştir. Veri toplama aracı Bu araştırmada veri toplama aracı olarak 34 coğrafya kavramın yer aldığı kısa cevaplı anket kullanılmıştır. Öğrencilerin her bir kavram için verdikleri cevaplar bu araştırmanın temel veri kaynağını oluşturmaktadır. Verilerin analizi Veri toplama aracı ile elde edilen nicel verilerin (yüzde, frekans) çözümlenmesinde SPSS 17 (Statistical For Social Sciences) paket programı kullanılmıştır. Anketten elde edilen nitel sonuçları çözümlemede betimsel analizden yararlanılmıştır.

3 110 BULGULAR Bu araştırmada sorulan kavramlara öğrencilerin vermiş oldukları cevaplar anlama düzeylerine göre beş grupta toplanmıştır. Öğrencilerin cevaplarına göre doğru, kısmen doğru, kavram kargaşası ve kavram yanılgısı içerisinde olanlar ve herhangi bir cevap vermeyenler her bir kavram için aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. KAVRAMLAR Cevapsız Kavram kargaşası Kavram yanılgısı Kısmen doğru cevaplama Doğru cevaplama Yüzde ve frekans f % f % F % f % f % Coğrafi konum 19 29, , ,4 6 9,4 Akarsu havzası 24 37,5 5 7,8 5 7, ,8 9 14,1 Köy 3 4, , , ,8 Köy altı yerleşmeleri 24 37,5 1 1,6 7 10, ,1 7 10,9 Jeolojik yapı 41 64,1 1 1, ,4 3 4,7 4 6,3 Bakı 38 59,4 2 3,1 3 4,7 7 10, ,9 Eğim 40 62,5 2 3,1 9 14,1 9 14,1 4 6,3 Irmak 12 18,8 1 1,6 6 9, , ,6 Yerleşme 14 21, , , ,13 İl 15 23, , ,7 9 14,1 İlçe , ,8 8 12,5 Belde 28 43, , , ,6 Kent 24 37, , ,3 2 3,1 Mezra 37 57, , ,9 2 3,1 Divan 47 73,4 7 10, ,8 5 7,8 Yayla 6 9, , ,9 Ağıl 45 70, ,5 4 6,3 7 10,9 Kom 52 81, ,4 1 1,6 5 7,8 Dam 38 59, ,4 3 4,7 1 1,6 Oba 28 43,8 6 9, , ,6 3 4,7 Yörük ,4 3 4,7 1 1,6 6 9,4 Aktif nüfus 17 26, , ,8 3 4, ,7 Bağımlı nüfus 21 32, , ,9 1 1,4 6 9,4 Ova 33 51,6 2 3,1 8 12,5 5 7, Vadi 22 34, , , ,1 Dağ 15 23, , , ,8 Doğal faktör 25 39, , ,1 Beşeri faktör 27 42, , , ,6 Hinterlant 44 68,8 1 1,6 3 4,7 4 6, ,8 Liman 12 18, , , ,6 Nüfus 12 18, , , ,4 Kır yerleşmeleri 39 60, , ,9 8 12,5 Sayfiye 56 87,5 1 1,6 1 1,6 3 4,7 3 4,7 Göçebe 11 17, , ,3 Tablo-1. Kavramlar ve bu kavramlara verilen cevapların yüzde ve frekans dağılımı. Öğrencilerin vermiş olduğu cevaplara bakılarak coğrafi konum kavramını %59,4 ünün kısmen doğru bildiği ve % 29,7 sinin cevapsız bıraktığı bulgulanmıştır. Akarsu havzası kavramını öğrencilerin önemli bir oranı (%37,5) cevapsız bırakırken, %7,8 inin kavram yanılgısı ve aynı oranın kavram kargaşası içerinde olduğu görülmüştür. Öğrencilerin akarsu havzasını; akarsu ağzı, akarsu kaynağı kavramlarıyla karıştırdıkları ve bir kavram kargaşası yaşadıkları belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin akarsu havzası için vermiş oldukları cevaplardan akarsuyun önüne gelerek onu kesen herhangi bir şey, derin bir yerin içinde su dolu olması, akarsuyun aktığı yatak, ırmakların, çayların bir yere boşalması şeklindeki ifadeleri onların kavram yanılgısı içerisinde olduklarını göstermiştir. Köy kavramı çoğunluk

4 111 tarafından doğru ya da kısmen doğru cevaplanmıştır. Bunun yanında % 10,9 unun verdiği cevaplarda kasaba, insanların öz kenti gibi yanıtlar kavram yanılgılarını göstermiştir. Köy altı yerleşmeleri kavramına öğrencilerin % 37,5 i cevap veremezken, kavram kargaşası ve yanılgısı da tespit edilmiştir. Öğrenciler köy altı yerleşmelerine; kasaba, vadi tabanlarına yerleşme gibi verilen cevaplarla kavram yanılgısına düştükleri, yeraltı çalışmaları şeklinde algılamalarıyla da kavram kargaşası yaşadıkları belirlenmiştir. Jeolojik yapı kavramına % 64,1 gibi büyük bir çoğunluk cevap verememiştir. Bir kısım öğrencinin de jeolojik yapıyı yer şekilleri, harita bilgisi, stratejik konum olarak bildiği ve kavram yanılgısına düştüğü belirlenmiş, ayrıca jeolojik yapı Türkiye nin alt yapısı olarak belirtilerek kavram kargaşası yaşandığı da görülmüştür. Bakı kavramını öğrencilerin %59,4 ü cevaplayamamıştır. Bu kavramı öğrenciler yükseklik, güneşlenme süresi olarak belirtmesi kavram yanılgısı, bakı kavramını ses benzerliğinden ötürü bir bitki örtüsü çeşidi olan maki sanmaları kavram kargaşasını göstermiştir. Eğim kavramına öğrencilerin %62,5 i cevap verememiştir. Eğim kavramı bir kısım öğrenci tarafından; yükselti, güneşin gelme açısı olarak tanımlanmış ve kavram yanılgısı olduğu gözlenmiştir. Yine eğim kavramı ses benzerliğinden dolayı eğitim kavramıyla karıştırılmış ve kavram kargaşası oluşmuştur. Irmak kavramına öğrencilerin çoğunluğu kısmen ve doğru cevap vermişlerdir. Kavram kargaşası yaşayan öğrencinin ise ırmağı köyler arasındaki sınır olarak düşünmesi neden olmuştur. Yerleşme kavramına araştırmaya katılanların çoğunluğu doğru ve kısmen doğru cevap vermiştir. Yine aynı kavram için geçici olarak yerleşme olarak belirtme ve bir fiil olarak değil bir durum olarak belirtilmesi kavram yanılgısı olduğunu göstermektedir. İl ve ilçe kavramında çoğunluğun kısmen doğru cevap verdiği ve bir kısmının da bu kavramı örnek vererek açıkladığına rastlanmıştır. Belde kavramında öğrencilerde kavram yanılgıları mevcuttur. Beldenin belirlenmiş yer, mahalle, köylerde bulunan küçük yerler olarak tanımlarında kavram yanılgıları görülmüştür. Kent kavramında öğrencilerin büyük kısmının kısmen de olsa kavram hakkında doğru bilgiye sahip olduğu belirlenmiştir. Bu kavram bir kısım öğrenci tarafından şehirden ve köyden daha küçük, kır yerleşmeleri olarak belirtilerek kavram yanılgıları ortaya çıkmıştır. Mezra kavramına öğrencilerin %57,8 i cevap vermemiştir. Bazı öğrenciler de mezrayı düzlük alan, köylerdeki arazi şeklinde tanımlamıştır. Bu durum da mezra kavramı için kavram yanılgılarını göstermektedir. Divan kavramı için yapılan tanımlarda evlerde oturmak için kullanılan kanepe, divan edebiyatı, Osmanlı meclisi gibi adlandırmaların yapıldığı kavram kargaşasının sesteş özellikte kelimelerden kaynaklandığını göstermiştir. Yayla kavramına büyük çoğunlukla doğru ve kısmen doğru yanıt verilmiştir. Ağıl ve kom kavramlarına sırasıyla %70,3 ve %81,3 cevap vermemiştir. Dam kavramına büyük çoğunluk cevap veremezken, bu kavram çok fazla kavram kargaşasının yaşandığı kavramlardan biri olmuştur. Bunun nedeninin de dam kelimesinin birden fazla anlamının olduğundan kaynaklandığı düşünülmektedir ki zaten edinilen bulgularda dam kavramı evin çatısıyla karıştırılmıştır. Oba kavramında da verilerde fazlaca dikkatleri çeken hususun, oba kelimesinin ova ile karıştırılması olmuştur. Seslerin birbirine yakın olması bu kargaşaya neden olmuştur. Ayrıca alınan bazı cevaplarda topluca geçici yerleşme yeri bir kamp olarak tanımlanması kavram yanılgısını göstermektedir. Ayrıca oba kavramı en fazla kavram yanılgısının görüldüğü kavram olarak belirlenmiştir. Yörük kavramını %9,4 kadarıyla doğru cevaplandığı, büyük çoğunluğunsa cevaplayamadığı bulgulanmıştır. Yörük kavramı için eğlence yeri, eve benzeyen kapalı bir yer olarak yapılan tanımlarda kavram yanılgısı, çadır olarak nitelendirilmesi ise kavram kargaşasını, Yörük çadırı tabirinin yörükle aynı şey olduğunu düşünüldüğünü göstermektedir. Aktif nüfus kavramında nüfusun bir yerden bir yere gitmesi tanımı yapılarak kavram yanılgıları, nüfusun artması belirtilerek de kavram kargaşası oluşmuş ve aktif nüfus, nüfus artmasıyla eş değer görülmüştür. Bağımlı nüfus kavramına cevap verenlerin %34,4 kavram kargaşası yaşamaktadır ve en fazla kargaşa yaşanan kavram bu kavramdır. Bu kavram bir yere bağlı olma tanımıyla açıklanmış ve kavram kargaşasına neden olmuştur. Ova kavramına %51,6 gibi bir çoğunluk yanıt verememiştir. Yine bu kavramın oba ile karıştırıldığı ve kargaşaya yol açtığı edinilen bilgiler arasındadır. Vadi ve dağ kavramlarının öğrenciler tarafından büyük çoğunluğunun doğru ya da kısmen doğru yanıtlandığı görülmüştür. Bu durum öğrencilerin yaşadığı coğrafi bölgede (Karadeniz Bölgesi) bu yer şekillerinin çokça bulunulmasına bağlanabilir. Doğal faktör kavramında da çoğunluk doğru yanıt verirken kavram yanılgısı ya da kargaşasına rastlanmamıştır. Beşeri faktör kavramı da benzer şekilde genellikle doğru ve kısmen doğru yanıt verilen kavramlardadır. Hinterlant kavramına öğrencilerin %68,8 i yanıt veremezken, hidroelektrik santralle karıştırılmasında kavram kargaşası olduğu bulgulanmıştır. Liman, nüfus ve göçebe kavramına büyük çoğunluk doğru cevap vermiş ve en fazla doğru yanıtlanan kavramlar arasında yer almışlardır. Kır yerleşmelerine büyük çoğunluk cevap veremezken, bir kısım öğrenci de bu kavramı kırlarda yaşam sürdürme olarak tanımlamış ve kavram yanılgısı oluşturmuşlardır. Sayfiye kavramını öğrencilerin %87,5 i cevaplayamamıştır. Bu kavram diğer

5 112 kavramlar içinde en fazla cevaplanamayan kavram olmuştur. Ayrıca bu kavramın sayfa kavramıyla karıştırılması kavram kargaşasını göstermektedir. TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERİLER 10. sınıf Coğrafya dersi Türkiye öğrenme alanı içerisindeki bazı kavramların öğrenilme düzeyine yönelik yapılan bu çalışmada bir takım sonuçlara varılmıştır. Öncelikle alınan cevaplar doğru ya da yanlış olsa da öğrencilerin çoğunda kendi yaş seviyelerinin altında cümle kurdukları görülmüştür. Bu durum meslek lisesi öğrencilerinin önemi bir sorunu olarak dikkate alınmalıdır. Çoğunlukla doğru ya da kısmen doğru olarak tanımlanan kavramların gündelik yaşamda sıklıkla karşılaşılan kavramlar olduğu belirlenmiştir ve bu da günlük yaşamın okul öğrenmelerinden daha kalıcı izli olduğu sonucunu oluşturmaktadır. Tespit edilen kavram kargaşalarının çoğunlukla kelimeyi doğru okumamaktan kaynaklandığı varılan sonuçlar arasındadır. Bazı kavramların soyut olması, günlük dilde farklı anlamda kullanılıyor olması, ders anlatımında somutlaştırılmamış olması kavram yanılgısına ve kavram kargaşasına neden olmuş olabileceğine işaret etmektedir. Geçit (2010) tarafından 9. sınıf öğrencilerinin yine Türkiye öğrenme alanı içerisindeki kavram bilgilerinin tespitine yönelik yapılan çalışmada da benzer sonuçlara ulaşılmış olması öğrencilerin yaşadıkları ortamın kavramların zihinde doğru işlenmesinde oldukça etkin olduğunu göstermektedir. Tüm bu sonuçlar dâhilinde bazı öneriler oluşturulabilir: 1. Öğrencilerde kavram kargaşasını önlemek amacıyla dikkatli okuma çalışmaları tüm derslerde uygulanabilir, benzer seslerin ayrımı yaptırılabilir. 2. Kavramlar öğretilirken ezber yöntemiyle değil mantıksal açıklamalar ve etkinlikler yoluyla öğretilmelidir. Bu şekilde olası yanılgı ve kargaşanın önüne geçilebilir. 3. Yapılandırmacı yaklaşıma uygun yeni yöntem ve tekniklere yer verilerek daha kalıcı ve doğru öğrenmeler oluşturulabilir. 4. Dersler daha anlamlı ve eğlenceli hale getirilerek ve önemi belirtilerek çoğunluğun kısmen sevdiği coğrafya dersi daha çok sevilen bir ders haline getirilebilir. 5. Sıkça yakın ve uzak çevre gezilerinin yapılması, çeşitli doğal ve beşeri oluşumların yerinde (arazide) gözlenmesi veya çeşitli çoklu ortam araçları vasıtasıyla bunların sınıf ortamına taşınarak sanal gezilerin yaptırılması gere KAYNAKLAR Coşkun, M. (2003). Coğrafya öğretiminde nem konusundaki kavram yanlışlıkları ve giderilmesine yönelik öneriler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, Demir, Y. (2008). Kavram yanılgılarının belirlenmesinde kavram karikatürlerinin kullanılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Ekiz, D. ve Akbaş, Y. (2005). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Astronomi ile İlgili Kavramları Anlama Düzeyi ve Kavram Yanılgıları. Milli Eğitim Dergisi, adresinden tarihinde edinilmiştir. Geçit, Y. (2010). 9. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Müfredatı Türkiye Öğrenme Alanı İçerisindeki Bazı Kavramları Anlama Düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 21, adresinden tarihinde edinilmiştir. Senemoğlu, N. (2009). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Gazi Kitabevi. Yazıcı, H. & Samancı, O. (2003). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler ders konuları ile ilgili bazı kavramları anlama düzeyleri. Milli Eğitim Dergisi, adresinden tarihinde edinilmiştir. Yel, S. (2007). Kavram geliştirme ve öğretimi. C. Öztürk (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s ). Ankara: Pegem Akademi.

6 113 Yılar, B. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin bazı coğrafya kavramlarını anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Türk Dil Kurumu, (2010). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. adresinden tarihinde edinilmiştir.