Şiirin tüm dizeleri eşit hece sayısına sahiptir. Söz sanatı kullanılmıştır. Aşağıdaki şiirlerden hangisi bu özelliklerin tümünü taşımaktadır?

Transkript

1 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI (I) Ağabeyim kalbinin kırıklığıyla terk etmişti bu diyarı. (II) Bir gece çantasına kıyafetlerini koydu ve evden ayrıldı. (III) Hiçbir tatlı söz ya da hiçbir teselli onu bu kararından vazgeçiremezdi. (IV) Çünkü yaşadığı bu gönül yorgunluğunu daha fazla kaldıramayacaktı. Bu metindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde mecaz anlamlı bir sözcük kullanılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV Kişiler, bir konu veya olayda sürekli maruz kaldıkları etkiler karşısında bir süre sonra tepki göstermemeye başlar. Olumsuz bir durum ortaya çıktığında önce tepkimizi 2. ortaya koyarız. Ancak gösterdiğimiz tepkilerin işe yaramadığını gördüğümüzde veya bu etkiye sürekli maruz kaldığımızda bir süre sonra tepki göstermez hâle geliriz. Örneğin benzin fiyatlarına sürekli gelen zamlar karşısında insanlar bir süre sonra tepki göstermemeye ve gelen zamlara alışmaya başlar. Aşağıdaki kavramlardan hangisi bu metin ile ilişkilendirilebilir? A) Beklenti B) Hayıflanma C) Eleştiri D) Kanıksama 3. Şiirin tüm dizeleri eşit hece sayısına sahiptir. Söz sanatı kullanılmıştır. Aşağıdaki şiirlerden hangisi bu özelliklerin tümünü taşımaktadır? A) İkimiz birden sevinebiliriz, göğe bakalım Şu kaçamak ışıklardan, şeker kamışlarından Bebek dişlerinden, güneşlerden, yanan otlarından Durmadan harcadığım şu gözlerimi al, kurtar B) Şu benim sevdiğim başta oturur Aşıp yüce dağları, engin düşelim Çok nimetinden yedik helalleşelim Geçti dost kervanı eyleme beni C) Akşam karanlığıyla başlardı kurbağalar Susar, gökyüzü kadar dinlerdim bitesiye Gecemi besteleyen cırcır böceklerinle Kurbağa seslerinle sevdim seni Türkiye D) Yorgunluktan başım düşüyor Gökte kanadı ayrıç ayrıç bir kırlangıç Dere gibi geçiyor içerimden Ekmek kurumuş birden 4. Nasrettin Hoca, ormana odun kesmeye gider. Çıkıp bir dalın üstüne oturur. Sonra da oturduğu dalı kesmeye başlar. Oradan geçen biri: Hocam ne yapıyorsun? Bindiğin dalı kesiyorsun. Şimdi yere düşeceksin. diye seslenir. Hoca, köylünün sözlerine aldırmaz. Dalı kesmeye devam eder. Az sonra da köylünün dediği gibi Nasreddin Hoca yere yuvarlanır ve köylüye şöyle der: Sen çok akıllı bir adammışsın. Benim düşeceğimi önceden bildin. O hâlde, ne zaman öleceğimi de bilirsin. Aşağıdakilerden hangisi metindeki altı çizili bölümü açıklayan bir söz olamaz? A) Açık açık B) Besbelli C) Apaçık D) Ayan beyan 1 Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce

2 5. İyi bir kitabın özellikleri: Başka kitapların taklidi olmamalıdır. Okuyanların dikkatini üzerinde toplamalıdır. Merak uyandırmalıdır. Okuyanların hayatına ayna tutmalıdır. Zengin bir bilgi birikiminin ürünü olmalıdır. Kitaptaki karakterler günlük yaşamın içinden olmalıdır. Buna göre iyi bir kitap aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez? A) Gerçekçi B) Tutarlı C) Özgün D) İlgi çekici Benim bütün kitaplarım, öykülerim, bütün yazılarım on on beş yıl bekler. Çünkü bütün eserlerimi çok dikkatli ve özenle yazarım. Birdenbire yazdığım bir yazı yoktur. Yazı benim kafamda önce gelişir ve oluşur. Yazıncaya kadar aradan yıllar geçer. Onun için ben öldüğüm zaman ileride yazılması gereken yüzlerce, binlerce şey kalacak. Bunların çatısı var. Ana hatları kafamda, notları dosyalarımda Bu sözleri söyleyen yazarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Eserlerini titizlikle hazırlar. B) Eser üretmekten keyif alır. C) Eserlerinde bir plana bağlı kalmaz. D) Eserlerini kısa sürede oluşturur. 7. İçinde ağaç sözcüğü geçen birçok atasözü vardır. Ağaç, atasözlerinde birer semboldür. Atalarımız, uzun denemelere dayanan yargılarını ve tecrübelerini bize bu şekilde aktarmışlardır. Örneğin Zarar görmeyen, başına felaket gelmeyen kimse yoktur. anlamında, Yeteneksiz, beceriksiz kimse önemli işlerde kullanılamaz. anlamında, İnsan önemli işleri akrabası, yakınları, yandaşlarından güç alarak daha kolay yapar. anlamında atasözleri kullanılmıştır. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez? A) Meyve veren ağaç taşlanır. B) Ağaçtan maşa olmaz. C) Balta değmedik ağaç olmaz. D) Ağaç yaprağıyla gürler. 8. Ormanda, ağaçların arasında gezinen avcılar çalılıkların arasında saklanan yavru kaplan ile göz göze geldiler. Yavru kaplan bir anda bağırmaya başladı: Siz, insanoğlu niçin hep kendinizi düşünüyorsunuz, bizim de yaşamaya hakkımız yok mu? Aşağıdakilerin hangisinde iki nokta (:) bu metindeki işleviyle kullanılmıştır? A) Sıfat: İsimlere gelerek onların niteliklerini, sayılarını, şekillerini vb. belirten sözcüklerdir. B) Yüzü kırış kırış olmuş kadın gözlerini ovuşturdu: Çocuklar, aranızda Begüm ü tanıyan var mı? C) Yusuf Atılgan ın eserlerinde üç olgu göze çarpar: işçi hakları, ağalık ve ormanlar. D) Asfalt yolda ilerlerken gözünüzde sürekli yolun yandığı hissi belirir. Bunun iki sebebi vardır: sıcaklık ve hız. 2 Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce

3 9. Renkli kareler oyununun kuralları şu şekildedir: Her satırda iki mavi, iki kırmızı kare bulunmalıdır. Her sütunda üç mavi üç kırmızı kare bulunmalıdır. Hiçbir sütunda aynı renkli üç kare alt alta bulunmamalıdır. Aşağıda tabloda bazı kareler boyanmıştır. Diğer kareler oyunun kurallarına göre boyanacaktır. I. II.???? III. IV. Buna göre tüm kareler boyandığında soru işaretli satır, yukarıda numaralanmış görünümlerden hangileri gibi olabilir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 10. Dilimizi seviyor olsaydık, dilimize özen gösteriyor olsaydık çocuğumuza gösterdiğimiz ilgiyi, sevgiyi, özeni, emeği Türk diline vermiş, verebilmiş olsaydık bugünkü duruma düşmezdik. Osmanlıcadan, Acemceden alıntı sözcüklerden arındırılmış bir Türkçe yi yerleştirmek uğruna Cumhuriyet ten günümüze yapılan çalışmalar süredursun, Türk dili şimdi de yepyeni bir tehditle karşı karşıya: Küreselleşme adına, İngilizcenin kuşatması altında, giderek benliğinden, özünden uzaklaşıyor. Öyle bir duruma geldik ki alfabeyi bile değiştirdik. Harfleri İngilizce telaffuzu ile dillendirmeye başladık. Taksim, Taxim diye yazılıyor. Bununla kalınsa iyi. Başka hiçbir dilde görülmeyen bir buluşla(!) yabancı dillere özenilerek müthiş bir yaratıcılık örnekleniyor. (Dönerchi Eskiji gibi) Türkçe sözcükler İngilizce eklerle zenginleştiriliyor! Bu sözleri söyleyen kişinin asıl yakındığı aşağıdakilerin hangisidir? A) Özenti bir dille dilimizin yozlaştırılması B) Dilimizin gittikçe sadeleştirilmesi C) İngilizcenin yaygın olarak kullanılması D) İngilizce sözcüklerin doğru telaffuz edilmemesi Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce 3

4 En beğendiğim illerden biri olan Muğla ya bu yaz da Yapılan çalışmaların sonucunu kamuoyuyla paylaşan bilim gitmek istiyorum. diyen biriyle ilgili, insanları, hayvanlarda bu hastalığın nedenlerine ulaştıklarını ve buna karşı önlem alabildiklerini açıkladı. (I) Çalışmalara I. Bir önceki Araba yaz, Muğla ya Yakıt gitmiştir. Türü Vites göre Motor hastalık, Gücü hayvanların Güvenlik önce beyinlerine ulaşan sinir Markaları hücrelerini tahrip ediyor, ardından da beynin işlevini yerine II. Yazın gideceği başka yerler de vardır. getirmesini engelliyordu. (II) Beyin işlevleri yavaşlayan III. Beğendiği A başka iller de vardır. Dizel Otomatik hayvanlarda 125 hp da önce iştahsızlıkla başlayan süreç, yemek yemeyi unutmaya kadar gidiyordu. (III) Bu vahim durum, yargılarından hangilerine kesinlikle ulaşılır? özellikle evcil hayvanları olan insanların moralini oldukça B Benzin Otomatik bozuyordu. 110 hp (IV) Bilim insanlarının verdiği bu sevinçli haber A) Yalnız I. B) Yalnız III. hem hayvan sahiplerini hem de hayvanseverleri oldukça C) I ve III. D) II ve III. rahatlattı. C Dizel Düz 132 hp Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra kanıtlanabilirlik açısından değişim meydana gelmiştir? 12. D Benzin Düz 99 hp A) I. B) II. C) III. D) IV. Kendinle sorunların vardı. Kıskançlık durumların vardı. E Benzin Düz 105 hp 14. Hoyrattı davranışların, Aslında görüşlerin dardı. Hem karnım doysun istiyorsun Hem pastam dursun istiyorsun Bu sözleri dile getiren kişi, karşısındakine aşağıdakilerden hangisini anlatmak istememiştir? A) Vurdumduymaz olduğunu B) Kaba ve kırıcı olduğunu C) Fikirlerinin yetersiz olduğunu D) Uyanık, açıkgöz birisi olduğunu Aşağıda zaman sözcüğünün sözlükteki bazı anlamları verilmiştir. Bir işin, bir oluşun içinde geçtiği, geçeceği veya geçmekte olduğu süre, vakit Bu sürenin belirli bir parçası, vakit Dönem, devir Buna göre zaman sözcüğü, I. Dedemin zamanında köyde şenlikler düzenlenirmiş. II. Takım savunmasını bırakıp hücum yapma zamanı geldi. III. -yor, -mekte, -makta ekleri şimdiki zaman kipleridir. IV. Zaman ilerledikçe öğrencilerin sınav kaygısı artıyor. numaralı cümlelerin hangisinde verilen anlamların dışında bir anlamda kullanılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. 4 Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce

5 15. Dışa vurumculuk (ekspresyonizm), doğanın olduğu gibi temsili yerine duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkarıldığı 20. yüzyıl sanat akımı. Bozulmuş çizgiler, şekiller ve abartılı renklerle sanatçının duygusal dünyasını aktarmayı hedefler. Edward Munch'un Çığlık adlı tablosu, bunun belirgin bir örneğidir. Ekspresyonist bir sanat eserini yorumlarken çizgilerin, renklerin kullanımına dikkat edilmelidir. Sivri keskin çizgiler, kırmızı ve tonları öfkeyi ön plana çıkarırken, dairesel oluşumlar, mavi ve tonları daha çok sakinliği vurgular. İzlenimcilik, gerçekçilik akımından etkilenen bir grup bağımsız sanatçının akademik kuralların katılığına tepki olarak ortaya çıkardığı bir akımdır. Resimde izlenimcilik özellikle ışık ve renkten kaynaklanan görsel izlenimleri yansıtmayı hedefler. Resmedilen nesnelere veya olaydan çok günün belirli bir zamanına özgü ışığın sanatçı üzerinde yarattığı izlenimlere önem verilir. Sürrealizm, sürrealist ressamların gerçekte olmayan unsurlar ve düşünceler kullanarak kendi hayal güçleriyle oluşturdukları eserlerdir. Bu eserler ile düşüncelerini, duygularını ve hayal güçlerini yansıtırlar. Çevrelerindeki gelişmelere karşı bu yolla cevap verirler. Örneğin vakitle ilgili bilinen gerçek yerine kendi gerçeklerini yaratırlar. 8. Aşağıdakilerden hangisi bu metinde sözü edilen resim türlerinden birine örnek gösterilemez? A) B) C) D) C) Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce 5

6 16. Muhabir: Sizce yazıda önemli olan dil midir, içerik midir? Yazar: ---- Bu röportajda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Aslında bu soru her zaman yazarın beyninin bir köşesindedir ve onu içten içe bir kurt gibi kemirir. Ve eğer yazar bu soruya takılıp kalırsa ortaya koyduğu üründen de bir hayır gelmez. Ben bunun için yazılarımın her zaman ne anlattığıyla ilgilenir, gerisini ikinci plana atarım ki kafam bu soruyla meşgul olmasın. Bu yüzden de benim yazılarımın her zaman bir derdi vardır ve o derdi anlatırım. B) Eğer bir yazar, gerçekten kendini yazar olarak adlandırabiliyorsa o zaman ait olduğu topluluğun anlayabileceği şekilde yazmalıdır. Sonrası çevirmenlerin işi. Eğer en başta bulunduğun topluluğa kendini anlatamıyorsan, cümle kuramıyorsan, günlük yaşamdan kopuk sözcüklerin varsa anlattığın şey isterse dünyanın sırrı olsun gene de önemi yok. C) Şüphesiz buna verilecek çok farklı cevaplar çıkabilir. Ama bence bunun tek bir cevabı vardır: Bilgi. Siz bilgiye sahip değilseniz karşınızdakini de bu bilgiye ikna edemezsiniz. Bilginin efendisi olduğunuzda açamayacağınız kapı da kalmaz. Günümüz dünyasının da en büyük gücü silah değil, bilgidir bu yüzden. Bilgiye hükmeden zamana da hükmeder. D) Bu soruya Neresinden bakmak gerekir? diye düşünüyorum. Yani bu kavramlar iç içe geçmiş kavramlardır. Yani biri olmadan 10. diğerini düşünebilmeniz mümkün değil. Ortaya koyduğu şey de bundan beslenir, bununla başarılı olur. Ne anlatırsanız nasıl anlattığınız da önemli, nasıl anlatırsanız ne anlattığınız da önemli. 17. Büyük harflerin kullanıldığı yerler ile ilgili bazı kurallar şunlardır: Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar. Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar. Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar. Bu kurallara göre, I. Ağrı Dağı nın eteğinde dağcıların kamp alanı vardı. II. İngiliz taraftarlar kupa finali için Türkiye ye geliyorlar. III. Özge hanım, konuklarını yemek salonuna davet etti. IV. İsmet paşa komutasındaki Türk ordusu harekete geçti. numaralı cümlelerin hangilerinde yazım yanlışı yapılmıştır? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce 6

7 18. Bu görselden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) İklim değişikliği göz önünde bulundurulduğunda 2050 yılına kadar gıda üretiminin artması gerekmektedir. B) Su ihtiyacı az olan, uzun ömürlü tohumların kullanılması su ve gıda israfının önlenmesi açısından önem taşımaktadır. C) Ormanların daha az zarar görmesi açısından ıslah edilmiş tohumlukların kullanılması ekolojik açıdan daha yararlı bulunmaktadır. D) Salgın hastalıklar nedeniyle 2030 yılına kadar yarım milyondan fazla kişinin zarar görmesi beklenmektedir. Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce 7

8 19. Aşağıdakilerin hangisinde bir sözcük hem fiilimsi hem de kalıcı isim olarak kullanılmıştır? A) Develerin su içtiği, bu kurumaya yüz tutmuş gölcükte artık yaşama dair bir iz bile kalmamıştı. Ne kurbağa ne de bir yosun İçimden geceyi burada geçirmek geldi. Çadırımı kurup ateşimi yakmaya hazırlandım. Çantamda hâlâ birkaç parça şey kalmıştı. B) Gökyüzündeki bu ani ışımanın ne olduğunu anlayabilmek için kafamızı yukarı kaldırdığımızda gördüğümüz şey karşısında hepimiz şok olmuştuk. Çünkü uzun zamandır fırlatılması beklenen uzay aracı fırlatılmış ve tam da bizim üstümüzden geçiyordu. C) Kardeşim televizyonda gördüğü şeyleri denemeye bayılırdı. Bir keresinde sütü, çikolatayı, meyveyi kısacası evde ne bulduysa dolaba atıp dondurmaya başlamış. İki gün sonra aklına gelen bu karışımı Dondurma ister misiniz? diye sorarak satmaya çalışmıştı. D) Yağan yağmurda bizim sokakta yürüyebilmek beceri ister. Nerede çukur var, nerede taşlar oynuyor hepsini bilmelisiniz. Yoksa dizinize kadar ıslanmanız işten bile değil. İşte bu günlerde sokağımızın yabancılarını izlemek bizim için bir eğlence hâlini almıştı. 20. Her katta iki dairenin olduğu dört katlı bir binada yaşayan Asuman, Aslı, Asiye, Asya, Asi, Asude, Asu, Asel adlı kişilerin oturduğu katlarla ilgili bilinenler şunlardır: Asel, birinci katta; Aslı, ikinci katta oturmaktadır. Asya, Asiye nin bir üst katında oturmaktadır. Asi nin bir alt katında Aslı, bir üst katında Asude oturmaktadır. Asuman birinci katta oturmamaktadır. Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerden hangisi kesinlikle yanlıştır? A) Asu, birinci katta oturmaktadır. B) Asiye, ikinci katta oturmaktadır. C) Asuman, üçüncü katta oturmaktadır. D) Asya, dördüncü katta oturmaktadır. Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce 8

9 B D C A B A A B D A B A C C B C D D C C Büyük Türkçe Ailesi bta_turkce 9