TÜRKİYE İHRACAT KREDİ BANKASI A.Ş. TÜRK EXIMBANK KATILIM BANKALARI SEVK ÖNCESİ DÖVİZ İHRACAT KREDİSİ UYGULAMA ESASLARI

Transkript

1 TÜRKİYE İHRACAT KREDİ BANKASI A.Ş. TÜRK EXIMBANK KATILIM BANKALARI SEVK ÖNCESİ DÖVİZ İHRACAT KREDİSİ UYGULAMA ESASLARI TARİH : AMAÇ VE KONU: Madde sayılı Kanuna ilişkin 2013/4286 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın 6 ıncı maddesine istinaden; ihracatçı ve imalatçıların ihracata hazırlık aşamasında finansman ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (Türk Eximbank ) Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi (SÖİK-DVZ- KATILIM) programlarının kuralları, şartları ve takip usulleri işbu Uygulama Esasları nda düzenlenir. İşbu Uygulama Esasları kapsamında Türk Eximbank Yönetim Kurulunca tahsis edilen limitler çerçevesinde yapılacak kredi kullandırım işlemleri Birim Kredi Tahsis Komitesi Kararlarına istinaden yürütülür. TANIM VE KAPSAM: Madde 2- Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi; Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) hariç olmak üzere, ihracatçı veya imalatçı vasfını haiz ihracatçı firmalar ile, ihracat bağlantılı mal üreten imalatçı firmalara (sadece nihai üreticiler), kanun, kararname ve tebliğlerle ihracı yasaklanan malların dışında kalan ve EK Form: ML'de yer alan Türk menşeli malların, serbest dövizle, kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığı kullandırılmak üzere katılım bankalarına (aracı bankalar) tahsis edilir. İhracatçı vasfı Vergi Kimlik Numarası ile, imalatçı vasfı Kapasite Raporu ile belgelenir. Kredinin vadesini, kar payı oranını, kredilendirme oranını, kredinin kullandırılacağı döviz cinsini belirlemeye Türk Eximbank yetkilidir. Bu Uygulama Esasları nda açıklık olmayan hallerde ihracat, vergi, resim ve harç istisnası ile kambiyo mevzuatındaki genel düzenlemeler dikkate alınır. KREDİLENDİRİLMEYEN İHRACAT ŞEKİLLERİ: Madde 3- Kredi, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler, transit ticaret, ithal edilmiş malın ihracı, takas ve bağlı muamele kapsamında yapılan ihracat, bedelsiz ihracat, sınır ticareti hükümleri çerçevesinde yapılan ihracat, gümrüksüz antrepolara yapılacak ihracat ve serbest bölgelere yapılacak ihracat (Türkiye den serbest bölgelere yapılan ihracatın 3.ülkelere gönderilen kısım hariç) için kullandırılmaz. SERBEST DÖVİZ: Madde 4- T.C. Merkez Bankası nca alım satım konusu yapılan konvertibl dövizler (Türk Lirası dahil) serbest döviz olarak kabul edilir. 1

2 VERGİ, RESİM VE HARÇ İSTİSNASI: Madde 5- Kredi, vergi, resim ve harç istisnası mevzuatı hükümleri dahilinde vergi, resim ve harç istisnasından yararlanır. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu'na ilişkin hususlarda ilgili karar, tebliğ ve genelge hükümleri çerçevesinde işlem yapılır. BANKA LİMİTİ: Madde 6- Krediye aracılık eden aracı bankalar, Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi için Yönetim Kurulu tarafından belirlenmiş bulunan ABD Doları bazındaki kredi limiti çerçevesinde işlem yaparlar. Aracı Bankaların Türk Eximbank ın nam ve hesabına kullandıracağı Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi nin belirli bir andaki anapara bakiyeleri toplamı söz konusu limitler dahilindedir. Bu limitler aracı bankalara ayrıca duyurulur. FİRMA LİMİTİ: Aracı bankaların, kendilerine tahsis edilen ABD Doları bazındaki kredi limitinin Türk Eximbank tarafından belirlenen asgari bir orana tekabül eden tutarını Madde 8 de tanımlı olan Küçük ve Orta Boy İşletmelere (KOBİ) kullandırması zorunludur. Aracı bankaların sahip oldukları iştiraklere ve dahil oldukları grup bünyesindeki şirketlere, bu program kapsamında kullandırabilecekleri azami kredi miktarları, kendilerine tahsis edilen kredi limitinin en fazla % 40'ıdır. Madde 7- Bir firmanın kullanmakta olduğu Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredilerinin anapara bakiyelerinin toplamı 15 Milyon ABD Dolarını aşamaz. Firmanın geçmiş ihracat performansı aracı banka nezdinde kriter olarak doğrudan etkili olmayacak; ancak, firmanın ihracat taahhüdünü oluşturan ihracat bağlantılarının değerliliği esas alınacaktır. Bu değerleme ve doğuracağı risk tamamen aracı banka üzerindedir. PROGRAM KAPSAMINDA KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER (KOBİ) Madde 8- Program kapsamındaki Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler; (1) Bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olup, ihraç bağlantılı mal üreten imalatçı ve imalatçı ihracatçı ile ihracatçı özelliğine sahip, (2) İşyerinde 1 ila 250 çalışan 1 istihdam eden, (3) Yılık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon TL nı aşmayan, (4) bağımsız işletme 2 tanımına giren işletmelerdir. Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler; 1 Bir işletmede çalışanların toplam sayısı olarak belirlenmiş olup ilgili işletmede çalışan işçi, personel, işveren vekilleri, işveren, işletme sahipleri, işletmede düzenli olarak çalışan ve bunun karşılığında bir ücret alan ortakları da kapsamaktadır. Çalışan sayısı belirlenirken, bir yıl boyunca tam zamanlı olarak işletmede veya işletme adına çalışan kişilerin toplam sayısı çalışan olarak dikkate alınır. Hangi süre ile olursa olsun, yılın veya günün belirli bir bölümünde veya mevsimlik işlerde çalışanlar da çalıştıkları süre için toplama dahil edilirler. 2 İşletmenin - Başka bir işletmenin % 25 veya daha fazlasına sahip olmaması, - Herhangi bir tüzel kişinin veya kamu kurum ve kuruluşunun veya birkaç bağlı işletmenin tek başına veya müştereken bu işletmenin % 25 veya daha fazlasına sahip olmaması, - Konsolide hesap düzenliyor veya konsolide hesap düzenleyen başka bir işletmenin hesaplarında yer alıyor olmaması gerekmektedir. 2

3 - Mikro İşletme: On kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 1milyon TL nı aşmayan çok küçük ölçekli işletmeler, - Küçük İşletme: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yılık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 8 milyon TL nı aşmayan işletmeler, - Orta Büyüklükteki İşletme: İki yüz elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon TL nı aşmayan işletmeler olarak sınıflandırılır. İHRACAT TAAHHÜDÜ: Madde 9- İhracat taahhüdü kredi vadesi içerisinde gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade eder. MUHATAP ŞUBE: Madde 10- Türk Eximbank, kredilerinin kullandırılmasında aracı bankanın belirleyeceği yetkili şubeyi/birimi muhatap şube olarak kabul eder. Kredi talepleri bu şubelerce Türk Eximbank'a iletilir. Kredi kullandırım talimatları Türk Eximbank tarafından muhatap şubelere gönderilir. Geri ödeme bildirimleri 20 nci maddede düzenlenen şekilde muhatap şubelerce yapılır. Muhatap şubeyi temsile yetkili kişilerin imza sirkülerlerinin ve değişikliklerin Türk Eximbank a iletilmesi zorunludur. HESAP AÇILMASI: Ek-8 de yer alan Faks Sözleşmesinin aracı banka genel müdürlüklerince imzalanarak, yetkili kişilerin güncel imza sirkülerleri ile birlikte Türk Eximbank a iletilmesi zorunludur. Madde 11- Kredi kullandıracak aracı bankaların muhatap şubeleri nezdinde Türk Eximbank Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi adı altında yabancı para birimli (USD) özel cari hesap hesap açılır, krediyle ilgili ödeme ve tahsilatlar bu hesaptan yapılır. Bu hesaba ait aylık ekstreler, muhatap şubelerce, takip eden ayın ilk haftası içerisinde Türk Eximbank'a gönderilir. MÜRACAAT ŞEKLİ: Madde 12- Aracı banka tarafından her bir kredi talebi için aşağıdaki belgelerle birlikte Türk Eximbank'a müracaat edilmesi şarttır. (1) Kredi Talep Formu EK-1 (2) Firma Bilgi Formu EK-2 (3) Firma Taahhütnamesi EK-3 (4) Muvafakatname EK-4 Türk Eximbank'a gönderilecek kredi müracaat belgelerinden; Kredi Talep Formu, Firma Bilgi Formu, Firma Taahhütnamesi, Muvafakatname fotokopi veya suretinin aracı bankanın muhatap şubesi tarafından tasdik edilmesi gerekir. İhracata konu malı imal ile ihraç eden firmaların farklı olması ve imalatçı firmanın kredi talebinde bulunması halinde, imalatçı firma ihracatçı firmadan muvafakatname almak zorundadır. İlk defa kredi kullanacak olan firmaların kapasite raporu, firma unvanının yer aldığı ilgili Ticaret Sicil Gazetesi nin son sayısının fotokopilerini ibraz etmeleri gerekir. 3

4 TEMİNAT: Türk Eximbank ın, kredi talebine konu olan taahhüdün ve firmanın özel durumuna göre gerekli görülecek her türlü bilgi ve belgeyi talep etme hakkı saklıdır. Madde 13-Kredi kullandırılmadan önce aracı bankalar dövizi natık kendilerine tahsis edilen ABD Doları cinsinden limitlerinin % 10 fazlası tutarında Katılım Bankaları Sevk öncesi Döviz İhracat Kredisi Aracı Banka Borçlu Cari Hesap Taahhütnamesini (EK-7) düzenleyerek Türk Eximbank'a gönderir. Aracı bankanın limitlerinde bir artış yapılması halinde, yenilenen limitin % 10 fazlası tutarında düzenlenen Borçlu Cari Hesap Taahhütnamesinin Türk Eximbank a iletilmesi şarttır. EK SÜRE VE MÜCBİR SEBEP HALLERİ: Madde 14- İmalatçılar ya da ihracatçılar mücbir sebep halleri dışında, taahhüde göre verilen kredi miktarının az oluşu, kredi süresinin kısa oluşu, girdilerin veya malın tedarik edilememesi, iç veya dış pazar zorlukları, alıcının tek taraflı tasarrufu gibi gerekçelerle imalatın ya da ihracatın tamamını veya bir kısmını gerçekleştiremediklerini ileri sürerek vade temdidi talebinde bulunamazlar. Mücbir sebep halleri ve bunların tevsikine ilişkin hususlarda yürürlükteki vergi, resim ve harç istisnası mevzuatı hükümleri esas alınır. Türk Eximbank, bu kapsamda vadesini temdit etmeyi uygun bulduğu kredilerde, uygulayacağı kar payı oranını yeniden belirleyebilir. DÖVİZ GETİRME SÜRESİ Madde 15- Kambiyo yükümlülükleri T.P.K.K. hakkında 32 sayılı Karar da belirtilen azami süreler dahilinde yerine getirilir. KREDİ VADESİ Madde 16- Kredi vadesi 720 gündür. KAR PAYI ORANI: Kredi vadesinin başlangıcı, kredinin Türk Eximbank tarafından aracı bankanın hesabına alacak kaydedildiği tarihtir. Kredi vadesinin hafta sonu veya resmi bir tatile rastlaması halinde (takvim yılı itibariyle yasal olarak belirtilen yarım iş günleri dahil), takip eden ilk iş günü kredi vadesi olarak dikkate alınır. Madde 17- Kredilere uygulanacak kar payı oranları, Türk Eximbank tarafından belirlenir ve aracı bankalara ayrıca duyurulur. Kredilere uygulanacak kar payı oranlarının belirlenmesinde, kredi kullandırım tarihinde geçerli oranlar esas alınır. Aracı bankalar, bu kar payı oranları üzerine Türk Eximbank tarafından belirlenen komisyon oranlarını ilave edebilirler. Aracı banka komisyonu azami yıllık 0,5 (yarım) puandır. Aracı bankalar, kredinin kullandırımı ile ilgili birinci fıkrada düzenlenen işbu komisyon dışında Türk Eximbank'tan veya firmadan her ne nam altında olursa olsun komisyon, ücret, masraf vs alacakları talep ve tahsil edemezler. 4

5 DÖVİZ CİNSİ: Türk Eximbank, uygulayacağı kar payı oranlarını tek taraflı olarak değiştirmeye yetkilidir. Kar payı oranlarındaki değişiklikler Türk Eximbank nezdinde riski bulunan kredilere uygulanmaz. Kar payı oranı, Türk Eximbank tarafından belirlenecek ve internet sitesinde yayınlanacak sabit oranlardan oluşacaktır. Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi nde, kredinin kar payı oranının hesaplanmasında ABD Doları için kullanılacak baz oran, kredinin kullandırıldığı valör gününe ait Reuters ekranında yayınlanan ve 360 gün vadeli krediler için TOPIRS sayfasında 1 yıla; 540 gün vadeli krediler için USDIRS sayfasında 1,5 yıla, 720 gün vadeli krediler için ise USDIRS sayfasında 2 yıla göre belirlenmiş satış fiyatı olacaktır. Madde 18- Kredi ABD Doları cinsinden kullandırılır. KULLANDIRIM: Madde 19- Orijinal müracaat evrakı Türk Eximbank a ulaştırılmış kredi taleplerinden, Türk Eximbank tarafından uygun bulunanlara ait kredi tutarları aracı bankanın muhabir hesabına ödenir. Aracı banka, hesaplarına intikal eden kredi tutarlarını, 11 inci maddede düzenlenen hesaplara aynı gün alacak kaydeder ve 5 (beş) iş günün içerisinde ilgili firmanın hesabına aktarmak suretiyle öder. Kredinin aracı banka tarafından yukarıda belirtilen sürede firmalara ödenip ödenmediği, firmanın kredinin bildirilen kullanım tarihinden itibaren 5 işgünü içerisinde Türk Eximbank a ibraz edeceği yazılı teyit ile belirlenir (EK-6). Aksi halde kredinin aracı banka tarafından firmaya ödendiği kabul edilir. Firmalardan alınacak yazılı teyide göre, kredinin aracı banka tarafından yukarıda belirtilen sürede firmaya ödenmemesi durumunda; 24 üncü maddedeki hükümler uygulanır. Kredinin aracı banka hesaplarına intikal etmesini müteakip iptal edilmek istenmesi durumunda 23 üncü maddede belirtilen müeyyideler uygulanır. Kredi tutarı aracı bankaya döviz olarak aktarılır. Türk Eximbank, ilgili kredi tutarını aracı bankanın muhabir hesabına döviz olarak alacak kaydedilmek üzere talimat verir. Türk Eximbank, kredi kullandırım dekontlarını aynı gün aracı bankaya gönderir. Aracı banka hesaplarına alacak kaydedilen kredi tutarının tamamını, valör tarihinde belirlenen kur üzerinden TL olarak 5 iş günü içinde firmaya kullandırır. Kredinin Türk Lirası karşılığının belirlenmesinde kullanılacak döviz kuru valör tarihinde saat 11.00'de Türk Eximbank tarafından belirlenen ABD Doları alış kurudur. Tahsis edilen döviz kredisi geçici bir Döviz Tevdiat Hesabına (DTH) aktarılıp bu hesaptan TL alışı yapılamaz. 5

6 GERİ ÖDEME: Madde 20 - Kullandırılan krediler, anapara ve tahakkuk eden kar paylarıyla birlikte en geç kredi vadesinde geri ödenir. Aracı bankalar, kredi kullanıcısı firmadan tahsil edecekleri kredi tutarlarını, vadesinde Türk Eximbank a geri öder. Aracı bankalar tarafından yapılan geri ödemelerde ödemenin vadesinde/valör tarihinde gerçekleşmemesi halinde Türk Eximbank a ödenmeyen tutar için valör düzeltmesinin (back value) yapılması esastır. Kredinin vadeden önce kısmen veya tamamen geri ödenmesi halinde, ihracat taahhütlerinin kapatılmasında orijinal kredi vadesi esas alınacaktır. Kredinin erken geri ödenmesi durumunda, kar paylarının hesaplanmasında kredi talep formunda belirtilen orijinal vade için kullandırım tarihinde geçerli sabit oran dikkate alınır. Kredinin geri ödemesi, aracı banka tarafından kredi vadesinden 2 (iki) iş günü önce en geç saat e kadar yazılı olarak (Geri Ödeme Bildirim Formu-Ek:5) Türk Eximbank a geri ödeme ihbarında bulunularak yapılır. Yasal olarak belirtilen yarım iş günlerinde geri ödeme bildirimi yapılmaz. Geri ödeme bildiriminin bu tarihlere rastlaması durumunda, bildirim formu muhatap şubeler tarafından kredi vadesinden 3 (üç) iş günü önce Türk Eximbank a iletilir. Türk Eximbank, anapara tutarı ve kar payından oluşan toplam tutar ile valör tarihini bir yazıyla aracı bankaya bildirir. Aracı bankaların bankacılık işlemleri ve katılım fonu kabul etme yetkilerinin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunca kaldırılması halinde (ilgili Kararının Resmi Gazete'de yayınlandığı tarihte) ve/veya Türk Eximbank a olan taahhütlerini yerine getirmedikleri takdirde, söz konusu aracı bankalar nezdinde kredi bakiyesi bulunan firmalar, kredilerini vadelerinde tahakkuk edecek kar payları ile birlikte Türk Eximbank tarafından belirlenecek muhabir hesaplara öderler. Aracı bankalar, firmanın krediyi geri ödeyip ödemediğine bakmaksızın, Türk Eximbank'a krediyi vadesinde kapatmayı Katılım Bankası Borçlu Cari Hesap Taahhütnamesini (EK-7) imzalayarak peşinen kabul ederler. Türk Eximbank kredi geri ödemelerinin yapılmasını istediği muhabir hesap numarasını yazılı olarak aracı bankaya bildirir. Aracı banka, kredi geri ödemesinde Türk Eximbank'ın kendilerine bildirdiği anapara ve kar payından oluşan toplam tutarı, döviz olarak, valör tarihinde Türk Eximbank'ın muhabir hesabına alacak kaydettirmek üzere gerekli işlemi yapar. Firma krediyi aracı bankaya döviz veya TL olarak geri ödeyebilir. (1) Kredinin, firma tarafından aracı bankaya döviz olarak geri ödenmesi durumunda; Kredi, vadesinden önce veya en geç vadesinde kısmen veya tamamen ihracat bedeli dövizlerden mahsup yoluyla geri ödenebilir. Bu durumda aracı bankaca Döviz Satım Belgesi düzenlenmeksizin, geri ödeme tarihindeki aracı banka döviz alış kurundan sadece ihracata ilişkin Döviz Alım Belgesi düzenlenmektedir. Bu kapsam dışındaki kaynaklardan sağlanarak açılan DTH' ndan kredinin döviz ile tasfiye edilmesi mümkün olup, bu şekilde geri ödeme sadece kredi riskini ortadan kaldıracak, ihracat taahhüdünü kapatmayacaktır. 6

7 Kredi, kullandırılan döviz cinsi üzerinden geri ödenir. (2) Kredinin, firma tarafından aracı bankaya TL olarak geri ödenmesi durumunda; Kredinin, firma tarafından aracı bankaya TL olarak geri ödenmesi durumunda; ödenecek TL tutarın belirlenmesinde kullanılacak kur işlem günü saat 11.00'de Türk Eximbank tarafından belirlenen ABD Doları satış kurudur. İHRACAT TAAHHÜDÜNÜN KAPATILMASI: Madde 21- İhracat taahhüdünün kapatılmasında aşağıdaki esaslar uygulanır. Gerçekleşmenin tespitinde FOB ihraç değeri esas alınır. a) Kredinin FOB ihracat taahhüdünün, kredi için tanınan orijinal ve/veya ek süre içerisinde fiilen gerçekleştirilmesi zorunludur. Gümrük Beyannamesi (GB) FOB tutarı; döviz kredilerinde her halükarda anapara, kar payı ve aracı banka komisyonu toplamından az olamaz. b) Fiili ihraç tarihi olarak; GB nin arka yüzünde kayıtlı malların yurtdışı edildiğine ilişkin tarih veya A hanesinde kayıtlı tarihten hangisi firma lehine ise o tarih esas alınır. Bu tarih, kredi kullandırım tarihinden önceki ve kredinin orijinal vadesinden sonraki bir tarih olamaz. (Ek yükleme süresi verilen krediler hariç). Konteyner ile yapılan ihracatlara mahsus olmak üzere, konteynere yükleme tarihi de fiili ihraç tarihi olarak esas alınır. Ancak, bu gibi durumlarda, konteynere yüklemenin yapıldığı tarihin, ilgili GB de açıkca gösterilmesi şarttır. c) Kredinin ihracat taahhüdü ile ilişkilendirilmiş GB üzerine; kullandırılan döviz cinsi üzerinden kredi anapara, kar payı ve aracı banka komisyonu toplamı kadar şerh düşülür. Türkiye de İkamet Etmeyenlere Özel Fatura ile yapılan satışlarda, dövizin herhangi bir kredi kuruluşuna satıldığını gösteren Döviz Alım Belgesi nin (DAB) üzerine de şerh düşülür. Bakiye tutar firmanın, ticari bankalarca kendi kaynaklarından kullandırılmış olan kredilerinin taahhütlerine saydırılabilir. Aracı bankaların ilgili şubelerince kullandırılan kredilerin ihracat taahhütlerinin kapatılmasında, Türk Eximbank tarafından düzenlenerek gönderilen Taahhüt Kapatma Formu ndaki zorunlu alanlar doldurulduktan sonra aynı form onaylanarak ve kredi bazında hazırlanan Taahhüt Kapatma İşlem Formu (Ek Form: TKF) çerçevesinde saydırılan taahhüt kapatma belgelerinin dökümü eklenerek, muhatap şubeler kanalıyla Türk Eximbank tarafından belirtilecek süreler içinde tekrar Türk Eximbank a gönderilir. İlgili şubeler tarafından, kredinin ihracat taahhüdüne saydırılan Gümrük Beyannamelerinin Mükellef nüshası (Özel Fatura ile yapılan satışlarda, Özel Fatura ile ilişkili DAB ların müşteri nüshası) üzerine İşbu belgenin FOB... lık kısmı... firmasının nezdinizdeki... No.lu Türk Eximbank Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi taahhüdünün kapatılmasında kullanılmıştır ibareli, anapara, kar payı ve aracı banka komisyonu toplamı kadar şerh düşülerek ve taahhüt kapatma işlemlerinde kullanılan kurlar ayrıca belirtilerek yetkililerce imzalanır. 7

8 İhracat taahhüdü kapanmayan kredilere 23 üncü maddede belirtilen müeyyideler uygulanır. Her türlü belge ve bilgiyi talep ederek işlemleri denetlemekle yetkili olan Türk Eximbank bu denetimini ilgili şubelerde de yapabilir. Aracı Bankaların bankacılık işlemleri yapma ve katılım fonu kabul etme yetkilerinin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Kararı ile kaldırılması halinde (ilgili Kararının Resmi Gazete de yayınlandığı tarihte) ve/veya Türk Eximbank a olan taahhütlerini yerine getirmedikleri takdirde, kullanılan bir krediye ait Türk Eximbank nezdindeki ihracat taahhüdünün kapatılması için, ilgili taahhüt kapatma belgelerinin orijinal nüshaları ve birer fotokopilerini kredinin azami kullanım süresinden itibaren en geç 30 gün içinde ihracatçı firma tarafından Türk Eximbank'a bizzat gönderilir. Bu durumda taahhüt kapatma işlemleri bizzat Türk Eximbank tarafından sonuçlandırılır. d) Kredi talebi sırasında taahhüt edilenden/kullandırılandan farklı bir döviz cinsi üzerinden gerçekleştirilen ihracatların, taahhüt hesaplarıyla ilişkilendirilmesinde, Gümrük Beyannamesi tarihindeki T.C. Merkez Bankası çapraz kurları uygulanır. Türk Lirası üzerinden gerçekleştirilen ihracat tutarlarının kredi döviz cinsine çevrilmesinde, Gümrük Beyannamesi tarihindeki T.C. Merkez Bankası ilgili döviz satış kuru esas alınarak hesaplama yapılır. Kredinin ihracat taahhüdünün, kredi talep formunda ihracı taahhüt edilen malların (G.T.İ.P en az 4 haneli belirtilmek kaydıyla) ihracatı ile kapatılması esastır. Ancak, krediyi kullanan firmanın imalatçı olması durumunda taahhüde saydırılmak istenen malın söz konusu firmanın kapasite raporunun Üretim Konusu bölümünde yer alması, imalatçı-ihracatçı (imalatçı vasfını haiz ihracatçı firmalar) ya da sadece ihracatçı olması durumunda ise, taahhüde saydırılmak istenen malın, kanun, kararname ve tebliğlerle ihracı yasaklanan malların dışında kalan (Ek Form: ML'de yer alan Türk menşeli) mallar arasında olması koşuluyla, firma tarafından kredi başvuru aşamasında beyanda bulunulan maldan farklı bir malın kredi taahhüdüne saydırılabilmesi mümkündür. (Fındık kırma ve işleme tesisi bulunduğu Kapasite Raporu/Sanayi Sicil Belgesi nden tespit edilen ve fındık ihracı taahhüdü karşılığında kullandırılan kredilerin ihracat taahhütlerinin, fındık ihracatı ile kapatılması zorunludur.) Peşin Döviz Peşin döviz veya red clause akreditif ödeme şekliyle gerçekleştirilen ihracatların, kredinin kullandırıldığı tarihten sonra gerçekleştirilmiş olması kaydıyla, kredi taahhüdüne saydırılması mümkündür. Grup Firması İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğde (İhracat ) yer alan tanıma giren grup firmalarınca gerçekleştirilen ihracatın, grup ilişkisinin gerek kredi kullandırılması ve gerekse kredi konusu ihracat taahhüdünün kapatılması sırasında mevcut olması şartıyla, ihracat taahhüdünün kapatılmasında kullanılması mümkündür. Serbest Bölge Türkiye de mukim firmaların Serbest Bölgelere yaptıkları ihracatlarının ilgili kredinin ihracat taahhüdü ile ilişkilendirilmesinde, ihracatın 3. ülkelere yapıldığının taahhüt kapatma aşamasında Serbest Bölge İşlem Formunun Kullanıcı nüshasının aslı ve 8

9 alıcının adına düzenlenen fatura ile belgelenmesi gerekmektedir. Söz konusu Serbest Bölge İşlem Formu kullanıcı nüshası üzerine ihracat taahhüdüne sayıldığına ilişkin şerh düşülür. Türkiye de İkamet Etmeyenlere Yapılan Satışlar Bağlı bulundukları vergi dairelerinden alınan ve "Türkiye'de İkamet Etmeyenlere Özel Fatura ile Yapılacak Satışlara Ait KDV İhracat İstisnası İzin Belgesi" (İstisna İzin Belgesi) ile Türkiye de ikamet etmeyen yolculara tanınan istisna kapsamında düzenlenmiş "İzin Belgesi" dahilinde yapılan satışlara ilişkin faturaların, İhracatçı Birlikleri 3 ve yetkili çıkış gümrük müdürlüklerinin 4 onayının alınması kaydıyla, kredi ihracat taahhütlerine saydırılması mümkündür. Özel Fatura ve Yolcu Beraberi Eşya şeklinde yapılan satışlarda Döviz Alım Belgesi ibrazı aranacak olup ve her iki belgenin üzerine ihracat taahhüdü ile ilgili olarak şerh düşülecektir. Özel Takas Özel Takas çerçevesinde gerçekleştirilen ihracat işlemlerinin (bağlı muamele kapsamında olmaksızın); ihracat veya ithalat işlemlerinde ülke ayırımı yapılmaksızın, Bankamızca kullandırılan ihracat kredilerinin taahhütlerinin kapatılmasında kullanılabilir. Navlun İhracatta taşımanın yerli firmaya yaptırılması ve bu hususun taşımayla ilgili faturadan tespit edilmesi kaydıyla, CF ihracat bedeli de kredi ile ilgili taahhüde saydırılabilir. Ancak, taşımanın bir hizmet ihracı olması nedeniyle, navlun bedelinin yurda getirilerek ihracatçı adına alışının yapılmış olmasının Döviz Alım Belgesi ile tevsik edilmesi ve taşıma bedeline tekabül eden döviz tutarı kadar şerh düşülmesi gerekir. İhraç Kaydıyla Teslim Krediyi kullanan firmanın imalatçı firma olması durumunda, ihraç kaydıyla malın teslimi aşamasında ihracatçı firma adına düzenlenen satış faturası ile ihracatçı firma beyanının ibrazı gerekli olup taahhüde saydırılacak tutar, faturadaki miktara tekabül eden döviz tutarını hiç bir şekilde aşamaz. Ayrıca, imalatçı firma tarafından düzenlenen satış faturası ile Gümrük Beyannamesinde (GB) belirtilen malların, imalatçı firmanın Kapasite Raporu nun üretim konusunda yer alması gerekir. DİİB Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında ithalatın finansmanı amacıyla döviz olarak döviz kredisi kullandırılmış olması halinde, ilgili kuruluş tarafından DİİB nin ihracat taahhüdüne sayılan GB nin mükerrer kullanılmamasını teminen, Ekonomi 3 İlgili çıkış gümrüğüne ibrazından önce veya gümrüğe onaylatılmasından sonra İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri ne onaylatılması gerekmektedir. 4 Yetkili çıkış gümrük müdürlükleri; İstanbul, İzmir, Antalya, Samsun, Trabzon, Edirne (Kapıkule), Kırklareli (Dereköy) ve Artvin (Sarp) İllerindeki bütün çıkış kapıları ve Çorlu Havalimanı Gümrük Müdürlüğü olup, bunların dışındaki herhangi bir gümrükçe tasdikli fatura işleme alınmayacaktır. 9

10 Bakanlığı na bağlı ilgili bölge müdürlüğü tarafından tasdikli DİİB fotokopisi ya da bu konudaki yazının ibraz edilmesi gerekir. TAAHHÜT HESAPLARINA SAYILMAYACAK İHRACAT: Madde 22- Türk Eximbank'ın Uluslararası Kredi/Garanti programları kapsamındaki ihracatlar ile diğer kısa vadeli kredi programları kapsamında taahhüde saydırılan ihracatlar, ihracat taahhüt hesabının kapatılmasında kullanılamaz. İHRACAT TAAHHÜDÜNÜN YERİNE GETİRİLMEMESİ HALİNDE UYGULANACAK MÜEYYİDELER: Madde 23- Taahhüt edilen ihracatın kredi süresi içerisinde ve diğer şartlar çerçevesinde, kısmen veya tamamen yeri getirilmediğinin tespit edilmesi halinde; (1) Geri Ödeme Aşamasında: Program kapsamında uygulanan akdi kar payı oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak kar payı ile vergi ve fonlar birlikte tahsil edilir. (2) Taahhüt Kapatma Aşamasında: İhracat taahhüdüne ait yükümlülüklerin kredi süresi içerisinde ve diğer şartlar çerçevesinde kısmen veya tamamen gerçekleştirilmemiş olduğunun taahhüt kapatma aşamasında tespit edilmesi halinde, krediye, gerçekleşmeme oranında aşağıda belirtilen müeyyideler uygulanmak suretiyle sağlanmış olan menfaatler geri alınır; Program kapsamında uygulanan akdi kar payı oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak kar payı ile kredi kullanan firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan kar payı tutarı arasındaki fark, vergi ve fonlar tahsil edilir. (3) Tahsil edilen kar payı üzerinden hesaplanacak ve Gider Vergisi Kanunu na göre Türk Eximbank tarafından ödenecek Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, aracı bankalar vasıtasıyla firmadan talep ve tahsil edilir. (4) Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu'na ilişkin yükümlülükler ilgili karar, tebliğ ve genelgeler çerçevesinde aracı bankalarca yerine getirilir. (5) İhracat taahhüdünün kısmen veya tamamen gerçekleşmemesinden dolayı, başlangıçta istisna edilmiş olan Damga Vergisi ile ilgili mevzuat gereği yapılacak işlemler aracı bankalar tarafından yerine getirilir. Türk Eximbank işbu Uygulama Esasları nda belirtilen sürelerde ihracat taahhüt hesapları kapatılmamış firmaların yeni kredi taleplerini değerlendirmeme hakkını saklı tutar. AMAÇ VE KURAL DIŞI KULLANIMLAR İLE KREDİNİN GERİ ÖDENMEMESİ HALİNDE ARACI BANKALARA UYGULANACAK MÜEYYİDELER: Madde 24- (1) Kredinin Uygulama Esasları nın 19 uncu maddesinde belirtilen süre içerisinde aracı bankalarca firmaya ödenmemesi ve bu durumun firmadan alınacak yazılı teyit ile tespit edilmesi, (2) Firmadan tahsil edilen kredinin, Uygulama Esasları'nın 20 nci maddesinde belirtilen süre içerisinde Türk Eximbank'a geri ödenmemesi, 10

11 (3) Kredinin, Uygulama Esasları çerçevesinde vadesinde aracı bankalarca Türk Eximbank'a geri ödenmemesi durumlarında, ödemenin yapılması için yukarıda zikredilen maddelerde belirtilen vade ile ödemenin fiilen gerçekleştirildiği vade arasında geçen süre için; uygulanan akdi kar payı oranı ile kredi ödeme tarihinde kredi programı bazında geçerli olan en yüksek kar payı oranından yüksek olanının 1,2 katı üzerinden hesaplanancak kar payı ile vergi ve fonlar birlikte tahsil edilir. Bu madde kapsamında Türk Eximbank tarafından aracı bankalardan tahsil edilen ceza ile Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi tutarları hiçbir şekilde kredi kullanan firmaya yansıtılamaz. Ayrıca, bu maddede bahsedilen şekilde bir uygulama yaptığı veya krediyi Uygulama Esasları'nın 1 inci maddesinde belirtilen amaç dışında kullandığı veya 6 ncı maddenin 3 üncü fıkrasında belirtilen hususa uymadığı tespit edilen aracı bankaların kredi limitleri Türk Eximbank tarafından geçici veya süresiz olarak iptal edilir. DİĞER: Madde 25-İşbu Uygulama Esasları Katılım Bankaları Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi Borçlu Cari Hesap Taahhütnamesinin ayrılmaz bir parçasıdır. 11

12 BİLGİ VERME VE YÜRÜRLÜK BİLGİ VERME: Madde 26- Aracı bankalar tarafından firmaya kullandırılan kredi ile bu kredinin bakiyesi ve krediye konu olan ihracat ile ilgili olarak gelen dövizler ve diğer hususlara ait tüm bilgi ve belgeler aracı bankalar tarafından, talep halinde, Türk Eximbank'a eksiksiz olarak verilir. Madde 27- Uygulama Esasları'nda aracı banka ile Türk Eximbank arasındaki ilişkileri düzenleyen maddelerde hüküm bulunmayan hallerde işlemlerin mahiyetine aykırı düşmediği sürece, Borçlar Kanunu'nun Vekalet ve Komisyon'a ilişkin hükümleri uygulanır. YÜRÜRLÜK: Madde 28- İşbu Uygulama Esasları tarihinden itibaren geçerlidir. 12

13 EKLER: Talep Formu EK 1 Firma Bilgi Formu EK 2 Firma Taahhütnamesi EK 3 Muvafakatname EK 4 Geri Ödeme Bildirim Formu EK 5 Firma Teyidi EK 6 Katılım Bankası Borçlu Cari Hesap Taahhütnamesi EK 7 Faks Sözleşmesi EK 8 EK FORMLAR: Taahhüt Kapatma İşlem Formu Mal Listesi TKF ML 13