OBEZİTE CERRAHİSİNDE SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)

Transkript

1 OBEZİTE CERRAHİSİNDE SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS) Ameliyattan sonra ne kadar süreyle işimden uzak kalacağım? Ameliyattan sonra çoğu hasta bir veya en fazla iki hafta içinde işe dönebilmektedir. Ameliyattan sonra bir süreliğine enerjinizin azaldığını hissedebilirsiniz ve işe döndüğünüz ilk hafta yarım gün veya iki günde bir işe gidip çalışmanız gerekebilir. Ameliyattan sonra ne zaman egzersiz yapmaya başlayabilirim? Hemen! Hastanedeyken bile, kısa ve hafif yürüyüşler yapmanız iyileşme süreciniz için önemlidir. Burada kilit nokta yavaş yavaş başlamaktır. Vücudunuza ve hekiminize kulak verin. Ağırlık kaldırıyorsanız ilk 6 ay düşük profil de kalın. Egzersiz konusunda acele etmeyin, kendinizi yavaş yavaş geliştirin. Yüzüyorsanız, suya girmeden önce yaralarınızın muhakkak iyileşmesi gerekir. Dolayısıyla yüzmeyi en erken gün sonunda düşünmelisiniz. Geçmişte karın ameliyatı geçirdiysem veya fıtık varsa laparoskopik ameliyat geçirebilir miyim? Buna genel cevap evet dir. Hekiminize ve anestezi uzmanınıza, özellikle karın ve pelvis dahil daha önceki bütün cerrahi müdahaleleri anlatmalısınız. Çoğumuz çocukluk operasyonlarını unuturuz. Sizin için çok yıllar önce geçirdiğiniz ufak bir cerrahi müdahale olabilir ancak cerrahınız için önemlidir. Tip 2 diyabet imin olması ameliyatı daha riskli hale getirebilir mi? Evet. Ameliyat zamanında cerrahınızın diyabetinizin yönetimiyle ilgili bütün talimatlarına uyun. Tip 2 diyabeti olan hemen herkes ameliyattan sonra büyük bir gerileme veya

2 hatta tamamen gerileme görmektedir. Kalp hastalığım varsa, laparoskopik ameliyat geçirebilir miyim? Evet, ama kardiyoloğunuzdan onay almanız gerekebilir. Obezite cerrahisi aşağıdakiler de dahil çoğu kalp hastalığı ile ilgili problemlerin düzeltilmesine yardımcı olabilir; Yüksek tansiyon (hipertansiyon) Kolesterol Lipid ile ilgili sorunlar Kalpte büyüme (dilate kalp veya anormal kalınlaşma) Vasküler (atardamar ve damar) ve koroner (kalp arter) hastalığı Ameliyat öncesi, hekiminize kalbinizin durumu hakkında mutlaka bilgi verin. Atriel fibrilasyonu olan, kalp kapakçığı değiştirilmiş veya daha önce stent veya kalp baypas ameliyatı geçirmiş kişilerde bile başarılı olunmaktadır. Herhangi bir türde kan sulandırıcı alıyorsanız, ameliyattan önce ve sonra size özel talimatlar verilecektir. Ameliyattan sonra ne zaman hamile kalabilirim? Bebek sağlıklı olacak mı? Çoğu kadın ameliyattan sonra, orta denilebilecek düzeyde kilo kaybıyla bile, çok daha fazla doğurgandırlar. Kilolu hastalarda doğum kontrol hapları çok etkili OLMAZLAR. Kilonuzun değiştiği dönemde de doğum kontrol hapları çok güvenilir değildir. Bu nedenle, BÜTÜN cinsel ilişkilerde bir rahim içi araç veya prezervatif kullanılması önerilmektedir. Adet dönemleri çok düzensiz olabilir ve hiç beklemediğiniz bir anda hamile kalabilirsiniz! Çoğu hekim ameliyattan sonra hamile kalmak için ay beklemeyi tavsiye etmektedir. Ameliyattan sonra kilo kaybıyla birlikte, hamilelik ve doğumda

3 sorun yaşama riski çok daha azdır. Aynı zamanda ameliyat geçirmemiş ve kilo vermemiş aşırı kilolu hamile kadınlara kıyasla daha az düşük ve ölü doğuma rastlanmaktadır. Estetik ameliyat geçirmem gerekli olacak mı? Çoğu hastada gevşeme veya sarkma görülecektir ama bu durum beklenen bir durumdur. Ameliyattan sonra 6 ila 18 ay arasında pek çok değişiklik yaşayacaksınız. Kişisel görüntünüz ne kadar kilo verdiğiniz, kalıtım, egzersiz yapıp yapmamanız veya sigara içip içmediğiniz de dahil birçok şeye bağlıdır. Genel olarak sarkan cilt giysilerle saklanabilir. Birçok hasta, görünümleri açısından internette de bulunabilen sıkılaştırıcı giysiler giymektedirler. Bazı hastalar sarkan fazla cilt için estetik operasyonu tercih edeceklerdir. Cerrahlar genellikle en az 18 ay beklemeyi tavsiye etmektedirler, ama bu süreden önce de durumunuz değerlendirilebilir. Ameliyattan sonra saçlarım dökülecek mi? Ameliyattan sonra 3 ila 6 ay arasında saç dökülmesine sıkça rastlanmaktadır. Bunun sebebi tamamen anlaşılamamıştır. Bütün tavsiye edilen destekleyici ilaçları alsanız da, saç dökülmesi meydana gelecektir. Saç dökülmesi hemen her zaman geçicidir. Yeterli miktarda alınan protein, vitaminler ve mineraller saçınızın tekrar uzamasını sağlayacak ve uzun dönemde azalmasına engel olacaktır. Ameliyattan sonra vitamin ve mineral almak gerekli olacak mı? Multivitamin almanız gerekecektir. Bazı vitamin ve minerallerden, özellikle Demir, Kalsiyum ve D Vitaminini daha yüksek dozlarda almanız gerekli olabilir. Aynı zamanda belli aralıklarla laboratuvar kontrollerinden geçmeniz gerekecektir. Alacağınız vitamin takviyeleri kan tahlillerinizi inceledikten sonra hekiminiz tarafından verilmelidir.

4 Ameliyattan önce perhiz yapmam gerekecek mi? Evet. Birçok hekim, ameliyat geçirecek hastalarının -kişisel medikal durumuna bağlı olmak üzere- ameliyattan 1 veya 2 hafta önce özel bir perhiz yapmasını isteyebilir. Bu ameliyat öncesi rejimin sebebi karaciğeri küçültmek ve karındaki yağları azaltmaktır. Bu durum cerrahi prosedüre yardımcı olur ve daha güvenli hale getirir. Ameliyattan sonra perhiz ve spor yapmam gerekir mi? Hayır ve Evet. Çoğu kişi perhizi insanı aç bırakan bir plan olarak düşünür. Ameliyattan sonra insanlar kendini böyle hissetmez. Ameliyattan ay sonra birçok hasta iştahını kısmen geri kazanacaktır. Ama iştahınız eskiye kıyasla çok daha az olacak ve artık daha kolay doyduğunuzu fark edeceksiniz. Bu her istediğinizi her zaman yiyebileceğiniz anlamına gelmez. En iyi sonuçları elde etmek için sağlıklı yiyecekler seçilmesi çok önemlidir ama çoğu hasta yine de tadı iyi yiyecekleri, hatta atıştırmalıkları yemek ister. Çoğu hasta egzersizi yoğun ve acı veren bir şey olarak düşünmektedir. Düzenli ve aşırı olmayan aktiviteler uzun vadede çok daha yararlıdır. Egzersiz bazen çalışma da olabilir ama cezalandırıcı, sonu gelmeyen bir mücadeleye dönüşürse, devam edemezsiniz. Onun yerine, hekiminizle birlikte size uygun değişik aktivitelerden oluşan bir program belirleyin. Egzersizde herkese uyan tek beden gibi bir plan yoktur. İlerledikçe öğrenecek ve değişeceksiniz! Birçok hasta için (normal kilodaki insanlar için de) egzersiz, sadece kalori yakmak için değil, düzenli stres kontrolü ve iştah kontrolü için de çok önemlidir. Yaşımız ilerledikçe, hareketsizlik kırılganlığa sebep olur ki bu da genel olarak sağlığımız için oldukça tehlikelidir. Sağlıklı kemikler ve kas kaybını önlemek bir ölçüde haftalık ağırlık kaldırma

5 egzersizleri, yürüyüş veya kas direnç egzersizleri yapılmalıdır. Ameliyattan sonra daha önce kullandığım ilaçların bazılarını bırakabilir miyim? Kilo verdikçe, yüksek taniyon, kalp hastalığı, artirit, kolesterol ve diyabet için aldığınız ilaçlara olan ihtiyacınız ya azalacak yada çoğunlukla tamamen ortadan kalkacaktır. Doç. Dr. Halil Coşkun *Bu makale AMBS kaynakları temel alınarak hazırlanmıştır. KİMLER TÜP MİDE AMELİYATI YAPTIRABİLİR? KİMLER YAPTIRAMAZ? TÜP MİDE AMELİYATI İLE NE KADAR KİLO VERİLEBİLİR?

6 OBEZİTE EVLİLİĞİ TEHLİKEYE SOKUYOR! AKŞAM GAZETESİ Geçtiğimiz günlerde gazetelerde yer alan bir haberde aşırı kiloları yüzünden ayrılan ve kilo verdikten sonra tekrar evlenen bir çiftin haberi vardı. 31 yaşındaki Bihter Cihay ile 32 yaşındaki Vahdet Altun aşırı kiloları nedeniyle ayrılmış, tüp mide ameliyatı olup toplamda 125 kilo verdikten sonra tekrar evlenmişlerdi. Biz de obezitenin kadın erkek ilişkileri üzerindeki etkisini psikiyatri uzmanı Yrd. Doç. Dr. Güzin M. Sevinçer e sorduk, Doç. Dr. Halil Coşkun da evlilik kurtaran obezite ameliyatlarını anlattı. OBEZ KADIN HAKARETE UĞRUYOR Kilo problemi, özellikle kadınlarda evlilikte problemlere yol açıyor. Eşi tarafından kilosu nedeniyle sürekli aşağılanan, hakarete maruz kalan kadının benlik saygısında ciddi düşüş meydana geliyor. Böylece kadının kendine olan güveni zedeleniyor. Haliyle de kendini başarısız, yetersiz ve sevgiyi hak etmeyen biri olarak hissediyor. Kadının kendini cinsel

7 olarak da çekici bulmaması cinsel hayatlarında da olumsuzluklara sebep oluyor hatta boşanmaların kaynağı olabiliyor. Kadınlar bu ayrımcılıktan dolayı özellikle de romantik ilişkiler noktasında daha fazla sıkıntı yaşıyor. Çarpıcı bir örnek olarak arkadaşlık sitelerinde kendini kilolu veya obez diye tanıtan kişilerin daha az tercih edildiği ortaya konmuş. Obez kadınlar duygusal ilişkilerinden daha az memnuniyet duymaktadır. İlişkinin biteceği endişeleri ilişkinin geneline hâkimdir. Erkek arkadaşı ya da eşi tarafından çekici bulunmadığı hatta kilolu olduğu için eşinin kendisini aldatabileceği, böyle bir durumu yaşadığında ise kilolu olduğu için eşinin bu davranışının normal olduğu düşüncesi sık karşılaştığımız bir durumdur. Özellikle kadınlar kiloları nedeniyle partnerleri tarafından hakarete maruz kalmakta ve yine bu durumu sineye çekmektedirler. İDEAL KİLOYA ULAŞINCA BOŞANDI MI? Evlilik ve kilo ilişkisi her olguda farklılıklar gösterebiliyor. Tabii ki ameliyat sonrası kilo vermenin neticesinde özgüven artışı, fiziksel ve cinsel açıdan kişinin kendini daha çekici hissetmesi evlilik yaşamında olumlu sonuçlar sağlayabilir. Bazen de aksine kişinin kendine güveninin artışı kötü giden evliliği bitirmesi için cesaret de verebilir. Örneğin fazla kilosu nedeniyle eşi tarafından sürekli hakarete maruz kalan bir hastamın ameliyat motivasyonu, zayıflayarak bu hakaretlerden kurtulmak arzusuydu. Zayıflayınca eşinin artık kendisini beğeneceği ve hakaret etmeyeceğini düşünüyordu. Ameliyat sonrası fazla kilolarını verdikten sonra eşinin beğenisini kazandı ve hakaretlerden kurtuldu. Bu sefer hastam eşinin kilolu döneminde kendisine takındığı tavırla ilgili aslında çok öfkelendiğinin farkına vardı, O kadar aşağılamayı nasıl kaldırabildim? Bana böyle davranmasını affedemiyorum diyen hastamın evliliği ciddi bir krize girdi. TÜP MİDE AMELİYATI

8 Dünyada ve ülkemizde en çok tercih edilen Tüp Mide ameliyatı. Bu ameliyatla midenin yaklaşık yüzde 80 lik bölümü dikey olarak kesilip çıkarılıyor, böylelikle yemek yeme miktarında ciddi anlamda azalma oluyor. Midenin çıkarılan bölümünde yoğun olarak bulunan açlık hormonu azaldığı için iştah duygusu da azalıyor. İkinci sırada ise Gastrik Bypass var. Bu ameliyatta hem midenin hacmi küçültülüyor hem de küçültülen mideye ince bağırsakla bağlantı sağlanarak, yenilen gıdaların emilimi azaltılıyor. Bu ameliyat özellikle Tip2 Diyabet hastalarında yüzde 85 oranında iyileşme sağlıyor. Obezite ameliyatları Laparoskopik ve Robotik Cerrahi teknikleriyle yapılıyor. Normal yatış süresi 3 gündür. Hastalarımız 7-10 gün içinde iş ve sosyal hayatlarına dönebiliyor. Ameliyattan sonra özel bir diyet değil de, yeni bir beslenme düzeni için eğitim alınması önemli. Özellikle bu konuda özelleşmiş beslenme uzmanlarıyla hastalarımızın yemek yeme alışkanlıkları düzenleniyor. Beslenme Terapisi dediğimiz bu durumla hastalarımız daha uyumlu oluyor hem de sağlıklı kilo veriyorlar. KİMLER YAPTIRABİLİR? yaş arasında olan herkese uygulanabilir. Tecrübeli merkezlerde 18 yaş altı ve 65 yaş üstü hasta ameliyatları da başarılı şekilde yapılmaktadır. - Vücut Kitle Endeksi 40 kg/m2 nin üzerindeki Morbid Obez hastalar. - Vücut Kitlesi kg/m2 olup Tip2 Diyabet, hipertansiyon, karaciğer yağlanması ve uyku apnesi olanlar yaptırabilir. - Kronik alkol ve uyuşturucu bağımlısı olmamak! - Psikiyatik aktif hastalığın olmaması gerekiyor. Ancak psikiyatri değerlendirmesi ve tedavisinden sonra onay alınırsa cerrahi tedavi için değerlendirme yapılabilir. ESKİ KİLOSUNA DÖNMÜYOR Obezite ameliyatlarıyla 18 aylık bir periyotta fazla kilonun (total kilonun değil ama) yaklaşık yüzde 80 ini vermek mümkün. Obezite ameliyatları birer mucize değildir ancak çok etkili

9 bir araçtır. İkinci yıldan sonra beslenme düzenlerinde rahatlama ve psikolojik sebeplerden dolayı yüzde 5-20 oranında geri kilo alımı bildirilmekte. Ancak hiçbir hastamızın eski kilosuna kolay kolay geri dönmesi mümkün görünmüyor. Tüm cerrahi yöntemlerde olduğu gibi obezite ameliyatları da kendi içinde birtakım riskler içeriyor. Genel olarak bu riskler bilimsel çalışmalarda yüzde 1 in altında gösteriliyor. Riskleri; kanama, enfeksiyon, kaçak (sızıntı), emboli ve akciğer sorunları olarak sayabiliriz. AKŞAM Gazetesi 22 Kasım 2014 SİBEL ATEŞ YENGİN sibel.ates@aksam.com.tr DOÇ. DR. HALİL COŞKUN HABERTÜRK GÜN ORTASI DOĞAN MEMİŞ DOÇ. DR. HALİL COŞKUN SHOW

10 TV ANA HABER / VOLKAN AKYILDIZ