ÇEKİRDEK KİMYASI. Kimya Ders Notu
|
|
- Derya Köprülü
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ÇEKİRDEK KİMYASI Kimya Ders Notu
2 ÇEKİRDEK KİMYASI Atomaltı Tanecikler Atomaltı parçacıklar bağımsız olarak ömürleri çok kısa olduğu için normal şartlar altında gözlemlenemezler. Bu amaçla oluşturulan parçacık hızlandırıcısı denilen dev düzeneklerde elektromanyetik alan içinde hızlandırılır ve yönlendirilirler. Hızlandırılan taneciklerin çarpışmaları sonucu yeni tanecikler açığa çıkar. Bu taneciklerin de çoğu son derece kısa ömürlüdür.çok kısa sürede bozunurlar. Yapılan bu çalışmalar sonucunda Standart Model olarak adlandırılan yeni bir tanecik modeli ortaya konmuştur.
3 Standart Model Standart Model, maddenin temelyapı taşlarını ve bunların etkileşimlerine aracılık yapan temel kuvvetleri tanımlayan kuramdır. Bu modele göre, bütün maddesel evren, birbirleriyle 4 temel kuvvet aracılığıyla etkileşen; kuark ve leptonlardan oluşur. Kuarklar ve lepton ar temel tanecikler olup kuwet taşıyıcı tanecikler aracılığıyla etkileşime girerek evrendeki görünür maddeleri oluştururlar.
4 Kuarklar Kuarklar spinleri 1/2 ve elektrik yükleri +2/3 veya -1/3 olan parçacıklardır. Şimdilik bilinen 6 çeşit kuark ve 6 çeşit anti kuark vardır. (u) up (yukarı), elektrik yükü = +2/3 (d) down (aşağı), elektrik yükü = -1/3 (c) charm (tılsımlı), elektrik yükü = +2/3 (s) strange (garip), elektrik yükü = -1/3 (t) top (üst), elektrik yükü = +2/3 (b) bottom (alt), elektrik yükü = -1/3
5 Yukarı ve aşağı kuark bütün kuarklar içinde en düşük kütleli olanlardır. Daha ağır kuarklar parçacık bozunması yoluyla aşağı ve yukarı kuarka dönüşürler. Bu nedenle yukarı ve aşağı kuarklar evrende en yaygın olanlardır. Diğer kuarklar sadece yüksek enerjili çarpışmalarda (kozmik ışınlar ve parçacık hızlandırıcılarda) oluşabilir. Kuarklar bir araya gelerek hadronlar olarak bilinen daha büyük parçacıkları oluştururlar. Bunların en kararlı olanları atom çekirdeğinin bileşenleri proton ve nötrondur. Proton: iki yukarı bir aşağı kuarktan. (uud) Nötron: bir yukarı ve iki aşağı kuarktan meydana gelmiştir.(ddu)
6 Her kuark çeşidi için ona karşılık gelen bir tane de antiparçacık bulunur. Antikuark denilen bu parçacık kuarktan, sadece ters işaretli olması ile ayrılır ve karşılık gelen kuarkın sembolünün üzerine çizgi eklenerek gösterilir. (örneğin yukarı kuark için anti kuark u ile gösterilir.) Genellikle bütün antimaddelerde olduğu gibi, antikuarklar da kendi kuarkı ile aynı kütleye, ortalama ömür süresine ve spine sahiptir ancak elektrik yükü ve diğer yükleri ters işaretlidir. Kuarklar elektrik yükü, renk yükü, spin gibi çeşitli özelliklere sahiptirler.
7 Leptonlar Güçlü etkileşime girmeyen parçacıklar sınıfıdır. Leptonların en çok bilineni ve en küçük olanı elektrondur. Elektron şimdilik başka parçacıklardan yapılmamış olarak kabul edilmektedir. Leptonların spini 1 ve elektrik yükleri -1 veya 0 dır. Şimdilik bilinen 6 çeşit lepton ve 6 2 çeşit anti lepton vardır.
8
9 Madde moleküllerden, moleküller atomlardan, atomlar elektron bulutu ve bir çekirdekten, çekirdek proton ve nötronlardan, proton ve nötronlar da daha temel parçacıklar olan kuarklardan oluşmuştur. Temel Kuvvetler Parçacıkları bir arada tutan kuvvet taşıyıcılarına bozon denir. Doğada şimdilik varlığı bilinen dört temel kuvvet vardır. Bunlar; 1. Güçlü nükleer kuvvetler 2. Zayıf nükleer kuvvetler 3. Elektromanyetik kuvvet 4. Kütle çekim kuvvetidir.
10 Güçlü Nükleer Kuvvetler: Doğadaki en güçlü kuvvetlerdir. Bu kuvvetler sayesinde proton ve nötrondaki kuarklar bir arada tutulurlar. Ancak kuarklar arasındaki mesafe çok küçülmedikçe bu kuvvetler etkili olmaz. Kuarkların çok yakın mesafelerde birbirini çekme veya itme özellikleri vardır. İki u kuark birbirini iterken u ve d kuarklar birbirini çeker. Bu çekme ve itmeler kuarkların renk özelliği ile ilişkilidir. Standart modele göre bu çekme veya itme kuvvetleri gluon adı verilen çok küçük parçacıkların alışverişi sayesinde olur.
11 Zayıf Nükleer Kuvvetler: Proton ve nötronların yapılarında bulunan u ve d kuarklar simetrik dağılmadığından bunlarda renk dipolleri vardır. Bu dipol karakter proton ve nötronlar arasında bir dipol çekim etkileşimi sağlar. Dolayısıyla çekirdek içinde proton - proton, nötron - nötron ve proton nötron çekim kuvvetleri oluşur. Zayıf nükleer kuvvetler çekirdek içinde protonlar arasındaki elektriksel itme kuvvetlerini dengelerse çekirdek kararlı olur. Protonlar arası elektriksel itme kuvvetleri daha kuvvetli olursa çekirdek kararsızlaşır ve parçalanır.
12 RADYOAKTİVİTE Doğadaki olaylar fiziksel, kimyasal ve radyoaktif olmak üzere üç grupta incelenir. Fiziksel Olaylar Maddenin atomal yapısını, proton, nötron ve elektron sayısını değiştirmeyen, tanecikler arası uzaklığı ve çekim kuvvetini değiştiren olaylardır. Örneğin; hal değişimleri, genleşme Kimyasal Olaylar Elektron alışverişi veya elektron ortaklaşması sonucu gerçekleşen, maddenin moleküler yapısını değiştiren olaylardır. Kimyasal olaylar; atomun çekirdek yapısını, proton ve nötron sayısını değiştirmeyen olaylardır. Örneğin; bileşik oluşumu, elektroliz, yanma...
13 Radyoaktif Olaylar Atomun çekirdek yapısını, proton veya nötron sayısını değiştiren olaylardır. Örneğin; atomların ışıma yapması, füzyon, fisyon NOT: Fiziksel, kimyasal ve radyoaktif olaylardan; en fazla enerji değişimiyle gerçekleşenler radyoaktif olaylar en az enerji değişimiyle gerçekleşenler ise fiziksel olaylardır.
14 Radyoaktif Madde Bazı element atomlarının çekirdekleri kararlı, bazılarınınki ise kararsızdır. Çekirdek kararlılığı, çekirdekteki proton ve nötron sayılarına bağlıdır. Genellikle nötron sayısının, proton sayısına oranı; arasında olan çekirdekler kararlıdır.
15 Çekirdekleri kararsız olan atomlar, kendiliğinden alfa (α), beta (β ), Pozitron (β + ) ışımaları ya da elektron yakalama şeklinde çekirdek tepkimeleri gerçekleştirerek daha kararlı atom çekirdeklerine dönüşürler. Bu tür elementlere doğal radyoaktif elementler denir. Atom numarası 83'ten büyük olan elementler doğal radyoaktif elementlerdir. Radyoaktiflik atom çekirdeğinden kaynaklanan bir özellik olduğundan atom çekirdeğini değiştirmeyen olaylar, atomun radyoaktif özelliğinide değiştirmez. Radyoaktiflik, maddenin fiziksel haline, dış koşullara, madde miktarına, element veya bileşik halinde olmasına bağlı değildir. Bir element radyoaktif ise bileşikleri de radyoaktiftir.
16
17 ÖRNEK 1
18 ÇÖZÜM 1
19 ÖRNEK 2
20 ÇÖZÜM 2
21 ÇEKiRDEK TEPKiMELERi Atomların çekirdeklerinde gerçekleşen tepkimelere çekirdek tepkimeleri denir. Çekirdek tepkimelerinde atom çekirdekleri, çeşitli ışımalar yaparak, parçalanarak ya da birleşerek bir başka atom çekirdeğine ya da izotopuna dönüşür. Çekirdek tepkimelerinde genellikle atom çekirdeği değiştiğinden atom türü ve sayısı korunmayabilir. Ancak proton ve nötron sayıları toplamı (nükleon sayısı toplamı) korunur. Kimyasal tepkimelerde atom türünün korunmasına rağmen, çekirdek tepkimelerinde atom çekirdeği değişerek, başka tür atomlara dönüşür. Kimyasal tepkimelerde kütle korunur. Çekirdek tepkimelerinde ise kütlenin bir kısmı enerjiye dönüştüğünden kütle + enerji toplamı korunur. Kimyasal tepkimelerde olduğu gibi çekirdek tepkimelerinin de başlaması için belirli bir aktifleşme enerjisine ihtiyaç vardır.
22 Bu taneciklerden (+) ve (-) yüklü olanlar, elektriksel alanda kendi yüklerinin zıt kutbuna saparlar. Yüksüz olan tanecikler ise, elektriksel alandan etkilenmezler.
23 Kararlılık Kuşağı Radyoaktiflik, çekirdekteki nötron/proton oranına bağlı bir özelliktir. Nötron sayıları ile proton sayıları arasında bir grafik çizildiğinde; aralığında radyoaktif olmayan çekirdeklerin bulunduğu bir kuşak elde edilir. Buna kararlılık kuşağı adı verilir.
24 DOĞAL RADYOAKTİF BOZUNMALAR
25
26 ÖRNEK 3
27
28
29
30
31 ÖRNEK 4
32 ÇÖZÜM 4
33 ÖRNEK 5
34 ÇÖZÜM 5
35 Radyoaktifliğin keşfedilmesi sonrasında, çekirdek enerjisini kullanılır hale getirmek için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunlar çekirdek bölünmesi (fisyon) ve çekirdek kaynaşması (füzyon) tepkimeleridir. YAPAY RADYOAKTİFLİK 1 Atom çekirdekleri yüksek enerjili proton ( 1 p ), nötron ( n) ve alfa ( 2He) taneclkleriyle bombardıman edilerek başka atom çekirdeklerine dönüştürülür. Bu tür tepkimelere yapay çekirdek tepkimesi denir. Örneğin;
36 Fisyon (Çekirdek Bölünmesi) Büyük kütleli çekirdeklerin nötronla bombardıman edilerek daha küçük kütleli çekirdekleri oluşturmasıdır. Yukarıdaki tepkimede oluşan yeni nötronlar diğer uranyum çekirdeklerini etkiler ve böylece hızı gittikçe artan bir tepkime oluşur. Böyle tepkimelere zincir tepkimesi denir. Atom bombası ve nükleer reaktörlerde fisyon tepkimeleri gerçekleşir.
37 Füzyon (Çekirdek Kaynaşması) Küçük kütleli çekirdeklerin yüksek enerjinin etkisiyle kaynaşarak daha büyük kütleli çekirdeklere dönüşmesidir. Füzyon tepkimeleri çok yüksek sıcaklıkta gerçekleşen tepkimeler olduğundan termo nükleer reaksiyonlar olarak da adlandırılır. Hidrojen bombası ve güneşteki tepkimeler, füzyon tepkimelerine örnektir. Çekirdeklerin bölünmesi veya kaynaşması sırasında çekirdeklerde mevcut olan enerji açığa çıkar. Açığa çıkan bu enerji Nükleer Enerji olarak adlandırılır.
38 UYARI: Füzyon tepkimelerinde açığa çıkan enerji, fisyon tepkimelerinde açığa çıkan enerjiden çok daha fazladır.
39 YARILANMA SÜRESİ VE BOZUNMA HIZI Radyoaktif elementlerin kendi kendine ışıma yaparak başka elementlere dönüşmesine radyoaktif bozunma denir. Her elementin radyoaktif özelliği birbirinden farklıdır. Radyoaktif maddeler kendilerine özgü bir hızla bozunmaya uğrarlar. Radyoaktif maddelerin, birim zamanda bozunan madde miktarına bozunma hızı adı verilir. Bozunma hızı; atomun çekirdek yapısına ve başlangıç miktarına bağlıdır. Yarılanma süresi aynı olan elementlerde, başlangıç kütlesi büyük olan elementin bozunma hızı daha büyüktür. Yarılanma süresi farklı olan elementlerden eşit kütlelerde alındığında, yarılanma süresi kısa olan elementin bozunma hızı daha büyüktür. Ancak bozunma hızı; sıcaklık ve basınç gibi dış faktörler ile atomun fiziksel ve kimyasal özelliklerine bağlı değildir.
40 Radyoaktif çekirdeklerin bozunma hızları çekirdek kararlılığının bir ölçüsüdür. Farklı elementlerin bozunma hızları, yarılanma süreleri ile karşılaştırılabilir. Radyoaktif bir maddenin başlangıç kütlesinin yarısının bozunması için geçen süreye yarılanma süresi ya da yarı ömür denir. Radyoaktif bir çekirdeğin yarılanma süresi ne kadar kısa ise, bozunması o kadar hızlı ve radyoaktif şiddeti o kadar fazladır. Yarılanma süresi, maddenin türüne bağlıdır. Atom ve kütle numaraları farklı olan bütün elementlerin yarılanma süreleri farklıdır. Ayrıca aynı elementin farklı izotoplarının yarılanma süreleri de farklıdır. Yarılanma süresi madde miktarına bağlı değildir. Aynı maddenin her yarılanması için geçen süre aynıdır. Yarılanma süresi, sıcaklık ve basınç gibi dış faktörler ile atomun fiziksel ve kimyasal özelliklerine ve atomun bileşik halinde bulunmasına bağlı değildir.
41
42 ÖRNEK 6 Yarılanma süresi 5 yıl olan radyoaktif elementin 120 gramlık örneğinden 20 yıl sonunda kaç gramı bozunur?
43 1. Çözüm Yolu: 2. Çözüm Yolu:
44 ÖRNEK 7 32 gram radyoaktif X elementinin 3t gün sonunda kütlesi 4 grama düşüyor. Buna göre, X elementinin kütlece %75 i kaç günde bozunur? A) t 2 B) t C) 3t 2 D) 2t E) 5t 2
45 ÇÖZÜM 7 Radyoaktif X elementinin 32 gramının 4 grama düşmesi için; üç kez yarılanması gerekir. Üç kez yarılanması için 3t gün geçtiğine göre, elementin yarılanma süresi t gündür. X elementinin kütlece % 75 i bozunduğunda, %25 i bozunmadan kalır. Başlangıç kütlesi,l00 gram alındığ ında, kütlece % 7 5 inin bozunması için, kez yarılanması gerekir. X elementinin yarılanma süresi t gün olduğundan, 2 kez yarılanması için 2t gün geçer. YANIT D
46 NÜKLEER REAKTÖRLER Nükleer reaktörler, içerisinde nükleer tepkimelerin kontrollü bir şekilde yürütüldüğü ortamlardır. Günümüzde fisyon tepkimesine dayanan yüzlerce nükleer reaktör vardır. Atom bombasında çok kısa sürede gerçekleşen fisyon tepkimesi, nükleer reaktörlerde daha uzun sürede gerçekleştirilerek enerji elde edilir. yakıttır. ( Nükleer reaktörü oluşturan en önemli elemanlardan birincisi Pu da yakıt olarak kullanılabilir.) 239 uranyum Yakıt olarak kullanılacak uranyumun reaktöre girmeden önce her türlü safsızlıktan arındırılması gerekir. Ayrıca yapısındaki 235 U oranı %3 dolayına yükseltilmiş olmalıdır (uranyum zenginleştirilmeli) Günümüzde yakıt olarak UO 2, tercih edilmektedir.
47 Günümüzde kullanılan basınçlı su reaktörlerinde zenginleştirilmiş uranyum çubukları su içerisinde asılmış durumda ve atm basınç altındadır. Su iki amaçla kullanılır; birincisi, fisyon sonucu oluşan nötronları yavaşlatmak, ikincisi ısı transferi ortamını oluşturmak. Nükleer reaktörlerin en önemli elemanlarından bir diğeri ise kontrol çubuklarıdır. Reaktörün kontrolü ortamdaki nötron sayısının kontrolü ile mümkündür. Eğer, fisyondan doğan nötronların oluşma hızı uranyum yakıt tarafından yakalanma hızına eşit ise reaktör aynı güçte çalışmaya devam eder. Ortamdaki nötronların sayısı arttıkça güç yükselir, azaldıkça güç düşer. Ortamda nötron kalmazsa reaksiyon durur. Bunun için, reaktöre kadmiyum veya bordan yapılan ve nötronları soğuran kontrol çubukları yerleştirilir. Bu çubuklar reaktörde istenilen derinliğe indirilerek reaksiyon kontrol altında tutulur. Nükleer santraller, termik santrallerde olduğu gibi dışarı CO 2 ve SO 2, gibi gazlar salmazlar, kül bırakmazlar.bundan do ayı çevreyi kirletmedikleri söylenebilir. Ancak, nükleer reaktörden çıkan kullanılmış yakıt yüksek radyoaktiviteye sahip bir çok madde içerir. Yüksek aktiviteli bu nükleer atıkların çevreye ve insana zarar vermeden yok edilmesi çok önemli bir problemdir.
48 Radyoaktif ışınların giricilikieri ve iyonlaştırma özellikleri: Radyoaktif ışınların en önemli özelliklerinden ikisi giricilik ve iyonlaştırma etkileridir. Giricilik özellikleri radyoaktif ışınların çeşitli maddelerin içinden geçip geçmemeleri ile ilişkiliyken, iyonlaştırma etkisi, bu ışınların içinden geçtikleri maddenin 1 cm'lik bir kısmında oluşturdukları iyon çiftlerinin sayısıdır. a. Alfa ışınları: Alfa parçacıklarını oluşturan 4 2 He+2 çekirdeği yüklü bir parçacık olması nedeniyle içinden geçtiği maddenin elektronları ile çok kuvvetli etkileşerek madde tarafından yavaşlatılır. Elektron yakalayan 4 2 He+2 tanecikleri helyum atomlarına dönüşür. Bu nedenle alfa parçacıkları, iyonlaştırma etkileri en fazla olan ışınlardır. Alfa parçacıklarının kütleleri büyük olduğu için maddeden geçişlerizordur. Bunun için bu parçacıkları çok az kalınlıklardaki maddelerle (örneğin ince bir kağıt tabaka ile) durdurmak mümkündür.
49 b. Beta ışınları: Beta ışınları, alfa ışınlarına göre daha az yüklü oldukları için iyon aştırma etkileri de alfa ışınlarınınkinden daha azdır. Beta ışınlarının kütleleri alfa parçacıklarına göre daha küçüktür. Bu nedenle beta ışınlarını oluşturan hızlı elektronlaı moleküllerin elektron ve çekirdekleriyle e ektrostatik etkileşmeye girerek yüzeyden 1 cm içeriye kadar girebilir. Beta ışınlarından korunmak için ince alüminyum levhadan yapılmış bir engelleyici malzeme yeterlidir.
50 c. Gama ışınları: Gama ışınlarının iyonlaştırma etkileri bu ışınların yüksüz olmaları nedeniyle alfa ve beta ışınlarınınkinden daha azdır. Yüksek enerjili gama ışınları ise alfa ve beta ışınlarına göre vücuttan, camdan, kapıdan, duvardan daha kolay geçebilir ve yolu üzerinde çarptığı canlı dokuya diğer ışınlara göre daha fazla zarar verebilir. Dolayısıyla gama ışınlarının ancak kurşunlu tuğlalardan yapılmış duvarlar veya çok kalın beton bloklar ile engellenerek canlılara zarar vermesi önlenebilir. * Radyoaktif ışınların analizi için sintilasyon sayıcısı, Wilson sis odası ve Geiger - Müller (Gayger Müller) sayacı kullanılır. En çok kullanılan ise Geiger - Müller sayacıdır.
51 Aktiftik: Radyoaktif maddenin 1 saniyedeki radyoaktif bozunma sayısına "aktiflik" denir. Kaynağın (radyoaktif maddenin) aktifliği arttıkça saniyedeki nükleer bozunma sayısı da artar. Saniyedeki bir nükleer bozunma 1 becquerel (1Bq) olarak verilir. Absorblanmış doz: Radyasyona maruz kalmış bir dokunun absorbladığı ışınlardan depolanan enerjiye absorblanmış (soğurulmuş) doz denir. Absorblanmış doz birimleri olarak Rad ve Gy (Gray) kullanılır. Rad, ışınlanan maddenin 1 kg'ına 10 2 J'lük enerji veren radyasyon miktarıdır. Gray ise ışınlanan maddenin 1 kg'ına 1 J'lük enerji veren radrasyon miktarıdır. (1 Gy = 100 Rad veya Rad= 10 2 Gy'dir.)
52 BiyoIojik eşdeğer oluş: Belli bir radrasyon dozunun hedef dokuda yol açabildiği biyolojik hasar, yalnızca soğurulan enerji miktarına değil, radyasyonun türüne, organizmanın cinsine, dokunun niteliğine ve organ hacmine de bağlıdır, Dolayısıyla hedef dokudaki biyolojik etkinin ölçüsü olarak, soğurulan enerji miktarının boyutsuz bir biyolojik etkinin faktörü ile çarpılması sonucunda elde edilen "biyolojik eşdeğer doz" kullanılır. Eşdeğer dozun birimi Sievert (Sv), Gray ile aynı 1J/kg birimine sahiptir. Ancak Gray, radyasyonun fiziksel etkisinin ölçümünde kullanılırken; Sievert, biyolojik etkisini ölçmede kullanılır.
53 Radyoaktiflikten Kaynaklanan Tehlikeler ve Korunma Yolları: Alfa, beta ve gama ışınlarının canlı dokuya teması, dokudaki moleküllere çok yüksek enerji transfer ederek moleküllerin ayrışmasına ve serbest radikal olarak adlandırılan yüksek enerjili taneciklerin oluşumuna neden olur. Oluşan yüksek enerjili serbest radikaller, diğer molekülleri dolayısıyla canlı dokuları etkileyerek genetik bozukluklar ve kanser başta olmak üzere sağlığa zararlı birçok etki oluşturur. Uluslararası Radyasyondan Korunma Komitesi'nin (ICRP) belirlediği ve ALARA prensibi olarak adlandırılan prensibe göre radyasyondan korunmak için; 1. Pozitif ve net bir yarar sağlamadıkça hiçbir radyasyon uygulaması yapılmamalıdır. 2. Sosyal ve ekonomik faktörler de gözönüne alınarak ışınlama süresi en düşük düzeyde tutulmalıdır, 3. Bireyler için önerilen eşdeğer doz limitleri aşılmamalıdır.
54 * Radyasyon dozu, kaynağa olan uzaklığın karesi ile ters, temas süresi ile doğru orantılı olduğu için kaynaktan mümkün olduğunca uzakta ve kısa süreli çalışılmalıdır. * Radyoaktif kaynak ile kişi arasına yayımlanan ışınları tamamen veya kısmen soğuracak bir engel konularak radyasyondan korunulabilir. Bu olaya zırhlama denilir. * Radyoaktif maddelerden bilimsel araştırmalarda, tıpta teşhis ve tedavide, endüstride, arkeoloji, jeoloji gibi alanlarda ve kimyada yararlanılmaktadır.
Radyoaktif elementin tek başına bulunması, bileşik içinde bulunması, katı, sıvı, gaz, iyon halinde bulunması radyoaktif özelliğini etkilemez.
RADYOAKTİFLİK Kendiliğinden ışıma yapabilen maddelere radyoaktif maddeler denir. Radyoaktiflik çekirdek yapısıyla ilişkilidir. Radyoaktif bir atom hangi bileşiğin yapısına girerse o bileşiği radyoaktif
DetaylıBüyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri
7 Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu 225 Test 1 in Çözümleri 1. Elektrikçe yüksüz parçacıklar olan fotonların kütleleri yoktur. Işık hızıyla hareket ettikleri için atom içerisinde bulunamazlar. Fotonlar
DetaylıKİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü
KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 5 ATOM ÇEKİRDEĞİNİN
DetaylıHayat Kurtaran Radyasyon
Hayat Kurtaran Radyasyon GÜNLÜK HAYAT KONUSU: Kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi KĐMYA ĐLE ĐLĐŞKĐSĐ: Radyoterapi bazı maddelerin radyoaktif özellikleri dolayısıyla ışımalar yapması esasına dayanan
Detaylı3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI
3- KİMYASAL ELEMENTLER VE FONKSİYONLARI Doğada 103 elementin olduğu bilinmektedir. Bunlardan 84 metal elementlerdir. Metal elementler toksik olan ve toksik olmayan elementler olarak ikiye ayrılmaktadır.
DetaylıRADYOAKTİFLİK. Bu çalışmalar sonucunda radyoaktif olarak adlandırılan atomların yüksek enerjili tanecikler ve ışınlar yaydıkları belirlenmiştir.
RADYOAKTİFLİK Atomların ve molekiller arası çekim kuvvetlerinin değişmesi ile fiziksel değişimlerinin, atomların değerlik elektron sayılarının değişmesiyle kimyasal değişimlerin olduğu bilinmektedir. Kimyasal
DetaylıRadyasyon, Radyoaktivite, Doz, Birimler ve Tanımlar. Dr. Halil DEMİREL
Radyasyon, Radyoaktivite, Doz, Birimler ve Tanımlar Dr. Halil DEMİREL Radyasyon, Radyoaktivite, Doz ve Birimler Çekirdek Elektron Elektron Yörüngesi Nötron Proton Nükleon Atom 18.05.2011 TAEK - ADHK 2
DetaylıRADYASYON FİZİĞİ 1. Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu
RADYASYON FİZİĞİ 1 Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu Herbirimiz kısa bir süre yaşarız ve bu kısa süre içerisinde tüm evrenin ancak çok küçük bir bölümünü keşfedebiliriz Evrenle ilgili olarak en anlaşılamayan
DetaylıATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0
ATOMİK YAPI Atom, birkaç türü birleştiğinde çeşitli molekülleri, bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacıktır. Atom, elementlerin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimi olup çekirdekteki
DetaylıAtomlar ve Moleküller
Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli
DetaylıFİZ314 Fizikte Güncel Konular
FİZ34 Fizikte Güncel Konular 205-206 Bahar Yarıyılı Bölüm-7 23.05.206 Ankara A. OZANSOY 23.05.206 A.Ozansoy, 206 Bölüm 7: Nükleer Reaksiyonlar ve Uygulamalar.Nötron İçeren Etkileşmeler 2.Nükleer Fisyon
DetaylıATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0
ATOMİK YAPI Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 Elektron Kütlesi 9,11x10-31 kg Proton Kütlesi Nötron Kütlesi 1,67x10-27 kg Bir kimyasal elementin atom numarası (Z) çekirdeğindeki
DetaylıMalzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Atomsal yapı
Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel kavramlar Atomsal yapı İçerik Temel kavramlar Atom modeli Elektron düzeni Periyodik sistem 2 Temel kavramlar Bütün maddeler kimyasal elementlerden oluşur.
Detaylı1. Hafta. İzotop : Proton sayısı aynı nötron sayısı farklı olan çekirdeklere izotop denir. ÖRNEK = oksijenin izotoplarıdır.
1. Hafta 1) GİRİŞ veya A : Çekirdeğin Kütle Numarası (Nükleer kütle ile temel kütle birimi arasıdaki orana en yakın bir tamsayı) A > Z Z: Atom Numarası (Protonların sayısı ) N : Nötronların Sayısı A =
DetaylıT. C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ FİZİK EĞİTİMİ A. B. D. PROJE ÖDEVİ
T. C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ FİZİK EĞİTİMİ A. B. D. PROJE ÖDEVİ ÖĞRETİMİ PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME Dr. Yücel KAYABAŞI ÖLÇME ARACI Hazırlayan : Hasan Şahin KIZILCIK 98050029457 Konu : Çekirdek
DetaylıKaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti
Kaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti Radyasyonun Keşfi 1895 yılında Wilhelm Conrad Röntgen tarafından X-ışınlarının keşfi yapılmıştır. Radyasyonun Keşfi 1896 yılında
DetaylıFisyon,Füzyon, Nükleer Güç Santralleri ve Radyasyon. Prof. Dr. Niyazi MERİÇ A.Ü. Nükleer Bilimler Enstitüsü
Fisyon,Füzyon, Nükleer Güç Santralleri ve Radyasyon Prof. Dr. Niyazi MERİÇ A.Ü. Nükleer Bilimler Enstitüsü Fisyon Otto Hahn ve Fritz Strassmann 1939 yılında 235 U i bir n ile bombardıman edilmesiyle ilk
DetaylıBİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ
BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ KİMYASALBAĞLAR BAĞLAR KİMYASAL VE HÜCRESEL REAKSİYONLAR Yrd. Doç.Dr. Funda BULMUŞ Atomun Yapısı Maddenin en küçük yapı taşı olan atom elektron, proton ve nötrondan oluşmuştur.
DetaylıNötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar
Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Termal nötronlar (0.025 ev) Orta enerjili nötronlar (0.5-10 kev) Hızlı nötronlar (10 kev-10 MeV) Çok hızlı nötronlar (10 MeV in üzerinde)
DetaylıElement atomlarının atom ve kütle numaraları element sembolleri üzerinde gösterilebilir. Element atom numarası sembolün sol alt köşesine yazılır.
Atom üç temel tanecikten oluşur. Bunlar proton, nötron ve elektrondur. Proton atomun çekirdeğinde bulunan pozitif yüklü taneciktir. Nötron atomun çekirdeğin bulunan yüksüz taneciktir. ise çekirdek etrafında
DetaylıBÖLÜM 3: (6,67x10 Nm kg )(1,67x10 kg)»10 36 F (9x10 Nm C )(1,6x10 C) NÜKLEONLAR ARASI KUVVET- NÜKLEER KUVVET
BÖLÜM : NÜKLEONLAR ARASI KUVVET- NÜKLEER KUVVET Atomdaki elektronların hareketini kontrol eden kuvvetler elektromanyetik kuvvettir. Elektromanyetik kuvvet atomları ve molekülleri bir arada tutar. Çekirdekteki
DetaylıCANLILARIN KİMYASAL İÇERİĞİ
CANLILARIN KİMYASAL İÇERİĞİ Prof. Dr. Bektaş TEPE Canlıların Savunma Amaçlı Kimyasal Üretimi 2 Bu ünite ile; Canlılık öğretisinde kullanılan kimyasal kavramlar Hiyerarşi düzeyi Hiyerarşiden sorumlu atom
DetaylıRadyoaktivite - Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu
40 Radyoaktivite - Büyük Patlama ve Evrenin Olşm 1 Test 1 in Çözümleri 1. Elektrikçe yüksüz parçacıklar olan fotonların kütleleri yoktr. Işık hızıyla hareket ettikleri için atom içerisinde blnamazlar.
DetaylıALARA RGD RKS SINAVI ÇALIŞMA SORULARI
1) Radyoaktivite nedir? ALARA RGD RKS SINAVI ÇALIŞMA SORULARI a. Çekirdeğin enerji açığa çıkararak 2 farklı atoma bölünmesidir b. Atomun yörünge elektronlarından birinin koparılmasıdır. c. Karasız atom
DetaylıATOMUN YAPISI ATOMUN ÖZELLİKLERİ
ATOM Elementlerin özelliğini taşıyan, en küçük yapı taşına, atom diyoruz. veya, fiziksel ve kimyasal yöntemlerle daha basit birimlerine ayrıştırılamayan, maddenin en küçük birimine atom denir. Helyum un
DetaylıATOM ve İZOTOPlar RADYOAKTİVİTE ve RADYASYON. Prof. Dr. Arif Altıntaş
ATOM ve İZOTOPlar RADYOAKTİVİTE ve RADYASYON Prof. Dr. Arif Altıntaş Atom nedir? Atomlar tüm maddeler için yapıyı oluşturan çok küçük partiküllerdir. Atom; bir elementin kimyasal özelliklerini gösteren
DetaylıFİZ314 Fizikte Güncel Konular
FİZ314 Fizikte Güncel Konular 2015-2016 Bahar Yarıyılı Bölüm-8 23.05.2016 Ankara A. OZANSOY 23.05.2016 A.Ozansoy, 2016 1 Bölüm 8: Parçacık Fiziği 1. Temel Olmayan Parçacıklardan Temel Parçacıklara 2. 4
DetaylıMADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM
MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM ATOMUN YAPISI Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir. Atomu oluşturan parçacıklar farklı yüklere sa-hiptir. Atomda bulunan yükler; negatif
DetaylıATOM ve İZOTOPLAR. Prof. Dr. Arif Altıntaş.
ATOM ve İZOTOPLAR RADYOAKTİVİTE TE ve RADYASYON Prof. Dr. Arif Altıntaş altintas@veterinary.ankara.edu.tr Atom nedir? Atomlar tüm maddeler için yapıyı oluşturan çok küçük partiküllerdir. Atom; bir elementin
DetaylıRADYOAKT FL K. ALIfiTIRMALARIN ÇÖZÜMÜ. 5. a) Denklemi yazd m zda; 1. Yar lanma süresi T 1/2. 6. a) Madde miktar n 8 m gram al rsak 7 m gram
RADYOAKT FL K RADYOAKT FL K 1. Yar lanma süresi T 1/ ile gösterilir. Radyoaktif element içerisindeki çekirdek say s n n yar s n n bozunmas için geçen süredir. Bu süre çok uzun olabilece i gibi çok k sa
DetaylıÜNİTE 13. Radyoaktivite. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler
ÜNİTE 13 Radyoaktivite Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Radyoaktivite, Çekirdek kararlılığı, Radyasyon ve etkileri, İyonlaştırıcı radyasyon etkileri, Radyasyon ölçü ve birimleri hakkında bilgi edineceksiniz.
DetaylıMADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ 1. Atomun Yapısı KONULAR 2.Element ve Sembolleri 3. Elektronların Dizilimi ve Kimyasal Özellikler 4. Kimyasal Bağ 5. Bileşikler ve Formülleri 6. Karışımlar 1.Atomun Yapısı
DetaylıSTANDART MODEL VE ÖTESİ. : Özge Biltekin
STANDART MODEL VE ÖTESİ : Özge Biltekin Standart model, bilim tarihi boyunca keşfedilmiş parçacıkların birleşimidir. Uzay zamanda bir nokta en, boy, yükseklik ve zaman ile tanımlanır. Alanlar da uzay zamanda
DetaylıBÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1
BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK Atom yapısı Bağ tipleri 1 Atomların Yapıları Atomlar başlıca üç temel atom altı parçacıktan oluşur; Protonlar (+ yüklü) Nötronlar (yüksüz) Elektronlar (-yüklü) Basit bir atom
DetaylıNÜKLEER ENERJİ. Doç.Dr.M.Azmi AKTACİR. Harran Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü 2018-ŞANLIURFA. Bu sunu ders notu olarak hazırlanmıştır.
NÜKLEER ENERJİ Doç.Dr.M.Azmi AKTACİR Harran Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü 2018- Bu sunu ders notu olarak hazırlanmıştır. Dr. M. Azmi Aktacir 2018 1 Enerji Herhangi bir hareketi yapan ya da yapmaya
DetaylıATOM BİLGİSİ I ÖRNEK 1
ATOM BİLGİSİ I Elementlerin özelliklerini ta ıyan en küçük yapıta ı atomdur. Son çözümlemede, bütün maddelerin atomlar toplulu u oldu unu söyleyebiliriz. Elementler, aynı tür atomlardan, bile ik ve karı
DetaylıDoz Birimleri. SI birim sisteminde doz birimi Gray dir.
Doz Birimleri Bir canlının üzerine düşen radyasyon miktarından daha önemlisi ne kadar doz soğurduğudur. Soğurulan doz için kullanılan birimler aşağıdaki gibidir. 1 rad: Radyoaktif bir ışımaya maruz kalan
DetaylıESM 309-Nükleer Mühendislik
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 309-Nükleer Mühendislik Prof. Dr. H. Mehmet ŞAHİN Bölüm 3: Çekirdek Reaksiyonları Nötron Madde Etkileşimi Nötron Çekirdek
DetaylıNÜKLEER FİSYON Doç. Dr. Turan OLĞAR
Doç. Dr. Turan OLĞAR Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü Birçok çekirdek nötron yakalama ile β - yayınlayarak bozunuma uğrar. Bu bozunum sonucu nötron protona dönüşür
DetaylıESM 309-Nükleer Mühendislik
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 309-Nükleer Mühendislik Prof. Dr. H. Mehmet ŞAHİN Bölüm 2: Bağ Enerjisi Çekirdek Kuvvetleri Kararlı ve Kararsız Çekirdekler
DetaylıNötr (yüksüz) bir için, çekirdekte kaç proton varsa çekirdeğin etrafındaki yörüngelerde de o kadar elektron dolaşır.
ATOM ve YAPISI Elementin özelliğini taşıyan en küçük parçasına denir. Atom Numarası Bir elementin unda bulunan proton sayısıdır. Protonlar (+) yüklü olduklarından pozitif yük sayısı ya da çekirdek yükü
DetaylıÇALIŞMA YAPRAĞI (KONU ANLATIMI)
ÇALIŞMA YAPRAĞI (KONU ANLATIMI) ATOMUN YAPISI HAZIRLAYAN: ÇĐĞDEM ERDAL DERS: ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME DERS SORUMLUSU: PROF.DR. ĐNCĐ MORGĐL ANKARA,2008 GĐRĐŞ Kimyayı ve bununla ilgili
DetaylıAtomun Yapısı Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Maddeyi (elementi) oluşturan ve maddenin (elementin)
Atomun Yapısı Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Maddeyi (elementi) oluşturan ve maddenin (elementin) kendi özelliğini taşıyan en küçük yapı birimine atom
DetaylıBÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1
BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK Atom yapısı Bağ tipleri 1 Atomların Yapıları Atomlar başlıca üç temel atom altı parçacıktan oluşur; Protonlar (+ yüklü) Nötronlar (yüksüz) Elektronlar (-yüklü) Basit bir atom
DetaylıESM 309-Nükleer Mühendislik
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 309-Nükleer Mühendislik Prof. Dr. H. Mehmet ŞAHİN Ders İçeriği Bölüm 1: Atomik Yapı ve Atomik Yoğunluk Nükleer Mühendislik
Detaylı1. ATOMLA İLGİLİ DÜŞÜNCELER
1. ATOMLA İLGİLİ DÜŞÜNCELER Democritus Maddenin tanecikli yapıda olduğunu ileri sürmüş ve maddenin bölünemeyen en küçük parçasına da atom (Yunanca a-tomos, bölünemez ) adını vermiştir Lavoisier Gerçekleştirdiği
DetaylıProf. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü
0537 RADYASYO FİZİĞİ Prof. Dr. iyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi ükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum Radyoaktivite,
DetaylıGünümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı
Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani madde yani bileşik
DetaylıATOM NEDİR? -Atom elementin özelliğini taşıyan en küçük parçasına denir. Her canlı-cansız madde atomdan oluşmuştur.
DERS: KİMYA KONU : ATOM YAPISI ATOM NEDİR? -Atom elementin özelliğini taşıyan en küçük parçasına denir. Her canlı-cansız madde atomdan oluşmuştur. Atom Modelleri Dalton Bütün maddeler atomlardan yapılmıştır.
DetaylıRadyoaktivitenin Canlılar Üzerindeki Etkisi
Radyoaktivitenin Canlılar Üzerindeki Etkisi Atom: Elementin tüm özelliklerini gösteren en küçük yapı taşıdır. Yunanlı filozofların, tüm maddelerin bölünmeyen yapıtaşları ndan oluştuğunu ilk olarak öne
DetaylıRADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA
RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA Mehmet YÜKSEL Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı MADDENİN YAPISI (ATOM) Çekirdek Elektronlar RADYASYON NEDİR? Radyasyon; iç dönüşüm geçiren
Detaylı6- RADYASYON KAYNAKLARI VE DOZU
6- RADYASYON KAYNAKLARI VE DOZU Güneşten gelen ısı ve ışık enerjisi radyasyonun doğal formudur. Bunlar çevremizde doğal olarak bulundukları gibi yapay olarak da elde edilmektedir. O nedenle radyasyon kaynağına
DetaylıATOM BİLGİSİ Atom Modelleri
1. Atom Modelleri BÖLÜM2 Maddenin atom adı verilen bir takım taneciklerden oluştuğu fikri çok eskiye dayanmaktadır. Ancak, bilimsel bir (deneye dayalı) atom modeli ilk defa Dalton tarafından ileri sürülmüştür.
DetaylıElementlerin büyük bir kısmı tabiatta saf hâlde bulunmaz. Çoğunlukla başka elementlerle bileşikler oluşturmuş şekilde bulunurlar.
Elementlerin büyük bir kısmı tabiatta saf hâlde bulunmaz. Çoğunlukla başka elementlerle bileşikler oluşturmuş şekilde bulunurlar. Elementlerin bileşik oluşturma istekleri onların kararlı yapıya ulaşma
DetaylıATOM ATOMUN YAPISI 7. S I N I F S U N U M U. Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir.
ATO YAP Atomu oluşturan parçacıklar farklı yüklere sahiptir Atomda bulunan yükler; negatif yükler ve pozitif yüklerdir Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir Atomu oluşturan
DetaylıRADYOAKTİVİTE Radyoaktivite (Radyoaktiflik / Işınetkinlik)
RADYOAKTİVİTE Radyoaktivite (Radyoaktiflik / Işınetkinlik), atom çekirdeğinin, tanecikler veya elektromanyetik ışımalar yayarak kendiliğinden parçalanmasıdır, bir enerji türüdür. Çevremizde her zaman için
DetaylıBİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI OLUŞUMU Hızlandırılmış elektronların anotla etkileşimi ATOMUN YAPISI VE PARÇACIKLARI Bir elementi temsil eden en küçük
DetaylıProf. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü
101537 RADYASYON FİZİĞİ Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum
DetaylıYeni bir radyoterapi yöntemi: Hadron terapi
Yeni bir radyoterapi yöntemi: Hadron terapi Hadron terapi, nükleer kuvvetlerle (yeğin kuvvet) etkileşen parçacıkları kullanarak yapılan bir radyasyon tedavi (ışın tedavisi) yöntemidir. Bu parçacıklar protonlar,
DetaylıA. ATOMUN TEMEL TANECİKLERİ
ÜNİTE 3 MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ 1. BÖLÜM MADDENİN TANECİKLİ YAPISI 1- ATOMUN YAPISI Maddenin taneciklerden oluştuğu fikri yani atom kavramı ilk defa demokritus tarafından ortaya atılmıştır. Örneğin;
DetaylıİSRAFİL ARSLAN KİM ÖĞR. YGS ÇALIŞMA KİMYA SORULARI I
İSRAFİL ARSLAN KİM ÖĞR. YGS ÇALIŞMA KİMYA SORULARI I D) Elmas E) Oltu taşı 1. I. Civa II. Kil III. Kireç taşı Yukarıdaki maddelerden hangileri simyacılar tarafından kullanılmıştır? D) II ve III E) I, II
DetaylıRadyoaktiflik ve Nükleer Enerji
ÜNİTE 13 Radyoaktiflik ve Nükleer Enerji Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, radyoaktif elementleri tanıyacak, radyoaktif atomları, nükleer ışımayı, bozunma ve yarı ömrü kavrayacak, radyasyonun nasıl
Detaylı9- RADYASYONUN ETKİ MEKANİZMALARI 9.1- RADYASYONUN İNDİREKT (DOLAYLI) ETKİSİ
9- RADYASYONUN ETKİ MEKANİZMALARI 9.1- RADYASYONUN İNDİREKT (DOLAYLI) ETKİSİ Radyasyonun indirekt etkisi iyonlaştırdığı su moleküllerinin oluşturdukları serbest radikaller aracılığıyla olmaktadır. Çünkü
DetaylıPaylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu
4.Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle meydana gelmiştir. İyonik bağ
DetaylıYıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz.
Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Işık genellikle titreşen elektromanyetik dalga olarak düşünülür; bu suda ilerleyen dalgaya
DetaylıElement ve Bileşikler
Element ve Bileşikler Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir. Bir elementi oluşturan bütün atomların
DetaylıDEMOCRİTUS. Atom hakkında ilk görüş M.Ö. 400 lü yıllarda Yunanlı filozof Democritus tarafından ortaya konmuştur.
ATOM TEORİLERİ DEMOCRİTUS DEMOCRİTUS Atom hakkında ilk görüş M.Ö. 400 lü yıllarda Yunanlı filozof Democritus tarafından ortaya konmuştur. Democritus, maddenin taneciklerden oluştuğunu savunmuş ve bu taneciklere
DetaylıGENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar
GENEL KİMYA 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar Kimyasal Türler Doğada bulunan bütün maddeler tanecikli yapıdadır. Maddenin özelliğini gösteren küçük yapı
Detaylı27.01.2014. İçerik. Temel Atom ve Çekirdek Yapısı RADYASYON TEMEL KAVRAMLAR. Çekirdek. Nötronlar (yüksüz) Elektronlar (-1)
TEKNİKERLERE YÖNELİK BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMLERİNDE RADYASYONDAN KORUNMA VE PERFORMANS TESTLERİ BİLGİLENDİRME SEMİNERLERİ 24-25 OCAK 2014 RADYASYON TEMEL KAVRAMLAR Dr. Aydın PARMAKSIZ Türkiye Atom
DetaylıFİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım
FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım devreleri Manyetik alanlar Akım nedeniyle oluşan manyetik
DetaylıYrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU. hasanyolcu.wordpress.com
Yrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU hasanyolcu.wordpress.com En az iki atomun belli bir düzenlemeyle kimyasal bağ oluşturmak suretiyle bir araya gelmesidir. Aynı atomda olabilir farklı atomlarda olabilir. H 2,
DetaylıGENEL BAKIŞ. Petrol ve Doğal Gaz Üretimi 2004 Senaryosu. Fosil Yakıt Rezervleri: Ekonomik olarak Kullanılabilir Kaynaklar Bilinen Tüm Kaynaklar
BÖLÜM M 5 NÜKLEER KİMYA ÖZET Genel Bakış Radyoaktivite Çeşitleri Radyoaktivite Nasıl Ölçülür Çekirdek Kararlılığı Radyoaktif Bozunma Hızı Radyasyon Yağmurundan Nasıl Korunulur? Nükleer Füzyon Nükleer Fizyon
DetaylıGÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU
GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU Güneş ışınımı değişik dalga boylarında yayılır. Yayılan bu dalga boylarının sıralı görünümü de güneş spektrumu olarak isimlendirilir. Tam olarak ifade edilecek olursa;
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Atom Yapısı ve Atomlar Arası Bağlar Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji
DetaylıATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla
ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü
DetaylıGeçen Süre/Yarı ömür. İlk madde miktarı. Kalan madde miktarı
27.10.2017 1 27.10.2017 2 27.10.2017 3 Geçen Süre/Yarı ömür Kalan madde miktarı İlk madde miktarı 27.10.2017 4 Soru 1: Yarı ömrü 18 gün olan radyoaktif bir elementin, 72 gün sonunda % kaçı bozunmadan kalır?
DetaylıElektronların Dağılımı ve Kimyasal Özellikleri
Elektronların Dağılımı ve Kimyasal Özellikleri Helyum (2), neon (10), argon (18)in elektron dağılımları incelendiğinde Eğer bu üç elementin birer elektronu daha olsaydı, her birinde yeni bir katman oluşacaktı.
DetaylıUBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim:
UBT 306 - Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: 1. (a) (5) Radyoaktivite nedir, tanımlayınız? Bir radyoizotopun aktivitesi (A), izotopun birim zamandaki
DetaylıÜN TE IV RADYOAKT V TE
ÜN TE IV RADYOAKT V TE 4. 1. ATOM ÇEK RDE N N YAPISI 4. 2. RADYOAKT F BOZUNMALAR 4. 3. BOZUNMA ÇEfi TLER 4. 4. TAB Î VE SUN'Î RADYOAKT FL K 4. 5. RADYOAKT F BOZUNMA HIZI 4. 6. ÇEK RDEK TEPK MELER BU ÜN
Detaylı2.3 Asimptotik Devler Kolu
2.3 Asimptotik Devler Kolu 2.3.1 Erken Asimptotik dev kolu 2.3.2 Termal pulsasyon yapan Asimptotik dev kolu 2.3.3 Üçüncü karışım ve Karbon yıldızları 2.3.4 s-süreci nükleosentezi 2.3.5 Kütle kaybı ve AGB
DetaylıHerbir kuarkın ters işaretli yük ve acayipliğe sahip bir anti kuarkı vardır: TİP (ÇEŞNİ,flavor) YÜK ACAYİPLİK. u (up, yukarı) 2/3 0
Hardronlar neden böyle ilginç şekillere uyarlar? Cevap Gell-Mann ve Zweig tarafından (birbirinden bağımsız olarak) Verildi: Tüm hardronlar KUARK denilen daha temel bileşenlerden oluşmuştur! Kuarklar bir
DetaylıİKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA
İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İNCELENİR Her tarafında aynı özelliği gösteren, tek bir madde
DetaylıİKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İNCELENİR
KARIŞIMLAR İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İNCELENİR Her tarafında aynı özelliği gösteren, tek
Detaylı7. Sınıf Fen ve Teknoloji
KONU: Atomun Yapısı Saçlarımızın elektriklenmesi, araba kapısına çarpan parmak uçlarımızın elektriksel yük boşalmasından dolayı karıncalanması, cam çubuğun kumaşa sürtüldükten sonra kâğıdı çekmesi, kazağımızı
DetaylıGENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar
GENEL KİMYA 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar Kimyasal Türler Doğada bulunan bütün maddeler tanecikli yapıdadır. Maddenin özelliğini gösteren küçük yapı
DetaylıKimyanın Temel Kanunları
Kimyanın Temel Kanunları A. Kütlenin Korunumu Kanunu Lavoiser miktarı belli olan kalay (Sn) parçasını içinde bir miktar hava bulunan bir fanusa koyarak tartmış.daha sonra fanusu içindekilerle birlikte
DetaylıMorötesi ışınlar (ultraviole ışınlar); güneş ışını içerisinde bulunduğu gibi yapay olarak da meydana getirilir ve x-ışınlarına göre dalga boyları
RADYASYON 1.Radyasyonun tanımı, türleri, kaynakları: Radyasyon Latince bir kelime olup dilimizde ışıma olarak kullanılır. Atomlardan, Güneş ten ve diğer yıldızlardan yayılan enerjiye, radyasyon enerji
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY.
MALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA TEMEL KAVRAMLAR ATOMLARDA ELEKTRONLAR PERİYODİK TABLO BÖLÜM II ATOM YAPISI VE ATOMLARARASı BAĞLAR BAĞ KUVVETLERİ VE ENERJİLERİ
DetaylıYıldızların: Farklı renkleri vardır. Bu, onların farklı sıcaklıklarda olduklarını gösterir. Daha sıcak yıldızlar, ömürlerini daha hızlı tüketirler.
Yıldızların Hayatı Yıldızların: Farklı renkleri vardır Bu, onların farklı sıcaklıklarda olduklarını gösterir Daha sıcak yıldızlar, ömürlerini daha hızlı tüketirler. Yıldız Oluşum Bölgeleri Evren, yıldız
DetaylıELEMETLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ
ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ Elementler Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir. Elementler çok sayıda
DetaylıEnerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar.
Kinetik ve Potansiyel Enerji Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar. Işıma veya Güneş Enerjisi Isı Enerjisi Kimyasal Enerji Nükleer Enerji
DetaylıFİSYON. Ağır çekirdekler nötronla bombardıman edildiklerinde bölünürler.
FİSYON Ağır çekirdekler nötronla bombardıman edildiklerinde bölünürler. Fisyon ilk defa 1934 te Ida Noddack tarafından önerilmiştir. Otto Hahn & Fritz Strassman Berlin (1938) de yaptıkları deneylerde hızlı
DetaylıÇEKİRDEK VE ÇEKİRDEK TEPKİMELERİ
ÇEKİRDEK VE ÇEKİRDEK TEPKİMELERİ Atom Altı Tanecikler Atomlardan çok daha küçük olan tanecikleri araştırmak ancak maddenin temel yapıtaşı olan atomu incelemekle mümkün olmuştur. Yapılan araştırmalarda
DetaylıİNSTAGRAM:kimyaci_glcn_hoca
MODERN ATOM TEORİSİ ATOMUN KUANTUM MODELİ Bohr atom modeli 1 H, 2 He +, 3Li 2+ vb. gibi tek elektronlu atom ve iyonların çizgi spektrumlarını başarıyla açıklamıştır.ancak çok elektronlu atomların çizgi
DetaylıMADDE NEDİR? Çevremize baktığımızda gördüğümüz her şey örneğin, dağlar, denizler, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve hava birer maddedir.
MADDE NEDİR? Çevremize baktığımızda gördüğümüz her şey örneğin, dağlar, denizler, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve hava birer maddedir. Her maddenin bir kütlesi vardır ve bu tartılarak bulunur. Ayrıca her
DetaylıİÇİNDEKİLER -BÖLÜM / 1- -BÖLÜM / 2- -BÖLÜM / 3- GİRİŞ... 1 ÖZEL GÖRELİLİK KUANTUM FİZİĞİ ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ...
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ... viii -BÖLÜM / 1- GİRİŞ... 1 -BÖLÜM / 2- ÖZEL GÖRELİLİK... 13 2.1. REFERANS SİSTEMLERİ VE GÖRELİLİK... 14 2.2. ÖZEL GÖRELİLİK TEORİSİ... 19 2.2.1. Zaman Ölçümü
DetaylıALIfiTIRMALARIN ÇÖZÜMÜ
ATOMLARDAN KUARKLARA ALIfiTIRMALARIN ÇÖZÜMÜ 1. Parçac klar spinlerine göre Fermiyonlar ve Bozonlar olmak üzere iki gruba ayr l r. a) Fermiyonlar: Spin kuantum say lar 1/2, 3/2, 5/2... gibi olan parçac
DetaylıBAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI
HER ATOMUN YÖRÜNGE ZARFLARINDA (K,L,M,..) BULUNABİLECEK MAKSİMUM ELEKTRON SAYISI 2n 2 FORMÜLÜ İLE BULUNABİLİR. SON YÖRÜNGE ZARFINDA EN ÇOK 8 ELEKTRON BULUNUR. Helyum atomu BAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI
Detaylı