Düşün, düşün Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni (Sayı 6/15, 6

Transkript

1 Düşün, düşün Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni (Sayı 6/15, 6 Şubat 2015) Geçen hafta neler oldu? *** Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) kararıyla, Gülen Cemaati ne yakınlığıyla bilinen ve bir süredir Cumhurbaşkanı Erdoğan ın hedef aldığı Bank Asya nın yönetimine el konuldu. Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu (TMSF) bankanın hisselerinin yüzde 63 ünü devraldı, bankanın yönetim kurulunu değiştirdi. *** Muhalefetin denetim mekanizmalarının kaldırıldığı otoriter bir sisteme geçiş olarak değerlendirdiği başkanlık sistemiyle ilgili konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan; Türkiye nin idari yapısının artık dar geldiğini belirterek Anayasal değişiklik gerektiğini vurguladı. Ak Parti ye oy istediği için tarafsızlığını kaybetmekle eleştirilen Erdoğan; Ben tarafım, milletin tarafındayım dedi. *** Muhalefetin tepki gösterdiği iç güvenlik reformu yasa tasarısının Meclis teki görüşmeleri bir hafta ertelendi. Başbakan Davutoğlu paketle özgürlüklerin genişlediğini, kamu düzeninin güçlendiğini savundu, düzenlemeyi eleştiren muhalefet liderlerini provokatör olmakla suçladı. İHD tasarıyı sıkıyönetim yasası olarak tanımladı, Baran Tursun Vakfı; polisin yetkilerini artıran yasal değişikliklerin ardından, son sekiz yılda 183 kişinin polis şiddeti sonucu hayatını kaybettiğini açıkladı. Vakfın raporuna erişim için; *** Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı na (TİB) mahkeme kararı olmaksızın, milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması gerekçesiyle internete erişimi engelleme yetkisi verilmesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu nda kabul edildi. *** Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın malvarlığına ilişkin CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu nun Meclis e sunduğu soru önergesini, kişilik ve özel yaşama ilişkin hususlar içerdiği gerekçesiyle yanıtlamadı. Uluslararası Şeffaflık Derneği şeffaf ve hesap verebilir bir siyaset için Siyasette Şeffaflık için Sivil Koalisyon adıyla bir kampanya başlattı. Hükümet, mal bildirimi ve imar düzenlemelerini içeren Şeffaflık Paketi nin yasalaşmasını 7 Haziran da yapılacak seçimlerin sonrasına ertelendiğini açıkladı. *** AYM Başkanı Haşim Kılıç 2012 yılından itibaren mahkemeye 33 bin 569 bireysel başvuru yapıldığını açıkladı. Başvuruların büyük bölümünün adil yargılama ile uzun tutukluluk süreleriyle ilgili olduğunu aktaran Kılıç, bu sayede AİHM e yapılan başvuruların azaldığının altını çizdi.

2 *** Birleşik Metal- İş Sendikası nın 10 kentte 22 fabrikada 15 bin üyesi ile başlattığı grev Bakanlar Kurulu tarafından, milli güvenlik gerekçesiyle ertelendi. Sendikalar erteleme kararını darbe olarak niteledi, grev hakkının derhal iadesini talep etti. *** Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsman), 2014 yılı raporunda, toplumsal olaylara müdahale noktasında aşırı güvenlik kaygısı ile hareket eden politikaların gözden geçirilmesini, hak ihlallerinin önüne geçilmesi amacı ile etkili soruşturma yollarının güçlendirilmesini istedi. *** CHP nin cemevlerinin statüsüyle ilgili gerekli çalışmaları başlatacağını açıklamasının ardından; İstanbul un Beşiktaş ve Avcılar, İzmir in Konak ve Karabağlar belediyeleri başta olmak üzere çok sayıda ilçe belediyesi, Şubat ayı meclis toplantılarında alınan kararlarla cemevlerini ibadethane olarak tanımaya başladı DÜN BUGÜN YARIN - İfade Özgürlüğünün son 20 yılı forumu Düşünce Suçu(?!)na Karşı Girişim 20. yılında, Türkiye de ifade özgürlüğünün 1995 yılından bu yana geçirdiği evrelerin tartışılacağı DÜN BUGÜN YARIN - İfade Özgürlüğünün son 20 yılı başlığıyla bir forum düzenliyor. 14 Şubat Cumartesi günü saat 13:00 de İstanbul Ticaret Üniversitesi Eminönü yerleşkesinde yapılacak forumda, 20 yıl boyunca yaşanan değişimler hukuksal, siyasal ve toplumsal boyutlarıyla değerlendirilecek, bu süreç içerisinde yer alan ifade özgürlüğü konularına ait tanıklıklar paylaşılacak.

3 Forumun hukuk başlığı altındaki oturumunu Avukat Engin Cinmen, siyaset başlığı altındaki oturumunu gazeteci, yazar Celal Başlangıç ve toplumsal değişim başlığı altındaki oturumunu ise sosyal bilimci Nil Mutluer yönetecek. Türkiye AİHM de gene mahkum AİHM, PKK yetkililerinden Zübeyir Aydar ın açıklamalarını yayımladığı için ceza alan Ülkede Özgür Gündem gazetesinin yaptığı başvuruda Türkiye nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi nin ifade özgürlüğü hakkını düzenleyen 10. maddesini ihlal ettiğine hükmetti. Türkiye, gazete sahibi Ali Gürbüz ve sorumlu müdürü Hasan Bayar a 3 bin 333 Euro tazminat ödemeye mahkum oldu. Diğer yandan AİHM, 9 Temmuz 1998 yılında Mısır Çarşısı nda yaşanan patlamayla ilgili açılan davada 16 yıldır yargılanan sosyolog Pınar Selek in başvurusunu ise usul yönünden - başvurunun geç yapıldığı ve iç hukuk yollarının tükenmediği gerekçeleriyle- reddetti. Ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2014 yılı raporunu yayımladı. Rapora göre geçtiğimiz yıl mahkeme en çok Türkiye ile ilgili ifade özgürlüğü ihlali kararı verdi. Açıklanan rakamlara göre Türkiye, 3 bin 400 başvuru ile Ukrayna, İtalya ve Rusya yı takip ederek en fazla başvurunun yapıldığı dördüncü ülke oldu. Türkiye hakkında açıklanan 101 kararın 94 ünde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi nin (AİHS) en az bir maddesinin ihlal edildiğine hükmedilirken, 45 kararda güvenlik ve özgürlük hakkı, 31 kararda adil yargılanma hakkı 24 kararda da ifade özgürlüğü hakkı ihlali tespit edildi. AİHM raporunun tam metnine (İngilizce) erişim için;

4 Türkiye Tweet sildirmede dünya birincisi! Sosyal paylaşım sitesi Twitter, 2014 yılının ikinci yarısını kapsayan (1 Temmuz- 31 Aralık 2014) Şeffaflık Raporu nu yayımladı. Rapora göre son 6 ayda Twitter a içerik kaldırması için dünya genelinde toplamda 1982 talep gelirken, bu rakamın 1820 si Türkiye den. Diğer yandan Türkiye de kapatılan Twitter hesabı sayısı ise 62 oldu. Twitter, 2014 ün ilk yarısı için ise Türkiye den 183 Tweet silme talebi geldiğini ve 17 hesabın da askıya alındığını açıklamıştı. AYM, kitap sınırlamasını ihlal olarak görmedi Anayasa Mahkemesi (AYM), bir hükümlünün cezaevindeki kitap sınırlamasıyla ilgili başvurusunda uygulamayla ifade özgürlüğünün ihlal edilmediğine karar verdi. Ankara 2 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu nda hükümlü olan Özkan Kart, mevzuatta sınırlama olmadığı halde odasında on kitaptan fazlasını bulunduramadığını belirterek başvuruda bulunmuştu. Kart ın avukatı Sinem Coşkun, gerekçeli karar tebliğ edildiğinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ne (AİHM) başvuracaklarını belirtti.

5 Halay çeken üniversite öğrencilerine hapis cezası Dicle Üniversitesi nin kampüsünde geçtiğimiz yıl stand kurarak Özgür Gündem, Azadiya Welat ve Demokratik Ulus gazeteleri satan 12 öğrenci; halay çekip, Kürtçe marş söyledikleri için örgüt propagandası yapmak suçlamasıyla 1 er yıl 8 er ay hapis cezası aldı. Savcılık, düzenlediği iddianamede, öğrencileri Abdullah Öcalan ı övücü nitelikte şarkılar söylemekle suçlarken, polis tarafından çekilen fotoğrafları ise delil olarak kabul etti. Mahkeme heyeti de 29 Ocak tarihinde görülen ilk duruşmada davayı karara bağladı. Yazar Özsoy a kitabı nedeniyle dava açıldı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme eski Bakanı ve Cumhurbaşkanlığı başdanışmanı Binali Yıldırım, Hırsız Vaaar adlı kitabında kendisine hakaret ettiği gerekçesiyle, Ali Emre Özsoy a 20 bin lira manevi tazminat davası açtı. Yıldırım, Özsoy'un kitabıyla, kendisini rüşvet alan, yolsuzluk yapan bir kişi olarak gösterdiğini ve siyasi başarısını engellemeye çalıştığını iddia etti. Dava İstanbul Anadolu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülecek.

6 Hollandalı gazeteciye 5 yıl hapis istemi Diyarbakır'da geçen ay gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan Hollandalı gazeteci Frederike Geerdink hakkında terör örgütü propagandası yaptığı suçlamasıyla dava açıldı. Savcılık tarafından hazırlanan iddianame Diyarbakır 6'ncı Ağır Ceza Mahkemesi'nce kabul edilirken, Geerdink Twitter hesabından yaptığı paylaşımlar nedeniyle 5 yıla kadar hapis istemiyle yargılanacak. Yolsuzluk haberlerine soruşturma Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri ve haber sitesinin Genel Yayın Yönetmeni Sinan Aygül hakkında, yaptığı haberlerden dolayı son 10 ay içerisinde 70 e yakın soruşturma ve dava açıldı. Bitlis te uzun yıllardır gazetecilik yapan Aygül, kentte yaşanan usulsüzlük ve yolsuzluklarla ilgili yaptığı haberler nedeniyle susturulmak istendiğini söyledi; mesleki faaliyetleri nedeniyle açılan soruşturmalarda ifade vermeyeceğini belirterek, savunma hakkımdan feragat etmiyorum, fiili olarak sivil itaatsizlik eylemi gerçekleştiriyorum dedi.

7 Polis şiddetine Twitter dan tepki gösteren Bekar a dava açıldı Adana'da polisin silahla vurarak öldürdüğü İbrahim Aras ile ilgili tweet atan emekli öğretmen Meral Bekar hakkında dava açıldı. Bekar, Aras ın ölümü sonrası olay yerine gelen Adana Emniyet Müdürü nün "Devlet görevini nasıl yapacağını sizden mi öğrenecek?" sözlerine tepki olarak Hşşt, Adana Emniyet Müdürü Cengiz Zeybek, devletin görevi İbrahim Aras ları öldürmekse, o devlet başına yıkılsın sen de altında kal şeklinde bir paylaşımda bulunmuştu. Bekar, Zeybek in suç duyurusu üzerine kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret etmek suçlamasıyla Adana 11. Asliye Ceza Mahkemesi nde yargılanacak. Bakanlık polis şiddetini savunmayı sürdürüyor Ethem Sarısülük ün cenaze törenine polisin müdahalesi sonucu başından gaz kapsülüyle yaralanıp günlerce yoğun bakımda kalan Dilan Dursun un Ankara 2. İdare Mahkemesi nde açtığı tazminat davasında İçişleri Bakanlığı yaptığı yazılı savunmada, Dilan ın yaralanmasının kendi tedbirsizliğinden kaynaklandığını iddia etti. Ali İsmail Korkmaz ın öldürülmesinin ardından açılan tazminat davasında da Bakanlık Korkmaz ın polise taş attığını iddia etmişti. Diğer yandan polise direnmekle suçlanarak tutuklanan ve yargılandığı Antalya 8'inci Asliye Ceza Mahkemesi nde 7 ay 15 gün hapis cezasına mahkum olan Gülçin Bulut la ilgili temyiz davasında Yargıtay 5. Ceza Dairesi, polisin gözaltı işlemi sırasında sanığın

8 kolunu bükmesinin haksız tahrik oluşturduğuna karar verdi. Avukat Münip Ermiş "Polislerin çok sık yaptıkları kolunu bacağını bükerek, yerde sürükleyerek, kafasından, kulağından tutarak sanığı otobüse sürüklemek Yargıtay'ın bu kararından sonra meşru bir davranış olmayacaktır dedi. Ocak ve Karakoç dosyalarında zamanaşımına günler kaldı Türkiye de gözaltında kayıplara karşı mücadelenin ve Cumartesi Anneleri eylemlerinin sembol isimlerinden olan Hasan Ocak ve Rıdvan Karakoç un soruşturma dosyalarının zamanaşımı nedeniyle kapatılmasına günler kaldı. İstanbul Gazi Mahallesi nde 1995 yılında polisin halka ateş açması sonucu 17 kişi ölmüş; burada düzenlenen tepki eylemlerine katılan Hasan Ocak, aynı yıl 21 Mart ta gözaltına alınarak, kaybedilmişti. Ocak ın cesedi Beykoz daki Kimsesizler Mezarlığı nda ortaya çıkmıştı. Ocak ın ailesi, oğullarını ararken, tesadüf eseri Rıdvan Karakoç un da cesedini bulmuştu. Yaşananlar üzerine 27 Mayıs 1995 te Galatasaray Meydanı nda, Failler belli, kurbanlar nerede? sloganıyla bir araya gelen kayıp yakınları Cumartesi Anneleri eylemlerini başlatmıştı. Geçen 20 yılda Hasan Ocak ve Rıdvan Karakoç un öldürülmelerine ilişkin soruşturmalarda hiçbir ilerleme kaydedilmezken, Karakoç açısından 15 Şubat ta, Ocak açısından da 21 Şubat ta zamanaşımı süresi doluyor. Diğer yandan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, 12 Eylül Darbesi nden sonra gözaltına alınan ve bir daha kendilerinden haber alınamayan Hayrettin Eren (21 Kasım 1980) ve Nurettin Yedigöl e (17 Nisan 1981) ilişkin soruşturma dosyaları ile gözaltında gördükleri işkence sonucu yaşamlarını yitiren İrfan Çelik (14 Eylül 1980), Maksut Tepeli (5 Şubat 1984) ve Mustafa Tunç un (9 Temmuz 1982) soruşturma dosyalarında zamanaşımı nedeniyle takipsizlik kararı verdiğini açıkladı. Bu kapsamda Cezasızlığa Son, Adalet İstiyoruz adlı bir kampanya başlatan İnsan Hakları Derneği (İHD), işkence ve gözaltında kayıp dosyalarında zamanaşımı uygulamasının kaldırılmasını öngören bir yasa taslağı hazırladı, Türkiye nin Birleşmiş Milletler Kayıplar Sözleşmesi ni imzalamasını talep etti.

9 DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİNDE BU HAFTA *** Düşünce Suçları Müzesi nde bu hafta Je suis Charlie pankartını ve TBMM Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu nun dört bakan hakkında araştırmaya gerek görmeyen ve yolsuzluk kanıtı olan tape leri yok etmeyi öngören kararını eleştiren Halının altına süpürme animasyonu öne çıkıyor. Ayrıca 2. kattaki GIRGIR/JOKE ekranının arkasında sizi Şarlo bekliyor. Kim yapmışsa çok ustaca yapmış, mutlaka öneririz. Ayrıntılar için; DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI Bingöl de 1999 yılında 2 sivilin polisin düzenlediği operasyon sonucu öldürülmesine ilişkin olarak dönemin Genç İlçe Emniyet Amiri Ahmet Koni, komiserler Bülent Gümüşay, Ahmet Kenan Çayır polis memurları Mehmet Atıcı ve Mehmet Yolaçtı nın tasarlayarak insan öldürme, tehdit, kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği suçlarından yargılanmasına 3 Şubat 2015 te devam edildi. Bingöl Ağır Ceza Mahkemesi heyeti sanıkların tutuklanması talebini reddederek duruşmayı erteledi. Diyarbakır ın Kulp İlçesi ne bağlı Alacakaya Köyü ve Muş un Licik Mezrası nda 8 Ekim- 25 Ekim 1993 tarihlerinde Bolu Komando Tugayı tarafından düzenlenen operasyonlarda gözaltına alındıktan sonra kaybolan 11 köylü ile ilgili açılan davaya 3 Şubat 2015 te Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi nde devam edildi. Duruşma 6 Nisan 2015 e ertelendi. Recep Tayyip Erdoğan hakkında Twitter üzerinden attığı mesajlar nedeniyle AKP li eski milletvekili Feyzi İşbaşaran hakkında cumhurbaşkanına hakaret ettiği iddiasıyla açılan davaya 3 Şubat 2015 te başlandı. İstanbul 11. Asliye Ceza Mahkemesi ndeki duruşmada İşbaşaran ın ifadesini alan hâkim, mesajlara ilişkin bilirkişi raporu alınması amacıyla duruşmayı erteledi. 30 Ocak 2014 tarihli Çakma Suikast Hazırlığı başlığıyla yayımlanan yazısında Recep Tayyip Erdoğan ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan a basın yoluyla hakaret ettiği ve iftirada bulunduğu gerekçesiyle hakkında dava açılan Taraf Gazetesi yazarı Emre Uslu nun yargılanmasına 3 Şubat 2015 te devam edildi. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi hakimi, Uslu hakkında yakalama kararı çıkarılmasına karar vererek duruşmayı erteledi. Kobani ye destek eylemlerine katıldıkları için yasadışı örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek suçlamasıyla Muş Ağır Ceza Mahkemesi nde yargılanan Deniz Tarhan ve Halil Çiçek, 3 Şubat 2015 tarihli duruşmada 3 er yıl 2 şer ay 15 er gün hapis cezasına mahkum oldu.

10 3 Haziran 2013 te Hatay daki Gezi Parkı eylemlerinde yaşamını yitiren Abdullah Cömert in ölümüne neden olan polis memuru Ahmet Kuş un yargılanmasına Balıkesir 2. Ağır Ceza Mahkemesi nde 3 Şubat 2015 tarihinde devam edildi. Mahkeme heyeti avukatların görüntülü sistemle ifadesi alınan sanığın duruşma salonuna getirilmesi yönündeki talebini reddederek duruşmayı 1 Nisan 2015 e erteledi. Gezi eylemleri sırasında Taksim Meydanı'nda çekilmiş bir fotoğrafını sosyal medya hesaplarında paylaştığı için kamu malına zarar verdiği ve suçu ve suçluyu övdüğü iddiasıyla İstanbul 6. Asliye Ceza Mahkemesi nde yargılanan avukat Yeşinil Yeşilyurt, 3 Şubat tarihli duruşmada beraat etti. Hakkâri de 1995 yılında gözaltında kaybedilen Nezir Tekçi nin, öldürülmesi emrini verdiği iddiasıyla emekli Albay Ali Osman Akın ile Muvazzaf Yarbay Kemal Alkan ın yargılanmasına Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi nde 4 Şubat 2015 te devam edildi. Mahkeme heyeti, reddi hâkim talebinin bir üst mahkeme tarafından incelenmesi amacıyla duruşmayı 15 Nisan 2015 e erteledi. Ötekilerin Postası adlı haber sitesinin editörü hakkında, yayımlanan haberlerle halkı kin ve düşmanlığa sevk etmek suçlamasıyla açılan davaya 4 Şubat 2015 te başlandı. Küçükçekmece 3. Asliye Ceza Mahkemesi ndeki duruşmada hâkim, sanığın beraatine karar verdi. Van ın Erciş İlçesi nde üzerinde Kürdistan Özerk Yönetimi nin bayrağı ile sarı, kırmızı ve yeşil renklerin yer aldığı tişört bulunan S.M. ile tişörtü satan mağaza sahipleri hakkında açılan davaya 5 Şubat 2015 te başlandı. Erciş Ağır Ceza Mahkemesi ndeki duruşmada yasadışı örgüt propagandası yapmakla suçlanan 4 sanığın ifadesini alan mahkeme heyeti, dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacıyla duruşmayı erteledi. Van ın Muradiye İlçesi nde 6-8 Ekim 2014 tarihleri arasında düzenlenen Kobani ye destek eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle tutuklanan 6 kişinin yargılanmasına 5 Şubat 2015 te başlandı. Erciş 1. Ağır Ceza Mahkemesi ndeki duruşmada mahkeme heyeti yasadışı örgüt üyesi olmakla suçlanan sanıkların tahliye edilmesine karar vererek duruşmayı erteledi yılında Taksim deki 1 Mayıs gösterileri nedeniyle halkı kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşüne kışkırtmak suçlamasıyla sendika ve oda yöneticileri hakkında İstanbul 28. Asliye Ceza Mahkemesi nde açılan davaya 6 Şubat günü başlandı. Bülten yayına hazırlanırken duruşma sürmekteydi. İfade özgürlüğü ile ilgili olaylara ilişkin haberleri ( tr.org/sites.aspx?siteid=21&mod=cat&id=705 ) takip edebilir ve haftalık bültene ulaşabilirsiniz.