INDICATE DİJİTAL KÜLTÜREL MİRAS ALTYAPISI İÇİN ULUSLAR ARASI BİR AĞ PROJESİ

Transkript

1 INDICATE DİJİTAL KÜLTÜREL MİRAS ALTYAPISI İÇİN ULUSLAR ARASI BİR AĞ PROJESİ Mayıs 2012 Bodrum

2 İçerik Indicate Projesi Kültürel Mirasın Sayısallaştırılarak Korunması

3 Indicate Projesi, Avrupa Birliği 7. çerçeve programı kapsamında Akdeniz çevresi AB üye ve diğer ülkeler dahilinde kültürel miras alanında ortak bir ağ altyapısı kurmayı amaçlayan, alanında uzman araştırmacıların yürüttüğü bir projedir.

4 Sayısallaştırma ve koruma çalışmalarının ana hedefi kültürel değerlerin gelecek nesillere aktarılmasıdır. Indicate projesi, Avrupa ve Akdeniz bölgesindeki bilgilerin paylaşım ve dolaşımını sağlamak için e-altyapılarda kültürel değerlerin paylaşımını amaçlamaktadır. Ayrıca, sayısal korumada bağlantı, depolama gibi konularda e-altyapı imkanlarının kullanımı diğer önemli bir etmendir.

5 Proje 8 ülkeden toplam 10 kuruluşun katılımıyla yürütülmektedir. - İtalya (Proje Koordinatörü) - Fransa - Slovenya - İspanya -Mısır - Yunanistan - Ürdün - Türkiye

6 Ön hazırlık çalışmaları 2009 yılında başlatılan projeye Bakanlığımız tarihinde dahil olmuştur. Proje 24 aylık bir süre içerisinde (Eylül 2010 Ağustos 2012) tarihleri arasında gerçekleştirilecektir. Prof. Dr. Onur Bilge KULA Proje Yöneticisi LEAR Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Hakan Koray ÖZLÜK Kültür ve Turizm Uzmanı Bahadır AYDINONAT Kültür ve Turizm Uzman Yardımcısı

7 PROJENİN AMAÇLARI Katılımcı ülkeler arasında dijital kültürel miras hakkında ortak bir çalışma alanı oluşturmak. (Konuyla ilgili çalışma grupları oluşturmak, seminerler düzenlemek, bu çalışma grupları için çevrimiçi araçlar - kaynaklar sağlamak) 2. Diğer ülkeler ve proje çalışmalarıyla koordineli çalışarak, anlaşmalar yaparak e-altyapıyı büyütmek. 3. Projenin amacı Akdeniz çevresindeki ülkelerde dijital kültürel miras için e-altyapı kullanımına ilişkin uygulamaları ve politikaları koordine etmektir 4. E-Altyapı sağlayıcılarının işbirliğini Akdeniz bölgesinde sağlamayı amaçlar

8 PROJENİN AMAÇLARI Kültürel miras araştırmalarını saklamak için iki pilot uygulama gerçekleştirmek. 6. Proje altyapısına yeni hizmetler ve imkânlar sağlamak için üç saha çalışmasını analiz etmek. 7. Bu saha çalışmaları ve uygulamalardan ortaya çıkan bilgi ve deneyimleri paylaşmak ve yayınlamak. 8. Uluslar arası erişim politikalarının belirlemek, 9. Projenin geliştirilmesi ve etkilerinin yaygınlaştırılması amacıyla tanıtım aktivitelerini gerçekleştirmek.

9 PROJE KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ALAN ARAŞTIRMALARI 1. Sayısal Koruma E-Altyapısı Türkiye 2. Sanal Sergiler E-Altyapısı Ürdün 3. Coğrafik Kodlanmış Sayısal İçerik E-Altyapısı (GIS) Slovenya

10 PİLOT UYGULAMALAR 1. E-Altyapı etkinleştirilmiş Semantik Arama - Yunanistan 2. Erişim Denetimi ve Hak Yönetimi ile korunan Ortak Dijital Arşivler - İtalya

11 Proje Kapsamında Yapılan Faaliyetler - Alan çalışması kapsamında Türkiye olarak 7-8 Temmuz 2011 tarihlerinde Ankara da uzun süreli saklama, koruma temalı uluslararası bir çalıştay düzenlendi. Bu çalıştayda değerlendirilmek üzere 15 Mart 30 Nisan 2011 tarihleri arasında 10 farklı ülkeye sayısallaştırılmış materyallerin saklama/koruma yöntemlerini incelemek üzere bir anket uygulanmıştır. -Sayısal içeriğin korunması konusunda tüm ülkelerdeki mevcut durumu içeren bir rapor hazırlandı. - Sanal Sergi ve Coğrafik Kodlanmış İçerik ile ilgili saha çalışmaları ve Türkiye'deki E-altyapı durumu hakkındaki anketler ilgili kurumlar ile görüşülerek cevaplandırılmıştır.

12 Projenin web sayfasının tasarım ve değerlendirilmesi ülkemiz tarafından yapılmıştır.

13 Avrupa Birliği nin sağladığı fonlar ile halk kütüphanelerine yönelik her türden öneri ve projelerinizi değerlendirmek üzere Genel Müdürlüğümüz ile irtibata geçebilirsiniz.

14 Indicate projesi sayısallaştırılmış kültürel mirasın ortak bir altyapıda paylaşımını amaçlayan bir çalışmadır. Projede gerçekleştirilen ve gerçekleştirilecek olan çalışmalar ile bu yönde ilk adımlar atılmaktadır. Partner ülke Türkiye olarak sayısal içeriğin korunması konusunda bir çalıştay düzenledik. Bu saha çalışmasında kullanılmak üzere farklı ülkelerdeki durumu analiz etmek amacıyla bir anket hazırlandı ve uygulandı. Bu anket sonucunda çıkanlar değerlendirip bir rapor olarak sunuldu.

15 Sayısallaştırılan İçeriğin Korunması Anketi Sayısal İçeriğin Korunması konulu alan çalışması kapsamında Türkiye olarak çeşitli ülkelerdeki sayısal içeriğin korunma yöntemleriyle ilgili bir anket hazırladık. Bu anket sayısal koruma sisteminin nasıl kurulduğunu yönetildiğini ve devamlılığının sağlandığını analiz etmektedir. Anket sistemin yapısını, koruma metotlarını, kullanılan standart ve teknolojileri kapsamaktadır.

16 Anketin bölümleri Giriş Sayısallaştırma ve saklama politikası Teknik Bilgiler Standart ve Metadata Depolama ve Yedekleme Geleceğe Dönük Planlar ve Sonuç

17 Anket 10 farklı ülkeden çeşitli kuruluşlara uygulanmıştır. Bu kuruluşlar, ulusal kütüphaneler ve arşivler, müzeler ve görsel işitsel içerik barındıran özel kurumlardır. Türkiye den Milli Kütüphane Başkanlığı, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü ve Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi seçilmiştir.

18 SONUÇLAR TÜRKİYE 1. Anket uygulanan kuruluşların kendine has sayısallaştırma ve koruma yöntemleri bulunmaktadır. Bir global standart yoktur. 2. Kapsamlı bir sayısallaştırma ve koruma politikası bulunmamaktadır. 3. Sayısallaştırılan içerik için herhangi bir derleme kanunu bulunmamaktadır. 4. Resmi kurumların yeterli bütçeye sahip olduğu görülmektedir.

19 5. Türkiye'den Ulusal Akademik ağa sadece Milli Kütüphane bağlı bulunmaktadır. 6. Sayısal içeriğe erişim ve indirme izinleri üyelik sistemiyle gerçekleştirilmektedir. 7. Sayısallaştırma ve koruma genellikle basit standartlar ve metadata kullanılmıştır. 8. İlk ana kopya koruma amaçlı olarak tutulmakta ve kullanıcının kullanımına sunulmamaktadır.

20 9. Sayısallaştırılan içeriğe uygulanan kalite kontrol kriterleri genellikle çözünürlük, renk tonlamaları, görüntü temizleme ile ilgilidir. 10. Milli Kütüphanenin aksine Devlet Arşivleri ve Süleymaniye Kütüphanesi barındırdığı materyalin türü açısından telifli içerik bulundurmamaktadır. 11. Sayısallaştırma ve koruma işlemlerinde görülen en önemli problemler bütçe ve teknik bilgi konusundadır. 12. Sonuç olarak Türkiye de sayısallaştırma ve koruma çalışmaları bireysel olarak yapılmaktadır. 13. Ulusal Standart, politika ve stratejiler bulunmamaktadır.

21 SONUÇ AVRUPA - Avrupa ülkelerinin bir çoğunda sayısallaştırma ve koruma konusunda belli bir politika ve strateji oluşturulduğu görülmektedir. - En iyi örnek olarak İtalya ve Fransa bu işlemlerinde belli bir standartlaşmaya gittikleri anlaşılmış ve standart kurallar ve politikalar belirlediği görülmüştür.

22 HER TÜRLÜ GÖRÜŞ ÖNERİ VE KATKILARINIZ İÇİN Hakan Koray ÖZLÜK Bahadır AYDINONAT