İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 60.Yıl Projesi. Türkiye de İnsan Hakları ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ne İlişkin Farkındalık Araştırması

Transkript

1 ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 60.Yıl Projesi Türkiye de İnsan Hakları ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ne İlişkin Farkındalık Araştırması 17 Mart 2009 Gazeteciler Mahallesi Keskin Kalem sokak No:5 Esentepe Istanbul Türkiye t +90 (212) f +90 (212) e info.tr@tns-global.com TNS is one of the world's leading market information groups, providing market measurement, analysis and insight in more than 110 countries. Working with national and multinational organisations across all industries and sectors, we help our clients to develop effective business strategies and enhance relationships with their customers. Sayfa 1

2 1. Giriş TÜRKIYE DE İNSAN HAKLARI ve İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESI NE İLIŞKIN FARKINDALIK ARAŞTIRMASI, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi nin, Uluslararası Af Örgütü nün, insan haklarının ve 60. Yıl Projesi nin bilinirliğini saptamaya yönelik bir kamuoyu araştırması olarak modellenmiştir. Rapor kapsamında araştırma sonuçlarının yanısıra, araştırmanın nasıl gerçekleştirildiğine yönelik metodolojik bilgilere ve veri toplama aşamasında anket formunda yer alan sorulara da yer verilmiştir. TÜRKIYE DE İNSAN HAKLARI ve İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESI NE İLIŞKIN FARKINDALIK ARAŞTIRMASI nın Uluslararası Af Örgütü nün çalışmalarına ışık tutmasını diler, kuruluşumuza gösterdiğiniz güvene teşekkür ederiz. Saygılarımızla, TNS Piar ARAŞTIRMA DANIŞMANLIK VE TİCARET A.Ş. Sayfa 2

3 2. Metodolojik Bilgiler ve Açıklamalar Araştırma kapsamında uygulanan metodolojik yaklaşımlar aşağıda sunulmaktadır: YÖNTEM: Kantitatif Araştırma Tekniklerinden yüz yüze anket görüşmeleri yapılarak gerçekleştirilmiştir. ÖRNEKLEME ve ÖRNEK BÜYÜKLÜĞÜ: 18 yaş ve üstü Türkiye kır/kent nüfusunu temsil eden 2000 birimlik örnek kitle üzerinde 18 ilde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın yürütüldüğü iller İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Konya, Gaziantep, İçel, Samsun, Kırklareli, Antalya, Diyarbakır, Manisa, Denizli, Erzurum, Malatya, Kayseri ve Zonguldak tır. Örneklem seçimi sürecindeki aşamalar: 1. Bölge (Önceden belirlenmiş: Tüm coğrafi bölgeler ve Metropoller) 2. İller (Önceden belirlenmiş: En kalabalık nüfusa sahip, bölgesel temsiliyeti olan 18 il) 3. Mahalleler (2000 nüfus sayımı verileri kullanılarak tesadüfi olarak seçilmiştir) 4. Sokaklar-Örnek noktaları (Arsa ve Arazi Asgari Metrekare Birim Değerleri-2006 veritabanı kullanılarak tesadüfi olarak seçilmiştir) 5. Haneler (Sokaklarda tesadüfi yürüyüş yöntemi kullanılarak belirlenmiştir) 6. Hanelerde görüşülecek kişiler (Görüşülecek kişiler yaş, cinsiyet, sosyo-ekonomik statü, çalışma durumu ve yerleşim yeri kotaları kullanılarak belirlenmiştir) Hane seçimine kadar olan kısımda çok aşamalı tesadüfi örnekleme uygulanmıştır. Denek, yaş, cinsiyet, eğitim ve çalışma durumu kotaları kullanılarak belirlenmiştir. Aynı hane içerisinde aranan yaş kotasına uygun birden çok kişi varsa, görüşülecek kişinin tespiti için doğumgünü yöntemi kullanılmıştır. Her anketör bir örnek noktasında ortalama 10 görüşme yapmış ve bu 10 görüşmeyi ortalama 5 kadın-5 erkek olarak dağıtmıştır. Araştırma kapsamında 204 örnek noktası kullanılmıştır. Sayfa 3

4 Demografik değişkenler bazında örnek dağılımı aşağıdaki gibidir: BÖLGELER BAZINDA 18 İL Cinsiyet Gerçekleşen Ağırlıklı Metropoller (Ankara, İstanbul, İzmir) Marmara (Bursa, Kırklareli) Ege (Denizli, Manisa) Akdeniz (Adana, Antalya, İçel) Karadeniz (Samsun, Zonguldak) İç Anadolu (Kayseri, Konya) Doğu Anadolu (Erzurum, Malatya) Güneydoğu Anadolu (Diyarbakır, Gaziantep) CİNSİYET BAZINDA ÖRNEK DAĞILIMI Cinsiyet Gerçekleşen Ağırlıklı Kadın Erkek YAŞ GRUPLARI BAZINDA ÖRNEK DAĞILIMI Yaş Gerçekleşen Ağırlıklı YERLEŞİM YERİ BAZINDA ÖRNEK DAĞILIMI Yerleşim yeri Gerçekleşen Ağırlıklı Kent Kır Ağırlıklandırma: Elde edilen araştırma verisi, yaş, cinsiyet, çalışma durumu, yerleşim yeri ve il üzerinden ağırlıklandırılmıştır. Raporun devamında, araştırma sonuçlarının verildiği bölümde yer alan veriler ağırlıklandırılmış veri üzerindendir. Sayfa 4

5 3. Araştırma Detaylı Sonuçları Araştırma sonuçları takip eden sayfalarda sunulmaktadır. Her soruya ilişkin soru başlıkları ve detaylı sonuçlar ilgili bölüm başlığı altında takip eden sayfalarda yer almaktadır. SAHA TARİHLERİ; Araştırmanın sahası, 01/02/2009 ile 01/03/2009 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir EVRENE VE ÖRNEĞE İLİŞKİN İSTATİSTİKİ BİLGİLER: Araştırmada, N (temsil edilmek istenen toplam nüfus) = n (araştırmada kullanılan örnek büyüklüğü) = 2000 dir. Minimum anlamlı frekans: 43, minimum anlamlı yüzde: 2.3 dür. 95 güven seviyesinde, güven aralığı (hata payı): de (+/-) 2.19 olarak tespit edilmiştir. Sayfa 5

6 İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİ İLE İLGİLİ SORULAR Soru yılında, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nca tavsiye niteliğinde benimsenen ve 1949 yılında Türkiye de resmi olarak kabul edilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ni (İHEB) hiç duydunuz mu? Evet, duydum 39.7 Hayır, duymadım 60.3 BAZ 2000 Soru 2. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ni hiç okuma şansınız oldu mu? ( İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi nin adını daha önce duyduğunu belirtenler) Evet, oldu 12.9 Hayır, olmadı 87.1 BAZ 793 Sayfa 6

7 Soru 3. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, tüm insanların özgür, onur ve hakları yönünden eşit doğduğunu anlatan 30 maddeden oluşan bir beyannamedir. Şimdi size, T.C. tarafından da 1949 yılında resmi olarak kabul edilmiş İnsan Hakları Beyannamesi nde yer alan haklarınızdan bazılarını okuyacağım. Siz, bir insan olarak, şimdi okuyacağım hakların her birine, resmi olarak sahip olduğunuzu biliyor muydunuz? Bütün insanlar hak, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Evet, biliyordum Hayır, bilmiyordum Yaşamak, hürriyet ve kişi emniyeti her ferdin hakkıdır Hiç kimse kölelik veya kulluk altında bulundurulamaz Hiç kimse işkenceye, insanlık dışı ve haysiyet kırıcı muamelelere tabii tutulamaz Kanun önünde herkes eşittir Hiç kimse keyfi olarak tutuklanamaz, alıkonulamaz veya sürülemez. Herkes herhangi bir devletin sınırları dahilinde serbestçe dolaşma ve yerleşme hakkına sahiptir Her şahsın fikir, vicdan ve din hürriyeti vardır Her ferdin fikir ve fikirlerini açıklama hürriyeti vardır Sayfa 7

8 Soru Aralık 2008, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi nin yayınlanmasının 60. yıldönümüydü. Tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye de bununla ilgili etkinlikler yapıldı. Siz, 2008 yılının, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 60. yıldönümü olduğunu biliyor muydunuz? ( İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi nin adını daha önce duyduğunu belirtenler) Evet, biliyordum 10.0 Hayır, bilmiyordum 86.4 Bilmiyor / Cevap Yok 3.6 BAZ 793 Soru 5. Peki, Uluslararası Af Örgütü nün Türkiye nin İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi nin 60. Yıldönümü ne ilişkin Projesi ni duydunuz mu? ( İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi nin 60. Yıldönümü olduğunu bildiğini belirtenler) Evet, duydum 42.5 Hayır, duymadım 53.4 Bilmiyor / Cevap Yok 4.1 BAZ 80 Sayfa 8