Biyokimya I. Dr. Serkan SAYINER.
|
|
- Aydin Fişek
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Biyokimya I Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr
2 Biyokimya I Ders İçeriği 1. Biyokimyaya giriş ve Biyofiziksel kimya 2. Biyoelementler 3. Karbonhidratlar 4. Lipidler 5. Proteinler 6. Nükleik Asitler 7. Enzimler
3 Lipoprotein Glikojen Hemoglobin DNA, Nükleobazlar
4 Başlıca yararlanılacak Kaynaklar 1. Ası T (1999). Tablolarla Biyokimya I ve II, Nobel Tıp Kitapları Dağıtım, Ankara. 2. Kalaycıoğlu L, Serpek B, Nizamlıoğlu M, Başpınar N, Tiftik A. (2000). Biyokimya, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. 3. Karagül H, Altıntaş A, Fidancı UR, Sel T (1999). Temel Biyokimya Uygulamaları. Medisan Yayınevi, Ankara. 4. Engelking LR (2014). Textbook of Veterinary Physiological Chemistry. 3rd Edition. Academic Press. 5. Lehninger AL, Nelson Dl, Cox MM (2012). Principles of Biochemistry, 6th Edition, United States of America. 6. Nizamlıoğlu M, Kurtoğlu F, Başpınar N, Altunok V, Haliloğlu S, Bulut Z (2013). Biyokimya Laboratuvar Uygulamaları. Aybil Yayınları, Konya. 7. Rodwell V, Bender D, Botham KM, Kennelly PJ, Weil PA (2015). Harpers Illustrated Biochemistry 30th Edition. McGraw-Hill Education 8. Sözbilir Bayşu N, Bayşu N (2008). Biyokimya, Güneş Kitabevi.
5 Amacı ve Kapsamı Amacı; Canlı hücreler ile ilgili kimyasal olayları anlamak ve tanımlamak. Yaşamın nasıl başladığını, nasıl geliştiğini ve nasıl gelişeceğini öngörebilmek. Teknik ve teknolojik gelişmelerden yararlanıp bunları yaşama geçirebilmek. Kapsamı; Yaşamın olduğu her yerde oluşan biyokimyasal olaylar.
6 Biyokimya hangi sorulara yanıt verir? 1. Canlı organizmaların bileşenlerinin kimyasal yapıları nelerdir? 2. Bu bileşenler organize yapıların, hücrelerin, çok hücreli dokuların ve organizmaların oluşabilmesi için nasıl etkileşir? 3. Yaşayan maddeler canlı kalabilmek için çevrelerinden nasıl enerji alırlar? 4. Bir organizma büyüme ve çoğalması için gereksinim duyulan bilgi nasıl saklanır ve nasıl nakledilir? 5. Üreme, yaşlanma ve organizmanın ölümünde hangi kimyasal değişimler olur? 6. Canlı hücreler içinde kimyasal reaksiyonlar nasıl kontrol edilir?
7 Genetik Farmakoloji Moleküler Biyoloji Fizyoloji Biyokimya Klinik Biyokimya Toksikoloji Endokrinoloji Mikrobiyoloji Viroloji İmmunoloji
8 Biyokimyasal olaylarda hücre Kaynak: WikiMedia 1. Çekirdekçik 2. Çekirdek 3. Ribozomlar 4. Vezikül 5. Granüllü ER 6. Golgi Aygıtı 7. Hücre Membranı 8. Granülsüz ER 9. Mitokondriler 10. Koful/Vakuol 11. Sitoplazma 12. Lizozom 13. Sentrozom (Sentriyollar)
9 Mitokondri: TCA, β- Oksidasyon, Üre Sentezi, Elektron Transport, Oksidatif fosforilasyon Sitoplazma: Glikoliz, Glikoneojenez, Pentoz siklusu Lizozom: Proteolitik Enzimler, Esterazlar, Glikozidazlar Çekirdek: Nükleik Asit Sentez Glikoz Yağ Asitleri Mineraller Vitaminler Amino asitler Gra.ER & Ribozomlar: Protein Sentezi Golgi Aygıtı: Protein depolama, salgılama Kaynak: WikiMedia Gra.süz.ER: Lipid Sentezi Su Karbondioksit Sentez Ürünleri Hücre Membranı: Reseptörler, transport
10 Organizmada bulunan temel maddeler ve oranları Temel maddeler Örnekler % g Su - 60 Azotlu bileşikler Proteinler, peptidler, aminoasitler, nükleik asitler 19 Lipidler Nötral yağlar, sterinler, fosfolipidler, mumlar 15 Karbonhidratlar Monosakkaritler, polisakkaritler, amino şekerler 1 Mineraller Makro ve mikro (iz) elementler 5
11 Temel bilim dallarının organizma yapısını inceleme düzeyleri Bilim dalı Anatomi Histoloji Fizyoloji Biyokimya İnceleme düzeyi Makroskopik Mikroskopik Makro-Mikroskopik Moleküler
12 Biyofiziksel Kimya Su, Önemli Biyofiziksel Olaylar
13 SU SU hayatın vazgeçilmezi bir faktörüdür. Işıksız veya oksijensiz varlığını sürdürebilen canlı vardır, fakat susuz olarak yaşamını koruyabilen hiç bir canlı yoktur. Yetişkin canlılarda vücut ağırlığının % i su isede tek tek organ ve dokulardaki su miktarı farklılık göstermektedir. Organ Su Oranı % Total Vucüt Suyundaki Payı % Göz Kan 79 5 Kas Deri 72 7 İskelet Yağ 15 2 Diş 10 < 0.1
14 SU Total vücut suyu miktarı, her canlı için sabittir. Bu sabitin korunmasını sağlayan regülasyon mekanizmaları bulunmaktadır. Su miktarındaki dalgalanmalar ile canlının organizasyon derecesi arasında ters orantı vardır. Metabolik değişimler süreklilik arz ettiği ve tek tip olmadığı için bir canlının total vücut suyunu ölçen bir metot bulunmamaktadır.
15 Suyun Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Su molekülünde H atomları, elektronları düzensiz dağıldığından asimetrik olarak yerleşmiştir. Bu nedenle su molekülünde sürekli dipol karakterini veren ağır yüklü 2 noktanın oluşumu, molekülün belirli şekilde polarize olmasına yol açar. Van der Waals kılıfı Oksijenin Van der Waals yarı çapı = 1.2 Angstrom O-H kovalent bağ aralığı= Angstrom Tek tek su molekülleri arasında, hidrojen köprülerinin oluşumundan dolayı düzenli bir assosiye olma şansı vardır. Bu nedenle esas yapı, içerisinde bir su molekülü ile koordine olmuş 4 su molekülü tetrahedral yapı meydana getirir. Suyun tekbaşına tertiplenme durumu semi-kristalleşme veya buz yapısı olarak ifade edilir.
16 Suyun Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Bir madde suda eritilirse esaslı değişikliğe uğrar. Sulu çözeltideki bütün iyonlar hidratize formda bulunurlar ki, burada katyonlar su molekülünün negatif yük merkezini (oksijen), anyonlar da su dipolünün pozitif yük merkezinin (H) çeker. Bağlı bir su molekülünün yüklü parçacıklarının sayış, onun yarıçapı ile ilgilidir. Küçük iyonlar, suyu büyük iyonlardan daha kuvvetli bağlarlar.
17 Suyun Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Cl - Na +
18 Suyun Biyolojik Görevleri 1. Makromoleküllerin yapı taşıdır. Polisakkarit, protein ve nükleik asit gibi birçok kompleks bileşikler, suyu düzenli bir şekilde tutma yeteneğine sahiptir. Makromolekül ile su molekülü hidrojen bağları ile bağlanır. 2. Küçük moleküllü maddeler için iyi bir yapı taşıdır. Su içerisinde bir çok metabolizma olayının meydana geldiği, substratların taşındığı, metabolizma olayları sonucu oluşan bir çok artık ürünün atılmasını sağlayan bir çözücüdür.
19 Suyun Biyolojik Görevleri 3. İyi bir substrat ve ko-substrattır. Su metabolizmanın birçok tepkimesine katılır. Hidrolaz ve hidrataz grubu enzimler, ko-substrat olarak suya ihtiyaç duyarlar; oksidazlar, solunum enzimleri reaksiyon ürünü olarak suyu açığa çıkarırlar (oksidasyon suyu). 4. Enerjiyi düzenli şekilde yönetir. Hidratize yapılarda hidrojen bağları kovalent bağlara değişebilir veya tersi olabilir.
20 Suyun Biyolojik Görevleri 5. İyi bir ısı regülatörüdür. Su yüksek bir ergime noktasına ve buharlaşma ısısına sahiptir. 1 g suyu 0ºC den 100ºC ye getirmek için 100 kalori gerektiği halde 1 g kaynar suyun buhar hale gelmesi için 540 kalori gereklidir. O halde organizmada az miktar suyun buharlaşması çok miktarda ısı kaybına neden olur. Terlemenin vücudu serinletici etkisi bundan ileri gelir. Su buharının deri ve akciğer yoluyla çıkması, ısı regülasyonun önemli bir mekanizmasını oluşturur.
21 Suyun Fonksiyonel Dağılımı Hücre içi Sıvısı (İntrasellüler Sıvı-ISS/ICF): Hücre içi sıvısının temel katyonu K (ayrıca Na ve Mg de bulunur), temel anyonları P ve proteinattır. Hücre içi sıvı organizma suyunun % 70 ini kapsar. Hücre Dışı Sıvısı (Ekstrasellüler Sıvı-ESS/ECF): Hücre dışı sıvısının temel katyonu Na dur. Ayrıca K, Ca, Mg da bulunur. Temel anyonları Cl ve HCO 3- dür. % 30 unu kapsar. Hücrelerarası (interstisyel): % 20 Damar içi (intravazal): % 10 Kompartmanlar arasında, devamlı bir su alışverişi vardır. Buna rağmen su miktarı dar bir sınır içinde değişir.
22 Suyun Bulunma Durumu Serbest Su Kan, lenf, BOS, sinovyal sıvı gibi vücut sıvılarında bulunur. Bağlı Su Hidrat Suyu: İyonlara, protein, karbonhidrat gibi makromoleküllere H köprüleri ile bağlı olan sudur. İntermoleküler Su: Lifler ve zarlar arasında kalmış akıcılığını yitirmiş sudur.
23 Su Metabolizması Ekzojen Su Besin maddelerinden ve içilen sıvılarla vücuda alınan sudur. Kaynak: Ası T. Tablolarla Biyokimya I Ekzojen su sindirim kanalında izotonikleşir. Çoğu ince barsakdan, kalanı kolondan emilir. Kan dolaşımına alınan su dokulara taşınarak interstisyel sıvıda depolanır. Kaynak: Ası T. (1999)
24 Su Metabolizması Ekzojen Su Ekzojen su yönünden koyunlar bol sulu otlarla beslendiklerinde su içmeden de yaşayabilirler. Kaynak: Ası T. Tablolarla Biyokimya I Atlar ise gıdalar aldıkları su ve metabolizma suyuna rağmen günde ilaveten litre suya ihtiyaç duyarlar. Kaynak: Ası T. (1999)
25 Su Metabolizması Endojen Su Metabolizma olayları ile elde edilen sudur. Metabolizma suyu (metabolik su) olarak da isimlendirilir. Organik maddelerdeki hidrojenin oksitlenmesinden elde edilir. Bunun içinde sentez edilen su miktarı yenilen gıda maddelerinin özelliğine bağlıdır. Formül yapılarında fazla hidrojen bulunan maddelerden daha fazla su sentezlenir. Kaynak: Ası T. Tablolarla Biyokimya I Kaynak: Ası T. (1999)
26 Su Metabolizması Su vücuttan başlıca idrar olarak atılır. Bunun yanında dışkı, tükürük, burun salgıları, göz yaşı, genital salgılar, terleme ve akciğer ile su vücudu terk eder. Özellikle laktasyondaki ineklerde ve emziren kadınlarda önemli miktarda su süt ile atılır. Kaynak: Ası T. Tablolarla Biyokimya I En önemli su metabolizması bozuklukları su kayıpları (dehidratasyon), fazla alımına bağlı su zehirlenmeleri, ödem ve şok gibi olaylardır. Kaynak: Ası T. (1999)
27 Su Metabolizması Vazal İnterstisyel, interstisyel sellüler sıvı kompartmanları arasında devamlı su alışverişi olmaktadır. Kompartmanlardaki su miktarı dar sınırlar içerisinde bulunur. Kompartmanlar arası suyun taşınmasına neden olan kuvvetler ise; Ozmotik Basınç Kolloid Ozmotik Basınç (Onkotik basınç) Hidrostatik Basınç tır.
28 Su Metabolizması Ozmotik Basınç İntervazal, interstisyel ve sellüler kompartmanların ozmotik basıncı, ozmotik etkiye sahip belirli taneciklerin konsantrasyonundan ileri gelir ve bütün kompartmanlarda mval/l ye ulaşır (%0.85) M NaCl = Vücut Sıvılarının Ozmotik Basıncı Böyle çözeltilere izotonik veya izoozmotik çözelti denir.
29 Su Metabolizması Kolloid Ozmotik Basınç Plazmada bulunan proteinli maddeler hücre zarından geçemezler. Plazmada proteinlerin derişimi hücrelerarası sıvıdan beş kat daha fazladır. Kılcal damarlardaki ozmotik basıncın bir bölümü bu proteinlerce oluşturulur. Bu şekilde yarı geçirgen zardan geçemeyen kolloid maddelerin meydana getirdiği basınca onkotik basınç ya da kolloid ozmotik basınç denir.
30 Su Metabolizması Hidrostatik Basınç Bir sıvı içinde bulunan bir cisme bu sıvının kütlesi tarafından etki eden basınca denir. Damarlar ve dokuların interstisyel boşluğu arasında devamlı bir sıvı akışının neden olduğu bir hidrostatik basınç dalgalanması vardır. Arteriyel tarafta hidrostatik basınç büyük olduğu için kan dokuya doğru filtre olur (filtrasyon), venöz tarafta ise hidrostatik basınç küçük olduğu için dokudan kana absorpsiyon gerçekleşier.
31 Su Metabolizması Su dengesine bakıldığında yaşlandıkça atılan su miktarının azaldığı, yarı-ömrünün arttığı görülmektedir. Gençlerde su atımı daha fazladır. Su dengesinde görev alan başlıca organ böbreklerdir. Bunun dışında intestinal kanal, deri ve akciğerlerde görev alır. Böbreklerde yaklaşık olarak 1 kg vücut ağırlığı başına 1 saatte 1 ml idrar çıkartılır.
32 Su Metabolizması Polihidri: Vücut suyunun mutlak artışıdır. Özellikle interstisyel boşluğu ilgilendirir (ödem). Venöz staz, kalp yetmezliği, hipoproteinemi. Hiperhidri: Vücut suyunun nispi artışıdır. Aşırı su alımı veya adrenal bez yetersizliği gibi durumlarda görülür. Oligohidri: Vücut suyunun mutlak azalışıdır. Aşırı terleme, idrara çıkma, kusma, ishaller. Hipohidri: Vücut suyunun nispi olarak azalmasıdır. Elektrolit miktar artışı durumunda görülür.
33 Önemli Biyofiziksel Olaylar DİFÜZYON Moleküllerin çözeltinin her tarafına eşit olarak kendiliklerinden yayılması olayına denir. Bu olayda parçacıklar küçüldükçe ve ısı arttıkça difüzyonun hızı artar. Difüzyonda iki faz arasında herhangi bir zar yoktur. Geçiş çok yoğun çözeltiden az yoğuna doğrudur. Kaynak: Wiki
34 Yüksek konsantrasyon Düşük konsantrasyon
35 Önemli Biyofiziksel Olaylar DİFÜZYON un önemi Difüzyon organizmanın madde alışverişinde, Oksijenin havadan kana ve kandan dokulara geçmesinde, Besin maddelerinin kandan dokulara geçmesinde, İlaçların enjekte edildikleri yerde etrafa yayılmasında büyük rol oynar. Kaynak: Wiki Kaynak: Wiki
36 Önemli Biyofiziksel Olaylar OZMOTİK BASINÇ Suyun yarı geçirgen bir zarı geçerek çözeltiye katılmasına Ozmoz denir. Düşük yoğunluktaki çözünmüş bir maddenin yüksek yoğunlukta çözünmüş bir maddeye ozmoz gösteren su veya bir çözücünün neden olduğu basınçtır. Ozmoz olayları sırasında bizzat iş gören ozmotik değere «Ozmotik Basınç» denir. Diğer bir ifade ile hücrenin sahip olduğu sitoplazma yoğunluğundan kaynaklanan emme kuvvetidir Kaynak: Wiki
37 Kaynak: Chemwiki.UCDavis
38 Kaynak: Wiki
39 Seyreltik tuzlu çözeltisinde hücreler Distile su içinde hücreler Yoğun tuzlu çözeltisinde hücreler Kaynak: Chemwiki.UCDavis
40 Önemli Biyofiziksel Olaylar OZMOTİK BASINC ın önemi İnsan ve hayvanlarda hücre içi ve hücre dışı sıvılarının ozmotik basınçları %0.9 luk (%0,85) NaCl çözeltisinin ozmotik basıncına denktir. Hücreler ve kan hücreleri normal çalışmalarını bu ozmotik basınca yakın nötr ortamlarda sürdürürler. Hastalara verilen serumların ve damar içi enjeksiyonlarının daima bu ozmotik basınca sahip çözeltiler olması gerekir. Göz ve burun boşlukları gibi narin membranların ilaçla tedavisinde su yerine serum fizyolojik kullanılması herhangi bir ağrı duyulmasını önler.
41
42 Önemli Biyofiziksel Olaylar DİALİZ Sudan başka küçük ve basit moleküllerin veya iyonların geçmesine izin veren bir zar aracılığı ile büyük kompleks moleküllerin ayrılması olayıdır. Kaynak: SchoolWorkHelper
43 Önemli Biyofiziksel Olaylar DİALİZ in önemi Laboratuvarlarda elektroforez tekniklerinin hazırlayıcı bir basamağı olarak kullanılır. Yapay böbrek cihazlarının prensibini oluşturur. Artık maddelerin vücuttan atılması kısmen bu olaya dayanır. Laboratuvarda difteri ve tetanoz antitoksinleri, fazla elektrolitlerinden dializle atılır. Kaynak: SchoolWorkHelper
44 Önemli Biyofiziksel Olaylar YÜZEY GERİLİMİ Yüzeylerdeki dengelenmemiş intermoleküler çekim güçlerinden ileri gelen bir olaydır. Homojen bir sıvının iç molekülleri, çevrelerindeki moleküller tarafından, bütün yönlerden eşit olarak çekildikleri ve bu karşılıklı çekim güçleri birbirini dengelediği için, her yöne ve serbestçe hareket edebilirler. Çözünmüş bir madde çözücünün yüzey gerilimini değiştirir.
45 Önemli Biyofiziksel Olaylar YÜZEY GERİLİMİ Yüzey gerilimi, fizikokimyada bir sıvının yüzey katmanının esnek bir tabakaya benzer özellikler göstermesinden kaynaklanan etkiye verilen addır. Bu etki bazı böceklerin su üzerinde yürümesine olanak verir. Safra, yağların yüzey gerilimini azaltarak, yağ taneceklerini, lipazın etkisine açık hale getirir.
46 Önemli Biyofiziksel Olaylar YÜZEY GERİLİMİ nin önemi Bir jilet yada bir toplu iğnenin su yüzeyine yavaşça bırakıldıklarında batmamaları, Küçük böceklerin su yüzeyinden batmadan yürüyebilmeleri, Suyun ince cam borularda ve süzgeç kağıdında, Gazın lamba fitilinde yükselmesi gibi olaylar yüzey gerilimi ile ilişkili görünümlerdir. Yüzey gerilimini artıran maddeler: İnorganik maddeler. Yüzey gerilimini azaltan maddeler: Yağ, sabun, safra gibi organik maddeler.
47 Önemli Biyofiziksel Olaylar ADSORPSİYON Yüzey gerilimi ile ilişkili bir olaydır. Bir ortamda yer alan bütün yüzeylerde dengelenmemiş kuvvet alanları ve serbest valanslar bulunur. Bu yüzeyler diğer molekülleri kendilerine bağlayabilirler. Bu olaya adsorbsiyon denir. Adsorpsiyon yüzey genişliği ve adsorbe edici maddenin miktarıyla doğru orantılıdır, çevre ısısı ile ters orantılıdır.
48 Önemli Biyofiziksel Olaylar ADSORPSİYON Başka maddeleri yüzeylerinde tutma nitelikleri belirgin olan maddelere adsorban denir. Adsorbsiyon metotları karışımlardan belirli maddelerin ayrılması ve saflaştırılmasında çok kullanılmaktadır. Büyük moleküllü ve renkli maddeler, hayvan kömürü ve diğer adsorbanlar tarafından adsorbe edilirler ve bu suretle çözeltilerden ayırt edilirler. İdrarın rengi, iyi bir adsorban madde olan hayvansal kömür ile çalkalanarak yok edilebilir. Hormonlar ve enzimler Al 2 O 3 tarafından belirli ph da adsorbe edilirler ve ph değiştiği zaman birbirinden ayrılabilirler.
49 Önemli Biyofiziksel Olaylar DONMA NOKTASININ DÜŞMESİ Çözünmüş maddeler, içinde çözündükleri çözücünün donma noktasını düşürürler. İyonize olmayan bir maddenin 1 molekül gramı 1 litre suda çözülürse, suyun donma noktasını 1.86ºC düşürür. Donma noktasının düşmesinden yararlanılarak o maddenin ozmotik basıncı hesaplanabilir. Süte su ilave edilip edilmediği bu yolla hesaplanır. İlave edilen suyun miktarına bağlı olarak sütün -0.56ºC olan donma noktası 0ºC ye yaklaşır.
50 Çözeltiler, Davranışları ve Nitelikleri Dispers Sistemler, Koruyucu Kolloidler, Molar ve Normal Çözeltiler, Yüzde Çözeltiler.
51 Çözeltilerin Davranışları ve Nitelikleri Dispers Sistemler: Bir yada daha fazla maddenin bir ortamda çözülmesiyle oluşur. İki fazı bulunur. İç Faz ve Dispers Faz. İç Faz: Çözünen Madde Dispers Faz: İç faz parçacıklarının çözündüğü ortamdır. Dış faz veya dispersiyon ortamı da denir ve bu ortam biyolojik olaylarda genellikle sudur. Dispers faz parçacıklarının büyüklüğüne göre 3 tür dispers sistem vardır. Gerçek Çözeltiler Kollaidal Çözeltiler Süspansiyonlar
52 Dispers Sistemler Gerçek Çözelti Kolloidal Çözelti Süspansiyonlar İç faz parçacıklarının büyüklüğü < 1 nm dir. İç faz parçacıklarının büyüklüğü nm arasındadır. İç faz parçacıklarının büyüklüğü > 100 nm dir. Homojendirler. Heterojendirler. Heterojendirler. Çözücü ve çözen madde dışında üçüncü bir birim gibi davranır. Viskozitesi düşüktür. Vizkozitesi yüksektir. Vizkozite çok yüksektir. Ozmotik basınç yüksektir. Ozmotik basınç düşüktür. Ozmotik basınç göstermez. Işık geçirilirse çözeltinin tamamı aydınlanır. İç faz parçacıkları en güçlü optik ve elektronik sistemlerle dahi görülmez İç faz parçacıkları moleküler hareketler yaparlar. İç faz parçacıkları süzgeç kağıdından süzmek yada zardan dializ etmek ile ayrılmaz. Işık geçirilirse sisli bir görünüş alır. Buna Tyndall etkisi denir. İç faz parçacıkları elektron mikroskop ile görülebilir. İç faz parçacıklarında Brown hareketi görülür. İç faz parçacıkları süzgeç kağıdından süzmek ile ayrılmaz, dializ etmek ile ayrılır. İç faz parçacıkları ışık mikroskobu hatta gözle bile görülebilir. İç faz parçacıklarında yavaş Brown hareketi görülür. İç faz parçacıkları süzgeç kağıdından süzmekle de dializ etmek ile de ayrılır.
53 Brown Hareketi Tyndall Etkisi
54 Dispers Faz Dispers Sistemler Kolloidal Duruma ait önemli terimler Kolloidal çözeltideki çözünen maddenin parçacıklarına verilen addır. Dispersiyon Ortamı Suspanoid (Liyofobik sistem) Hidrofobik Emülsoid (Liyofilik Sistem) Hidrofilik Kolloidal çözeltideki çözücü sıvıya verilen addır. Eğer dispers fazların, dispersiyon ortamına bir çekiciliği yok ve gerçek çözelti haline geçmeye yönelmiyorsa, oluşan sisteme verilen addır. Suspanoid de dispersiyon ortamı su ise böyle sisteme hidrofobik denir. Eğer dispers fazların, dispersiyon ortamına bir çekiciliği varsa ve onunla birleşmeye yöneliyorsa, oluşan sisteme verilen addır. Emülsoid de dispersiyon ortamı su ise, böyle sisteme hidrofilik denir.
55 Dispers Sistemler Emülsoid lerin akıcılık (vizkozite) durumları SOL JEL Vizkozitesi düşük, gerçek çözeltiye yakın, bir kaptan diğerine akabilen kolloidal sisteme denir. Vizkozitesi yükselmiş, peltemsi bir şekil alan, akışkanlığı sağlamak için basınç uygulanması gereken kolloidlere denir.
56 Koruyucu Kolloidler Emülsoidler, suspansoidlerden çok daha fazla dayanıklıdırlar. Eğer bir emülsoidin az miktarı bir süspansoide ilave edilirse süspansoid daha dayanıklı olur. Emülsoid, süspanoiddeki parçacıkların etrafında koruyucu bir tabaka oluşturur ve emülsoid kendi dayanıklılığının çoğunu bu parçacıklara verir. Bu şekilde kullanılan emülsoidlere koruyucu kolloid denir.
57 Koruyucu Kolloidler Globulinler hariç çeşitli proteinler koruyucu etkiye sahiptirler. Kan plazmasındaki suda çözünmeyen birçok maddeler, plazmadaki koruyucu kolloidler tarafından çökmeksizin taşınabilirler. Lipidler, proteinlerin etkisiyle kolloid olarak çözünürler.
58 Koruyucu Kolloidler İdrarda kalsiyum fosfat ve ürik asit gibi çözünmeyen maddeler, idrarda koruyucu kolloidlerin etkileriyle dayanıksız ve aşırı doymuş çözeltiler halinde çökmelerine meydan verilmeksizin çıkarma kapısına kadar getirilirler. İdrarın içerdiği koruyucu kolloidlerin azalması ile idrar taşlarının oluşmasının mümkün olabileceği bildirilmiştir.
59 Molar Çözeltiler Litresinde bir molekül gram madde bulunan çözeltilerdir. Sembolü= M veya mol/l Katı Maddelerden Molar Çözelti NaOH MW= 40 g Asitlerden Molar Çözelti H 2 SO 4 MW= 98 g Dansite= 1.84 g/ml % 98 M = Molekül Ağırlığı (g) x İstenilen M x İstenilen Hacim (ml) Dansite x Yüzdesi x 1000
60 Normal Çözeltiler Litresinde bir ekivalan gram madde bulunan çözeltilerdir. Ekivalan gram, çözeltisi hazırlanacak maddenin molekül ağırlığının valansına yada etkime değerine bölünmesiyle bulunur. Etkime değeri bileşiğin asit, baz yada tuz oluşuna göre değişir. Asitlerin değerliği taşıdıkları hidrojen sayısına, bazların değerliği de taşıdıkları hidroksil grubu sayısına göre hesaplanır.
61 Normal Çözeltiler Sembolü= N / eq/l / Val/L Katı Maddelerden Normal Çözelti NaOH MW= 40 g Asitlerden Normal Çözelti H 2 SO 4 MW= 98 g Dansite= 1.84 g/ml % 98 N = Molekül Ağırlığı (g) x İstenilen M x İstenilen Hacim (ml) Yoğunluğu x Yüzdesi x Değerliği x 1000
62 Yüzde Çözeltiler 100 ml sinde istenilen % kadar gram taşıyan çözeltilerdir. Ağırlık / Hacim 250 ml % 10 NaOH hazırlanması Hacim / Hacim % 96 lık Etil alkolden % 40 lık 100 ml etil alkol hazırlanması Ağırlık / Ağırlık % 5 NaOH hazırlanması
63 Alıştırmalar % 10 luk 3 litre KCl çözeltisi hazırlayınız. (MW=74,55 g/l) 250 ml 3 M HCl çözeltisi hazırlayınız. (MW=36,46 g/l, D=1,19 g/ml, % 37) 500 ml 0,1 M NaOH çözeltisi hazırlayınız. (MW= 39,99 g/l)
64 Bileşenlerin fiziksel haline göre çözeltiler Çözücü / Çözünen Katı-Sıvı çözeltileri: Tuzlu su Katı-Katı çözeltileri: Alaşımlardır. Çelik, C ve Fe karışım Katı-Gaz çözeltileri: İyot buharı ve hava karışımı Sıvı-Sıvı çözeltileri: Sirke, asetik asit ve tuz karışımı Sıvı-Katı çözeltileri: Amalgam; civa ve gümüş karışımı Sıvı-Gaz çözeltileri: Su buharı ve hava karışımı Gaz-Gaz çözeltileri: Hava Gaz-Sıvı çözeltileri: Gazoz ; CO 2 ve su karışımı Gaz-Katı: Hidrojen ve paladyum karışımı
65 Çözünen miktarına göre çözeltiler Seyreltik/Dilue çözelti: Çözünen miktarının çözücünün miktarına göre az olduğu çözeltilerdir. Derişik/Yoğun/Konsantre çözelti: Fazla miktarda çözünmüş madde içeren çözeltilerdir.
66 Çözünenin çözünürlüğüne göre çözeltiler Doymamış çözelti: Belirli bir sıcaklıkta çözebileceği miktardan daha az çözünen bulunduran çözeltilerdir. Doymuş çözelti: İçerisinde daha fazla madde çözünemeyen çözeltilerdir. Aşırı doymuş çözelti: Çözünebileceğinden daha fazla çözünen bulunduran çözeltilerdir.
67 Doymamış çözelti Doymuş çözelti Aşırı Doymuş çözelti Çökelti
68 Elektrik iletkenliğine göre çözeltiler Elektrolit çözelti: Sulu çözeltisi elektrik akımını ileten çözeltilerdir (Tuzlu su). Elektron kaybetmiş veya almış iyonlar, atomlar veya moleküller içerir. Aynı zamanda iyonik çözeltilerde denir. Elektrolit olmayan çözelti: Sulu çözeltisi elektrik akımını iletmeyen çözeltilerdir (şekerli su).
69 Kaynak: PhilSchatz Elektrolit olmayan Güçlü Zayıf çözelti Elektrolit çözelti Elektrolit çözelti Etanol/Distile Su Asetik asit çözeltisi KCl
70 Elektrik iletkenliğine göre çözeltiler Bir maddenin elektrik akımını iletebilmesi için; i. Serbest halde elektronu olmalıdır. Bu olay metallerde vardır. ii. Yapısında Anyon (-) ve Katyon (+) bulunmalıdır. iii. Bileşikler katı halde elektriği iletmezler. Sıvı halde ve çözeltilerinde, iyonik bileşikler elektrik akımını iletir. iv. Bir çözeltide iyon sayısı arttıkça, ya da sıcaklık arttıkça çözeltinin iletkenliği artar (Endotermik çözünmelerde). v. Metallerin elektrik iletkenliği elektron akışı ile olur (Ötelenme hareketi), olay fizikseldir. vi. Bileşiklerin sulu çözeltilerinin elektrik iletkenliği kimyasal yollarla olur. vii.suda moleküller halde çözünen (ağ örgülü) maddelerin çözeltileri elektrik akımını iletmez.
71 ph, Amfolit Elektrolitler, Tampon Çözeltiler
72 Kaynak: Learner
73 Hidrojen İyon Konsantrasyonu Asit-Baz dengesi karaciğer, akciğer ve böbreklerin son derece uyumlu çalışması ile sağlanır. Canlıda üretilen [H + ], ekskresyonı ile dengelenmelidir. ph= Bir çözeltideki mevcut [H + ] iyonlarının konsantrasyonunun eksi logaritmasıdır (ph=-log [H + ]). Bir çözeltinin ph sı 7 den küçükse asit, 7 den büyük ise baz, 7 ise nötr dür. Bir birim ph artışı ( 5 6) 10 kat [H + ] düşüşüne karşılık gelir. Plazmada [H + ] hiçbir iyonda olmayan bir şekilde oldukça dar sınırlar içinde tutulur.
74 Hidrojen İyon Konsantrasyonu Vücut Sıvılar ph değerleri Plazma 7,38 7,44 Pankreas Sıvısı Tükrük Mide Özsuyu Süt İdrar
75 Hidrojen İyon Konsantrasyonu Her ne kadar plazma ph sına odaklansak da intrasellüler ph da hücrenin canlılığı, normal enzim fonksiyonu ve diğer metabolik süreçler için kritiktir (ortalama 7.0). Hücrelerin ekstrasellüler ortamdaki ph değişimlerine karşı savunma mekanizmaları vardır. Ekstrasellüler ortamdaki marjinal ph değişimleri, intrasellüler ortamın bütünlüğünü etkileyerek metabolizmayı ciddi derecede bozabilir ve hücre ölümüne dahi sebep olabilir.
76 Hidrojen İyon Konsantrasyonu [H + ] dengesi diğer bir ifade ile asit-baz dengesi; Diyetle alınan H + miktarı + endojen metabolizma sonucu elde edilen miktar ve buna karşılık vücuttan atılan miktarın birbirini dengelenmesi sonucunda korunmaktadır. Böylece ekstrasellüler ortamın (ESS/ECF) dengesi fizyolojik sınırlar içinde tutulur ve canlılık devam ettirilir. Dengenin sağlanması için; Uçucu asitleri solunum ile uzaklaştırılır (CO 2 gibi), H + ve HCO 3- ise böbrekler tarafından uzaklaştırılır veya tutulur. Uçucu olmayan H + kimyasal tamponlar ile kompleks oluşturur ve atılır.
77 Hidrojen İyon Konsantrasyonu Uçucu (Volatil) asit üretimi Mitokondrialdır. Karbonhidratların oksidasyonu (CO 2 + H 2 O) ve yağ asitlerinin β- oksidasyonundan (CO 2 + H 2 O) elde edilir. Uçucu olmayan (non-volatile) asit üretimi Karbonhidratların oksidasyonu (laktik asit), yağ asitlerinin β- oksidasyonu (keton cisimcikleri), amino asitlerin oksidasyonu (Üre, HCl, H 3 PO 4 ) ve nükleik asitlerin oksidasyonundan (H 3 PO 4 ) dan elde edilir.
78 Hidrojen İyon Konsantrasyonu Yüksek sülfat ve fosfat rezidüleri barındıran otlaklarda yetiştirilen veya fazla miktarda tane yem ile beslenen hayvanlarda fazla asit yüklemesi görülür. Bunun dışında normal endojen asit üretimi bazı patolojik durumlarda artabilir. Buna en güzel örnek olarak Diabetes mellitus da görülen keton cisimciği sentezindeki artış verilebilir. Toksinler veya ilaçlara bağlı olarak da organik asit formasyonu artabilir. Örneğin; metanolden formik asit, etilen glikolden glikolik ve oksalik asit, aspirinden salisilik asit.
79 Hidrojen İyon Konsantrasyonu Meyveler ise alkali kaynağıdır. Zayıf organik asitlerin Na + ve K + tuzlarını içerirler. Bunların dissosiye anyonları metabolizma olmadan önce H + akseptörü olurlar. Alkalozis, hayvanlara fazla miktarda NaHCO3 veya diğer alkali tuzların verilmesine bağlı olarak görülse de daha çok asit kaybı nedeniyle oluştuğu görülmektedir. Örneğin, kusmaya bağlı gastrik asidinin (HCl) kaybı
80 Hidrojen İyon Konsantrasyonu Uçucu olmayan asitler için; Vücut hidrojen girdi kaynakları Diyet, Metabolizma, Fekal baz kaybı Vücut hidrojen çıktı kaynağı İdrar Bir köpekde; Ortalama H + girdi miktarı 1.0 mmol/gün/kg CA (Canlı ağırlık) iken buna denk gelen miktar böbreklerden atılır. Ortalama 10 mmol/gün/kg CA HCO 3- ve baz eşdeğerleri vücuttan atılırken (başlıca dışkı ile), buna denk gelen H + miktarı ECF de tutulur.
81 Hidrojen İyon Konsantrasyonu ph ölçümünde kullanılan teknikler iki grupta incelenir. Elektrometrik Yöntemler: İki elektrot arasındaki potansiyel farkın bir galvanometre ile ölçülmesi esasına dayanır. Kolorimetrik Yöntemler: Bazı boya maddelerinin belirli ph değerlerinde renk değiştirmesi esasına dayanır. Ortamın H iyon konsantrasyonuna göre renk değiştiren maddelere indikatör denir.
82 Hidrojen İyon Konsantrasyonu İndikatörler Çözeltinin ph sına bağlı olarak renk değiştiren kompleks yapıdaki organik bileşiklere indikatör denir. Bu tür çözeltiler titrasyonun bitiş noktasını saptamak amacıyla kullanılır. İndikatörleri asit baz, redoks ve çöktürme indikatörleri olarak ayırabiliriz. İndikatörün renk değiştirdiği noktaya dönüm noktası denir. İndikatörler genellikle zayıf asit ve bazlardır. Kesin sonuç değil, yaklaşık sonuç verirler.
83 Hidrojen İyon Konsantrasyonu İndikatör İsmi ph Sınırları Renk Değişikliği Timol mavisi Kırmızı Sarı Bromfenol mavisi Sarı Mavi Metil kırmızısı Kırmızı Sarı Brom krezol moru Sarı Mor Fenol kırmızısı Sarı Kırmızı Meitl oranj Kırmızı Sarı Fenolftalein Renksiz Pembe Turnusol 7.0 Kırmızı Mavi
84 Hidrojen İyon Konsantrasyonu
85 ph Değerinin Sağlık Açısından Önemi Kanın normal ph değerinin asit yöne kayması asidoz, alkali yöne kayması ise alkaloz olarak tanımlanır. Vücutta bir dizi fonksiyon ph değeri tarafından etkilenir. Hemoglobinin oksijen bağlama yeteneği, Protein yükleri ve protein molekülleri arasındaki hidrojen köprüleri, Kemik yapımı ve yıkımı.
86 Amfolitler (Amfoter Elektrolitler) Hem asitlerle hem de bazlarla tuzlar oluşturabilen maddelere amfolitler ya da amfoter elektrolitler denir. Özellikleri; 1. Asit ortamda katyonlar, alkalik ortamda ise anyonlar oluştururlar. 2. Bir amfolit belirli ph da aynı sayıda negatif ve pozitif yük taşırlar. Bu ph ya amfolitin izoelektrik noktası denir. 3. Bir amfolit asit reaksiyonda katoda, alkali reaksiyonda anoda göç ettiği halde izoelektrik noktada hareket etmez.
87 Amfolitler (Amfoter Elektrolitler) 4. Amfolitler ortamın ph sına göre hem H + iyonlarını, hem de OH - iyonlarını bağlayabilirler. Bu nedenle amfolitler gerek asitlere karşı gerekse bazlara karşı tampon görevi görürler. 5. H + + OH - iyonlarının konsantrasyonlarının birbirlerine eşit olduğu noktaya nötral nokta adı verilir. 6. H + + OH - iyonlarının konsantrasyonları birbirleri ile ters orantılıdır. 25 C deki saf suda H + ve OH - in molar konsantrasyonu eşittir ve çözelti nötraldir.
88 Tamponlar Zayıf bir asit (proton donörü) ve onun konjuge bazını (proton akseptörü) eşit miktarlarda içeren karışımlar tampon sistemi olarak bilinirler. Tamponlar, küçük miktarlarda asit (H + ) veya baz (OH - ) eklendiğinde ph değişikliklerine karşı koyma eğiliminde olan sulu sistemlerdir.
89 Biyolojik Tamponlar Organizmada meydana gelen reaksiyonların hepsi belli ph sınırları içerisinde oluşurlar. ph değişmeleri, reaksiyonun oluşumunu engeller. Organizmada ph nın değişmesine neden olacak olaylar meydana geldiğinde, aynı laboratuvar koşullarındaki tampon sistemlere benzer, ph değişimine mani olacak tampon sistemler/ mekanizmalar devreye girerler.
90 Biyolojik Tamponlar Vücut sıvılarında asit-baz dengesinin bozulması başlıca üç öğe ile kendini belli eder. Bunlar; 1. Kanın ph değeri, 2. Kandaki H 2 CO 3 kısmi basıncı (pco2 mmhg) 3. Kandaki HCO 3- miktarı Plazma ph sı H 2 CO 3 :HCO 3- oranı ile koreledir.
91 Biyolojik Tamponlar Sulandırma Solunum CO 2 atılması Renal Mekanizma Fazla asit yada alkalinin idrar ile atılması, veya amonyak oluşturarak bazın korunmasını sağlamak Tampon Sistemler Kan plazmasında: Bikarbonat-Karbonik asit, Fosfat-Fosforik asit, Proteinat-Protein Tamponu Eritrositlerde: Hemoglobinat-Hemoglobin, Oksihemoglobinat- Oksihemoglobin Lenf, BOS, transüdatlarda: Bikarbonat, fosfat tamponları
92 Biyolojik Tamponlar Protein Tampon Sistem COOH ya da NH 2 grupları ile, Vücutta tamponların en büyük kısmı, Albümin, hemoglobin (Hb) gibi globulinler. HCO 3- Tampon Sistem Büyük miktarlarda mevcuttur, Açık sistem, Solunum ve böbrek sistemi bu tampon sistemler üzerine etki eder. Hücre dışı sıvıların en önemli tamponudur. Fosfat Tampon Sistem Ekstrasellüler ortamda düşük, intrasellüler ortamda önemli (özellikle kas doku), Böbrek ve kemikte en iyi tampondur.
93 Kanın Tampon Sistemleri Tampon Sistem % Tamponlama Non-bicarbonat Hemoglobin 35 Organik fosfatlar 3 Inorganik fosfatlar 2 Plazma proteinleri 7 Bikarbonat Plazma 35 Eritrositler 18
94 Biyolojik Tamponlar İdeal bir tampon şu özellikleri taşımalıdır; Arzu edilen ph sınırlarına uygun tampon kapasitesine sahip olmalıdır. Çok saf olarak elde edilebilmelidir. Enzimatik ve hidrolitik olaylara dayanıklı olmalıdır. Tamponun oluşturacağı ph, ortamın ısısı, iyon içeriği ve konsantrasyonundan en az derecede etkilenmelidir. Toksik ve inhibitör etki taşımamalıdır (Çoğu enzimler fosfat tamponlarınca inhibe edilirler). Katyonlar ile yaptığı kompleksler çözünür nitelikte olmalıdır. Ultraviyole ve görünür sahada ışığı absorbe etmemelidir.
95 İzotoplar, Radyasyon
96 İzotoplar Atom, bir çekirdek ile bu çekirdeğin etrafını çevreleyen elektronlardan meydan gelir. Atom ağırlıkları birbirinden farklı, kimyasal nitelikleri ise aynı olan atom türlerine izotop denir. İzotoplar arasındaki farklılık nötron sayılarından ileri gelir. Radyoaktif izotop ve Stabil İzotop Stabil izotoplar doğada yaygın bulunur ve parçalanma göstermez. Radyoaktif izotoplar ise çekirdekleri çeşitli ışınlar yayınlayarak parçalanan izotoplardır ve yapay olarak elde edilir. Bu olaya radyoaktif bozunma denir.
97 İzotoplar İzotopların biyokimya yönünden önemi? Metabolizmasının izlenmesi Tiroid Fonksiyon Testleri RIA (Radioimmunoassay) Ette bulunan yağ yüzdesi ölçümü
98 Radyasyon (Işınım) Radient enerjinin serbest kalmasıdır. Radyoaktif maddelerin alfa, beta,gamma ve X- gibi ışınları yaymasıdır. En çok etkilenen organlar; Lenfositler, eritrositler, mide barsak kanalı, gözler, hipofiz ön lobu, yumurta follikülleri, mukoz membran Zararları; Karbonhidrat ve lipidlerin parçalanma hızını artırır. Protein ve nükleik asitlerde bağları koparır. Kromozomları parçalar, mitosizi durduru. Barsaklarda emilimi azaltır, midenin boşalma süresini uzatır. Kemik gelişim bozuklukları, dişlerde anomaliler.
99 Kaynaklar Ası T (1999). Tablolarla Biyokimya I, Nobel Tıp Kitapları Dağıtım, Ankara. Kalaycıoğlu L, Serpek B, Nizamlıoğlu M, Başpınar N,Tiftik A (2000). Biyokimya, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Engelking LR (2014). Textbook of Veterinary Physiological Chemistry. 3rd Edition. Academic Press. Sözbilir Bayşu N, Bayşu N (2008). Biyokimya, Güneş Kitabevi.
100 Soru 1 Sudan başka küçük ve basit moleküllerin veya iyonların geçmesine izin veren bir zar aracılığı ile büyük kompleks moleküllerin ayrılması olayı... olarak tanımlanır. a. Difüzyon b. Dializ c. Ozmozis d. Absorpsiyon e. Adsorpsiyon Cevap: b
101 Soru 2 Gerçek çözeltilere ilişkin olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur? a. İç faz parçacıklarının büyüklüğü nm arası b. Ozmotik basınç düşüktür. c. Homojendirler. d. Vizkozitesi yüksektir. e. Işık geçirilirse sisli bir görünüş alır. Buna Tyndall etkisi denir. Cevap: c
102 Sorularınız?
103 Bir sonraki konu; BİYOELEMENTLER Makro ve Mikromineraller
Biyokimya. Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr
Biyokimya Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr Biyokimya dersinde öğreneceklerimiz 1. Tanımı ve konusu 2. Fizikokimyasal Olaylar 3. Karbonhidratlar ve Metabolizması 4. Lipidler ve Metabolizması
DetaylıÇÖZELTİLER. Dispers sistemler, Hidratasyon, Çözelti Çeşitleri. Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER
ÇÖZELTİLER Dispers sistemler, Hidratasyon, Çözelti Çeşitleri Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr Prof. Dr. Meryem EREN e teşekkürlerimle... ÇÖZELTİLER İki yada daha çok komponentten
DetaylıBiyokimya I. Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER.
Biyokimya I Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr Biyokimya I Ders İçeriği 1. Biyokimyaya giriş ve Biyofiziksel kimya 2. Biyoelementler 3. Karbonhidratlar 4. Lipidler 5. Proteinler 6.
Detaylı1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.-
1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.- Biyokimya sözcüğü biyolojik kimya (=yaşam kimyası) teriminin kısaltılmış şeklidir. Daha eskilerde, fizyolojik kimya terimi kullanılmıştır. Gerçekten de Biyokimya
DetaylıÇÖZELTİLER Dispers sistemler, hidratasyon, çözelti çeşitleri Dr. Serkan SAYINER
ÇÖZELTİLER Dispers sistemler, hidratasyon, çözelti çeşitleri Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr Prof. Dr. Meryem EREN e teşekkürlerimle... ÇÖZELTİLER İki yada daha çok komponentten oluşmuş homojen
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
DetaylıHer madde atomlardan oluşur
2 Yaşamın kimyası Figure 2.1 Helyum Atomu Çekirdek Her madde atomlardan oluşur 2.1 Atom yapısı - madde özelliği Elektron göz ardı edilebilir kütle; eksi yük Çekirdek: Protonlar kütlesi var; artı yük Nötronlar
DetaylıVÜCUT SIVILARI. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN. Copyright 2004 Pearson Education, Inc., publishing as Benjamin Cummings
VÜCUT SIVILARI Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Su Dengesi Vücudumuzun önemli bir bölümü sudan oluşur ve su dengesi vücudun en önemli sorunlarından birisidir. Günlük olarak alınan ve vücuttan atılan su miktarı
Detaylıayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H
Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla
DetaylıAtomlar ve Moleküller
Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli
DetaylıPaylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu
4.Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle meydana gelmiştir. İyonik bağ
DetaylıFİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU
FİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU Fizyolojiye Giriş Temel Kavramlar Fizyolojiye Giriş Canlıda meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişikliklerin tümüne birden yaşam denir. İşte canlı organizmadaki
DetaylıFiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir maddeye çözeltinin bileşenleri denir.
GENEL KİMYA 1 LABORATUARI ÇALIŞMA NOTLARI DENEY: 8 ÇÖZELTİLER Dr. Bahadır KESKİN, 2011 @ YTÜ Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir
DetaylıSuda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır.
7. ASİTLER VE BAZLAR Arrhenius AsitBaz Tanımı (1884) (Svante Arrhenius) Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır. HCl H + + Cl NaOH
Detaylı2-FİZİKOKİMYASAL OLAYLAR
1.1.4- Temel maddelerin dokulara dağılım oranı. Tablo 4 de insan organizmasını oluşturan organik ve inorganik maddelerin bazı organ ve dokulardaki oranlarını vererek, olaya değişik bir açıdan bakmak istedik.
DetaylıSU VE HÜCRE İLİŞKİSİ
SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ Oluşturacağı her 1 g organik madde için bitkinin 500 g kadar suyu kökleriyle alması ve tepe (uç) noktasına kadar taşıyarak atmosfere aktarması gerekir. Normal su düzeyinde hayvan hücrelerinin
DetaylıTüm yaşayan organizmalar suya ihtiyaç duyarlar Çoğu hücre suyla çevrilidir ve hücrelerin yaklaşık %70 95 kadarı sudan oluşur. Yerküre içerdiği su ile
Su Kimyası Tüm yaşayan organizmalar suya ihtiyaç duyarlar Çoğu hücre suyla çevrilidir ve hücrelerin yaklaşık %70 95 kadarı sudan oluşur. Yerküre içerdiği su ile canlılık için gerekli ortamı sunar. Canlıların
DetaylıBaşlıca organizma sıvılarının ve salgılarının ortalama ph değerleri.
Asid-baz dengesi ph Başlıca organizma sıvılarının ve salgılarının ortalama ph değerleri. Organizma sıvıları, salgıları Ortalama ph Kan 7.4 Süt 6.7 Safra 7.8 İdrar 6.0 Pankreas özsuyu 8.0 Bağırsak özsuyu
Detaylı00220 Gıda Biyokimyası
00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,
DetaylıASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ. Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016
ASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016 Herhangi bir çözeltinin asitliği veya bazlığı içindeki hidrojen iyonunun (H + ) konsantrasyonuna bağlıdır. Beden sıvılarının asit-baz dengesi
DetaylıKARIŞIM NEDİR? YANDAKİ RESİMDE GÖRÜLEN SALATA KARIŞIM MIDIR?
KARIŞIMLAR KARIŞIM NEDİR? YANDAKİ RESİMDE GÖRÜLEN SALATA KARIŞIM MIDIR? Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen maddelere karışım denir. Karışımlar görünümlerine
Detaylı5) Çözünürlük(Xg/100gsu)
1) I. Havanın sıvılaştırılması II. abrika bacasından çıkan SO 3 gazının H 2 O ile birleşmesi III. Na metalinin suda çözünmesi Yukardaki olaylardan hangilerinde kimyasal değişme gerçekleşir? 4) Kütle 1
DetaylıSerüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM. o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ
Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ KİMYASAL TÜR 1. İYONİK BAĞ - - Ametal.- Kök Kök Kök (+) ve (-) yüklü iyonların çekim kuvvetidir..halde
DetaylıÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ
ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ Çözeltilerin sadece derişimine bağlı olarak değişen özelliklerine koligatif özellikler denir. Buhar basıncı düşmesi, Kaynama noktası yükselmesi, Donma noktası azalması
DetaylıMADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM
MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM ATOMUN YAPISI Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir. Atomu oluşturan parçacıklar farklı yüklere sa-hiptir. Atomda bulunan yükler; negatif
DetaylıASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur.
ASİTLER- BAZLAR SUYUN OTONİZASYONU: Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. H 2 O (S) H + (suda) + OH - (Suda) H 2 O (S) + H +
DetaylıToprağın Katı ve Sıvı Fazı Arasındaki Etkileşimler
Toprağın Katı ve Sıvı Fazı Arasındaki Etkileşimler Toprakta bulunan katı (mineral ve organik madde), sıvı (toprak çözeltisi ve bileşenleri) ve gaz fazları sürekli olarak etkileşim içerisindedir. Bunlar
DetaylıSu ve çevrenin canlılar için uygunluğu
Su ve çevrenin canlılar için uygunluğu Su ve çevrenin canlılar için uygunluğu Yeryüzündeki yaşam su içinde ortaya çıkmış ve canlıların karalar üzerine yayılışından önceki 3 milyar yıl boyunca su içinde
DetaylıOrganik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3
ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.
DetaylıGenel Kimya. Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK. Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü
Genel Kimya Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü ÇÖZELTİ VE TÜRLERİ Eğer bir madde diğer bir madde içinde molekül, atom veya iyonları
DetaylıÇÖZELTİLERDE DENGE (Asit-Baz)
ÇÖZELTİLERDE DENGE (AsitBaz) SUYUN OTOİYONİZASYONU Saf suyun elektrik akımını iletmediği bilinir, ancak çok hassas ölçü aletleriyle yapılan deneyler sonucunda suyun çok zayıf da olsa iletken olduğu tespit
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
DetaylıBİYOFİZİKSEL KİMYA 1
BİYOFİZİKSEL KİMYA 1 HÜCRE ZARINDAN MADDELERİN TAŞINMASI 2 PASİF TAŞIMA - Basit Difüzyon Bir çözeltide moleküllerin, çözeltinin her tarafına eşit olarak kendiliklerinden yayılmaları olayına difüzyon denir.
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıHACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ANLATIMI. Hazırlayan: Hale Sümerkan. Dersin Sorumlusu: Prof. Dr.
HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ANLATIMI Hazırlayan: Hale Sümerkan Dersin Sorumlusu: Prof. Dr.Đnci Morgil ANKARA 2008 ÇÖZELTĐLER Çözeltiler, iki ya da daha fazla
DetaylıTEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi
1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık
DetaylıBİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği
DetaylıİLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Vücudun İlaçlara Etkisi (Farmakokinetik Etkiler) Farmakokinetik vücudun ilaca ne yaptığını inceler. İlaçlar etkilerini lokal veya sistematik
DetaylıBiyokimya. Biyokimyanın tanımı ve önemi Organizmanın elementer yapısı Canlılık Su Kovalent olmayan bağlar (intermoleküler etkileşimler)
Biyokimya Biyokimyanın tanımı ve önemi Organizmanın elementer yapısı Canlılık Su Kovalent olmayan bağlar (intermoleküler etkileşimler) Bölüm 1: Biyokimya ve önemi: 1. Biyokimya tanımı, önemi ve boyutsal
DetaylıHÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI. Dr. Vedat Evren
HÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI Dr. Vedat Evren Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Vücut sıvıları değişik kompartmanlarda dağılmış Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Bu kompartmanlarda iyonlar ve diğer çözünmüş
DetaylıASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR
ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR 1. ASİTLER Sulu çözeltilerine Hidrojen İyonu veren maddelere asit denir. Ör 1 HCl : Hidroklorik asit HCl H + + Cl - Ör 2 H 2 SO 4 : Sülfürik asit H 2 SO 4 2H + + SO 4-2 Ör 3 Nitrik
DetaylıBir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasına ÇÖZÜNME denir. Çözelti=Çözücü+Çözünen
ÇÖZÜCÜ VE ÇÖZÜNEN ETKİLEŞİMLERİ: Çözünme olayı ve Çözelti Oluşumu: Bir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasına ÇÖZÜNME denir. Çözelti=Çözücü+Çözünen Çözünme İyonik Çözünme Moleküler
DetaylıREDOKS OLAYI. Dr. Serkan SAYINER Prof. Dr. Meryem EREN e teşekkürlerimle...
REDOKS OLAYI Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr Prof. Dr. Meryem EREN e teşekkürlerimle... REDOKS OLAYI Parçacıkların (atom, molekül ya da iyonlar) elektron aldıkları olaylara redüksiyon, elektron
Detaylı6.PPB (milyarda bir kısım) Kaynakça Tablo A-1: Çözelti Örnekleri... 5 Tablo B-1:Kolloidal Tanecikler... 8
İçindekiler A. ÇÖZELTİLER... 2 1.Çözünme... 2 2.Homojenlik... 4 3.Çözelti... 5 4.Çözünürlük... 5 Çözünürlüğe Sıcaklık Ve Basınç Etkisi... 6 B. KARIŞIMLAR... 7 1.Çözeltiler... 7 2.Kolloidal Karışımlar...
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
DetaylıHÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ
HÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ Hücre içi ve hücre dışı sıvılar bileşimleri yönünden oldukça farklıdır. Hücre içi sıvı intraselüler sıvı, hücre dışı sıvı ise ekstraselüler sıvı adını alır.
DetaylıHAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ
HAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ 9. Hafta Prof. Dr. Gürsel DELLAL 1 Su, Elektrolitler ve Asit-Baz Dengesi Hücreler yaşamlarını su olmadan sürdüremezler. Su tüm vücuda dağılmış durumdadır ve ergin hayvanın
DetaylıCANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ
1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlıların temel bileşenleri; inorganik ve organik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır. **İnorganik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenemezler. Dışarıdan hazır olarak
DetaylıTAMPONLAR-pH ve pk HESAPLAMALARI
Genel tanımlamalar TAMPONLAR-pH ve pk HESAPLAMALARI YRD. DOÇ.DR SEDAT MOTOR Tamponlarla ilgili açıklamalara geçmeden önce asit, baz, ph ve pk kavramlarını hatırlayalım. Suda çözündügü zaman (H + ) iyonu
DetaylıBirden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen maddelere karışım denir.
Anahtar Kavramlar Çözelti çözücü çözünen homojen hetorojen derişik seyreltik Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen maddelere karışım denir. Solduğumuz hava;
DetaylıBİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ
BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ KİMYASALBAĞLAR BAĞLAR KİMYASAL VE HÜCRESEL REAKSİYONLAR Yrd. Doç.Dr. Funda BULMUŞ Atomun Yapısı Maddenin en küçük yapı taşı olan atom elektron, proton ve nötrondan oluşmuştur.
DetaylıDispers Sistemlerin Sınıflandırılması
DİSPERS SİSTEMLER Dispers Sistemlerin Sınıflandırılması 1-Dispers sistemde bulunan iki fazın gaz, sıvı veya katı oluşuna göre sınıflandırılabilirler. 2-Dispers sistemde dispers fazın partikül büyüklüğüne
DetaylıSuyun Fizikokimyasal Özellikleri
Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Su bitkinin yaşamında yaşamsal bir rol oynar. Bitki tarafından yapılan her gram başına organik madde için kökler tarafından 500 gr su alınır. Bu su, bitkinin bir ucundan
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 8.Kolloid Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Çapları 10-6 mm 10-3 mm ( 0.001-1μm) arasındadır. Kil, kum, Fe(OH) 3, virusler (0.03-0.3μm) Bir maddenin kendisi için
DetaylıATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla
ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü
Detaylı9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU
9. SINIF KONU ANLATIMI 5 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri
DetaylıTURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR?
KĐMYA EĞĐE ĞĐTĐM M SEMĐNER NERĐ PROF. DR. ĐNCĐ MORGĐL TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? HAZIRLAYAN: GÜLÇĐN YALLI KONU: ÇÖZELTĐLER KONU BAŞLIĞI: TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? ÇÖZELTĐLER Fiziksel özellikleri
DetaylıKloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur.
Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Yağların suda çözünmemesi canlılığın devamı içi önemlidir. Çünkü
DetaylıBİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU
ADIM ADIM YGS-LYS 5. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ -İNORGANİK MADDELER 1- SU Canlıların yapısına katılan maddeler çeşitli özellikler nedeni ile temel olarak iki grupta incelenir. Canlının Temel Bileşenleri
DetaylıSıvılardan ekstraksiyon:
Sıvılardan ekstraksiyon: Sıvı haldeki bir karışımdan bir maddenin, bu maddenin içinde bulunduğu çözücü ile karışmayan ve bu maddeyi çözen bir başka çözücü ile çalkalanarak ilgili maddenin ikinci çözücüye
DetaylıBİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER
BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER Biyokimyanın tanımı yaşamın temel kimyası ile ilgilenen bilim dalı (Bios, Yunancada yaşam demektir.) canlı sistemin yapısını ve fonksiyonlarını kimyasal
DetaylıFARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER»
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER» Uygun bir çözücü içerisinde bir ya da birden fazla maddenin çözündüğü veya moleküler düzeyde disperse olduğu tektür (homojen: her tarafta aynı oranda çözünmüş veya dağılmış
DetaylıBİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ Bileşikler ve Formülleri Bilinen yaklaşık 120 çeşit element vardır. Bu elementlerin yaklaşık % 90 ı tabiatta bulunur. Ancak bugün bilinen yaklaşık 30 milyon bileşik vardır. Buna
DetaylıÖrnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :
Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani
DetaylıKanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler
EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin
DetaylıKARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ
KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ Karbonun önemi Hücrenin % 70-95ʼ i sudan ibaret olup, geri kalan kısmın çoğu karbon içeren bileşiklerdir. Canlılığı oluşturan organik bileşiklerde karbon atomuna
DetaylıDoğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87
Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Rb izotoplarından oluşmuştur. İzotopların doğada bulunma yüzdelerini hesaplayınız. Bir bileşik
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI
I. YARIYILI T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI B 601 Temel Biyokimya I Zorunlu 3 0 3 4 B
DetaylıKİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş
KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıGünümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı
Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani madde yani bileşik
DetaylıSerbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları
Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları Serbest radikallerin yapısında, çoğunlukla oksijen yer almaktadır. (reaktif oksijen türleri=ros) ROS oksijen içeren, küçük ve oldukça reaktif moleküllerdir.
DetaylıKARIŞIMLAR. Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen mad-delere karışım denir.
KARIŞIMLAR Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen mad-delere karışım denir. 1-HETEROJEN KARIŞIMLAR (ADİ KARIŞIMLAR) Karışımı oluşturan maddeler karışımın her
DetaylıORGANİK KİMYA. Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER. Yakın Doğu Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı.
ORGANİK KİMYA Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER Yakın Doğu Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı serkan.sayiner@neu.edu.tr OKSİDASYON ve REDÜKSİYON (Redoks Olayı) Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER
DetaylıYrd. Doç. Dr. Murat Sarıtemur Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2014
Yrd. Doç. Dr. Murat Sarıtemur Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2014 Neden kan gazı analizi? Oksijenizasyon ve ventilasyonun değerlendirilmesi Asit-baz dengesini değerlendirmek ph / P a CO
DetaylıÇözeltiler. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006
Çözeltiler Çözelti, iki veya daha fazla maddenin homojen bir karışımı olup, en az iki bileşenden oluşur. Bileşenlerden biri çözücü, diğeri ise çözünendir. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr.
DetaylıBİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi 1 Anlatım Planı 1. Makromoleküller ve Su 2. Amino asitler ve Peptidler 3. Proteinler 4. Enzimler 5. Karbohidratlar 6. Nükleik
DetaylıÖĞRETĐM TEKNOLOJĐSĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ÇÖZELTĐLER
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐSĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ÇÖZELTĐLER Ders Sorumlusu: Prof. Dr. Đnci MORGĐL HAZIRLAYAN: NAZLI KIRCI ANKARA,2008 KONU ANLATIMI ÇÖZELTĐLER Đki ya da daha fazla kimyasal maddenin herhangi
DetaylıBiochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University
Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi
DetaylıI. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3 KREDİ)
T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
DetaylıÇözelti iki veya daha fazla maddenin birbiri içerisinde homojen. olarak dağılmasından oluşan sistemlere denir.
3. ÇÖZELTİLER VE ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI Çözelti: Homojen karışımlardır. Çözelti iki veya daha fazla maddenin birbiri içerisinde homojen olarak dağılmasından oluşan sistemlere denir. Çözelti derişimi
DetaylıSU ve ÇEVRENİN CANLILAR İÇİN UYGUNLUĞU
SU ve ÇEVRENİN CANLILAR İÇİN UYGUNLUĞU Suyun polaritesinin etkileri Su molekülünün polar olması hidrojen bağlarının oluşmasına neden olur. 2 Su molekülü Oldukça basit yapılıdır. Tekli bağla bağlı olup
Detaylı9.Sınıf Biyoloji. Yaşam Bilimi Biyoloji. cevap anahtarı
9.Sınıf Biyoloji 1 Yaşam Bilimi Biyoloji cevap anahtarı 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ *Canlıların temel bileşenleri: Canlıların temel bileşenleri; organik ve inorganik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır.
DetaylıÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ HAZIRLAYAN FEHMİ GÜR
ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ HAZIRLAYAN FEHMİ GÜR KOLİGATİF ÖZELLİKLER Uçucu olmayan maddelerin çözeltilerinin bazı fiziksel özellikleri; saf çözücününkinden farklıdır. Bu çözeltiler hazırlanırken,
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 27. ADIM HÜCRE 4- HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ
ADIM ADIM YGS-LYS 27. ADIM HÜCRE 4- HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ Hücre zarı canlıdır ve seçici-geçirgendir. Bu özelliği nedeniyle bazı maddeler hücre zarından geçebilirken bazı maddeler geçemez. Hücre
DetaylıBİYOKİMYASAL ÇÖZELTİLER
2. HAFTA BİYOKİMYASAL ÇÖZELTİLER Çözelti hazırlanması % Çözeltiler, molar çözeltiler, normal çözeltiler, osmolar çözeltiler, izotonik çözeltiler, molal çözeltiler, ppm çözeltiler BİYOKİMYASAL ÇÖZELTİLER
DetaylıTIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0
DetaylıHAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111
HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ
Detaylı5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu)
5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu) Mg +2 Na + K + Li + Bu gruptaki katyonların hepsini çöktürebilen ortak bir reaktif yoktur. Na, K ve Li alkali metaller grubunun üyeleridir. NH 4 da bileşikleri alkali metal
DetaylıISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI:
Bu formun ç kt s n al p ço altarak ö rencilerinizin ücretsiz Morpa Kampüs yarıyıl tatili üyeli inden yararlanmalar n sa layabilirsiniz.! ISBN NUMARASI: 65482465 ISBN NUMARASI: 65482465! ISBN NUMARASI:
DetaylıİLK ANYONLAR , PO 4. Cl -, SO 4 , CO 3 , NO 3
İLK ANYONLAR Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - İLK ANYONLAR Anyonlar negatif yüklü iyonlardır. Kalitatif analitik kimya analizlerine ilk anyonlar olarak adlandırılan Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - analizi ile
DetaylıGENEL KİMYA. Yrd.Doç.Dr. Tuba YETİM
GENEL KİMYA ÇÖZELTİLER Homojen karışımlara çözelti denir. Çözelti bileşiminin ve özelliklerinin çözeltinin her yerinde aynı olması sebebiyle çözelti, «homojen» olarak nitelendirilir. Çözeltinin değişen
DetaylıÇÖZELTİLER VE ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI 3.1. Çözeltiler için kullanılan temel kavramlar
1.10.2015. ÇÖZELTİLER VE ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI.1. Çözeltiler için kullanılan temel kavramlar Homojen karışımlardır. Çözelti iki veya daha fazla maddenin birbiri içerisinde homojen olarak dağılmasından
DetaylıAşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı. olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel. Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz.
KİMYASAL BAĞLAR Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz. KİMYASAL BAĞLAR İki atom veya atom grubu
DetaylıDENEY I ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI. Genel Bilgi
DENEY I ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI Genel Bilgi 1. Çözelti İki ya da daha fazla maddenin herhangi bir oranda bir araya gelerek oluşturdukları homojen karışıma çözelti denir. Diğer bir deyişle, bir maddenin
DetaylıAeresol. Süspansiyon. Heterojen Emülsiyon. Karışım. Kolloidal. Çözelti < 10-9 m Süspansiyon > 10-6 m Kolloid 10-9 m m
Aeresol Süspansiyon Karışım Heterojen Emülsiyon Kolloidal Çözelti < 10-9 m Süspansiyon > 10-6 m Kolloid 10-9 m - 10-6 m Homojen Çözelti Dağılan Faz Dağılma Fazı Kolloid Tipi katı katı,sıvı,gaz sol katı
Detaylı