YENİ YAPILANMA VE HALK SAĞLIĞI. Dr. Mustafa KASAPOĞLU Samsun Halk Sağlığı Müdürü

Transkript

1 YENİ YAPILANMA VE HALK SAĞLIĞI Dr. Mustafa KASAPOĞLU Samsun Halk Sağlığı Müdürü

2 Ben ki İstanbul Fatihi Abdü Aciz Fatih Sultan Mehmet. Bizatihi alunterimle kazanmış olduğum akçelerimle satun aldığım İstanbul un Taşlık mevkiinde kaim ve malum-ul hudud olan (136) bab dükkanımı aşağıdaki şartlar muvacehesinde vakfı sahih eylerim. Şöyle ki: Bu gayrımenkulatımdan elde olunacak nemalarla, İstanbul un her sokağına ikişer kişi eyledim. Bunlar ki ellerindeki bir kab içerisinde kireç tozu ve kömür külü olduğu halde günün belirli saatlerinde bu sokakları gezeler. Bu sokaklarda tükürenlerin, tükrükleri üzerine bu tozu dökeler ki, 20 şer akçe alsunlar. Ayrıca 10 tabip, 10 cerrah ve 53 de yara sarıcı tayin ve nasb eyledim. Bunlar ki ayın belli günlerinde İstanbul a çıkalar bilaistisna her kapuyu vuralar ve evde hasta olup olmadığını soralar. Var ise ve şifası orada mümkün ise şifayab olalar, değil ise kendilerinden hiç bir karşılık beklemeksizin Darü l-aceze ye kaldırarak orada salah bulduralar Fatih Sultan Mehmet

3 Sunum Planı - Teşkilat Yapısı - Görev, Yetki ve Sorumluluklar - Sorunlar ve Çözüm Önerileri - Samsun da Durum

4 Teşkilat Yapısı

5 Sağlık Bakanlığı Yeniden Yapılanması 2 Kasım 2011 tarihli Resmi Gazete de 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname

6 KHK ile kurulan diğer kurumlar Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü

7 ALTINCI BÖLÜM Türkiye Halk Sağlığı Kurumu MADDE 26: Bakanlık politika ve hedeflerine uygun olarak temel sağlık hizmetlerini yürütmekle görevli olarak kurulmuştur

8 Merkez teşkilat

9 Nüfusa göre yapılanma GRUP İ1 GRUBU İ2 GRUBU İ3 GRUBU İ4 GRUBU İ5 GRUBU İ6 GRUBU İ7 GRUBU İ8 GRUBU İ9 GRUBU NÜFUS dan büyük iller ile arasında olan iller ile arasında olan iller ile arasında olan iller ile arasında olan iller ile arasında olan iller ile arasında olan iller ile arasında olan iller den küçük olan iller

10 Taşra teşkilatı İ1 HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ HALK SAĞLIĞI LABORATUVARLARI AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİ TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ MÜDÜR YARDIMCILARI AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA ŞB.MD. AİLE HEKİMLİĞİ EĞİTİM VE GELİŞTİRME ŞB.MD. AİLE HEKİMLİĞİ İZLEME VE DEĞERLENDİRME ŞB.MD. ATAMA ŞB. MD. ÖZLÜK İŞLERİ ŞB. MD. İDARİ İŞLER ŞB.MD. AŞI PROGRAMLARI ŞB. MD. BULAŞICI HASTALIKLAR ŞB. MD. TÜBERKÜLOZ ŞB. MD. TOPLUM SAĞLIĞI HİZMETLERİ ŞB. MD. RUH SAĞLIĞI PROGRAMLARI ŞB. MD. OBEZİTE, DİYABET VE METABOLİK HASTALIKLAR ŞB. MD. TÜTÜN VE DİĞER BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER ŞB. MD. MALİ İŞLER ŞB. MD. DİSİPLİN İŞLERİ ŞB. MD. İSTATİSTİK VE BİLGİ İŞLEM ŞB. MD. BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR VE KRONİK DURUMLAR ŞB. MD. ÇEVRE SAĞLIĞI ŞB. D. ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞB. MD. KANSER ŞB. MD. ÇOCUK, ERGEN, KADIN VE ÜREME SAĞLIĞI HİZMETLERİ ŞB. MD.

11 Taşra teşkilatı İ8-İ9 HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ HALK SAĞLIĞI LABORATUVARLARI TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİ MÜDÜR YARDIMCISI AİLE HEKİMLİĞİ VE TOPLUM SAĞLIĞI HİZMETLERİ ŞB.MD. BULAŞICI HASTALIKLAR, ÇEVRE VE ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞB.MD. DESTEK HİZMETLERİ ŞB.MD. BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE KANSER ŞB.MD.

12 Görev, Yetki ve Sorumluluklar

13 Kurumun görev, yetki ve sorumlulukları-1 Halk sağlığını korumak ve geliştirmek, Sağlık için risk oluşturan faktörlerle mücadele etmek, Birinci basamak sağlık hizmetlerini yürütmek ve bu hususta gerekli düzenlemeleri yapmak Yaşam kalitesini yükseltecek alışkanlıkları kazandırarak toplumdaki tüm bireylerin sağlığını geliştirmek; Hatalı beslenme alışkanlıkları, obezite, sigara ve benzeri zararlı maddelerin yol açtığı sağlık riskleri ve tehditleri ile mücadele etmek, bu hususları izlemek, araştırmak, veri toplanmasını sağlamak ve değerlendirmek

14 Kurumun görev, yetki ve sorumlulukları-2 Bulaşıcı, bulaşıcı olmayan, kronik hastalıklar ve kanser ile anne, çocuk, ergen, yaşlı ve engelli gibi risk gruplarıyla ilgili olarak İzleme, surveyans, inceleme, araştırma, bağışıklama ve kontrol çalışmaları yapmak, Bununla ilgili verilerin toplanmasını sağlamak, Belirlenen hedefler doğrultusunda plan ve programlar hazırlamak, uygulamaya koymak, denetlenmesini sağlamak, değerlendirmek, gerekli önlemleri almak, Bu konuda politika ve düzenlemelerin oluşturulması için Bakanlığa teklifte bulunmak

15 Kurumun görev, yetki ve sorumlulukları-3 Birey, toplum ve çevre sağlığını etkileyen ve genel sağlığı ilgilendiren her tür etkeni incelemek, teşhis etmek, değerlendirmek ve kontrol etmek üzere gerekli laboratuvar hizmetlerinin organizasyonunu sağlamak ve ulusal referans laboratuvarı kurmak ve işletmek İçme suları, biyosidal ürünler gibi görev alanına giren konularda tüketici güvenliği ile ilgili tedbirleri almak ve buna yönelik her türlü iş ve işlemi tesis etmek

16 Misyonumuz İnsan merkezli yaklaşımla birey ve toplum sağlığını korumak ve geliştirmek, Sağlık için risk oluşturan faktörlerle mücadele etmek, Halkın yaşam kalitesini yükseltmek Halk sağlığını tehdit eden konularda gerekli tüm önlemleri almak

17 Vizyonumuz Herkesin sağlığının korunup geliştirildiği sağlıklı ve mutlu bir TÜRKİYE

18 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Taşra Teşkilatı Hizmet Birimlerinin Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları ile Kadro Standartları Hakkında Yönerge Madde 6: Taşra teşkilatı Halk Sağlığı Müdürlükleri, Toplum Sağlığı Merkezleri ve Halk Sağlığı Laboratuvarları ndan oluşur Müdür, Kurumun ildeki temsilcisi Müdürlük, il teşkilatının Bakanlık ve Kurum politikalarına, strateji ve hedeflerine, planlama ve düzenlemelerine uygun çalışmasını sağlar.

19 Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliği- 5 Şubat sayılı Resmi Gazete Toplum Sağlığı Merkezi Bölgesinde yaşayan toplumun sağlığını korumak ve geliştirmek maksadıyla sağlıkla ilgili risk ve sorunları belirleyen Bunlarla ilgili düzeltici ve önleyici faaliyetleri gerçekleştiren; birinci basamak koruyucu, iyileştirici ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini koordine eden ve bu hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde sunulmasını izleyen, değerlendiren, denetleyen ve destekleyen Bölgesinde bulunan sağlık kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlayan sağlık kuruluşunu

20 Halk Sağlığı Laboratuvarı İnsan sağlığını etkileyen etkenlerin, fiziksel, kimyasal, biyokimyasal, bakteriyolojik, mikolojik, virolojik, hematolojik, serolojik, parazitolojik, toksikolojik ve radyolojik yönden inceleme ve analizlerini yapan Koruyucu sağlık hizmetlerini yönlendirici verileri ortaya koyan, salgınların önlenmesi ve izlenmesi için gerekli analizleri yapan Su ve gıda maddeleri, biyolojik ürünler ve insan sağlığını ilgilendiren eşya ve levazımın kontrol ve ruhsatlandırılmasına esas analizleri yapan Teknik danışmanlık yapan Eğitim veren kuruluş

21 Halk Sağlığı Kurumunun ildeki yönetim teşkilatı Koruyucu sağlık hizmetleri Laboratuvar hizmetleri Aile hekimliğini de içine alan temel sağlık hizmetlerinden sorumlu

22 tarihli sayılı Resmi Gazetede yayınlanan THSK Disiplin Amirleri Yönetmeliği

23 Halk Sağlığı Müdürlüğünün İlişkileri-1 Sağlık Bakanlığı Bağlı Kuruluşları Hizmet Birimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (Değişik:RG-15/11/ ), madde 14 Sağlık kuruluşlarının planlama ve yatırımlarına, Kadro taleplerine Başkanlığı Vali veya yardımcısı tarafından yürütülen kurul kararları Önemli ve stratejik görüş ve teklif içeren konulara ilişkin olarak Bakanlık ve kurumlarının merkez teşkilatlarıyla yapacakları yazışmaları, İl Sağlık Müdürü üzerinden valilik kanalıyla yaparlar.

24 Halk Sağlığı Müdürlüğünün İlişkileri-2 Sağlık Bakanlığı Bağlı Kuruluşları Hizmet Birimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (Değişik:RG-15/11/ ), madde 14 Yönetici atama teklifleri, disiplin amirliği ve soruşturmaya ilişkin yetkiler ve ilgili kanunların bizzat Valinin kararını veya onayını mecbur kıldığı iş ve işlemler, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ve 8/6/2011 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Valilik ve Kaymakamlık Birimleri Teşkilat, Görev ve Çalışma Yönetmeliği çerçevesinde yürütülür.

25 Sorunlar ve Çözüm Önerileri

26 Halk Sağlığı Müdürlüğü ne ne dediler? Sağlık Müdürü Toplum Sağlığı Başkan Müdür yardımcısı Küçük kardeş

27 Üçlü Yapı-1 Diğer kurum mevzuatlarında (MEB, ÇSB gibi) üçlü yapılanmaya uygun güncellemenin yapılmaması (Tek kurum olarak halen İl Sağlık Müdürlüğü nün tanımlanması) İlgili kurum mevzuatlarının güncellenmesi

28 Üçlü Yapı-2 Üçlü yapının veri paylaşımında zorluklar yaşanması Anne ölümü bildirimi Bebek ölümü bildirimi Bebek ve gebe tespitlerinin bildirilmesi Bulaşıcı hastalık bildirimi Çalışanların aşılanması Soğuk zincir Yenidoğan tarama programları Eğitimler Ortak otomasyon programı Sağlık-net (AHBS-HSBS-HBYS-MBYS.) etkin çalışmasının sağlanması

29 Üçlü Yapı-3 Mahalli idareler sağlıkla ilgili bir sorun olduğunda! TSM Başkanı? İlçe Sağlık Müdürü? Hastane Başhekimi? İlçelerde birinci basamak sağlık hizmetleri tek elden yürütülmeli

30 Üçlü Yapı-4 İlçelerde ortak kullanım alanları ve insan kaynaklarının yetersizliği İlçelerde birinci basamak sağlık hizmetleri tek elden yürütülmeli

31 Üçlü Yapı-5 Genel Sekreterlik ve Halk Sağlığı Müdürlükleri personel görevlendirmelerinin İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılması Görevlendirmelerin talep edilen kurum tarafından yapılması

32 Halk Sağlığı Müdürlükleri-1 Bölge il statüsünde olan Halk Sağlığı Müdürlüklerinde Müdür Yardımcısı ve Şube Müdürlükleri sayısının azlığı nüfus üzerinde olan illerin İ5 statüsüne dahil edilmesi Yönetici kadrolarının (Müdür Yrd. ve Şube Müdürlüğü) artırılması - Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şube Müdürlüğü (ÇEKÜSH, Ruh Sağlığı ve Tütün, Kronik Hastalıklar ve Obezite, Kanser )

33 Halk Sağlığı Müdürlükleri-2 Aile hekimi ile TSM arasında sorunların olması Mevcut mevzuatlarda Aile hekimi ve TSM arasındaki ilişkinin net olmaması TSM hekimlerinin sürekli değişmesi Yeni mezun hekimlerin TSM başkanlığı yapması Sözleşmelerin Halk Sağlığı Müdürü ile imzalanması 5 Şubat sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliği nde TSM ile Aile Hekimleri arasındaki ilişkinin netleşmesi

34 Halk Sağlığı Müdürlüğü- 3 KETEM, VS Birimi ve AÇSAP Birimi TSM ne bağlı olması Taranan vakaların takibinin yapılamaması Muayene ve kontrollerde uzman hekim olmaması Halk Sağlığı Müdürlüğüne bağlı olması KETEM ler teşhis merkezleri ile desteklenmesi Uzman hekimlerin yarı zamanlı çalışması

35 Halk Sağlığı Müdürlüğü- 4 Atama nakil yönetmeliğine göre il dışı atamaların standart kadroya il içi atamaların ise PDC ye göre yapılması Mevzuatın yeniden değerlendirilmesi

36 Halk Sağlığı Müdürlüğü- 5 Tek birimli ASM ler Kırsal yerleşim (Ulaşım, ısınma, güvenlik vb.) İzin dönemlerinde hizmet aksaması Ulaşımı daha kolay yerleşim bölgelerinde ASM lerinin birleştirilmesi

37 Halk Sağlığı Müdürlüğü Güçlü Yönleri Sahaya hakimiyet Ekonomik güç Kurumsal kültürün oluşması Spesifik olarak koruyucu hekimlik çalışmalarının yapılması (aşılama, gebe takibi, bebek takibi, kanser taramaları, yenidoğan ) Programlar (Obezite, tütün, uyuşturucu madde bağımlılığı ) Sağlık politikalarının kararlı bir şekilde sürdürülmesi

38

39

40 Samsun İ6 sınıfında Mart 2012 tarihinde Eski Doğumevi Hastanesi idari binasında hizmet vermeye başladı İdari yapılanması Müdür 3 Müdür Yardımcısı (1 idari) 7 Şube Müdürü Halk Sağlığı Laboratuvarı

41 Şube Müdürlükleri Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü Aile Hekimliği Uygulama Şube Müdürlüğü Aile Hekimliği İzleme Değerlendirme Şube Müdürlüğü Çevre ve Çalışan Sağlığı Şube Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Programları Şube Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şube Müdürlüğü Toplum Sağlığı Hizmetleri Şube Müdürlüğü

42 Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Bağlı Birimlerin Personel Dağılımı, Mart 2015 Unvan PDC Aktif Aile Hekimliği Uzmanı 3 5 Halk Sağlığı Uzmanı 8 6 Mikrobiyoloji Uzmanı 2 3 Biyokimya Uzmanı 2 2 Diğer Uzman(Radyoloji) 1 0 Tabip Diş Tabibi 9 4 Veteriner 1 0 Biyolog Diyetisyen 7 5 Psikolog 7 4 Sosyal Çalışmacı 7 2 Yardımcı Sağlık Personeli Genel İdari Hizmetler TOPLAM *AH ve ASE dahil edilmemiş kadro durumudur.

43 Birinci Basamak Sağlık Kuruluşu Dağılımı, Mart 2015 SAĞLIK KURULUŞU Halk Sağlığı Laboratuvarı (L1) 1 Toplum Sağlığı Merkezi Sayısı 17 TSM Birimleri Sağlık Evi Sayısı VSD 3 AÇSAP Birimi 2 KETEM 2 Entegre Hastane - SAYI Açık Sağlık Evi Sayısı 48 Aktif Sağlık Evi Sayısı 5 ASM Sayısı 138 AHB Sayısı 364 ÇİM / TRSM 1 / 3

44 Aile Hekimliği Uygulamasına Ait Bazı Veriler, Mart 2015 Aile Hekimliği Uygulamasına Geçiş Tarihi Aile Hekimi Sayısı 361 Aile Sağlığı Elemanı Sayısı 351 Aile Hekimliği Birim Sayısı 364 AHB Başına Düşen Ortalama Nüfus Gezici Sağlık Hizmeti Veren Birim Sayısı 160 Gezici Sağlık Hizmeti Verilen Nüfus Aile Hekiminden Hiç Hizmet Almayan Kişi Sayısı / Yüzdesi / 34 Kişi Başı Aile Hekimine Ortalama Müracaat Sayısı 5

45 Sağlık Kurum ve Kuruluşlarına Müracaat Durumu Toplam Türkiye Sayı % % Birinci Basamak İkinci/ Üçüncü Basamak Birinci Basamak , İkinci/ Üçüncü Basamak ,5

46

47 Samsun Halk Sağlığı Müdürlüğü Aşılama Yüzdeleri (1) BCG Aşı yüzdesi DBT-İPA-Hib1 Aşı yüzdesi DBT-İPA-Hib3 Aşı yüzdesi Samsun TÜRKİYE KKK Aşı yüzdesi KPA3 Samsun TÜRKİYE

48 Samsun Halk Sağlığı Müdürlüğü Aşılama Yüzdeleri (2) Hepatit B1 Aşı yüzdesi Hepatit B3 Aşı yüzdesi Samsun TÜRKİYE Gebe Td-2 Aşı yüzdesi Hepatit A 1 Aşı yüzdesi Su Çiçeği Aşı yüzdesi Samsun TÜRKİYE

49 SOĞUK ODA

50 AŞI ARAÇLARI

51 ,5 28,1 27,9 25,8 24,0 22,5 21,0 19,4 17, Samsun Halk Sağlığı Müdürlüğü TB Toplam Olgu Sayısı ve Olgu Hızı ( ) Toplam Olgu Sayısı Toplam Olgu Hızı (Yüz binde) Samsun ,7 32,3 26,6 28,0 28,3 26,2 24,0 23,0 20,7 19,1 Türkiye

52 TB Hedeflerine Ulaşma Durumu ( ) Hasta Başına Temaslı Muayenesi, 2013 Akciğer TB Vakalarında Yayma Yapılma Durumu, 2013 (%) Akciğer TB Vakalarında Kültür Yapılma Durumu, 2013 (%) Kültür (+) Akciğer TB Vakalarında İDT Yapılma Durumu, 2013 (%) Yeni Yayma (+) AC TB Vakalarında Tedavi Başarısı, 2012 Hastaları (%) Toplam TB Vakalarında Tedavi Başarısı, 2012 Hastaları (%) Yeni Yayma (+) AC TB Vakalarında Tedavi Terk Oranları, 2012 Hastaları (%) Toplam TB Vakalarında Tedavi Terk Oranı, 2012 Hastaları (%) TB Vakalarında Tedavi Sonunda DGT Oranı, 2012 Hastaları (%) Hedef <3 <3 95 Samsun 6,7 97,7 91,9 94,9 88,7 92,4 1,4 2,5 99,3 Türkiye 6,5 92,7 83,8 90,0 87,9 89,2 3,0 3,1 97,8

53 Sağlık Göstergeleri 2011 (663 sayılı KHK öncesi) 2014 (663 sayılı KHK sonrası) Anne Ölüm Oranı (Yüz binde) 11,1 5,8 Bebek Ölüm Hızı (Binde) 6,6 6,2 5 Yaş Altı Çocuk Ölüm Hızı - 7,3 Hastanede Yapılan Doğum Yüzdesi 99,5 99,5 Sağlık Personeli Yardımı İle Yapılan Doğum Yüzdesi 99,5 99,8 Kaba Doğum Hızı 13,2 13,7 Toplam Doğurganlık Hızı 1,8 1,8 Sezaryenle Doğum Yüzdesi 55,2 60,7 Tam Aşılı Bebek Yüzdesi Kaba Ölüm Hızı 4,3 5,7

54 Bebek Ölüm Hızı (Binde) ( ) tüm 28 hf ve üzeri

55 Anne Ölüm Oranı (Yüzbinde) ( ) , (6) 21, (9) 47,5 19,5 18,6 16,4 15,5 15,4 15,9 15, (3) 11, (2) 11 11, (2) 2012 (2) (0) 2014 (1) 15,8 5,8 Samsun Türkiye

56 Kurumlara Göre Sezaryenle Doğum Yüzdeleri, ,9 79, ,7 59,7 47, , Toplam Sezeryan Devlet Üniversite Özel Primer Sezeryan

57 Kanser Tarama Programları

58 Kanser Tarama Verileri, 2014 Tarama Programı Yıllık Hedef Nüfus Sayı HSM HSM Dışı TOPLAM Tarama (%) Sayı Tarama (%) Sayı Tarama (%) Meme Kanseri , , ,9 Kolorektal Kanser , , ,8 Serviks Kanseri , , ,0

59 Tütün Denetimleri, 2014 Denetimler Denetim Sayısı İhlal Sayısı Rutin İhbar TOPLAM

60

61

62

63

64 Halkımız bizi bağrına bastı Halkın olduğu her yerde biz varız

65 "Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi" Kanuni Sultan Süleyman