BOLOGNA SÜRECİ UYUM ÇALIŞMALARI

Transkript

1 BOLOGNA SÜRECİ UYUM ÇALIŞMALARI Prof. Dr. Süheyda ATALAY 11 Ocak 2011 İzmir

2 BOLOGNA SÜRECİ 19 Haziran 1999 : Bologna Deklerasyonu AMAÇ: Avrupa ülkelerindeki yükseköğretim sistemlerinin yeniden yapılandırılması NEDEN? Bilgi tabanlı toplumu oluşturma Bilgi tabanlı ekonomiyi oluşturma NİHÂİ HEDEF (2010) ) Avrupa Yüksek Öğretim Alanı(EHEA-AYA) ve 2) Avrupa Araştırma Alanı (ERA) oluşturmak

3 BOLOGNA SÜRECİ NASIL? Yüksek hareketlilik (öğrenci, akademik ve idari personel), Birbiri ile karşılaştırılabilir ulusal eğitim sistemleri, Birbiri ile çok iyi ilişkilendirilmiş öğretim ve araştırma etkinlikleri, İç ve dış paydaş katılımı ile sürekli denetlenen ve izlenen süreç.

4 TARİHÇE (Sorbonne 1998) (4 ülke) Bologna 1999 (29 ülke) Praha 2001 (33 ülke) Berlin 2003 (40 ülke) Bergen 2005 (45 ülke) London 2007 (46 ülke) Leuven/Louvain-la-Neuve Policy Forum Budapest/Wien Policy Forum(47 ülke) Bucureşti Policy Forum İlerideki Konferanslar 2015, 2018, 2020

5 BOLOGNA SÜRECİ NASIL İŞLEMEKTEDİR? Uluslararası Düzey Bakanlar Konferansı (iki yılda bir kez toplanır) Bologna İzleme Grubu (BFUG) BFUG Yürütme Kurulu BFUG Çalışma Grupları Bologna Durum Değerlendirmesi (Stocktaking) Çalışma Grubu Bologna Yeterlilikler Çerçeveleri Çalışma Grubu Sosyal Boyut Çalışma Grubu, vb. Bologna Seminerleri Ulusal Düzey: YÖK, Ulusal Ajans ve Bologna Uzmanları Türkiye Ulusal Takımı Kurumsal Düzey: Yükseköğretim Kurumları, BEK (Bologna Eşgüdüm Komitesi) 5

6 BOLOGNA SÜRECİ ÇALIŞMA KONULARI Bologna 1999 Viyana Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 2. Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki (DS: Diploma Supplement) Lizbon Tanıma Sözleşmesi AKTS (ECTS: European Credit Transfer System) 4. Yaşam Boyu Öğrenme Esnek Öğrenme (informal, nonformal öğrenme) ile kazanılan yeterliliklerin tanınması 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması

7 YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ Kademeler Profil Diploma Kademe Tanımlayıcıları Öğrenme Çıktıları Öğrenim Yükü Krediler(AKTS) Amaçlar: Şeffaflık, Tanınma, Hareketlilik KALİTE GÜVENCESİ

8 ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ 1. Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlikler Çerçevesi (The overarching framework for qualifications of the EHEA) QF - EHEA : Bologna Süreci-Bergen Kararı, Mayıs Yaşam Boyu Öğrenme için Avrupa Yeterlikler Çerçevesi (European Qualifications Framework for Lifelong Learning) EQF-LLL : Avrupa Parlementosu ve Konseyi tarafından 23 Nisan 2008 de kabul edilmiştir. İki ayrı çerçevenin yaklaşımları farklı, amaçları aynıdır. 8

9 İlk Ve Orta Öğretim Düzeyleri Yükseköğretim Düzeyleri ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ EQF-LLL QF-EHEA AKTS EQF Düzey 8 Üçüncü Düzey (Doktora)??? EQF Düzey 7 İkinci Düzey (Yüksek Lisans) EQF Düzey 6 Birinci Kademe (Lisans) EQF Düzey 5 Kısa Düzey (Önlisans) 120 EQF Düzey 4 EQF Düzey 3 EQF Düzey 2 EQF Düzey 1 9

10 AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (EQF) TÜRKİYE YÜKSEK ÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Program Çıktıları (Program Yeterlilikleri) Program Çıktıları (Program Yeterlilikleri) Program Çıktıları (Program Yeterlilikleri) Program Çıktıları (Program Yeterlilikleri) Ders Ders Ders Ders Öğrenme Çıktıları Öğrenme Çıktıları Öğrenme Çıktıları Öğrenme Çıktıları İş Yükü AKTS Kredisi İş Yükü AKTS Kredisi İş Yükü AKTS Kredisi İş Yükü AKTS Kredisi 10

11 BOLOGNA SÜRECİ KISACA Ülkelerin ulusal şartları ve kültürleriyle uyumlu olmak kaydıyla, Avrupa genelinde ortak deneyimlerin paylaşılması, ortak hedeflere ulaşmak üzere işbirliği yapılması ve birbirinin deneyiminden faydalanılması yoluyla gerçekleşmesi planlanan Bologna Süreci çalışmaları yeni bir sistemin uyarlaması değil, var olan sistemlerin ortak bir paydada buluşturulmasından ibaret olan eğitim-öğretimde yenilenme hareketidir.

12 BOLOGNA SÜRECİ YETERLİLİKLERE VE ÖĞRENME ÇIKTILARINA DAYALI PROGRAM GELİŞTİRME SÜRECİ Girdi temelli öğrenme Çıktı temelli öğrenme

13 YETERLİLİKLER PROGRAM ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTILARI Eğitim amaçları, bir programın eğitsel misyonunu nasıl planlamayı sağladığını ve paydaşlarının gereksinimlerini nasıl karşılayacağını bildiren açık, genel ifadelerdir. Programın eğitim amaçları, mezunların bir programı bitirmelerini izleyen birkaç yıl içinde gerçekleştirmeleri beklenenleri tanımlayan ifadelerdir. Programın öngörülen eğitim amaçlarını sağlayabilmesi için programdan beklenen program çıktıları nın belirlenmesi gerekir. Ulusal düzeyde Yeterlilikler yükseköğretim Çerçevelerinin yeterlilikleri Ulusal düzeyde yükseköğretim yeterlilikleri arasındaki gözönünde ilgi tutulabileceği ilişkiyi bulundurularak açıklayan, ve bu herhangi ulusal sayede vebir uluslararası meslek farklı alanındaki ülkelerin paydaşlarca yeterliliklerin yeterliliklerini tanınanilgili ve ilişkilendirilebilen, birbirleriyle ilişkilendirilebileceği paydaşların görüşleri yeterliliklerin alınarak belirli belirli bir bir düzen şemsiye içerisinde (üst) yapılandırıldığı çerçevelerdir. düzen içerisinde yapılandırıldığı bir bir sistemdir. sistemdir. Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Bölüm Misyonu Alana Özgü Yeterlilikler Paydaş Görüşleri Eğitim Amaçları Program Çıktıları Program çıktıları; öğrencilerin programdan mezun oluncaya kadar kazanmaları gereken bilgi ve becerileri tanımlayan ifadelerdir. Dış paydaş görüşleri (Mezunlar, işverenler, meslek odası temsilcileri, danışma kurulu) İç paydaş görüşleri (Öğretim üye ve elemanları, bölüm personeli, öğrenciler,..) Ders Öğrenme Çıktıları

14 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ(TYYÇ) LİSANS 1. Ortaöğretimde kazanılan yeterlikler üzerine kurulan, alanındaki en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olmak, bunları kullanabilmek (BİLGİ) 2. Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek, Alanındaki kavram ve düşünceleri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek, verileri yorumlayabilmek ve değerlendirebilmek, sorunları tanımlayabilmek, analiz edebilmek, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek. (BECERİLER) 3. Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (Avrupa Dil Potföyü Genel Düzeyi: B1 Düzeyi) (KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER) 4. Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Düzeyi: İleri Düzey) (KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER )

15 ISCED 97 EĞİTİM TEMEL ALANI VE PROGRAMLARI

16 ISCED ISCED 97 EĞİTİM 97 EĞİTİM VE ÖĞRETİM VE ÖĞRETİM TEMEL TEMEL ALANLARI ALANLARI ISCED GENEL ALAN KODU GENEL ALANLAR ISCED TEMEL ALAN KODU EĞİTİM VE ÖĞRETİM TEMEL ALANLARI 1 Eğitim 14 Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri 2 Beşeri Bilimler ve Sanat 3 Sosyal Bilimler, İşletme ve Hukuk 4 Bilim 5 Mühendislik, Üretim ve İnşaat 6 Tarım 7 Sağlık ve Refah 8 Hizmetler 21 Sanat 22 Beşeri Bilimler 31 Sosyal ve Davranış Bilimleri 32 Gazetecilik ve Enformasyon 34 İşletme ve Yönetim Bilimleri 38 Hukuk 42 Yaşam Bilimleri ISCED 97 EĞİTİM VE ÖĞRETİM TEMEL ALANLARI 44 Doğa Bilimleri 46 Matematik ve İstatistik 48 Bilgisayar 52 Mühendislik 54 Üretim ve İşleme 58 Mimarlık ve Yapı 62 Tarım, Ormancılık, Hayvancılık ve Su Ürünleri 64 Veterinerlik 72 Sağlık 76 Sosyal Hizmetler 81 Kişisel Hizmetler 84 Ulaştırma Hizmetleri 85 Çevre Koruma 86 Güvenlik Hizmetleri

17 YAPILMASI GEREKEN ÇALIŞMALAR Bologna Süreci kapsamında, yükseköğretim kurumlarındaki eğitimöğretim programlarının öğrenme çıktılarını (learning outcomes) yüksek öğretim ulusal yeterlilikleri çerçevesi ve temel alan yeterliliklerine bağlı olarak tanımlanması amaçlanmaktadır. Buna göre bütün ön lisans, lisans ve lisansüstü programlarını yürüten birimlerin; 1. Üniversitenin misyon, vizyon ve hedefleri ile iç ve dış paydaşların görüşlerini dikkate alınarak nasıl bir mezun profilinin amaçlandığını gösteren Program Eğitim Amaçları nı yazmaları, 2. Programın eğitim amaçlarına ulaşabilmek için mezunların ne tür yeterliliklere (qualifications) sahip olmaları gerektiğinin açıklandığı Program Çıktılarını (Program Yeterlilikleri ni) belirlemeleri, 3. Belirlenen program çıktılarına ulaşmak için hangi derslerin verilmesi gerektiğine karar vermeleri, 4. Eğitim-Öğretim Planlarında yer alan/alacak her bir ders için Öğrenme Çıktıları nı Yazmaları,

18 YAPILMASI PLANLANAN ÇALIŞMALAR 5. Her bir derse ilişkin Öğrenme Çıktıları nın Program Çıktıları ndan hangisi/lerini sağladığını belirleyerek Ders Öğrenme Çıktıları ile Program Çıktıları nı İlişkilendirmeleri, 6. Ders öğrenme çıktılarını göz önüne alarak ortak bir formata uygun olarak ders öğretim planlarını hazırlamaları, 7. Ders öğrenme çıktılarına ulaşabilmek için gerekli iş yükünü ve AKTS kredilerini hesaplamaları, 8. Her programın programlarını tanıtıcı bilgiyi ve ders öğretim planlarını Türkçe ve İngilizce olarak hazırlamaları, 9. Ders öğrenme çıktıları ile program çıktılarının uyumu için Program Kalite Güvence Sistemini kurmaları gerekmektedir.

19 PROGRAMIN EĞİTİM AMACI VE PROGRAM ÇIKTILARI NASIL BELİRLENMELİDİR? Programın eğitim amacı, programın nasıl bir mezun profili istediğini ortaya koyan genel bir ifadedir. Program çıktıları (yeterlilikler) ise, mezun olacağı program sonunda öğrencinin hangi yeterliliklerle donanmış olacağını tanımlar. Nasıl bir öğretmen? Nasıl bir mühendis? Nasıl bir hemşire? 19

20 PROGRAMIN EĞİTİM AMACI VE PROGRAM ÇIKTILARI NASIL BELİRLENMELİDİR? Bireylerin (Mezun olan ya da sistemde halen yer alan öğrencilerin) Toplumsal birimlerin (İşverenlerin, Meslek Odası Temsilcilerinin, Derneklerin, Danışma Kurullarının, İş Alanlarının, İlgili Kamu Kuruluşlarının ) Programyürütenlerin (Öğretim Elemanları, Bölüm Personeli, Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı gibi) gereksinimlerini ve beklentilerini, Disiplinin/çalışma alanının yönelimlerini, Çevresel olanakların durumunu inceleyiniz. Kısaca programla ilgili iç ve dış paydaşların görüşlerini ilgili alanın özellikleri 20

21 PROGRAM ÇIKTILARI NASIL BELİRLENMELİDİR? Türkiye Yüksek Öğretim Yeterlilikleri Çerçevesi, TYYÇ ve ilgili mesleğin gerektirdiği yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri ne ölçüde karşılamaktadır? Program çıktıları ilgili mesleğin etik kuralları dikkate alınarak yazılmış mı? Program çıktıları Üniversite nin ve buna bağlı olarak da bağlı bulunduğunuz fakülte ya da yüksekokulun vizyon, misyon ve hedefleriyle tutarlı mı? Öğrenciler program çıktılarıyla ortaya konulan yeterliliklere sahip olabilirler mi? Harcanan zaman, emek, para vb. açılardan program çıktıları gerçekçi olarak dile getirilmiş mi? Diğer bir deyişle bu çıktılar istenilen becerileri kazandırma anlamında ekonomik mi? Program çıktıları toplumsal gerçeklerimize uygun olarak belirlenmiş mi? Program Çıktıları olarak ifade edilmelidir. açık, gözlenebilir ve ölçülebilir 21

22 PROGRAMIN DERSLERİNE KARAR VERİLMESİ Program çıktıları belirlendikten sonra, bu çıktılara ulaşılabilmesi, diğer bir deyişle öğrencilerin belirtilen yeterliliklere sahip olabilmesi için, ön lisans, lisans ya da lisansüstü programlarda hangi derslerin yer alması gerektiğine karar verilmelidir. Bu kararı verirken, Üniversite nin ön lisans, lisans ve lisansüstü programlarının oluşturulmasında dikkat edilmesi gereken ilkeler göz önüne alınmalıdır. 22

23 DERSİN AMACI Program çıktılarıyla tutarlı olarak dersin amacını belirleyiniz. Dersin amacını bir cümleyle ifade ediniz.

24 ÖRNEK DERS DERSİN AMACI Bu dersin amacı; akışkanlar mekaniğini tanıtmak, akışkanlar mekaniği ile ilgili son teknolojik gelişmeleri kavratmak, denklik kavramını ve özel bir problemin çözümünde denklik kavramlarından hangisini ve/veya hangilerini (mekanik, momentum, kuvvet, kütle) seçebileceğine karar verme kriterlerini vermek, borularda, boru ağlarında ve serbest akımda akım parametrelerinin (sürtünme kayıpları,enerji gereksinimi, akış hızı) bulunabilmesi için gerekli hesaplama tekniklerini öğretmek, verilen bir süreç doğrultusunda borulama sistemini tasarlamalarını sağlamaktır. 24

25 ÖĞRENME ÇIKTILARI NEDİR? Öğrencinin neleri bileceği, kavrayacağı. Neleri yapacağının Nelere yetkin olacağının açık, gözlenebilir, ölçülebilir tanımlarıdır. Ders içeriği ya da öğretim elemanının ne yapmak istediğini belirten ifadeler değildir.

26 ÖĞRENME ÇIKTILARI Öğrenme çıktıları bir dersle ilgili olarak yazılır. Öğrenme çıktıları dersin sonunda öğrencilerin sergilemesi gereken özellikleri ifade eder. Öğrenme çıktıları planlı, düzenli öğrenme-öğretme yaşantıları yoluyla bireylere kazandırılması düşünülen bilgiler, yetenekler, beceriler, tutumlar, ilgiler ve alışkanlıkların ifadesidir.

27 ÖĞRENME ÇIKTILARI Öğrencim, dersin sonunda hangi bilgi, beceri ya da tutumlara sahip olmalıdır? sorusunun yanıtı çalışmalarınıza yön verecektir. Öğrenme çıktılarının sonuna bilgisi, becerisi, gücü, yeteneği, oluş, farkındalık gibi sözcüklerden biri getirilmeli ya da program çıktısı -ebilme ifadesi ile sonlandırılmalıdır.

28 ÖĞRENME ÇIKTILARI Gözlenebilir ve ölçülebilir fiiller belirleyiniz, çizebilme, gösterebilme, problem çözebilme, açıklayabilme, örnek verebilme, hatırlayabilme, tasarlayabilme, uygulayabilme, eleştirebilme, karşılaştırabilme, çalıştırabilme, listeleyebilme, kullanabilme gibi Öğrenme çıktılarını yazarken öğretim elemanının yapacakları değil, öğrencilerin ders sonunda neler kazandığı, hangi tutum ve davranışları sergiliyor olacağı yazılmalıdır. Herhangi bir dersteki konuların başlıkları Öğrenme Çıktısı olarak ifade edilmemelidir. Öğrenme çıktılarının bir öğrenme ürününü dile getirir biçimde yazılmasına özen gösterilmelidir.

29 ÖĞRENME ÇIKTILARI Öğrenme çıktılarını yazarken dersin süresine, öğrenci özelliklerine, çok ayrıntıya yer vererek çok fazla sayıda olmamasına ve dersin seviyesine (ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora) dikkat ediniz.

30 BLOOM TAKSONOMİSİ BİLİŞSEL ALAN (Zihinsel Öğrenmeler) DEĞERLENDİRME BİLGİ Bilginin, hiçbir değişime uğratılmaksızın, olduğu gibi alındığı basamak. Örnek fiiler: Tanımlama Ad verme Listeleme Eşleştirme Ezberleme Sıralama Belirtme Tekrarlama KAVRAMA Bilginin, birey tarafından özümsendiği; özünü yitirmeden özetlenip, yorumlandığı; farklı ifade biçimlerine dönüştürüldüğü basamak. Örnek filler: Sınıflama, yorumlama Özetleme Kendi ifadesi ile söyleme Karşılaştırma Örnekleme Benzerlikleri/farklılı UYGULAMA Bilginin yeni durumları açıklamada ya da yeni problem durumlarını çözüme ulaştırmada kullanıldığı basamak. Örnek filler: Uygulama Çalıştırma Problem çözme Kullanma Gösterme Seçme/hazırlama Yürütme ANALİZ Bilginin, onu oluşturan alt unsurlara ayrıştırıldığı, temelinde yatan sayıltıların ya da örgütleme ilkelerinin belirlendiği basamak. Örnek filler: Analiz etme Sınıflandırma Veri toplama, Ayırt etme Öğelerine ayırma Zıtlıkları belirleme Envanter yapma Ölçme Sorgulama SENTEZ Bilginin, orjinal sayıltı ya da örgütleme ilkeleri doğrultusunda yeniden oluşturulup, yeni bir form kazandığı basamak Örnek filler: Birleştirme Kurma Toplama Oluşturma Tasarlama Formüle etme Sentezleme Geliştirme Örgütlenmiş bilgi bütününün, temelinde yatan sayıltı ya da örgütleme ilkeleri ile tutarlılığının (İç ölçütlerle değerlendirme); Örgütlenmiş bilgi bütününün, açıkladığı alanın özellikleriyle tutarlılığının (dış ölçütlerle değerlendirme) belirlendiği basamak. Örnek filler: Değerlendieme Sonuçlandırma Doğrulama Yargıda bulunma Ön görme Puan verme

31 PROGRAM VE ÖĞRENME ÇIKTILARI İLİŞKİSİ Öğrenme çıktılarını yazdıktan sonra, her bir öğrenme çıktısının hangi program çıktısı/çıktılarıyla ilişkili olduğunu belirleyiniz. Bu süreç, dersinizin programa nasıl katkıda bulunduğunu görmenize ya da dersinizin programa olan katkısını artırmak için dersin amacını ve öğrenme çıktılarını gözden geçirmenize yardımcı olacaktır.

32 Dersler ve Program Çıktıları Eğitim planında yer alan bütün ders ve etkinliklerin öğrenme çıktıları hazırlandıktan sonra her bir dersin hangi program çıktılarını sağladığını gösteren bir matris hazırlanmalıdır. Böylece program çıktılarının ders öğrenme çıktıları ile karşılanıp karşılanmadığı kontrol edilmelidir.

33 PROGRAM ÇIKTILARINI ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE İLİŞKİLENDİRME PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 D1 X X X X X D2 X X X X X D3 X X X X X X PÇ 9 PÇ 10 D4 X X X X X X X D5 X X X X X X X X X X X D6 X X X X X X X X D7 X X X X X X PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13.. Öğrenme/öğretme biçimleri ile izlenebilir ve ölçülebilir ders çıktılarını karşılama

34 DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI Dersin Öğrenme Çıktıları 1. Makro ölçekteki akışkanlar mekaniği ile moleküler dinamik arasında ilişki kurabilme. 2. Tasarım projelerinde gerekli olan fiziksel özelliklere ait verileri formüle edebilme. 3. Teknolojik gelişmeler sonucunda ortaya çıkan yeni akışkanların reolojik özelliklerini kavrayabilme. 4. Verilen süreçler için uygun model denklikleri türetebilme. 5. Mikro/makro ölçekte akışkan akımını kavrayabilme. 6. Analitik/nümerik teknikler kullanarak akım problemlerini çözebilme. 7. Verilen bir sistemin akışkan nakli için gerekli cihazları seçebilme. 8. Verilen bir süreç için akım sistemini tasarlayabilme. Bölümün Program Çıktıları 1,2,5, ,2,5,6 1-3,5 1,2 1-3,5,6 2,4 5,6,8 34

35 DERS ÖĞRETİM PLANIMI NASIL HAZIRLAMALIYIM? Öğrenme Çıktıları Dersin Boyutları İçerik (Konular) Öğrenme-Öğretme Süreçleri Ölçme ve Değerlendirme 1. Bu öğrenme çıktısı için hangi kaynaklardan hangi bölümleri/konuları referans alabilirim? (kaynakların konu ile ilgili güncel, temel ve ulaşılabilir olmasına dikkat edilmelidir) Bu öğrenme çıktısını öğrencilerin kazanabilmesi için kullanabileceğim en uygun strateji yöntem ve teknikler neler olabilir? Bu öğrenme çıktısını öğrencilerin kazanıp kazanmadıklarını nasıl değerlendirebilirim? (test, proje, ödev vb.) n. 35

36 AKTS (Avrupa Kredi Transfer ve Biriktirme Sistemi) ECTS (European Credit Transfer and Accumulation System) Başlangıçta öğrencilerin çeşitli yükseköğretim kurumlarından almış oldukları eğitimlerin, Avrupa daki diğer yüksek öğretim kurumları tarafından da tanınması ile ilgili sorunlara çözüm getirmek üzere kredi aktarım sistemi olarak geliştirilmesine karşın, hayat boyu öğrenme kapsamında kredi biriktirme sistemi olarak uygulanmaktadır.

37 İŞ YÜKÜ NEDİR? Öğrenci iş yükü: Bir derece programında bir dersin/modülün başarı ile tamamlanması için gerekli olan tüm faaliyetlerin süresini içerir. Bu faaliyetler, derslere katılım, uygulamalara katılım, seminer, proje hazırlama, sınav, sınava hazırlanma, tüm bireysel çalışmalar ve stajdır.

38 ÖĞRENCİ İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) bağlamında öğrencilerin aldıkları derslerin iş yüklerinin hesaplanması gerekmektedir. AKTS öğretim etkinliklerinde Avrupa kapsamında bütünlük sağlama çalışmalarıdır. İş yükü, öğrencinin öğrenme çıktılarına ulaşabilmek için dersle ilgili olarak yaptığı tüm çalışmaları içermektedir. Öğrencinin derse katılımında ders için yaptığı teorik ve pratik tüm çalışmalar bu kapsamda ele alınmaktadır.

39 ÖĞRENCİ İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ Yüksek öğretim kurumlarında bir öğrencinin bir yıllık tahmini iş yükü 1500 ile 1800 saat aralığında değişmektedir. Bu iş yükü öğrencilerin derse katılımlarından, ders içi ve dışı yaptıkları etkinliklere, projelere, birlikte ve bireysel çalışmalara, sınavlara kadar tüm etkinlikleri kapsamaktadır.

40 Yarıyıl ve Yıllık AKTS Kredisi ve İş yükü Bir dönem 30 AKTS kredisi saat Bir yıl 60 AKTS kredisi saat Buna göre 1 AKTS kredisi = saatlik iş yüküne karşılık gelmektedir

41 AKTS KREDİSİ YAZARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR AKTS kredisi tam sayı olarak verilmeli, ancak zorunlu ise buçuklu sayılar kullanılmalıdır. (1,63 gibi küsurlu sayılardan kaçınılmalıdır.) Programlarda seçmeli derslerin tek tek isimleriyle dönemler içine yerleştirilmemesi, seçmeli havuzlarında gösterilmesi gerekir. Bir yarıyıldaki derslerin toplam AKTS kredisi mutlaka 30 ve bir yılda verilen derslerin toplam AKTS kredisi mutlaka 60 olmalıdır.

42 Dersin Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme Etkinlikleri Çerçevesinde İş yükünün Hesaplanması Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat) Teorik ders Rehberli Problem Çözme a) Sınıf çalışması b) Bireysel veya grup halinde çalışma Ödev problemlerinin çözülmesi ve rapor olarak teslimi Dönem Projesi Proje Sunumu Quiz Ara Sınav a) Sınav b) Sınav için bireysel çalışma Final Sınavı a) Sınav b) Sınav için bireysel çalışma TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 200 Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (saat) / (30 saat/akts) = 200/30 = 6.67 ~

43 AKTS/ İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlikler Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü Haftalık ders saati (Kuramsal) Haftalık ders saati (Uygulama) Okuma İnternette tarama, kütüphane çalışması Materyal tasarlama, uygulama Rapor hazırlama Sunu hazırlama Sunum Arasınav ve arasınava hazırlık Final sınavı ve final sınavına hazırlık Toplam İş Yükü 120 Toplam İş Yükü / /30 Dersin AKTS Kredisi 4 43

44 DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI Türkiye Yüksek Öğretim Yeterlilikler Çerçevesi Temel Alan Yeterlilikleri Program Çıktıları Ders A Ders B Ders C Ders D Öğrenme Çıktıları Öğrenme çıktıları Öğrenme Çıktıları Öğrenme Çıktıları

45 KALİTE GÜVENCESİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR İYİLEŞTİRME Çalışan Mezun, İşveren Yükseköğretime giren öğrenci Program hakkında ne düşünüyor? Yeterlilikleri Meslek Yaşamında Kullanma SÜREKLİ İYİLEŞTİRME Yeterlilikleri Öğretim Programı İçin Tasarlama/Tanımlama Program hakkında ne düşünüyor? Mezun Yeterlikleri Öğretim Süreçlerinde Kazandırma Yükseköğretim öğrencisi

46 BOLOGNA SÜRECİ İLE NEREDEN? NEREYE? Ulusal Krediler Akademik Kriterler Pasif Rol Öğretme AKTS İstihdam Edilebilirlik Sorumluluk Öğrenme PROFESÖR MERKEZLİ DEN ÖĞRENCİ MERKEZLİ YE

47 BOLOGNA SÜRECİNİN BİZE NE FAYDASI OLACAK? Üniversitelerin kendilerini tanımaları sağlanacak (İç değerlendirme >Dış değerlendirme, Stratejik Planlama), Üniversiteler, ulusal ve uluslararası akademik dünya tarafından daha iyi tanınacak, Üniversitelerin, Avrupa da ve dünyadaki rekabet gücü artacak, Mezunlarının yeterlilikleri belirlenmiş olacak, Mezunlarının istihdam edilebilirliği kolaylaşacak, Üye ülkelerdeki bilimsel çalışmaları ulaşma, ağlarına dahil olma ve başarılı çalışmaları örnek alabilme imkanı sağlayacak.

48 İlginiz İçin Teşekkür Ederim Faydalı adresler: YÖK Bologna web sayfası: Bologna Süreci resmi web sayfası: