Yatırım Anketi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yatırım Anketi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama"

Ebru İpekçi
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Yatırım Anketi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama İstatistik Genel Müdürlüğü Reel Sektör Verileri Müdürlüğü

2 İçindekiler I- Amaç... 3 II- Çerçeve... 3 III- Kapsam... 3 IV- Veri Derleme Yöntemi... 3 V- Sınıflama... 4 VI- Kırılımlar... 4 VII- Tanımlar... 4 VIII- Hesaplamalar... 4 IX- Ağırlıklandırma... 4 X- Yayımlama... 5 XI- Revizyon Politikası

3 I- Amaç Sanayi sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinin mevcut yatırım eğilimleri ve yakın geleceğe yönelik yatırım planları ile bu yatırımların amacı ve işyeri yöneticilerinin yatırım kararlarında etkili olan faktörlerle ilgili değerlendirmelerinin alınmasıdır. II- Çerçeve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) nun 2010 bazlı İmalat Sanayi Üretim Endeksi (SÜE) anket birimlerinden oluşmaktadır. SÜE, imalat sanayi sektörü kapsamında kamu sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinin tamamıyla, özel sektörde çalışan sayısı yıllık ortalama 20 ve daha fazla kişi olan işyerlerinin, NACE Rev.2 sınıflamasının dörtlü faaliyet düzeyine göre gerçekleşen üretim değerinin en az yüzde 90'ını gerçekleştiren işyerlerinden oluşmaktadır. Anketin çerçevesi, SÜE deki güncellemelere paralel olarak güncellenmektedir. III- Kapsam İşyeri Kapsamı: Yatırım Anketi (YA)'nin işyeri kapsamı, İktisadi Yönelim Anketi (İYA) ile aynı olup, SÜE çerçevesindeki anket birimlerine, 50 kişi ve üzerinde çalışanı olan işyerlerinin üçlü faaliyet düzeyindeki üretim değerine kesme uygulanarak oluşturulmakta ve her iki yılda bir güncellenmektedir. Bu kapsamda ankete yeni dahil edilecek işyerleri, anket gönderilen işyerlerinin üçlü sektörler itibarıyla önceki yıl üretim değerinin en az yüzde 85 ini temsil etmesine yönelik olarak belirlenmektedir. Önceki yıllarda ankete katılan işyerlerinden, kapanan, faaliyetini durduran ya da faaliyet alanını değiştirenler haricindekilere anket gönderilmesi sürdürülmektedir. Anketin Kapsamı: YA, Bahar ve Güz dönemleri olmak üzere yılda iki defa uygulanmaktadır. Mart-Nisan aylarında uygulanan Bahar dönemi anketinde iki, Ekim-Kasım aylarında uygulanan Güz dönemi anketinde ise sekiz soru yer almaktadır. Bahar döneminde uygulanan anket sorularının kapsamı, işyerlerinin mevcut yatırım eğilimleri ile yakın geleceğe ilişkin yatırım planlarının değerlendirilmesine yöneliktir. Güz döneminde uygulanan anket ise, Bahar döneminde uygulanan anket sorularına ilaveten yatırımın amacı ve yatırımı etkileyen unsurları içermektedir. Nitel sorulara verilen cevap seçenekleri, çok arttırıcı, arttırıcı, etkisi yok, azaltıcı, çok azaltıcı, yanıt yok şeklindedir. IV- Veri Derleme Yöntemi Bahar dönemine ilişkin anket yanıtları Mart ayının 1-31'i arasında, Güz dönemine ilişkin anket yanıtları ise Ekim ayının 1-31'i arasında işyerlerinden alınmaktadır. Yanıt vermeyen işyerlerine takip eden ay içinde ulaşılarak hatırlatma yapılmaktadır. Anket yanıtları, katılımcıların tercihine göre Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Genel Ağ sayfası ya da posta aracılığıyla alınmaktadır. Anket formu, posta aracılığıyla ankete katılmayı tercih eden işyerlerine ilgili aydan bir önceki ayın son iş günü 3

4 gönderilmektedir. Genel Ağ ortamında hazırlanan anket ise, bu ortamda bildirimde bulunmayı tercih eden işyerleri için, Mart ve Ekim aylarının ilk iş günü erişime açılmaktadır. V- Sınıflama NACE Rev.2 sektör sınıflamasının kodlu imalat sanayi alt sektörleri bazında yapılmaktadır. Üçlü faaliyet düzeyindeki sektörler ayırımında, temel eczacılık ürünleri imalatı (211), ışınlama, elektro medikal ve elektro terapi ile ilgili cihazların imalatı (266), müzik aletleri imalatı (322) ve spor malzemeleri imalatı (323) sektörleri kapsam dışındadır. VI- Kırılımlar Anket kapsamında alınan yanıtların toplu sonuçları, işyerlerinin üretimde çalışan sayılarına göre oluşturulan büyüklük grupları (BG2, BG3 ve BG4) (*) itibarıyla verilmektedir. VII- Tanımlar Denge: Anketin nitel sorularına verilen yanıtlardan elde edilen ağırlıklı yüzde değerlerinin seçenekler bazında sırasıyla çok arttırıcı (+1), arttırıcı (+0.5), çok azaltıcı (-1), azaltıcı ise (-0.5) rakamları ile çarpılıp toplanması sonucunda elde edilen değerdir. VIII- Hesaplamalar Anketin imalat sanayi genelinde toplulaştırılmış sonuçları, nitel sorulara verilen çok arttırıcı, arttırıcı, etkisi yok, azaltıcı, çok azaltıcı, yanıt yok şeklindeki yanıt seçeneklerini belirten işyerlerinin, ağırlıklı yüzdesi olarak oluşturulmakta ve ağırlıklı sonuçların denge değerleri hesaplanmaktadır. Yatırım harcaması tutarındaki değişim sorularında yanıtların ağırlıklı ortalaması hesaplanmaktadır. Ayrıca, yatırımın amacı sorusuna verilen yanıtların yüzdesi ağırlıklı olarak toplulaştırılmaktadır. IX- Ağırlıklandırma Ağırlıklandırma aşamalı olarak yapılmaktadır. Ankete verilen yanıtlar, birinci aşamada, işyerlerinin bir önceki yıldaki ortalama üretimde çalışan sayıları ile ağırlıklandırılarak üçlü faaliyet düzeyinde toplulaştırılmaktadır. Üçlü faaliyet düzeyinden ikili faaliyet düzeyine geçişte üretim değeri ağırlıkları, ikili faaliyet düzeyinden imalat sanayii geneline geçişte ise katma değer payları ile ağırlıklandırma yapılmaktadır. Üçlü faaliyet düzeyindeki üretim değeri ağırlıkları, önceki yıl sanayi üretim endeksinin hesaplanmasında kullanılan işyerlerinden derlenen üretim bilgileri kullanılarak hesaplanmaktadır. TÜİK tarafından yayımlanan iki yıl önceki temel fiyatlara dayalı 4

5 olarak hazırlanan katma değer payları, önceki yılın imalat sanayi üretim endeksi değişim oranları ile taşınarak hesaplanmaktadır. Ağırlıklar, en son yayımlanan katma değer verileri ile önceki yıla ilişkin yıllık sanayi üretim endeksi verileri kullanılarak yılda bir kez güncellenmektedir. X- Yayımlama Bahar dönemi anketinin sonuçları, Nisan ayının son haftasında, Güz dönemi anketinin sonuçları ise Kasım ayının son haftasında yayımlanmaktadır. Yayımlama takvimine, TCMB Genel Ağ sayfasından İstatistikler/Veri Yayımlama Takvimi başlıklarından, toplu sonuçlara ise İstatistikler/Eğilim Anketleri/Yatırım Anketi başlıklarından erişim sağlanabilmektedir. XI- Revizyon Politikası Anket döneminden sonra alınan yanıtlar değerlendirmeye alınmamakta, sonuçlar revize edilmemektedir. (*) [BG1], üretimde çalışan sayısı 50 nin altında olan işyerlerini ifade etmekte olup, kapsam dışında bırakılmıştır. [BG2], üretimde çalışan sayısı 50 ile 249 arasında olan işyerlerini, [BG3], üretimde çalışan sayısı 250 ile 499 arasında olan işyerlerini, [BG4] ise, üretimde çalışan sayısı 500 ve üzerinde olan işyerlerini ifade etmektedir. 5

Benzer belgeler

İktisadi Yönelim Anketi ve Reel Kesim Güven Endeksi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama

İktisadi Yönelim Anketi ve Reel Kesim Güven Endeksi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama İstatistik Genel Müdürlüğü Reel Sektör Verileri Müdürlüğü İçindekiler I- Amaç... 3 II- Çerçeve... 3 III- Kapsam... 3 IV-