YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA DÜZENLENEN İDARİ VE ADLİ PARA 1 CEZALARI İLE HAPİS CEZALARI

Transkript

1 YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNDA DÜZENLENEN İDARİ VE ADLİ PARA 1 CEZALARI İLE HAPİS CEZALARI Madde/Fıkra 33/1&2 38/1 İkiyüz Türk Lirasından dörtbin Türk Lirasına kadar idari para cezası Üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası nın Nedeni ve Uygulanacağı Kimseler Ticaret sicili müdürlerinin süresi içinde tescil başvurusunda bulunmayan kişilere veya tescil başvurusunda gerçeği tam olarak yansıtmayan, üçüncü kişilerde yanlış izlenim yaratacak nitelik taşıyan ve kamu düzenine aykırı hususları beyan eden kişilere belirleyecekleri süre içinde kanuni zorunlulukları yerine getirmelerini veya tescili gerektirmeyen sebepleri bildirmelerini istemesine rağmen tescil isteminde bulunmayan ve kaçınma sebeplerini bildirmeyen kişiler, Tescil başvurusunda bilerek gerçeğe aykırı beyanda bulunan kişiler, 51/2 Üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası 62&63 İki yıla kadar hapis veya adli para cezası Ticaret unvanlarını Kanununun 39 ilâ 46, 48 ve 49 uncu maddelere uygun şekilde tescil ettirmeyenler, Kanunun 55 inci maddesinde sayılan haksız fiillerden birini kasten işleyenler, 2 Kendi icap ve tekliflerinin rakiplerininkine tercih edilmesi için kişisel durumu, ürünleri, iş ürünleri, ticari faaliyeti ve işleri hakkında kasten yanlış veya yanıltıcı bilgi verenler, Çalışanları, vekilleri veya diğer yardımcı kimseleri, çalıştıranın veya müvekkillerinin üretim veya ticaret sırlarını ele geçirmelerini sağlamak için aldatanlar, Çalıştıranlar veya müvekkillerden, işçilerinin veya çalışanlarının ya da vekillerinin, işlerini gördükleri sırada cezayı gerektiren bir haksız rekabet fiilini işlediklerini öğrenip de bu fiili önlemeyenler veya gerçeğe aykırı beyanları düzeltmeyenler, Tüzel kişilerin işlerini görmeleri sırasında bir haksız rekabet fiili işlenirse, tüzel kişi adına hareket eden veya etmesi gerekmiş olan organın üyeleri veya ortakları, 1 Adli para cezasının bir günlük tutarı hâkim tarafından kişinin ekonomik ve diğer şahsi halleri dikkate alınmak suretiyle en az 20,-TL; en fazla 100,-TL olarak belirlenecektir. 2 Kanunun 55 inci maddesinde sayılan haksız fiiller tablonun sonunda yer almaktadır. 1 TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü

2 nın Nedeni ve Uygulanacağı Kimseler Ticari defterleri tutmayan ve defterlerinde ticari işlemleriyle malvarlığı durumunu, Türkiye Muhasebe Standartlarına ve 88 inci madde hükümleri başta olmak üzere Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymayan, üçüncü kişi uzmanlara makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutmayan ve işletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi defterlerden izlenemeyen tacirler, İşletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamayan tacirler, Ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarını yaptırmayanlar, 562\1 İkiyüz günden az olmamak üzere adli para cezası Defterler ve gerekli diğer kayıtları Türkçe tutmayanlar; kısaltmalar, rakamlar, harfler ve semboller kullanıldığı takdirde bunların anlamları açıkça belirtilmeyenler; bir yazım veya kaydı önceki içeriği belirlenemeyecek şekilde çizen ve değiştirenler, Dosyalanma şeklinde veya veri taşıyıcıları aracılığıyla tutulan defterler ve gerekli diğer kayıtların, olgu ve işlemleri saptayan belgelerin tutuluş biçimleri ve uygulanan yöntemleri Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun şekilde yapmayanlar, Hileli envanter çıkaranlar, Saklanması zorunlu olan belgelerin sadece görüntü veya başkaca bir veri taşıyıcısı aracılığıyla ibraz edildiği durumlarda bu belgeleri bastıramayanlar ile yardımcı araçlara ihtiyaç duyulmadan belgelerin okunabilen kopyalarını sunamayanlar, 2 TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü

3 562\6 İkiyüz günden az olmamak üzere adli para cezası 562\2 Yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezası nın Nedeni ve Uygulanacağı Kimseler Bilanço gününden itibaren altı ay içinde finansal tabloları, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunu, kâr dağıtımına ilişkin genel kurul kararını, denetçinin görüşünü ve genel kurulun buna ilişkin kararını Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirmeyen ve şirketin internet sitesine koymayan anonim şirketin ve topluluğun finansal tablolarını düzenlemekle yükümlü ana şirketin yönetim kurulu, Gerek ticari defterlerini tutarken gerek münferit ve konsolide finansal tablolarını düzenlerken Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartlarına, kavramsal çerçevede yer alan muhasebe ilkelerine ve bunların ayrılmaz parçası olan yorumlara uymayan ve bunları uygulamayan gerçek ve tüzel kişiler, Kuruluş beyanını gerçeğe aykırı hazırlayan kurucular, Kuruluşa ilişkin denetim raporunu gerçeğe aykırı hazırlayan işlem denetçileri, 562\5 Üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezası 562\3 İki yıla kadar hapis ve adli para cezası Şirkete borçlanan pay sahipleri, Şirkete borçlanan yönetim kurulu üyeleri ve onun yakınları veya kendisinin ve söz konusu yakınlarının ortağı oldukları şahıs şirketleri ile en az yüzde yirmisine katıldıkları sermaye şirketleri, Faaliyet yılının ilk üç ayı içinde şirketin hâkim ve bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında rapor düzenlemeyen bağlı şirketin yönetim kurulu, Bağlı şirketin finansal durumu ile ilgili olarak yönetim kurulu üyeleri tarafından istenen raporu hazırlamayan hâkim şirketin yönetim kurulu başkanı, 832/2 Üç aydan altı aya kadar hapis ve doksan günden az olmamak üzere adli para cezası Gümrük ve Ticaret Bakanlığından izin almadan umumi mağaza açarak makbuz senedi veya varant düzenleyenler, 3 TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü

4 562\4 Üç aydan iki yıla kadar hapis cezası 562\10 Üç aydan iki yıla kadar hapis cezası nın Nedeni ve Uygulanacağı Kimseler Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nın denetlediği ticaret şirketlerine ait defter, kayıt ve belgeler ile bunlara ilişkin bilgileri vermeyenler veya eksik verenler ya da Bakanlık denetim elemanlarının görevlerini engelleyenler, Ayni sermayenin veya devralınacak işletme ile ayınların değerlemesinde emsaline oranla yüksek fiyat biçenler, işletme ve aynın niteliğini veya durumunu farklı gösterenler ya da başka bir şekilde yolsuzluk yapanlar, 562\7 Bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası Denetçilerin sır saklamalarından doğan sorumluluklarına ilişkin hükümler saklı kalmak üzere, görevleri dolayısıyla incelemesine sunulan defter ve belgelerden elde ettikleri veya verilen bilgilerden öğrendikleri iş ve işletme sırlarını açıklayanlar, (Bu sırlar Türkiye'de oturmayan bir yabancıya veya onun memurlarına açıklandığı takdirde üçte biri oranında artırılacaktır) 562\8 Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası 562\9 Üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası 562\11 Altı aya kadar hapis cezası Şirketin kuruluşu, sermayesinin artırılması ve azaltılması ile birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle ilgili belgelerin, izahnamelerin, taahhütlerin, beyanların ve garantilerin yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı olmasından, gerçeğin saklanmış bulunmasından ve diğer kanuna aykırılıklardan doğan zararlardan belgeleri düzenleyenler veya beyanları yapanlar ile kusurlarının varlığı hâlinde bunlara katılanlar, Sermaye tamamıyla taahhüt olunmamış veya karşılığı Kanun veya esas sözleşme hükümleri gereğince ödenmemişken, taahhüt edilmiş veya ödenmiş gibi gösterenler ile kusurlu olmaları şartıyla şirket yetkilileri, Bir anonim veya başka bir şirket kurmak, şirketin sermayesini artırmak amacıyla veya vaadiyle halktan para toplanabilmesi için Sermaye Piyasası Kurulundan gerekli izni almayanlar, 4 TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü

5 562\12 Altı aya kadar hapis ve yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezası nın Nedeni ve Uygulanacağı Kimseler Şirketlerin kurmakla yükümlü oldukları internet sitesini Kanunun 1534 üncü maddesinin birinci fıkrasına uyarınca tarihinden önce oluşturmayanlar, İnternet sitesi mevcut ise aynı süre içinde internet sitesinin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülemeyen anonim şirket yönetim kurulu üyeleri, limited şirket müdürleri ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirkette yönetici olan komandite ortaklar, 562\12 Üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adli para cezası 947 Altı aya kadar hapis veya adli para cezası 948/1 Dört aya kadar hapis veya ikiyüz güne kadar adli para cezası İnternet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uygun bir şekilde koymayan anonim şirket yönetim kurulu üyeleri, limited şirket müdürleri ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirkette yönetici olan komandite ortaklar, Türk Bayrağı çekme hakkı olmamasına rağmen Türk Bayrağı çeken veya Türk Bayrağı çekmesi gerekirken başka bir devletin bayrağını çeken geminin kaptanı, 945 inci maddede yazılı gemiler hariç, gemi tasdiknamesini veya onun onaylı suretini yahut bayrak şahadetnamesini almaksızın Türk Bayrağı çeken geminin kaptanı, 948/2 İki aya kadar hapis veya yüz güne kadar adli para cezası Gemi tasdiknamesi veya onun onaylı sureti veya bayrak şahadetnamesini gemide bulundurmayan kaptan, 949 Üç aya kadar hapis veya adli para cezası Harp gemileri ile sahil istihkâmları önünde ve Türk limanlarına girerken veya çıkarken ticaret gemisine bayrak çekmeyen kaptan, 950 Üç aya kadar hapis veya adli para cezası Sicile kayıtlı bir geminin bordasının iki yanına adının, kıçına da adı ile bağlama limanının usulüne uygun olarak yazılması yükümlülüğüne uymayan kaptan, 5 TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü

6 Türk Ticaret Kanunun 55 inci Maddesinde Sayılan Haksız Fiiller: a) Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar ve özellikle; 1. Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini, fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek, 2. Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek, 3. Paye, diploma veya ödül almadığı hâlde bunlara sahipmişçesine hareket ederek müstesna yeteneğe malik bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna elverişli doğru olmayan meslek adları ve sembolleri kullanmak, 4. Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak, 5. Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek, 6. Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin yeteneği hakkında yanıltmak; şu kadar ki, satış fiyatının, aynı çeşit malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerinin benzer hacimde alımında uygulanan tedarik fiyatının altında olması hâlinde yanıltmanın varlığı karine olarak kabul olunur; davalı, gerçek tedarik fiyatını ispatladığı takdirde bu fiyat değerlendirmeye esas olur, 7. Müşteriyi ek edimlerle sunumun gerçek değeri hakkında yanıltmak, 8. Müşterinin karar verme özgürlüğünü özellikle saldırgan satış yöntemleri ile sınırlamak, 9. Malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerin özelliklerini, miktarını, kullanım amaçlarını, yararlarını veya tehlikelerini gizlemek ve bu şekilde müşteriyi yanıltmak, 10. Taksitle satım sözleşmelerine veya buna benzer hukuki işlemlere ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek, peşin veya toplam satış fiyatını veya taksitle satımdan kaynaklanan ek maliyeti Türk Lirası ve yıllık oranlar üzerinden belirtmemek, 11. Tüketici kredilerine ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek veya kredilerin net tutarlarına, toplam giderlerine, efektif yıllık faizlerine ilişkin açık beyanlarda bulunmamak, 12. İşletmesine ilişkin faaliyetleri çerçevesinde, taksitle satım veya tüketici kredisi sözleşmeleri sunan veya akdeden ve bu bağlamda sözleşmenin konusu, fiyatı, ödeme şartları, sözleşme süresi, müşterinin cayma veya fesih hakkına veya kalan borcu vadeden önce ödeme hakkına ilişkin eksik veya yanlış bilgiler içeren sözleşme formülleri kullanmak. 6 TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü

7 b) Sözleşmeyi ihlale veya sona erdirmeye yöneltmek; özellikle; 1. Müşterilerle kendisinin bizzat sözleşme yapabilmesi için, onları başkalarıyla yapmış oldukları sözleşmelere aykırı davranmaya yöneltmek, 2. Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer yardımcı kişilerine, haketmedikleri ve onları işlerinin ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek, kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak, 3. İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri, işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek, 4. Onunla kendisinin bu tür bir sözleşme yapabilmesi için, taksitle satış, peşin satış veya tüketici kredisi sözleşmesi yapmış olan alıcının veya kredi alan kişinin, bu sözleşmeden caymasına veya peşin satış sözleşmesi yapmış olan alıcının bu sözleşmeyi feshetmesine yöneltmek. c) Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanma; özellikle; 1. Kendisine emanet edilmiş teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden yetkisiz yararlanmak, 2. Üçüncü kişilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden, bunların kendisine yetkisiz olarak tevdi edilmiş veya sağlanmış olduğunun bilinmesi gerektiği hâlde, yararlanmak, 3. Kendisinin uygun bir katkısı olmaksızın başkasına ait pazarlanmaya hazır çalışma ürünlerini teknik çoğaltma yöntemleriyle devralıp onlardan yararlanmak. d) Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek; özellikle, gizlice ve izinsiz olarak ele geçirdiği veya başkaca hukuka aykırı bir şekilde öğrendiği bilgileri ve üretenin iş sırlarını değerlendiren veya başkalarına bildiren dürüstlüğe aykırı davranmış olur. e) İş şartlarına uymamak; özellikle kanun veya sözleşmeyle, rakiplere de yüklenmiş olan veya bir meslek dalında veya çevrede olağan olan iş şartlarına uymayanlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur. f) Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak. Özellikle yanıltıcı bir şekilde diğer taraf aleyhine; 1. Doğrudan veya yorum yoluyla uygulanacak kanuni düzenlemeden önemli ölçüde ayrılan, veya 2. Sözleşmenin niteliğine önemli ölçüde aykırı haklar ve borçlar dağılımını öngören, önceden yazılmış genel işlem şartlarını kullananlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur. 7 TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü