VAKA ÇALIŞMASI ARAŞTIRMA YÖNTEMİ

Transkript

1 VAKA ÇALIŞMASI ARAŞTIRMA YÖNTEMİ BİNA BİLGİ MODELLEME (BIM) PROJE VE YAPIM YÖNETİMİ Y.LİSANS PROGRAMI İ.T.Ü FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU

2 Özet 1. Bölüm: Vaka Çalışması Yöntemi 2. Bölüm: Önceki Bazı Vaka Çalışmaları 3. Bölüm: Final Projesi I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -2-

3 1. B ö l ü m VAKA ÇALIŞMASI YÖNTEMİ I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -3-

4 Vaka Çalışması nedir? Veri toplama amacıyla kullanılan Niteliksel bir Araştırma Yöntemidir. Vaka çalışmaları, kurumlar, firmalar, süreçler, olaylar, projeler vb. ile ilgili olarak ancak içeriden olanın bildiği hikayelerin öğrenilmesini ve bilgi edinilmesini sağlar. Bu hikayeler bir durumla ilgili derinlemesine bir analiz içermelidir. Bu hikayelerin ilginç, yenilikçi, özel ve benzersiz olması beklenir Diğer araştırma yöntemlerinden farklı olarak genel durum ve şartları dahil ederek ne olduğu ve neden olduğu ile ilgili daha tamamlanmış bir resim sunar. Detaylı bir yaklaşıma sahip olduğundan diğer araştırmaları desteklemek için de kullanılır. Ancak diğer araştırma yöntemlerine göre daha esnektir. Yanlı olma (bias) riski vardır. Sonuçlar genelleştirilemeyebilir. 4 I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -4-

5 Vaka Çalışmalarının Genel Özellikleri Belirli bir sonuca neden olan olayların arkasındaki hikayeleri anlatır. Bir projenin başarısı, başarısızlığı ve onu özel yapan özelliklerine vurgu yapar. Bir projeyle ilgili engel ve zorluklara dikkat çeker. Aşağıdakileri tanımlar: Ne oldu? Ne zaman? Kime? Hangi sonuçlara yol açtı? 5 I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -5-

6 Vaka Çalışması Evreleri PLANLAMA Paydaşlar ve bilgi kaynaklarının tanımla PROTOKOL OLUŞTUR Anket/mülakat sorularını tanımla ve mülakat süresinde takip edilecek protokolleri geliştir. VERİ TOPLAMA TÜm bilgi kaynaklarının elde et, mülakat/anketleri düzenle, çalışmanın amacı ve adımlarıyla ilgili paydaşları bilgilendir. VERİ ANALİZİ Tüm ilgili belgeler ve mülakat/anket verisini incele RAPOR YAZMA 6 I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -6-

7 Vaka Çalışması Bölümleri YÖNETİCİ ÖZETİ GİRİŞ/ARKAPLAN SORUN Sorunu tanımlama Sorunun önemini vurgulamak Soruna yönelik atılan adımlar METODOLOJİ ZORLUKLAR VE AŞILMASI İÇİN YAPILANLAR SONUÇ ve ÇIKARILAN DERS 7 I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -7-

8 2. B ö l ü m ÖNCEKI BAZI VAKA ÇALIŞMALARI I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -8-

9 BIM Vaka çalışmaları Amaç: Türkiye de yapı sektöründe BIM kullanımını ve meydana getirdiği değişimleri anlamak İ.T.Ü, MSGSÜ ve Beykent Üniversitesi nde lisansüstü dersinde yılları arasında çok sayıda vaka çalışması üretildi. URL: sayisalmimar.com/category/vaka-calismalari/ I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -9-

10 BIM vaka çalışmaları Firmaların BIM kullanım şekillerini anlamak için farklı değerlendirme yöntemleri kullanıldı: VERİ SINIFLANDIRMA DEĞERLENDİRMESİ BPMN İŞ AKIŞI NOTASYONU ile BIM süreçlerini modellemek 1. Veri zenginliği 2. Yaşam döngüsü görünümleri 3. Rol ve disiplinler 4. İş süreçleri 5. Değişiklik yönetimi 6. Dağıtım yöntemi 7. Anındalık/erişim 8. Grafik bilgi 9. Uzamsal yeterlilik 10. Bilgi doğruluğu 11. Birlikteçalışılabilirlik/IFC desteği İŞ KOORDİNASYON MODELİ farklı disiplinler arası BIM iş koordinasyonu YETERLİLİK SEVİYE GÖSTERGESİ Capability Maturity Model (CMM) A.B.D National Building Information Modeling Standard (NBIMS) I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -10-

11 BIM Vaka Çalışması TAV Holding Dünyada havalimanı işletmeciliği yapan en önemli üç firmadan birisi Yıllık olarak 370,000 uçuş ve 41 milyon yolcuya hizmet veriyorlar. Vaka çalışması İstanbul Atatürk havalimanında gerçekleştirdikleri iç hatlar terminalindeki proje renovasyonu içeriyor. Proje 60,000 m2 alanda 70 milyon dolarlık yatırımla gerçekleşmiştir. Istanbul Ataturk Havalimanı I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -11-

12 BIM Vaka Çalışması TAV Holding Terminal yapısının yüzü tamamen modernize edilmiştir. Proje birkaç uluslararası proje almıştır. Proje TAV ın mimari birimi tarafından hazırlanmıştır. Proje Revit yazılımında modellenmiştir. Bir BIM modelini kullanmak tesis yönetiminde ön maliyet hesapları yapmalarını kolaylaştırmıştır. Terminalin 3B BIM Modeli BIM firmaya, binanın sonraki kullanımını içine alan daha etkin projelendirme, verilen bütünleşik çalışması ve kolay güncellenebilmesi imkanlarını sağlamıştır. I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -12-

13 BIM Vaka Çalışması TAV Holding Şirket BIM modelini şirketin Web üzerinden çalışan TAV Earth yazılımıyla bağlamıştır. BIM ile binanın mahaller üzerinden koordine edilmesi sağlanmıştır. 3D mahal bilgisi aynı zamanda geçişte hassas hesaplanması zor olan iklimlendirme ile ilgili olarak kesin hesaplamlar yapılmasını sağlamıştır. Check-in adaları fotoğraf ve çizimleri I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -13-

14 BIM Vaka Çalışması Dome Mimarlık BIM kullanan en eski firmalardan biridir. Mimari tasarım ve yapım kalite kontrolü hizmetleri vermektedir. Firma çok sayıda büyük konut ve ticaret merkezi projelerinde yer almıştır. Milpark Residans (143,000 m2) Diamond of Istanbul (160,000 m2) Deepo AVM (240,000 m2) Elisium Konutları (40,000 m2) I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -14-

15 BIM Vaka Çalışması Dome Mimarlık BIM de işlem ve çalışmayla ilgili öğrenme süreci zanatkaarlara benzer bir hiyerarşik yapıyı andırmaktadır. Firmadaki çalışma sistemi sahadaki iş gücünün görevlendirilmesi ile benzer yapıya sahiptir. BIM firmanın saha yapım kalite kontrolü ile ilgili daha fazla iş almasını sağlamıştır. Bu çalışma biçiminde bir personel sahada bir tanesi de ofiste bulunarak modeli günceller. Bu çalışma modeli firmanın daha az personel ile çalışmasına olanak vermiştir. Dome Mimarlık Ofisi I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -15-

16 BIM Vaka Çalışması Dome Mimarlık BIM den sonra firma veri paylaşımı ve dosya adlandırma yöntemlerini de değiştirmiştir. Firma BIM teknolojisini kullanan uzun süreli paydaşlar aramaya başlamıştır. BIM ile desteklenen işbirlikçi ortamın uluslar arası alanda da rekabet etme fırsatı verdiğini düşünmektedirler. I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -16-

17 BIM Vaka Çalışması Arup Mimarlık Arup dünyanın çeşitli yerlerinde ofisleri olan çok disiplinli bir firmadır. Arup Türkiye de İstanbul ve Ankara da iki ofise sahiptir. BU ofisler uygulama projeleri hazırlamaktadırlar. Çok disiplinli yapı ve projelerin karmaşıklığı BIM teknolojilerinin kullanımını teşvik etmektedir. Kanyon AVM ve Rezidansı Forum Istanbul AVM - 495,000m2 I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -17-

18 BIM Vaka Çalışması Arup Mimarlık Çalışma paylaşımı (worksharing) BIM in en sık kullanılan özelliğidir. Ekip üyelerinin aynı projede çalışmasına izin verir. Çalışma düzenleri (workset) çoğu kez kat planları, yapısal elemanlar ve malzemelere göre gerçekleştirilir. Worksharing hata me4ajı Workset (çalışma düzenleri) düzenlenmesi I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -18-

19 BIM Vaka Çalışması Arup Mimarlık Detaylarla ilgili karar verme BIM den sonra daha erken safhalarda gerçekleşmeye başlamıştır. Mimari birim farklı disiplin modelleri arasında çakışma tespiti ile ilgili özellikleri kullanmaktadır. Departmanlar arası veri değişimi DWG ve/veya IFC ile yapılmaktadır. Ofis zaman zaman karmaşık biçimlere yardımcı olsun diye Revite te conceptual mass özelliğini kullanmaktadır. Revit te kuramsal kütle (conceptual mass) özelliği I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -19-

20 3. B ö l ü m FİNAL PROJESİ I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -20-

21 Final Projesi BIM, mimarlık ve bina ilgili mühendislik alanlarında tasarım, projelendirme ve üretim ile ilgili süreçler üzerinde önemli değişiklere yol açmaktadır. Bu proje bu değişimi anlamaya dönük bir çalışmadır. Çalışma çerçevesinde BIM teknolojilerini kullanarak gerçekleştirilen bir mimarlık/ mühendislik projesinin vaka çalışması formatında bir rapor olarak hazırlanarak sunulmasını hedeflemektedir. I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -21-

22 Final Projesi Amaçları BIM teknolojilerinin bina tasarımı, projelendirmesi ve/veya üretiminde kullanımını anlamak Farklı disiplinlerden bir araya gelen proje katılımcılarını ve bilgi değişim ortamlarını, veri değişim formatlarını ve sürece katılımlarını tespit etmek Bir BIM projesinde ortaya çıkan zorlukları tanımlamak BIM teknolojilerinin sağladığı katkıları belirlemek BIM ile gelen çalışma biçiminin firmaların personel yapısı, görev dağılımı ve çalışma sistemi üzerinde herhangi bir etkisi olup olmadığını anlamak BIM projelerinde tasarım, projelendirme ve/veya uygulamaya dönük farklı ve innovatif kullanım biçimlerini tespit etmek I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -22-

23 Final Projesi Planlama ve Hazırlık Firma/Proje seçimi: Firma/proje seçimi çalışmanın başarılı ulaşmasını etkileyen önemli faktörlerden biridir. Çalışmaya katkıda bulunabileceğine inanılan bir firma ve özgün bir proje üzerinde çalışılması beklenmektedir. Temasta bulunulan kişi(ler): Firma içinde yönetimin üst kademesinde olması veya BIM ile ilgili süreçten sorumlu birisi olması elde edilecek bilgilerin doyurucu olmasına yardımcı olacaktır. Ziyaretler: Firmaya gidip ziyaret bir ya da daha fazla defa ziyaret edilerek tespitlerin yerinde yapılması önemlidir. Firmaya gidiş sayısı ve geçirilecek zaman toplanacak bilginin kalitesini ve kapsamını arttıracaktır. I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -23-

24 Final Projesi - Temas Anket/mülakat soruları: Önceden hazırlanan sorular firmada görüşülen kişi(ler)e sorulacak ve alınan cevaplar kaydedilecektir. Soruların niteliksel bilgi elde atma adına açık uçlu olması faydalı olacaktır. Objektif olunması: Firmada görüşülecek kişilerin cevaplarını etkileyemeyecek şekilde objektif olunması ve orada bulunma sebebinin varolan bir durumu gözlemlemek olduğu unutulmamalıdır. I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -24-

25 Final Projesi Raporu Bölümleri A-ÖZET B- GİRİŞ/ARKAPLAN Şirket, proje, sektör ve proje katılımcıları hakkında tanıtıcı bilgiler verilmesi Firma/Projenin seçilmesinin nedeninin açıklanması C- PROBLEM/İHTİYAÇ TESBİTİ Geleneksel çalışma sistemlerindeki eksiklikler ve ihtiyaçların ne olduğunun belirtilmesi, Bu ihtiyaç/sorun nasıl tanımlandığının anlatılması Bu ihtiyacın gerçekleştirilmesinin sağlayacağı faydaların açıklanması D- METOD Veri toplama tekniklerinin anlatılması Konuşulan kişilerin tanıtılması E-ZORLUKLAR VE AŞILMASI İÇİN YAPILANLAR Seçilen projede gözlemlenen zorlukların tanımlanması Bu zorlukların aşılmasının nasıl gerçekleştirildiğinin belirtilmesi F-SONUÇLAR VE ÇIKARILAN DERSLER I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -25-

26 Final Projesi Takvimi 21.NİS.2015: Proje duyurusu 02.HAZ.2015: Ara sunum 30.HAZ.2015: Final sunumu 03.TEM.2015: Son Rapor teslimi I.T.U - BUILDING INFORMATION MODELING - PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU -26-