Transfer Fiyatlandırması ve Örtülü Sermaye Kurumlar Vergisi Kanunundaki Son Değişiklikler

Transkript

1 Transfer Fiyatlandırması ve Örtülü Sermaye Kurumlar Vergisi Kanunundaki Son Değişiklikler Kayseri Sanayi Odası Faruk Sabuncu PwC Şirket Ortağı, YMM 3 Nisan 2007

2 İçerik I II Değiştirilen hükümler Getirilen yeni hükümler

3 I-Değiştirilen Hükümler Değiştirilen Hükümler Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı ve beyanname verme süresi Örtülü sermaye Örtülü kazanç dağıtımı İştirak hissesi ve gayrimenkul satışlarında istisna Uluslararası holding rejimi Devir, Bölünme, Hisse Değişimi Sf 3

4 II-Getirilen Yeni Hükümler Getirilen Yeni Hükümler Kontrol edilen yabancı şirket Vergi cennetleri ile mücadele Sf 4

5 1-Oranlar ve Beyan Süresi Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranları Kurumlar vergisi oranının %20 ye indirilmesi Geçici vergi oranının kurumlar vergisi oranı ile belirlenerek %20 olarak düzenlenmesi Bakanlar Kurulu na geçici vergi oranını 5 puana kadar indirmeye veya tekrar kanuni seviyesine kadar getirmeye yetki verilmesi Beyanname verme süresi Yapılan düzenleme ile beyanname verme süresi hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın 25 ine kadar olarak belirlenmiştir. - Takvim yılı kullanan kurumlar için 25 Nisan Sf 5

6 2-Örtülü Sermaye Örtülü sermaye Yeniden düzenleme İlişkili kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak alınan borçların öz sermayenin üç katını aşan kısmı örtülü sermaye sayılmaktadır. - Borç : öz sermaye = 3 : 1 - Yıl içinde herhangi bir tarihte üç kat sınırını aşan borç örtülü sermaye sayılmaktadır. - İlişkili banka veya benzeri kuruluşlardan alınan borçlarda 6:1 e kadar örtülü sermaye şartları oluşmamakta, ancak bu kuruluşlardan alınan borçların yarısının özsermayenin 3 katını aşan kısmı örtülü sermaye olarak tanımlanacaktır. Sf 6

7 2-Örtülü Sermaye Örtülü sermaye İlişkili kişiler kapsamına ortak ve ortağın ilişkili olduğu kişiler girmektedir. Kurumların İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören hisselerinin edinilmesi durumunda, söz konusu hisse nedeniyle ortak veya ortakla ilişkili kişi sayılanlardan temin edilen borçlanmalarda en az %10 ortaklık payı aranır. Sf 7

8 2-Örtülü Sermaye Örtülü sermaye - Ortakla ilişkili kişiler: Ortağın doğrudan veya dolaylı olarak en az %10 oranında; veya - ortağı bulunduğu veya - oy veya kâr payı hakkına ya da hisselerine sahip olduğu bir kurum doğrudan veya dolaylı olarak, ortağın veya ortakla ilişkili bir tüzel kişinin sermayesinin veya oy veya kâr payı hakkına sahip hisselerinin en az %10 unu elinde bulunduran bir gerçek kişi veya kurum Sf 8

9 2-Örtülü Sermaye Örtülü sermaye Öz sermaye, kurumun Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit edilmiş hesap dönemi başındaki öz sermayesidir. Örtülü sermaye ile ilgili oranlar borç veren ortaklar ve ortaklarla ilişkili kişiler için topluca dikkate alınacaktır. Sf 9

10 2-Örtülü Sermaye Örtülü sermaye sayılmayacak borçlanmalar İlişkili kişilerin sağladığı gayrinakdi teminatlar karşılığında üçüncü kişilerden yapılan borçlanmalar İlişkili kişilerin, banka ve diğer finans kurumlarından veya sermaye piyasalarından temin ederek aynı koşullarda kısmen veya tamamen aktardığı borçlar 5411 sayılı Bankacılık Kanununa göre faaliyette bulunan bankalar tarafından yapılan borçlanmalar sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında faaliyet gösteren finansal kiralama şirketleri, 90 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında faaliyet gösteren finansman ve faktoring şirketleri ile ipotek finansman kuruluşlarının bu faaliyetleriyle ilgili olarak ortak veya ortakla ilişkili kişi sayılan bankalardan yaptıkları borçlanmalar Sf 10

11 2-Örtülü Sermaye Örtülü sermayeye ilişkin faiz ve kur farkları Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, GVK ve KVK uygulamasında; - Borçlu kurum açısından: dağıtılan kâr payı - Alacaklı olan ilişkili kişi açısından: elde edilen kâr payı - Dar mükelleflerde merkeze aktarılan tutar olarak yeniden tasnif edilmektedir. Mükerrer vergilemeyi (ekonomik çifte vergilendirme) önlemek için faiz veya kur farkı geliri elde eden ilişkili kişi nezdinde daha önce yapılan vergilendirme işlemi buna göre düzeltilecektir Düzeltme için örtülü sermaye kullanan kurumun tarh edilen vergileri ödemesi şartı Örtülü sermaye kullandığı tespit edilen kurumda hem kapsama giren faiz ve kur farkları için hem de kâr dağıtım stopajı için cezalı tarhiyat Sf 11

12 2-Örtülü Sermaye Örtülü sermaye ile ilgili diğer hususlar Borcun devamlı veya uzun süreli kullanılması şartı kaldırılmıştır. Yalnızca öz sermayenin üç katını aşan borç kısmı örtülü sermaye sayılacaktır. Maddede kullanılan ifadeler objektif ölçülere göre tanımlanarak belirsizlikler ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır. Süre şartlarının kaldırılıp ticari teamüllere uygun vadeli mal ve hizmet alımları için istisna getirilmemesi sorun yaratabilir. Yeni Kanun da örtülü sermaye ile ilgili hükümler 1/1/2006 tarihinden sonraya sarkan ödünç işlemlerine de uygulanmak ve 1/1/2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Sf 12

13 3-Örtülü Kazanç Örtülü kazanç Önemli ölçüde değiştirilmektedir. Md 13-1: Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Sf 13

14 3-Örtülü Kazanç Örtülü kazanç İlişkili Kişi Kurumların kendi ortakları Kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ile idaresi Denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumlar Ortakların eşleri, ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları Sf 14

15 3-Örtülü Kazanç Örtülü kazanç Kazancın elde edildiği ülke vergi sisteminin, Türk vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme imkanı sağlayıp sağlamadığı hususunun göz önünde bulundurulması suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemler, ilişkili kişilerle yapılmış sayılır. Bunlara yapılan ödemelerde %30 oranında stopaj var. (Md:30/7) (Emsaline uygun fiyatlarla satın alınan mal ve iştirak hisseleri için yapılan ödemelerde stopaj konusunda belirleme yetkisi BKK ya verilmiş. Yurtdışı finans kuruluşlarından yapılan borçlanmalara ilişkin ödenen kredi ana para, faiz ve kar payı ödemeleri stopaj matrahı dışında tutulmuştur.) Sf 15

16 3-Örtülü Kazanç Örtülü kazanç Kanuna göre uygulanabilecek yöntemler - Karşılaştırılabilir fiyat yöntemi - Maliyet artı yöntemi - Yeniden satış yöntemi Sf 16

17 3-Örtülü Kazanç Örtülü kazanç Emsallere uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat veya bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kağıtlar olarak saklanması zorunludur. İlişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanacak fiyat veya bedelin tespitine ilişkin yöntemler, mükellefin talebi üzerine Maliye Bakanlığı ile anlaşılarak belirlenebilir. Bu şekilde belirlenen yöntem, 3 yılı aşmamak üzere anlaşmada tespit edilen süre ve şartlar dahilinde kesinlik taşır. Tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarının uygulamasında, bu maddedeki şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılır. Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri, taraf olan mükellefler nezdinde buna göre düzeltilir. Şu kadar ki, bu düzeltmenin yapılması için örtülü kazanç dağıtan kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve ödenmiş olması şarttır. Sf 17

18 4-İştirak Hissesi ve Gayrimenkul Satış Kazançları İstisnası İştirak hissesi ve gayrimenkul satış kazançları istisnası İstisnadan yararlanmak için kârı sermayeye ilave etme şartı kaldırılmıştır. Kârın en az beş yıl süreyle özel bir fon hesabında tutulması şartı getirilmiştir. İstisna, kazancın %75 ine uygulanacaktır. İstisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanmaktadır. İstisnadan yararlanmak için iki yıl elde tutma şartı korunmaktadır. Sf 18

19 4-İştirak Hissesi ve Gayrimenkul Satış Kazançları İstisnası İştirak hissesi ve gayrimenkul satış kazançları istisnası İki yıl içinde satış bedeli tahsil edilmez veya ilgili kazanç özel fondan çekilir veya sermayeye ilave dışında başka bir hesaba aktarılırsa istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilemeyen vergiler için vergi ziyaı olmuş sayılmaktadır. Kurucu hisse senetleri ile intifa senetleri de istisna kapsamına alınmıştır. Devir veya bölünme suretiyle devralınan taşınmazlar ve iştirak hisseleri için iki yıllık elde tutma süresinin hesabında, devir olunan veya bölünen kurumda geçen süreler de dikkate alınmaktadır. Sf 19

20 5-Uluslararası Holding Rejimi Uluslararası Holding Rejimi A. İştirak Kazancı İstisnası Yurtdışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %10 una sahip olunmalı Kazancın elde edildiği tarih itibarıyla en az 1 yıl kesintisiz elde tutulmalı Yurtdışında en az %15 gelir veya kurumlar vergisi yükü İştirakin esas faaliyet konusu finansman temini, menkul kıymet yatırımı ya da sigorta hizmetleri ise en az Türkiye de uygulanan oran kadar toplam vergi yükü İştirak kazancı elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesine kadar (takip eden yıl 1 Nisan-25 Nisan arasında) Türkiye ye transfer edilmeli Sf 20

21 5-Uluslararası Holding Rejimi Uluslararası Holding Rejimi B.İştirak Hisselerinin Elden Çıkarılması Elden çıkarma tarihi itibariyle nakit varlıklar dışındaki aktiflerin en az %75 i aralıksız en az 1 yıl yurtdışı iştirak hisselerine yatırılmış olmalı Yurtdışı şirketlerin her birinin sermayesine en az %10 oranında iştirak edilmeli En az 2 yıl elde tutulmuş olmalı Yurtdışı iştirak, Türkiye deki Anonim veya Limited Şirket niteliğinde olmalı Sf 21

22 5-Uluslararası Holding Rejimi Uluslararası Holding Rejimi C.Temettü Dağıtımı İştirak kazançları üzerinden yurtdışı kurumlara yapılan temettü ödemeleri için kâr payı stopaj oranının yarısı uygulanır (%7,5). Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları hükümleri saklıdır. Yurtdışında mukim gerçek kişilere dağıtılan temettüler %15 stopaja tâbidir. Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları hükümleri saklıdır. Sf 22

23 6-Devir, Bölünme, Hisse Değişimi Devir ve Bölünme Hallerinde Zarar Mahsubu Devir ve tam bölünme hallerinde devralınan veya bölünen kurumların zararlarının mahsubu imkanı ciddi ölçüde sınırlandırılmaktadır: - Devir halinde devralınan kurumun devir tarihi itibariyle özsermaye tutarını geçmeyen zararları - Tam bölünme halinde bölünen kurumun devralınan özsermayesini geçmeyen ve devralınan kıymetle orantılı zararları devralan kurumlar tarafından kullanılabilecektir. Bunun için ayrıca devralınan faaliyete 5 yıl devam etme şartı aranmaktadır. Sf 23

24 6-Devir, Bölünme, Hisse Değişimi Bölünme Kısmi bölünmede devredilen aktif kıymetlerle ilgili pasif kalemlerin de devri zorunlu hale getirilmiştir. İştirak hisselerinin kısmi bölünmeye konu olabilmesi için iki yıl elde tutma şartı getirilmiştir. Kısmi bölünmede işletme bütünlüğüne vurgu yapılmaktadır. Kısmi bölünmede devralan şirketin bölünen kurumun borçları için sorumluluğu devraldığı kıymetlerin emsal bedeli ile sınırlandırılmıştır. Devir ve bölünme tarihi, şirket yetkili kurulunun devir ve bölünmeye ilişkin kararının Ticaret Sicilinde tescil edildiği tarihtir. Devir ve bölünme hallerinde beyanname verme süresi 15 günden 30 güne çıkartılmıştır. Beyanname verme süresinin başlangıcı, devir veya bölünme kararının Ticaret Sicili Gazetesi nde ilan edildiği tarih olarak tespit edilmiştir. Sf 24

25 6-Devir, Bölünme, Hisse Değişimi Hisse değişimi Hisse değişiminde, hisseleri devralınacak sermaye şirketinin limited şirket olması durumuna açıklık getirilmiş ve limited şirketlerin bu imkandan yararlanacağı hüküm altına alınmıştır. Hisse değişimi tam mükellef bir sermaye şirketinin diğer bir sermaye şirketinin hisselerini bu şirketin yönetim ve hisse çoğunluğunu elde edecek şekilde devralması ve karşılığında bu şirketin hisselerini devreden ortaklarına kendi şirketinin sermayesini temsil eden iştirak hisselerini vermesi olarak tanımlanmıştır. Sf 25

26 7-Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kontrol edilen yabancı kurum Yabancı ülkelerde kurulmuş olup, Tam mükellef gerçek kişi ve kurumların doğrudan veya dolaylı olarak ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin veya kâr payının ya da oy kullanma hakkının en az %50 sine sahip olmak suretiyle kontrol ettikleri kurumlar, Aşağıdaki koşulların birlikte sağlanması halinde kontrol edilen yabancı kurum sayılır. Sf 26

27 7-Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kontrol edilen yabancı kurum - Yabancı iştirakin gayrisafi hasılatının %25 veya fazlasının pasif nitelikli gelirlerden oluşması, - Kontrol edilen yabancı kurumun kazancının, ticari bilanço kârı üzerinden mahallinde %10 dan az oranda gelir üzerinden alınan vergiye tabi olması, - Kontrol edilen yabancı kurumun ilgili yıldaki gayrisafi hasılatının YTL karşılığı yabancı parayı geçmesi. Sf 27

28 7-Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kontrol edilen yabancı kurum Kontrol edilen yabancı kurumun kazancı, dağıtılsın ya da dağıtılmasın, hesap döneminin kapandığı ayı içeren hesap dönemi itibariyle, kontrol eden kurumların, kurumlar vergisi matrahına hisseleri oranında dahil edilir. Kontrol oranı olarak ilgili hesap dönemi içindeki herhangi bir tarihte sahip olunan en yüksek oran dikkate alınır. Sf 28

29 7-Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kontrol edilen yabancı kurum Kontrol edilen yabancı kurumların, bu maddeye göre Türkiye de vergilendirilmiş olan kazançlarını sonradan dağıtılmaları halinde, bu kazançlar Türkiye de vergiye tâbi tutulmaz. Dağıtılan kazancın daha önce Türkiye de vergilenmemiş kısmı vergiye tabi olur. Kontrol edilen yabancı kurumun kazançları üzerinden ilgili yabancı ülkede ödediği vergiler, aynı kazanç üzerinden Türkiye de hesaplanan vergiden mahsup edilir. Sf 29

30 8-Vergi Cennetleri ile Mücadele Vergi cennetleri ile mücadele Vergi cennetlerine yapılan tüm ödeme ve tahakkuklar %30 stopaja tâbidir. Vergi cennetleri Bakanlar Kurulu tarafından ilan edilir. Liste henüz açıklanmamıştır. Yurtdışındaki finans kuruluşlarından temin edilen borçlanmalara ilişkin ana para, faiz ve kâr payı ödemeleri ile sigorta ve reasürans ödemeleri üzerinden stopaj yapılmaz. Emsal fiyatına uygun yapılan mal ve iştirak hisseleri alımı ve deniz ve hava ulaştırma araçlarının kiralanması ile ilgili ödemeler üzerinden uygulanacak stopaj oranını Bakanlar Kurulu belirler. Bu maddeye göre stopaja tâbi olan ödemelere Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre ayrıca stopaj uygulanmaz. Sf 30

31 Teşekkürler İletişim bilgileri Faruk Sabuncu Ortak, PwC Telefon : 0(212) Faks : 0(212) E-posta adresi : faruk.sabuncu@tr.pwc.com