53. Present Perfect Continuous Tense Konu Anlatımı (Geçmişte başlayıp devam eden zaman) (

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "53. Present Perfect Continuous Tense Konu Anlatımı (Geçmişte başlayıp devam eden zaman) (www.konuanlatımı.com)"

Deniz Yumlu
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 53. Present Perfect Continuous Tense Konu Anlatımı (Geçmişte başlayıp devam eden zaman) ( Bugün size Devam eden yakın geçmiş zaman ya da Geçmişte başlayıp devam eden zaman olarak Türkçeleştirebileceğimiz Present perfect continuous tense i anlatacağım. Geçen ders öğrendiğimiz yakın geçmiş zamandaki eylemler devam etmiyordu ancak ucu açıklık söz konusuydu ve bir şekilde şu anı ilgilendiriyorlardı. Present perfect continuous ile kurulan cümleler ise geçmişte başlayıp halen devam eden eylemleri anlatıyor. Bu zamanda kurulan cümleleri Türkçeye şimdiki zaman cümlelerini çevirdiğimiz gibi çeviriyoruz. Bu zaman ile yapıyorum ediyorum, yapmaktayım, etmekteyim anlamını veren cümleler kuruyoruz. Zaten birisi bir iş için yapmaktayım dediğinde biz o kişinin o işe geçmişte başlayıp halen devam ettiğini anlayabiliyoruz. Dolayısıyla kuralların içinde boğulup durmaya gerek yok bence; yani özetle biz bu derste yapmaktayım, etmekteyim, gelmekteyim, gmekteyim gibi cümleleri İngilizcede nasıl kuracağımızı öğreneceğiz. Yine öncelikle bu zamanın yapısını inceleyelim, ardından da kullanım yerlerine göz atalım. Öncelikle olumlu cümle ile başlayalım. Olumlu cümle r zamanki gibi özneyle başlıyor: t Öznelerimizi tekil ve çoğul olarak ayırıyoruz çünkü özneden sonra gelecek olan yardımcı fiilimizi buna göre seçeceğiz. Yakın geçmiş zamandan tanıdığımız ve yardımcı fierimiz geliyor. t Yalnız, yardımcı fiil kısmına gelecek bir oyuncumuz daha var; be fiili! t be Tabi biz şu anda perfect zamanlardan birini görüyor olduğumuz için be fiili de buna göre kendine çeki düzen verip 3. haliyle gelecek: yani olarak:

2 t Peşlerinden fierimiz gelecek ama be fiilinin gelmesinden de anlayacağınız üzere, sonlarına ing takısı alarak gelecekler. Buyursunlar: t Eylem değil, durum anlatan fierin, sonlarına ing takısı almadığını 26. derste öğrenmiştik. İşte bu fier, sonlarına ing almadıkları için Geçmişte başlayıp devam eden zamanda da kullanılamıyorlar ve yakın geçmiş zamanla yetinmek zorunda kalıyorlar; kendi tercihleri. Devamında cümlelerimize birer nesne veya sıfat ekleyebiliriz: t Yer zarfı ekleyebiliriz: t in London Zaman zarfı ekleyebiliriz:

3 t all day (bütün gündür). all morning (bütün sabahtır). for hours (saatlerdir). for two days (iki gündür). since Tuesday (Salıdan beri). lately (son zamanlarda). recently (yakın/son zamanlarda). Yakın geçmiş zamanda kullandığımız zaman zarflarının psinin bu listede olmadığını görebiliriz. Geçmişte başlayıp devam eden zaman, adı üstünde, devam etmekte olan olayları anlattığı için öyle r zaman zarfı bu zamana yakışmıyor. Bakın bir örnek vereyim mesela: a newspaper three times. Üç keredir gazete okumakta. Bunun yerine şöyle deseydik çok daha şık olurdu rhalde: a newspaper for three hours. Üç saattir gazete okumakta. Şimdi tablodaki kelimeleri soldan sağa doğru okuyarak cümleler kuralım ve anlamlarına bakalım: ve all day. ve all morning. ve for hours. ve for two days. s. s since Tuesday. t s lately. recently. Bütün gündür evi temizliyorum/temizlemekteyim. Bütün sabahtır yatağında uyuyorsun/uyumaktasın. Saatlerdir burada bekliyoruz/beklemekteyiz. İki gündür bu kabı okuyorlar/okumaktalar. Arabayı tamir ediyor/etmekte. Salıdan beri bizimle kalıyor/kalmakta. Son zamanlarda çok yağmur yağıyor/yağmakta. son zamanlarda kendini ta hissediyor/hissetmekte. Tüm bu cümleleri olumsuz yapmamız için gereken tek şey, kelimelerinin sonuna not eklemek ki bunları da özellikle vurgu yapmak istemiyorsak n t n t şeklinde yazıp okuyoruz: t not (n t) not (n t) all day (bütün gündür). all morning (bütün sabahtır). for hours (saatlerdir). for two days (iki gündür). since Tuesday (Salıdan beri). lately (son zamanlarda). recently (yakın/son zamanlarda). Soru cümlesinde ise olduğu yerde kalıyor, kelimeleri cümlenin başına geliyor: Have Has ty s all day (bütün gündür)? all morning (bütün sabahtır)? for hours (saatlerdir)? for two days (iki gündür)? since Tuesday (Salıdan beri)? lately (son zamanlarda)? recently (yakın/son zamanlarda)?

4 Yapmıyor musun, etmiyor musun şeklindeki olumsuz soruya da n t n t kelimeleriyle başlıyoruz: Haven t Hasn t ty s all day (bütün gündür)? all morning (bütün sabahtır)? for hours (saatlerdir)? for two days (iki gündür)? since Tuesday (Salıdan beri)? lately (son zamanlarda)? recently (yakın/son zamanlarda)? Wh soru kelimeleriyle soru sorarken de r zaman olduğu gibi, bunları soru cümlesi yapısının en başına yerleştiriyoruz: What W Wn Why Who Whose Which How ty s Present perfect continuous tense in yapısı bu şekilde. Biraz da bu zamanı hangi durumlarda kullandığımıza ve present perfect tense ile arasındaki farklara bakalım. Aslına bakarsanız ikisi birbirinden çok farklı zamanlar; nihayetinde birisi yapıyorum, ediyorum, yapmaktayım, etmekteyim derken kullandığımız bir zaman, diğer ise yapmış, etmiş, yaptı, etti derken tercih ettiğimiz bir zaman. Present perfect tense ile tamamlanmış olaylardan bahsediyorduk, ancak Present perfect continuous ile devam etmekte olan olayları anlatıyoruz. Örneğin, şu iki cümle arasındaki anlam farkına bakalım: Who drunk my beer? Benim biramı kim içti? Who drinking my beer? Benim biramı kim içiyor? İlk cümlede biranın tamamının içilmiş olduğunu anlıyoruz. İkinci cümlede ise biradan hala biraz kalmış. Devam eden geçmiş zamanla ilgili olarak bilmemiz gereken şeylerden biri de, cümlede rhangi bir zaman zarfı kullanmadığımızda, son zamanlarda anlamını veren lately/recently zaman zarflarının otomatik olarak devreye girmesi. Evet, belki bu kelimeleri cümleye fiziksel olarak yazmıyoruz ama Present perfect continuous cümleleri gizliden gizliye bu tür bir mesaj barındırıyor. Örneğin, What doing? sorusunda bu iki kelime geçmese bile cümlemiz Son zamanlarda neler yapmaktasın? şeklinde algılanacaktır. Present perfect continuous ile ilgili olarak bilmemiz gereken diğer bir nokta da şu; bu zamanı geçmişte başlayıp daha yeni bmiş olan ve dolayısıyla etkisi halen devam eden durumlarda da kullanıyoruz. Ancak yakın geçmişi anlatırken de etkisi devam eden olaylarda kullanılıyor demiştim. Peki bu ikisini nasıl ayırt edeceğiz? Yakın geçmiş zamanda etkisi devam eden eylem konuşma anından günler önce de yapılmış olabilir. Bunda ise eylemin men o anda ya da çok kısa bir zaman önce bmiş olması ve gözle görünür etkisinin olması şartı aranıyor. Örneğin, bir arkadaşımızı gördük, soluk soluğa kalmış ve biz de ona neden bu durumda olduğunu soruyoruz. Alacağımız cevap muhtemelen şu şekilde olacaktır: ve running. Koşuyordum. Şair burada am running demiyor çünkü koşusu bmiş. run demiyor çünkü olayın o anda gözle görülür bir etkisi var. Dolayısıyla en güzel seçim Present perfect continuous oluyor. Veya şöyle bir örnekle açıklayım; arkadaşınızın evine gtiniz ve evde sigara kokusu alıyorsunuz ancak arkadaşınızın elinde sigara yok. Böyle bir durumda Are smoking? diye sormayız çünkü o anda sigara içmiyor olduğunu zaten görüyoruzdur. Ancak evde de gözle görülür bir sigara içilmişlik etkisi

5 var. İşte bu tür bir durumda Present perfect continuous yardımımıza koşuyor: Have smoking? Sigara mı içiyordun? Geçmişte başlayıp devam eden zamanı özellikle süreci ön plana çıkartmak istediğimiz durumlarda kullanıyoruz. Bir şeyin kaç kere değil de, ne kadar süredir yapılmakta olduğunu anlatırken sıkça bu zamanı tercih ediyoruz. Mesela şu tür bir cümlede Geçmişte başlayıp devam eden zaman çok güzel oturuyor: Uzun yıllardır ragbi oynamaktayım. ve playing rugby for many years. Şu cümlede ise yakın geçmiş zaman güzel oluyor: Sadece iki kez ragbi oynadım. ve played rugby only twice. Dolayısıyla ne kadar süredir anlamına gelen how long sorusunun favori zamanı Present perfect continuous: Onunla ne kadar süredir görüşüyorsun? How long seeing r? Diğer bir ayrım ise, yakın geçmiş zamanın kalıcı, Geçmişte başlayıp devam eden zamanın ise geçici durumları anlatması. Yine örnek cümlelerimizin önce Türkçelerini yazalım, ardından hangisinin hangi zamanda kurulacağını düşünelim. Son iki gündür kendisini iyi hissetmiyor. Kendisini yıllardır iyi hissetmedi. İlk cümlede son iki güne özel, geçici bir durum söz konusu olduğu için Present perfect continuous kullanacağız: n t ll for t last two days. İkinci cümlede ise kalıcı bir durumdan bahsetmek istediğimiz için Present perfect kullanımı uygun olacak: n t felt ll for years. Son bir ipucu: Bir anda olup bmeyen ve süreklilik arz eden work, live, teach gibi fieri since ve for sözcükleriyle beraber kullandığımızda Present perfect tense ile Present perfect continuous tense arasında neredeyse hiç fark olmuyor. Yani şu cümleleri iki şekilde de kurabiliriz: working at this company for years. / worked at this company for years. Yıllardır bu şirkette çalışıyor. living since / lived since den beri burada yaşıyor. ve teaching English for a decade. / ve taught English for a decade. On yıldır İngilizce öğretmekteyim. Bu benzerliğin sadece bu tür fierin for ve since kelimeleriyle beraber kullanıldığında oluşacağının bir kere daha altını çizmek istiyorum. Present perfect continuous tense ile ilgili olarak söylenebilecek temel şeyler bunlar. Çok fazla kural varmış, nasıl ezberleyeceğim diye endişe etmeyin çünkü Allahtan Türkçe biliyoruz ve Türkçe ile kıyaslama yaparak bu zamanın mekte/ makta anlamını verdiğini görebiliyoruz. Bu derste anlattığım kuralların çoğu da zaten bu anlama bağlı olarak gelişen kurallar. (

Benzer belgeler

57. Future Perfect Tense Konu Anlatımı (Gelecekte Tamamlanmış Zaman) (www.konuanlatımı.com)

57. Future Perfect Tense Konu Anlatımı (Gelecekte Tlanmış Zan) (www.konuanlatımı.com) Bu dersimizde Future Perfect Tense i anlatacağım. Bu zanı Gelecekte Tlanmış Zan şeklinde Türkçeye çevirebiliriz. Future