Gövde İskeleti. Columna vertebralis - Omurga Costae - Kaburgalar Sternum Göğüs kemiği

Transkript

1 Gövde İskeleti Columna vertebralis - Omurga Costae - Kaburgalar Sternum Göğüs kemiği

2 Columna vertebralis omurga-omur direği Columna vertebralis, vertebra- omur denilen kısa kemiklerin ard arda dizilmesi ile meydana gelmiştir. Vucut eksenini oluşturur. Beş gurup omurdan oluşur. Çoğul Vertebrae cervicales-boyun omurları Vertebrae thoracicae-göğüs omurları Vertebrae lumbales-bel omurları Vertebrae sacrales-sağrı omurları Vertebrae caudales-kuyruk omurları Tekil Vertebra cervicalis Vertebra thoracica Vertebra lumbalis Vertebra sacralis Vertebra caudalis

3 Corpus vertebrae (1) Vertebra - Omur Extremitas cranialis (caput vertebrae) (2) Extremitas caudalis (fossa vertebrae) Crista ventralis (3) Arcus vertebrae Processus vertebrae Processus Processus Processus Processus Processus Processus Processus spinosus (8) transversus (15) articularis cranialis (9) articularis caudalis(10) mamillaris (13) mamiloarticularis accesorius (12) İncisura et foramina vertebrae Foramen vertebrale () Canalis vertebralis İncisura vertebralis cranialis (6) caudalis (14) Foramen vertebrale laterale (b) Foramen inter vertebrale laterale (c) Spatium interarculae (a) Spatium lumbosacrale Spatium sacrocaudale Spatium atlanttoaxiale

4 Türlere Göre Omur Sayıları Cervical Thoracal Lumbal Sacral Caudal (yaklaşık) Equus caballus (at) Equus asinus (eşek) Bos taurus (sığır) Ovis aries (koyun) Capra hircus (keçi) Camellus dromedarius(deve) Sus scrofa domestica (domuz) Canis familiaris (köpek) Felis domestica (kedi) Oryctagalus cuniculus (tavşan) Cavia porsellus (kobay) Rattus norvegicus (fare) Homo (insan) Tür Adı

5 Vertebrae cervicales (boyun omurları) Bütün evcil memelilerde tanedir. Birinciyle ikinci dışında diğerleri (özellikle 3-5) birbirlerine benzerler. Caput vertebrae çok çıkındılı, fossa vertebrae ise o oranda çukurdur. Processus spinosus lar kısa olmakla birlikte büyük ruminant larda equide lere göre daha belirgindir. Processus transversus lar genellikle öne ve arkaya uzayan iki çıkıntı halindedir. Yalnızca 6. Omurda üç çıkıntılıdır.. Omur dışında bütün omurlarda foramen transversarium bulunur. 6. Omur dışında Crista ventralis iyice belirgindir.. Omur en kısadır ve fossa vertebralis in iki yanında birer fovea costalis caudalis taşır ve bu omurun proc. spinosus u daha uzundur.

6 Atlas (birinci boyun omuru) Corpus vertebrae kaybolmuş arcus dorsalis (1) ve arcus ventralis ten (2) oluşan bir halkaya dönüşmüştür. Proc. transversus yerine ala atlantis(3) gelişmiştir. Ala ların altında equide lerde derin bos ta daha sığ olan fossa atlantis(11)oluşmuştur. Proc.spinosus kaybolmuş yerine tuberculum dorsale(4) şekillenmiştir Crista ventralis yerine tuberculum ventrale(5) şekillenmiştir Halkanın önünde fovea articularis cranialis ( ), arkasında iki adet facies articularis caudais () şekillenmiştir. Facies articularis caudais lerin alt arasında dens axis için fovea dentis (6) isimli bir çukurluk şekillenmiştir. Ala nın ön köşesinde, fossa atlantis e açılan delik foramen alare ve bunun iç tarafında kanala açılan delik foramen vertebrale laterale dir. Carnivorlarda foramen alare yerini incisura Ala nın arkasında yer alan delik alaris e bırakır. delik foramen transversarium dur

7 Atlas (birinci boyun omuru) Equus : Ala atlantis ler ventrale doğru büyüdüğünde fossa atlantis çok derindir. For. transversorium bulunur. Ruminant : Bos ta ala lar yatay, ovis te kenarları daha düşey, caprada yere paraleldir. Her üçünde de for. transversorium bulunmaz. Sus : Atlasın genişliği uzunluğunun iki katıdır. For. transversorium ala nın arka tarafına doğru kaymıştır. Carnivor : Kelebeğe benzer ala lar yataydır. For. alaris incisura alaris e dönüşmüştür.

8 Axis-epistropheus (ikinci boyun omuru-eksen) Corpus u en uzun olan boyun omurudur. Corpus un önünde dens axis e(1) dönüşmüştür. Dens in sivri olan ucuna apex dentis denir. Densin alt yanları facies articularis cranialis (1 ) isimli eklem yüzleri ile kaplanmıştır. Fossa vertebrae oldukça derindir. Proc. articularis cranialis ler bütün türlerde bulunmaz. Bunların yerini facies articularis cranialis ler(1 ) almıştır. Proc. spinosus(4) ve crista ventralis(8) belirgindir. Ufak olan proc. transversus lar(6) geriye ve aşağıya yöneliktir. Proc. transversus lar corpus yakınında foramen transversarium lar() tarafından delinmişlerdir. İyi gelişmiş olan proc. articularis caudalis ler (5) üzerinde facies articularis caudalis (5 ) isimli yüzler yer alır. İncisura vertebralis cranialis (2) carnivorlarda iyi gelişmiş diğer türlerde for. vertebrale laterale ye (3) dönüşmüşlerdir. İncisura vertebralis caudalis bütün türlerde mevcuttur.

9 Axis-epistropheus (Karşılaştırma) Equus : Dens in ucu yuvarlak kürek şeklinde ve üstünde ters T harfine benzer bir kabartı vardır. Facies articularis cranialisler bir çentikle ikiye ayrılmışlardır. Proc. spinosus arkada ikiye ayrılarak proc. articularis caudalis lere dönüşmüşlerdir. Ruminant : Dens içi boş yarım silindiri andırır. Facies articularis cranialis ler birbiriyle geçişlidirler. Proc. spinosus tek parçadır. Proc articularis caudalis ler mustakilen çıkarlar. Sus : Dens küt uçlu silindir biçimindedir. Proc. spinosus oldukça yüksektir ve önden arkaya doğru yükselerek horoz ibiğini andırır. Carnivor : Dens küt uçlu silindir biçimindedir. Proc. spinosus crista şeklindedir ve dens in ucuna kadar uzamıştır. Arka ucunun iki yanında facies articularis caudalis ler yer alır. İncisura vretebralis cranialis yerine for. vertebrale laterale gelişmemiştir.

10 3.-. Vertebrae cervicalis Klasik bir omurun bütün özelliklerini taşırlar. Özellikle equide ve ruminantlarda caput vertebrae çok çıkıntılı, fossa vertebrae çok çukurdur. Uzunlukları diğer omurlardan fazladır. Sırt omurlarına doğru gidildikçe kısalırlar. Dorsalden bakıldığında ruminantlarda kare equide lerde dikdörtgen şeklinde görülürlr. Sus dışındaki türlerde ye kadar olan omurlarda crista ventralis görülür. Proc. spinosus lar oldukça kısadır. Ruminantlarda equide lere göre daha belirgindir. Proc. transversus lar genellikle öne ve arkaya iki çıkıntı halindedirler. Altıncı omurun proc. transversus u üç çıkıntı halindedir.(lamina ventralis) Yedinci omur dışındakilerde for. transversorium bulunur.(canalis transversorius) İncisura vertebralis cranialis ve caudalis ler oldukça derindir ve buna bağlı olarak for. intervertebralis lateralis lerde geniştir. Proc. articularis cranialis ve caudalis ler oldukça gelişmiştir ve üzerlerinde öndekilerde cranodorsale arkadakilerde caudoventrale yönelik eklem yüzleri yer alır. Carnivor dışındaki türlerde özellikle sus ta spatium interarcualia lar oldukça geniştir. Yedinci boyun omuru corpus u en kısa, proc. spinosus u en uzun olan boyun omurudur ve fossa vertebra nın üst yanlarında kaburgalar için birer adet fovea costalis caudalis bulunur. Aynı omurun proc. transversus u bir yumru oluşturacak kadar küçülmüştür. (tuberculum dorsale) A Equus un; B- Bos un 4. Cervical omuru

11 3.-. Vertebrae cervicales karşılaştırma Equus : Görünümleri dikdörtgen şeklindedir. Caput ve fossa vertebae ler belirgindir. Ruminant : Görünümleri kare şeklindedir. Caput ve fossa vertebae ler belirgindir. Sus : Corpus lar kısa, caput ve fossa vertebae ler az belirgin, arcus un eni boyundan geniş, spatium interarcualia lar geniş, crista ventralis gelişmemiştir. Proc. articularis cranialis lerde incisura articularis cranialis hizasında delikler bulunur. Carnivor : Büyüklük olarak k. ruminant larınkine benzer. Caput ve fossa vertebae ler çok belirgin değildir. Proc. articularis caudalis lerin dorsal yüzünde birer proc. muscularis isimli kas yapışma çıkıntıları bulunur.. Omurun caudelinde fovea costalis caudalis ler bulunmaz. A- Equus un; B- Bos un 4. Cervical omurları; C- Equus un; D- Sus un 6. Cervical omurları

12 Vertebrae thoracicae (göğüs omurları) Sayıları arasında değişir. Corpus ları ve proc. transversus ları kısa, crista ventralis küt, proc. spinosus ları uzundur. Geriye doğru uzunlukları artan corpus ların alt tarafında küt bir crista ventralis gelişmiştir. Caput ve fossa vertebralis ler düze yakındır. Corpus un ön ve arka üst köşelerinde kaburgalar için fovea costalis cranialis ve caudalis isimli çukurlar bulunur (Sonnuncuda sadece cranial olanı bulunur.) For. vertebrae ler geriyedoğru daralırlar. Proc. spinosus lar ilk omurlarda daha uzun, kuvvetli ve geriye yöneliktirler. Göğüsün ilk yarımında uzunlukları artar. Daha sonra geriye doğru alçalarak bel omurlarınki düzeyine iner. En yüksek proc. spinosus equide de 4., ruminant ve sus ta 3. omurunkidir ve regio interscapularis e denk gelir. Carnivorlarda ilk yedi tanesi aynı düzeydedirler. Equus ta 16., bos ta 13. sus ve caprada 12., ovis ve carnivor da 10. omurun proc. spinosus u en diktir ve buna A- Equus un 3.; B- Equus un 13.; C- Bos un 6.; vertebra anticlinalis(diaphragmatica) denir. D- Canis in. thoracal omurları. Proc. spinosus un üstünde tuberositas spinae isimli bir yumru şekillenmiştir. Proc. articularis cranialis ve caudalis ler Kısa olan proc. transversus lar üzerinde kaburgaların kaybolmuş yerine arcus un ön ve arkasında tuberculumları için fovea costalis processus tranvarsi facies articularis cranialis ve caudalis ler isimli eklem çukurları bulunur. şekillenmiştir. Öndekiler ile proc. transver- sus arasında proc. mamillaris bulunur.

13 Vertebrae thoracicae (karşılaştırma) Equus : 18 adettirler. Corpus vertebrae leri kısadır. Proc. spinosus ları dar ve yüksektir. Serbest uçları kalın, kabarık ve arka kenarlarında birer çentik taşırlar. En dik olanı 16. omurinkidır. Fovea costalis cranialis ler geniş ve belirgindir. Ruminant : 13 adettirler. Bos ta corpus equus a göre uzundur ve makaraya benzer. Proc. spinosus lar uzun, yassı ve geniştir. Arka kenarı ince ve keskindir. En dik olanı 13. omurinkidir. Fovea costalis cranialis ler sığ ve yayvandır. İncisura vertebralis caudalis bir kemik köprüyle for. vertebrale laterale ye dönüşmüştür. K. ruminant larınkiler büyüklük dışında bos unkilere benzerler fakat for. vertebrale leterale yoktur. Sus : Sayıları genellikle 14, bazen 15 adet olabilir. Corpus vertebrae uzun ve yanlardan basıktır. Proc. spinosus lar geniş ve yassı, ön ve arka kenarları keskindir. Bunlardan en dik olanı 11. yada 12. omurunkidir. Proc. transversus ların kaidesinde for. vertebrale laterale dorsale ve ventrale isimli delikler bulunur. Canivor : 13 adettirler. Corpus lar kısa, proc. spinosus lar ince ve dardır ve uçları küttür. Proc. Spinos u en dik olan omur 11. dir. Son 2-3 sırt omurunda proc. accesorius bulunur.

14 Vertebrae lumbales (bel omurları) Sayıları 5- arasında değişir. Corpus vertebrae lar boyun omurlarına göre daha küçük ve kısa, göğüs omurlarına göre daha uzundur. Caput ve fossa vertebrae lar oldukça düzdür. Crista ventralis son göğüs omurununki gibi küttür. Arcus vertebrae, geniş ve yüksektir. Proc. spinosus lar, enli ve öne eğik ve son göğüs omurinkinden alçaktır. Proc. transversus lar yanlara doğru oldukça gelişip uzamışlardır. (proc. costarius da denir.) Equide bel omunlarının sondan bir öncekinin proc. transversus larının arka yüzünde ve sonuncununkilerin hem önünde hem arkasında birer eklem yüzü bulunur. Proc. articularis cranialis ve caudalis ler son göğüs omurunkine benzerler. Ondan farlı olarak öndekiler içe arkadakiler dışa biraz bükülmüştürler Son sırt omurlarında olduğu gibi proc. articularis craniali ler ile proc mamillarisler birleşip proc. mamilloarticularis leri şekillendirmişlerdir. Carnivorlarda arcus un arka kenarlarında yönleri geiye yönelik proc. accessorius isimli çıkıntılar bulunur. İncisura vertebralis lerin durumu son göğüs omurinliler gibidir. Spatium interarcuale lumbosacrale oldukça geniştir.

15 Vertebrae lumbales (Karşılaştırma) Equus : Sayıları merkep ve arap atında 5, diğer atlarda 6 tanedir. Corpus uzundur. Proc. spinosus larının yükseklikleri genişliklerinden daha fazladır(5/3 oranında). Proc. mamilloarticularis ler düzdür ve sagittaldir. Proc. transversus lar yatay, sonuncunun ön ve arka kenarlarında, sondan bir öncekinini sadece arka kenarında komşu omurunkilerle eklemleşecek birer eklem yüzü bulunur. Spatium interarcuale lumbosacrale diğer türlere göre daha geniştir. Ruminant : Sığır ve keçide da sayıları 6, koyunda 6, bazan tanedir. Büyüklük dışında şekilleri birbirine benzerler. Corpus tipik bir makara gibidir. Proc. spinosus ların yükseklik ve genişliği eşittir. Proc. mamilloarticularis ler içe doğru koç boynuzu gibi kıvrılmışlardır. Proc. transversus lar yatay ve ön ve arka kenarları keskindir. Sus : Sayıları 6, bazen tanedir. Caput ve fossa vertebralis ler siliktir. Proc. spinosus ları geniş ve yüksektir(5/4 oranında). Ön ve arka kenarları keskindir. Proc. transversus lar geniştir, öne ve hafifçe aşağıya doru eğiktir. Canivor : Sayıları tanedir. Proc. spinosus larının yüksekliği genişliğinden fazladır (5/3 oranında). Proc. transversus lar öne ve aşağıya doğru uzanmışlardır. Arcus vertebrae nin arka kenarının yanlarında, proc. articularis caudalis lerin yakınında, proc. accessorius isimli dikensi çıkıntılar mevcuttur.

16 Vertebrae sacrales (sağrı omurları) Sayıları hayvan türlerine göre 3-5 arasında değişir. Omurlar arasındaki discus intervertebralis lerin kemikleşip kaynaşmasıyla os sacrum denen tek kemik haline dönüşmüşlerdir.. İlk sağrı omur, bir omurun tüm özelliklerine sahip olduğu halde, geriye gidildikçe küçülür ve genel özelliklerinin bir kısmı kaybolur. Sadece sonuncusu bir omurun caudal ucunun gösterdiği özellikleri taşır. Genel görünüm itibariyle os sacrum bir üçgeni andırır. Bunun öndeki tabanına basis ossis sacri, arkaya bakan tepesine apex ossis sacri adı verilir. Sacrum un önünde oldukça düzleşmiş bir caput vertabrae ile arkasında oldukça sığ bir fossa vertebrae yer alır. Caput vertebrae nin cranioventralinde aşağı doğru uzanan düzensiz çıkıntıya promontorium denir. Omurlarda gövdenin altında bulunan görülen crista ventralis bulunmaz. Bu nedenle facies pelvina düzdür. Equus ta yatay, ruminant larda özellikle bos ta kemerleşmiş olan facies pelvina üzerinde linea transversae isimli enine çizgiler bulunur.

17 Vertebrae sacrales (sağrı omurları) Proc. transversus ların kaynaşmasıyla yan taraflarda oluşan bölüme pars lateralis denir. Bunun keskin olan yan kenarına crista sacralis lateralis, geniş olan ön bölümüne ala osis sacri (ala sacralis) denir. Ala sacralis in üst ve arka kenarında leğen kemiği ile eklemleşmek için facies auricularis isimli pürtüklü bir yüz vardır. Equide lerde buna ilave olarak ala sacralis in ön tarafında son bel omurunun proc. transversus u ile eklemleşmek üzere bir eklem yüzü bulunur. For. vertebrale laterale ler biri üste açılan foramina sacralia dorsalia diğeri alta açılan foramina sacralia ventralia olmak üzere iki grup halinde dizilmişlerdir. Arcus vertebra lar birbiriyle kaynaşmıştır. Proc. spinosus lar sus dışındaki türlerde iyi gelişmiş equide lerde kaideleri, ruminant larda tamamı kaynaşmıştır. Bunun sonucu crista sacralis mediana isimli bir kemik pervazı meydana gelmiştir. Sadece ilk omurda proc. articularis cranialis ve sonuncuda proc. articularis caudalis bulunur. Bos ta proc. articularis cranialis ve caudalis ler birleşerek sağda ve solda crista sacralis intermedia isimli birer çıkıntı oluşmuştur.

18 Vertebrae sacrales (sağrı omurları) 1- Proc. articularis cranialis 2- Caput vertebrae 3- Promontorium 4- Ala ossis sacri 5- For. sacralia ventralia; 6- Apex ossis sacri - Linea transversae

19 Vertebrae sacrales(karşılaştırma) Equus : Sacrum beş adet omurun birleşmesinden oluşmuştur. Facies pelvina düzdür. Ala sacralis ler yere paralel, üzerlerinde yer alan facies auricularis ler dorsal'e yöneliktir. Ala larn ön kenarları son bel omurunun proc. transversus ları için birer eklem yüzü taşırlar. Proc. spinosus ların sadece kaideleri kaynaşmış, uçları serbesttir. Ruminant : Bos ve capra nın sacrumu beş, ovis inki dört bazan üç veya beş omurun birleşmesinden oluşmuştur. Facies pelvina kanburdur. Ala sacralis ler yere eğik, üzerinde yer alan facies auricularis ler caudodorsal'e dönüktür. Proc. spinosus lar birbirine kaynaşmış ve böylece crista sacralis media oluşmuştur. Proc. articularisler özellikle bos ta crista sacralis intermedia oluşturacak şekilde birleşmişlerdir.

20 Vertebrae sacrales(karşılaştırma) Sus : Sacrum 4 veya bazan 5 omurun birleşmesinden oluşur. Proc. spinosus lar yok olmuştur. For. sacralia dorsalia lar dikkati çekecek kadar geniştir. Ala sacralis ler yere dik, facies auricularis laterale dönüktür. Carnivor : Sacrum üç omurun birleşmesinden meydana gelmiştir. Üstten bakıldığında kareye benzer. Proc. spinosus lar küçük ve crista sacralis media halindedir. Ala lar yere dik, facies auricularis ler laterale bakarlar.

21 Vertebrae caudales (kuyruk omurları) Sayıları kuyruk uzunluğuna göre değişir. Genellikle equus caballus ta 1-20, equus asinus ta 1-22, bos ta 18-21, ovis te 1622, capra da 11-14, sus ta 18-23, canis te 18-22, felis te kadardır. İlk kuyruk omuru, bir omurun tüm özelliklerine sahiptir. Geriye doğru gidildikçe, önce proc. transversus'lar ile proc. articularis'ler, sonra arcus vertebrae kaybolur ve corpus'lar ortası basık birer kemik silindiri şeklini alırlar. Sadece bos ta 1. den, felis te 3. den, canis te 4. den sonraki omurların alt kesimlerinde proc. hemalis isimli çıkıntılar ve bu çıkıntıların birbirlerine doğru yaklaşmasından oluşan arcus hemalis bulunur. Bu kemerin içinde a. caudalis mediana geçer.

22 Costae (kaburgalar) Thorax denen göğüs kafesinin yan duvarını oluştururlar Kemer tarzında bükülmüş uzun kemiklerdirler. Sayıları göğüs omurlarının iki katıdır. Yapılarına göre os costale ve cartilago costalis olmak üzere iki bölümden oluşurlar. Göğüs kemiğine bağlanışlarına göre costae verae(sternales) ve costae spuriae (asternales) olarak iki gruba ayrılırlar. Costae sternales doğrudan, costa asternales in ise cartilago costales in birbiri üzerine dizilmesi sonucu oluşan arcus costalis isimli bir kemer aracılığı ile sternuma bağlanırlar. Son costa nın alt ucu çoğunlukla serbest olduğundan costa fluctuantes adını alır. Tür Adı Costae (çift) Vera (sternal) spuriae (asternal) Equus Ruminant Sus 14 Carnivor

23 Os costale Omurlara yönelik yuvarlak ucuna coput costae(6) denir. Caput üzerinde yer alan eklem yüzlerine facies articularis capitis costae adı verilir. Bu yüzey crista capitis costea(2) veya sulcus (area) interarticularis ile facies articularis cranialis(3) ve caudalis (1) isimli iki eklem yüzüne ayrılır. Bu eklem yüzleri sırt omurları üzerinde bulunan fovea costalis cranialis ve caudalis ler ile eklemleşirler. Caput tan sonra meydana gelen daralmaya colum costae denir. Colum un dış, üst ve gerisinde yer alan çıkıntı tuberculum costae(4) adını alır. Tuberculum üzerinde facies articularis tuberculi costae isimli eklem yüzü yer alır. Bu eklem yüzü ile sırt omurlarını fovea costalis processus tranvarsi isimli eklem yüzleri eklemleşir. Os costae nin tuberculum dan sonraki genişleyerek giden bölümü corpus costae(9) adını alır. Corpus un başlangıçtan hemen sonraki kıvrımlı kısmı angulus Costae() adını alır. Corpus costae nın arka yüzündeki oluğa sulcus costae adı verilir. A Equide de 4. Costa; B- Equide; Corpus un cartilago costalis e geçtiği yerdeki bükülmeye C Bos un. Costası. genu costae denir. İki kaburga arasındaki boşluğa spatium intercostale denir.

24 Costae (karşılaştırma) Equus : 8' çifti sternal, 10 çifti asternal olmak üzere onsekiz çift kaburga bulunur. Corpus lar dar ve hemen hemen silindiriktirler. Dış yüzleri oldukça dış bükeydir. Ruminant : Bos ta 8 çifti sternal, 5 çifti asternal olmak üzere 13 çift kaburga bulunur. Dış yüzlerinin dışbükeyliği equide ninkine oranla az, corpus ları daha yassı ve geniş, ön ve arka kenarları keskindir. Collum costae uzun ve belirgindir. K. ruminant ların kaburgaları büyüklük dışında sayı ve şekilleri itibariyle bos unkine benzerler. Sus : çifti sternal, çifti asternal olmak üzere ondört çift kaburga bulunur. Dışbükeylikleri çok fazladır. Sulcus costae geniş ve derindir. Carnivor : 9 çifti sternal, 4 çifti asternal olmak üzere 13 çift kaburga bulunur. Çok kuvvetlidirler ve dışa kavislenmeleri fazladır. Sulcus costae pek belirgin değildir.

25 Sternum (döş kemiği) Thorax denen göğüs kafesinin ventral duvarını oluşturan bileşik bir kemiktir.. Equde ve sus ta 6, ruminanta, carnivorda 8 adet sternebra (döş omuru) tarafından oluşturulmuştur. Üç ana bölümlerden oluşur: 1- Manubrium sterni presternum- ön bölüm(1) : - Önden ikinci çift kaburgalar için olan incisura costales e kadar olan bölümdür. - Üzerinde 1. çift costa!lar için sağlı sollu birer incisura costalis(3) taşır. - Ucunda cartilago manubrii(1 ) isimli bir kıkırdak bulunur. 2- Corpus sterni - mesosternum- orta bölüm(2) : - Sus ta 4, equus ve ruminant ta 5, carnivor da 6 sternebra nın syncondrotic şekilde birleşmesinden oluşmuştur. - Üzerinde incisura costales isimli kaburga oyukları bulunur. - Bos ve sus ta manibrium sterni ile arasında eklemleşme yaparken, equide de son bölümü proc. xiphoideus ile kaynaşmıştır. 3- Processus xiphoideus- xiphosternum-arka bölüm(4) : - Arcus costalis ler arasında geriye doğru uzayan bölümdür. - Üzerinde incisura costales bulunmaz, - Ucundaki kıkırdak parçaya cartilago xiphoidea(4 ) denir.

26 Sternum (karşılaştırma) Equus : Cartilago manubrii yassı ve ucu yukaruya doğru kıvrık ve manibrium sterni nin ventralinde keskin bir crista sterni şeklindedir. Corpus sterni beş sternebradan oluşmuş ve iki yanlardan basıktır. Cartilago xiphoideus ince ve yuvarlaktır. Bu haliyle tipik bir kayığa benzetilebilir. Ruminant : Bos ta cartilago manubrii yok denecek kadar küçüktür. Bu kıkırdağın manibrum sterni ile birleşme yerinde bir angulus sterni oluşmuştur.corpus beş sternebra dan oluşur. Sternum un ön ucu arka ucundan geniştir ve curpus u dorso-ventral olarak basıktır. Bu haliyle sternum tipik bir dövene benzer. K. ruminant larda sternun büyüklük dışında genel hatlarıyla Bos unkine benzer. Fakat biraz daha geniştir. Sus : Cartilago manubri çomak şeklindedir. Corpus u dört sternebra dan oluşur ve dorsoventral olarak basıktır. Cartilago xiphoidea çomak şeklindedir. Carnivor : Cartilago manibri ve xiphoidea sus taki gibi çomak şeklindedir. Corpus altı sternebra dan oluşur. İnce ve uzundur. Hafifçe yanlardan basıktır veya silindiriktir.

27 Thorax (göğüs kafesi) Genel görünümü tabanı geriye yönelik koniye benzer kemiksel bir kafestir. Çatısını dorsalden vertebrae thoracicae, lateralden costae ve ventralden sternum oluşturur. Evcil hayvanlarda genellikle yanlardan basıktır. Yalnız carnivor larda silindire yakındır. Boşluğuna cavum thoracis adı verilir. Boşluğun öndeki girişine apertura thoracis cranialis, arkadaki çıkışına basis thoracis veya apertura thoracis caudalis denir. Arcus costalis ler ile sternum arasındaki açıya angulus arcuum costalium adı verilir. Thorax içten diaphragma nın aracılığı ile önde cavum pectoris ve arkada cavum abdominis e ait pars intrathoracalis isimli iki bölmeye ayrılmıştır.