Murat TÜRKEŞ ve Telat KOÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Çanakkale
|
|
- Alp Tümer
- 9 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 (*)Türkeş, M. ve Koç, T Kazdağı Yöresi ve dağlık alan (dağ sistemi) kavramları üzerine düşünceler. Troy Çanakkale 29: KAZ DAĞI YÖRESİ VE DAĞLIK ALAN (DAĞ SİSTEMİ) KAVRAMLARI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER (*) Murat TÜRKEŞ ve Telat KOÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Çanakkale Coğrafi ortam bileşenleri (taşküre ve yerşekilleri, atmosfer ve iklim, suküre ve su kaynakları, toprak özellikleri, bitki ve hayvanlar, insan ve etkinlikleri, vb.) birbirleriyle etkileşim içinde Yersistemini oluşturmaktadır. Bu nedenle, coğrafi ortam ile ilgili kavramların değerlendirilmesinde Yersisteminin (coğrafi sistem) bir parçası ile ilgili değerlendirme yapıldığı düşünülmelidir. Öncelikle, Biga Yarımadası - Kaz Dağı yöresinde herhangi bir insan etkinliği ve uygulaması söz konusu olduğunda, Kaz Dağı yalnız dağın yüksek bölümleri ve dorukları olarak ele alınmamalıdır. Bu, Kaz Dağı adına sıkça yapılan en önemli yanlışlardan ve haksızlıklardan birisidir. Bu nedenle, bu noktada, yöre kavramı üzerinde durmak gerekiyor. Yöre, tanım olarak, doğal-coğrafi (fiziksel, hidrolojik, ekolojik, biyolojik, kültürel, vb.) özelliklerin bir bütünlük gösterdiği en küçük coğrafi alan birimidir. Kaz Dağı, doruklar bölümü, doğuya, kuzeye ve batıya uzanan sırtları, derin vadileri, dik yamaçları ve etek düzlükleri ile yakın çevresindeki ovalar ve alçak platolar ile birlikte bir bütün olarak dağ sistemi ve coğrafi bir alan birimi olarak da Kaz Dağı Yöresi şeklinde ele alınmalıdır (Şekil 1). Kaz Dağı nı özellikli kılan da, yerşekli olarak bir dağ olmasının yanı sıra, çevresinde yer alan diğer dağlar, platolar ve ovalar ile birlikte eteklerindeki binlerce yıllık yaşam zenginliğinin oluşmasında belirleyici olmasıdır. Dağlar ve dağlık yöreler, çevrelerine göre daha nemli ve daha fazla yağış alma, bu nedenle de su toplama alanları olma özellikleri nedeniyle, biyolojik, tarımsal, arkeolojik, kültürel, turizm vb. zenginliklerin beslenme kaynaklarıdır. Bu yüzden, dağların sürdürülebilir kullanımı, onların bir ekolojik, fiziksel ve kültürel sistemler bütünü olduğu gerçeği ve bakış açısı ile ele alınmalıdır.
2 Türkeş, M. ve Koç, T Kazdağı Yöresi ve dağlık alan (dağ sistemi) kavramları üzerine düşünceler. Troy Çanakkale 29: Örneğin Kayacı Dağına (Atikhisar Barajı Havzası) yapılacak bilinçsiz bir etki (çevrenin kirlenmesine ya da aşırı kullanılmasına neden olan bir insan etkinliği), su kaynaklarının giderek azaldığı, uzun süreli kuraklıkların yaşandığı ve kuraklaşma eğiliminin olduğu bir dönemde, Çanakkale kenti ve çevresinde ciddi su sıkıntısına neden olacaktır. Biga Çayında yaşanacak bir olumsuzluk, Çan ve Biga çevresini, Kocaçay da (Kalkım) yaşanacak bir olumsuzluk ise, Kalkım, Yenice ile Gönen çevresini etkileyecektir. Bu nedenle Dağların akarsu havzalarının beslenme ve özelliklerinin belirlenme kaynakları olduğu gerçeği bilinmelidir. Herhangi bir yerdeki yeraltı ya da yerüstü kaynağının ekonomik kullanımı için, bütünleşik bir Havza Yönetim Planından hareketle değerlendirme yapılmalıdır. Kaz Dağı Yöresine ilişkin değerlendirmelerde sıkça yapılan ikinci önemli yanlışlık, Kaz Dağı ile Kaz Dağı Milli Parkı nın eş anlamlı kullanılmasıdır. Bu tümüyle yanlış ve sınırlayıcı bir yaklaşımdır. Gerçekte, Kaz Dağı Milli Parkı, Kaz Dağı nın Balıkesir ili Edremit ilçesi sınırları içinde kalan güney yüzü, Zeytinli Çayı ndan Altınoluk beldesinin batısındaki Mıhlı Çayına kadar olan bölümü ile bu bölümün doruklara kadar olan yüksekliklerini kaplar. Bu alan, eşsiz orman varlığı, biyolojik çeşitliliği ve endemik türleri dikkate alınarak, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 93/4243 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Milli Park kabul edilerek, koruma altına alınmıştır. Ancak, Kaz dağının korunması ve sürdürülebilir yönetimi için, yalnız Balıkesir il sınırları içinde kalan bölümünün Milli Park kapsamına alınması yeterli değildir. Bütüncül bir koruma ve yönetim anlayışıyla, iklim özelliklerine bağlı olarak şekillenen zengin orman varlığı, jeolojik ve jeomorfolojik güzellikleri, fauna ve florası ile endemik türleri de dikkate alınarak, Kaz Dağı nın Çanakkale il sınırları içinde yer alan korunması gereken bölümleri de Milli Park kapsamına alınmalıdır. Başta fosil yakıtların yakılması ve ormansızlaşma gelmek üzere, çeşitli insan etkinlikleri sonucunda Yerküre nin iklimi değişmekte, giderek daha sıcak, kurak ve belki de daha önemlisi daha değişken olmaktadır. Genel olarak Biga Yarımadası da, küresel ve bölgesel iklim değişikliklerinden etkilenerek, daha sıcak ve kurak bir iklim özelliği gösteriyor. Bu yüzden, giderek ısınan ve kuraklaşan bir dünyada, ekolojik sistemlerin daha hassaslaşacağı gerçeği dikkate alındığında, Kaz Dağı Yöresi nin, geçmiş iklim değişikliklerinde olduğu gibi, gelecekte de iklim sisteminin, su kaynaklarının ve biyolojik 3
3 Türkeş, M. ve Koç, T Kazdağı Yöresi ve dağlık alan (dağ sistemi) kavramları üzerine düşünceler. Troy Çanakkale 29: çeşitliliğin korunması ve sürekliliğin sağlanması açısından yaşamsal bir rol oynayacağı unutulmamalıdır. KAYNAKLAR Erol, O Türkiye nin doğal yöre ve çevreleri. Ege Coğrafya Dergisi 7: Koç, T Bayramiç (Çanakkale) Çevresinin (Kaz Dağı kuzeyi) Yerşekli Özellikleri. Bayramiç Sempozyumu 2007, 3-5 Ağustos 2007, Bildiri Kitabı, , Bayramiç/Çanakkale. Koç, T Kaz Dağı ve Çevresinin Jeomorfolojisi ve İklim Özellikleri (Araştırıcı). Proje Raporu, TÜBİTAK, YEDEBAG Proje No: 104Y046 Koç, T Çanakkale Yerleşmesinin Durum Raporu Çanakkale Kent Konseyi Yayınları: 2, Çanakkale Olay Matbaacılık, Mayıs 2005, Çanakkale. Türkeş, M Kaz Dağı: Korumamız gereken doğal Zenginliğimiz. Çanakkale Dosyası 2006, 74-77, Aynalı Pazar, Çanakkale. 4
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE YAPILAN ÇALIŞMALAR
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE YAPILAN ÇALIŞMALAR T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI EKİM 2008 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... 4 1. GİRİŞ... 6 2. KÜRESEL ISINMA VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ... 7 3. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ... 9 3.1.
Detaylıİklim Değişikliğinin Tarımsal Ürünlere Etkisi Üzerine Bir Araştırma Projesi. Proje No; TR51/12/TD/01/020
Karapınar Ziraat Odası İklim Değişikliğinin Tarımsal Ürünlere Etkisi Üzerine Bir Araştırma Projesi Proje No; TR51/12/TD/01/020 Hazırlayanlar Prof. Dr. Süleyman SOYLU Prof. Dr. Bayram SADE 2012-KONYA 1
DetaylıTürkiye de Suyun Durumu ve Su Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar: Çevresel Perspektif
İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği-Türkiye Birlemiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Doğa Koruma Merkezi Yaşama Dair Vakıf Yazarlar: Çağrı B. Muluk Bahtiyar Kurt Ayşe Turak Arda Türker Mehmet
DetaylıT.C. YALOVA VALİLİĞİ İL ÖZEL İDARESİ
T.C. YALOVA VALİLİĞİ İL ÖZEL İDARESİ T.C. YALOVA VALİLİĞİ İL ÖZEL İDARESİ İÇİNDEKİLER TABLOLAR DİZİNİ... iii GRAFİKLER DİZİNİ...iv HARİTALAR DİZİNİ...v AMAÇ KAPSAM ve YÖNTEM... 1 1. MADENCİLİK SEKTÖR VE
DetaylıKİTAPÇIK 10 SORUDA HİDROELEKTRİK SANTRALLER
KİTAPÇIK 2013 10 SORUDA HİDROELEKTRİK SANTRALLER 10 SORUDA HİDROELEKTRİK SANTRALLER Hidroelektrik santrallerin çevreye etkisi yok mu? Yenilenebilir her zaman sürdürülebilir midir? HES yapmazsak suyumuz
DetaylıBALIKESİR DE TURİZMİN BUGÜNÜ VE GELECEĞİ:
BALIKESİR DE TURİZMİN BUGÜNÜ VE GELECEĞİ: BALIKESİR TURİZM ÇALIŞTAYI RAPORU 19 NİSAN 2011 (Son Güncelleme: Ağustos 2012) 1 SUNUŞ Günümüzde tüm dünyada iktisadi kalkınma anlayışı değişmekte ve yerel aktörlerin
DetaylıA dan Z ye İklim Değişikliği Başucu Rehberi
A dan Z ye İklim Değişikliği Başucu Rehberi Çok geç olmadan harekete geçmek isteyenler için Hazırlayanlar Yunus Arıkan Gülçin Özsoy REC Türkiye Hakkında REC Türkiye, siyasî görüşlerden ve çıkar gruplarından
DetaylıT.C. KALKINMA BAKANLIĞI DOĞU KARADENİZ PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI RİZE İL RAPORU MAYIS 2013 GİRESUN
T.C. KALKINMA BAKANLIĞI DOĞU KARADENİZ PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI RİZE İL RAPORU MAYIS 2013 GİRESUN Gİ Rİ Ş Rize İli, Kuzeyden Karadeniz, doğudan Artvin, güneyden Erzurum, güneybatıdan Bayburt
DetaylıMİSYONUMUZ VE VİZYONUMUZ
MİSYONUMUZ VE VİZYONUMUZ Misyonumuz: Dünya ve ülke ölçeğinde doğal tarihi ve kültürel değerlere sahip ancak kentleşme, turizm, tarım ve sanayi gibi kullanımların baskısı altındaki bölgelerde; bütünleşik
Detaylı1/100.000 ÖLÇEKLİ TRAKYA ALT BÖLGESİ ERGENE HAVZASI REVİZYON ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
1/100.000 ÖLÇEKLİ TRAKYA ALT BÖLGESİ ERGENE HAVZASI REVİZYON ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU AĞUSTOS, 2009 PROJE EKİBİ MESLEK/ÜNVAN IBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN Mimar IBB İmar ve Şehircilik
Detaylı1/25.000 ÖLÇEKLİ KIRKLARELİ İL ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN HÜKÜMLERİ
ii iii 1/25.000 ÖLÇEKLİ KIRKLARELİ İL ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN HÜKÜMLERİ PLANLAMA YAKLAŞIMI Bu Plan, 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı doğrultusunda İl bütününde
DetaylıÇevreye İlişkin Önemli Toplantı ve Belgeler
Derleme/Review Article Çevreye İlişkin Önemli Toplantı ve Belgeler Derya Çamur*, Songül A. Vaizoğlu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, Ankara *Derya Çamur, Hacettepe Üniversitesi Tıp
DetaylıSAKARYA İLİ, GÜNEY PLANLAMA ALT BÖLGESİ 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN HÜKÜMLERİ
SAKARYA İLİ GÜNEY PLANLAMA ALT BÖLGESİ 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN HÜKÜMLERİ SAKARYA GÜNEYİ 1/25.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN HÜKÜMLERİ DOĞUKAN İMAR İNŞ. SAYFA 1 PLAN HÜKÜMLERİ... 5
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Empowered lives. Resilient nations. Foça Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı Raporu
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Empowered lives. Resilient nations. Foça Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planı Raporu T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Güçlü bireyler. Güçlü toplumlar. Foça Özel
DetaylıYUSUFELİ Genel Bilgi
YUSUFELİ Bu yazı Yusufeli Havzası ve Altıparmak Dağları Aşağı Kafkaslar Boşluk Analizi çalışması kapsamında yapılan analizlerde elde edilen bilgilerden yararlanılarak hazırlanmıştır. Genel Bilgi Yurdumuzun
DetaylıSULAK ALAN PROJELERİ İLE KIRSAL KALKINMANIN UYUMLAŞTIRILMASI: AKŞEHİR GÖLÜ REHABİLİTASYON PROJESİ ÖRNEĞİ
85 SULAK ALAN PROJELERİ İLE KIRSAL KALKINMANIN UYUMLAŞTIRILMASI: AKŞEHİR GÖLÜ REHABİLİTASYON PROJESİ ÖRNEĞİ ATEŞ, Hamza-UZER, Yılmaz TÜRKİYE/ТУРЦИЯ ÖZET Bu çalışma, son yıllarda karşılaşılan en önemli
DetaylıAĞAÇ ÇİÇEK VE YEŞİLLİK MEDENİYET DEMEKTİR.
AĞAÇ ÇİÇEK VE YEŞİLLİK MEDENİYET DEMEKTİR. M.Kemal ATATÜRK 2 ULUSAL ÇEVRE ANDI ŞİMDİ VE GELECEK KUŞAKLARIN TEMİZ VE SAĞLIKLI BİR ÇEVREDE YAŞAMA HAKKINA SAHİP OLDUĞU GERÇEĞİNDEN HAREKETLE, ÇEVREYE DUYARLI
Detaylı154 kv Olur Havza-Ayvalı HES Enerji İletim Hattı ÇED Raporu
TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. 154 kv Olur Havza-Ayvalı HES Enerji İletim Hattı ÇED Raporu ERZURUM İLİ, OLTU VE OLUR İLÇELERİ, ARTVİN İLİ YUSUFELİ İLÇESİ ANKARA - TEMMUZ 2013 PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ
DetaylıMEKÂNSAL PLANLAR YAPIM YÖNETMELİĞİ İKİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Dayanak
MEKÂNSAL PLANLAR YAPIM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; fiziki, doğal, tarihi ve kültürel değerleri korumak ve geliştirmek, koruma ve kullanma dengesini
DetaylıÇalışmanın birinci bölümünde turizmin tanımı, kapsamı, başlıca turizm türleriyle turizmin ekonomik boyutundan söz edilmiştir. İkinci bölümde dinlenme
1 GİRİŞ Turizm, insanların kendi yaşadıkları ve çalıştıkları yerlerden başka bir yere; tatil, eğlence, ziyaret, sağlık, spor, eğitim, toplantı, gezinti ve benzeri bir nedenle belirli bir süre için gitmeleriyle
DetaylıETKİN KORUNAN ALAN SİSTEMLERİNE DOĞRU
Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Sekreteryası ETKİN KORUNAN ALAN SİSTEMLERİNE DOĞRU Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Korunan Alanlar İş Programı Uygulama Kılavuzu WWF-Türkiye kimdir? WWF-Türkiye (Doğal Hayatı
DetaylıTürkiye de Sürdürülebilir Kalkınmanın Mevcut Durumu
Türkiye nin 2012 BM Sürdürülebilir Kalkınma Konferansına (Rio+20) Hazırlıklarının Desteklenmesi Rio dan Rio ya: Türkiye de Sürdürülebilir Kalkınmanın Mevcut Durumu -2012- Rio dan Rio ya: Türkiye de Sürdürülebilir
DetaylıHATAY DA ON SICAK GÜN
HATAY DA ON SICAK GÜN EDĐTÖR YAŞAR ERGÜN MUSTAFA KEMAL ÜNĐVERSĐTESĐ YAYIN NO:19 ISBN:975-7989-25-8 Yaşar Ergün, 1969 da Gaziantep te doğmuştur. Aydın Ortaklar Öğretmen Lisesi ve Ankara Üniversitesi Veteriner
DetaylıKUZEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ
KUZEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ 5.2. KUZEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ (KKGAY) 5.2.1. PLANLAMA ALANI Kuzey Kentsel Gelişme Alt Yöresi, kuzeyde Yenişakran belediyesi, doğuda Manisa il sınırı, güneyde Menemen
DetaylıTürkiye deki Hidroelektrik Santralleri için Örnek Kümülatif Çevresel Etki Değerlendirmesi Kılavuzu
WORLD BANK Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Türkiye deki Hidroelektrik Santralleri için Örnek Kümülatif Çevresel Etki Değerlendirmesi Kılavuzu Ekoloji
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Güçlü bireyler. Güçlü toplumlar. Deniz Hassas Alanları Belirleme Çalıştayı Sonuç Raporu
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Güçlü bireyler. Güçlü toplumlar. Deniz Hassas Alanları Belirleme Çalıştayı Sonuç Raporu T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Güçlü bireyler. Güçlü toplumlar. Deniz Hassas
DetaylıUse of Geographic Information System For Designing of Natural Form of Open Pit Mines In Accordance With Original Contour Lines (Çeşme Germiyan Case)
Bakanlık Yayın No : 335 Müdürlük Yayın No : 49 AÇIK MADEN OCAKLARININ DOĞAL FORMUNUN ORİJİNAL TESVİYE EĞRİLERİNE UYGUN OLARAK TASARLANMASINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİ KULLANMA OLANAKLARI (ÇEŞME GERMİYAN
DetaylıYEREL GÜNDEM 21 ELKİTABI
TÜRKİYE YEREL GÜNDEM 21 PROGRAMI YEREL GÜNDEM 21 UYGULAMALARINA YÖNELİK KOLAYLAŞTIRICI BİLGİLER ELKİTABI Hazırlayan: Sadun EMREALP TÜRKİYE YEREL GÜNDEM 21 PROGRAMI YEREL GÜNDEM 21 UYGULAMALARINA YÖNELİK
DetaylıNESLİ TEHLİKEDEKİ AĞAÇ: EHRAMİ KARAÇAM (PİNUS NİGRA SSP. PALLASİANA VAR. PYRAMİDATA)
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 14, Sayı: 1, Sayfa: 67-80, ELAZIĞ-2004 NESLİ TEHLİKEDEKİ AĞAÇ: EHRAMİ KARAÇAM (PİNUS NİGRA SSP. PALLASİANA VAR.
DetaylıMARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 23, OCAK - 2011, S. 373-388 İSTANBUL ISSN:1303-2429 copyright 2010 http://www.marmaracografya.com
MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 23, OCAK - 2011, S. 373-388 İSTANBUL ISSN:1303-2429 copyright 2010 http://www.marmaracografya.com FİZİKİ COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM METODUNA FARKLI BİR YAKLAŞIM: GEZİ- GÖZLEM
Detaylı