Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri

Transkript

1 Environment International Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Hoş Geldiniz 23 Temmuz 2010 Wim van Doorn

2 TEMĠZ HAVA NEDĠR? Temiz hava bileşimi Azot Oksijen Su buharı Diğer kirleticiler Karbon dioksit Organik buhar Metan

3 HAVADAKĠ KĠRLETĠCĠ SEVĠYESĠ Dış Ortam Havasındaki Kirletici Seviyesi: < 1 Kirletici Molekülü : milyon Hava Molekülü

4 HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KAYNAKLARI Kükürt dioksit, Duman -> Kömür (evsel ısınma ve endüstri) -> Kükürt içeriği yüksek yakıt (dizel) kullanımı (trafik, ısınma) Azot oksitler -> Yanma prosesleri(trafik ve endüstri) Partikül Madde (PM10) -> Kömür, Dizel yakıt -> Yüksek enerji tüketimi gereketiren endüstriyel prosesler -> Doğal kaynaklar Benzen, Uçucu Organik Bileşikler -> Trafik/Benzin İstasyonları/Küçük ölçekli endüstriyel Tesisler, Evsel kaynaklar Ağır metaller (kurşun, kadmiyum, civa, krom) -> Kurşun içeren yakıt ve boya kullanımı, -> Endüstriyel kaynaklar

5 SAĞLIK ETKĠLERĠ Solunum sistemi Kalp ve damar-dolaşım sistemi Kirleticilerden etkilenme düzeyi: Kirletici türü Maruziyet düzeyi (derişim seviyesi, maruziyet süresi, aktivite düzeyi) Sağlık durumu ve genetik özellikleri

6 HAVA KĠRLĠLĠĞĠ-PEKĠN OLĠMPĠYATLARI

7 SOLUNUM SĠSTEMĠ

8 AKCĠĞERLERĠN BOYUTU

9 AKCĠĞERLERDEKĠ HAVA YOLUNUN UZUNLUĞU

10 NEFES ALMAK YAġAMAKTIR! Akciğerler oksijenin karbondioksitle yer değiştirdiği organımızdır: yaşam için en temel faktördür. Bu değişim prosesinin kısa veya uzun bir süre için yavaşlaması insanlarda olumsuz sağlık etkilerinin görülmesine yol açar. İnsan - Yemek yemeden 1 2 hafta; - Susuzluğa bir kaç gün; -Havasızlığa birkaç saniye. dayanabilir.

11 KALP VE AKCĠĞER HASTALIKLARI 1. Akciğer rahatsızlıkları(nispeten hafif geçen rahatsızlıklar) 2. Akciğer Enfeksiyonu 3. Astım 4. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)-Solunum Yetmezliği 5. Akciğer Kanseri 6. Kroner Damar Hastalığı 7. Kalp Hastalıkları 8. Ritim Bozuklukları

12 HAVA KĠRLĠLĠĞĠNĠN SAĞLIK ETKĠLERĠ 1. Ölüm 2. Hastane başvuruları 3. Acil servis başvuruları 4. Astım semptomları 5. Aktivitelerin kısıtlanması 6. Akut solunum sistemi semptomları

13 RĠSK ALTINDA OLAN ĠNSANLAR Çocuklar Yaşlı insanlar Hassas gruplar (astım hastaları vb) Sporcular

14 SAĞLIK ETKĠLERĠ PĠRAMĠDĠ Ölüm Etkinin önem derecesi Hastane başvuruları Acil servis başvuruları Aile hekimlerine başvuru Fiziksel performansın azalması İlaç tedavisi Semptomlar Akciğer fonksiyonlarının azalması Etkiler Nüfusun Belirli kesimi

15 KĠRLETĠCĠLER VE ETKĠLERĠ KĠRLETĠCĠ SAĞLIK ETKĠLERĠ PM10 NO2, SO2 CO Akciğer kapasitesinin azalması, bronşit, ölüm oranında yükselme, kalp ve dolaşım sistemine bağlı hastane başvuruları (kısa ve uzun vadeli) Solunum sistemi hastalıkları (kısa ve uzun vadeli) Solunum fonksiyonunda azalma (kısa ve uzun vadeli) Kanın oksijen taşıma kapasitesinin azalması (kısa vadeli) Kurşun Benzen Bazı organların zarar görmesi (karaciğer ve böbrek) and sinir sistemi [uzun vadeli-birikim] Kanserojenik/genotoxic [uzun vadeli] Ozon Solunum sisteminin tahribatı, gözlerde tahriş

16 SAĞLIK FAYDALARININ TAHMĠNĠ Steps in Estimating Health Benefits Yakıt Baseline bileşiminin gasoline Kirletici Changes derişiminin in ambient air değiştirilmesiiyileştirilmesi changes to composition composition and değişmesi concentrations of pollutants Changes Sağlık in health etkilerinin effects değişmesi Combustion of gasoline Yakıt bileşiminin değişmesine in vehicles and bağlı olarak egzoz subsequent changes in emisyonlarının iyileşmesi exhaust emissions Changes in human Kirletici exposure maruziyetindeki değişim Sağlık Value of durumundaki health benefits iyileşmenin parasal karşılığı Sağlık harcamaları hava kirliliğinin azaltılması için yapılan harcamadan daha fazladır.

17 HAVA KALĠTESĠ STANDARTLARI 1. Sağlık etkileri hakkındaki bilgiler: ->güvenli sınır değerler her zaman tanımlanamaz! 2. Mevcut hava kirliliği seviyelerinin dikkate alınması 3. Hava kalitesinin iyileştirilmesi için teknik ve sosyoekonomik seçenekler 4. Mevcut yasal standartlar ve gelecekteki standartların gözden geçirilmesi

18 ĠletiĢim Adresi: Royal Haskoning address Barbarossastraat 35 P.O. Box AD Nijmegen The Netherlands contact person Wim van Doorn Division Environment phone fax internet

19