Sosyal Sorumluluk Standardı. SA8000 Bilgilendirme Eğitimi 17.08.2007



Benzer belgeler
YÖNETİM SİSTEMLERİ. Alev ACAR Çevre Mühendisi Yönetim Sistemleri Uzmanı

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ

PAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı

UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2015 LANSMANI 24 HAZİRAN 2015 İSTANBUL

KARŞILIKLI TANIMA ANLAŞMALARI OCAK 2014 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI AB VE DIŞİLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÜCEL KARADİŞ/DAİRE BAŞKANI

SOSYAL SORUMLULUK POLİTİKASI

Türkiye, 2012 yılında dünyada uluslararası doğrudan yatırım liginde iki basamak yükseldi

24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL

TÜRKİYE NİN İHTİYAÇ DUYDUĞU FUAR 3.ELECTRONIST FUARI

İş Yeri Hakları Politikası

İŞLETMELERİN AMAÇLARI. İşletmenin Genel Amaçları Arası Denge Genel nitelikli kuruluş ve faaliyet amaçları Özel nitelikli amaçlar

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK İŞLENMİŞ MERMER VE TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ

Endişeye mahal yok (mu?)

DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ

TR33 Bölgesi nin Üretim Yapısının ve Düzeyinin Tespiti ve Analizi. Ek 5: Uluslararası Koşulların Analizi

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.4 KALİTE YÖNETİM / İÇ KONTROL BİRİMİ

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU

A.ERDAL SARGUTAN EK TABLOLAR. Ek 1. Ek 1: Ek Tablolar 3123

Dünya Halı Pazarları ve Türkiye nin Durum Tespiti. Fazıl ALKAN Ar-Ge ve Mevzuat Şubesi 2008

GTİP 3924 Plastikten sofra, mutfak, ev, sağlık veya tuvalet eşyası

TEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

Bu doküman, yazılı izin alınmaksızın, hangi amaç için olursa olsun elektronik ortamda ya da başka biçimlerde kısmen veya tamamen ve herhangi bir

LİBERTY SİGORTA TÜRKİYE DE BİRLİKTE BÜYÜYELİM

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK GRANİT DIŞ TİCARET VERİLERİ

9. KYS NİN BAŞARISINI DEĞERLENDİRME

UFRS 16 KİRALAMA STANDARDI, ŞİRKETİNİZE ETKİSİ

ISO 9001:2015 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ BAŞ DENETÇİ EĞİTİMİ

ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI


T. C. TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

DÜNYA PLASTİK SEKTÖR RAPORU PAGEV

DOĞAN GRUBU SOSYAL SORUMLULUK POLİTİKASI

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

Bütünleştirilmiş Kalite Sistemleri

SOSYAL SORUMLULUK EL KİTABI

TÜİK VERİLERİNE GÖRE ESKİŞEHİR'İN SON 5 YILDA YAPTIĞI İHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (ABD DOLARI) Ülke

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

STRATEJİK YÖNETİM UYGULAMALARI. Yrd. Doç. Dr. Tülay Korkusuz Polat

Gerçekler. Sanayileşme ve çevre sorunları Küreselleşme ve Pazarın büyümesi Rekabetin artması

UMUMA HUSUSİ HİZMET DİPLOMATİK A.B.D Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var. AFGANİSTAN Vize Var Vize Var Vize Var Vize Var

Genel Katılıma Açık Eğitimlerimiz Başlıyor!

Büyüme Rakamları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Tablo 1. En hızlı daralan ve büyüyen ekonomiler 'da En Hızlı Daralan İlk 10 Ekonomi

SAHA RATING, DÜNYA KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ Nİ GÜNCELLEDİ

2014 OCAK DIŞ TİCARET RAPORU

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

BAKANLAR KURULU SUNUMU

Temmuz Ayı Tekstil Gündemi

Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact)

T. C. KAMU İHALE KURUMU

2014 EKİM DIŞ TİCARET RAPORU

ISO 9001:2000 KYS nedir, ne yapılacaktır?

Türk İş Dünyası Liderlerinin İklim Değişikliğine Yanıtı Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 5 Aralık 2016, Sabancı Center, İstanbul

YÖNETİM SİSTEMLERİ. Yönetim Sistemi Modelleri: Deming tarafından geliştirilen, Planla Uygula Kontrol Et Önlem Al

RAKAMLARLA DÜNYA TARIMI

Dünyada ve Türkiye de Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları

Türkiye nin Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Karnesi

ITUC KONGRESİ KARAR TASLAĞI NDA HAK-İŞ İN ÖNERİLERİ KABUL GÖRDÜ

14. HAFTA YÖNETİMİN FONKSİYONLARI DENETİM. SKY108 Yönetim Bilimi-Yasemin AKBULUT

UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2008

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarihi:11/02/2016 Yıl 2015 YILI (OCAK-ARALIK) HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret

1. ELEKTRONİK KOMPONENT, GÜÇ KAYNAKLARI VE GÖMÜLÜ SİSTEMLER FUARI

Uludağ Hazır Giyim Ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği İhracat Raporu (Ağustos / Ocak-Ağustos 2017)

MÜCEVHER İHRACATÇILARI BİRLİĞİ MAL GRUBU ÜLKE RAPORU (TÜRKİYE GENELİ) - (KÜMÜLATİF)

Garanti Bankası. İstanbul, Nişantaşı Şubesi, Şube Kodu: 132 TR

İÇ DENETİM NEDİR? Ali Kamil UZUN, CPA, CFE

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

TEB KOBİ AKADEMİ Tarım Buluşmaları. 13 Aralık 2012 İZMİR

KALKINMA BAKANLIĞI KALKINMA ARAŞTIRMALARI MERKEZİ

ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA (ÇEK306U)

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

AYAKKABI İTHALATINDA UYGULANMAKTA OLAN KORUNMA ÖNLEMİNİN UZATILMASINA YÖNELİK BAŞVURUNUN GİZLİ OLMAYAN ÖZETİ

İŞ ORTAĞI DAVRANIŞ KURALLARI

XIII. DERİ SEKTÖRÜ DEĞERLENDİRME TOPLANTISI

İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü

2014 AĞUSTOS DIŞ TİCARET RAPORU

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

HALI SEKTÖRÜ. Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ

Hakan ATEŞ DenizBank Finansal Hizmetler Grubu Başkanı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Haziran Ayı İhracat Bilgi Notu

PRICE WATERHOUSE COOPERS ADLI YÖNETİM DANIŞMANLIĞI ŞİRKETİNİN OPASİTE İNDEKSİ ARAŞTIRMASININ SONUÇLARI *

Plast Eurasia İstanbul 2015 Fuar Sonuç Raporu

2015 EKİM DIŞ TİCARET RAPORU

İSTATİSTİKLERLE DÜNYADA VE TÜRKİYE DE İÇ GİYİM VE YATAK KIYAFETİ TİCARETİ

UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2006

RESPECT Projesi: TEDARİKÇİLER için Eğitim. Modül 1 KSS & Günümüzde Sorumlu Satın Alma Uygulamaları

SOSYAL GÜVENLİK REFORMU. A.Tuncay TEKSÖZ TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI. İthalat Miktar Kg. İthalat Miktar m2

Devletin Bilgi Talepleri ile ilgili Rapor

AKP hükümeti zamanında ekonomik büyüme ve istikrar sağlanmıştır

ELEVATÖRLER-KONVEYÖRLER SEKTÖR NOTU

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

Kurumsal Sorumluluk Tedarikçi Öz Değerlendirme. V 1.4 Kasım Siemens 2009, All Rights reserved.

SEKTÖRÜN BENİMSENEN FUARI ELEX

GÜRTAŞ METAL ÇALIŞMA İLKELERİ VE İŞ AHLAKI

YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I

Transkript:

Sosyal Sorumluluk Standardı SA8000 Bilgilendirme Eğitimi 17.08.2007

Dünya Firmaları; Toplumsal Sorumluluklarının Farkında Firmalarla Çalışıyor

Sosyal Sorumluluk... Her geçen gün gelişen ve globalleşen Dünya mızda Dünya rekabet koşulları da hızla değişmeye başladı. Fiyat ve kalitenin malın değerini belirlediği günlerden, fiyat ve kalitenin yanı sıra hizmet özellikleri, müşteri memnuniyeti kriterleri ve sosyal uygunluk koşullarının konuşulduğu ve aranan bir özellik olduğu günlere geldik.

Sosyal Sorumluluk... Artık Dünya ca ünlü markaların sipariş verebilmek için aradığı özellikler arasında gelişen iletişim teknolojileri ve bilinçlenen tüketici eğilimleri sebebiyle sosyal sorumluluk ve ahlaka uygun faaliyetler göstermek de yer alıyor.

Sosyal Sorumluluk... Özellikle emek yoğun bir sektör olan tekstil sektöründe sosyal sorumluluk faaliyetleri ve insan haklarına uygun üretim daha da ön plana çıkmaya başladı. Çünkü artık bilinçli tüketici insani olmayan koşullarda çalışıp, haklarını alamayan işçinin ürettiği ve çocuk işçinin çalıştırıldığı bir fabrikanın ürettiği malı kullanmak istemiyor. Bu durum da, üretici firmalar üzerinde rekabet ve satış politikalarını belirlerken baskı yapmaya ve beraberinde bir takım sosyal uygunluk şartlarını getirme zorunluluğu doğurdu.

Sosyal Sorumluluk Nedir? Sosyal Sorumluluk kavramı kısaca; Bir işletmenin faaliyette bulunduğu ortamı koruma ve geliştirme konusundaki yükümlülükleri olarak tanımlanabilir.

Sosyal Sorumluluk Nedir? Doğal çevreyi koruma, Müşterilerin tercihlerini dikkate alarak kaliteli ve güvenli ürünler sunma, İşgörenlerin temel hak ve özgürlüklerine saygı gösterme,

Sosyal Sorumluluk Nedir? İşletmeyi ortakların haklarını koruyacak ve yatırımları kârlı kılacak bir şekilde yönetme, Faaliyetlere ilişkin doğru bilgi sunma ve toplumun refah seviyesine katkıda bulunacak eğitim, sağlık ve sanat etkinliklerini destekleme gibi konular bu kavram kapsamında değerlendirilmektedir.

Sosyal Sorumluluk Nedir? Bu sorumlulukları ortakların sermayelerini korumak ve geliştirmekle sınırlandıranların yanı sıra, daha da genişletenler söz konusudur.

SA 8000 Standardı Nedir? SA 8000; ISO 9001 ve ISO 14001 i örnek alan, performans koşulları kadar prosedür ve sistem koşullarını da önemseyen, yönetim sistemi ile davranış kodunun bileşimi bir standarttır.

SA 8000 Standardı Nedir? Tedarikçi seçiminde Dünya daki ilk evrensel ahlak standardı olma özelliğine sahip olan SA 8000 in, küresel işletmelerin tedarikçilerinden, ISO belgelerinin yanı sıra isteyeceği önemli bir standart olacağına inanılmaktadır.

SA 8000 nin Faydaları İnsan kaynaklarına yatırım İşgörenlerin moral ve motivasyonlarında artış Uluslarası ve yerel pazarda prestij Yatırımcıların ve tüketicilerin şirkete artan güveni Düşen işgücü maliyeti Artan örgütsel bağlılık ve iş doyumu Düşen üretim maliyetleri Azalan işgören devamsızlığı Tedarikçilerin yakından denetlenmesi, Ürün kalitesinde ve yönetim performansında artış

SA 8000 Standardının Bölümleri SA 8000, dört bölümden oluşmaktadır: İlk bölüm standardın amaç ve kapsamı nı tanımlar, İkinci bölüm, bir işletmenin belge almaya hak kazanabilmesi için standarda ek olarak uymak zorunda olduğu yerel yasaları, Uluslararası Çalışma Örgütü nün (UÇÖ) temel düzenlemelerini ve Birleşmiş Milletler Anayasası nı belirtir,

SA 8000 Standardının Bölümleri Üçüncü bölüm, standartla ilgili işletme, tedarikçi, çocuk işgören ve zorla çalıştırılan işgören (angarya) gibi kavramları tanımlar, Son bölüm ise, işletmenin yönetim sistemini uygularken ve belge alırken uymak zorunda olduğu genel koşulları açıklar.

İşletmelerin Uymak Zorunda Oldukları Bu Koşullar... Çocuk işgören: 15 yaşın altında çocuk işgören çalıştırılamaz. Bu yaşın üzerindeki çocuk işgören eğer okula da devam ediyorsa, iş için harcayacağı toplam zaman, günde (iş+okul+ulaşım dahil) 10 saati geçemez.

İşletmelerin Uymak Zorunda Oldukları Bu Koşullar... Zorla çalıştırılan işgören: İşletme zorla işgören çalıştıramaz veya işgörenlerin, kimliklerini ya da belli bir deposit i işletmeye bırakmalarını isteyemez.

İşletmelerin Uymak Zorunda Oldukları Bu Koşullar... Sendika kurma ve toplu pazarlık hakkı: İşgörenler sendika kurma, sendikaya katılma ve toplu pazarlık hakkına sahiptirler.

İşletmelerin Uymak Zorunda Oldukları Bu Koşullar... Çalışma saatleri: İşgörenler haftalık 48 saatten fazla çalıştırılamaz ve (kısa dönemli olağan üstü iş koşulları hariç) fazla mesailer, haftalık 12 saati geçemez.

İşletmelerin Uymak Zorunda Oldukları Bu Koşullar... Maaş ve ücretler: Ücretler en azından ülkenin asgari ücret seviyesinde ve personelin temel ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek düzeyde olmak zorundadır.

İşletmelerin Uymak Zorunda Oldukları Bu Koşullar... Sağlık ve güvenlik: İşletme, sağlıklı bir çalışma ortamı sunmak, kaza ve yaralanmaları önleyici tedbirleri almak, sağlık ve güvenlik eğitimi vermek, temiz sağlık tesisleri ve içilebilir su sağlamak zorundadır.

İşletmelerin Uymak Zorunda Oldukları Bu Koşullar... Ayırımcılık ve disiplin uygulamaları: İşgörenler cinsiyet, etnik köken vb nedenlerden dolayı farklı muameleye tabi tutulamaz ve işgörenlere dayak, küfür vb. fiziksel ve psikolojik baskı uygulanamaz.

İşletmelerin tek başlarına standarda uymaları yeterli olmayıp, birlikte çalıştıkları üretici ve tedarikçi işletmelerin de uyması gerekmektedir.

SA 8000 ne Niçin Gerek Duyuldu? SA 8000 Standardı na ihtiyaç duyulmasının nedenlerini üç ana başlık altında incelemek mümkündür. Bu nedenler sırayla;

SA 8000 ne Niçin Gerek Duyuldu? Gelişmekte olan ülkelerdeki kötü çalışma koşullarının artık göz ardı edilemeyecek bir boyuta ulaşmış olması, Sivil toplum örgütlerinin çalışma koşullarını iyileştirme yönündeki çabaları, Tasarruf sahiplerinin yatırım kararı verirken kâr kadar, aday işletmelerin sosyal sorumluluklarına uygun faaliyet gösterip göstermediklerini de dikkate almaya başlamalarıdır...

Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Kötü Çalışma Koşulları

Kötü Çalışma Koşulları... Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki çalışma koşullarının kötülüğü, insan hakları konusunda duyarlı gelişmiş ülkelerin bazı adımlar atmasını zorunlu hale getirmiş ve SA 8000, bu zorunluluğun sonucunda ortaya çıkmıştır.

Kötü Çalışma Koşulları... Uluslararası işletmelerin bu ülkelerdeki faaliyetlerini incelemek standarda duyulan ihtiyacın daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacaktır.

Kötü Çalışma Koşulları... Dünya oyuncak üretiminin % 80 i ucuz işgücü nedeniyle üçüncü dünya ülkelerinde, özellikle de Asya da, sağlıksız çalışma koşullarında yapılmaktadır.

Kötü Çalışma Koşulları... Dünün en önemli sorunu olan köle ve çocuk işgören çalıştırmanın yerini, bugün, uzun çalışma saatleri ve (3 dolar ile 30 cent arasında değişen) batı standartlarının çok altındaki işçilik ücretleri almış bulunmaktadır.

Kötü Çalışma Koşulları... Çoğu kırsal kesimden gelen ve kalifiye olmayan bu insanlar uluslararası işletmeler için her koşulda çalışmaya hazır potansiyel işgücü konumundadırlar.

Kötü Çalışma Koşulları... Bu durum: Uluslararası işletmelerin gelişmiş ülkelerdeki çalışma standartlarından kaçmalarına izin vermekte, Dünya daki çalışma standartlarını olumsuz etkilemekte, Dolayısıyla da işgörenlerin bu şartlar altında çalışmaktan başka alternatiflerinin kalmayacağını öngören ekonomistleri haklı çıkarmaktadır.

Kötü Çalışma Koşulları... Çoğunda gerçek anlamda demokrasinin olmadığı bu ülkeler, sağlıklı ekonomik ve sosyo-kültürel gelişimlerini tamamlayamadıkları sürece, çifte standart lı uluslararası işletmelerin modern sömürgeleri olmaya devam edeceklerdir. Son Dünya Ticaret Örgütü toplantısının sonuçları da bu düşünceyi desteklemektedir.

Kötü Çalışma Koşulları... Gelişmekte olan ülkelerde işgören maliyetleri düşük ve yasal sistemler batıdakinden daha gevşek olduğundan bazı şirketler bu olumsuz durumu bir fırsat olarak değerlendirmektedirler.

Kötü Çalışma Koşulları... İstatistikler, suistimalin korkunç yüzünü çok açık bir şekilde ortaya koymaktadır: UÇÖ ne göre Dünya da 5-14 yaş grubunda 250 milyon çalışan çocuk bulunmakta ve 12-17 yaş grubunda yer alan 283 milyon çocuk çalıştığı için okula devam edememektedir.

SA 8000, insan kaynaklarına yapılan ve bir süre sonra yüksek verimlilik ve moral olarak işletmeye geri dönecek olan bir yatırım olarak değerlendirilebilir.

Sivil Toplum Örgütleri nin Çabaları

STK ların Çabaları Son yıllarda sivil toplum örgütleri Dünya genelinde insan haklarına aykırı uygulamaların dile getirilmesinde ve önleyici girişimlerin başlatılmasında aktif bir rol oynamışlardır. Bu, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere Dünya genelinde kötü çalışma koşullarına karşı bilinçli bir tepkinin başladığını göstermektedir.

STK ların Çabaları Sivil toplum örgütlerindeki bu bilinçlenmeye karşın gelişmekte olan ülke yönetimlerinin hâlâ çok gerilerde olduğu görülmektedir. Her ne kadar hükümetler gerekli adımları atmaktan kaçınıyorlarsa da, sivil toplum örgütlerinin çabaları gelişmekte olan ülkelerdeki kötü çalışma koşullarının Dünya ya duyurulmasına ve düzeltici adımların atılmasına yardımcı olmaya devam etmektedir.

STK ların Çabaları Örneğin, bu örgütlerin ağır eleştiri ve baskılarına maruz kalan Disney, Nike ve Mattel gibi işletmeler Asya daki fabrikalarında çalışma koşullarını iyileştirme yoluna gitmişlerdir.

STK ların Çabaları Mattel, bu olumlu çabaları sonucunda Çin de SA 8000 Standardı nı alan ilk işletme olmuş ve bütün fabrikalarını bağımsız denetçilere açmıştır. Nike, hem kendisi hem de tedarikçi işletmeleri için ayrıntılı davranış kuralları geliştirerek ciddi bir kontrol gerçekleştirmeye başlamıştır.

İnsan haklarının ve demokratikleşmenin öne çıktığı günümüzde, yasaların ve cezai yaptırımların gerçekleştiremediğini, sivil insiyatiflerin ve özellikle de bilinçli tüketici hareketlerinin gerçekleştireceğini söylemek bir kehanet sayılmamalıdır.

Sosyal Sorumluluk Yatırım Fonları

Yatırım Fonları SA 8000 Standardı nın doğuşuna neden olan bir diğer gelişmede, milyarca dolarlık portföyleriyle hızla büyümekte olan Sosyal Sorumluluk Yatırım Fonları dır.

Yatırım Fonları ABD de, 7 trilyonluk yatırımın 700 milyar doları bu fonlara akmaktadır. Yatırımlarına iyi bir kazanç elde etmek ve aynı zamanda sosyal sorumluluklara uygun faaliyet gösteren işletmeleri desteklemek isteyen yatırımcılarca bu fonlara yatırılan paralar, toplam yatırımların henüz %10 luk bir kısmını oluşturmasına karşın, yatırımcıların bu yönde artan eğilimini göstermesi bakımından önemli bir gösterge olarak değerlendirilebilir.

Yatırım Fonları Kuşkusuz bu durum artık, işletmelerin sosyal sorumluluklarını yerine getirip getirmediklerinin denetlenmesini de zorunlu kılmaktadır. Son zamanlarda bazı gruplar finansal performansın yanı sıra, işletmelerin sosyal ve ekolojik çevreye karşı olan etkilerinin ve bu yöndeki performanslarının da denetlenmesi gerektiğini savunmaktadırlar. İşletmelerin üretimlerini ve diğer faaliyetlerini uygun çalışma koşullarında sürdürmelerini garanti etmeyi amaçlayan SA 8000, bu açıdan önemli bir ihtiyacı giderecektir.

TKY çabaları, iç müşteri (işgören) memnuniyeti nin sağlanmasında kullanılabilecek etkin bir araç olan SA 8000 in doğuşunda etkili olduğu gibi, yayılıp benimsenmesinde de etkili olacaktır.

Belgelendirme Süreci

Belgelendirme Süreci Bir işletmenin SA 8000 Standardı na uygun faaliyet gösterip göstermediği, Uluslararası Belgelendirme Hizmetleri gibi kâr amaçsız, bağımsız denetim şirketlerince kontrol edilmekte ve gerekli koşulları sağladığına karar verilen işletmelere belge verilmektedir.

Belgelendirme Süreci CEPAA tarafından sosyal-denetim mesleğinin yeterliliklerine sahip kuruluşlar arasından seçilen denetçi kuruluşlar, belge almak isteyen işletmeleri ziyaret ederek standardın içeriğiyle ilgili konulardaki uygulamalarını değerlendirmektedirler.

Belgelendirme Süreci Denetçi kuruluşların değerlendirmeleri ayrıca CEPAA tarafından düzenli aralıklarla kontrol edilerek, standardın güvenilirliği sağlanmaya çalışılmaktadır. Denetçiler, gerektiğinde denetimin ve belgelendirmenin etkinliğini artırabilmek amacıyla bölgesel insan hakları gruplarıyla bilgi alışverişinde bulunabilmektedirler.

Belgelendirme Süreci Belgelendirme süreci 4 bölümden oluşmaktadır: 1. Planlama 2. Uygulama 3. Kontrol 4. Periyodik Kontrol

Belgelendirme Süreci 1) Planlama Aşaması: Yönetim sistemleri denetimi konusunda bilgili, deneyimli ve üst yönetimin desteğine sahip bir yönetici, belgelendirilme süreci için görevlendirilmelidir. Bu konuda danışman şirketlerden de yararlanılabilir.

Belgelendirme Süreci 2) Uygulama Aşaması: Bu aşamada tutulacak kayıtlar SA 8000 e uyulduğunu kanıtlamak bakımından önemlidir.

Belgelendirme Süreci 3) Kontrol Aşaması: Kesin başvuru öncesi bir ön-denetim yararlı olabilir. Ön denetimin belgelendirme açısından olumsuz bir etkisi yoktur. Koşulların yerine getirildiğine inanılıyorsa, doğrudan gerçek denetim için de başvurulabilir. Denetimler sonucunda bir eksiklik görülmüşse, düzeltme istenecektir.

Belgelendirme Süreci 4) Periyodik Kontrol Aşaması: Belgeler 3 yıl için geçerli olup, standarda uyulup uyulmadığı belli aralıklarla kontrol edilmektedir. Bu tür kontrollerle, sistemin sürekli geliştirilmesi ve işletmelerin standarda uyma konusunda mükemmelleşmeleri hedeflenmektedir.

Kurumsal Sosyal Sorumluluk Yönetimi Y Özet Şema

Neler Yapmalıyız? 1. Mevcut Durumun Analizi : Sosyal sorumluluk performansı kuruluşun bağlı olduğu ahlaki ilkeler ve içinde bulunduğu sektöre özgü uygulamalarla yakından ilişkilidir. SA8000 standardının gereklerine bağlı olarak kuruluş performansının düzeyinin belirlenmesi, ilk ve en önemli adımdır.

Neler Yapmalıyız? Mevcut durumu analiz etmek için gerçekleştirilecek bir ön denetimle, üst yönetim, orta kademe yöneticiler ve işçilerle görüşülmeli, sağlık ve güvenliğe ilişkin durumu belirlemek üzere saha turu yapılmalı ve fotoğraflar çekilmelidir. Personelde yapılacak çalışmayla, yasal kayıtlar gözden geçirilmeli ve durum ayrıntılı olarak raporlanmalıdır.

Neler Yapmalıyız? 2. Proje Ekibinin Oluşturulması : SA8000 proje ekibinde, şirkette sağlık güvenlik çalışmalarını, idari işleri, personel maaş işlerini yürüten çalışanlardan temsilciler olmalıdır. Bazı durumlarda, mavi yaka çalışanlarının da bu ekipte temsil edilmesinde fayda vardır.

Neler Yapmalıyız? 3. Proje Ekibinin Eğitilmesi : Eğitimin hedefi, kurumsal toplumsal sorumluluk akımı ve sosyal şartnameler hakkında genel bir bilgi vermek ve SA8000 Sosyal Sorumluluk Standardı nın gerekliliklerini örneklerle incelemektir.

Neler Yapmalıyız? 1. Çalışan hakları 2. Kurumsal toplumsal sorumluluk 3. Sosyal şartnameler 4. SA8000'in özellikleri 5. Performans gereklilikleri 6. Yönetim sistemi gereklilikleri konularında bilgi verilmelidir.

Neler Yapmalıyız? 4. Çalışanların Bilinçlendirilmesi : Genel olarak hedef, işçilerin, kuruluşun sosyal sorumluluk uygulamaları ile ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlamak ve desteklerini kazanmaktır.

Neler Yapmalıyız? 1. Sosyal sorumluluk akımı 2. Küreselleşme 3. Sosyal şartname gerekleri (Çocuk işçiliği, zorla çalıştırma, örgütlenme özgürlüğü ve toplu pazarlık hakkı, disiplin uygulamaları, çalışma saatleri vs.) 4. Kuruluşun disiplin prosedürleri 5. İşçi sağlığı ve iş güvenliği kuralları konularında bilgi verilmelidir.

Neler Yapmalıyız? 5. Çalışma Planının Hazırlanması 6. Çalışan Sağlığı ve İş Güvenliği Risk Analizi : SA8000 Standardı, çalışan sağlığı ve güvenliğine ilişkin potansiyel risklerin belirlenmesini gerektirmektedir. Bu konu ile ilgili bir risk analizi yapılması, varolan bütün problemlerin taranmasını ve giderilmesini sağlayacaktır.

Neler Yapmalıyız? Risk kavramı Risk analizinin evreleri Faaliyetlerin sınıflandırılması, Tehlikelerin belirlenmesi, Risklerin değerlendirilmesi, Riski göze alma düzeyinin belirlenmesi Kontrol Kalıntı risk İş sağlığı ve güvenliği riskleri OHSAS 18001 ve risk analizi konularında proje ekibine bilgi verilmelidir.

Neler Yapmalıyız? 7. Süreçlerin Tanımlanması 8. Gerekli dokümanların hazırlanması Doküman sistemi kuruluşun yaptığı işe, kültürüne ve büyüklüğüne bağlı olarak değişiklik göstermektedir. SA 8000 çok fazla doküman hazırlığı gerektirmemektedir.

Neler Yapmalıyız? 9. İç denetçi ekibinin oluşturulması ve iç denetçi eğitiminin verilmesi 10. İç denetim planlarının yapılarak iç denetimin gerçekleştirilmesi

Neler Yapmalıyız? 11. Düzeltici faaliyetlerin başlatılması : Yönetim sistemi standartlarının en önemli özelliği, hatalarımızı bulma ve onları giderme yeteneğinin geliştirilmesidir. Sosyal sorumlulukta, çalışanların problemlerini uygun bir şekilde gündeme getirebilmelerini sağlayacak bir sistem kurulmalıdır.

Neler Yapmalıyız? 12. Uygulamaların başlaması : Yönetim sistemi geliştikçe uygulamalar devreye sokulur. Çalışanların bilinçlendirilmesi için bu aşamada eğitimler verilmesinde fayda olacaktır.

Neler Yapmalıyız? 13. Taşeron ve tedarikçiler : SA8000 Standardı, sosyal sorumlulukla ilgili ilkelerimizi tedarikçi zincirimize yaygınlaştırmak için yöntemler geliştirmemizi beklemektedir.

Neler Yapmalıyız? 14. Yönetimin gözden geçirmesi : Üst yönetim kalite yönetim sisteminin performansına ilişkin sonuçları gözden geçirmeli ve kararlar almalıdır.

Neler Yapmalıyız? 15. Belgelendirme : Belgelendirme kuruluşu seçimi tamamiyle kalite yönetim sistemini kuran kuruluşa aittir.

SA 8000 Kapsamında Türkiye deki Mevcut Durum

Türkiye deki Mevcut Durum SA 8000 kapsamına giren konular açısından ülkemiz oldukça kötü bir durumdadır. Özellikle, çocuk işgören çalıştırma konusunda ülkemizin notu çok düşüktür. Küçük çocuk çalıştırmada, Kenya, Bangladeş ve Haiti den sonra 4. sırada yer alan Türkiye; Cezayir, Mısır, Hindistan, Endonezya, Bolivya, Guatemala, Nikaragua, Malezya, Filipinler, Pakistan gibi ülkelerden bile kötü durumdadır.

Türkiye deki Mevcut Durum Kronik enflasyonun da etkisiyle çalışan kesim, özellikle de işçi ve memurlar, insan onur ve gururuna yakışır bir ücret alamamaktadırlar. Sosyal Devlet kavramı yeterince ciddiye alınmadığı için, sosyal güvenlik sistemi sağlık gibi en temel ihtiyaçlara dahi cevap veremeyecek bir duruma gelmiş bulunmaktadır.

Türkiye deki Mevcut Durum Türkiye, İstihdama Kabulde Asgari Yaşa ilişkin UÇÖ Sözleşmesini imzalayarak çocuk işçiliğini etkin bir şekilde ortadan kaldırmayı ve istihdama kabul için asgari yaşın çocukların fiziksel ve zihinsel gelişmelerine olanak tanıyacak bir seviyeye yükseltilmesi konusunda ulusal bir politika izlemeyi kabul etmiş olmasına ve Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Uluslararası Programı nı kabul etmiş ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesini onaylamış olmasına karşın, uygulamada beklenen gelişme henüz sağlanabilmiş değildir.

Ülkeler bazında SA 8000 Belgeli Firma Sayıları

Ülke Firma Sayısı Ülke Firma Sayısı İtalya 395 İspanya 15 Hindistan 141 Sri Lanka 8 Çin 129 Tayvan 8 Brezilya 99 Endonezya 7 Diğer 77 Polonya 7 Pakistan 53 İsviçre 7 Vietnam 30 İsrail 6 Tayland 21 Filipinler 6

Ülke Firma Sayısı Ülke Firma Sayısı Türkiye 6 Romanya 4 Arjantin 5 İngiltere 4 Yunanistan 5 Portekiz 3 Kore 5 Bangladeş 2 Belçika 4 Kosta Rica 2 Bolivya 4 Çek Cum. 2 Fransa 4 Japonya 2 Hong Kong 4 Malezya 2

Bitirirken... Dünya daki ve ülkemizdeki uygulamalara bakıldığında iş yasalarının ve UÇÖ nün düzenlemelerinin az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki çalışma koşullarının iyileştirilmesinde yeterince etkili olamadığı görülmektedir.

Bitirirken... Dolayısıyla, sivil insiyatiflerin ve proaktif yaklaşımların öne çıktığı günümüzde, yasal düzenlemelerin ve kontrollerin ötesinde, (ISO standartlarında ve genel olarak TKY çabalarında da olduğu gibi) ilgili kesimlerin gönüllü katılımını öngören çabaların gerekliliği anlaşılmıştır.

Bitirirken... SA 8000, çocuk işgören çalıştırılmasının önüne geçilmesinde; sendikal hakların iyileştirilmesinde ve sendikalılaşma oranının yükseltilmesinde; çalışma saatlerinin iyileştirilmesinde; düşük ücretlerin insan onuruna yakışır bir seviyeye çıkarılmasında; sağlık ve güvenlik konularında olumlu gelişmelerin sağlanabilmesinde, ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkeler için önemli işlevler görecek önemli bir standarttır.

Bitirirken... Sendikaların ve işletmelerin bu yöndeki çabalarına büyük bir ivme kazandıracağına inandığımız SA 8000 Standardı en kısa zamanda ülkemizde uygulanmaya ve yaygınlaştırılmaya başlanmalıdır.

Bitirirken... SA 8000 Standardı nın ülkemizde kabul edilip yaygınlaştırılmasında, işgören sendikalarının yanı sıra, tüketici derneklerine, meslek örgütlerine, ticaret ve sanayi odalarına, medyaya ve ülkemizin saygın işletmelerine büyük görevler düşmektedir.

Teşekkür Nazik sabrınız ve zarif ilginiz için teşekkür ederim. Katkılarınız olursa dinlemek, sorularınız varsa cevaplamayı denemek isterim. Gürcan Banger banger@superonline.com